SFoor 'Waarheid en
JQgr rij heid en Recht!
O
frede!
-Vh
i
I
i
II. Levie zal gelukkig zijn en wij ook
Eu nog over de vrouw en de Kerk
Politiek
15 Juli 1911
Tweede Jaargang
|z^
Andermans geestigheid
Zaterdag
No 28
\j Zjg
föt'X
OS
-
eens door ’t goede recht verpletterd.
Edoch, hunne voorspelling, hunne deel
neming heeft een ander doel. Zij verbergt
de innige spijt dje zij gevoelen weldra
door ’t meervoudig stemrecht niet meer
bevoordeeligd te zullen wezen. Zij ver
bloemt de wanhoop die bij hen is ontstaan
de stem der massa eenstemmers niet meer
tc» kunnen versmachten door hun groot
getal vierstemmers; zij verschuilt hunne
ontgoocheling bij het zien verdwijnen der
menigvuldige kiesknoeierijen, die zij thans
plegen ten bate hunner kliek; zij verduikt
de bittere smart, die hun hart beklemt,
wanneer zij de toekomst beschouwen on
het lot beseffen dat hen te wachten staat.
Al hunne jammerkreten baten niet.
Hand in hand ten strijde. Leve ’t kartel!
Leve ’t algemeen stemrecht!
--
VERKOOPER
Pieter Verstraete, zoon
Valkestraat, Nieuport
In Amerika
Ja, mijn beste Jonathan, ik heb een
tijdstip gekend, waarop ik eene geheele
weide, voor een paar laarzen had kunnen
koopen-
Waarom hebt ge ze niet gekocht?
Ha, ja, ziedaar, in dien tijd had ik
geene laarzen!
V A
'U/'
Bij gelegenheid der liberaal-socialisti-
sche betooging van 15 Oogst, drukt een
klerikaal blad eenige waardeeringen na,
welke door de liberale pers uitgegeven
worden nopens ’t waarschijnlijk getal ma
nifestanten en tracht daar stoffe tot scherts
zooniet tot geestigheid in te vinden; het
verzint dus de volgende lompe spotternij
Laat er ons bij voegen dat M. de Bro-
queville de eerste zal zijn om er zich over
te verheugen. Hoe meer volk de betooging
in de hoofdstad zal aantrekken, hoe beter
het zijn zal voor de kas der ijzer wegen en
bijgevolg voor de staatskas. De tegenpar
tijen zullen op 15 Oogst medehelpen om t
batig slot van ’t loopend dienstjaar te ver
meerderen
Bedriegt gezegd blad zich niet wanneer
het de vreugde van M. de Broquéville
voorspelt? Is ’t niet eerder van M. Levie
dat er kwestie is? Die arme M. Levie, die,
sedert hij aan 't gezag is, heeft kunnen
bes ffen hoe ijselijk en pijnlijk de staats
kassen ledig zijn, en die, meer dan gelijk
wie, weet waaraan men zich te houden
heeft in zake van «nationale welvaart*?
Voorzeker zal de betooging van 15 Au
gustus eene schoone winst aan de ijzerwe-
gen verschaften. Maar, is ’t wel zeker dat
de katholieke partij er, op de eene of an
dere wijze, nut zal uit trekken?
Wij zijn niet geheel en al van die mee-
ning.
PRIJS PER NUMMER
S> centiemen
In ons artikel van 1 Juli hernamen wij dn
voornaamste punten waarop wij gesteund hadd.en
in onzen pennetwist met liet Nieuwsblad over de
houding der kerk tegenover de vrouw; wij deden
de ontoereikendheid uitschijnen der antwoorden
welke onzen tegenstrever, na lang talmen en na
herhaalde uitdagingen, len slotte gewaagd had.
Het Nieuwsblad, dat den 1 Juli verklaard had
dat het ons niet meer zou antwoorden, komt
toch weer voor den dag met eene lange bijdrage.
Het beweert dat al wal wij in onze vorige artikels
schreven slechts dwaze praat is, waarmede wij
niet enkel rond den pot, maar cok nog in den
pot zouden gedraaid hebben.
Maar, indien wij in den pot zijn, waarom dan
nog zooveel belang aan de zaak gehecht? waarom
nog antwoorden wanneer men reeds gezegd
heeft dat men het niet meer zal doen?
Indien het Nieuwsblad overtuigd is dat wij in
den pot zijn, dan heeft het een gemakkelijk mid
del aan de hand om ons voor goed onschadelijk
te maken. Het moet maar al zijne artikelen over
da zaak met al onze antwoorden, benevens ons
eerste artikel dat den pennetwist geopend heeft,
in eene brochuur vereenigen, in chronologische
volgorde, maar onvervalscht zonder weglatingen
van woorden of zinnen, en daaraan de meest
mogelijke ruchtbaarheid geven. Het zal, indien
wij waarlijk het onderspit moesten delven, een
allerbest geloofsonderricht zijn en, moest het
wat geld kosten, de geloovige zielen zullen het
wel opbrengan.
Of is het alleen wegens die taalfout in het op
geven van den vers uit een psalm dat het wil
zeggen dat wij in den pot gedraaid zijn? Welnu
zelfs aannemende dat wij zelf die fout, waarover
het Nieuwsblad zoozeer victorie kraait, zouden
begaan hebben, wat kan dat aan de zaak doen?
Was de vers daarom minder verstaanbaar?
En wanneer wij schreven dat degene die be
weerde d^t de woorden van dien vers beteekenen
dat de menschen van af hun ontslaan besmet
zijn met de vlek der erfzonde en genegen tot liet
kwaad en geenszins medeslepen dat de profeet
zijne moeder laakt als eene zondares wegens
bet feit zijner geboorte, dan ook geen latijn
moest kennen en het loeren moest, was dit na
tuurlijk eene andere manier om te zeggen dat
de vers letterlijk geenszins die beteekenis had en
anders niet. Wij wisten toch immers wel dat
degenen die ons antwoorden in het Nieuwsblad,
wanneer wij punten van godsdienst of godsga-
leerdheid bespreken, priesters zijn en dat deze
die alle dagen lange uren latijn prevelen, dikwijls
pencolleges van Brussel, Luik, Antwerpen
St Gilles en zoo meer, waar zij sedert
jaren eensgezind werkzaam zijn en door
hun eendrachtig wijs beleid den voorspoed
en het welzijn der bevolking betrachten,
behartigen en verzekeren.
Maar dat doen de klerikalen niet; zij
weten dat het hun onmogelijk zou wezen.
De liberalen van den ouden stempel willen
zij vrees aanjagen voor onze bondgeroo-
ten; zij willen hunne fierheid streelen.
Met het oude afgezaagde deuntje komen
zij voor den dag de blauwe vlag moet de
roode volgen of zij zal niets zijn. En hier
mede denken zij de gematigste der liberale
partij te beletten den weg der democratie
op te gaan; hierdoor denken zij sommigen
van het antiklerikaal verbond afkeerig te
maken. IJdele hoop voor waar die zij koes
teren! Niet de blauwe vlag zal de roode
volgen; niet de roode zal de blauwe vaan
volgen, maar beiden zullen naar elkander
toe wapperend de gele vod overweldigen.
Die zinnebeelden van vrijheid, broeder
lijkheid en hoop zullen blijde de herleving
begroeten, die aan den gezichteinder op
rijst en hunne gele vaan, dat zinnebeeld
van slaafsche onderwerping, in de verste
schaduw stellen.
En niet min zullen zij in hunne ver
wachting bedrogen zijn, wanneer zij den
ken sommige liberalen te kunnen aanspo
ren de eerlijkste en rechtvaardigste der
hervormingen niet bij te treden, namelijk
het algemeen stemrecht.
Niet rechtstreeks bekampen zij dit; alle
beweringen, alle beweegredenen die zij
zouden kunnen aanbalen om het huidige
meervoudige kiesrecht te wettigen, zou
den geen stand houden tegen het goede
recht, de ware eerlijkheid die wij eischen.
Met spijtvolle stem verklaren zij dat de
liberalen door ’t algemeen stemrecht zou
den achteruitgaan; dat zij een verlies lij
den zouden. Wij danken onze tegenstre
vers voor hunne voorbarige deelneming,
die wij heel goed kunnen missen, want
zoo het algemeen stemrecht ons in getal
vertegenwoordigers mocht nadeelig zijn,
dan nog zou het ons niet afschrikken. Al
gemeen stemrecht en volledige toepassing
der evenredige vertegenwoordiging dat is
de volle politieke eerlijkheid en die kleven
wij aan, die vragen en eischen wij, enkel
en alleen omdat zulks rechtvaardig is.
Eerlijkheid duurt immers ’t langst en alle
macht gesteund op onrecht, zooals de hui
dige klerikale heerschappij, wordt toch
ABONNEMENT
2,00 fran.lt par JtxEtr
op voorhand betaalbaar
De rol der klerikale pers is immer ge
weest van te trachten in de rangen der
tegenstrevers verdeeldheid te zaaien. Die
rol past haar overigens zeer goed; met de
kwade trouw, haar eigen, valt het haar
niet moeilijk die te vervullen. Het is er bij
baar niet om te doen de grondbeginselen
der andere partijen te bespreken, ze te
weerleggen en hare gedachten ernstig te
staven. Zij bepaalt zich sluiksche middelen
te gebruiken; afzonderlijke feiten, die met
de hoofdzaak niets gemeens hebben, aan
te halen en die voor ’t meerendeel in een
valsch daglicht te stellen. Zij stapelt de
eene onwaarheid op de andere, overtuigd,
als echte discipels van Loyola, dat er toch
altijd iets zal van overblijven; dat er hier
en daar toch wel een zal gevonden worden
die zich laat misleiden.
Zij heeft tegenwoordig de handen vol en
niet zonder reden het aangaan van het
kartel en de eenparige bijtreding der libe
ralen tot het algemeen stemrecht zijn twee
wreedeprikkelendedoornen in haren teen.
Het kartel. Dat woord jaagt de klerika
len schrik en vrees aan; het boezemt hen
onrust in; het doet hunne vesting, die ze
oninneembaar waanden, op haren grond
steun beven.
Niets is eenvoudiger nochtans. Er zijn
twee antiklerikale partijen. Strijden zij
afzonderlijk, dan is het de derde partij, de
klerikale, die er het voordeel van geniet
en trots hare minderheid de overwinning
behaalt. Strijden zij vereenigd, door een
dracht sterk, dan behoort hen de zege!
O, wij weten het wel. Er waren libera
len die destijds met de socialisten niet mee
wilden; zij wilden op eigene krachten steu
nen, zij vonden sommige sociale hervor
mingen te plotseling, sommige eischen te
overdreven; kortom, ze koesterden mis
trouwen voor de socialisten en vreesden
ten onrechte dat zij het land naar den
ondergang, naar de anarchie zouden lei
den. Edoch, die tijden zijn voorb.i. In de
steden en in het walenland hebben de so
cialisten doorslaande bewijzen gegeven
hunner bekwaamheid, hunner ervaren
heid als bestuurders. Zij hebben getoond
volkomen op de hoogte hunner taak als
beheerders te w’ezen en zoo de klerikalen
bew’eren dat een samengaan van liberalen
en socialisten onmogelijk, ondoelmatig en
van korten duur zou wezen, dan hoeven
wij slechts te wijzen op de gemengde sche-
DRUKKER
Statiestraat, Oudenaarde
Annonoenpriis O 15 fr. per drukregel. Rechterlijke aankondigingen 0,5') fr. per drukregel. Het recht annoncen te weigeren is voorbehouden. De. annoncen, artikelen
en mededeeliugen moeten vóór den Donderdag middag in het koffiehuis Willems Fonds, Valkestraat Nieuport besteld worden. Alle artikels of mededeehngen, bestemd voor
voor het Weekblad* an Nieuport en Kanton moeten door den schrijver oaderteekend en onder gesloten omslag ingezonden worden. Het recht van opname is
voorbehouden en de volstrekste geheimhouding gewaarborgd.
ij .11
Sr .javi
F-
S
IV!
SS^
ra*®'®’
na
k
V
7
R -I o
