li 1.1
I
Voor Vrijheid en Hecht!
Voor WVaar heid en
i
h .J
f r’üsai
Vrede!
M
A
o
t
11
A
I
WiW
i r lp 1
Wi?;
A
WP
XMSii
I
I
O®"
M ft
p
y
A
Ons Praatje
i\eg altijd ov^r de vrouw eu de kerk
fedr -
1 ft
Whs
NF.
I® 7
lilk
iw/. Sfeil I
£r
aa
Andermans geestigheid
Tweede Jaargang
N° 29
I.
i-lj
2^^.,- S
hi
De aftuimeling
Zaterdag 22 Juli 1911
1®
w/f
wi
s
1
zn
U’
In ’t gasthof
Hoe moet men uwe eieren gereed
maken, mijnheer?
Kost het meer op d’eene manier ot
op d’andere?
Neen; ’t is dezelfde prijs.
Als ’t zoo is, maak ze gereed met
eene schoone snede hesp rondom...
VERKOOPER
6sieter Verstraete, xo«»n
Valkestraat, Nieuport
•jfiwAï
/h
FSeK?S
dat geene plaats ontbreekt; zorgvuldig op
de Kosten van ’t algemeen onderhouden
met of zonder toelating der overheid ('t
gebeurde onlangs in d’omst reken dat de
pastoor maar alles bestelde zonder den
burgemeester te kennen), kan het vol
strekt geen kwaad dat het regent of hagelt
of vriest of sneeuwt.
’t Is voor hen een golden tijd!
Vroegerejaren was ’t de pastorij alleen
die op den voorgrond kwam. Sinds eenigen
tijd is ’t veranderd en.... verbeterd. Geen
dorpje is er in ons Vlaanderen meer of
een prachtig klooster is uit den grond ver
rezen en, ziet men ergens een groot ge
bouw aangelegd, dra vertellen u de dorps
bewoners dat het een nieuw klooster is
dat men maakt met school en kapel en al
wat, noodig is om volgens de laatste ge-
zondheidsvereischten stil en gemakkelijk
te leven.
Destijds kwamen er drie, vier nonnetjes
of paterkens op het dorp. Zij huurden een
huisje, ze schooiden tot zij genoeg bijeen
hadden om het te koopen; zij waren vast
geankerd. Andere middelen hadden zij ras
bij de hand om uitbreiding aan hun eigen
dom te geven. Zij hadden eene kapel van
doen; voor een frank was men eigenaar
van eene brik, voor twee frank van eene
dakpan; voor vijf frank van een vloersteen
voor twintig frank van een venster of
eene deur en... klaar was de zaak, ’t Was
genoeg dat het klokje luidde om de boeren
met eiers en spek en hesp en aardappelen
te zien komen aangeloopen. Alles kwam
binnen, maar slechts de rook der schouw’
ging buiten. Zoo rezen als paddestoelen de
kloosters uit den grond; zoo breidden zij
zich uit als eene olievlek; zoo vermeerder
den onophoudelijk hunne bezittingen; zoo
bestaan eronzaglijke fortuinen, die steeds
aangroeien en aan alle wetsverplichtingen
ontsnappen.
Doch, nog eons... andere tijden, andere
zeden.
Zij hebben niet meer noodig zooveel als
voorheen te bedelen; zij hebben niet meer
noodig den ba vreesden landman zooveel
als vroeger lastig te vallen om hem te
doen geven, al ware- het tegen zijn wil en
zijn gedacht. Kasteelheer en boer zijn der
halve ’t geven moede. Maar een andere
gulden tijd is voor hen aangebroken!
Ons klerikaal gouvernement heeft aan
de bisschoppen, aan de dekens, aan de
priesters niers meer te weigeren. Zij zijn
het immers die regeeren en de staatsbe
DRUKKER
HAE3CK
Statiestraat, Oudenaarde
PRIJS PER NUMMER
5 centiemen
’k Ben op reis geweest.
Daar is niets wonders aan, zult gij zeg
gen en dat is waar; zooveel te meer, dat
ik de boorden van den Rijn niet heb be
zocht maar slechts eenige onzer vlaamsche
buitengemeenten heb doorloopen. En toch
wil ik hierover met u wrat kouten; toch
wil ik u zeggen wat overal het meest
mijne aandacht trof, op gevaar at ook al
voor een godsdienstvervolger of priester-
hater door te gaan.
Er werd wel eens meer op gewezen, on
hetwerd ons zoo in onze jeugd aangeleerd,
dat Christus, toen hij op de wereld kwam,
ia'armoede leefde, ja, slechts een harde
kasseisteen had om zijn hooft te laten
rusten. Zijne discipelen waren arme vis-
■chers en onze hedendaagsehe priesters,
die in ons gezegend Belgie het goede en
het slechte weer maken, betitelen zich
kortweg de ware opvolgers van Petrus
en Paulus.
Andere tijden, andere zeden.
Aan de goedzakkige vlaamsche buiten
lieden, die de eenige klok die zij hooren
als waar en zuiver evangelie aanvaarden,
durft men nog wijsmaken dat de Paus op
gesloten zit en op een stroozak slapen
moet, wanneer hij zweeft in ’t goud. Men
zegt hun dat in Frankrijk en in Portugal
de priesters vervolgd, getergd en verjaagd
worden, dat men er hen het brood uit den
mond neemt en het bestaan onmogelijk
maakt, al hebben zij volstrekt niets te
kort. Maar Rome, Parijs en Portugal zijn
ver van hier en waar is de buitenmensch
die dat ter plaats zal onderzoeken? Even
goed zouden onze huidige Belgische pries
ters kunnen prediken, dat zij armoede en
gebrek lijden, dat zij als den Zaligmaker
slechts de woestijn als tempel hebben en
een stal als rustplaats, ten ware zij onder
den blauwen hemel moesten vernachten.
Indien hunne leering moest overeen
stemmen met de werkelijkheid, indien
hunne daden de uitvoering hunner woor
den waren, dan ware het wel degelijk zoo.
Maar gansch anders is het gesteld. In de
dorp n waar de rijke grondbezitter geen
kasteel of buitengoed heeft opgeslagen,
dan is het gewis de pastorij die ’t schoonste
en ’t beste woonhuis van het dorp mag
genoemd worden. Omgeven met een lom
merrijken hof, zoodat de zon fel mag
schijnen; groot genoeg om een huisgezin
met een dozijn kinderen te herbergen, zoo
Met twee springen onze tegenstrevers van het
Nieuwsblad weder in de bres om, in het nummer
van 15 Juli, den schrijver, van onze artikelen
over de vrouw en de Kerk te bekampen. De
twee hebben zich het werk verdeeld do schrij
ver van het eerste artikel heeft de taak op zich
genomen tegen ons te redeneeren; de tweede
integendeel, heeft verkozen, te schelden, te
lasteren en te bedriegen.
Aan ieder van beide zullen wij hier het ant
woord geven dat bij hu me wederzijdsche schrijf
wijze past.
Eerst dus voor nummer sen, degene die rede
neert.
1) Gij beweert, Mijnheer, data wie aide plich
ten nieten eenige van het priesterschap, in oog-
schouw neemt, zal moeten getuigen dat de man
nen in ’t algemeen genomen beter geschikt zijn
om hel priasterdom te vervullen.
Dat vergeet gij echu r te bewijzen en wij zien
niet in welke plichten van het priesterschap
niet evengoed door de vrouwen zouden kunn®n
vervuld worden als door de mannen met uitzon
dering nochtans van het hooren' der biecht van
de mannen terwijl zooals wij hel reeds zegden,
rs&
ABONNEMENT
per JiXExr-
op voorhand betaalbaar
eenigen tij 1 de hoop koesteren voor goed
te zegepralen over de klerikale partij, die
T land tot d< n ondergang leidt.
Welke redenen hebben wij te hopen?
Uitmuntende, in weerwil van ’t klerikaal
blad dat ernstig schrijft dat het land zich
van ons afgewend heeft en met hen is.
’t Is zichtbaar voegt het er bij.
Ge moogt gerust zijn! ’t Is voldoende,
inderdaad, de uitslagen der kiezingen van
1891 lot 1910 in aanmerking te nemen.
De klerikale meerderheid is van 54 stem
men tot 26 gevallen in 1906, en tot 6 in
1910.
Ziedaar wat klaarblijkelijk bewijst dat
het land met hen is.
Wat zal die overigens gekunstelde
meerderhei I wórden, wanneer wij het
zuiver algemeen stemrecht zullen vero
verd hebben?
Ze zal dalen tot 6 of 8 ouder O.
De klerikalen zullen nog ’t middel vin
den om victorie te kraaien!
FE
fi* *-r
Annonoenprijs 0,15 fr. per drukregel. Rechterlijke aankondiging ju 0,5 fr. per drukregel. liet recht annoacen te weigeren is voorbehouden. De annoncen, artikelen
en tnadedeelingen moeten vóór den Donderdag middag in liet koffiehuis Wfe/ws Fonds, Valkestraat Nieuport besteld worden. Alle artikels of modedeelingen, bestemd voor
voor het WeekbladQan Nieuport en Kanton myoter. door den schrijver oaderteeken 1 en onder gesloten omslag ingezonden worden. Het recht van opname is
voorbehouden en de volstrekste geheimhouding gewaarborgd.
hV‘' 'f-r
Bi
stuurders doen handelen volgens hunne
bevelen. Zij hebben het middel gevonden
om zich onder allerlei voorwendsels mild
te doen ondersteunen uit de groote staats
kas; om zich toelagen op toelagen te doen
schenken door Staat, provincie en gemeen
ten. Zij zorgen er voor dat hunne geld
kasten immer wel gevuld wezen en het
mag dure tijd zijn of niet, ’t leven, ’t be
staan baart hen niet de minste beKommer-
nis de blinkende schijven komen langs
alle kanten binnengestroomd. En nog zijn
zij niet tevreden; nog is hunne gulzigheid
naar ’t goud niet voldaan en hunne oot
moedige en onderdanige dienaars die het
staatsroer iu handen houden, zijn steeds
bereid hen meer en meer de schatkist te
laten leegplunderen; ja, waren op ’t punt
hen nog 20 miljoen perjaar te schenken
zoo de oppositie tegen die haast voor
kloosterverrijking geen rotsvasten dam
had opgericht.
Is het dan te verwonderen dat zij trach
ten dien gulden tijd te bestendigen? dat
het onnoozelst schijnend maseurken, zoo
wel als de kiesdravende priester, de sluwe
deken zoowel als de invloedrijke bisschep
zich allen hals over kop in de politiek
werpen?
Is hut dan te verwonderen dat op onze
vlaamsche dorpen de ofïïcieele school,
waar de meester als een vorst geëerd en
bemind zou moeten prijken, ver in de
schaduw wordt gesteld door de prachtige
kloosters met hunne torens die zich statig
ten hemel verheffend, als om hun meester
schap te toonen? Is het dan niet hoog tijd
daaraan paal en perk te stellen, willen
wij niet totaal verslonden worden?
Gelukkig dat de verlossing met rasse
schreden nadert.
’t Schijnt dat liberalen en socialisten
zich wr.ol illusie maken met te reke
nen ('p de beslissende zegepraal bij de toe
kom m'-.' kiezingen. De klerikale dagbla
den, ten minste, drukken ernstig die woor
den terwijl ze verzekeren dat de katholie
ken zich weinig aekommeren dat men de
gemeentekiezingen uitstelle of niet. Ove
rigens, voegt er een hunner bij, vermete
lerer of onbewuster dan de andere, op
gemeentelijk zoowel als op wetgevend
gebied, gaan onze tegenstrevers voort zich
met woorden tevreden te stellen.
Wij zullen niet ontkennen dat wij sedert
7
a
I
ui
.1
- 4 zff
Jïx
.T,
-W!
V
•7
NIEUPORTen KA
■’■l
K
3 ;r-yr r-'''"' P~c >v^***** V-
f
- i
--1 '-V.
Ni®
■iiib i—i nriairri rn-^-^r-ir ••rnw.-’Trrr-"*
SstA
i .-j
s
i I
7\
ÉkW P
kg r-c- 2^# ■-'’*4
a«k5i - FÏ.U
V' LW
- -J
