I
JJ
Foor r rtjheut,
en J&ecMl foor IHKaarheiit en
1
Is
frette!
Zaterdag 13 Januari 1912
N<> 2
Derde Jaargang
B’
i
ff
S
De Engelsche lib rnl ii en
de landbouw
Andermans geestigheid
Reisboekje
Havenbeweging December
Binnengevaren
St-
lÉBü
Swfè--
bF
Jiass
gl
ïïi
VERKOOPER
Picter Werst raete, koosi
Valkestraat, Nieuport
i
DRUKKER
- J 3E3 AïSCK
Statiestraat, Oudenaarde
PRIJS PER NUMMER
S centiemen
In Schotlan 1 is mc-n nog veel strenger.
Daar zijn liet landelijke gerechtshoven
welke over de gronden beschikken en de
voorwaarden vaststellen in dewelke de
eigenaars met de pachters moeten hande
len. Z ’ohopmde Engelsche liberalen de
ontvolking der landbouwstreken te be
letten. De taak is moeilijk, maar het hard
ste van het werk is reeds volbracht.
M. Philip Morrel, welke in de Engel-
sche Kamer der gemeenten eenelandelijke
omschrijving vertegenwoordigt en zich in
’t bijzonder op landbouwzaaen heelt toege
legd, trok ten minste zulke gevolgtrekking
uit eene voordracht welke hij over de zaak
in liet Instituut Solvay te Brussel gaf.
ABONNEMENT
2,60 fx*£t.xilXL per jaar
op voorhand betaalbaar
Men hóórt meermaals klagen over de
aantrekking welke de groote steden uit
oefenen op de bevolking van den buiten;
over het üitwijken van do jongelieden van
de landelijke streken naar de groote cen
ters waar zij gemakkelijker en winstge
vender werk vinden; maar ook waar dit
kloek en gezond volk weldra ontaardt en
verkwijnt. Er is daar inderdaad, een
groot gevaar in gelegen, want hoe meer
de buiten zich ontvolkt, hoe min de aarde
opbrengt; en dis aarde is de voedstermoe
der der menschen; de buiten is de voor
raadschuur van het land.
Dit gevaar doet zich in zekere streken
meer dan in andere gevoelen en dit wel
vooral daar waar rijke lieden overgroote
stukken grond bezitten welke zij zelf niet
ontginnen noch ontginnen kunnen; daar
ook waar miljoenbezitters uit de steden
groote uitgestrektheden land onbebouwd
laten, om er hunne jachtdrift bot te vie
ren, en waar zij wild op telen dat aan de
naburige landvruchten veel schade berok
kent.
In zulke streken kan de kleine land
bouwer geen grond meer koopen; hij moet
huurder worden, soms inde slechtste voor
waarden, en hangt geheel af aan de gril
len van den rijken heer en ook, in onze
vlaamsche gouwen, van den pastoor, dien
bondgenoot der rijke grondbezitters,
meestal katholieke edellieden. Wil hij niet
dansen zooals die twee fluiten; of biedt
een derde persoon meer, dan wordt de
pacht zoohaast mogelijk öpgez-'gd zonder
voorafgaande!ijke verwittiging en zender
vergelding'voor de verbetering welke de
pachter door zijn werk en zijne meststoffen
aan hot land bracht.
Daar ligt voorzeker de groote oorzaak
der ontvolking van den buiten. Er dienen
dan ook maatregelen genomen te worden
om den boerenstand op te helpen uit dien
toestand welke onze landbouwers bijna
tot den staat der lijfeigenen heeft terug
gebracht, in sommige streken ten minste-
en de katholieken welke nochtans de bui
tenliedea, hunne trouwste kiezers zoozeer der w-■•■arde van
het hof makén, hebben in dien zin weinig
of niets gedaan.
Boerenbonden, geitenbonden enz. stich
ten ja, dat doen ze, om de landelijke bevol
king in hunne netten te vangen; maar
maatregelen nemen om ze onafhankelijk
mededeelingen moeten vóór den Donderdag middag in h -ff koffiehuis Willems Fonds, Valkestraat Nieuport besteld worden. Alle artikels of mededeelingen, bestemd voor
voor het Weekblad van Nieuport en Kanton mneteu door den schrijver oiderteekend en onder gesloten omslag ingezonlen worden. Het recht van opname is
voorbehouden en de volstrekste geheimhouding gewaarborgd
i door eigen grondbezit; om zs uit
kluist-rs -lor edele grondbezitters te
redden, dat nooit! Dat ware tegen hunne
eigene voormannen werken.
En dat zij iet komen beweren dat de
liberalen niet meer deden, dat zij nooit de
buitenlieden genegen waren. Meer dan
eens wierpen zij ons dit verwijt toe, maar
onverdiend, want sedert meer dan een
kwart van eene eeuw missen onze partij-
genooten daartoe de noodige macht en
vroager was de toestand nog niet wat hij
nu geworden is. En wat wat delen de
katholieken dan voor den landbouw? Deden
zij dan meer dan de liberalen? Volstrekt
niet.
Laten wij veeleer eens nagaan wat de
liberalen in een ander land, waar zij de
overmacht hebben, en waar de toestand
erger nog is dan in ons land, veel erger
zelfs, zooal, op sociaal gebied, voor den
landbouw wisten te bewerken. Dat zal
stichtend zijn voor onze buitenlieden en
hun doen zien waar hunne vrienden zijn.
De liberalen in dat land, Engeland na
melijk, hebben zich voorgenomen hun
eigen land weder te koloniseeren en
ervan, niet meer een lusttuin voor rijken
maar een voorraadzolder voor de heele
natie te maken.
Zij stemden eene wet, ^.Smallholdings
and Allotments Act, bij dewelke het aan
zekere openbare besturen toegelaten wierd
zich zekere onbebouwde gronden toe te
eigenen om ze onder de kleine landbou
wers te verdeelen. Indien de eigenaars
geene overeenkomst in der minne willen
sluiten, onteigent man eenvoudig weg.
Deaankoopen geschieden bij middel van
léenhigen welker dienst verzekerd wordt
door de opbrengst van den wederverkoop
of de verhuring der gronden aan kleine
landgebruikers. Deze verpachting ge
schiedt in voorwaarden welke aan de
pachters aüe zekerheid verschaften voor
het behouden der gebruikte gronden. Eene
hinderpaal schijnt zich evenwel voor te
doen, ia zulke mate dat zij, op sommige
plaatsen, de kracht der wet bijna ontze
nuwd heeft.
De ie hinderpaal bestaat in het stijgen
ten grond. Ook neemt
men zich voor eene algemeens schatting
der gronden te bewerkstelligen, schatting
welke als grondslag zou dienen voor de
aankoop- n en ook voor zekere belastingen
wat de rijken zou beletten willekeurig de
waarde der landerijen te doen stijgen.
Op het tribunaal
Beschuldigde, zegt de rechter, waa
rom hebt ge aan mevrouw tien kilos
vleesch gestolen?
Mijnheer de voorzitter, ’t stuk was
alzoo; ’k had niet minder kunnen pakken,
’k had geen mes!
Dat reisboekje is een soort van
catechismus welken onze goede klerikalen
zorg dragen te plaatsen, bij wijze van
heilige teerspijze, in den knapzak onzer
arbeiders die zich, elk jaargetijde, naar
Frankrijk begeven.
Men weet dat alhoewel het langen tijd
de oudste dochter der Kerk is geweest,
Frankrijk niettemin door onze geestlijk
heid verafschuwd wordt. Ook vinden wij
in de aanbevelingen welke dat reisboek
je bevat, eenige nogal vermakelijke
dingen.
Het boekje spreekt over de slechte
ontmoetingen welke men in de treinen
kan doen, en inzonderheid van die lieden
welke klagen dat de maatschappij slecht
gevormd is en u zullen spreken over een
nieuw stelsel, waarvan noch zij, noch gij,
niet meer overigens dan wij, niefs zullen
verstaan
Zonder twijfel, gaat liet reisboekje
voort, wij hooren hier, in België, op
dezelfde manier uitvaren, wij zijn getui
gen van dezelfde beweging; maar wij zijn,
daarentegen, in gewoonlijk verkeer met
ernstige lieden, priesters, magistraten,
toegenegene burgers; en daarbij, er be
staat geene enkele eenigzins aanzienlijke
gemeente, of zij bevat een kring, e< ne
patrouagie, een werkmansbuis, waar wij
echte vrienden en ernstige leidsmannen
vinden fa Frankrijk, zal u dat allemaal
ontbreken; dus grootgevaarl
Na een aantal andere aanbevelingen,
besluit het reisboekje als volgtKor
torn, weestin Frankrijk hetgeen gij thuis
zijt, en van ieder fransch dorp, maakt een
klein België ’t- zal volmaakt wezen
1 barge Shamrock, met 150 ton boonen voor
M. Vandoorne verzorgers Handelen Scheep
vaart.
3 barge Mary Kate met 150 ton boonen voor
M. Vandroy verzorgers Huygebaert en C°
7 s/s Tromo met 660 tons rogge voor M. Dambre
Veys verzorgers Handel en Scheepvaart.
10 ba. ge Sepoy met 150 ton boonen voor M.
Vandroy verzorgers Huygebaert en G°.
10 s/s Reporter met 160 ton boonen voor M.
Dambre-Veys verzorgers Handel en Scheep
vaart.
12 s/s James Tennant met 230 ton boonen voor
M. Dambre-Veys verzorgers Handel en
Scheepvaart.
14 s/s Moskan met 700 ton rogge voor M Van
doorne verzorgers Handel en Scheepvaart.
16s/s Clara met 950 ton kolen voor Handel en
Seheepvaa t.
21 s/s Leona met 8 >0 ton kolen voor Huyghebaert
en C°
21 s/s Caerloch met hout voor A., en W. Deroo
22 s/s Clara met 950 ton ko’en voor Handel en
Scheep vaart.
29 barge Shamrock met 150 ton boonen voor M.
Vandoorne verzorgers Handel en Scheep
vaart.
30 barge Winifred met 135 ton boonen voor M.
Vandoorne verzorgers Handel en Scheep
vaart.
c droom, inderdaad! Ge ziet van hier
al <’i Ira-ische dorpen vervormd, tot het
groot..'!.-* welzuu der Kerk, in kleine
vlaamsche dorp n, bewoond door brave
liedon in staat van slavernij gehouden,
veel ie dikwijls ongeletterd, helaas! hard
zwoegen Ie voor den machtigen grondei
genaar, weinig erende, en hunne hoogste
veria'. t.s beperkende bij het op goeden
voet stiiau met den pastoor....
Haja! Wat schoone droom! Ongelukkig
lijk, het is te vreezen dat onze arbeiders,
in de fransclte dorpen waar zij doorgaan,
van hunne menseden waardigheid zullen
bewust worden en er een geheel ander
begrip van ’t leven zullen opvatten.
Wij denken niet dat het reisboekje
er iets kunne aan veranderen.
Annoneenprijs 0,15 fr. per drukregel. Rechterlijke aankondigingen 0,5') fr. per drukregel. Het recht annoacan te weigeren is voorbehouden. De annoncen, artikelen
en i
Het recht van opname
.tz
,i
W-
$x
I
t
i
4.
J'
asar»^
iX#»VT
■J
i
£1A
j
yï"':
Hl
ra
NIEUPORTenKANTCN
