De Heilige Margareta
van leper (f 1237)
Dit onze Kerkregisters
1937 is voor leper een jubeljaar. We vieren, of be
ter we moesten vieren, het zevende eeuwfeest van het
zalig afsterven van de H. Margareta van It per Veel
te weinig i s ons volk vertrouwd met de geschiedenis
van deze hei.ige, die nochtans een onzer puurste glo
ries blijf t.
Hare jeugdjaren
Margareta werd te leper geboren, in 1216, uit zeer
gegoeden sand, wellicht uit adellijk geslacht. Haar
jeugdjaren werden gekenmerkt door een vroegrijpe
deugdzaamheid. Van haar vierde jaar werd ze in een
kloostergesticht opgevoed. Toen zij amper vijf jaar was
werd ze tar Heilige Tafel toegelaten en sedert dien
is haar leven een aaneenschakeling van heldhaftige ver
stervingen en hemelsche visioenen. Toen haar opvoeding
binnen de stille kloostermuren voltrokken was, keerde
ze naar het ouderlijk huis terug, en daar te midden
de wereldsche vermaken dreigde die ver gevorderde
volmaaktheid een oogenblik onder te gaan. God waakte
echter over zijn lieve bruid.
Derde-Ordelinge van den H. Dominicus
Te leper kwam prediken de gelukzalige Zegher, do-
minikaan uit het naburige klooster van Rijsel. De
dertiende eeuw teekent de opgang der bedelorden die
in hun eerste vurigheid geweldig bijdroegen tot het
behoud van het christen geloof bij onze ontvoogde mid
deleeuwers. Margareta was zoo sterk onder den indruk
dezer predicatie dat ze zich gansch en geheel onder,
de leiding stelde van pater Zegher en door hem werd
opgenomen in de Derde-Orde van Sint Dominicus.
Een kloosterzuster in den eigen zin van 't woord
zal ze wel nooit geweest zijn, ze droeg echter, naar
de toen heerschende gewoonte, het kleed der derde or-
delingen van St Dominicus, en volgde in het ouder
lijk huis de strenge regeltucht van de orde. We kunnen'
hare levenswijze best vergelijken aan deze van hare
zuster in S. Dominicus, de H. Catharina van Sienna.
Deze omkeer in haar leven geschiedde in 1234, toen ze
achttien jaar oud was.
God schonk haar maar een korte tijdspanne van
drie jaar, maar wat al wonderbaars gebeurde er niet
binnen di:n korten tijd.
Na haren dood
Op dit heilig leven volgde een heilige dood. En
talrijke mirakelen verheerlijkten Gods uiverkorene na
haar afsterven. Hadden de Predikheeren destijds te le
per een klooster gehad, dan ware onze Iepersche hei
lige zeker daar bijgezet geweest. Ongelukkiglijk, Pater
Zegher, die de begraving van Margareta beschrijft, ver
meldt niet in welke kerk ze haar graf kreeg, en de la
tere godsdienstige beroerten hebben belet dat de eere-
dienst van S. Margareta den opgang vond dien hij
verdiende.
Haar leven beschreven
Evenwel bleef de heilige niet onbekend bij onze
voorouders. Vooral in de jaren tóoo, toen de puinen
door de pseudo-hervorming veroorzaakt, werden opge
ruimd, zien we de gedachtenis van S. Margareta in
eere gebracht. Voor mij ligt etwi oud boekje, gedrukt
«tot Ypre» bij Franssois Bellet, voor Sebastiaen Par-
mentier, boeckverkooper, In den gulden Bybel, 1622.
Het draagt als titel «Het leven van de H. Margareta
van Ypre overghestelt uvttcn latyn ende vermeer
dert door Hetr I.ouys de Huvettere Canoninck van
S. Macitens tot Ypre». Het is een bewerking op het
oorspronkelijk leven door den zaligen Zegher van
Rijsel verteld aan zijn ordesgenoot, de latere bisschop
van Kamerijk, Thomas van Cantimpré, en door dezen
laatsien te schrift gesteld. Er is een meer uitvoerige
levensbeschrijving van onze Iepersche heilige onder de
handschriften der Bollandisten te Brussel. Moge deze
eens benuttigd worden om ons beter vertrouwd te
maken met deze heerlijke bladzijde onzer geschiedenis.
Afbeeldingen
Het feest der H. Margareta wordt gevierd op 20 Juli.
Te leper in de St Jacobskerk staat ze afgebeeld op
een dei geschilderde kerkramen. Evenzoo op een raam
in he: klooster der Zusters Dominikanessen te Oosten
de. Er bestaat een devotieprentje van S. Margareta uit
gegeven bij VandcVyvere te Brugge. Schooner is de
gravuur van den leperschen kunstenaar Willem du Tielt,
die als titelplaat voorkomt in het boekje van Kanun
nik de Huyvettere, en waarop onze heilige staat afge
beeld naast haar biechtvader, met op den achtergrond
het stadsgezicht van het oude leper met zijne sierlijke
torens. Het is te wenschen dat deze kunstige koperplaat
worde gereproduceerd en met een korte levensbe
schrijving onder het volk worde verspreid.
Vrome wensch
Laat mij eindigen met dezen anderen vromen wensch,
dien drukker Frans Bellet in zijn aanbiedingevan
Kanunnik de Huyvettere's boekje neerschreef, wensch
die. mocht hij ooit in vervulling gaan, niet weinig zou
bijdragen tot luister van leper en versteviging van het
geloof
Bidt dan Godt nacht en dagh
Dat hij eens wilt kenbaer maken
Waet haer lichaem rusten magh
En dat ghy daer aen meught raken I
Opdat sy door u vereert
Oock syn eere sy vermeert.
Door het doopsel herboren.
11 Aug., Willy Sonnevi'le, z. v. Albert en Martha
Vermeulen, Hondstraat; 1$ Aug., Madeleine Titeca;
d. v. Leon en Suzanne Desramault, Leet
In den Heer ontslapen.
14 Aug., Marguerite Versailles-Rackelboom 1901
Boterstraat20 Aug., Stephanie Ververken-Messiaen
(1867), Paddevijverstraat21 Aug., Pieter Luyten-Gn-
pelier (1851 Kiekenmarkt; 23 Aug., Victor Bonnv-
Vanlerberghe (1875 Hondstraat; 29 Aug., Gabrielle
Noorenberghe-Anne 1901 Veemarkt; 8 Sept., Maria
Theresia Vanleke-Bourgeois (1856), DiksmudestraatII
Sept., Joseph Vynckier-Parret (1859), Casselstraat.