DE SPIEGELS
Bericht.
En. Lammens en Zenen
BELANGRIJK BERICHT
Pieter Oumont-Bansercaer
Aannemer van openbare werken.
t Klerikaal ministerie omver
Binnen- en Buitenland.
EENE LIJKREDE
Gemeenteraad van Nieuport
Nieuws uit Nieuport
Bedrieglijke statistiek
Andermans geestigheid
BILLARD
Kamerzitting
Land- en Tuinbouw
Hoogwater te Nieuport
Burgerstand van Nieuport
GEBOORTEN.
7
MENGELWERK
3
door DOI3VA
/Wordt voortgezet/.
Zitting van den 26 Mei 1911, om 5 1/2 ure na
middag.
Woensdag namiddag heeft staatsminis--
ter Woeste eene redevoering uitgesproken
waarin hij de schoolwet heeft afgebroken.
Zijne rede gelijkt veeleer aan den doo-
denzang der klerikale partij!
De haantjes vooruit der klerikale ka-
merheeren noemden dien grijsaard, die
zooveel goed deed aan de papenwinkel
een varken, een smeerlap.
M. Thienpont van Oudenaarde heeft tot
tweemaal toe onder den neus van Woeste
geroepen
Alles wat gebeurt is uwe schuld!
Laat de tjeven maar haarkenpluk spe
len. Wij hebben hier niet de partij te
trekken van Woeste als klerikaal, maar
van hem mag toch bevestigd worden dat
hij zijn maandaat van volksvertegenwoor
diger nooit gebruikte om zich rijk te ma
ken door zijne inmenging in financieels
maatschappijen.
Dat kan van alle klerikale volksverte
genwoordigers niet gezegd worden.
Een rotte boel!
Harïngvissclierij. De N. 5, behe
rende de heeren Carbonez en andere, is van
zijne eerste reis ter haringvisscherij in het begin
der week gelukkig de haven binnengevaren.
Alles ging uitnemend aan bbord, en de moedige
visschers hebhen zich in eene schoone vangst
van ongeveer 480 ton mogen verheugen.
16
17
In de uiteenzetting der beweegredenen
s avonds
12,-
12,25
1,03
1,43
2,22
3,02
3,45
12
13
De ondergeteekenden maken het geacht pu
bliek bekend dat zij van heden af in hun maga
zijn voorzien van alle slach van landbouw-
maclilenen, zooals tummel keernens, afroo-
mers van alle marken, waschmachienen laatste
model, enz. enz.
Yperstraat, f». Nieuport
Een weinig ontroerd, maar toch bescheiden,
antwoordde Jack dat hij, vernomen hebbende
dat bij Mijnheer de plaats van loopjongen open
stond, zoo vrij was die beleefdelijk te komen
aanvragen.
Onder het spreken keek hem de grijsaard aan
met eenen doordringenden blik, gelijk hij het
bij hun eerste samentreffen had gedaan. Na een
©ogenblik nadenken sprak hij Ik vermeen
u vroeger aan de haven nog eens gezien te heb
ben; zijt gij niet Jack Rapid?
Dezelfde, Mijnheer; antwoordde het
jongmensch, zeer verwonderd, dat de rijke koop
man zoo lang den naam had onthouden.
Het loon is hier in den beginne niet groot,
hernam de patroon, doen gij hebt daarenboven
kost, kleading en een zuiver bed.
Jack verklaarde openhartig dat hij niet eens
zooveel had durven hopen.
Hum! dat is rechtuit gebiecht, sprak de
heer van den huize bij zich zelven, maar voegde
meer dan 31 0/0 op slechts tien jaren,
dit terwijl, van de 12 kinderen, 5 een onderwijs
van mindere waarde genieten en er voor niet
katholieken in de meeste gemeenten geene vrij
heid meer, maar verplichtend confessionneel
onderwijs bestaat.
En nu, nu bun stervensuur nadert, willen de
katholieke schoolverwoesters een nieuwen aan
slag plegen. Maar wee hun! Lang heeft het bel-
gisch volk geduld gehad, maar aan alle geduld
komt een einde.
maken dat de patroon over mij niet te klagen
heeft Gelukkig dat die spiegels helder blonken;
wie weet of ik wel In het tegenovergestelde ge
val zou aanvaard geworden zijn. De vraag is nu
hoe ik die altijd rein zal doen blijven. Doch ver
mits zij niets dan de waarheid veropenbaren,
behoef ik niet ongerust te wezen; vlijtig en eerlijk,
tijn, ziedaar de leus, welke ik mij zelven wil
stellen.
Onnoodlg te zeggen, dat Jack reeds voor twee
uren op zijnen post in het handelshuis was. De
hoofdklerk, een klein, levendig ventje, zeker de
zestig nabij, toonde hem, waarin zijne dagelijk-
sche bezigheden zouden bestaan de aangeko
mene kisten zou hij ledigen, andere volpakken
en verzenden; tonnen en balen moest hij merken
ze vervolgens naar het station brengen of nieuwe
er vandaan halen; in een woord, alles wat een
gewoon pakhuisknecht verrichten kan. Er was
dus geen tijd voor luieren of praten, wilde men
behoorlijk zijnen plicht betrachten, lader bedien
de had zijne bepaalde taak, welke op tijds moest
gedaan zijn; toch kon men niet zeggen dat
iemand overlast was, maar alles ging hier gere
geld en met de meeste orde.
Vol ijver en ook met lust deed Jack zijn werk.
Was er gelegenheid om hier en daar eene klei
nigheid weg te nemen of zelfs de bezigheid wat
langer te trekken, de eerlijke jongen dacht er
niet aan; dagdieven of stelen was hem onbekend.
er luidop bij gij zijt geleerd, naar ik meen?
Kunt gij goed lezen en duidelijk schrijven, en
zijt ge in staat groote optellingen zonder fouten
te maken?
I Ik geloof het althans, Mijnheer, klonk
het eenvoudig.
En denkt ge bier het werk te mijner voldoe
ning te kunnen verrichten?
au Ik zal mijn best doen u trouw te dienen,
Mynheer, luidde het bescheiden antwoord
van den jongeling, terwijl hij den patroon vrij
moedig in het aangezicht keek.
Zoo dacht ik het ook, herhaalde deze een
weinig glimlachend. «Bewaar dien vasten wil
om goed te doen; zij werkzaam en eerlijk, en het
zal u wel in de wereld gaan. Dezen namiddag te
twee uren stipt kunt gij u aanbieden, of morgen
na acht, indien gij zulks verkiest. De bureel
overste, Mijnheer James, zal u de noodige on
derrichtingen geven voor hetgeen ge te doen
hebt, vervolgde de grijsaard, waarna hij op
stond om den jongen uit te laten, welke hem
innig geroerd bedankte. De spiegels zijn goed
helder, hoorde hij den ouden man halfluid
zeggen, toen hij zich verwijderde.
Wat was die heer vriéndelijk te mijnen
opzichte, en ik die vreesde, dat bij mij om mijne
verstelde kleederen niet aangenomen zou heb
ben, dacht Jack bij zich zelven in het naar
huis gaan. Nu, ik zal mijn best doen, en
Schrikkelijk ongeval. In den put
Saint-Antoine, der kolenmijnen van Escouffiaulx
te Wasmes, heeft een vreeselijk ongeval plaats
gehad.
Het 15jarig jongentje, Payen, bevond zich in
de onderverdiepingen, nabij de ovens. Het
knaapje zag eene musch welke uit haar nest was
ontsnapt en in den put gevallen.
De jongen stak bet hoofd boven de afsluiting
en riep tot eenen man, dat hij den vogel pakken-
zou.
Op dit oogenblik, werd een ledige wagen met
den ophaalbak opgetroken. Het hoofd van het
ongelukkig kind werd door den bak gepletterd.
en het was in een gevaarlijken toestand dat men
het jeudig slachtoffer bij zijne ouders terugbracht
rue de Ia Louise
Voor twee jaar, werd een broeder van den
verongelukten knaap gedood tijdens eene inzak
king te Sauwertar.
Vreesselijk drama. In het huis
nr 160, van de Herzieninglaan, te Cursgem-An-
derlecht, werd maandag nacht rond 2 uur een
verschrikkelijk drama afgespeeld.
Zekere Louis Gwerktuigkundige, geboren
te Parijs in 1871, die in dat huis sedert 3 jaar
een kamer bewoont, kwam op dat uur thuis en
drong de kamer binnen van den hoofduurder, M.
Haelaert, herbergier 38 jaar oud, die naast zijne
vrouw te bed lag en rustig sliep.
G. sprong op den herbergier toe en bracht
dezen niet minder dan een 20lal mestsleken
toe in het hoofd en het lichaam.
Het slachtoffer schreeuwde luidkeels om hulp.
De dader nam de vlucht, doch moet zich hebben
gekwetst, door te vallen op een hoop ledige
Twee maten, twee gewichten.
In de uitvoering der groote(?) werken aan de rio
len, een der heldendaden van ons dompersbe-
stuur, worden zooals overigens in alles bij de
katholieken twee maten en twee gewichten ge
bruikt. Terwijl alles met de grootste traagheid,
met de grootste zorgeloosheid werd gedaan in de
Yper, Schip- en St-Jacobstraat. wordt met orde
gewerkt in de Marktstaat de kasseien worden
er geklasseerd, niet overhoop geworpen zooals
elders, en de overbodige grond seffens wegge
voerd. In de Schipstraat, waar de werken sedert
lang zijn afgeloepen, ligt nog alles dooreen
en groote hoopen aarde belemmeren er nog den
weg. Waarom die twee maten, en gewichten?
Waarom dit verschil"?
Is het misschien omdat in de Marktstraat zeke
re kopstukken wonen? Of misschien, en ’t zal
wel dat zijn, moet men zich haasten voor de
processie; (dit gaat immers boven alle andere
belangen)?
Maandelijks, op den betaaldag, moest elk der
bedienden in het kantoor van den patroon ver
schijnen, welke gewoonlijk met niemand omging
dan met den heer James Dan reikte de grijsaard
zelfs aan ieder zijn loon, terwijl hij hem met
zijne grijsblauwe oogen scherp aankeek, en hem,
een kort aanmoedigend woord, of eene vriende
lijke terechtwijzing, al naar hij het verdiende,
toevoegde.
Een geheel jaar was lack reeds in dienst, en
nog geene enkele afkeurende bemerking had hij
van zijnen chef moeten hooren. Toen hij weder
op den gewonen betaaldag in het kabinet van
den patroon verscheen, keek de oude heer hem
bijzonder hartelijk aan en zegde Jack, ik zie
met genoegen dat ge braaf oppast en geschikt
heid aan den dag legt; van morgen af zult ge als
bijklerk op het kantoor geplaatst worden; dan
kunt gij in stad eene kamer bewonen: uw loon
is 125 frank in de maand.
In den beginne wist de jongeling niet wat
hem overkwam, zoozeer trof hem dieonverwaeh-
te gelukkige mededeeling, en toen hij den braven
patroon voor zijne edelmoedigheid wilde dank
zeggen, vond hij geene woorden om uit de druk
ken wat zijn hart gevoelde; eenen traan, welke
hem uit het oog rolde, wischte hij tersluiks af,
terwijl hij de hand greep, die zijn weldoener
hem had loegestoken.
ten eene duidelijke koelheid zal betoonen
en zells, besloten aan ’t land de in aan
tocht zynde gruwelen te vermijden, de
roode vlag voortaan zal schuwen.
Waarachtig, de klerikale bladen kunnen
iemand wat op de mouw spellen!
--
Donderdag namiddag heeft ’t ministerie
zijn ontslag ingediend.
Dit ontslag is niet onverwacht, maar
niemand dacht dat het zich zoo gauw zou
hebben voorgedaan.
De eensgezindheid der antiklerikale par
tijen en hun gerechtvaardigde en hardnek
kige oppositie tegen de hatelijke schoolwet
heeft er kort spel mede gemaakt.
Wat zal er van dien toestand komen?
Wij weten er niets van!
Doch wat wij weten is, dat de liberalen
en socialisten vast besloten zijn alle mid
delen in ’t werk te stellen om zoo gauw
mogelijk de ontbinding der Kamers te
bekomen met de vermeerdering van ’t
getal volksvertegenwoordigers berekend
van de laatste volksoptelling.
En dan is ’t triomf in Belgenland.
Heden is de eerste slag gewonnen.
Morgen is de volledige zegepraal aan
ons, onder den kreet
Leve ’t verplichtend onderwijs.
Leve ’t algemeen stemrecht.
1899. Da riolen worden gemaakt in ’t belang der
openbare gezondheid en de bestaande zinkputten
moeten verdwijnen om dezelfde reden. Het is dan
maar rechtveerdig dat de werken die gedaan
worden in bet algemeen belang ook door de al
gemeenheid betaald worden en niet door deze
alleen die eigenaars zijn van huizen gelegen in
die enkele straten waar riolen gemaakt worden.
Het is dus eene belasting gelegd op die enkele
eigenaars terwijl de anderen die eigendommen
bezitten in de straten waar geen riolen worden
gelegd van alle kosten verschoond blijven. Eene
belasting om rechtmatig te zijn moet op eenieder
wegen. Zoo gebeurt het niet. Ook de eigenaars
van huizen'1 gelegen in de breede straten zullen
veel meer moeten betalen dan deze der smalle
straten, ten anderen zelfs in eene zelfde straat
zullen de aanpalende eigenaars niet gelijk beta
len daar de riolen niet altoos in het midden der
straten kunnen gebouwen worden. Er moet ook
in aanmerking worden genomen dat de eigenaars
die volgens de berekening van het college reeds
9400 fr. zouden moeten betalen voor de verbin
dingen op den openbaren weg, nog twee, drij
maal zooveel kosten zullen hebben voor de ver-
binnen hunne huizen of eigendommen. Het is
dus 30 a 40 duizend fr. dia zij zullen moeten be
talen. Dit is een zeer groote last waarin de stad,
dus de algemeenheid, zou moeten tusschenkomsn
voor wat betreft de verbindingen op den openba
ren weg. M. Pattyn zegt dat M. De Jaegher wat
laattijdig opkomt met dit voorstel dat niet kan
aangenomen worden, waarop de heer De Jaegher
antwoordt, dat het gemakkelijk praten is voor M.
Pattyn die hier geen eigenaar is en bijgevolg
niets te betalen heeft. x
De heer Secret ris doet opmerken dat M. De
Jaegher dien hij thans beknibbelt, heeft gestemd
en dat de verandering die hij i u voorstelt geen
terugwerkend uitwerksel kan hebben, dat reeds
een groot getal eigenaars de verbinding hebben
gevraagd. M. De Jaegher doet opmerken dat bij
de nederlegging van ’t ontwerp van riolen nooit
gesproken is geweest van de verbindingen, dat
hst enkel veel later is wanneer de plakbrieven,
de aanbesteding aankondigenda, zijn verschenen
dat hij vernomen heeft, zooals de meerderheid
der inwoners, dat de politieverordening van den
31 Maart 1899 bestond, waarvan hem alsdan in
zitting van den Raad een afdruksel overhandigd
is geweest. Wat bet terugwerkend uitwerksel
van zijn voorstel aangaat, vermits nog niemand
aan de riolen in oprichting is verbonden, zouden
sl de huizen ten koste der algemeenheid de ver
binding bekomen die dan ook verplichtend zou
zijn voor al de huizen. MM. Pattyn en Rybens
doen opmerken dat deze uitgaaf een nieuwe last
is voor ue stad en dat M. De Jaegher die tegen de
leenlng stemde nu nogmaals meerdere uitgaven
voorstelt. Zij vragen ham met welke gelden zulks
zal kunnen betaald worden. M. De Jaegher doet
opmerken dat ie nieuwe belastingen gestemd in
1908 reeds zijn geheven geweest in 1909 en 1910
alhoewel Je leening niet was verwezentlijkt of
niet gebruikt, dus dat deze 10 4 12000 fr. gedeel
telijk aan de verbindingen zouden kunnen ge
bruikt worden. Verschillige medeburgers hebben
hem de meening uitgedrukt dat vermits zij nieu
we belastingen moeten betalen de stad hun geene
verdere onkosten zou mogen opleggen. De heer
Secretaris zegt dat de ontvangen belastingen
versmolten zqn met de gelden der leening en dat
met de gezamentlijke opbrengst verdere werken
i zouden uitgevoerd zijn waarvan er afrekening
zal gemaakt worden. Dat voor de besteening van
den boulevard er enkel 14,000 fiankn voorzien is
welke som ontoereikend is om dit werk uit te
voeren. M. Pattyn zegt dat de nieuwe belastingen
voor den gewonen dienst zijn gebruikt geweest
omdat er gedurende een tijd weinig gronden zijn
verkocht geweest. M. Vandenabeele vinut dat
geen enkel eigenaar meer zou mogen betalen
voor zijne verbinding dan tot de helft van de
straat. M. De Jaegher geeft zijn voorstel in over
weging van den Raad indien men niet onmiddel-
lijk eene beslissing wil nemen en de heer Burge
meester stelt vóór zulks te verschuiven tot bij de
bespreking van de begroeting voor 1911 die bin-
veertien dagen zal gereed zijn.
Dit voorstel wordt aangenomen.
M. De Jaegher vraagt of er nu nog geen ent
werp van nieuwe middelbare meisjesschool is
opgemaakt en wie daarmede is gelast, daar de
gemeenteraad in zitting van 18 November 1910
eenpariglijk had besloten een voorontwerp te
laten opstellen om dan bij hel ministerie aan Ie
dringen tot het bekomen van eene toelage. De
heer Burgemeester zegt dat het gemeentebestuur
bij het besluit blijft geene andere gelden te wille*
gebruiken dan deze voortkomende van de verze
kering der afgebrande gebouwen. M. De Jaegher
wijst erop aan dat hij de middelen heeft aange
duid om zonder verder last voor de stad een ka
pitaal te bekomen van ongeveer 35,000 fr. met
hetwelk een behoorlijk lokaal zou kunnen opge
richt worden. Voor het vermoedelijk tekort zou
bij den Staat aangedrongen worden. Uit de be
spreking blijkt dat de gemeenteraad, niettegen
staande het besluit van 18 November 1910, wei
gert naai een beter lokaal uit te zien of een nieuw
lokaal wil laten bouwen. M. De Jaegher zegt dal
er in de middelbare meisjesschool een twaalftal
leerlingen zijn die op banken zitten zonder leu
ning h.tgeen ongezond en gevaarlijk is voor
kinderen die alzoo 2 uren lang daar moeten stil
blijven. Vijf andere meisjes moeten om op hunne
plaats te geraken over den lessenaar springen of
er onder kruipen. Dat is gymnastiek, antwoordt
hem de heer Burgemeester. M. De Jaegher vraagt
dat nog eenige nieuwe banken zouden gemaakt
worden om daarin te verhelpen. De heer Burge
meester zegt dat Mevrouw de Bestuurster der
school verklaard heeft dat geheel het schoolma-
terieel nu in regel is, en zij heeft geene verders
nieuwe banken gevraagd. M. De Jaegher zegt dat
hij ze vraagt in het belang der meisjes di® daar
ter school gaan.
i De heer Huyghabacrt doet de opmerking dat
I de stad jaarlijks 25 fr. betaalt aan de gemeente
St Joris voor den onderhoud van het gedeelte
i van den besteenden weg op den rechter oever
I van den Yzer gelegen op het grondgebied van
l Nieuport en dat gemelde gemeente niets of wei-
I nig onderhoud doet uitvoeren. M. De Jaegher
i antwoordt dat St Joris integendeel honderden
franken aan dien onderhoud bestesd. In alle ge-
i val niet vóór mijn eigendom, zegt M. Huyghe-
flesschen, die in de gang stonden.
M. Haelaert, die erntig gekwetst werd, is
door een geneesheer verbonden. Gelukkig is
geen der wonden doodelijk. De reden van dezen
lafien moordaanslag is niet bekend.
Men hoopt den dader weldra in handen te
zullen hebben.
.Aanranding. Zekere Van Puyen-
broeck van Vrancena werd zaterdag avond door
de gebroeders X... asrigerand en mishandeld De
jongen begaf zich vervolgens naar da ouderlijke
woning en na zich te hebben laten verzorgen,
vergezelde hem zijnen vader naar het dorp. Op
de plaats de Mosselbank werden vader en
zoon van Puyenbroeck een tweede maal aange
rand. De vader werd tweemaal in het hoofd ge
stoken.
Andere personen snelden alsdan ter hulp,
waarop de aanranders de vlucht namen. Deze
konden nog niet worden aangehouden. De toe
stand van vader Van Puyenbroeck is onrust
wekkend. Het is de tweede maal dat de gebroe
ders X.... een aanranding plegen.
Drama. Een vreeselijk drama ge
beurde te Parijs, in de wijk La Villette. Daar
ontmoette zekere Dompratin, wien ’t verblijf
te Parijs verboden is, zijne gewezen minnares,
de 21jarige Georgette Roussel, welke met hem
niet meer wou verblijven, om hem in ’t leven te
houden
Daarom zocht bij de ongelukkige op. Ze na
middernacht in eene verlaten straat ontmoetend
greep hij ze vast aan de haren, drukte ze neer op
de knieen en stak ze dan met een lang mes in
de hersenen De arme vrouw zonk dood neer.
Kort nadien werd de ellendeling aangehouden.
Huiselijk drama. De wijk der Viaduc-
straat te Elsene werd maandagavond in opschud
ding gebracht door een bloedig huiselijk drama.
Op kamers dier straat wonen de echtgenooten
X... De man is een ruw persoon, die zich over
geeft aan den drank en van een oploopend karak
ter, zoodat zijne vrouw het leven eener martela
res met hem slijt. Maandag avond, rond 10 uur,
kwam hij opgewonden en dronken tehuis Plots
greep hij de arme vrouw bij de haren, sleepte
haarin een hoek en sloeg haar daar zoo geweldig
dat de ongelukkige dra bedekt was met kwetsu
ren.
Eindelijk werd de gevaarlijke man bemeesterd
en aangehouden. Proces-verbaal werd te zijnen
laste opgemaakt.
Automobiel ongeval. Maandag
namiddag, op het oogenblik dat wielrijders,
deelnemend aan den wedstrijd Parijs Luik-Brus-
sel, te Borgworm aankwamen, had een erg onge
val plaats.
De automobiel der officieele personen, in wel
ke onder andere M. Celignon van Brussel, be
stuurder van de Vele-» was gezeten, reed tus-
schen de menigte nieuwsgierigen. Verscheidene
personen werden omgeworpen.
Een aantal kinderen zich aldaar bevindend,
werden omgeworpen en gekwetst. Een dezer
Delvaux, oud 10 jaar, bleef bewusteloos liggen.
De wielen der auto waren over zijn lichaam ge
reden, ter hoogte van den onderbuik. Bovendien
werd dit kind gekneusd aan het hoofd en den rug
Zijn toestand is wanhopig.
Het is dokter Hansoul, die den armen kleine
verzorgde.
Gespannen koorden waren de eenige en zwak
ke afsluiting om het publiek op afstand te hou
den.
De gendarmerie moest de kontroleerders en
den geleider der auto tegen de volkswoede be
schermen.
Een onderzoek werd onmiddellijk ingesteld,
in afwachting der aankomst van het parket,
dat van het gebeutde werd verwittigd.
Doodslag. Maandag avond bevond
zich M. Jules De Meester, handelaar in kolen,
voedstoffen, en gewezen gemeente-secretaris van
Wontergem in eene herberg dezer gemeente.
Daar is ruzie ontstaan tusschen hem en den
landbouwerszoon Van Duynslaeger, nopens eene
geldkwestie.
Van Duynslaeger is op den heer De Meester
toegesprongen en heeft hem eenige vuistslagen
toegebracht zoodat de heer De Meester ten
gronde is gevallen op het voetpad.
Toen men hem opnam was hij buiten kennis
en hij bad eene blauwe plek aan het linkeroog.
Men weet niet of dia blauwe plek veroorzaakt
werd door eenen slag of door den val. Dat zullen
de wetsgeneesheeren moeten uitmaken.
Het slachtoffer werd op eene berrie naar zijne
woning osergebracht waar een geneesheer hem
verzorgde. Zijn toestand verslechtte echter gedu-
Jig, zoodat hij moest berecht worden.
Hij is dinsdag morgen, om 10 1/2 ure, aan zijne
wouden bezweken. Het slachtoffer was gehuwd
en 35 tot 36jaren oud en vader van twee jonge
kinderen.
De vader van den dader, toen bij de schrikke
lijke daad van zijnen zoon vernaam is ziek ge
vallen van schrik.
Van Duynslaeger is onlangs van Aarseele naar
Wontergem komen wonen.
De zoon Van Duynslaeger is aangehouden. Het
parket heeft zich ter plaats begeven.
Drama der dronkenschap. Tij
dens den nacht van zondag op maandag kwetste
een dronkaard drie personen in de Darbostraat,
te Roubaix.
Zondag
Maandag
Dinsdag
Woensdag 14
Donderdag 15
Vrijdag
Zaterdag
11 Juni
der bevolking, dit trots de vermindering van
het getal scholen in evenredigheid der bevolking
en de totale vernieling van het officieel onderwijs
op vele buitengemeenten. Dit bewijst genoeg dat
de bevolking, daar waar de officieels scholen
nog bestaan, deze meer en meer verkiest boven
de vrije, maar strekt toch niet om vooruitgang
van het. officieele onderwijs onder de katholieke
regeering te bewijzen.
Wat de totale bevolking der lagere scholen,
zoowel vrije als officieels betreft, zij was in 1900
van 793915 leerlingen of 11,9 °/0 der bevolking
en in 1910 van 12,4In de laatste tien jaren
moet het vrije onderwijs dus ook maar onbetee
kenenden vooruitgang gedaan hebben, trots de
vermeerdering der uitgaven ten voordeele der
kloosterscholen. Al dat geld dat onze meesters
De dader is zekere M.... aldaar wonend, welke
zich dronken zijnde, daar op den grond had te
slapen gelegd. Toen zijne familieleden toekwa
men. maakte zijne vrouw er hem aanmerkingen
over.
Toenf in eene dronkaardscrisis, greep M...
in zijn huis gekomen, een groot mes en gaf een
steek aan zijne vrouw, boven het oog. Later stak
hij nog herhaalde malen Alfons Van den Bossche
eveneens Antoine, dezes broer.
Ten slotte, in een crisis van delirium tremens
verbrijzelde hij nog allerlei huisraad. Hij werd
aangehouden en opgesloten.
Severe. Zondag nacht, om 11 ure, kwa
men vier werklieden de genaamde Frans Ronse,
Louis De Volder, De Weerdt en Sierens, al
zingende langs de Kerkstraat. Zij werden tenge
volge van hun gezang, aangesproken door
Alfred Van den Bossche, oud 30 jaar, spoorweg
arbeider en diens broeder. Eengevecht ontstond.
Frans Ronse, 32 jaar, kreeg een schrikkelijken
dolksteek in de zijde; hij is doodelijk getroffen.
L. De Volder, 35 jaar, werd tot driemaal toe in
de zijde en in de borst gestoken, de w’onden zijn
insgelijks doodelijk.
Vervolgens werd er ook gestoken naar Sierens
en De Weerdt, die tusschen gekomen waren.
Zij konden gelukkiglijk vluchten, anders had
men vier slachtoffers gehad. De slachtoffers wer
den in eene herberg gedragen, waar ze verzorgd
werden door dokter Doutreligne. De toestand
der twee slachtoffers is zeer bedenkelijk. Men
vreest een noodlottigen afloop vooral voor Ronse.
In zaken.
Ik. zegde kleermaker Knipschaar tot
een zijner kalanten, ik vraag nooit geen
eent aan een fatsoenlijk man.
Maar nochtans, indien hij u niet be-
aan broertjes en nonnetjes te grabbelen geven is
dus nutteloos verspild. Uit voorgaande cijfers
blijkt ook dat, terwijl de officieele lagere scholen
een getal leerlingen hebben dat gelijk staat met
7 °/0 der bevolking, de vrije aangenomene of aan
neembare, slechts 5% overhouden, waaruit oood-
zakelijk volgt dat het ten onrechte is dat onze
tegenstrevers beweren dat hunne scholen meer
leerlingen bezitten dan de officieele.
baert, daar is niets gedaan geweest, overigens
zijt gij het die het bestuur had van deze werken
en het is daardoor waarschijnlijk dat niets gedaan
werd. M. De Jaegher verklaart dat hij niet belast
is geweest met het bestuur van dien onderhoud,
die volkomen is uitgevoerd geweest op al de doe
len van den weg. Overigens, zegt hij, indien gij
vermeent dat St-Joris het niet goed doet waarom
onderhoudt gij zelf het gedeelte van den weg niet
op het grondgebied van de stad. Dat ware t. ee
maal betalen wordt er hem geantwoord en d’heer
De Jaegher verklaart nogmaals dat den weg met
greote kosten op al zijne deelen gelijk wordt on
derhouden.
De openbare zitting wordt gesloten en de heer
Burgemeester verklaart de geheime zitting geo
pend.
7e Punt. Benoeming van eenen nachtwaker.
De heer Burgemeester verklaart dat. vier aan
vragen zijn ingekomen van wege Jules Devos,
Jan Vandenbussche, Polydoor Vanhoutte en
Pieter Vinck.
Bij de geheime stemming bekomt Jan Vanden
bussche 6 stemmen en wordt als nachtwaker
uitgeroepen. Jul. Devos en P. Vanhoutte bekwa
men elk ééne stem.
De zitting wordt om 7 1/2 ure geheven.
Schoone en goede billard te verkoopen met
toebehoorten, alsook twee spelen ivoren billard
bollen, zoo goed als nieuw. Zich te wenden
Hotel Duynnenhuys Oostendestraat, Nieuport.
van
zijn hatelijke ontwerp van schoolwet geeft het
katholiek ministerie eene statistiek op door
dewelke het bewijzen wil dat het lager onderwijs
sedert 1884 grooten vooruitgang zou gedaan
hebben.
Dat is, ten andere reeds een afgezaagd liedje
dat men ons herhaaldelijk weder opdisebt. De
cijfers van het ministerie zijn de volgende
Den 30 Juni 1884 bestonden er 4810 lagere
scholen met 8698 klassen en 324867 leerlingen;
den 31 December 1910 waren er 7525 lagere
scholen met 20631 klassen en 929317 leerlingen.
In schijn dus zou het lager onderwijs, onder
het katholiek bestuur, met reuzenschreden
vooruit zijn gegaan.
Maar schijn bedriegt en katholieke statistie
ken ook Men kan aan de cijfers al doen zeggen
wat men wil wanneer men ze op zekere wijze
voorbreagt.
Een nader ondeizoek zal ons weldra bewijzen
dat de zoogezegde vooruitgang niet bestaat, en
dat zal wel niemand verwonderen die den toe
stand in Vlaanderen kent.
Ten onrechte heeft men beweerd dat de cijfers
van hoogervermelde statistiek op twee verschil-
dende gronden gevestigd waren; dat degene voor
1884 slechts de officieele degene van 1910 de
officieele en de gesubsidieerde vrije -cholen be
grepen. In de 4810 lagere scholen welke beston
den op 30 Juni 1884 heeft de regeering 7 aange
nomene scholen gerekend (3 voor meisjes en
4 voor jongens en meisjes); het getal officieele
lagere scholen was dan inderdaad 4803 en niet
4810. Dit, voor de toenmalige bevolking van
5,700,000 zielen maakt 84 officieele lagere scho
len voor 100.000 inwoners of 1 voor ongeveer
1186 inwoners.
In 1908, toen de bevolking geklommen was
t®t 7,500,000 zielen, bestonden er maar 4629
officieele lagere scholen meer, dus slechts 62
voor 100.000 inwoners, dus eene voor 162Jzitlen.
Om de evenredigheid van het getal scholen
volgens de bevolking, zooals zij bestond in 1884
te behouden, zouden er dus, in 1908 6320 offi-
eieele lagere scholen moeten bestaan hebben in
plaats van 4629. Er waren er dus 1591 te kort.
En dat noemt men bij de katnolieken vooruit
gang!!
Maar zullen zij zeggen Onze scholen, rekent
gij die dan voor niets? Laat ons dus ons onder
zoek verder drijven.
De bevolking dei officieele scholen was in
1885 van 422150 leerlingen of 7 °/0 der bevolking
In 1908 was zij van 514838.leerlingen of nog 7 8/0
En nochtans, hoevele ouders zijn er niet die ten niets van de politieverordenin van 31 Maart
tegen wil en dank, hunne kinderen naar de vrije
scholen zenden, de eenen omdat er in de ge
meente geene officieele school bestaat, de ande
ren omdat de kinderen te jong zijn om elders
aangenomen te worden; anderen nog uit vrees
voor berooving van werk .of verlies van klanten,
vele ouders ook om de vrede in het huishouden
te bewaren, daar de moeder de slavin der zwart
gerokte dwingelanden bleef, enz. enz.
Zoo moeten vele menschen hunne kinderen
laten verstompen door ongediplomeerde broer
tjes en nonnetjes die ze dan nog uitbuiten op
allerlei wijzen. En dan beffen de katholieken
dat hun onderwijs we! goed moet zijn aaegezien
vele liberalen hunne kinderen naar de vrije
scholen zenden!
Men mag evenwel gerust zeggen dat, moesten
hunne scholen alleen bevolkt zijn door de kin
deren dergene die, uit vrije beweging een con-
fossionneeel onderwijs verkiezen boven het offi
cieele, hun getal leerlingen veel kleiner zou zijn.
Hoe wil men, ten andere, dat het vrije onder
wijs goed zou zijn aangezien men daar tot schade
van het wetenschappelijk onderricht, het groot
ste gedeelte van de schooluren doorbrengt met
gebeden, catechismuslessen, heilige geschiede
nis enz.; aangezien men in de vrije scholen in
plaats van de verdraagzaamheid en de liefde tot
den evenmensch aan te prijzen allen omgangmet
de kinderen van anders leokeaden verbiedt en
alzoo haat en verdeelhei l zaait. Daarbij komt oog
dat, in die scholen de bevolking der klassen zeer
dikwijls te groot is; dat het personeel vele
vreemdelingen begrijpt; dat het diploma maar
voor de helft der meesters en meesteressen ver-
eiseht wordt; dat deze laatste aan een zeer onvol
doende toezicht onderworpen zijn dat op den
opvoedkundigen arbeid niet werken kan, terwijl
de tuchtstraffen, door de wet voor de gemeente
lijke onderwijzers en v stgesteld, hier niet toe
passelijk zijn. Wat meer is de schoolopzieners
zijn meest alle katholieken, en dat zegt genoeg;
daarbij hebben zij de gewoonte de schoolhoofden
op voorhand van hun bezoek te verwittigen, wat
rechtstreeks strijdig is met een ernstig toezicht.
Kortom, trots de kolossale vermeerdering van
het getal aangenomene en vrije gesubsidieerde'
scholen sedert 1884 is bet getal schoolgaande
kinderen in evenredigheid der bevolking weinig
of niet vermeerderd terwijl de uitgaven voor
het onderwijs buiten alle evenredigheid met de
bevolking klommen. Deze laatste vermeerderden
van 1900 tot 1908 ongevser van 12 terwijl de
schooluitgaven an 40,575,512 fr. op 53,029,291
fr. kwamen hetzij eene vermeerdering van iets
taalt?
Als hij mij na een zekeren tijd niet
betaald heeft,. hewel, (jan aanzie ik hem
voor geen fatsoenlijk man, en ik vraag
hem ’t geld dat hij mij schuldig is.
----
Ik heb de eer te laten weten aan de Heeren
eigenaars der huizen van Nieuport, als dat ik mij
belast met het plaatsen van de afleidingbui-
zen in grés, binnen de huizen voor het aflos
sen der keuken en andere waters. Het plaatsen
der buizen zal door mij persoonlijk gedaan en
nagezien worden, met zoo weinig schade moge
lijk aan vloeren en planchet' te veroorzaken.
Men kan ook ten alle tijde grésbuizen bekomen
uit zijn magazijn aan genadige prijzen.
P. S. Men gelieve goed in acht te nemen dat
ik geene leidingen leg vooraleer de groote riolen
in iedere straat zijn gemaakt voor verders alle
moeilijkheden te vermijden.
Ik heb de eer uwe geëerde orders met dank
baarheid te aanvaarden.
Irrxrxvx mfet gemak van betaling.
■L ItvUp Een schoon, gerieflijk, kloek
onlangs nieuw gebouwd wooniiuis-villa
en 206m240 erf te NIEUPORT, Duinkerkestraat,
N° 21, met koetspoorten paardenstal uitkomende
op de stadswandeling, hebbende gelijkvloers 2
naeenvolgende plaatsen, verandah, 2 keukens, 5
bovenkamers, schoone zolder en 2 mansardeka
mers. 2 soorten water. Gazleiding in gansch de
villa.
De eigendom is te koop in zijn geheel of in 2
loten; het 1’ de villa en aanhoorigheden met de
helft van den hof en het 2® de poort en den paar
denstal met de andere helft.
Zich te bevragen bij den eigenaar M. C. Van
Biesbrouck, Thouroutschensteenweg, N* 48 te
Oostende of bij den zaakhandelaar Colaert, ti
Nieuport, Kerkstraat, 8.
De heer Woeste heeft woensdag laatstl
eene redevoering uitgesproken waarbij hij
zegde dat de voorgestelde schoolwet niet
een IDEAAL is!
Hij zegde nog daarbij dat hij zijne ziens
wijze van 1895 getrouw bleef, het is te
zeggen dat hij den schoolbon niet genegen
is. Wat hij in de Revue Générale van
October laatstleden schreef, houdt hij nu
nog staande.
Zal de jongere klerikale rechterzijde
dit AVONTUUR van Schollaert’s
schoolontwerp zoo schreef Woeste
willen doordrijven na den kaakslag aan
’t katholiek ministerie gegeven door den
heer Woeste?
Wij twijfelen er aan!
De duurte der haver
De hooge prijzen aan de haver hedendaags toe
gekend verhoogen ook op verbazende wijze de
onderhoudskosten van het paard; ’t is daarvoor
dat in vele stallen hel middel wordt gezocht om
dit voedergraan gedeeltelijk door een goeikooper
voedsel le vervangen.
Als paardenvoeder b. v. zijn hooi, strooi en
haver enkel te betrouwen, zoo redeneeren som
mige geleerden ten onrechte; het peerd zou
volgens dezen enkel uit de drij opgenoemde voe
ders de noodige kracht kunnen putten, om zwaar
werk te verrichten. Hoe dwaas!
Het tegendeel bewijzen ons verschillige vreem
de volkeren. Laat ons dus over de grens stappen
en ondervragen wij den Arabier. Deze zal toonen
dat zijne paarden sterkte en vlugheid in de gerst
vinden de Italiaan zal ons de paardenboontjes
toonen, de Mexicaan zal u de maïs aanprijzen,
dit alles in vervanging van de haver, die daar
om zoo te zeggen, gansch onbekend is ’t Is dan
wel waar dat men in ’t algemeen een goed voe-
derrantsoen voor paarden kan samenstellen met
voederstoffen die eiwit, vet en koolhydraten in
houden ’t bijzonderste vooral is, de dieren aan
het nieuwe voeder te gewennen.
Aangenomen dat al die voedermiddelen, bij
vreemde volkeren gezocht, kracht en vlugheid
bij het peerd aanbrengen, dan is het dank aan
de suiker, die zij bij de vertering in het lichaams
gestel der dieren aanbrengen.
Haver kan dus voordeelig door een gesuikerd
voedsel dezelfde kracht bezit, namelijk door Su-
crema gedeeltelijk vervangen worden. Nochtans
lette men er op, het merk sucrema niet te
verwarren met gelijkaardige produkten van
mindere waarde. De sucrema geeft sterkte en
vlugheid aan het peerd, houdt het dier in een
gezonden staat en vermindert merkelijk in prijs
zijn onderhoudsrantsoen.
A. Singelee, veearts.
(VERVOLG)
Op vraag van den heer Burgemeester of er
iemand nog verlangt eenig voorstel te doen,
vraagt M. De Jaegher bet woord Bij het ontvan
gen, zegt hij, van uwen omzendbrief van den 15
Maart 11. hebben velen onzer medeburgers ver
wonderd geweest te vernemen dat zij gehouden
zijn op eigen kosten -ie verbindingen met de rio
len op den openbaren weg af te dragen. Zij wis-
’s morg.
11,44
12,05
12,44
1,23
2,03
2,42
3,23
6 Juni Goderis Joseph August zoon van Pieter en
Justina Zoete.
Decroos' Frans Leo zoon van Amaat en
Alicia Vercouillie.
Sedert 1 Januari 1911 45 geboorten.
STERFGEVALLEN.
1 Juni Deseck Ludovica Maria oud 75 j. 3 m. en
24 d. dochter van Lodewijk Joachim en
Helena Sophia Pauwels en weduwe van
Lodewijk Jan Houvsnaghel.
Sedert i Januari 1911 3! sterfgevallen.
HUWELIJKSAANKONDIGINGEN.
Vandeweyer Alfons Joseph, tolbeambte te
Nieuport en Van Hos e dementia Rosalia, kleer
maakster te Berchem.
Engélbeen Gyriel Lodewijk, werkman te Oost-
duinkerke en Dutriene Ernestina Pelagia zender
beroep te Nieuport.
S3
A"
i)