YPER HRRflHDISSEIÏIEÏIT
YPER
WERV1CK
Men spreekt van wapenstilstand
SPANJE
Gemeenteraad. Dagorde van de
vergadering op Zaterdag 16 November 1912,
ten 5 ure 's avonds.
Davidsfonds, Excelsior, Thuyne-
Katholieke Wacht. Zondag laatst
vierde de Katholieke Wacht haar jaarlijksch
feest. De solemneele inis, ten 9 uren in St-
Jacobskerk gezongen door E. H. Pastoor Das-
Benoemillg. Wij vernemen dat
Mejufvrouw Maria Loosberghonderwijze
res in^de stadsschool der Rijselstraat, be
noemd is a's toezichtster der huishoudscho
len, gesubsidieerd door liet Ministerie'van
Nijverheid en Arbeid. Oozen hertelijksten
proficiat.
Stadsfeestzaal. Groot Gala
Concert ingericht door de symph'nie
Muziekkring onder leiding van H.Lucien
Verhaeghe, op Maandag 2 December 1912,
om 7 1/2 ure 's avonds, met de welwillende
medewerking van Mej.GABRiEixE Bernard,
kunstzangeres, le pi ijs met de grootste on
derscheiding van bet Koninklijk Conser
vatorium van Brussel. Prijs van II. M de
KoniDgin van Belgen en van het strijk
kwartet bestaande uit HH. Lucien Ver-
baeghe en M. Vanneste, violisten, Jules
Clais, altiste en Ado'phe De V'aemynck,
cillist, le prijs met de grootste onderschei
ding van het Koninklijk Conservatorium
van Brussel. Leeraar aan het Conservato
rium van Brugge.
ZONDAGRUST
LANGEMARCK
POELCAPELLE
zÜn- keer
reeds verbeterd. Oostenrijk wil zich inschikke
lijk toonen, zooveel te meer daar een groot deel
harer bevolking van een oorlog met Servië
niet hooren wil.
Oostenrijk heeft dus voorgesteld dat Servië
eene haven zou krijgen in de Adriatischc Zee,
maar niet op het grondgebied der Alba-
neezen1, 'Het zou zelf een strook gronds af
staan in Bosnië-Herzegowine. En zoo zou,
indien Servië toestemt, wat te voorzien is,
groot oorlogsgevaar verdwijnen.
Er wordt verteld dat Turkije vredevoorwaar-
den aangeboden had aan de bondgenooten.
Maar ndearhand werd dit geloochenstraft im
mers t is niet aan Turkije deze te maken,
maar wel aan de overwinnaars.
Wat waar is, 't is dat Turkije het oorlogen
moede is, en nog meer het voortdurend vei-
liezen, en zich bereid heeft verklaard de vre-
devoorwaarden der bondgenooten, door bemid
deling der mogendheden, te bespreken en te
aanveerden.
Hoofdminister Canalejas verm:oid
M. Canalejas, opperminister, verliet Dins
dag voormiddag het Paleis des Konings, toen
hij op straat door een anarchist, Manuel Par-
dinas, 27 jaren oud, neergeschoten werd. Deze
laatste pleegde zelfmoord na zijne afschuwe
lijke daad te hebben voltrokken. Men droeg
den heer Minister in eene apotheek, waar men
enkel de dood kon vaststellen. De ongeluk
kige bad drie kogels in den rug gekregen.
De koningu, aanstonds op de hoogte van
het gebeurde gebracht, spoedde zich- zonder
geleide, naar het Ministerie van Binnen-
landsche Zaken. Da koning, wiens droefheid
pijn deed om te aanschouwen, ging bij het
lijk bidden.
De drijfveer der misdaad
Volgens de laatste berichten had de moor
denaar het op het leven des konings gemunt,
die om hetzelfde uur daar moest voorbijgaan
om eene bloemententoonstelling te openen.
Volgens het katholiek dagblad El Debate
zou er een© wraakneming van partijgangers
van den beruchlen Ferrer in 't spel zijn.
M Canalejas als politiek man
In 1881 werd hij tot volksvertegenwoordiger
gekozen. In 1888 werd hij minister, en in
1906 werd hij tot Voorzitter der Kamer aan
geduid. Hij was het hoofd der liberale partij
in Spanje, die sedert twee jaar aan l be
wind is. De katholieken, ©n inzonderheid de
Kerk, hebben nog al wat spel met hem gehad.
Hij was het, die verscheidene weiten ont
wierp, die voor doel hadden, eene bedekle
kerkvervolging in te richten. Ondanks zijne
vijandschap tegenover de Kerk, wilde hij toch
voor een geloovige christen doograan. Zijn
testament bewijst het, gezien men er eene
geloofsbelijdenis in aantreft.
BERICHT.
Bij plaatsgebrek hebben wij in ons BIJBLAD
het vervolg van het mengelwerk niet kunnen
geven. Te naast© week zal het voortgezet
worden en de redactie zal zorgen dat er
geen uitstel meer voorvalle.
het
te
ziel-
sohville, Proost, werd door een tamelijk getal
leden bijgewoond. Hoe stichtend ware het,
konden AL de Eere- en Beschennleden
voor plicht' houden deze plechtigheid bij
wonen 1 Hetzelfde dient gezeid voor de
missen gelezen bij het afsterven der leden.
Eene gulhartige broederlijkheid heerschte 's
avonds ten 7 'ure, in het Volkshuis, gedurende
het welbereid en smakelijk feestmaal, waar
aan vijf honderd leden deelnamen. Da heil
dronk door Z. E. H. Deken, Kanonnik De
Biouwer, aan Paus en Koning, werd harte
lijk toegejuichd; alsook de lezing van het
snelschrift aan onzen Vorst opgestuurd.
De geestdrift rees ten top, wanneer M.
Bouquet, onder-voorzitter, in vervanging van
Heer Voorzitter Sobry, die belet was, de
den
beminden
gezondheid voordroeg van onzen
en verdienstelijken Burgemeester, Mijnheer Co-
laert, hem namens de Katholieke Wacht ge
luk wenschte om de vijf-em-twintigste verja
ring zijner intrede in den gemeenteraad en
hem bedankte voor al het gestichte goed.
Eene prachtige bloemengerve werd den Acht-
Jubilaris aangeboden.
bedankte de leden.
kwam lopgesneld. De aanrander nam de vlucht
zond r herkind te worden. De vrouw was
gekwetst in den mond en had wonden in het
aangezicht. Een onderzoek is ingesteld.
r—Voor den Krijgsrechtbank van Biugge ver
scheen Maandag 11. Ll Mosselman, ouderrichter
aan onze rijschool, voor slagen aan M Iienri
Lapiere, handelaar onzer stad. Op 10 October
11. in de stadsschouwburg, hadden eenigejonge
officiers wat luidruchlig gemanifesteerd. M. La
piere lad over die handelwijze gezegd Ils se
component C0MME des gosses Daarop kwam
men in woorden en M. Mosselman gaf M.
Lapiere een vuistslag iu t aangezicht en M.
Libois, geluige daarvan, kreeg bijna ook een
kü ciks
De krijgsrechlbank heeft de betichte veroor
deeld lol 50 fr. boete en de onkosten, j
Mutualiteiten. Dinsdag 26 November,
ten 3 ure namiddag, vrrgaderden de leden der
mutualiteiten van hel arro dissement Vper om
het wetsontwerp de Gbellinck over dp alge
meene verzekering te bespreken. Dit ontwerp
werd door de ontbinding der Kamers ook
geannuleerd, het zal mits ecnige wijzigingen
weer neergelegd worden.
met uwe mannen in gelijk welke stad gaan en
daar zullen ze Dog aardig staan kijken. Ik ant
woordde wacht r.og tot na het derde bedryt, en
oordeelt dan.
En het tweede bedrijf met zijne bartgry pende
toehoorders, en het derde bedrijf met zyce yzc-
liik toestanden wierden gespeeld en ik keerde
me om Ehwel, wat nu Overheerlijk, bet is
een prachtig stuk en de spelers leven hunne
rol, het zijn meesters.
Het kluchtspel was eene lachpartij: de t wpö
schildersgasten waren er bij. en deden het volk
schikken dat ze aan hun buik hielden.
ELVERDINGHE
baren
De Heer Burgemeester
Ilij herinnerde dat de heugelijke zegepraal
van 1887 ten grooten deele het werk was der
Katholieke Wacht, en zette allen aan om
voortdurend en onverpoosd ten strijde te
blijvende, belovende van zijnen kant voort
te werken tot de verfraaiing en het geluk
der lieve stad Yper.
Luide en langdurige toejuichingen begroet
ten deze meesterlijke rede, en dreunend
vlaamsch gezang sloot dit onvergetelijk
broederfeest.
Ilier is het antwoord des Konings welke
M Berni Bouquet, ondervoorzitter der Ka
tholieke Wacht, op zijn telegram ontvangen
heeft
Dc Koning getast mij u te verzoeken
al dezen wier tolk u waarthartelijk
in zijnen naam te danken voor de ver
kleefdheid gevoelens in uw telegram uit
gedrukt ter gelegenheid van liet feest
maal der Katholieke Wacht vdn Yper.
's Konings Kabinetsoverste.
Bureel van Weldadigheid Verdeeling
van zijn aandeel in de onkosten voor het
kosteloos ouderwijs, 1911-1912, 2. Bureel
Weldadigheid Tusschenkomst in de
onkosten voor het kosteloos onderwijs voor
1912-1913. 3. Openbaar onderwijs Bud
getten voor 1913 der lagere scholen a) be
talende b) kostelooze. 4. Openbaar on
derwijs budgetten voor 1913 der bewaar
scholen a) gemeentelijke; b) aargenomene.
5 Stadshuishoudschoolbudget voorl913.
6 Vrije huishoudschoolRekening 1911
1912 en budget 1912 1913. 7. Nijverheid-
school Budget 1913. 8. Muziekschool
Budget 1913. - 9. EeredienstBudget 1913
der kerkfabriek van St-Pieters. 10. Eere
dienst: R* kening van ontvangsten en uit
gaven van den overleden schatbewaarder
der kerkfabriek van St-Niklaais. Eere
dienst Budget 1913 der kerkfabriek van
S'-Niklaais. 12. Waterleiding Werken
aan den Dickebuscbvijv r onderzoek en
bezwaren. 13. Wegenis Lijnrichting
van den steenweg naar Locre. 14. Bur
gerlijke Godshuizen Overdracht van kre
dieten en bijgevoegde kredieten aan het bud
get van 1911
gilde. Voordracht van E. P. Van
Triel. Maandag avond greep de tweede
win lerconferentie, in de IwAnszaal plaats
Ondanks het onstuimig weder, waren de
plaatsen goed volzet en mochten de inrich-
lers zich verheugen over een talrijk publiek
E. P. Van Triel had tot onderwerp ge
kozen De vrijmetselarij.
Onnoodig te z°ggen dat de gevierde spre
ker en gloedvolle kanselredenaar er ten volle
in geslaagd heeft een klaar en juist gedacht
te geven wat eigenlijk die sekte is. wat hare
middelen zijn,en wat baar doel is Nog nooit
he< ft men in Yper dat onderwerp met zoo
veel wetenschap, met zooveel overtuigende
Kennis weten behandelen. Zoo klaar en zoo
duidelijk was de uiteenzetting van het vraa'
stuk dat alle aanwezige werkmat sjoDgeus
met volle gemak en begiip, den leiddraad
steeds hebben kunnen volgen. Het was in
den waren zin des woords een zuiver
pareltje van volksonderricht.
Om de vrijmetselarij en hare doel inden
klaar uiteen te zetten, heeft P. Van Triel
gesnuffeld in de standaardwerken der groote
schrijvers d^r Vrijmetselai ij, en met de
aangetroffen teksten, heeft hij op afdoende
wijze bewezen wat die hatelijke sekte in haar
schild voert. Die manier van verhandeling
heelt voor groot voordeel het behandelde
onderwerp aanschouwelijker te mak9n en
meer vatbaar voor menschen die bij gemis
aan tijd en ontwikkeling, die zaken niet
genoegzaam kunnen ingrijpen.
Wat meer is, die aanduiding der teksten
laat toe zelfs aan niet geloovigen zich te
overtuigen van het kwade dat du VrijmetsC'
larij beoogt. Het warea geen persoonlijke
gedachten die P. Van Triel heeft vooruit-
gez°t, het was in den waren zin des woords
het proces der Vrijmetselarij, dat hij ge
maakt heeft, waarin de vrijmetselaars op
komen als eigenbeschuldigers.
Ouk zullen allen die met ons die puike
voordracht gretig hebben toegeluisterd,vol
mondig verklaren dat P. Van Triel er teene-
maal in gelukt is voor het oog zijner toe
hoorders de Vrijmetselarij in haren oor
sprong,haren groei en wei king, af t' malen,
dat hij er ten volle in geslaagd is met
afdoende bewijzen te bevestigen al het
onzedelijke, al het onmaatschappelijke, al
het goddelooze dat die leer in zich bevat, en
tot welke onheilen ze noodzakelijk voeren
moet.
Mocht onze hulde zich niet enkel brpalen
bij het daverend handgeklap dat den gelief
den Pater begroet, maar mocht dat duchtig
applaus de uitdrukking zijn van het vast
voornemen dat wij, innerlijk, te zamen met
P. Van Triel hebben gemaakt, toen hij om
zijne aanspraak te eindigen, sloot met dien
verheven raad Geven wij het goede voor
beeld, leiden wij een christelijk leven, ver
meerderen wij zóó Gods glorie.
fsq
M. Firmin Ferranlzoon van Heer
en Vrouw Ferrant uit onze stad, en oud-
leerling van St Vincents co'lege, leeraar te
Ronsse, komt benoemd te worden a's regent
aan de Staatsmiddelbare school te B'anken-
berghe.
Dienstdoende apotheek. Zondag 17
November.
J. DECH1ÈVRE, Statiestraat, 15.
Sedert eenigen tijd had men bemerkt dat eene
vrouw, de genaamde C L godsdienstige voor
werpen stool in kerken en kapellen. De politie
hield een oog in 't zeil. Nu, Zaterdag laatst,
werd dc diefegge geknipt, binst dat zij een
paternoster robberde van eene vrouw, die bpzig
was met bidden inde kapel van Ncod zoekt
Troost. De diefegge zal rechterlijk vervolgd
worden.
Verleden week waren twee werklieden
doorgezonden bij M. Raghein, handelaar in de
Rijselstraat. Zondag avond bevond een van hen
zich in bedronken toestand en heeft een oor
verdoovend lawijd gemaakt voor het huis van
zijnen patroon en allerhande bedreigingen
geuit. De politie heeft den bedronkene in den
amigo opgesloten.
Mamdag namiddag kwam Maria Legrand,
wonende in de Oude Venrnestraai, naar huis,
tom zij dicht bij hare woning gekomen zijnde,
een manspersoon door het venster zag wippen.
Vermoedende met een dief te doen te hebben,
onderzocht zij haar huis. Zij beslatigde dat eene
kleerkas was opengebroken, doch dat er niets
was gestolen. De dief werd door eenige land
werkeis in hechtenis genomen. Het is een kerel
uit Poperinghe, een oude kennis van de kolonie
van Iioogstraeten.
Julie Bertia, vrouw Lefleuw, 56 jaar,
herbergierster le Zillebeke, kwam dinsdag na
middag naar Yper om boodsclappen te doen.
Rond 4 uie keerde zij teiug naar huis langs den
Zillebekevoetweg, toen zij door een kerel aan
gevallen werd, die haar een prop in den mond
slak. Zij verweerde zich dapper en riep om
hulp. Een bewaker van de weldadigheidschool
Een moedige tegenstrever. P. BI. zou
liever't kapitel der Algem. Werkst. ongeroerd
laten, daarom is 't, dat hij op ons schrijven eD
ook op de vragen van onzen vriend «Wijsneus»
nevens de kwestie antwoordt en met een litanie
die] met de Alg. Werkst. noch overeenkomt,
noch betrek heeft. De groote Pé, tracht ons alzoo
van het terrein af te trekken Hfj vreest anders
er wat al te veel van zijne lange lepels bij te
loten Hjj weet het wel gauw
De roode held neemt bij de eerste schermutse
ling reeds de vlucht om evenals al de moedige
kerels die 't hert in hun broekgat dragen, elders,
ten einde asem en van ver een paar dreigende
vuisten op te steken 1 't Zij zoo Pé, kunt ge op
de eerstre plaats geen star d houden wij willen
u wel op eene tweede volgen. Niettemin, indien
wü nu de kwestie van de Alg. Werkstaking
onaangeroerd laten, komen w er toch heel in
't koit op terug, omdat wij onze lezers, en u Pé
en heel uwen état Major willen aantoonen en
bewijzen dat, onder de voorbereiding tot de
Alg Werkst. de grootste en schreeuwenste
aftroggelarij en me scbcnfopperij des XX
eeuwe schuilt! En nu ter zaak
In plaats van met uwe inschrjj vingslyst der
Alg. Werkst voor den dag te komen in plaats
van de dompen voor oogen te leggen hoe vrij
gevig en mild de Wervicksche Socialisten zijn
in plaats van te laten weten wie van U tijdens de
Alg. Wei kstaking het werk zal laten staan om
honger ti leden in plaats van uwe eenvoudige
lezers daarin ook met eenen hoop leugens te
paaien, ontvlucht ge als een achtervo'gde Turk
het terrein waarop wij u brachten, en, om de
rammeling te ontloopen poogt gij u bachten de
historie van de vrouw met hare 12 kiideren»
te verse) uilen Arme held
Hier ook slaat ge den bal deerlijk mis, want
het past vooral aan u niet en ook niet aan gelijk
welnen socialist de verdediging der vrouw in
kwestie op te rapen, wy zullen het wel eventjes
zien, en, ware heel uwe historie echt en gebeurd
zooals zij ze beschrijft, en had gy voor de eerste
maal van uw leven do waarheid geschreven,
dan nog moest gij een platte, ongekamde men-
scheribedrieger zijn om eene partij te mengelen
in zaken waar partyschap noch politiek iets
heeft in te zien. tn kwestie tusschen eigenaars
en pachters hebben gy noch wij onze neus te ste
ken. De eigenaar van 't volkshuis verandei t ook
zijn personeel a's 't hem belieft zonder noch aan
u, noch aan mij. noch aan wie de toelating te
vragen en in vele groote socialistische winkels
en Coöperatieven vliegen er dikwijls genoeg
gebroodroofde sukkels met pak en zak op straat.
Wat meer is, uwe valsche huichelaars jeremi
ade is toch niet gemeend, gij, noch niemand van
uwe s ort zijt niet genoeg voor medelijden vat
baar, mijn man, om over 't lot van gelijk wien
aan 't janken te gaan immers, toen uwe
meenensche opperkliek heele huisgezinnen
broodroofde (zie Simoens), hebt gii stillekens
gezwegenen toen zij een ongelukkige blinde
met gausch zijn gezin op straat joeg, (zie Simoens)
schoot er bij u geen gevoel van medelijden noch
verontweerdiging op en kwamen er u niet alsnu
krokodilletranen in de oogen, integendeel, al
wat socialist was jubelde met den opperstaf en
heel 't gaaienkomr lot hertelijk en welgemeend
nêe!En,nuuw dwingelanden partij door de
Alg. Werkstaking duizenden huisgezinnen in
ellende, in ontbeering op de straat zou willet
zetten, komt gij. teergevoelige huichelaar, hit
herteloos besluit, met uwe almoes van tiei
centiemen en etn armtierig scbij verstalen
ondersteunen
Neen, het past u niet een verdediger de er
beschermende rol op (e nemen. Doch, hier komt
gij in troebel water te vissehen, den scbynbei
ligaaard uitbangen en vooral 0 de dompers
uwe gal uitspuwen en dat is voor u genoeg
Ten anderen een uwer pariijgenooten schreif
in uw eigen blad, toen uw vriend Sohier met de
duiten zijner roö vrienden op de vlucht ging
dat eene party vcor de daad van één persooi
niet vermtwoordelijk kan gesteld worden, 't li
des te meer waar, als er noch partijschap noci
1 olitiek mêe bemoeid is en de be mibbelde daal
zelfs het recht niet te buiten gaat. Al zette zult
of zulk katholiek eigenaar al zijne pachters 0.)
straat, wil het daarom zpggen dat mijn gebuir
di 1 ook katholiek en eigenaar is het ook zal
doen. Omdat de socialist Degroeve een dief was,
wil het daarom zeggen, dat gij die ook socialii
zijt, insgelijks een dief zijt en al uwe partüge
nooten met U Omdat de socialist Bonr.ot ban
diet en baanstrooper was, moet er daardoo1
ve-staan worden dat gij en uwe soort ooi
bandieten en baar slroopers zijn en gij ook dei
eersten den besten geldomhaler om den hal;
zoudt brengen Omdat de socialist Abel Pol ld
om moordenaar en inbreker te zijn geweest dei
kop werd afgedaan, is het daarom waar dat gi
als socialist ook moordenaar cn inbreker zijt er
staat het daarom vast dat uw hoofd ook vroeg
laat onder het kapmes zal vallen Allons done
Is dat wel een redemering Ge zoudt de eerslt
zijn ons by moeder Justitia aan te klagen mo
ten wij. zulke domme en dwaze gevolgtrekkir
gen doen
Schoenmaker, blijf dus bij uwen leestViscl
voort in troebel water, neem voor uw propa>
ganda voort uwen toevlucht totverdachtmakinf.
tot leugen en bedrog, daartoe ontvangt gij d.n
judaspenningen houdt men u de mond open...
Maar 't weze u gezeid u wat meer van dwaze g-
vo'gtrekkingen af te houden, anders, houdt ir
zich, om u by tyds bij uwe lange oo'en te trei
km een heel regiment goedgevingerde tegen
strevers gereed en ook nog De Mier
Kath. Jonge Wacht, Cinema ertooning. Ie
leden der K. J. W., alsook hunne familie ei
weldoeners, worden vriendelijk verzocht
Cinemaverlooning bij te wonen die zal plaas
hebben in hel Katholiek Gildhuis, op heden on
u 's avonds. Namens het Bestuur
Zondagtoekomende,24 November, om412
ure, geeft de spelersafd. eling der Jongeling-
Congregatie haar jaarlijks Avondfeest in (e
groote zaal van het Gildhuisdit feest dat ni
alleenlijk een (ooneel maar ook een Toonkundg
feest zal zijn, zal ongetwijfeld de moeilijkste)
bevredigen.
Men voerl op Korporal Simonsberoem!
Drama in drie bedrijven en een voorspelalsock
Kosthuis Biiller kluchtspel in twee beirijver
afgewisseld door kunstige muziekstukken, ui
gevoerd door het Orkest der Jongelings-Congr-
galie.
BECELAERE
Van heden af zal Gusten Verlinde het
Ypersche Volk verkoopen in plaats van Joseph
Vandenbusche die om reden van ziekelijkheid
zijn ontslag neemt. Joseph heeft gansch zijnen
diensttijd eei e aan zijne zaken gedaan en 't Yper
sche Volk is er hem uiterst dankbaar voor. le
dereen wa hem genegen en kocht geern efn
gazelje omdat't Bussche was. Guslen nu zal ook
ten dienste van eeniederslaan llij is nog rap
te beene voor zijne jaren, en zal om zijne kalan
ten te gerieven ook nooiFgeen moeite sparen.
De duivels moeien er zich zeker mede om
kwaadte stoken tegenhet suikerbeetensyndikaaij
Nu zr uden zü onze boeren willen dom gelooven
dat zij nooil hun geld zullen krijgen en dat de
stoke; ij waarmede wij zaken deen in failliet is.
Die kwaadwillige dwazen meenen dat de hor
ren zoo simp' 1 en lichtgeloovig zijn voor slim
me trekken van over25 jaar. Beboeren voortaan
willen wat is r. cht en krijgen wat zij willen door
samenwerking en ontwikkeling. En niemand
zal hen tegenhouden 1
Van wegens de overste van St Germaan, wil
seffens 10 oozen Walthery's Borstpillen zenden.
Ik vinde ze uitmuntend en beter dan al e andere
geneesm ddelen tegen de hoest en het keelzeer.
1 fr. de doos.
KOMEN
waaid was en door het dakvenster der keuken,
die in een achtergebouw ingericht is, gedeelte
lijk naar binnen stortte. Hel kind bleef geluk
kig ongedeerd. Een sluk buis lag naast den
linkerarm der kleine.
Vele vreemdelingen die waren komen zirn,
en die stillekens monkelden van te voren wat
stoute gasten die jo' ge tooneelliefbebbers om
zulk een groot drama reeds te Brussel in den
schouwburg opgevoerd, te durven aanpakken,
maar als het eerste bedrijf af was konden die
ongeloovige Thomassen, bucne verwondering
niet duikenEhwel, zegden ze my, gy moogt
Gemeenteraad. Wi'lende de Kcmenscbi
lezers van 't Yf ersche Volk op d'hoogte zett< n
van 't geen er in den gemeenteraad omging in
de zitting van dinsdag laatste zullen wij kort-
bondigde afgesprokene zaken meêdeelen.
Al [de raadsleden waren aanwezig onder 't
Voorzitterschap van den Heer Burgemeester
Van der Mersch
De leden der minderheid hadden eene afzon
derlijke zitting gevraagd om de nieuwe statie
werken te bespreken. Men doet hun opmerken
dat de gemeenteraadsleden daar niets in te zien
hebben maar wel de schepenraad alleen.
De aanbesteding der nieuwe pastoorij door
Heer Vanandruel van Waasten is goedgekeurd.
De nieuwe waterleiding in de Waastenstraat
is door M H. Loridan voor 1597 fr. aangenomen
geweest. Goedkeuring
Een kleine weg)l aan 't Godshuis jjwordt be
houden.
De weg Yper-Komen is niet aanvaard door
den Staat en blijft ten laste der gemeente
De verbreeding der brug der Doode Leie is
nog nitt opgelost.
Heer Lannoy, Schepene van geldwezen deelt
den torstand der kas meê op 30 sept. laatst
Weldadigheidsbureel; 292 fr.D.Godshuis 7tfr 77,
Geipeepte 65 fr. 19.
De gasleiding naar Ten-Brielen is door de
Gasmaatschappij Diet aanvaard omdat do leiding
te kostelijk is. Op vraag van Schepene Roussel
zullen te Ten-Brielen 3 lantaarnen gansch den
nacht branden
Aanvraag zal gedaan worden aan den nieuwen
minister ten einde de boomen voor t kerkhof te
mogen wegmaken.
De gemeenteraad keurt't lastencohier goed
over het voorstel door het bestuur der godshui
zen ten einde bouwgrond te verkoopen te
Wervick; alsook de uitrooiïng van sparrebosch
te Wervick en jte Gheluvelt. Insgelijks vordt
goedgekeurd de vraag tot verkoping van grond
in de Houthemstraat in den Ten-Brielenweg en
iu den Vredeweg.
Een ontsmettingtoestel ter weerde van 340 fr.
zal aangekocht worden en de gemeeDte moet
daarvan slechts het vierde betaleD.
De wegeD in den omtrek der nieuwe kerk zijn
slechts voorloopig en zullen later naar 't plan
van bouwmeester Goomans gewijzigd worden.
Grachten en beken zijn goed onderhouden er.
gezuiverd en betaald per loopenden meter.l angs
de Voorstraat te Ten Brielen zijn de bewoners
nu niet meer, verschiliige dagen zooals voor
tijds, maar eDkel eenige uren ondtr water, by
hevige regenvlagen. Die toestand zal nog nader
onderzocht worden.
Heer d'Ënnetières vraagt hoe het staat met dc
kommissie van werkeloosheid De Heer Burge
meester antwoordt dat bij altijd het werk over
die zaak in teruggave verwacht van den Heer
d'Ënnetières. Dit is beloofd voor ten spoedigste.
De rekening der kerkfabriek van Komen
wordt goedgekeurd.
Met 6 stemmen tegen 5 wordt beslist de oude
Zondagschool in de Molenstraat te verkoopen
omdat zij nu maar 5 fr. jaarlijkschen pacht op-
breDgt.
Nu komt het nieuw hospitaal voor de pinne
Het voorgaande gemeente bes'uur had willen een
godshuis-hospitaal manen vqór het bouwen der
kerk, en dit is altijd het stokpeerdje geweest
der tegenwoordige minderheid De kerk is nu
gebouwd en 't Bestuur der Godshuizen stelt een
plan voor tot enkel het bouwen van een hospi
taal in de Waastenstraat.
Met eenige wijzigingen zal het tegenwoordig
oude mannenhuis voldoende zijn. zegt de meer
derheid, zooveel te meer daar't Staatsbestuur
1 fr. doags pensioen aan allo werkers zal ver
schaffen en hiermede zullen zy ni -t, (tegen dank
altijd), naar het Godshuis hunne oede da ren moe
ten gaan slijten. Delminderheid d elt die ziens
wijze niet maar het hospitaal wordt toch met
algemeedc stemmen aanvaard.
Het schoolbudjet wordt neergelegd hier uit
blykt dat de knechtenschool van Komen 76 fr.
per leerlirg kost, die van ten Brielen 52 fr. e
de meisjesschool van Komen 20 fr. De heer De-
Dys onderwijzer vraagt verhoogirg «der som
voor verwarming en voor schoolvoorwerpen
d 1 wordt niet toegestaan.
Voor den keiweg van Ten Brielen naar de
Doornekapel vraagt een eigenaar 50 cent. den
meter grond in afstand. De gemeente biedt 40
centiemen en nieu.we pogiDgeh zullen aaDgewend
worden.
Het voorstel tot het inrichten eeoer school
voor kindi ren boven de 9 jaar te Kruyseecke is
uitgesteld vooronderzoek.
Een strooibriefje te Ten Brielen uitgedeeld
beknibbelde de zuivering der waterloopen en
wees bijzonderlijk op de heeren Lannoy en
Roussel. Heer Lannoy had geene moeite om tc
bewyzeD, met de gegevens van den regenmeter
van Komen, dat de werken meermaals onder
broken zijn geweest d< or de verschiliige regen
van 1 tot 15 September, die de strooibrief loo
chende.
De raad gaat over tot de geheime zitting.
Aan do brug der doode Leie bevindt zich zoo
als op verschiliige ardere plaatsen te Komen een
reddingstoestel. Maandag bemerkte men dat de
krorde van dit toestel gestolen was - waarde
8 f 59 en 't is nu reeds de derde maal dat zulks
gebeurt De schuldige van die ontvreemding
denkt zeker niet aan de schrikkelijke verant
woordelijkheid die op hem zou wegeD, moest
een drenkeling op'dat oogeDblik, bij gemis van
koorde het leven verliezen De poiicie kom-
missaris Deraeve doet een streng onderzoek.
De storm van Maandag nacht het ft hier
bijna de dood voor gevolg gehad van een 5 1/2
jirig kind, Bertha De Tiège, wier ouders de
herberg Café de l'Harmonie houden in de
Forlstraat. Daar hel kind ziek was, deed de
moeder het 's nachts in de keuken slapen en zij
z< lf bleef er dan bij. Rond 11 1/2 ure 's nachls
werd mad. De Tiège opeens gewekt door het
breken van ruilen. Men oordeele over hare
ontroering, toen zij stukken glas en pannen op
het bedje van haarkind zag vallei)dat er schier
gansch mee overdekt werd.
Het was een eene potaarden buis, die omge-
Leening, In bet Ypersche Volk van Zondag
laatst las ik, onder de Officieele berichten, dat
de gemeenteraad van Langemarck bemacntiga
was, bij Koninklijk besluit van 15 October 1912,
om eene leening van boven de 209 franken aan
te gaan door tusschenkomst van de Maatschap
pij van het Gemeentekrediet. Vele lezers en
zullen voorzeker niet weten wat er op bandon
is, en't ware wonder zou er geene welweters
gevonden wierden om dat op hunne manier uit
te leggen. Daarom is 't dat ik aan go.'de bron
heb gaan putten om mijne m- deburgers in te
lichten.
In de jaren 1858, 1 59, 1860, 1868 en 1872, wier
den door bet gemeentebestier van Langemarck
leeningen aangegaan met bet armbestier dier
gemeente, ten bedrage van 188,5 '0 franker, ten
einde buitergewone werkeD, voornamelijk het
aanleggen van kasseier, uit te '.voeren. De ge-
rreentebes'.ierders van dien tijd hadden geer.e
jaarlijksche afkortingen vco'zien, dat miek dat
binnen honderd jaren de schuld nog van geen
centiem zou verminderd geweest zyn, badte
men cr geene verandering aangebracht. Daerom
bijzonderlijk is 't dat het tegenwoordig gemeen
tebestier al het mogelijke gedaan heelt ten einde
eene leening te kunnen aangaan met de Maat
schappij van het Gemeentekredietdeze leening
zou by jaatlyksche afkortingen uitgekeerd zyn
in 33 jaren,'t is te zeggen dat nu 33 jaren de
gemeente Langemarck geene schuld meer zal
hebben. Eene groote staatsman zegde «Bestie
ren is vooruitzien welnu, onze bestierders
hebben voorzeker die leuze indachtig geweest
en de nakommelingen zullen er hun dankbaar
voorizijn Nog iets, men is misschien be-
Dieuwd om te weten wat er met het overschot
van die leening zal gedaan worden men is daar
niet diet van ten gemeentehuize en alzoo komt
het dat ik het Koninklijk Besluit gezien heb,
waarin er staat dat de leening bestemd is i)
voor uitkeering van vroegere leeDingen, 2. voor
het aandeel in de uitbatiDg van den Buur'spoor-
weg Roesselaere Dixmude Bixschote, 3) voor
werken van openbaar nut.
[Noodkreet Hoe dikwijls en hoort men
de menschen niet zeggen daar en is geen nood
meer 1 Die dat zeggen bedriegen zich deerlijk
en hun gez gde komt hieruit voortdat zy de
uilzond ring van den algemeenen regel nemen.
Het is voldoende dat een plichtvergeten vader
zijn zuurg woDnen geld verbrast, in plaats van
het te bezigen voor den onderhoud van zijn
huisgezin, opdat men langs alle kanten hoore
daar en is geene armoede meer Vooraleer
alzoo te spreken, men zou vele beter doen van
eens te gaan zien naar het huis van dien onge
lukkige en 'k durf het verzekeren men zou»dik-
wijls van gedacht verarderen. Maar, ik herbaal
het, ditjis eene uitzondering er zyn vele brave
en gesparige werkmensc' en, die al doen wat zij
kunnen/voor hun huishouden, maar die, met
bunnen mageren loon, in dezen dieren tijd,
noodzakelijk in armoede verkeeren. 't Is met
deze huishouders vooral dat wy moeten mede
lijden hebben. Ik weet liet wel, er zyn vele
brave, welhebbende menschen die niet ger.oeg
en geven omdat zy niet genoeg gevraagd en zijn
of ook omdat zij de armen niet genoeg en ken
nen Welnu aan die menschen zeg (ik wend u
tot St Vincent!usgenoolschap, daar zijn mannen
die het op zich ger.omen hebben de noodlijden
den op te zoeken en, in de mate der mogelijk
heid, ter hulp te komen. Die mannen hebben
got den wil geno g. maar dikwyls geld te kort
daarom is het dat ik dezen Noodkreet slaak
aan de rijken oep ik toe Geef vele 't is een
plicht van kristelijke liefdadigheid, en aan de
min bemiddelden zeg ik geef ook iets van uwen
over ehot, watt almoesen.]geven en verarmt
niet.
Meer Treins. Er is een smeek schrift in
omloop strekkende tot het bekomen van meer
treins van en naar Yper.'tis meer dan lijd dat
men daar verbetering aanbrenge, Diet alleen
voor handelaars en kooplieden, maar ook tot
nut van iedereen. - Over twee, drie jaren zon
den de gemeentebesturen van Langemarck .en
van de andere gemeentenlangs deze lyn gelegen
een smeekschrift naar den bevoegden heer
Minister met hetzelfde doelmaar, na een
nauwkeurig onderzoek gedaan door gezegd Mi
nisterie, bevond men dat er geen voldoende ver
keer was op deze lyn om meer treins te doen
loopen van en Daar Yper Die zulk een reden
uitvindt om de menschen te zeDden wandelen,
verdient meer dan een eereteeken, want, moest
men twee, drie treiner afschaffen, in plaats van
er nieuwe bij te voegen, er zoude nog min ver
keer zijn dan nu de menschen zouden allicht
spreken van de Diligencen weer tot stand te
brengen Laat ods hopen dat onze katholieke
Senators en Volksvertegenwoordigers kracht
dadig zullen optreden bij den bevoegden beer
Ministerom de gewenschte treins te bekomen.
Het ware voor onzen nieuwen Senator, M.
Fraeijsde Veubeke, een goed en deugdelijk be
gin, kon hij deze verbetering bekomen, wij twij
felen er niet aan dat hij zal, met woord en daad,
ter zijde gestaan worden door MM. Colaert en
Van Merris.
Ongeluk. August Beernaert, voerman
dezer gemeente, kwam maandag laatst met eene
lading zwijns van degedroeders V'andenbussche
van Poelcapelle, gereden naar de statie van
Langemarck. Ondeiwege, bij liet balfweghuis,
gleed hij van zijnen wagen en kwam terecht met
zijne beenen onder het voorwiel, met het onge
lukkig gevolg dat zijn been in twee plaatsen ge
broken wierd. Deze brave man, die reeds bijna
zeventig jaar oud is, heeft schrikkelijk veel gele
den laat ons hopen dat hij zoowel mogelijk zal
herstellen en eensdaags in staat ?al zijn om zijne
menigvuldige bezigheden te hernemen.
OOSTVLETEREN
Nieuwe;ostmeester. In ons poslkanloor
is men aan 't borstelen en 't steperen geweest
dees week. Het buis van den postmeester sinds
lange maanden onbewoond werd opgepoest om
zijd nieuwen bewoner te ontvangen. De post
meester uit Rousbrugge komt inderdaad te
Oostvleteren benoemd te worden.
Men spreekt binnen kort een nieuw huljkan-
ton der posterijen te Pollinchove te stichten,
't Zou wel gekomen zijn aldaar en den zwaren
dienst der boden hier merkeRik verlichte'
Twee facteurs zouden alsdan Oostvleteren ver
laten en naar Pollinchove moeten gaan wonen.
-- Zondag om 3 uur hield beer Brutsaert doc
tor in geneeskunde te Watou een voordracht
voor de moeders uit Oostvleteren over Kinder
voeding. In eene gemakkelijkeenzeer verstaan
bare taal gaf hjj veel pratische werken, die,
wilden de toehoorders die in't werk stellen de
kindersterfte in ons arrondissement z^ker zou
doen verminderen. Veel moeders hadden den
oproep beantwoord, maar 't is jammer te besta-
tigen dat nog veel andere, en die 't misschien
wel meest noodig hadden afgebleven waren,
W'e heeft er nog vergeten op zijn pensioen
te peizen I Steek een spel irt uwe oor en stort
van de week allen 3 franken
Zondag laatst rond 9 uren 's avonds ontstond
er twist in eene hrrberg der dorpplaats.
Nandje Segier bekwam eenen slag op he
hoofd die eene bloedende wonde veroorzaakte
alsook eene kwetsuur aan den neus. De arme
joDgen beeft eenige dagen bedlegerig geweest
ea is nu aan beterhand.
Menschenwanneer toch zv.lt gij naar de
herbergen hunnen gaan, zonder twist of onge
makken te hetben
VOORMEZEELE
Nadat de schrijver rekening en verslag g6„.
ven heeft, geeft onze achtbare Meester, Mijnbeer
cliiel Derock, eene prachtige en geheel nuttioi
voordracht over de voedirg der geit.
Het rantsoen moet trapsgewijze overgaan lun
schen zomer en winter het moet afgewissebi
zijn alles wat de geit eet moet rein en gezonri
zyn, men moet krachtig voederen, maar toch
rekening houden van de melkgift, de gezondbeiri
en andere omstandigheden. Het drinken moei
verwarmd en smakelijk zijn en in gepaste hoe.
veelheid topgediend worden. Ten slotte geeft (U
Herder modelrantsoen open wyst op de gezond
heid der stallen.
Da Eerw. Heer Schrijver bedankt daarna
Meester Decock om zijne schoooe voordracht en
de leden aan, de raad8ev"?8en. ,n Werk
stellen. Hy bedankt 'Ps«0'yftks^lgemeente
0111 hunne jsarlnksehe toelagw' Mevrcmw b9
Gheus, Eugéen Rossaert.Henn dle <J°or
'"H goed kweeken van jo"ge g6'1®"'d®Q bond
staat stelt, het goed te verr de 'eden
n deele valt.
Zondag laatst t<11 November, was er vergade
ring voor den geitenbond, waar al de bestuur,
en werkende leden, bij weinige uilzondering
tegenwoordig waren.
In den loop van het jaar 1912 miekeD 96 leden
deel van den bond met een getal van 110 geiten
t zij 7 leden en 9 geit«n metr dan in 't verleden
jaar.
De itorften voor de 10 eerste maanden
overgroot geweest, 17 daarvoor heeft er uc-
taald geweest 202 fr., 't is een bewijs welk goed
de geitenbond bij d©n beproefden werkman
te wege brengt.
zyn
be
het
in
ten
Hij wyst nogmaals op de liefdadigheid van hi t
katholi k bestuur van het land die doortzulke
milde toelagen alle maaisehappelijke inrichtin
geD weet te ondersteunen om den werkman te
to beroordeeligen.
Vooraleer de vergadering te eindigen had er
eene schoone' prijsloting plaats var 2 schoon»
geiten, eenige kon(jnin en 21 andere prijzen.
Eikeen was er verlekkerd op maar 't geluk
vliegt en die het vangt, heeft het, en zoo gebeul
de het hier ook dat Arthur Lesage en vrouw
Gamiel Platteau, welgezind Daar huis optrokken
om het goede nieuws te zeggen, dat zij eene
geit gelot hadden. Hertelijke gelukwenschen
aan de pryswianers.
PaarDa 131) de Eerw. Heer Pastor het woord,
hy bedankt in den naam van den bond den E H
bchryver, die geene moeite spaart om het leven
en bloei altijd voort in den bond te bewaren U
leden van den bond, zegt bij verder, wensch ik
geluk met uwe schoone prijzen, maar bijzonder
lijk voor uwen iever en opassenheid Woont
regelmatig de vergaderingen bij, stelt de raad
die u hier gegeuen in het werk, en gij zult er u
wel mede bevinden.
Zondag over acht dagen heeft er hier ook
vergadering geweest voor de katholieke zieken-
gilde.
Na lezing van het verslag, spreekt de greffier
over het groot nut en de noodzakelijkheid der
zieke- en pensioengilden. De werkman moet
zich verzekeren tegen ziekte en/ouderdom. Hij
spreekt daarna over het wetsvoorstel de Ghe-
linck die geheel wel overeenkomt met het
Engelsch stelsel van verzekering, en die door
een enkel wet, de werklii den zou verzekeren
tegen korte en langdurige ziekten, door zieke-
gilden en herverzekeringskassen, tegen den
ouden dag door pensioengilden Hij zet daarna
de leden aan propaganda te maken, om nieuwe
leden aan te werven Na een woord van aanmoe-
ging van Mr den Pastor, wordt de vergadering
gesloten met eene prijsloting. Die begeert deel
te maken van de zieke pensioengilde eD geiten-
tocd, wende zich tot het bestuur.
WATOU
Wy zijn 0,1 het einde van het jaar gekomen.
Do tijd is nabij dat de laatste stortingen in de
pensioenkas moeten gedaan worden. Al wie dus
in dit jaar nog, van de groote voordeelen wil ge
nieten, welke de openbare besturen zoo milde-
lijk vei schaffen, moet zich onverwijld aangeven
bij den afgeveerdigde van eene lyfrentmaat-
schappii om de jaarliische gewone of eerste
gelden bij te leggen. De personen geboren in
1843, 1844, 45, 46, 47, 48 kunnen tot het werk
manspension geen recht hebben als zij de stor
ting niet deden of Dog uitvoeren van 18 frank.
Geen uilstel meer. Het is hoogstwaarschijnlijk,
bijna heel zeker, dat de personen geboren sedert
t Januari 1849 ook het werkmaDspem-ioen zullen
kunr.en genieten Maar het is ook oogst te ver
moeden, dat deze, die zor der nalaten eenige
storting te doen, van deze 65 fr. (of misschien
meer) zullen verstoken blijven. Waarom dan
wachten van u in eene lyfrèntgilde te laten
inschrijven en uwe gedragen te verwezentlijken.
Er kan geen verlies zijn. De dee'genoot is
altijd zeker van de intresten, rent of pensioen,
van minstens het dubbele zyner gegevcne gel
den. Wie verstoot de hand, die hem|50 franken
toereikt, omdat zij er geene 109 geeft Oude
menschen, smaadt het eigen gewonnen pensioen
niet, hoe gering hetzij De persoon die 10 cen
tiemen op de straat vindt, buigt zich om ze op te
rapen,[hoewel het geen frank is, diejer verloren
was geraakt.
De verstoptheid en zyne gevolgen (draiïngen,
hoofdzeer, flauwten, slechte spijsverteering,
lendenzeer), zijn spoedig door de slijmverdrij-
vende Waltherijpillen genezen 1 fr. de doos.
WESTOUTRE
Zondag na de eerste mis hebben wij de vol
gende samenspraak afgeluisterd
Wel Jan ge zijt wel gepresseerd van-
dage t
Ja, Pé, 'k moet nog betalen voor mijn
pehsioen.
Hoe, Jan, zijt gij ook van dezen die
daarom alle jare willen betalen waarom
'niet eerder een goê pinlje gepakt
Ja, Pé, 'k betaal voor mij en de vrouw
en voor al de jongens tot dat zij kunnen
werken en dan moeten zij er zelf voor zor
gen. Ik betaal voor mij en mijne vrouw elk
5 fr. en voor de twee jongens die nog met
werken elk 3 fr, dat is 18 fr. 's jaars; dat
is zoo wat 7 sous te weke, en 'k laat daar
om niet 's zondags een stil pinlje te drin
ken en een potje te kaarten.
En hoeveel zult ge dan zoo strijken,
Jan
Als er ondertusschen geene verbeterin
gen meer komen, ik en Trees elk rond de
100 fr., en de jongens 'nen frank daags;
't zullen rentiers zijn, Pé I
Maar Jan, ge zijt gij nog kloek en
streusch voor uwe jaren, en Trees is n°o
wet te beêne, maar een ongeluk is gau^
gekomen, en moestet ge ne keêr eerder s ei
ven, ge. zijt al uw geld kwijt
-— Ja, Pé. Maar gij kunt ook zóó sto
dat na uwe dood uw gegeven geld aan
familie (Weerkeêrt. yMaar ik heb gestort,
weet niet hoe dat ze dat noemen, nu,
ik dood, alles dood. Maar de vrouw 0
kinders zullen daarom niet armer zijn onr
ik 60 fr. gegeven heb, maar de vrouw
haar inkomen van 100 fr., en de i°'lge' j
met hunnen frank daags, zullen daarmee
Jamaar, Jan, als uwe jongens n
niet meer willen betalen, dan is al da D
verloren .ju,
niet gelf
In 't geheele niet, Pé Dat is
jmmun'e
De jongens zullen trekken volgens zij
hebben. Het staat hun alle jare vrij te be
die spaarkassen voor de eerste con
betalen
of niet, te verminderen of te vermeerdei en,^
te scheiden of te herbeginnen; daarvan
zij geheel vrij en zij zullen trekken s°ë
zij gegeven hebben.
Neh I 'k wiste dat wel niet I
Ik wel Pé. 'k Heb altijd in de vergaü
gen in de school, waar ze dat allemaa-
een Reden, geweest. nVCn
Maar Jan, zijt gij wel zeker van
slag zult ge dat al ontvangen, later
Maar gij ongeloovigen Thomas
bijzondersten van de parochie zijn, er jf]
zij zouden dat niet doen als zij twijfeW
- - - -eral
geheel het land, 't zijn bijna
OV'
lilden
priesters die aan het "hoofd van die g
staan; en sedert wanneer zouden °nz€'n
ters ons katten in gakken, [willen verKo v
van bedriegen, die menschen hebben e
verstand van.