Met Eeuwfeest van
St=Vincentiuscollege
Op Maandag 13" Oogst a. s., viert het College van
leper zijn honderdjarig bestaan. Oud-leeraars en oud-
leeriingen zullen er elkaar terugvinden, en zich verheugen
in het heropwekken van herinneringen uit lang of onlangs
vervlogen dagen, in 't College doorgebracht.
Het zal voor de leperlingen Diet van belang ontbloot
zijn te dier gelegenheid een en ander te vernemen uit de
geschiedenis van ons honderdjarige en immer frischle-
vende Geestelijk College
Gesticht in 1834
Gebruik makend van de ruime vrijheid van onderwijs
door de Belgische Grondwet van I83I, geschonken,
werd in I833 beslist te leper een Bisschoppelijk College
op te richten, en voor die taak aangeduid E. H. Ch.
Denys. Deze was acht jaar vroeger leeraar geweest aan
het Gemeentelijk College», en, evenals anderen, had
hij plaats moeten maken voor meesters die meer naar het
hart waren van Koning Willem.
Eerst in April 1834 werden de leergangen geopend in
het ietwat vervallen, maar toch grootsch Oud-Bischop-
pelijk paleis, door het Stadsbestuur ter beschikking ge
steld (naderhand, tot in 191 4. als gerechtshof gebruikt).
In I839 werd als eerste laureaat van de ihetorika uit
geroepen: H. A. Vanheule van leper, die in de orde
der Jezuieten trad en stierf als eerste Aartsbisschop van
Calcutta (Indië).
Van 1840 tot 1850
In I840 kwam een zwaie slag het College treffen.
Door het Stadsbestuur werden én de gebouwen, èn de
jaarlijksche toelage onttrokken. De vrijgevigheid van de
weldenkende burgers van leper, die voor geen offer
terugschrikten om het bestaan en den bloei van het
christelijk onderwijs in de stad te verzekeren, redde het
College van den ondergang. Door toedoen vooral van
twee groote weldoeners, de H. H. Malou-Vandenpee-
reboora, toekomstig senator voor leper, en Felix Struye,
gewezen lid van het «Nationaal Congres», werden de
noodige fondsen bijeengebracht, zoodat het College de
beproeving glansrijk te boven kwam.
Eerst werd les gegeven, zoo goed het ging, in een
oud gebouw der Hondstraat, gewezen klooster der Pa
ters Carmelieten, terwijl de Leeraars met den Principaal,
E. H. Nounckele, een huis betrokken in de Rijselstraat.
Intusschen werd iets beters gevonden, namelijk het ruime
heerenhuis van H. De Coster, in de Meenenstraat. waar
het gesticht in 1844 verhuisde en waar ook een afdeeling
voor internen werd ingericht.
Principaal E. H. Ostijn ('50-'69)
ln 1850 werd Mgr. Malou bisschop van Brugge.
Ieperling van geboorte, was hij meer dan wie ook be
kommerd met den verderen groei van het College. Hij
benoemde tot principaal E. H Ostyn, die dit ambt met
een onderbreking van 4 jaar 1860-64) tot in '69 zou uit
oefenen. Onderzijn leiding werd het College aanzienlijk
uitgebreid en o. a. een kapel gebouwd in gotieken stijl;
vooral maakte hij ervan niet alleen een huis van noeste
vlijt en harde studie, maar evenzeer een school van
vroomheid en toewijding.
Principaal E. H. Houtave ('69-'78)
E. H. Houtave, sinds 1865 leeraar in de Rhetorica,
en toekomstig Groot-Vicaris van het bisdom, was prin
cipaal van '69 tot '78. Hij wist met behulp van uitste
kende leeraars, jongelingen te vormen die schitterende
hoogere studiën deden en tot de hoogste kerkelijke en
burgerlijke ambten opstegen; n. 1. Mgr. Waffelaert,
Bisschop van Brugge, Groot-Vicaris Z. E. H. Deschre-
vel. Minister Begerem, Gouverneur Ruzette, e. a.
M-t het doel de banden der College-kameraadschap
nauw aaneengesloten te houden, en minder begoede jon
gens te laten genieten van de vruchten eener flinke
opvoeding, kwam in 1873 de Oud-Studentenbond tot
stand, waarvan de H H. Eug. Struye en Napoleon
Meersseman lange jaren de ziel zijn geweest.
Principaal Hugo Veriest ('78-'88)
In 1878 verkreeg het College als principaal den groote
Vlaamsche levenwekker, E. H. Verriest, die spijts de
zware bestuurstaak, nog den last van de klas van Poësie
op zich nam, en door zijn zeldzame gaven als leeraar,
zijn rijke en innemende persoonlijkheid, een diepgaande
invloed op de studenten uitoefende. Onder hem werd,
ter gelegenheid van het 50 jatig bestaan 1884), het
College met een stemmige feestzaal verrijkt.
Van 1888 tot 1914
ln '88 werd E. H. Verriest opgevolgd door E. H.
Dupont, deze in '93 door E. H. Beheyt, die de gebou
wen verder uitbreidde, langs den kant der St-Jacobstraat
waar de Lagere Afdeeling ondergebracht werd en die de
Gilde van O. L. Vrouw van Thuyne inrichtte voor de
Oudleerlingen van stad.
In de laatste jaren vóór den oorlog, onder de wijze
leiding van E. H. H. J. Claeys 1897-191 1enj. De
Saegher (1912-14) zette het College met steeds stijgen
de bijval zijn verheven opvoedingswerk voort: heele ge
slachten flinke mannen te vormen, op al de gebieden
der menschelijke bedrijvigheid.
In 1914 kwam de groote beproeving: het College
werd, zooals heel de aloude stad met haar talrijke kunst
gebouwen het slachtoffer van de onmenschelijke wereld
oorlog, en door het vijandelijke vuur, in den brand van
1915, met den grond gelijk gemaakt.
Na den oorlog
Maar. wanneer leper nog een eindeloos dioevige puin
hoop was, zond Mgr. Waffelaert een moedig oud-bewa
ker van 't College. E H. C. De Visschere, om het
te heropenen. Voorloopig dienden enkele barakken tot
woning, klassen en kapel.
In korte jaren (1920-1924) rees, dank zij de onver
zettelijke werkkracht van E.H. De Visschere, een splin
ternieuw en heerlijk gebouwen-complex op de puinen
van het oude, en waren de verschillende afdeelingen:
oude en moderne Humaniora, en volledig Lager Onder
wijs, heringericht.
Zijn opvolgers, de E.E.H.H. J. Verrue en C. Ver-
haeghe hebben de laatste jaren het herstelde College tot
zijn oude en glorievolle traditie van studie en tucht, fa
miliegeest en godsvrucht teruggevoerd. Thans mag het
wijzen op een nooit te voor bereikt aantal van meer dan
350 leerlingen, als op een bewijs van zijn bloei en van
de algemeene waardeerende sympathie die het gesticht
in en rondom leper geniet.
