Voor aar heid en Frede!
en
I
o
is
kils
IIklister Liebaert en de iikomrecliten
Misdadigheid en katholiek onderwijs
o
Tweede Jaargang
Zaterdag 28 Januari 1911
No 4
die zij bezigen.
Het is uiterst gemakkelijk zulke ijdele
inbeeldingen te weerleggen.
De rechten op den uitvoer der belgische
artikelen naar Frankrijk werden toego-
past sedert 1 April 1910.
Sinds dien dag tot 1 November 1910,
heaft de cijfer dezer uitvoer artikelen deu
gen® van hetzelfde tijdperk in 1909, van
23,106,286 fr. overtroffen.
Do balgische uitvoerders hebben dus
niet geleden door de hinderpalen welke de
fransche regeering opgericht had. Zij ver-
koopen meer, dus hunne werklieden moe
ten den arbeid niet staken. Maar de fran
sche verbruikers hebben de verhooging
der inkomrschten op die 23 millioen uit
hunne zaken mogen halon, z@gg® 2550884
fr., zondor datgene te rekenen, walk zij
hebben moeten betalen aan de <beseherm-
de» fransche fabrikanten, die natuurlijk de
prijzen hunner voortbrengsels verhoogd
hebben.
Dezelfde oorzaak zou in Belgio dezelfde
govolgan hebben. De taksvermeerderingon
door M. Liebaert voorgestcld, treffen do
fransche producten met 11,147,492 franks
bijbetaling.
De belgische verbruikers zullen dus die
aanvulling in M. Liebaart’s geldkisten
moeten stoiten; en ze is merkbaar genoeg
voor ieder van ons, indien men ze verge
lijkt aan degene welke de 40 millioen
Franschen moeten verduren.
Diee.mige cijfers zijn voldoende om het
ontwerp van M. Liebaert te oordeelea.
Sommigen zeggen dat men opzettelijk die
taksverhoogingen overdreven heeften dat
het ontwerp maar een schrikbeeld is,
dienende om verzachtingen aan de fran
sche tarieven te verkrijgen
Wtj zouden veel moeite hebben om die
mannen van des te beter te gelooven,
en dat ®m drie redensten eerste, omdat
M. Liebaert verplicht is aan de staatskas
geldmiddelen te verschaffen; ten tweede,
omdat onze minister van financiën geen
belang heeft in ’t verlichten van d® lasten
der fransche verbruikers; eindelijk, emdat
de klerikale regoering al zooveel de bel-
gische verbruikers vierkantig uitlacht
wanneer ze niet den hoop te doen heeft,
als dat zo hen in ’t bijzonder kan, flik
flooien op het tijdstip der kiezingen.
’t Beste is dus zich met geena bedrieg
lijke hoop te laten paaien en aan dat be
lachelijk en kwellend ontwerp eene onher
leidbare tegenkanting te bieden.
nemen.
Welnu, to beginnen van 1889, driejaar
na het wettelijk instellen der wereldlijk®
school in Frankrijk, is het getal misdaden
door kinderen onder de 16 jaar gepleegd,
eindelijk beginnen te verminderen. Van
4080 voor de jongens en 720 voor do meis
jes, is het gedaald op 3582 en 620.
Die vermindering hield aan want, ter
wijl d® fransche varbsteringshuizen in
1896, 5023 jongens herbergden, bevatte-
den zij er slechts 3818 in 1900, an 2897 in
1903. Voor d® meisjes zijn de cijfers 1095
in 1896 en 468 in 1903.
In 1898 werden er in Frankrijk 1713
kinderen van min dan 16 jaar veroor
deeld, ia 1902 1356 ©n in 1905 slechts 747.
Buiten Frankryk bestaat er slechts een
land in d® ganache wereld waar het onder
wijs uitsluitend onzijdig is, namelijk d©
Australisch© staat van Victoria. Slechts
sedert 50 jaar heelt dit land opgehouden
e@ne atrafkeloni® te zijn ®n, daar het een
goudland is, beeft de immigratie van ge
lukzoekers degsne d®r bannelingen opga
volgd.
Men zou zich dus aan ©enen ze©r slech
ten zedelijken toestand mogen ver wachten.
Welnu, terwijl h@t zuiver leekenonder-
wijs in dat land sedert 40 jaar bestaat,
verminderd® de bevolking der gevange
nissen van 1890 tot 1907 van de helft, van
1862 gevanganan viel zij op 916. En noch
tans was de algemeen® bevolking van het
land met ©en vierde vermeerderd.
In het naburig© Nieuw Zuid-Wallis is
het onderwijs godsdienstig; welnu, terwijl
de bevolking daar maar een zesde grootor
is dan in Victoria, is bet getal veroordse
lingen in dan eersten staat 4 maal grooter
en terwijl er in Victoria maar 16 gevan
genissen zijn welke voor de 2/3 ledig zijn,
vindt naen ©r in Nieuw-Zuid-Wallis 52 @n
zij zijn daar proppensvel.
In Nieuw-Ze®land, waar in de katholie
ks* scholen het onderwijs volstrekt gods
dienstig is, is het getal misdadigers bij de
katholieken het dubbel van hetgeen het is
bij de anglikanen en hst drievoudig van
hst getal veroordeelden onder de wesley-
anen.
In de Versenigde Staton van Noord-
Amerika vindt men, onder de misdadigers
en wetsovertreders, drie maal en half
meer ouderlingen van katholieke scholen,
dan kweekelingen der leekenscholon.
Al dis cijfers zijn getrokken uit ernstige
en gsloofswaardige werken, het zou even-
De kleine Kortryksche advocaat waar
van d© klarikalsn een minister gemaakt
hebben, bedreigt nogmaals de belgische
verbruikers.
Men spreekt, inderdaad, opnieuw veel
over die toltarieven welke onze nationale
Jules op de fransche koopwaren wil toa-
passen, on de klerikale dagbladen treden
m©t een© volmaakte eenheid in de voet
stappen van den minister.
Onze tegenstrevers zjjn het altijd sens
om slecht werk te verrichten.
Die goede apostels zijn uitsluitend geleid
door politieke beweegredanan en bekom
meren zich maar wainig over ’t algemeen
welzijn. Hun eenigste wonsch i-> Mijnheer
Liebaert zijne ledige geldkisten t® zien
vullen met de millioanen die de nieuwe
taksen zullen opbrengen, want zij hopen
dat «enige dezer millioentjes zich zullen
afwenden naar de onverzadelijks koffers
der geestelijke onderwijsgestichten.
Men heeft zooveel beuzelpraat over dia
tarieven verteld, dat het niet slecht is,
denkoa wij, er d® echte gevolgen van te
toonen.
Aangaande de fransche tolrechten, had
men gesproken over eene vermindering
in d® voortbrenging van ons land, en, bij
gevolg, over de verplicht© arbeidstaking
van oen deel onzer werklieden, ’t Is dia
stelling die toegelaten heeft de maening
van weerwraak tegen Frankryk uit te
drukken mei het oog op de bescherming
van ©nze nijveraars ©n van de arbeiders
DRUKKER
Statiestraat, Oudenaarde
PRIJS PER NUMMER
5» centiemen
wel ta veel plaats vergen die bronnen
meer bepaald aan te duiden.
Beteekenisvol zijn d® aangshaalde daad
zaken; zij bewijzen, ten overvloede, dat
de zedelijke invloed van hst godsdienstig
onderwijs niet beter is dan dengenen van
het wereldlijk of onzijdig, wel integendeel.
De klerikalen zouden dus wel doen hun
afgezaagd liedje, dat wS in het begin van
dit artikel herhaalden, niet meer aan te
heffen. Alleen de onnoozelaars laten zich
daar aan vangen. Onder zedelijk oogpunt
is hun onderwijs niet beter, onder weten
schappelijk en praktisch oogpunt is het
slechter dan het officieel®. Dat is onbe
twistbaar, en het is niet genoeg te komen
vertellen, als het Nieuwsblad, dat een
broeder van liefde de eerst© was in een
©xaam van geneeskunde om daar iets aan
te veranderen.
Annonoenprijs 0,15 fr. per drukregel. Rechterlijke aankondigingen 0,50 fr. per drukregel. Het recht annoncen te weigeren is voorbehouden. De annoncen, artikelen
en mededeelingen moeten vóór den Donderdag middag in het koffiehuis Willems Fonds, Valkestraat Nieuport besteld worden. Alle artikels of mededeelingen, bestemd voor
voor het Weekblad van Nieuport en Kanton moeten door den schrijver oaderteekend en onder gesloten omslag ingezonden worden. Het recht van opname is
voorbehouden en de volstrekste geheimhouding gewaarborgd.
ABONNEMENT
23,00 frank Jsisir
op voorhand betaalbaar
VERKOOPER
IMetor Verstraete, zoon
Valkestraat, Nieuport
Een der stokpaardjes onzer tegenstre
ver» wanneer zij hun dompersonderwijs
willen ophemelen, is de bewering dat, in
de landen waar ds school onzijdig is op
godsdienstig gebied, de misdadigheid gree
ter zou zijn clan elders; waaruit zij na
tuurlijk de gevolgtrekking halen willen,
dat alleen het godsdienstig' ond^rricht do
zedelijkheid bevordert; zij durven zelfs
beweren, in ’t openbaar, zooals M. G.
Kürth op het katholiek congres t« Meche
len, dat de officieel® scholen, scholen van
bederf en ontaarding zijn!!!...
Welnu, volgens statistieken welke wij
onder de oogen lubben, en welke sen tijd
lang geleden door de Flandre Libérale
werden aangehaald, schijnt het tegendeel,
veel meer waarheid te behelzen, ’t is het
geen wij hier eens willen aantoonen.
Man west dat het in 1886 is dat de
verwereldlijking van het personesl dsr
lagare scholen in Frankrijk beslist wierd.
Er bleven das nog 8000 openbare scholen
welke in de handen van het priesterdom
waren. Zes jaar later waren er slechts nog
zeven; maar het getal der private scholen
door da priesters gesticht, was dan ge
klommen van 9656 tot 12715. Het is slechts
sedert een tiental jaren dat het klerikaal
onderwijs in Frankrijk gevoelig achteruit
beginnen gaan is, en dat de leekenschool
eanen overwegenden invloed heeft ver
kregen. Eiwel, ’t is van dan af dat de
misdadigheid traag, maar bestendig begon
te versainderen.
Van 1825 tot 1880 was het getal misda
den in hst algemeen in Frankrijk 3 maal
groetsr geworden. Bij de niet volwass®
non was het, in hetzelfde tijdstip, 4 maal
gro@ter geworden voor wat d® jongens
aangaat, en 3 maal voer wat d@ meisjes
betr»ft; get getal kinderz®lfmo©rd®n was
verdubbeld.
Maar niet alleen in Frankrijk deden
zich zulke verontrustende vsrschijnselen
voor; in Duitschland, bij voorbeeld, waar
hst onderwijs godsdieastig gebleven was,
klom de misdadigheid nog van 50 van
1883 tot 1893. En in 1892 was de evenre
digheid der jongs misdadigers zelfsgroeter
in Duitschland dan in Frankrijk (21
tegen 18 °/0).
En wanneer men den zedelijken invloed
der lekenschool wil nagaan, is ’t natuur
lijk vooral dan gang dar kindermisdadig-
heid welken m©n moet in aanmerking
o
A
-
I
’■fA,
‘i
