Paschen
Onze Relikwieën
Abonnement 1931
V. De monstransen of ostensoria.
Paschen, Paschen,
luide ldinke
nu de slag van
lerke en vinke,
nu de stem van
mensche en dier
Paschen, Paschen,
wijdt het vier,
wijdt het licht en
spijst de lampen,
laat den blauwen
wieiook dampen
Hallelujah I
God is groot,
overwinnaar
van de dood
Guido Gezelle.
Tijdkrans
Ge weet nog hoe we die zaak verstaan hebben, toen
De Tuinklokke verleden jaar gesticht werd.
Onze parochianen
Al de parochianen van Sint-Maartens krijgen ons blad
van rechtswege het wordt hun regelmatig thuis besteld
door onze dienstvaardige ijveraarsters.
Welnu, in de eerste dagen, zullen die Juffrouwen ne
keer bij u binnenkomen en met veel beleefdheid u vragen
dat gij zoudt meehelpen om de onkosten te dragen van
ons en uw Parochiebladje
1. De gewone abonnementen kosten 5 fr. een
kleinigheid.
2. Die zoover niet kan springen, betale naar goest en
vermogen. En die dat ook niet kan, wel, hij zal voort ons
Bladje ontvangen, gratis voor niet
3. Daarom is het dat wij de meer begoede parochianen
vriendelijk en dringend durven verzoeken, een mildere
gifte te doen, voor 't goed werk
Andere abonné's
Benevens onze parochianen zijn er nog veel menschen
die smaak vinden in het Tuinklokje. Zij zijn erop
geabonneerd. Dat is van hunnentwege een blijk van gene
genheid en 't is voor ons een gewaardeerde steun.
Hoe zal nu, voor die abonnenten zoowel binnen
als buiten stad de betaling best geschieden
Met den abonnementsprijs, vijf frank., te betalen op
de postcheckrekening van den onderpastoor E. H. Maes,
n' 279230.
Dat is voorzeker 't profijtigste en 't gemakkelijkste.
Doet het a. u. b. vóór Paschen.
Na Paschen zou aan onze abonnenten een postkwi-
tantie van 5 fr. 70(5 fr. plus 0.70 voor onkosten) gestuurd
worden. Men betale dus liefst op de postcheck.
Aan allen hartelijken dank.
Vervolg van 't eerste deel Algemeene
gedachten over relikwievereering.
IV. De kleine relikrviehouders der middeleeuwen.
Waar men geen groote rijven bezat had men ten minste
kleine relikwiehouders, waarin mindere relikwiedeeltjes,
meestal zichtbaar onder glas, bewaard werden. Die voor
werpen hadden allerlei verschillende vormen, en waren
meestal van metaal, goud, zilver of toch verguld. Soms
neemt die rehkwiehouder den vorm aan van het lichaams
gedeelte waai van de relikwie genomenis een deeltje van
den hoofdschedel wordt in een borstbeeld gesloten, een
deeltje van den arm in een arm van metaal.
Op hooge feestdagen stonden dergelijke reliquaires
tusschen de kandelaars op het altaar't is eene versiering
die nog door de keikwetten wordt verondersteld en zeker
meer sierlijk is en i ijker dan gemaakte bloemen.
Vele kerken O. L. V. te Tongeren, St-Pieters te
Leuven, de Kathedraal te Namen bezitten heerlijke
gothische relikwiebeeldjes van gedreven zilver. Het zijn
figuurtjes van heiligen wier relikwieën erin gesloten zijn,
altijd zichtbaar onder glas, hetzij in den voet van het
beeld, hetzij op een schijfje door het figuurtje gedragen.
De vindingrijkheid der oude kunstenaars bracht tot zeer
eigenaardige uitk >msien. Te Tongeien bewaart men een
relikwiebeeldje der H. Barbara, wier relikwie gesloten
zit in een rechtstaande kristallen cylinder. Deze cylinder
met een korpeltje bekroond, vormt het traditioneele toren
tje dat bij Sinte Barbara altijd wordt aangetroffen.
Relikwiebeelden, zooals borstbeelden overigens, dien
den als feestversiering van het altaar.
De meeste kleine relikwieën werden gesloten in mon
stransen of ostensoria. De woorden komen van 't latijn
monslrare en ostendere beteekenen toonen. Het zijn dus
vaten waarin men iets ten toon stelt. Doorgaans is het
een cylinder van kristaal die horizontaal of vertikaal op
een metalen voet staat en bekroond met een koepeltje of
torentje.
Deze middeleeuwsche monstrans is het model en de
oorsprong'geweest van onze H. Sacramentsmonstransen.
Want het is slechts in de late middeleeuwen geweest dat
het Allerheiligste zichtbaar begon uitgesteld te worden,
en men vond dat de relikwiemonstransen voor dit doel
einde allerbr-st geschikt waren. Sommige reliquaires zijn
dan werkelijk veranderd geweest in H. Sacramentsmon
strans: de relikwie w-rd eruit verwijderd en de H. Hostie
in den cylinder gesteld.
Langen tijd bleef men aan die gewoonte gehecht, tot
dat, met het laatste der jaren 1600, de cylinder vervan
gen werd door een stralenzon. Maar we hebben nog vele
oude monstransen deze der Zwarte Zusters b. v.
en er worden ook nieuwe gemaakt met den traditioneelen
cylinder.
VI. De relikwievereering en de omvorming
van het altaar.
In de oudste tijden was het altaar slechts een tafel.
In de middeleeuwen kwam de gewoonte in zwang kruis
en kandelaa s op de tafel te stellen. Maar de grootste
