LW
l- I
A
9
J1
BI
1
I
I
Voor Vrijheid en Recht!
i ^tt,
rBJgn
Li
Voor Waarheid en Vrede!
Eerste Jaargang
Zaterdag 12 Februari 1910
ft
•Lk
i?
\1
ri;
11
Waarheid met graden
Klerikale politiek
Droevig! Treurig!
N° 20
*5-
A
js.
e.i
DRUKKER
JOSEPH HAUCK
Statiestraat, Oudenaarde
VERKOOPER
Pieter Vcroiraele, soon
Valkestraat, Nieuport
- nrrtffA;K; M - - r r --«.a
1
Een briefwisselaar van het Nieuwsblal
vroeg onlangs aan den opstelraa! eensuit
te leggen wat de Kerk leert aangaande de
pauselijkoonleilbaarheid. Daarmede moes
ten wij de mond gestopt worden.
Wij hadden reeds het volgende geschre
ven Haarklieverijen over verklaringen
ex cathedra en verklaringen als bijzondere
godsgeloerde kunnen niet baten en zijn
PRIJS PER NUMMER
5 centiemen.
De liberale politiek heelt er immer naar
gestreefd en zal er immer naar streven om
voor alle burgers gelijkheid voor de wet
te betrachten; om voor allen gelijke rech
ten te eischen mits ook aan allen gelijke
plichten op te leggen. Hierdoor alleen kan
tusschen de kinderen van een zelfde land
de ware broederlijkheid ontstaan, onont
beerlijk om de vereischte eendracht te be
werkstelligen dio de macht maakt van
een volk.
De klerikale partij, die nooit recht door
zee weet te steven, maar immer bevoor
rechting verdedigt, heeft dan ook in de
laatste tijden eene voor haar zeer gevoeli
ge nederlaag ondergaan. Het aanhoudend
en bewonderingswaardigo streven van alle
antiklerikalen werd eindelijk met goeden
uitslag bekroond. Voortaan zal rijk en
arm, zijde aan zijde, als ware broeders,
den heiligen plicht van vaderlandsverdedi-
ging vervullen, trots do hardnekkig? be-
kamping van menigvuldige klerikalen.
Wij beschouwen dit belangrijke vraag
stuk niet alleen onder politiek oogpunt,
maar ook wel als eene ware nationale,
vaderlandsche kwestie.
Onze tegenstrevers, die zieb niet scha-
voor de beslissingen der Pausen welke ex
cathedra uitgesproken worden. Dan alleen
is de kerk zélf verbonden en kan zij op de
gedane uitspraak niet meer terugkomen,
want dan heeft de H. Geest zoogezegd
gesproken door den mond der kerkvaders
of des Pausen. Ongelukkiglijk voor het
dogma der onfeilbaarheid is het juist door
eene beslissing van die allereerste hoeda
nigheid dat twee conciliën, alsook Paus
I.eo XIII als geloofspunt vasfgésfeld heb
ben dat de Bybel, met al zijne doelen,
onder de ingeving van den H. Geest is
geschreven geweest en aldus bet werk van
God zelf is; en juist daarom is het dat de
tegenstrijdigheden, welke hij bevat, en de
dwalingen welke men er in aantreft op
wetenschappelijk gebied, heel het katho
liek stelsel onaannemelijk maken, zooals
wij het, ten andere, reeds gezegd hebben.
In een volgend artikel zullen wij uitleg
gen hoe de kerk zich, aangaande den Bij
bel, alzoo onwederroepelijk verbonden
heeften door welke kunstgreep de godsge-
leerden zich evenwel nog zoeken te redden
wanneer men hun de ongerijmdheden uit
dit heilig boek vooroogen legt.
vissehersbassin kunnen maken die men
droomen kan. Nu liggen de schuiten te
zwalpen en elkaar te pletteren in de kaai,
nu geraken sommige schepen soms niet
aan de kaai, ja, er moesten er reeds door
bet aan den grond varen is onze havengeul
afgebroken worden. Ziedaar waar de poli
tiek der Nieuportsche klerikalen ons ge
bracht heeft!
Jaren on jaren lang werd de Nieuport
sche handel door liberalen in ’t leven ge
houden; dat liet de klerikalenonver.schillig
en in steden van pogingen aan te wenden
om de moeielijkheden, die da liberale han
delaars op hunnen weg ontmoetten, te
keer to gaan, bleven zij slapen en schenen
er weleer hun behagen in te scheppen.
Werd hun aangeboden om te zamen op
te rukken om toch maar iets te bekomen
dan behaalde hun politiek fanatisme de
bovenhand en do behulpzame had door de
liberalen ereikt werd verstouten.
Brak onzen vriend de heer Buyl in de
Kamers, de achtbare senator Verbeke in
het Senaat, eene lans ten voordeele onzer
haven, dan waren onze Nieuportsche kle
rikalen nog onbeschaamd ja nog lafhartig
genoeg te schrijven dat dit meer kwaad
dan goed deed! Zij alleen zouden alles ver
richten, zij alleen zou ien alles bekomen
en helaas zij doen niets en zy verkrijgen
nog minder!
In stede van standvastig te kloppen en
te blijven kloppen, roeren zij zich niet om
dat zij weten dat hunne politieke vrimden
hen altyd afschepen met beloften! In stele
van Nieuport in rep en roer te stellen om
rechtte vragen, om ons aandeel van den
koek te eischen, niet af te smeken maar
at te dwingen, slapen zy, omdat zij vree-
zèn-fïïërdoor hunne vijf en twintijarige
onmacht te erkennen.
Ziedaar tot waar de Nieuportsche kleri
kalen ons gebracht hebben.
Droevig! Treurig!!
I
ABONNEMENT
2,00 per jaar
op voorhand betaalbaar
A mo icsoprijs O 15 fr per drukreg 1. Rechterlijke aankondigingm 0,50 fr. per drukregel. Het recht annoncen te weigeren is voorbehouden. De annoncen, artikelen
ms ledeeliiige’n moeten vóór den Donderdag middag in het koffiehuis WillemI'onds, Valkestraat Nieuport besteld worden. Alle artikels of mededeelingen, bestemd voor
voor liet Weekblad van Nieuport en Kanton moeten door den schrijver ouderteekend en onder gesloten omslag ingezonden worden. Het recht van opname is
voorbehouden en de volstrekste geheimhouding gewaarborgd.
enkel uitvluchtsels om altijd gelijk te
hebben.
Dit zegde ge oeg dat wij de zaak kenden.
En nochtans, in drie sermoenen welke de
golsgeleerden uit de Hoogestraat daarop
bobben laten volgen, vinden wy niets dat
onze redeneering betwist. Manten of een
der zynen bepaalt er zich bij langdradige
uitleggingen te geven welke in den grond
in eeo-.-a sin kunnen s-unengevat worden
als volgt. De Paus is slechts onfeilbaar
en geniet alleen den bijzonderen bystand
van den II. Geest wanneer hij spreekt ex
cathedra
Op onze beurt willen wij eens de zaak
klaar uiteenzetten.
De kerk houdt er verscheidene hoeda
nigheden van waarheden op na. Hare
waarheid is niet enkelvoudig de waarheid
als iedereen het verstaat, maar eene
waarheid met graden of trappen.
Wanneer men een punt der kerkelijke
leer moet bepalen, de gevallsn van ketterij
oordeelen, of over depriesterlijke tucht
uitspraak moet doen, is dat het werk der
congregatiën van het Heilig Officie of van
het Index. De beslissingen van deze kerke
lijke korpsen worden voorgegaan door
eene reeks onderzoekingen, na dewelke
men stemt. De stemming ie drievoudig;
eerst deze der qualilicatoren, dan deze der
consultoren, en eindelijk degene der kar
dinalen inquisitoren; het zijn deze laatste
welke de beslissing, welke kracht heeft,
uitvaardigen, en alzoo heeft men den
eersten trap Ier waarheid, waarheid van
de minste hoedanigheid, welke de geloovi
gen verplicht, maar niet de kerk.
Wanneer de Paus tusschenkomst en
zijne goedkeuring aan de beslissing ver
leent in gewonen of gemeenan vorm, heelt
men den tweeden graad der waarheid. De
geloovigen zijn nu nog meer verbonden;
de kerk nog altijd niet.
Soms geeft de Paus zijne bijzondere
goedkeuring aan de uitspraak van het
Heilig Officie. Daardoor wordtdie beslis
sing volkomen pauselyk. Dat is den der
den trap der waarheid; de geloovigen zijn
nu meer en meer verbonden; maar tie
kerk kan zich nog altijd uit den slag trek
ken als het noo lig wordt.
Eindelijk heelt men de waarheid van
den vi rden graad of van eerste hoedanig
heid; de waarheid zooals iedereen ze be
grijpt. Dezo bestaat voor de kerk alleen
wat betreft de uitspraak der kerkverga
deringen, welke men conciliën noemt, en
Naar wij vernemen uit goede bron,
houdt mon zich einstig bezig met het op
maken der verschillige bepaalde ontwer
pen voor het maken eener schuilhaven in
de Panne. Men spreekt van acht milliocn,
tien millioen of tw'aalf millioen dat de uit
voering van dit werk zou kosten. De
schuilhaven zal er dus binnen kort komen.
Ziedaar wat de werkzaamheid, wat het
aanhoudend en standvastig aandringen bij
de o verhei wat de wil eener bevolking
vermag. Het is slechts se'ert enkele jaren
dat hiervan gesproken wordt en het zal
niet lang meer duren of de zaak is verwe-
zentlijkt.
Nu de Staat met zulke milde hand de
miljoenen gaat uitdealen, zou het voor
onze knappe(?), bekwauu(??) en invloed-
rjke(?!?) Nieuportsche stadhuishalen liet
©ogenblik niet zyn om op te staan uit den
verdoovenden slaap, waarin zij sedert zoo
lane nets gedompeld liggen? Zou hun
plicht nie' zyn etuis hunne stoute schoenen
aan te trekken, de henden uit de mouwen
te steken, hunne vrienden ts gaan vinden,
hunne katholieke representanten op de
vingers te kloppen om te eischen wat ons,
Nieuportenaars, toekomt. Als er twaalf
miljoen zijn voor de Panne, zouden er dan
geen 2 of 3 miljosn zyn voor Nieuport,
genoeg om mat die kleine som, eene han
delshavon en terzelvertyd eene visschers-
haven te maken? Want, onbetwistbaar is
het dat geene geschiktere plaats dan ons
Nieuport kan gevonden worden, om met
geringe kosten de schoonste haveninstel
lingen te maken die men hebben kan. Zeu
den zij dan niet nacht en dag in de bres
moeten staan om Nieuports belang-n te
behartigen, om onze rechten te verdedi
gen? Zouden zij het volk van Nieuport,
niet moeten wakker schudden, protest-
meedogen op het stadhuis inrichten, re
kwesten op rekwesten sturen? En wat doen
zy integendeel? Wat hebben zij tot hiertoe
gedaan? Niels, volstrekt niets, dan uit fa-
natiekeu politieken haat bekampt en ver
broken, wat wij. liberalen, in het werk
hadden gesteld. Ons dool was hier de ban
delsbassin voor de stad te hebben, zij de
den een zwembassin maken buiten de stad.
Do bassin voor de stad dan was er de
doorsnede noodig; nu is er de doorsnede
nog niet! Ware de bassin voor de stad ge
weest, dau had men daar, waar nu de
fameuse zwembassin bestaat, de schoonste
ÉnIE U P O R T EN K ANT O Ng
«aatStSfckjat .ii hbtj
H
