Voor 11 na rheid en
Voor Vrij heid
ff
i
Ift
1 w
ff
A
Vre del
I r
III
Ito
AS 7 i I
Mlv
1 A. j
to
Recht!
en
15 OOGST
u
1
tos
w
A 7
KI
1 I
Bravo Nieuport!
X
I
Wsgdeevde hrpdsprongen
Ah
Kf
iw
Tweede Jaargang
o
J k
«Si emt
33
uWA-to '1
I r--
w
W
e
Ruim zestig mannen waren opgekomen
uit vrijen wil om naar Brussel te trekken
en er deel te nemen aan de monstennani-
festatie van 15 Oogst. Fier en opgewekt
stapten onze mannen in den stoet vooraf
gegaan door het prachtige nieuwe blauwe
vaandel. Menigmaal wekten zij de bewon-
VERKOOPER
Pieter Veristraete, zoon
Valkestraat, Nieuport
I
tel
sar
den kreet Leve Nieuport! Bravo voor
Nieuport! uit de menigte.
West-Vlaanderen’s verste hoekje was
we! vertegenwoordigd en wij zeggen er
onze mannen, uiterst voldaan over hunne
reis, hai telijk dank voor.
PRIJS PER NUMMER
ES centiemen
aan onze tegenstrevers klaarblijkelijk te
toonen dat wij, antiklerikalen uit alle stan
den der samenleving, niet langer de poli
tieke ongelijkheid die thans bestaat ten
voordeele der klerikalen, willen verdra
gen, dat wij het zuiver aluemeén stem
recht willen en eischen!
Zeven en twintig jaar hebben liberalen
en socialisten zich onderling bestreden en
steeds verdeeld gebleven tot groot profijt
der klerikalen, die zich op die verdeeld
heid steunden, om de eene politieke aan
slag na den andere te plegen. Zij zagen
niet in hoe menigvuldige punten, hoe me
nige hervormingen op beider programma
voorkomen, die zij door eendrachtig strij
den kunnen vei wezentlijken. De stoute
aanslag die de klerikalen wilden wagen
was echter voldoende, om liberalen en
socialisten de handen in elkaar te doen
slaan, om de eendracht tot stand te bren
gen, die ons van de klerikale dwingelandij
zal verlossen.
En de betooging van 15 Oogst was de
bezegeling van die eendracht, van dat
gezamentlijk willen. Het was eene eerste
opkomst van de voorwachten der strijden
de scharen, die den plechtigen eed kwa
men afleggen niet te rusten vooraleer ons
officieele onderwijs van alle poging tot
ontreddering en verdelging zal bevrijd
wezen; niet te rusten vooraleer alle Bel
gen gelijk zullen zijn voor de kieswet!
De manifestatie was grootsch en door
het aanzienlijk getal deelnemers en door
haar karakter. Meer dan 200 duizend man
waren uit alle hoeken des lands samenge
stroomd; rijken en armen, nijveraars en
werklieden, geleerden en handarbeider-,
Vlamingen en Walen, jonge opkomende
krachten en oude vergrijsde strijders, allen
waren daar zijde aan zijde onder de wap
perende blauwe en roode vaandels veree
nigd en vormden een onooderl roken stoet,
waarvan de eersten zich om 10 1/2 ure in
beweging hebben gezet wul de laatsten
slechts kwart voor vier ure opmarchëer-
den. Een stoet van strijders, in rangen
van tien, die eene leugte had die men
slechts in 5 uren zou afleggen! Het was
eene ware menschenzee; liet was geene
betooging meer, ’t was een vredelievende
opstand
En geen enkel oogenblik werd noch de
orde, noch de rust gestoord. Tusschen de
dicht opeengepakte menigte stapten zij
flink door, de eenen strijdliederen aan
heffende, wijl anderen de opwekkendste
Wat prachtige, wat heerlijke dag! Hoe
begeesterend en opbeurend, hoe indruk
wekkend n aanmoedigend is die groot-
sche antiklerikale betooging, die dringend
noodige manifestatie geweest! En noodig
was zij. Het kwam er op aan te toonen
wat wij wenschen, wat wij willen en wat
wij eischen; er moest onze tegenstrevers
een doorslaand bewijs gegeven worden
onzer eendracht en onzer macht!
Die betooging was er noodig om aan de
klerikalen te doen zien, dat wij, sedert 27
jaar onder hun dwangjuk lijdende, dit juk
moede zijn; dat wij niet willen dat ons
officieel onderwijs door hen ia den grond
worde geboord; dat wij hen toeroepen
handen af van dat sterk, hedendaagse!),
wetenschappelijk onderricht, onontbeerlijk
om zich in ’t leven te verheffen! Zij was er
noodig om hen te toonen dat wij geene
schoolwet willen die het kloosteronderwijs
op welkdanige manier ook, zou bevoor-
deeligen om het officieel onderwijs te
krenken; zij was er noodig om hen toe te
roepen te lang reeds wilt gij ons officieel
onderwijs in merg en been, op alle ma
nieren fanatiseeren, nu is ’t genoeg; ver
der verbieden wij u te gaan! Gij zijt dron
ken van uwe heerschappij en uw gouver
nement is door de geestelijkheid opge
slorpt; het uur is geslagen waarop gij uwe
fouten, uwe misdaden tegenover ons on
derwijs zult boeten!
Die manifestatie had tevens een ander
doel. Zij was het bewijs dat voortaan alle
antiklerikalen gewonnen zijn voor de po
litieke gelijkheid aller burgers. In een vrij
land mag er overigens geen onderscheid
tusschen de vrije burgers bestaan. De
werkman, de ambachtsman, de arme moet
op gelijken voet gesteld worden met den
begunstigde der fortuin. In den huidigen
staat der maatschappelijke inrichting be
staan er, jammer geno g, nog zooveel
oorzaken van ongelijkheid tusschen de
kinderen van hetzelfde vaderland, bestaan
er nog zooveel onrechtvaardigheden die
de verschillende sociale standen scheiden
dat wrij het als een vaderlandschen plicht
moeten beschouwen de oorzaken die de
menschen verdeelen te doen verdwijnen.
En het algemeen stemrecht, de politieke
gelijkheid der burgers, zal do banden der
broederlijkheid tusschen de verschillige
standen nauwer en nauwer toehalen.
Die betooging bad dan ook voor doel
xÜ Mg
Wanneer het Nieuwsblad een of meer
artikelen bevat op onzen pennetwist over de
vrouw en de kerk doelende, antwoorden wij
daarop onmiddellijk en voor zooveel het doenlijk
is, reeds in ’t volgende nummer van hela Week
blad. Wel verre van een enkel punt uit te kie
zen onder degene welke onzen tegenstrever be
handelt, antwoorden wij hem op alle punten op
de volledigst mogelijke wijze.
Dat is het eenige middel om aan de lezers van
beide bladen het volgen van de betwisting moge
lijk te maken. Het Nieuwsblad integendeel,
dat nochtans drie medewerkers beeft welke zich,
tegen ons, schrijver dezes alleen, met da zaak
bezig houden, beweert dat niet te kunnen doen
hel verkiest een enkel punt te behandelen en
toen wij beweren dat het zich wel wacht op de
andere antwoorden, beschuldigt het ons van
oneerlijkheid, er de leugen bijvoegende, dat wij
schrijven als zou het al de andere punten toe
gegeven hebben (zie artikel De muis in de
val van 5” dezer).
Men moet nooit spreken van de koord in het
huis van een verhangenen.
Onze Eerwaarde(?) tegenstrever zou wel doen
de eerlijkheid van zijn eigen blad wat te bewaken
en zijn priesterkleed met te compromitteeren
door het omgaan met de bedriegers, die hem,
tegen ons, ter zijde stonden en wiens bedriegerij
wij bewezen hebben. Dat zou beter passen dan
een ander onverdiend te betichten niet eerlijk te
zijn.
Het zou hem ook dienen te overwegen dat zijne
eigene manier van redetwisten niet eerlijk is,
ten eerste omdat hij, de antwoorden op zekere
punten op de lange baan schuivende, aan de
lezers iedere gezonde beoordeeling onmogelijk
maakt, daar zij, toen zijn antwoord eindelijk
(dikwijls na herhaalde uitdagingen) toch ver
schijnt, hetgeen de tegenstrever schreef reeds
lang vergeten hebben; ten tweede, omdat hij
meer dan eens hetgeen wij schrijven gaasch
verdraait.
Een voorbeeld Wij bewezen door aanhalingen
uit de brieven van den apostel Paulus, dat d ze,
onder de in ave van den H. Geest, zoo men
beweert, de vrouw als de mindere an den man
uitgaf en, daar het Nieuwsblad beweerd had dat
de vrouw door de kerk als evenredigheid met
den man wordt beschouwd, besloten wij Wie
heeft nu gelijk liet Nieuwsblad of de H. Geest?
Welnu, onze godsgeleerde tegenstrever draait
dit gezegde in zijn schrijven van 5 dezer zoo
behendig rond in een lieftallig slot waarin hij
ons voor godsdiensthater, geloofsvervolger,
kwaadwillige bestrijder der waarheid, enz. uit-
ABONNEMENT
3,€50 frank per jaar
op ‘voorhand betaalbaar
v
V
Pd
Anuoncenprijs 0,15 fr. par drukregel. Rechter! jke aankondigingen 0,50 fr. per drukregd. Het recht annoacan te weigeren is vooiu^nuuue.i. utauuuuwu, «nmo.e.
en mededeeliugen moeten vóór den Donderdag middag ia het koffiehuis Willems Fonds, Valkestraat Nieuport besteld worden. Alle artikels ot mededeelmgen, bestemd voor
voor het Weekblad^ an Nieuport en Kanton moeten door den schrijver o.iderteekend en onder gesloten omslag ingezonden worden,
voorbehouden en de volstrekste geheimhouding gewaarborgd.
B .-«Ss-IS-
-
DRUKKER
Statiestraat, Oudenaarde
Rschterl ike aankondigingen O 50 fr. per drukregel. Het recht aunoncen te weigeren is voorbehouden. De annoncen, artikelen
Het recht van opname is
11
■I
marchen dreunend in de lusht lieten weer- during der toeschouwers op en weerklonk
galmen. En die duizenden en duizenden
toeschouwers, die de haag vormden, die
duizenden bewonderaars die overal aan
de vensters en op de balkons hunner wo
hingen stonden, juichten en jubelden! Die
strijdkreten die zich alom verhieven kwa
men uit het hart der natie en zij, de kle-
rikalen, die ze niet zouden willen hooren
of er niet zouden willen naar luisteren,
zouden eene groote en zware verantwoor
delijkheid op zich laden.
Beschouwt men die orde’ door niets on
derbroken, dan vraagt men zich af Wat
blijft er over van de valsche beweringen
door de. klerikalen uitgestrooid? Waar
waren die oproermakers, die ruststoor-
ders, die straatschenders? Waarom moes
ten 2000 gendarmen te Brussel gereed
staan? Waarom moesten de soldaten zich
g reed houden? Brussel was al in staat
van beleg en och arme... de eenige scho-
teo die weerklonken, waren die der fusées
die het ingangtreden der monsterbetoo
ging aankondigden.
Zij was indrukwekkend en haren triomf
overtrof aller verwachting. De vreugde
schitterde op aller aangezichten; allen
verkondigden de blijde hoop weldra van
de klerikale overheersching verlost te
wezen; allen bevestigden hun vast be
trouwen* in de macht der antiklerikale
eendracht.
Voor de antiklerikale leiders in Kamer
en Senaat, wier taak in de huidige om
standigheden geenszins benijdenswaardig
is, zal de betooging tevens eene opbeuring
geweest zijn om met meer moed en taaiere
wilkskracht dan ooit in den strijd te vol
harden. Voor de duizenden deelnemers
was zij tevens opwekkend;die broederlijke
opkomst heeft allen nieuwe krachten ge
schonken om, spijts logen en laster, onop
houdend waarheid en vrijheid en gelijk
heid te betrachten.
Lang zal den 15 Oogst in ieders geheu
gen blijven. Zoo een triomfzang is onver
getelijk!
A'
i';
Zaterdag 19 Oogst 1911
A V
I
A
fe.
AAW I
r
X I r
i.,-4
I
f
JEJWfJuH
IHMi 11 Ii —lil llll IHli<■■■■■■111 rrilM«T
I
--■
A-/*
