i
f.
/s
1
EN
Ba
JyL
II
hm
•«i
JFoor f baarheid en Vrede!
i
w
w
1
a
tv w
w
|R|
u
-11
n
F
4
I
I
II
'w r'i
itfM
li
Blill W ZH
1
W-
j
ci
|W&
feggi
y J-?
Niet gepresseerd
BI
Hand in hand
hl
Nog het schoolwetsontwerp
Tweede Jaargang
N« 11
t
Zaterdag 8 April 1911
•l
;-
VERKOOPER
Pieter Verstraete, zoon
Valkestraat, Nieuport
V'W
I*.
.-^***^
Wh,
klll®Rlg
DRUKKEPi
JO®^S=»H: 3H£ A.ECCK
Statiestraat, Oudenaarde
PRIJS PER NUMMER
ES centiemen
Men weet dat op 31 December laatst tot
eene vclksoptelling werd overgegaan.
Men weet ook dat den uitslag dier volks
optelling wettelijk het verhoogen van het
getal volksvertegenwoordigers zal ten ge
volge hebben.
Het grootste gedeelte der nieuwe zetels
zal terecht komen aan liberalen en socia
listen, zoodat de klerikalen in minderheid
zullen wezen. Om dat nu te voorkomen
want onze klerikale ministers klampen
zich aan hunne portefeuille vast als een
drenkeling aan een stroöhalmpje heb
ben reeds allerlei onrechtvaardige schik
kingen voorgesteld, als het niet vermeer
deren van het getal volksvertegenwoordi
gers, het afzonderlijk kiezen voor die schooljacht ontsta, verheugt ons ten
ste.
Om die eendracht, om dit strijdend sa-
mengaan tegen het klerikalismus zijn wij
des te gelukkiger, daar de leiders, zoowel
van liberale als socialistische zijde, reeds
zoo dikwerf do gelegenheid lieten voorbij
gaan om door een eendrachtig optreden,
door een tijdelijk bondgenootschap den
algemeenen vijand gevoelig te treffen en
hem in het zand te doen bijten.
Liberalen en socialisten hebben thans
bet groot gevaar ontwaart dat ons als een
dreigend zwaard boven het hoofd hangt,
geree I om ons te treffen. Als één man zijn
zij opgestaan om het land van die onge
lukswet te bevrijden, om de voorgestelde
onrechtvaardigheid te bekampen, om de
jezuitische pogingen der klerikalen te
verijdelen.
In elk politiek kamp kwamen de volks
vertegenwoordigers, die wij als leiders
der partij beschouwen, bijeen, om het
besluit van onwrikbaren tegenstand te
nemen.
In de bijeenkomst der liberale zijde,
werk in Belgi? maar in November of
December zal geëindigd wezen. In Zwit
serland en Spanje is alles reeds kant en
klaar, maar hier... is ’t een ander paar
mouwen; zij'zijn niet gepresseerd en niet
zonder reden.
De wind van achter krijgen en ’t scho
teltje uit hunne roofgierige klauwen zien
verdwijnen is nercies niet aangenaam.
’t Is nochtans hetgeen hen binnen kort
te wachten staat.
iM-
zich wanhopig aan hunne portefeuille
vastklampen en alzoo een zeer verdrietig
spektakel opleveren,, zoo is het nuttig en
noodig dat men in hunne plaats den eer
sten stap do®, waartoe ze niet kunnen be
sluiten.
Zoodus, om aan ’t schoolwetsontwerp te
beantwoorden, laat ons de Kamerontbin-
,din£..en de.algemeone kiez.ingeii eiscben.
Dan, maar dan alleen, zal de stemming
van elke wet ook, de waarlijke uitdruk
king zijn van den wil van de meerderheid
der Belgen.
zagen wij ook met een waar genoegen de
kwestie van het antiklerikale kartel te
berde brengen.
Opraerkenswaardig. Het waren meestal
do liberale volksvertegenwoordigers der
landelijke arrondissementen, die dit be
langrijk vraagstuk bespraken, die eene
lans braken ten voordeele van het kartel,
die er het, onbetwistbaar nut, ja de nood
zakelijkheid deden van uitschijnen.
Wij kunnen niet and rsdan hunne han
delwijze goedkeuren, en betreuren tevens
de onverschilligheid van diegenen, vooral
der groote steden, die aarzelen om hier
over uitspraak te doen; die, uit vrees van
eenige partijgangers, eenige stemmetjes
door een antiklerikaal verbond te verlie
zen, toelaten, dat de meest onrechtvaardi
ge wetten in voege blijven ten voordeele
der klerikalen.
In de groote steden zijn het, hier eens
de liberalen die de noodzakelijkheid niet
inzien een antiklerikaal verbond te sluiten
daar eens de socialisten die weigeren sa
men te strijden om elk langs zijn kant op
eigene krachten te steunen en net als twee
honden, die vechten om een been, er den
derden, den klerikaal, te laten mede weg-
loopen of er minstens zijn ruim aandeel
van laten snappen.
Dat dit niet samengaan uitsluitelijk de
klerikalen bèvoordeeligt hoeft geen be
toog. Voorbeelden van den jammerlijken
uitslag dier betreurenswaardigo strijdtak-
tiek zijn er ruimschoots bij de hand en zoo
wij er een moeten aanbalen, dan is het wel
de gemeentekieswet.
In de groote steden opent zij de stadhuis
poort voor de klerikalen; in de provincie
steden sluit zij de deur van het gemeente
huis voor al wie niet klerikaal is.
Is die wraakroepende onrechtvaardig
heid ook niet een gevaar voor ons land?
Helpt zij niet mede om de klerikale heer
schappij en hare hatelijke dwingelandij te
bestendigen? Is zij voor de klerikale partij
geen machtig wapen ten nadeele van libe
ralen en socialisten, aldus stelselmatig uit
gesloten? Heeft die hatelijke kieswet geen
nadeeligen invloed zoo voor de liberale
als socialistische partij? Is het niet fluiten
van een antiklerikaal kartel geen spoor
slag voor de klerikalen om met de stoutste
en meest gewaagde voorstellen voör den
dag te ko men? Is dat dan ook geen ernstig
bestaande gevaar dat zon Ier verder ver
wijl dient bekampt en afgeweerd te wor
den?
Het is voorwaar een verheugend ver
schijnsel om bestatigen hoe alle antikleri
kalen eendrachtig opkomen om uit al
hunne krachten protest aan te teekenen
tegen het hatelijke ontwerp van school
wet; hoe zij, hand in hand vereenigd,
strijdvaardig staan om te beletten dat den
hevigsten aanslag tegen de vrijheid van
geweten, tegen onze grondwet door de
klerikalen gepleegd worde.
Wij wonen waarlijk een gelukkig
schouwspel bij en de eendracht, die wij
overal inde antiklerikale rangen ontwaren
om het bedreigde offlcieele onderwijs te
redden, om te voorkomen dat al onze zuur
gewonnen centen door de alopslorpende
kloosters zouden worden binnengepalmd,
om te beletten dat eene schandelijke
zeer-
$rf\ o
"■■ri
Van nu aan, blijkt het meer en meer
dat de hevige tegenkanting der linkerzijde
zal dwingen af te zien van de bespreking
van M. Schollaert’s wetsontwerp. Het is
zeker dat ene oprechte redetwist hem
geheel en al noodlottig zou zijn on dat het
alsdan geane enkele kans zou hebben aam
genomen te worden. Maat men weet op
welke wijze de klerikalen de bespreking
verstaan. En ’t is niet min zeker dat ze
zullen gebruik en misbruik maken van de
gekunstelde meerderheid die ze in de Ka
mers hebben, om heen te stappen over de
opmerkingen der linkerzijde en alzoo de
stemming van hun ontwerp te verzekeren.
Dat in eëne bijzaak, de flauwe parle
mentaire meerderheid der katholieken
hun veroorlove aan hunne eigenliefde
eenige voldoening te 'bieden, dat kan er
nog door. Maar, dat in de huidige omstan
digheden, tegenover de ontzaglijke afkeu-
ringsbsweging die hun schoolwetsontwerp
onthaalt, za zouden durven heenstappen
over den wil van den grootsten helft der
Belgen, ’t is hetgeen men niet kan aanne
men ’t is hetgeen niet zal gebeuren!
Wat er noodig is, wat er dient geëischt
te worden en wat de rechtvaardigheid ons
moet doen bekomen, ’t is eene nieuwe
raadpleging van ’t land, ’t zijn algemeene
kiezingen.
Dat het ontwerp besproken worde na
die raadpleging, ’t zij zoo. Wij zullen dan
ia de Kamers, eene nauwkeurige verte
genwoordiging der kiezers hebben. De
arrondissementen in dewelke do katholie
ken ontzaglijk veel veld verloren hebben,
zullen, bij middel van ’t kiesbriefje, nauw
keurig hun. gevoelen hebben kunnen uit
drukken nopens het klerikaal beheer van
’s lands zaken. De bezitters van belgische
rente, de nederige staatsbezoldigden, de
verlatene en vergntene kleine burgerij,
de handelaars welke in hunne belangen
getroffen zijn door de rampspoedige con
currentie der kloosters, al degenen, in een
woord, die bestatigen in welken warboel
wij ons bevinden en or sedert to lang de
slachtoffers van zijn, zullen dan hunne
voldoening hebben kunnen uitdrukken....
Dat de klerikalen weinig geneigd zijn
de kans te wagen, begrijpen wij volkomen.
Maar, nog eens, aangezien onze ministers,
reeds viermaal in minderheid geplaatst,
do noodigo waardigheid niet bezitten om
vrijwillig te vertrekken; aangezien ze
ABONNEMENT
fx*a,xxM. jp&jïf JtxïAï*
op voorhand betaalbaar
mandaten, opdat zij door klerikalen zouden
kunnen gestolen worden en zoo meer.
Doch de liberalen en socialisten hebben
in dat spelletje klaar gezien en aanstonds
laten hooren dat het spel op den wagen
zou zitten, moesten de klerikalen tot der
gelijke onrechtvaardigheden hunnen toe
vlucht durven nemen.
Thans vreezen onze regeerders, die,
niettegenstaande zij reeds in de Kamers
een viertal afkeuringen opliepen en er
maar niet kunnen toe besluiten de schuit
van kantte steken, dat hunne flauwe val-
sche meerderheid onvoldoende zal wezen
om nog eenigen tijd ’t bewind in handen
te houden. Zij vreezen de ontbinding der
Kamers.
Moest nu, ingevolge de volksoptelliog,
de vermeerdering der Kamerzetels aan
stonds toegepast worden hetgeen zou
moeten wezen - dan zijn de klerikalen
zeker over boor! te liggen. En daarom
beginnen zij reeds hun plannetje te trek
ken zij trachten de volksoptelling te laten
duren om tijd te winnen, ’t Schijnt dat dit
WW
Annoncenprijs 0,15 fr. per drukregel'. Rechterlijke aankondigingen 0,50 fr. per drukregel. Het recht annoncen te weigeren is voorbehou len. De annoncen, artikelen
en mededeelingen moeten vóór den Donderdag middag in het koffiehuis Willems-Fonds, Valkestraat Nieuport besteld worden. Alle artikels of mededeelingen, bestemd voor
voor liet Weekblad van Nieuport en Kanton moeten door den schrijver oaderteekend en onder gesloten omslag ingezonden worden. Het recht van opname is
voorbehouden en de volstrekste geheimhouding gewaarborgd.
■iZu*- - hi
t h
i iSs
u
IS1
<5
A’
F?J
7"'
ss
WK:
'eZZMSz;
-8 J
- -
w
5.-?-
.'■"1
■’ec
SSÊeS"1
«WE»?
u's*.- rvl .Js?
if
O!
KANTON
■-^1
■-
'7.'
ttUUIROMl
f^oor Vriiheitl en RocM.
-■
