ZAAIGRAAN.
Voeding der Dieren.
aan
het Nieuwsblad van Yper Zaterdag, 28 Septembe
r 1912
Proefnemingen hebben bewezen
dat de opbrengsten veel verschil
len volgens de hoedanigheid der
gebruikte zaden.
In verscheidene landen worden
a c
len genomenIn
bestaan meer dan 40
geraken men zich moet toeleggen
op verbetering van inlandsche
zaden,zouden delandbouwkundi
gen moeten onderzoeken welke
variëteit der geteelde gewassen
voor elke landbouwstreek het bes
gepast is; maatschappijen, die
j i I zouden toeleggen op het tee-
daarom zeer belangrijkemaatrege- ie„ van de aangeduide variëteiten
- genomen: In Denemarken zouden moeten tot stand gebrach
syndicaten wordenzaadproefteeiten zou-
over het gansche rijk verspreid en den van staatswege moeten inge-
vereen g in eene midden-maat- richt worden en de uitgelezen
schappij de Danske landbofarenm-zouden onder bijzondere
gers roforsymng, teRoshlde). verpakking met een officieel merk
In .- weden heeft men ook syndi- bekleed in den handel moeten
ka.en zooals in Denemarken, daar- gebracht worden. Er zouden voor-
en boven bijzondere siaats-agen-Ueker landbouwers genoeg gev n
ten, gelast met het toezicht der den worden, diezich aan devoor-
zadenteelt prijskamp voor zaad- schriften van deskundigenzouden
winning;uitdee ing van uitgelezen Luien onderwerpen, om daarna
zaden aan de landbouwers, die de gewonnen zaden, onder offi-
daarvoor eene gelijke hoeveelheid cieele aanbeveling tegen hoogen
van hun zaad m de plaats mogen prijs aan den man te brengen
gevenbezoldigde proefnemers, - Ara
waarvoor de Regeering elk jaar
eene som van 30.000 kronen
beschikbaar stelt en eindelijk stel
selmatige inrichtingen totzaadver
betering te Svalöf en te Weibulls
holm.
In Noorwegen wordt aan dei laag kalkgehalte; ook is deze kwaal te
landbouwers een bijzonder onder- verhelpen door liet land sterk met
richt gegeven over zaadteelt. Er kalk te bemesten.
bestaan inrichtingen, die zichj
bezighouden met het uitlezen en
veredelen van zaden. Sommige
landbouwers krijgen er den titel
van zaadwinners op voorstel vaneen j
toezichter, welke aangesteld is i
Vel.
In Finland bestaan er 10 maat
schappijen, afhankelijk van een
middenbestuur, welke zich met
zaad verbetering bezighouden.
In Rusland, te Saratow en Char-
koff bestaan er 'inrichtingen tot
zaadverbetering.
In Bohemen wordt de veredeling
van het zaaigraan bewerkt door
13 samenwerkende maatschap- „,tonAradjp(0 toward™,,*,..rmd
pijen die voortaan hunne zaden m betreft. Kalkachtige grondeD die bi
verzegelde zakken zullen fer markt vochtigheid zwellen,zijn voor deze teelt
brengen. niet gepast. Leemachtige zandgronden,
In de Vereenigde-Staten bestaat ^elkè diep,gezondea frisch.zijD,leveren
er, te Washington, eene officieeleleene?oedeopbrei3gst,I)eakkeTma^niet
inrichting die voor zending heeft
de meest gepaste zaden voor elke
streek te leeren kennen, ze aan te
schaffen en ze te verspreiden tus-
schen de landbouwers De land
bouwers en de zaadhandelaars,
welke onder toezicht dezer inrich
ting zich bezighouden met den
handei van deze gekeurde zaden,
maken groote verdiensten door
deze officieele aanbeveling hun-| kleurigezadenzijntemistrouwen. Zaden
ner zaden.
In ons land zou er op dit terrein
nog veel nuttig werk kunnen ver-I
richt worden, want tot hiertoe)
Werd weinig Of niets gedaan en de lang met maaiendan verliest het voe
landbouwers hechten te weinig der in waarde, want deze klaver wordt
belang aan den keus van per hectare, is.ooo
Uitgaande van het standpunt overeenstemt met 3.500 tot 4.500 kg.
dat om tot de beste uitslagen te|kiaverhooi.
19
tegen de^eenheid phosphorzuur oplos-j vereischt worden,nog nietaanwe-
zigzijn.Daf ook in Lente enZomer
het nitraat de stikstofmest bij uit
muntendheid is, behoeft niet meer
bewezen te worden, zoodat men
kan zeggen dat het chilinitraat,
meer dan elk andere meststof, in
elk jaargetijde, vooreik gewas kan
aangewend worden.
Verkeerde benaming.
Men heeft het Chilinitraat de
meststof der Lente genoemd. Dat is
onzin. Indien er eene meststof is
welke te allen tijdekan aangewend
worden, dan is het wel nitraat.
Men zou kunnen begrijpen dat
men aan Thomasphosphaat den
naam van herfstmest of winter-
mesttoevoegde, alhoewel eene toe
passing van phosphaat in de lente
of in den zomer voorzeker niet kan
schaden men zou ammoniaksul-
aat in zekeren zin een zomermest
(unnen heetenomdat er een zekere
graad warmte in den grond ver
eischt wordt om aan deze meststof I hoeve bezit, hij dagelijks kan beschik-
oe te laten, hare uitwerking fe ken. Ten einde die berekeningen gemak
verschaffen, maar nitraat kan In iplfiker te kunnen Uitvoeren," kan hij het
zijnen vorm zonder nitrif,catie levend gew,cht
3 nnttigd worden door degetvas-j Veronderstellen wij dat hij voor de voe-
sen en kan dus zijn uitwerking ding van melkkoeien en volgens de
Jgroei bestaat! hoeveelheid der voedermiddelen, welke
Berekening der Rantsoenen.
geven zoodra er
Nitraat moet ook in den Herfst
gebruikt worden. De meeste onzer
graanvelden leveren de grootste
opbrengsten niet, omdat de jonge
gewassen in het begin van hunnen
jroei, dus vóór den Winter, gebrek
tjden aan opneembare stik t0f
Men gebruike dan maar juist zoo
veel als er op dat tijdstip des ja rs
oodig is, ongeveer 50 tot
wintergarst, volgens de vrucht
baarheid van den bebouw^,n i
akker. Deze kleine hoeveelheid I Volgens de opzoekingen van verschil-
nitraat vóór de zaaiing of h, sel«erde"- bed,.agt he. onto-
zaaiing ondergeëgd tevert kg. levend gewicht 10 tot 15 kg.
eene aanzienlijke opbrengstvpr I droge stof, 0.350 kg. verteerbare eiwitstof
meerdering en winst op. 1
Ook op het einde van den Win
ter moet nitraat gebruikt worcjer)
op de wintergranen. Vooral
rogge levert die stikstof de groot
ste winst op, welke het vroegSf
door de gewassen kan benuttigd
worden.
Het amoniaksuifaat en de orga
nische stikstofmesten kunnen 0p
dat tijdstip des jaars geenestik^tof
beschikbaar stellen, vermits aide
factoren, welke tot de nitrificatie
BirVOES
Men bemerkt soms dat er'donkere
kringen of vlekken in de aardappels
voorkomen. Dit ts geen gevolg ran
slechte bewaringmaar is veroorzaakt
door het land, waarop ze geteeld zijn.
Kringerige aardappels hebber een te
Inkarnaat-klaver. Ia k araaat k la
yer of fransche klaver is eene uitmun-
I tende moederplant, welke reeds zeer
door de Konigi. Selskab for Norges vroeg in de Lente eene goéde opbrengst
verschaft. Deze klaver kan gemakkelijk
als tusschen vrucht worden geteeld, want
het afmaaien kan vroeg gericeg gebeu
ren, om na die opbrengst nog een ander
gewaste teelen.
Aangaande de vruchtbaarheid des ak
kers en de bebouwing stelt deze klaver
maar geringe eischen. Vroeg gezaaid,
wederstaat zij zeer goed aan de koude.
De akker, waarop men deze klaver wil
winnen moet echter goed zijn cmdat zi
Men heeft de volgende variëteiten de
geicone,welke einde April en begin Mei
wordt gemaaid de latewaarvan de
oogst veertien dagen later begint; de
zeer late met witte bloemen en zaden
en wel k e niet zoozeer tegen koude bestand
is, en eindelijk de extra-late, die ook in
de Lente kan gezaaid worden, een
struisch en zeer veel opleverend gewas
Inkarnaat klaver is een uitmuntend
voeder voor de paarden, doch wanneer
de bloemen ge ormd zijn, is deze klaver
gevaarlijk voor de veulens, bij dewelke
d bloemknoppen soms doodelijke onge
al len hebben teweeggebracht. De inkar
naaf klaver is niet zoo voedzaam als de
purperklaver, doch de trommelzucht
bij de eerste zeldzamer.
n ij l tamelijk veeleischend is voor wat den
te los liggen, maar moet eerder hard en
gesloten zijn. Te veel bewerking kan
zelfs schaden.
Men zaJ vroeg genoeg zaaienopdat de
plant zich nogbehoorlijkkunneontwik-
kelen vóór den Winter. Men zal, bij
voorkeurm et regen ach i ig weder zaaien
want de droogte kan de opbrengst in
gevaar stellen.
De beste zaden zijn die, welke in het
jaar werden gewonnen men gebruikt
25 tot 30 kg. per hectare. Bruine en dof
twee jaar kunnen desnoods nog
van
gebruikt worden.
Tegen einde April, begin Mei, wanneer
de eerste bloemen verschijnen, kan de
klaver gemaaid worden. Wacht men te
aan- tot 20.000 kg. groen voeder, hetgeen
Wintergarst - Ook sukrioen gehee'
ten, is eene graansoort, welke goede
winsten kan opleveren'wan neer de teelt
1 elmatig geschiedt, De brouwerij heeft
neer wintergarst ncodig dan er in ons
land verbouwd wordt, daarom wordt er
jaarlijks eene aanzienlijke hoeveelheid
garst ingevoerd tot vervaardiging van
mout.
Daar d mouterij de beste garst opzoekt
n de brouwerij het beste mout, zal de
landbcuwer zich moeten toeleggen op
het winm n van allerbest graan, daartoe
«al hij geraken door keus der beste varië
feit. Wintergarst eischt een lichten
zatd-Ieemachtigeri of zapd-kalkachli-
gen bodem; kalkgrond is uitmuntend op
voorwaarde dat hij goed los en diep
bewerki zij.
Wintergarst groeit zeer wel na vlas,
koolzaad, aardappels, erwten wikken,
braak en opgebroken grasland. De hulp-
meststoffen moeten doelmatig aange
wend worden. Nooit zal men or middel
lijk voor deze teelt stalmest, vloeimrsl
>f zeik aanwenden.
Bij deeerste bewerking kan nwn eene
halve bemesting met goed verteerden
stalmest toepassen, tezelfder tijd als 400
tot 500kg metaalslakken. Bij de zaaiing
strooit men 75 kg. chilinitraat uit. 200
tot 300 kg. kalksuperphosphaat, 75 tot
100 kg. chloorpotasch en 150 tot 200 kg
pleister. Wanneer de groei herneemt
zal men nog 100 of 200 kg. chilinitraat
toepassen, indien de grond of het gewas
zulks vereischt.
Uit de volle hand zaait men 150 kg.
zaad, mét het zaaituig 115 kg.
Thomasphosphaten en andere.
Wij bevinden ons nu op het beste tijdstip
desjaars tot aanwendingder metaalslak-
ken en nooit zullen de landbouwers bet
zich beklagen, deze meststof reeds te
hebben ingewerkt bij het onfstoppeb. n
of bij hetomploegen van een braakland,
al was dit ook op het einde van Juli. Het
is voordeeligde metaalslakken te gebrul
ken als het weder nog tamelijk warm is.
Het zal niet onnoodig zijn 'aan de
landbouwers te herinneren, dat er ver
schillende soorten van metaalslakken
bestaan en hun te doen opmerken, dat
de waarde der Thomasslakken zeer
groot is, zooals dit blijkt uit talrijke
bemestingsproeven en vooral uit die
van M. Smets.
Wanneer de landbouwer metaalslak
ken koopt, moet hij inlichtingen nemen
over hun gehalte aan totaal phosphor-
zuur, waarvan 751. h. ten minste moet
oplosbaar zijn in citroenzuur op 2t. h.
(reacti f Wagner)over de fijnheid van
het gemaal, welke ook 75 t. h. moet
bedragen
Evenals men tegenwoordig super
phosphaat verkoopt tegen de eenheid
phosphorzuur oplosbaar in water en
ammoniakcitraat, zoo tracht men ook
in den handel de gewoonte in te voeren
van metaalslakken te verhandelen,
baar in Wagner-citraat Door deze nieu
we schikking zou men uit den handel
de vervalschte Thomasslakken verwij
deren en ook die metaalslakken, welke
vermengd worden met phosphaten, die
een hoog gehalte totaal pho,phorzuui
bezitt. n maar wier phosphorzuur maar
eene geringe bemestingswaarde bezit.
De landbouwer mag er zich aan ver
wachten, dat er binnen kort hande
laars zul'en gevonden worden, die hun
Thomaspfcosphaten aanbieden tegen
zooveel de eenheid phosphorzuur oplos
baar in citroenzuur op 2 t. h. Bijgevolg,
in plaats 'an, bijvoorbeeld, metaalsiak-
ken te koopen aan 0 fr. 225 de eenheid,
met waarborg van 20 t. h. totaal phos
phorzuur, waarvan 75 t h. oplosbaar
in Wagner citraat, zal hij diezelfde
waar koopen aan 0 fr. 30 de eenheid
phosphorzuur, oplosbaar in citroenzuur
op 21. h. waardoor dan toch de prijs
per honderd kilogr. niet veranderd is.
F. P. della Campagne
(Nadruk verboden)
i j beschikbare voeder berekenen voor 500
op de hoeve gewonnen zijn, per 500 kg.
levend gewicht over de volgende hoe
veelheden beschikt.
8 kg. hooi van middelmatige waarde.
22 kg. voederbeeten
4 kg. haverstroo.
Volgens de tabellen, die de samenstel
ling der producten opgeven, bevat dit
voeder
Reeds meermalen hebben wij gezeid,
dat de landbouwer om veel voordeel uit
zijn veestal te trekken, eene doelmatige
voeding moet toepassen. Hij mag dus
niet zonder wegen noch meten te werk
gaan, hij moet zorgvuldig berekenen wel
ke rantsoenen moeten toegediend worden.
De hoeveelheid voedsel, welke eiken
dag door elk dier wordt vereischt, even
als de aard van dat voedsel verschillen
volgens de doeleinden, die men met het
dier beoogt en volgens het gewicht van
dat dier, volgens de voedingswaarde en
de handelswaarde der beschikbare voe-»
dermiddelen, enz., enz,
Hoe zal nu de landbouwer te werk
gaan om het rantsoen vast te stellen
Hij onderzoeke eerst en vooral over
welke hoeveelheid voedsel hij kan
beschikken, en verdeele daarna die hoe
veelheid over het aantal voedingsdagen
en voor een bepaald aantal dieren. Het
is natuurlijk, dat .een landbouwer, die
ove#5000 kg. goed hooi beschikt om 5
melkkoeien, gedurende 6 maanden op
stal te voeden, niet meer dan 5.5 kg. hooi
per dagen per koe mag toedienen.
Op dezelfde manier zal hij berekenen
over hoeveel beetwortels, droog voeder,
stroo, aardappels en alle andere soorten
voedermiddelen, welke hij op de
van
n«* Jioofoen *rr\rw 4,
Droge stof
Verteerbare
eiwitstof
Zetmeel-
waarde
Kg-
8 hooi
2 voederbeel
4 haverstroo
Totalen
Kg.
Kg.
Kg.
6.880
0.376
2.536
2.640
0.132
1.958
3.440
0.056
0.692
12.960
0.564
5.189
J u6 I houdsrantsoen van eene melkkoe, per
en 2 5 kg. zetmeelwaarde. Daarbij voegt
jnen voor de opbrengst, per kilogram
vooitgebrachte melk 50 gram verteer
bare eiwitstof en 0.250 kg. zetmeelwaar
de.
Men zou dus noodig hebben voor eene
melkkoe van 500 kg. weikeper dag 15 kg.
melk geeft.
Verteerbare
Droge stof eiwitstof
Kg. Kg. Kg.
10 a 15 1.100 6.250
jzpodat volgens de boven aangeduide
producten, welke op de hoeve beschik-
zijn, er een te kort bestaat van
1 tot 2 0.536 1.064
Zetmeel
waarde
