BELANGRIJK BERICHT
Pieter DiMonl-Danssreser
Aannemer van openbare werken.
Hel duur leven en onze veestapel
Men vraagt e^SS.?"(,oh«
boekbinden aan te leeren bij Leon Houve-
naeghel, Oostendestraat, 11, te Nieuport.
Binnen- en Buitenland
Godsdienst en Politiek
Onze Haven
Land- en Tuinbouw
Hoe men de geloovigen op
flesschen trekt
Andermans geestigheid
De kerk onverdraagzaam
Pe Wetgevende Kiezingen.
Welsprekende cijfers!
Burgerstand van Nieuport
GEBOORTEN.
Hoogwater te Nieuport
Voor de onderwijzers
569.500
25 000
Veel beloven en
Alles ging er komen; het groot sas, de
doorsnee, kortom de volledige havenwer
ken. ’t Stond in letters van een voet groot
in ’t Stinkertje.
De minister had orders gegeven om de
plans te maken; de ingenieurs waren al
aan ’t werk, aan ’t teekenen, aan ’t cijfe
ren niet voor projekten maar voor defini
tieve plans. Alles zou als uit den grond
oprijzen en had men de klerikale belovers
willen gelooven, er zou nog voor de kie
zing aan begonnen worden.
’t Mocht en ’t zou 5 miljoen kosten. Ons
gemeentebestuur moest maar zeggen hoe
het de werken begeerde; de minister
beloofde alles wat men wilde, want de
klerikale ministers zijn Nieuport toch zoo
genegen; ze dragen ons toch zoo in ’t her-
te... iedere maal het kiezing is.
Vijf miljoen! er moest naar geld niet
gezien worden, ’t Gouvernement heeft
toch schuld genoeg, een miljoen of vijf min
of meer dat komt er toch niet op aan.
Enfin, ’t zou alles in den haak wezen.
Maar nu is de buitengewone begroeting
verschenen en voor de haven van Nieuport
is daarin veerxien 900 duizend frank.
Zooals men bemerken zal, is er geen
klein verschil.
Is ’t met die 900 duizend frank dat alles,
de volledige havenwerken, zullen uitge
voerd worden? ’t Is om te lachen!
Wij zeggen hierboven voorzien want
Gaat potasch. in den grond verloren
Van al de meststoffen tot heden toe gekend, is
het slechts de nitrische stikstof, zooals ze in
soda-nitraat voorkomt, die met het regenwater
weggevoerd en in den ondergrond kan verloren
gaan. Evenzoo is het niet gesteld noch met fos-
foorzuur- noch met potaschinesten. De aarddeel-
tjes houden deze meststoffen goed vast en, wat
er door de plant niet onmiddellijk wordt opge
nomen, blijft voorden volgenden oogst bewaard.
Het komt er dus weinig op aan, of de potasch in
zeer oplosbaren staat, zooals zij in de gezuiverde
potaschzouten van Stassfurt aanwezig is, seffens
of slechts later kan opgenomen worden. in elk
geval gaat er niets verloren.
Eene groote ongerijmdheid noemen wij het
dan, te durven beweren dat de zo:>geroemde
potaschmestslofphonolithe aanbeveling ver
dient, omdat zij de potasch onder verschillige
vormen behelst, de eene zoomin opneembaar als
de andere.
Het opslorplngsverraogen der plant wordt
vermeerderd of verminderd volgens de oplos
baarheid der toegepaste meststof... zoodus het
Zusters van het H. Kruis
Witte Paleis van den
Haut-Ituri
110.000
40 000
40.000
65 000
30 000
55.000
35.000
25.000
35 00Q
20.000
12.000
10 000
25.000
70 000
16.400
19.100
19
20
15
16
B. Subsidien aan nieuwe missiën
Aan de Kapucijnen 35.000
Zusters van het H. Kruis 10.000
s avonds
10,33
11,09
11,45
12,03
12,41
1,20
2,10
dan zijn rol niet te buiten en is hij dan zelf
de schuld niet dat de religie niet meer in
eere wordt gehouden zooals vroeger?
Ja, de tijden zijn veranderd, maar ’t is
hunne schuld, ’t Spreekwoord zegt
schoenmaker blijf bij uwen leest Wel
nu, dat de priester zich in zijn kerk alleen
bemoeie en ’t zou heel anders gaan.
-
Les Mercuriales Agricoles een tijd
schrift dat zich uitsluitend met handel en
landbouw bezig houdt, zegt
Het verbod van invoer van mager vee
is niet gerechtvaardigd en dezen invoer
beschouwen als een ondergang voor de
Belgische veekweek is eene dwaling.
Een kalf 14 dagen oud van 60 of 70
franken koopen om twee jaren later tegen
400 of 500 fr. aan den vetlegger te ver
knopen is niet winstgevend en dat noch
tans heet men veekweek.
Zoo de landbouwers mager vee moch
ten koopen en zich vooral met het vet-
kweeken konden bezig houden zouden zij
den.
De ware oplossing is dus wel het ma
ger vee te laten binnen komen. Dat zal
geenszins den veestapel verminderen. De
verbruiker zal zijn vleesch zoo duur niet
betalen en den landbouw zal er meer voor
deel bij vinden.
Dat is zeer juist. Maar vertelt dat eens
aan de katholieke rehearing die maar
alleen bekommerd is met de belangen van
eenige groote veekweekers!
en
per-
zon-
Meermalen ’s jaars worden er in da kerken
geldomhalingen gedaan voor de beschaving der
negerkens uit den Congo.
De geloovigen denken dat de belgische paters
en nonnen gratis voor niet hun zoogezegd be
schavingswerk in den Congo verrichten! Zij zijn
er wel mee!
Ziehier volgens het officieel Kamerverslag de
verschillige sommen welke dit jaar zullen uitbe
taald worden
A. Subsidiën aan de missiën.
Aan de missiën van Scheut
Witte Paters
Jezuiten
Priesters van het H. Hart 65 000
Prémontrés
Redemptoristen
Trappisten
Franciscanen
Paters van Mill Hill
Zusters van O. L. Vrouw
Paters van den H. Geest
Zusteis van Liefde
Zusters van het H. Hart
van Maria
Benedictijnen
Baptist Missionary Society 2.500
Zondag
Maandag
Dinsdag
Woensdag 17
Donderdag 18
Vrijdag
Zaterdag
14 April
Echtelijk krakeel
Zij, spottend. Ge zijt aan ’t droomen?
Hij. Gij ook, ge schijnt op iets te
denken.
Zij. ’k Denk aan mijn eersten echt
genoot, aan den edelmoedigen man die u
voorafgegaan is...
Hij. En ik, ’k denk aan mijne tweede
vrouw, ’t voortreffelijk schepsel die u zal
opvolgen.
In het Bi usselsch klerikaal dagblad Le
Courrier de Brux- lles stond er
De kerk is onverdraagzaam dit be-
teekent dat zij geene rechten toekent aan
geen enkel ander godsdi nst; indien zij er
de middels en de macht toe kad zou zij de
godsdienstoefeningen van alle afgeschei
den godsdiensten beletten; zij zou uit alle
grondwetten de artikels schrabben die
handelen over de moderne vrijheden, vrij
heid van drukpers, vrijheid van onderwijs
enz., in een woord, zij zou de vrijheid van
denken verbieden in al zijn uitingen en in
al zijn vormen.
Dat is de dracht van de doctrinaleon
verdraagzaamheid die men aan de katho
lieken verwijt, welnu dit verwijt aan
vaarden wij en wij denken er geenszins
aan de kerk ervan te verschoonen.
Herlees dit nogmaals, vrijzinnigen, laat
dit aan al uwe kennissen zien, bewaar het
en wees overtuigd dat het gevaar der
kerkmacht nog nooit beter is afgeschilderd
geworden dan door dit Brusselsch gezag
hebbend katholiek blad. Nemo.
schot dezer aftrekking, hetwelk de eigen j er integendeel een groot voordeel in vin-
lijke Belgen verbeeldt niet zwaar zal
wegen. En ’t is om dat leger van zwart
rokken en vreemdelingen te begunstigen
ten nadeele an ons regelmatig gediplo
meerd onderwijzend personeel, dat de
heeren de Broqueville en Schollaert met
zooveel hardnekkigheid gewerkt hebben.
Is dat niet schandelijk?... En mag zulke
partij nog langer ons land besturen? fetel
.-
='SUNL16HT”Zeep maakt de
wasch kinderspel voor het
meisje van Hjaar.engeeft aan
het lijnwaad die frische aan»
pename reuk van A. buiten.
De schok was zoo hevig dal de lokomotief van
den personentrein omhoog geheven werd.
De machinist werd op den slag gedood; deze
woonde te Sint-Niklaas, Petrus Goffa genaamd,
was 32 jaar oud en vader van een kind.
De stoker, De Raat, bekwam een zware wonde
aan het hoofd en de treinoverste, M. Meerschman
lag onder den trein; hij is er met lichte kwetsu
ren afgekomen.
Na drie uren werken heeft de ploeg van Me
chelen, de spoorbaan kunnen ontruimen en kon
de trein zijn weg voortzetten.
De oorzaak van dit ongeval is te wijten aan
een verkeerde werking van den spoorwissel.
Een onderzoek is ingesteld.
Aanslag. Een bekend persoon kwam
zondag in eene herberg te Moorsele en vroeg
aan het 11-jarig doe terke des huizes een glas
bier. Toen lokte hij ’t kind naar de achterplaats,
waar hij een aanslag pleegde, die het meisje luid
om hulp deed roepen.
De vader, die een dutje deed, sprong op, maar
niet tijdig genoeg om hem aan te houden. De
veldwachter achtervolgde hem per rijwiel, hield
hem aan en bracht hem tusschen eene opgewon
den menigte terug in het dorp. Onder stampen
en slagen van het volk, werd hij in de gemeen
tegevangenis opgesloten, om vervolgens naar
Kortrijk te worden overgebracht.
Neder-Eename. Maandag namiddag
was Remi Eeckhout, boomsnoeier, 25 jaar, ge
huwd en wonende te Welden, bezig met eenen
boom te snoeien in eene weide Neder-Eename.
Plotseling brak de kop van den boom. Hij werd
de beide beenen gebroken, en erg op ’t lichaam
gekwetst, opgenomen. Na verzorglngdoor dokter
Van der Haeghen, werd de ongelukkige naar het
gesticht van Dr De Meulemeester te Oudenaarde
overgebracht.
Speen. Men kondigt onze lezers, die aan
deze ziekte lijden, dat zij zich kunnen in weinige
dagen genezen met de Zalf van Dr Lamarche fr.
1.50 overal. Depot Pharmacie Pirard, Verviers.
Zwakke lieden, bleek van kleuren,
Neemt om u meer op te beuren,
’t Beste middel wijd beroemd,
Samson Kina, wordt ’t geroemd,
Samson kina, zuivere Kina-Wijn.
Jacques Neefs, Antwerpen.
komt er maar op aan voedsel, dat onmiddellijk
kan benuttigd worden aan te brengen. In dit
geval verkiezen wij dus op de eerste plaats de
chloor en zwavelzure potasch, doordien zij
onmiddtllijk werken en het niet verwerkte in
den grond bewaard blijft. Komen er echter
grondverbeteringen of vernietiging der onkrui
den in aanmerking, zooals dit het geval bij de
weidebemesting zijn kan, zoo is de kainiet daar
om ons ter zijde te st an. Cultura.
--
Totaal fr. 675.000
Deze cijfers bewijzen dat de paters en nonnen
reeds vet genoeg betaald worden om de congo-
leezen te klerikaliseeren en dat het dus niet
noodig is voor hen inzamelingen te doen in de
kerken.
De priesters zouden beter doen nu en dan eene
omhaling te doen voor de eene of andere familie
In plaats van voor de rijke kloosters.
Ons kiesarrondissement Oosten ie-Veurne Dix-
mude telt 180.714 inwoners en heeft recht aan
vijf Volksvertegenwoordigers in plaats van vier.
Door wie zal nu die vijfde zetel veroverd wor
den?
In 1906 hadden de katholieken drie gekozenen,
met 33 997 stemmen en de liberalen één, met
19.036 stemmen. Vier jaar later, waren er 3 404
geldige stemmen meer, waarvan ongeveer de
twee derden behaald werden door de katholieken,
’t zij 2.143; de antiklerikalen 1261. De uitslag
was 38.140 stemmen voor de katholieken en
20.297 voor de liberalen.
Indien de verdeeling moest gedaan geweest
zijn op basis van vijf afgevaardigden, de vijfde
zetel zou naar de liberalen overgegaan zijn met
een overschot van 1113 stemmen, hetgeen de
liberalen 4.450 stemmen vooruitgang gaf op de
katholieken.
Rekening houdende met de vermeerdering van
1700 nieuwe stemmen, waarvan wij er twee
derden aan de katholiek» n toekennen, zullen
deze laatste dus 1500 stemmen moeten verplaat
sen om den vijfden zetel te behalen. De uitslag
zou moeten zijn 38 800 stemmen,voor de katho
lieken en 19.300 voor het Kartel
De zaken staan dus voor de antiklerikalen
goed en op 2 Juni zullen wij benevens M. Buyl,
ook M Serruys naar de Kamer zenden.
Voor het Senaat
In 1904 werden er 29.135 katholieke en 16 049
liberale stemmen uitgebracht. De katholieken
hadden 2 963 stemmen te kort om de twee zetels
te veroveren Voor den strijd van Juni aanstaa de
mag men rekenen dat er 6 000 stemmen meer
uit te brengen zijn, waarvan de twee derden
zullen overgaan naar de katholieken en één
derde naar de liberalen. In deze omstandigheden
zouden de katholieken 1000 stemmen moeten
verplaatsen om den zetel, die thans door M.
Verbeke bekleed wordt, te veroveren.
Welnu, dat zal niet waar zijn! M. Verbeke zal
niet met 1000, maar met 4000 stemmen meer
naar het Senaat teruggezonden worden, waar hij
zijn mandaat heeft uitgeoefend in bet belang van
gansch het arrondissement.
Aangerand. D. vertrok in de statie
van Zele naar Frankrijk. De trein was nauwelijks
in beweging, of D... stelle vast dat hij zijne
papieren had vergeten. Hij stapte af te Puyvelde
om zich opnieuw naar Zele te begeven. In deze
statie aangekomen, vroeg de overste hem zijn
ticket. D... weigerde zijne reis te betalen. Proces
verbaal werd te zijnen laste opgesteld. Eenige
stonden later ontmoette D... den statieoverste in
mes-
- echter gevaarlijk te
kwetsen. De gendarmerie werd verwittigd, welke
D... aanhield, ondanks zijnen weerstand. Twee
gendarmen werden door zijn mes gewond. De
woeste kerel werd in de gevangenis van Dender-
monde opgesloten.
Bloedig opstootje Zaterdag avond,
rond 7 uur, kregen reizende muziekanten en
Vlaamsche werklieden twist in eene herberg van
de rue Wicart te Rijssel. Op straat werd de twist
voortgezet, en weldra kwam het tot vechten.
Zelfs werden er verscheidene revolverschoten
gewisseld. Twee personen, die met den twist
niets te maken hadden, werden gekwetst. Op
het gerucht der losbrandingen snelden politie
agenten toe, die er slechts met groote moeite in
slaagden de hoofddaders, zijnde twee der straat-
muziekanten, in hechtenis te nemen. Dezen had
den de vlucht genomen in het huis nr 48, rue
des Robleds, waar ze zich onder een b d ver
scholen hielden.
Bij hunne overbrenging naar het kemmissa-
riaat moest de politie hen tegen eene woedende
volksmenigte van wel acht honderd personen,
die doodsbedreigingen slaakte, in bescherming
nemen.
Misdaden. Eene levendige opschud
ding heerscht in de streek rond Neufchatel, waar
eene handelares van Bouelle, mevr. Gauthier,
werd aangehouden onder beschuldiging hare
20 jarige dochter te hebben verwurgd.
De feiten loepen tot 23 Maart op. Dien dag werd
het jonge meisje in hare kamer dood gevonden.
Men nam op haar geen oogenschijnlijk kwetsuren
waar, maar op het graf van het meisje beschul
digde een persoon der streek de moeder openlijk
hare dochter te hebben verwurgd. De handelares
gaf blijken eener groote verontwaardiging, maar
vervolgde haar aanklager niet. Eenige dagen
nadien vernam de maire der gemeente dat mevr.
Gauthier op het hoofd van haar kind eene verze
kering van 5000 frank bad gesloten.
Alsdan door de gendarmen ondervraagd, ver
klaarde mevr. CautLier dat hare dochter zich
had gezelfmoord, wat nog minder aan te nemen
was, daar zij dra een neef, dien zij beminde, zou
trouwen.
Ten ?lotte brachten de beide zonen Albert en
Jules, de eene 13 en de andere 15 jaar oud, eene
erge beschuldiging tegen hunne moeder in. Zij
verklaarden al weenend ’s nachts hunne zuster
te hebben hooren roepen Wat doet ge, moe
der! gij wurgt mij... Albert, Albert, moeder
verwurgt me!
Alle twee ijlden ter hulp hunner zuster, maar
zij bemerkten dat hunne moeder de deur der
kamer had gesloten. Toen men ze aanhield,
poogde de misdige moeder zich met een revol
ver te zelfmoorden. Men herinnert zich nu dal
haar man, acht jaar geleden, werd verhangen
gevonden en dat bovendien een der kinderen in
een poel werd verdronken gevonden.
Zelfmoord.- De machinist van den
sneltrein Oostende Brussel, die te St-Pieters-Jette
rond 8 uur ’s morgens voorbijrijdt, bemerkte op
ongeveer 200 meters van dil station, een kerel
die over de haag van het spoor klom, den snel
trein te gemoet liep en zich voor de wielen op de
rails legde. Dadelijk werd geblokt, doch het was
te laat. Gansch de trein rolde over ’t lichaam van
den ongelukkige, die ijse'ijk vermorzeld werd.
Het hoofd, de beenen, de armen, de romp waren
aan stukken gerukt, als gemalen. Het personeel
van het station van Jette snelde toe en raapte
deze menschelijke overblijfsels bijeen die door
de zorgen der politie naar het doodenhuis wer
den gevoerd.
Daar kon men, dank aan papieren in de zak
ken van den zelfmoordenaar gevonden, zijne
indentiteit vaststellen. Het is de geoaamde Van
der Meersch, Adam, 60 jaar oud, huurkoetsier te
Brussel, wonende Steenstraat, ongehuwd.
De man had gansch zijn fortuintje op de
koersen verspeel en zondag te Groenendaal
zijn laatste goudstuk gewaagd, men vond nog
de tickets in zijne zakken.
Een slachtoffer te meer van het droeve spel,
dus!
Valschspelers. Sinds eenigen tijd
werden talrijke personen, waaronder vooral vea-
M. D’hauwer, volksvertegenwoordiger,
heeft over eenige dagen aan minister I
Poullet gevraagd ons in te lichten nopens j
’t juist getal wereldlijke en geestelijke. I
onderwijzers en onderwijzeressen gedi- I
plomeerd of niet gediplomeerd die in
bediening zijn 1° in de lagere gemeente
scholen; 2° in de aangenomens lagere
scholen; 3° in de aanneembare scholen.
Ziehier ’t antwoord
In de lagere gemeentescholen, zijn er 11
geestelijke onderwijzers en 444 geestelijke
onderwijzeressen.
In de aangenomens lagere scholen tel*
men 183 gediplomeerde geestelijke en I
865 gediplomeerde wereldlijke onder
wijzers.
Daarentegen, onder de niet gediplo
meerden zijn er 103 geestelijken en
43 wereldlijken.
Wat het getal onderwijzeressen der
aangenomene lagere scholen betreft, de
Minister is verplicht te bekennen dat, in
’t onderwijzend personeel dezer gestichten,
men niet min dan 1.891 gediplomeerde
en... 1.244 niet gediplomeerde klooster
zusters telt
Aangaande de wereldlijke onderwijze
ressen aan dewelke men eene plaats heeft
willen toestaan in dat rijk der zwartrok
ken, hare rekening zal rap gemaakt zijn.
Zij is beperkt op 363 gediplomeerde en 35
niet gediplomeerde.
En nude aanneembare lagere scholen.
De z IMe verhouding bestaat ten voordee
le der geestelijke niet gediplomeerden
Want, nadat hij... 573 wereldlijke gedi
plomeerde onderwijzers heeft geplaatst
tegenover de 393 geestelijke gediplomeer
den, en 1.476 gediplomeerde kloosterzus
ters tegenover 752 wereldlijke onderwijze
ressen..., is de minister nog eens verplicht
te bekennen dat, in die scholen, men ’t
onderwijs aanvaardt van 217 niet gedi
plomeerde geestelijken en van 876 niet
gediplomeerde zusters, terwijl hier ’t getal
der niet gediplomeerde wereldlijken
70 beloopt voor de onderwijzers en 86
voor de onderwijzeressen.
Maakt de opstelling der gediplomeerde
en niet gediplomeerde geestelijken, die
rekenen op de verdeeling der millioentjes
welke ’t ontwerp van M. de Broqueville
hun zou bijbrengen. Daarna, trekt van de
slotsom de overgewaaide genatuurali
geerden af, ge zult zien dat het over
C. Voor da pastorij van Ellsabethville
D. Onvoorziene uitgaven
10 April Aesaert Pieter Frans Maria zoon van
Philip Frans en Emerentia Delahaye.
Sedert 1 Januari 1912 46 geboorten.
10,13
10,51
11,27
12,—
12,22
1,—
1,40
’t uitvoeren van ’t werk is er een hemels
breed verschil. Er werd zeo dikwijls veel
beloofd en een beetje gestemd, doch niet
verteerd, dat den heiligen Thomas zelf
ongeloovig z©u worden!
’t Zal wel weer gaan zooals altijd.
De bureelen zullen gelast worden pro
jekten van dit en van dat te maken ©m
naar ’t ministerie te zenden; daar zullen
ze wat slapen in de kartons en op nen
goeden morgen terugkeeren met de be
merkingen dat het eene comme ceci, en ’t
andere comme cala zou moeten zijn;.enfin
dat het ’t herdoen is en zoo duurt dat
spelletje voort tot eene volgende kiezing,
om weer veel te beloven en weinig geven,
ten zij wat lapzalf of plaasters op een
houten been.
Maar neen, ’t zal ditmaal zoo niet gaan',
’t Is heel zeker. Onzen achtbaren senator
de heer Verbeke, onzen knappen beer ^^‘zaal en brackt hem verscheidene
steken toe zo: der hem echter gevaarl
Buyl en den heer Serruys, die zullen na
den val van ’t ministerie binnen eenige
weken, den stier by de horens pakken; ®r
recht op door gaan on bekomen wat Nieu
port reeds lang had moeten hebben de
volledige havenwerker».
Daar ligt de redding. Kiezers van Nieu
port vergeet het niet!
----
Ik heb de eer te laten weten aan de Heeren
eigenaars der huizen van Nieuport, als dat ik mij
belast met het plaatsen van de aïleidingbui-
zen in grés, binnen de huizen voor het aflos
sen der keuken en andere waters. Het plaatsen
der buizen zal door mij persoonlijk gedaan en
nagezien worden, met zoo weinig schade moge
lijk aan vloeren en plancher te veroorzaken.
Men kan ook ten alle tijde grésbuizen bekomen
uit zijn magazijn aan genadige prijzen.
P. S. Men gelieve goed in acht fa nemen dat
ik geena leidingen leg vooraleer de groote riolen
in iedere straat zijn gemaakt voor verders alle
moeiliikhedeo te vermijden.
Ik heb de eer uwe geëerde rders met dank
baarheid te aanvaarden.
De katholieke bladen zien er geen het minste
bezwaar in de hierbovengemelde getallen stem
men te zullen verplaatsen. Welnu, zij zullen zich
op onzen weg bevinden en wij zijn van nu af
overtuigd dat al deze die het wel meenen de
handen uit de mouwen zullen steken en met ons
medewerken om de liberale zege raai vooj de
Kamer en den Senaat te verzekeren en ze zoo
schitterend mcgelijk te maken!
Onder dien titel verscheen onlangs in de
Volkseeuw een artikel, w’aaruit wij het
volgende knippen
Eilaas! ’t, volk zi»4 priesters onder
zijne verdrukkers en vervolgérs, te veel,
als er geen enkele zou mogen zijn; als
allen aan zijne zijde zouden moeten staat.,
als priesters christi, de leeraar der armen!
Als priesters volksvijanden zijn, wee den
godsdienst; ’t zijn de liberalen niet, ’t zijn
de socialisten niet, die meest kwaad doen
aan den godsdienst, ’t zijn die priesters!
Godsdienst is ook rechtveerdigheid en
broederliefde en voor het volk de priester
is de godsdienst; dus, wee den godsdienst,
als de priester onrecht wordt en haat en
vervolging!
’t Kwaad is gedaan, ten minste veel
kwaad.
Wij kennen streken waar het overlijd
ongehoord was en een gruwel niet ter
kerk te gaan en waar er nu honderden zijn
die de kerk verlaten. Men jaagt ze de
kerken uit; n en dwingt ze den godsdienst
te verlaten; men maakt het onmogelijk
voor een vrij man die een eerlijk bestaan
wil, nog christen te’zijn
Van wie zijn die woorden?
Van priester Fonteyne, den christen
democraat.
Beter dan hij zouden wij het niet kunnen
zeg; en, doch wat hij schrijft is slechts
hetgeen wij altijd beweerd hebben.
In den tijd gingen alle liberalen ter
kerk en leefden als goede christenen, al
waren zij door en door liberaal met hart
en ziel. Nu, zijn er die, zooals priester
Fonteyne zegt, ter kerk niet meer gaan,
hetgeen hen door de klerikalen, de schijn
heilige verdedigers van den godsdienst,
w’ordt aangewreven. Doch aan wie de
schuld? Aan de priesters zelf zooalspriester
Fonteyne het zegt.
Ge zijt liberaal; ge gaat ter kerk en in
plaats van een sermoen over religie te
hooren, valt de priester in den predikstoel
uit tegen uwe liberale vrienden en tegen
u, hij bekampt u en uwe partij uit al zijne
macht; belastert en beleedigt en bespot u
en de politiek die gy aaokleeft en die gij
liefhebt. Is dat de liberale christenen niet
uit den tempel Gods jagen?
Spreekt eens met de liberalen die nu ter
kerk niet meer gaan, doch die vroeger
gingen, en vraagt hen eens waarom.
De eenen werden in den predikstoel
aangevallen; de anderen werden bedreigd
met broodroof en weigering van absolutie
omdat zij de partij der liberalen kozen; nog
anderen wilden niet gedwongen worden;
de anderen zien in den priester den poli
tieken vijand in plaats van den herder
.aller christenen; de anderen werden be
spot en böleedigd in schimpschriften en
laffe artikels door priesters opgesteld;
anderen werden benadeeld in hunne be
langen door toedoen of de moeialerij van
den priester en zoo voorts.
En dan, als men ziet dat de priester den
hardnekkigsten en geweldigsten politieken
voorvechter is geworden die zich dag en
nacht de schoenen van de voeten loopt,
kan een liberaal, hoe goed christen hij ook
weze, dan nog eerbied voor dien man
gevoelen?
Als men den priester politiek hoort
prediken in plaats van religie; als men den
priester politieke bladjes ziet opstellen vol
lasterlijke artikels; als men den p iester
van deur tot deur ziet gaan om stemmen j
af te bedelen of af te dwingen; als men den -
priester kiezers ziet uitkoopen, gaat hij tusschen voorzien en ’t geld besteden veor
Wereldlijke onderwijzers, wilt gij we-
tcD ho8 do klooster’iügeü meestal vreemde,
.II —WW
u het brood uit den mond halen? Welnu
luistert
In 1895 begreep het personeel der
aangenomene scholen juist 1000 wereldlij-
ke ondérwijzersen onderwijzeressen waar
onder 129 ongediplomeerde en 1787 kloos
terlingen waaronder 538 zonder diploma.
In 1910 evenwel tegen 1252 wereldlijke
onderwijzers en onderwijzeressen stonden
er 3335 kloosterlingen, waaronder 1327
ongediplomeerden.
In de aanneembare scholen ging het
evenzoo. In 1896 telde men er 843 wereld
lijken tegen 1568 kloosterlingen waaron
der wederzydsch 128 en 7S2 zonder diplo
ma; in 1910, tegen 1397 wereldlijken
telde men er 2882 kloosterlingen en, ter
wijl slechts 152 der wereldlijken geen
diploma bezaten, waren 1058 der klooster
lingen in hetzelfde geval. Terwijl er dus,
in 1895 en 1896, in de beide soorten
scholen samen ongeveer 36.7 wereld
lijken onderwezen waren er in 1910 geene
27.6 meer.
En in de gemeentescholen onderwijzen
er bovendien 442 nonnetjes zelfs in jon
gensscholen. In het geheele der lagere
scholen klom het getal wereldlijke onder
wijzers, van 1885 tot 1909, van 48 ’/0 en
dat der kloosterooderwijzers van 359 °/0.
Deze laatste waren in 1909 ten getalle van
6506. Eo bedenkt dat de groote helft dezer
laatste niet eens een diploma bezitten en
dus toch onrechtmatig de plaatst van even-
I veel wereldlijke gediplomeerden stelen.
eo paardenkooplieden, slachtoffers eener bende
valschspelers die rond de Brusselsche markten
dwaalden, om de menschen te foppen, dinsdag
morgen vernam men dat dergelijke schelmen
zich in eene herberg van den Ninoofschen Steen
weg bevonden en er op de meest winstgevende
wijze werkten. De agent Freyens verwittigde zijn
overste. Deze zond naar de herberg den agent
Freyens en twee zijner kollega’s, Burns en
Moeremans, drie slruischgebouwde mannen.
Deze vielen er binnen juist toen zij een briefje
van 20 frank afwonnen ten nadeele van een
veekoopman van Sinte Agatha-Berchem. De
valschspelers werden gegrepen en alle vier naar
het policiekommtssariart gebracht. Drie wonen
te Brussel en een te Luik. Een zocht de slachtof
fers op; Paul S..., van Luik, werd reeds zestig
maal voor allerlei feiten veroordeeld; de vierde,
Jaak D..., van Brussel, reeds 39 maal. De drie
agenten werden door hunne oversten geluk
gewenseht
Bandietenstreek. Dinsdag mor
gen, rond 3 ure. waren drie kerels, na eerst een
paneel uit de voordeur der woning van M Allard,
wonende Lamortinestraat, te Croix, te hebben
gestampt, in de slaapkamer van voornoemde
echtgenooten gedrongen.
Een der kerels sprong naar het bed en nam
M. Allard bij de keel. Deze gelukte er nochtans
in uit het bed te springen, nam een klein tafeltje
dat onder zijn bereik stond en sloeg er mede in
bet donker naar zijne drie aanvallers.
Middelerwijl riep mad. Allard om hulp, waar
op de geburen hunne vensters openrukten en op
den dorpel hunner deur verschenen.
De bandieten namen daarop de vlucht
losten verscheidene revolver schoten op de
sonen die ben achtervolgden, gelukkiglrjk
der iemand te treffen.
De polieiekommissaris verwittigd richtte da
delijk eene klopjacht in, doch de schurken
waren verdwenen.
Denzelfden nacht hebben denkelijk dezelfde
bandieten gepoogd in de woning te dringen van
M. Lepers-Pauchet, graankoopman, wonende
Grande Rue.
Men vermoedt dat de ellendelingen, die bij M.
Allard waren binnengedrongen, zich van woning
vergist hebben; een weinig verder in de Lamar-
tinestraat, woont een ouderling gansch alleen
In een huisje, die den naatn heeft geld te bezit
ten.
Schrikkelijk ongeluk. Zondag
avond had in da feestzaal van het kffiehuis Molbe,
te Houdain bij Bavay (Frankrijk), een muziekzaal
feert plaats, ingericht door de Ligue Patlollque
des FranQaises
Tijdens het feest viel eensklaps eene petrool-
lamp van de zoldering ten gronde, waardoor de
brandende olie dia overal rondgespat was, brand
stichte.
Verscheidene personen wierpen hunne over
jassen op de vlammen waardoor het begin van
brand gabluscht werd.
Door de toeschouwers, meestal vrouwen en
kinderen werd geroepen Brand! waarop
elkeen verschrikt de vlucht nam en als waan
zinnigen naar den uitgang snelden.
Het schouwspel was verschrikkelijk; niette
genstaande de herhaalde pogingen van personen
die hunne koelbloedigheid behouden hadden en
de verschrikte menigte tot rede wilde brengen,
ontstond er op den trap die zeer eng was een
vreeselijk gedrang.
Kinderen en ouderlingen werden omgewor
pen en onder de voeten vertrappeld en langs
alle kanten stegen hartverscheurende kreten op.
Toen de zaal ledig was stelde men met ontzet
ting vast dat een twintigtal slachtoffers waarvan
het meestendeel erg aan het aangezicht gekwetst
waren, ten gronde lagen.
Er waren zeven dooden en een vijftiental erg
gekwetsten.
Geneesheeren kwamen ter plaats en verzorg
den de gekwetsten. De dooden, vijf meisjes, van
6 tot 14 jaar oud en twee oude vrouwen, werden
naar hunne woning ovepgebracht.
Maandag morgen is het parket ter plaats
geweest en heeft aan de familien der slachtoffers
een bezoek gebracht.
Verpletterd. Woensdag avond, rond
5 uur, was de kleine Prosper Vaodersebueren,
9 jaar oud, wonende bij zijne ouders in de
Nederwijk te Ninove, bij zijn vader gaan
eten dragen, die werkt bij de firma Durant en
Coppens. Des avonds, rond 9 uur was men niet
weinig verwonderd den kleinen Prosper nog
niet teruggezien te hebben. De moeder kreeg
achterdenken en, vergezeld van 2 geburen, ging
zij op zoek. Wat was hunne verbazing groot,
teen zij Prosper onder een hoop afgerolde boo
men zagen liggen op de koer der fabriek. Een
der hoornen had tnm borst en hoofd verpletterd.
De dood moet oogenblikkelijk geweest zijn. Men
verouderstelt dat de onvoorzichtige, vooraleer
naar huis te keeren, op den hoop boomen speel
de.
Deze zullen weggerold zijn en hebben den
jongen doodelijk getioffen.
Treinbotsing. Dinsdag avond is de
laatste trein die uit Meehelen rond half zeven
naar Terneuzen vertrekt, bij het uitrijden der
statie van Sint-Niklaas op eene rij waggons ge-
loopen.
blad op bijna 21 millioen schat. Dat zijn evenveel
leugens, grove leugens zooals het niet moeilijk
is om aantoonen.
In de laatste jaren van het liberaal bewind,
inderdaad, beliepen de schooluitgaven gemiddeld
tot 34 1/3 millioen per jaar. Redelijkerwijze
moesten zij klimmen in evenredigheid van het
cijfer der bevolking wat ze in 1910 zou gebracht
hebben tot ongeveer 45 1/2 millioen. Welnu,
reeds in 1908 hebben de katholieken iets meer
dan 53 millioen voor het onderwijs uitgegeven
en die som i; nog vermeerderd. Waarlijk eene
verkeerde besparing!
Men kan dus gerust besluiten dat moesten ds
liberalen meester gebleven zijn, zij, voor een
beter onderwijs, min geld zounen uitgegeven
hebben dan de katholieken het doen om den
geest van de 4/5 van de belgische kinderen door
vreemde en onbekwame meesters te la’en ver
stompen naar den geest. En toch wilde Schol
laert aan de kloosters een geschenkje van 20
millioen per jaar bezorgen en zijn wij bedreigd
met een wetsontwerp de Broqueville dat hetzelf
de doel zal betrachten onder een andernn vorm.
Kiezers, past op uwe zakken. Sedert 1884 heeft
het kloosteronderwijs ons reeds genoeg gekost
Te lang heeft men de millioentjes aan paters en
nonnetjes te grabbelen gegooid er moet daar
een einde aan komen
-- ---
■s»
s
’s morg.
