4
WRlBtW
ML
- .1
8
•ii
1
Efe<
islHK
ér
/Ck l
«w
en Êtechl! f oor MKaarheiü en tremel
SMU -
■JJ
m
f oor f rijheiti
Km
iB
HL
IgBS»
Mo
sow
I
g
Éis
hl
1.
fiü
1
o
Koninklijke Maatschappij Rhelorika
Luisterlijke Vertooning
op Zondag 3 Maart 1913
in de zaal van het Willems Fonds, Valke
straat met de medewerking van Mejuffer
Vanden Wouwer van Antwerpen en Me
vrouw De Coo van Oostende.
■V'--1
3!
Li
- la
|SF:
114-L
F
1
Derde Jaargang
24 Februari 1912
N* 8
r<
Ki esbelofte
Andermans geestigheid
/f
r'l
Klerikale zingsnaar
Rechts omkeer
F®
Zaterdag
m.,
i
I
m-
iw®“
A
SF***
I»;
.8
-8
■?1W8
É''4 -i
Jan is op speelreis met zijne vrouw.
Luister, zegt ze, ’k ben geneerd,
weet ge; men beziet ons; men bemerkt wel
dat wij jonggetrouwden zijn.
Weet ge wat? zegt Jan. Draag gij al
de pakken; dat ’s de zaak. Men zal ons voor
geene jonggetrouwden meer nemen.
VERKOOPER
Pieter Werstraete, zoon
Valkestraat, Nieuport
1
CÉ
..c
J'S
H;
moeilijke toestand der kleine burgerij, der
bed ion len en ambtenaars van den Staat,
der ambachtslieden, dergeheele werkzame
bevolking van ’t land, voortkomt uit het
feit der voorbedachte en afgesprokene
werkdaligheid der tegenpartijen.
Hopen ze waarlijk de openbare meening
te misleiden? Denken ze waarachtig dat de
verlichte bevolking van ’t land hunne
kwakzaiverige vertellingen in ernst zal
opnemen?
’t Is hun kiestocht zoo vroeg begonnen
met het oog op de algemeene kiezingen,
die ruw voortgezet wordt. En wij hervin
den, wij herkennen in ’t voorbijgaan, één
voor één, al de oude polemiekhandelwijzen
welke zo ten alle tijde gebruikten en die
hun toelieten gedurende zeven en twintig
jaren te regeeren.
Hoogst noodig is 't dus dat de tegenpar
tijen voet bij stuk houden!
DRUKKER
JOSEPH HA.EGK
Statiestraat, Oudenaarde
PRIJS PER NUMMER
5 centiemen
hl
ft
Op het programma Moederhert, roerend
drama in 4 bedrijven door Nestor De Tiére
en Keizer Karei en de Berchemsche Boer,
blijspel met zang in 2 bedrijven door Van
Peene.
Begin om 4 1/2 ure zeer stipt.
Gewone kaarten te bekomen alle dagen
in het lokaal van het Willems Fonds;
genummerde kaarten van af Vrijdag 1
Maart.
De katholieke bladen spuwen vuur en
vlam omdat de tegenpartijen zich overal
onderling verstaan ’t zij om het kartel te
sluiten ’t zij om afzonderlijk te strijden, al
volgens de noodwendigheden het verei-
schen doch allen hetzelfde doel betrachten
de de onverwerping van het huidige
ministerie.
De weldenkende bladen maken van de
gelegenheid gebruik om te verklaren dat
de tegenpartijen maar ééne zaak in 't oog
hebben opschudding in ’t land doen ont
staan, al moest die opschudding stoornis in
de zaken verwekken en schade berokke
nen aan d?n uaiionalen welstand!
Meermalen reeds hebben onze tegen
strevers zich beroepen op den nationalen
welstand en den luister van ’t land, om ons
tot den wapenstilstand aan te zetten. En
meermalen ook, hebben ze getracht ons
verantwoordelijk te maken van den toe
stand waarin hedendaags onze financiën,
ons leger, onze greote werken zich bevin
den; zij pogen te doen gelooven dat de
Alles wat de klerikale partij onderneemt,
de programmas waarmede zij voorden dag
komt in tijden van kiezing, da beloften
welke zij doet, de taktiek die ze aanneemt,
de maatregelen die zij stemt, dit alles mag
als oogverblinding beschouwd en als be
driegerspolitiek bestempeld worden.
Er is van de klerikale partij geen recht
zinnigheid te verwachten; zij huichelt en
vleit of dwingt, al volgens de omstandig
heden: zij draait gelijk den wind al naar
gelang den interest harer partij het verei-
schen.
Bekampen zij, zoo hevig zij maar kun
nen, eene of andere hervorming, al met
eens maken zij rechts omkeer wanneer zij
gewaar worden dat het noodig is er zich
partijganger van te verklaren om niet
onder den volksdrang te bezwijken.
Enkele voorbeelden der hervormingen
in de laatste jaren tot stand gebracht of
ontworpen zullet dit best bewijzen.
In de eerste plaats willen wij het stem
recht noemen. Wie herinnert zich niet,
toen er spraak was den armen ook tot de
stembus toe te laten, hoe hevig de kleri
kalen zich hiertegen onmiddellijk wisten
te verzetten? Wie heeft er niet onthouden
dat zij schreven en openbaar zegden dat
den werkman geen stemrecht moest heb
ben, aangezien hij niets bezat en dus ook
niets met het bestuur van ’t land te maken
had? Wie zou er kunnen vergeten dat ten
dien tijde de werkmanskinderen wel plich
ten moesten hebben zooals ’t verdedigen
van ’t vaderland en de brandkast der
rijken, maar niettemin geene rechten
Annoneenprijs 0,15 fr. per drukregel. Rechterlijke aankondigingen 0,50 fr. per drukregel. Het recht annoncen te weigeren is voorbehouden. De annoncen, artikelen
en mededeelingen moeten vóór den Donderdag middag in hst koffiehuis Willems Fonds, Valkestraat Nieuport besteld worden. Alle artikels of mededeelingen, bestemd voor
voor het Weekblad van Nieuport en Kanton moeten door den schrijver oaderteekend en onder gesloten omslag ingezonden worden. Het recht van opname is
voorbehouden en de volstrekste geheimhouding gewaarborgd.
ABONNEMENT
2,60 frank per jaar
op voorhand betaalbaar
fel
a
Met grooten tralala en verkwisting van
plaats en groote letters kondigt het
Nieuwsblad aan dat Nieuport eindelijk de
volledige havenwerken zal verkrijgen.
Denkt eens, het bevel tot opmaken van
definitieve plans en lastkohieren zou reeds
gegeven zijn! Indien het waar is des te
beter. Maar... veel beloven en weinig
geven doet de zotten in vrede leven. De
kiezing nadert en dat zegt alles.
En indien men zoo maar op eens de
groote havenwerken wil uitvoeren, waar
om dan geld verkwist aan de begonnen
lapjeswerken?
En hoe Komt het dat een hoofdingenieur
de plans der schuilhaven voor visschers
van de Panne te maken kreeg, terwijl de
plans voor de handelshaven van Nieuport
door een zijner ondergeschikte mogen ge
maakt worden? Is de haven van Nieuport
dan min belangwekkend dan de schuilha
ven van de Panne? En, doet dat niet ver
moeden dat de tweede zal gemaakt wor
den terwijl er van de volledige verbetering
der eetste niets zal komen? De tijd zal het
leeren.
moesten of mochten bezitten? En dan, toen
zij gewaar werden dat niet langer aan den
volkseisch kon weerstand geboden werden,
hebben de klerikalen dan niet eens te meer
den naarstigen arbeider, den kleinen land
man beledigd met hem als een mindere
te beschouwen en hem slechts eene stem
toe te kennen, w-1 zij er 3 aan den begoe-
den burger schonken? Tegen wil en dank,
het mes op de keel gezet zijnde, maakten
zij reehts omkeer en gaven toe. En nu, nu
leest men in alle klerikale gazetjes dat,
indien de werkman ook iets in de pap heeft
te brokken het dank is aan de klerikalen?
Van d’eerste logen zijn de klerikalen niet
geborsten.
Jaren en jaren broeide er gansch het
land door eene misnoegdheid onder de
werkersklas, omdat ’s lands verdediging
alleen op haar drukte. Alleman soldaat,
elk zijn recht maar ook zijn plicht datwerd
alom geeischt. De loting, de hatelijke
bloedloterij werd gehekeld en verwenscht;
de plaatsvervanging als eene schandelijke
instelling beschouwd. Jaren en jaren
wisten de klerikalen zich tegen die meest
rechtvaardige hervormingen telerzetten,
doch het vuur smeulde onder de a«ch; de
nood die dwong en de belgische klerikalen
maakten rechts omke..r.
Geen kiezer kan onnoezel genoeg zijn
om te geleeven dat de klerikale regeering
er in toestemde de loting en de plaatsver
vanging af te schaffen uit volksgezindheid
en uit liefde voor de gelijkheid en de
rechtvaardigheid
De waarheid is dat de klerikalen die
hervormingen stemden tegen hun goesting,
’t Belet echtor niet dat zij zich zelf het wie
rookvat op den neus aan stukken slagen en
uitbazuinen dat de kleine sprankel gelijk
heid en rechtvaardigheid die thans be
staat aan hen te danken is.
En den leerp’ichf, ’t verplichtend on
derwijs?
Er is niets waarmede de klerikalen
sedert 1884 getracht hebben de kiezers
meer schrik aan te jagen dan voor het
verplichtend onderwijs dat zij immer voor
stelden als den ergsten en den gevaarlijk-
sten aanslag op do vrijheid der huisvaders!
En nu brengen zij zeken de leerplicht
voor... in naam van de vrijheid der huis
vaders.
Is er een mensch met gezond verstand
die zou kunnen aannemen dat zij heden
rechts omkeer maken, na hun 25 jarig
nijdig en hardnekkig verzet, in volle
i F
■i
i 4
rechtzinnigheid? in volle onbaatzuchtig
heid?
Neen! iedereen moet aan de rechtzinnig
heid der klerikalen twijfelen. Iedereen
beseft dat de klerikale partij voor eene
gansch bijzondere reden rechts omkeer
maakten zoo plotseling ten voordeele van
’t verplichtend onderwijs bekeerd is. En
de reden is niet ver te zoeken.
Schollaert, als waardige leerling der
jezuiten, had een middel gevonden om ’t
verplichtend onderwijs in schijn in te voe
ren, docb dit zou jaarlijks twintig miljoen
naar de brandkasten der rijke kloosters
doen sfroomen.
Dit is het geheim van dien plotselingen
rechts omkeer. In schijn zouden zij toege-
ven aan den volkseisch, doch ’t zou hun
terzelvertijd het middel aan de hand doen
om met die miljoenen, onze miljoenen,
hun meesterschap te bestendigen, ’t Zou
hun immers toelaten, op nog grootere
schaal dan zij het thans doen, de kiezers
uit te koopen en kiesbedrog ten voordeele
der klerikale partij wordt toch goedge
keurd door de klerikale ministers, die alle
waardigheid verloren hebben.
Aan die draaierspolitiek moet en zal er
een einde komen. Daarvoor zorgen de
kiezers vast en zeker binnen eemge we
ken.
«o
M
‘^w?5*?MkL
-
^-5
rSe
51
saa&aasacj*-
»e .».-
I
1
-t
i'd
W
;W
-
llïï
F
1
f
35®^::^'»!'-'
‘-■'Kvïti^ÈTS,.
s
t.
•r/
Ij-•y'ijj;'■’^7
•’v C-'Ct
t kW - W$*®***
f&WSSI
$5
UPORTen
KANTON
'-fis
iso
r
th
Ry-'v» rig-