I©
F"rede!
1
JlisB
n
w
■1
wwO
fa
SpSBlF-
•WVM
II
I
1
IJ
iCw
I
-\w<
M
WB
l
O
|gy
1
Iww
llx
ft
i Maart. 1911
N° 9
v
Andermans geestigheid
w
1
lp
7*
Vlaamsche Hoogeschool
Zaterdag
Een valsch mirakel
p
1- 2ffl
-4 ABW
Mijnwerkers en visschers
"V
1 V
IM Y
•1 fe
4>$ pk
Tweede Jaargang
Am /O
Schamele broederschappen!
Arme kloosters!
1
if
T.
I
Ssm
SB
Ze praten
VERKOOPER
I®ieler Verstraete, zoon
Valkestraat, Nieuport
fSr*"
igr
SV
eisehtet, zoo gij wat meer man oen naar
de Kamers zond, zooals den vriend Buyl
die nooit geene gelegenheid laat voorbij
gaan om uwe belangen te behartigen, dan
zouden onze klerikale meesters wel ge
waar worden dat de grond^onder hunne
voeten wegzinkt; zij zouden zich wel spoe
den ook eens aan u, visschers, te denken,
om zelf niet in de diepte te storten.
PRIJS PER NUMMER I
S> centiemen
IWffl
••■mw -
|j&X
B
’S
Welke is, volgens u, den besten ou
derdom om te trouwen?
Degene waar men begint te bemer
ken dat liet leven verveling voor twee
beval!...
4
Swlji
ABONNEMENT
22 ,€50 £k“®s.2x1s: per jaar
op voorhand betaalbaar
Op Zondag 12 Maart aanstaande, om 5
ure namiddag, zal er in de zaal van het
Willems-Fonds, Valkestraat, eeno
iwï’öïsic ‘1'pSrerga«lei*ing
plaats hebban waarop hét belangrijke
vraagstuk der vervlaamsehing der Gent-
sche Hoogeschool breedvoerig zal bespro
ken worden,
Alle Vlamingen; v-m wwlKe gtvJrplheirt
ook, worden hierop uitgenoodigd.
Buiten allen partijgeest moet die bran
dende kwestie opgelost worden. Het is een
strijd voor een heilig recht den Vlamingen
toekomende. Al wie het goed meent met
dien stryd weze op post!
-------
Hl
1 w.W
Een der bijzonderste ml Melen welke de pries
ters aller godsdiensten gebruiken om indruk te
maken op de gemoederen van het bijgeloovig
volk is het ontwikkelen van het geloof aan ge
beurtenissen van bovennatuurlijken aard de
zoo 'enaamds mirakels.
De katholieke kerk leert zelfs dat de mirakels
de klaarolijkelijkste bewijzen van de goddelijk
heid van het christendom zijn, degene welke het
best tot het menschelijk verstand zijn aangepast.
Kinderen en onwetende menschen zijn tot het
geloof aan buitengewone, bovennatuurlijke zaken
aangetrokken; hunnen krilischen geest is niet
ontwikkeld, wat hun, zonder onderzoek, alles
doet aannemen als waarlijk gebeurd wat de pries
ters hun verhalen, zelfs de buitensporigste zaken;
en daarvan wordt ruimschoots gebruik gemaakt.
Talrijk zijn de plaatsen waar hel volk naartoe
stroomt om mirakuleuze beelden enz. te veree-
reo, en de kerken waar die beelden aangetroffen
worden zijn meestal uiterst rijk geworden door
de giften der geloovigen, want in die zaak als in
alles wordt de geldklopperij niet vergeten.
Wat moet men nu denken van al die mirakels.
Zijn het bewezen feiten of niet? Wij aarzelen niet
te antwoorden dat geen enkel mirakel onbetwist
baar is en dat vele door de geschiedkundige kri-
liek valsch bevonden werden. Het ergste van al
is dat de kerkelijke overheden voortgaan in het
uitbuilen van zekers mirakels welke zij zelf wel
weten niet gebeurd te zijn, in andere woorden
dat zij het volk bedriegen met het zaken voor te
houden welke zij zelf niet meer gelooven.
Van hetgeen wij daar komen te zeggen zouden
wij menigvuldige bewijzen kunnen aanhalen, wij
zullen ons echter bepalen tot het kort onderzoek
van een enkel feit de wonderlijke verplaatsing
van het huis van de H. Moeder Gods van Naza
reth In Palestina naar Lorette in Italië.
Dit zoogezegd mirakel, een der meest gekende,
werd als waarachtig verklaard door vele Pausen.
Clemens IX maakte er eerst melding van in de
XVII' eeuw door eene plechtige aankondiging in
het Martyrologium; in 1691, na een grondig on
derzoek, regelde Innocentius XII de vereering
van O. L. V. va Lorette en liet hij op het einde
der zesde les van den Romeinschen brevier, da
geschiedenis van het mirakel inlasschen.
Die regelingen werden bevestigd door offlcieeie
de kreten van de pausen Paulus II. Leo X, Pau
lus III, Sixtus IV, Urbanus VIII, Benedikfus XII
en door eene lange studie van Benediktus XIV;
zoodat een chipten die aan de wonderlijke ver
plaatsing van het huis dar H. Maagd niet zou
gelooven, als vermetel en bijna kettersch moeten
beschouwd worden.
En nochtans heeft de geschiedkundige kritiek
der 25 laatst? jaren ontegensprekelijk bewezen
Annoncenprijs 0,15 IT. per drukregel. Rechterlijke aankondigingen 0,5') fr. per drukregel. Het^echt aanoacan te weigeren is voorbehouden. De annoncen, artikelen
en tnededeelingen moeten vóór den Donderdag middag in het koffiehuis JW/fems Fonds, Valkestraat Nieuport besteld worden. Alle artikels of mededeelingen, bestemd voor
voor liet Weekblad van Nieupsrt en Kanton moeten door den-schrijver o.iderteekead en onder gesloten omslag ingezonden worden. Het recht van opname is
voorbehouden en de volstrekste geheimhouding gewaarborgd.
IH
M
1
W
di-4 'W
De Kamer van Volksvertegenwoordi
gers zal zich binnen kort bezig houden
met de bespreking van een wetsvoorstel
aan den mijnwerker een behoorlijk pen
sioen bezorgende. Er is kwestie van een
frank daags op 60jarigen ouderdom. In
princiep stemt het gouvernement er mede
in, alhoewel het, benevens de klerikale
kamerleden, verschillige wijzigingen aan
het wetsontwerp zal voorstellen, namelijk
de tusschenkomst der patroons en der
werklieden. Doch het staat van nu af vast
dat er iets in dien zin zal gedaan worden,
zoadat de afgesloofde koolmijn werker wat
meer dan de armzalige negen cans daags,
die men thans den ouden werkman als
eene aalmoes toewerpt, raag te gemoet
zien.
Wij juichen ten volle dit initiatief toe.
Het leven van den mijnwerker is geenszins
benijdenswaardig; hij daalt in de diepe
putten om slavelijken arjieid te verrichten
blootgesteld aan alle gevaren van ontplof
fingen, overstroomingen, instortingen, op
ieder oogenblik zijn leven wagende om
vrouw en kinderen het brood te verschaf
fen. Ontelbare slachtoffers zijn reeds ge
vallen; onbeschrijflijke rampen deden zich
voor, die talrijke ouders en gaden in smart
en wanhoop dompelden; die menig huisge
zin in armoede en ellende stortten; die
talrijke weesjes hun steun ontrukten. Op
zekeren ouderdom is de mijnwerker der
hal ve afgesloofd, ontbreken hem de nodi
ge krachten om nog langer in de mijn te
dalen. Noodig en onmisbaar is hij voor de
samenleving; het is dan ook maar billijk
dat men zorge voor zijn ouden dag en hem
dan toelato eene welverdiende rust te
genieten.
Doch on willekeurig doet me dit denken
aan onze koene visschers. Hun arbeid ook
is lastig, alhoewel gezonder dan dien des
mijnwerkers. Maar wagen zij ook niet allo
dagen hun leven om aan de zee een schat
te ontrukken ton goede van het mensch-
dom? Zijn zij ook niet op ieder oogenblik in
gevaar? Is het onverwachts opkomen van
een storm niet voldoende om hun boot
midden de bruiscliènde golven in de diepte
te storten? Hoe menig visscher verliet
v rou w en gade niet en zag hen nooit meer
weer? Hoe menige visschersvrouwbetreurt
den echtgenoot niet die de woedende zee
hen ontrukte? Hoe menige weesjes schreien
niet om den vader die de prooi der golven
werd
Visscher en mijnwerker. In hoeveel
punten kan uw beider leven niet vergele
ken worden.' Wat biedt uw beider bestaan
toch talrijke gelijkenissen aan! Wat ver
dient uw beider lot toch de belangstelling
onzer regeerders!
En nochtans met wek verschil wordt
gij bejegend.
Do mijnwerker wist zijn toestand te
verbeteren; hij eischte wettelijke verorde
ningen om zijn arbeid te regelen; hij eiseb-
te eene behoorlijke vergoeding tegen on
gevallen en hij bekwam het. Hij wist docr
zijn strijden de aandacht der regeerders
op zijn toestand te roepen. Sedert jaren
kampt en werkt hij om een behoorlijk pen
sioen te betrachten; hij zond mandataris
sen naar de Kamers om zijne grieven
bloot to leggen, om zijne eischen te verde
digen. ’tZijn geene vrienden der regeering
en nochtans geeft ze toe; hij bekwam en
zal bekomen wat hij wenscht. De klerika
len gevoelen dat zij moeten toegeven,
want zij vreezen dat allen zich tegen hen
zouden keren.
En voor u, visschers, wat werd voor u
gedaan? Niets, volstrekt niets. Van de
voordeelen van alle sociale wetten blijft
gij uitgesloten; om uwen toestand, om uw
maatschappelijk bestaan bekommeren do
klerikalen zich niet. Veel wordt hen be
loofd, doch wat kwam er tot hiertoe van al
die beloften terecht? Niets.
En waarom? Och, do Vlamingon zijn
veel te goedzakkig; zij laten zich zoo ge
makkelijk en zoo licht om den tuin leiden;
zij sturen toch alhjd voort voor ’t meeren-
deel klerikalen naar de Kamers en deze
betrouwen zich op u, bewoners van ons
Noordzeestrand. Edoch, zoo gij uwe tan
den toondet, zoo gij wat meer uwe rechten
óa
w
l '7-\ -
1 WBr
s
1
DRUKKER
rs-Fi'
Statiestraat, Oudenaarde
Ze zijn geheel en al aan ’t kwijnen, de
sukkelaars, en waarlijk ’t ware om er
over te weenen, indien de barbaarsche
handelingen waaraan de broederschappen
in Frankrijk werden onderworpen, den
bron onzer tranen niet hadden uitgeput!
Sedert 1884 tot in 1909, zegt de Docu
mentation anticlèricale, hebben de kerk
fabrieken slechts de geringef?) som van
20 millioen 404 duizend 272 franken ont
vangen Voor ’t jaar 1910 alleen, vinden
wij in de staatsbegrotingen een krediet
van 950,000 fr. om de afrekening der sub-
sidiën toe te laten, die sedert min of meer
langen tijd beloofd zijn, inzonderheid voor
de herstelling van grootsche godsdienstge-
bouwen en voor de werken van bouwing
en vergrooting door de vermeerdering
der bevolking noodzakelijk geworden.
Waarachtig ja, ’t was geheel en al nood
zakelijk geworden!
Na het vermaard millioen, in 1909, aan
de kloosters verleend, ziehier ’t ander mil
lioen dat wij hun in 1910 zullen mogen
betalen.
Intusschentijd, blijven groote openbare
werken onafgedaan of verkrijgen een
voorloopig karakter omdat de staats
kassen ledig zijn, ijselijk ledig. Hetgeen
niet belet dat voor de onweerstaanbare»
behoeften der eerediensten, men altijd
schoon geld genoeg vindt.
Maar alhoewel dat geld geheiligd wordt
met in de godvruchtige handen over te
gaan, is liet niettemin verloren voorden
vooruitgang en geeft enkel meer kracht
en gewicht aan do achteruitstrevende be-
standdeelen van ’t land.
’t Is een stelsel dat men met eenig ge
noegen zou zien ophouden.
c'
V
V.,,
fl;
■ft
X
w
-* - i-f
Ssl*^
Ut.
S>Z< SJ? 5JSS
ïA^
4*'.
i
d -,
w
B
W
1
ra
•<wj
"I'-II'-
nA
1 w
I F* "dl
l'M
M!F IIP 01T K i W O W:
ifM M..OS,0 JFL W A M..1, EN, IyA 1 1 yitj
Voor Vrijheid en Hecht! Voor Waarheid en
I-niVTinnirrfn———1111——■ini»i»firniiin--»i WH nr ~HI ui «n i --i - i-tt - rxarx—m.
H 'i-
Lil
■«i
&i»jg
