Den provincialen raed behertigt de be-
langen der provincie, en gelyk de kamers
moeten de ministers bewaken, alzoo is het
voor de provinciale raden eene plicht van
eene wakende oog te houden op het ge-
drag der gouverneurs en andere provin
ciale bediende, die door het gouvernement
benoemd worden.
Den communalen raed zorgt voor de
belangen der gemeente, is gelast met er
het goed order te doen onderhouden en
de goede zeden te doen eerbiedigen, en
bewaekt de mannen die door het gouver
nement aengesteld zynom de zaken der
gemeente te bestieren.
VAN HET OOGWIT DER KIEZINGEN.
V. Wat moet men peyzen van kiezers
die maer stemmen voor hun eygen belang,
tôt meerder welzyn van hunne vrienden
en bloedverwanten, of ten voordeele van
deze die van hunnen aenhang zyn?
A. In het maken en uytvoeren van goede
wetten en reglementen, en in het goed be-
stier der materieele en zedelyke belangen
van het volk.
tydigheyd aen elke gemeente het deel der
contributien opleggen die zy moet betae-
len. De provinciale raden aenveerden of
verwerpen ook de vermeerdering of ver-
mindering der onkosten die voorgesteld
worden tôt het uytvoeren van openbare
werken in de provincie, zoo als voor ge-
stichten, wegen, vaerden, enz. Eyndelyk
zy stellen aen de hooge ambtenaeren maet-
regels voor die konnen dienen om de ma
terieele belangen der provincie te bevoor-
deren.
zyn- (I).
II.
V. Waerom heeft het national congres
in het maken der grondwet gewild dat er
kiezingen waren?
A. Het congres heeft tôt oogvvit gehad
van al de Belgen, die een waer belang
hebben in het algemeen welvaeren, een
zeker deel te doen nemen in het opper-
bestier van het land. Want, gelyk aile
gouvernement van natuer kan verdrukken
of verdrukt worden, zoo was het noodig
van aen het volk zelf bekwame magt te
geven om het gouvernement tegen te hou
den, wanneer het de belangen van het
land vergeet, of het zelve tegen aile booze
aenslagen te ondersteunen, wanneer het
die belangen waerlyk behertigt. Maer ge
lyk het niet mogelyk is dat al de inwooners
van het land die magt gezamentlyk uyt-
oeflenen; daer om was het noodig van die
te stellen in de handen van mannen, die
best het algemeen betrouwen verdienen
en het congres heeft met reden geoordeeld
dat die mannen niet beter konden gekend
worden, dan met er den keus aen het volk
van over te laten.
V. Waerom heéft het congres het recht
van kiezen alleenelyk gegeven aen de aen-
zienlykste borgers, aen deze die eene ze-
kere som aen deopenbare schatkist betalen?
A. Om dat zy door hunne fortuen en
door den rang dieu zy onder bunne me-
deborgers bekleeden meer onafhanglyk
zyn, een grooter belang hebben in het
welzyn van het land, en beter in staet zyn
om de mannen te kennen die de noodige
hoedanigheden bezitten, om al hunne
plichten stiptelyk te volbrengen.
V. Welk is het oogwit dat de kiezers in
de kiezingen moeten hebben?
A. Zy mogen geen ander oogwit hebben
dan van het geluk en welvaren van hunne
gemeente van hunne provincie, en van
geheel het land te verzekeren.
A. Dat zy te kort blyven aen eene hun-
ner wezentlykste plichten het is immers
eene plicht voor allen borger van het al
gemeen welzyn boven aile bezondere be
langen te stellen.
V. Waer in is het welzyn der gemeen-
ten, der provincien en des lands gelegen?
V. Waer in bestaen de materieele belan
gen van het volk?
A. Hier in dat het landde provincie
en de gemeente bestierd worden met de
allergrootste spaerzaemheyd die het mo
gelyk is te gebruyken; dat het geld van
den staet, van de provincie en van de ge
meente getrouwelyk besteéd worde vol-
gens de wezentlyke noodwendigheden van
het volk; dat den koophandel, de nyver-
heyd, den landbauw, de konsten en weten-
schappen bevoordeeligd en uytgebreyd
worden, en dat al de borgers in rust en
vrede leven.
V. Hoe konnen de mannendie door de
stemmen der kiezers hunne plaetsen be-
komen, medewerken tôt den malerieelen
voorspoed van het volk?
A. Met de ministers des konings, de
provinciale en communale ambtenaren te
dwingen tôt het kwyten der plichten waer
van het welvaren van het volk afhangt.
V. Hoe konnen de ministers tôt het
kwyten dier plichten gedwongen worden?
A. Door den senaet en de Kamer der
volksvertegenwoordigersdie het recht
hebben van hun het geld te weygeren dat
zy voor noodeloose onkosten vrageu, en
die hun eene nauwkeurige rekening kon
nen doen geven van het gebruyk dat zy
van het geld van den staet willen maken
of gemaekt hebben. De kamers aenveer-
den of verwerpen ook, volgens dat zy
voordeelig of naedeelig zyn; de koophan-
del-traktaten die de ministers met andere
landen aengaen, en dwingen het gouver
nement tôt het aenveêrden van wetten en
maetregelen die den koophandel, nyver-
heyd, den landbauw, enz., konnen be-
voordeeligen (I).
V. Hoe konnen de gouverneurs en an
dere provinciale ambtenaers die den ko-
ning aensteld, door de kiezers tôt het kwy
ten hunner plichten gedwongen worden?
A. Op de volgende wyze de provinciale
raden, die door de kiezers benoemd wor
den, zyn gelast met le zorgen dat de
ambtenaers met gerechtigheyd en on par-
(i) De grondwet geéft zelfs aen de kamer der volksverte
genwoordigers het recht van de ministers iu beschuldiging
te stellenwanneer zy in het bestier een misdryf begaen
dat aen de» belangen des lands schadelyk is.
V. Hoe konnen de communale overhe-
den door de kiezingen gedwongen worden
om mede te werken tôt het materieel wel
zyn der gemeente?
A. Zy worden daer toe gedwongen door
den communalen raed, die door de kiezers
genoemd word. Den communalen raed
aenveêrd of verwerpt de onkosten die voor
de gemeente door borgmeester en schepe-
nen voorgesteld worden; hy bepaelt voor
elken borger het deel dat hy in de ge-
meente-belastingen of binnen-kosten moet
betalen; hy onderzoekt de noodwendig
heden waer in de gemeente zich bevind,
en de verbeteringen die konnen ingevoerd
worden; en stelt die voor aen de commu
nale overheden die hy verplicht daer toe
de noodige maetregels te nemen; eyndelyk
den communalen raed is gelast met het
voordragen van ailes wat aen de gemeen-
ten tôt nut en voordeel kan strekken.
V. Is het dan geheel zeker dat de slechte
keuzen der kiezers konnen strekken tôt
nadeel des lands, der provincie, der ge
meente en der familien?
A. Dat is buyten allen twyffel; want die
slechte keuzen zouden in de kamers en in
de provinciale en communale raden eene
meerderheyd van stemmen geven aen
mannen, die zeer ligtelyk zouden konnen
misbruyk maken van de plaets die zy be
kleeden, om hun zelven, hunne bloedver
wanten, hunne vrienden en aenhangers te
bevoordeeligen, om het geld van het volk
ten hunnen profyte te doen dienen en om
den voorspoed van koophandel, nyverheyd
en landbouw maer te behertigen voor zoo
veel er hunne eygene belangen aen vast
(i) Daer zyn veel kiezers die zich laten voorstaen dat
de kiezingen geeuen den minsten invloed konnen hebben
np hunne bezondere huyszaken, op huuuen koophandel,
neering, enz,; en zy gebruyken dit voorwendsel om naer
de kiezing niet te gaen, zeggende dat dit alleu hun niet
te beter koop kan doen koopen, noch te dierder verkuopen.
Het is zeer gemakkelyk van aen deze tneuschen te toouen
dat zy grootelyks ongelyk hebben. Inderdaed, die mannen
die gy belpt kiezen werken mede met het gouvernement
lot het maken van wetten en reglementen die den koop
handel, de nyverheyd en den landbouw konnen bevoor
deeligen. Zy werken ook mede om ous land, voor al wat
den koophandel aengaetiu gemeenschap te stellen met
vretude landen; waeruyt onmiddelyk volgt dat onze koop-
lieden in staet zyn van ailes wat uyt vremde landen moet
komen beter koop te koopen, en dat zy het u bygevolg
beter koop konnen laeten. Deze gemeenschap stelt ook onze
kooplieden iu staet om de vooi tbrengselen van onze nyverheyd
