BËLfiOÏÏf BERICHT
Pieter OumoMt-Oanserceer
Aannemer van openbare werken.
POÜRÖEHOEDBWHI
80 Sanitas
I
Verbetering van het soldatenleven
De daling der Belgische Rente
Roe de kloosters hel aan boord leg
gen om van de belastingen ont
slagen te zijn.
De concurrentie der kloosters
Alle Belgen zijn gelijk voor de wel!
VERTRRSme
derMOx’OfN woniierbareultva!
Vraagl; de I ■licht ingen
Voor de kleine burgers
De ouderdom der kiezers
Nieuws uit Nieuport
Frankrijk en Belgie
Andermans geestigheid
Een groot gevaar
M. Buyl in de Kamers
Aan de Herbergiers
Het voorstel Warocqué
Degene die werken.
Degene die nut 1 rekken.
Negen cens daags
De liberalen zijn tegen den
godsdienst!
Het zwart spook!
Hoogwater te Nieuport
’s morg.
2,23
3,08
4,-
4,59
6,11
7,30
8,48
Voorspoed en katholicism
VEURNE
30 millioen gestolen!
Burgerstand van Nieuport
GEBOORTEN.
11
zoon
13
13
15
15
verdedigen, geboortegrond dien wij als ware en
priesters als Daens en Fonteyne vervolgen
Er wordt tegenwoordig veel gejammerd
Pilatus er minstens vier zou hebben gt had.
De klerikalen noemen dat een recht
vaardig stelsel maar liberalen en socialis
ten zijn voor
Een man, een stem!
Kiezers, wilt gij algemeen stemrecht?
Stemt dan op 2 Juni voor de lijst der
liberalen en socialisten.
Kan men wel iets bespotte!ijker vinden
dan de Belgische kieswetten?
Men heeft 1, 2, 3 of 4 stemmen, men is
kiezer voor de Kamers op 25jarigen ouder
dom en slechts kiezer voor de Provincie,
de Gemeente en het Senaat, wanneer men
30 jaar oud is.
In de toekomende wetgevende kiezingen
mogen de kiezers van 25 tot 30 jaar stem
men voor de Kamers, maar zij hebben
geen kiesrecht voor het Senaat.
’t Is een echte chinoiserie.
Ook zullen liberalen en socialisten daar-
Liberalen en socialisten zijn voor alge
meen stemrecht; de liberalen op 25 jaar en
de socialisten op 21 jaar! Men zal evenwel
gemakkelijk tot eene overeenkomst gera
ken. Dat men de personen op de lijsten
schrijve van af 23 of 24 jaar oud en dat
men ze late kiezen voor Kamer, Senaat,
Gemeente en Provincie, indien ze op den
dag der kiezing 25 jaar oud zijn!
Daarin ligt eene redelijke oplossing.
Het soldatenleven zal niets anders meer
zijn dan eene voortzetting van het school
leven, ’t is te zeggen eene voorbereiding
tot het latere werkelijke leven.
Leve de algemeene dienstplicht!
Omdat we niet willen dat de priesters de ker
ken gebruiken om politieke vergaderingen te
bouden en alzoo bet huis Gods onteeren, bij zoo
verre, dat. moest Christus terug op de wereld
komen, hij velen dier politiekers uit zijn tempel
zou drijven en hun toeroepen Mijn huis is een
huis des gebeds en gij maakt er een kuil van
van politieke roovers van!
De liberalen zijn dus tegen den godsdienst
omdat zij de echte, onvervalschte leering van
Christus aankleven en diegenen bestrijden welke
deze leering met de voeten treden!!!
Hoe rijmt men dat te saam?
navenbeweging. Gedurende de drie
eerste maanden 1912 hebben 40 schepen 9478
ton vertegenwoordigende onze haven bezocht,
tegen 35 met 8845 ton in denzelfden termijn van
1911, hetzij eene verhooging van 5 schepen en
633 ton.
22
23
26
27
Sedert de afschaffing van de plaatsver
vanging, gestemd, dank aan de tusschen-
komst van liberalen en socialisten, is het
soldatenleven veel verbeterd.
Indien men er toekomt alleman soldaat
te maken, zal die toestand nog veel verbe
teren, aangezien verplichtend ouderwijs
en verplichtende soldatendienst behooren
tot de betere opleiding van den jongeling.
Da klerikalen zeggen Zoo de liberalen I
meester worden dan zullen zij ons land in den I
dieperik helpen zooals ze het met Frankrijk I
hebben gedaan
En als bewijsvoering halen zij, naar klerikale I
gewoonte, een gansche hoop fabels en leugen- I
achtige vertelseikens aan!
Het is ons niet moeilijk deze leugens door I
feiten en toestanden te weerleggen en te betoonen
dat Frankrijkmet zijn antiklerikaal goeverne-
ment, veel voorspoediger is dan Belgie met zijn
tjevenministers.
De Belgische rente staat aan 85 fr. terwijl de
Fransche rente aan 95 fr. wordt verkocht.
Het Fransch bankbriefje van 100 fr, is in alle
landen, zelfs in Belgie, van 20 centiemen tot
1 frank meer waard dan het Belgische!
In den herfst van 1911, toen er kwestie was
\an een oorlog tusschen Frankrijk en Dultsch-
land hebben de Fransche banken bijna al de
gouden geldstukken opgekocht welke in vreem
de landen in omloop waren bij zooverre dat er in
den Belgischen handel bijna geen goudvinkjes
meer in omloop z^n.
Alle jaren zijn er 60 000 Vlamingen welke
naar Frankrijk uitwijken en er een goed dagloon
verdienen, omdat ze hier In ons arm Vlaanderen
werkeloos en bijgevolg broodeloos worden ge
steld.
Indien dat nu alles een bewijs is dat ons kleri
kale Belgie een luilekkerland is en dat het
antiklerikale Frankrijk naar den dieperik gaat,
dan vragen wij ons af of het niet haast tijd wordt
die klerikale zeeveraars in een zothuis op te
sluiten.
s avonds
2,45
3,33
4,28
5,33
6,50
8,10
9,19
Thomas was ziek.
De geneesheer schreef hem een recept
en zei hem
Ge zult dat mo gen vroeg innemen.
En ’s anderdaags morgens neemt Tho
mas ’t papiertje en zwelgt het in...
En hij is genezen.
’t Is acht en twintig jaar geleden dat de kleri
kalen meester werden van Belgie!
Dat langdurige juk heeft ons vaderland moeten
verdragen door de schuld der Vlamingen die in
groote meerderheid geketend liggen aan den
band der slavernij van kasteelheer en geestelijk
heid en gebukt gaan onder de zwartste onwe
tendheid. Onze broeders van het Walenland, die
over ’t algemeen meer vrijheid hebben en beter
onderwijs genoten dan de Vlamingen zijn anti
klerikaal en moeten dus tegen wil en dank, door
de schuld der Vlamingen bet tjevenjuk gedoogen
Kan die toestand blijven duren?
Wij denken het niet!
Zoo de klerikalen meester blijven zal het
Walenland onvermijdelijk opstaan en de bestuur
lijke scheiding vragen met Vlaanderen en de
Kempen. Dat ware een groot gevaar voor het
bestaan van ons vaderland en ’t is te hopen dal
de Vlamingen ditmaal de Walen zullen helpen
om ’t klerikaal ministerie omver te werpen.
’t Wordt meer dan tijd!
Voor weinige jaren stond de Belgische rente
aan 100 fr. ’t is te zeggen, ze was gelijk aan de
nominale waarde. Nu staat ze aan 85 fr. dus een
verlies van 15 fr. per honder
Een renteschnldbrlef van 1000 fr. is dus maar
850 fr. waard; er is dus een veilles van 150 fr.
De spaarpenningen d.?r werklieden en kleine
burgers ondergaan dus een gevoelig verlies
want het is vooral de lagere volksklasse die
Wanneer er ergens een ambachtsman is
Zondag
Maandag
Dinsdag
Woensdag 24
Donderdag 25
Vrijdag
Zaterdag
21 April
In zitting van 10 dezer stelde onze ievervolle
volksvertegenwoordiger de volgende vraag aan
den heer Minister van Landbouw en Openbare
werken
Op 28 September laatstleden vernielde een
hevig orkaan het uiteinde van de Westerestacade
te Nieuport-Bad. Het afgerukt gedeelte waarop
bet bakenlicht zich bevond, is op 300 meters van
de haven geslingerd.
Sindsdien werd niets gedaan om de veroorzak-
te schade te herstellen.
De pier van Nieuport is een der groote aan
trekkelijkheden van dit badoord.
Denkt de heer minister niet dat het noodig is
den toestand te verbeteren?
De heer Minister heeft nu het volgende geant
woord.
De bijzondere kustdienst is belast met het
opmaken van het ontwerp tot herstelling en
verbetering van het Westerstaketsel te Nieuport
deze werken worden eerlang aangevangen.
Heb dus maar patientje, Nieuport-Badenaars,
veel patiëntie, de Minister zend u zijn zegen en
wat wijwater.
Hoop doet leven!!
Dikwijls en vooral ten tijde van kiezing hoort
men de klerikalen uitroepen De liberalen zijn
tegen de kloosters. Moesten zij aan ’t bewind
komen, dan zouden ze de kloosterlingen vervol
gen zooals in Frankrijk en Portugal.
Dat is niet zoo, beste kiezers
De liberalen zijn niet tegen de kloosters, niet
tegen de kloosterlingen
Zoo hebben zij den grootsten eerbied voor hen
die in de hospitalen hun leven toewijden aan het
helpen van hun ongelukkigen evenmenseb, voor
hen die in het verre Oosten, of in het midden
van Afrika medehelpen aan de beschaving onzer
wilde broeders I
Maar de liberalen dulden niet dat, zooals in I
ons arm Vlaanderen, de kloosters eene rampvolle
concurrencie doen aan de werklieden en kleine
burgers.
Zoo kennen wij, bij voorbeeld, verschillige I
kloosters waar men zich met kant en corsetwerk I
bezig houdt.
Aangezien door de uitbuiting van den kinder
arbeid, het werk in de kloosters aan veel min
deren prijs betaald wordt dan het werk ten huize,
zien wij op dit oogenblik dat meest al de groote
kantwinkels en de corsettabrieken van Brussel
hun werk uitgeven in en door tusschenkomst
der kloosters.
En zoo komt het dat bijna al de vlaamsche
werkmeisjes, die zich met kant of corsetwerk
bezighouden, tegenwoordig met moeite dagelijks
van 60 centiemen tot 1 frank verdienen, terwijl
hun werk minstens fr. 1,50 4 2 fr. zou moeten
betaald worden.
De concurrencie der kloosters is dus de schuld
der kleine dagloonen onzer vlaamsche kantwerk
sters en corsetmaaksters.
De concurrencie der kloosters is dus de schuld
dat de armoede in Vlaanderen hooger en hooger
stijgt.
Het toekomend anti klerikaal goevernement
zal deze concurrencie doen verdwijnen, door het
uitoefenen van een ernstig toezicht op den kin
derarbeid in de kloosters en het heffen eener
patent op den kloosterhandel en de klooster-
nijverheid.
Dat ware een zeer rechtvaardige middel.
Niemand mag de kinderen deen werken vóór
13 14 jarigen ouderdom, niemand mag een han
del drijven, noch eene nijverheid uitoefenen
zonder patent te betalen.
Waarom mogen de kloosters zulks doen
Met de aanstaande kiezing zullen de
klerikalen u wederom gaan spreken over
het vergunningsrecht.
M. de Ghellinck d’Elsegem, de klerikale
volksvertegenwoordiger, stelt zich aan als
de verdediger van uwe belangen.
Kon hij, gedurende de lange jaren dat
de klerikalen aan het bestuur van ’t land
zijn, van zijne politieke vrienden niet
bekomen die hatelijke wet op het vergun
ningsrecht at te schaffen?
Alle jaren komt die kwestie aan de
dagorde der Kamer, alle jaren zijn er
eenige katholieke volksvertegenwoordi
gers, waaronder M. de Ghellinck, die de
afschaffing der wet op de vergunning
vragen, doch alle jaren stemmen diezelfde
volkvertegenwoordigers de begrooting
van wegen en middelen, welke aan het
goevernement toelaat de sommen te ont
vangen welke door de vergunningswet
voorzien zijn!
Is dat ernstig?
De klerikalen denken dat het voldoende
is nu en dan in hunne meetings te beloven
de afschaffing der vergunningswet te
stemmen. Hoe is ’t mogelijk dat er in der
gelijke omstandigheden nog een enkele
herbergier is welke voor die veelbelovers
stemt?
De heer Warocqué, de milddadige libe
rale volksvei tegenwoordiger vau het ar
rondissement Tbuin, heeft op het bureel
der Kamer een voorstel neergelegd waar
bij er aan eiken werkman een pensioen
van 1 fr. per dag wordt toegekend.
Indien onze vrienden den 2 Juni aan ’t
bestuur komen waaraan wij overigens
niet twijfelen dan zullen de liberalen
en socialisten algauw het wetsvoorstel
Warocqué stemmen.
Een frank daags in plaats van negen
cens!
Dat is andere peper, hé, werklieden?
--------
582 kloosters in ééne provincie! 582 nesten
die stad en dorp onveilig maken door hunne
wemelende massas paters, nonnen en andere
Belgische renten bezit!
Fn niet alleen het kleine volk maar ook de
godshuizen, de armbesturen, de mutualiteiten,
de weeskinderen en de pensioenkassen die,
volgens de wet hun bezit in Belgische rente
moeten omschrijven, zijn gevoelig getroffen.
Ziedaar op den boord van welken afgrond de
klerikalen ons hebben gebracht.
Zij nebben het geld vp zulke wijze door de
vensters gegooid aan priesters, kloosters, kleri
kale werken en nuttelooze praalgebouwe^dat de
personen lie geld bezitten geen vertrouwen
meer hebben in het Belgisch krediet en geene
Belgische renten meer durven aankoopen!
Arm België, waar moet, ge naartoe, zoo de
klerikalen meester blijven!
voorzeker de kleine burgers, de kleine
neringdeeners.
Zij zitten tusschen den hamer en het
ambeeld, tusschen dc samenwerkende
maatschappijen, boerenbonden, enz. en de
groote kapitalistische concentratie, waar
van men eenige staaltjes vindt in de groote
tandelshuizen der Nieuwstraat te Brussel.
Voor tien kleinen burger wordt er wei
nig of niets gedaan om hem uit zijn nete-
igen toestand te helpen; integendeel, het
klerikaal gouvernement legt een groot
deel der lasten op zijnen rug.
Wil men daarvan een voorbeeld?
Wanneer een werkman een huis be
woont, dat groot en schoon genoeg is om
aangeslagen te worden voor de personeele
belasting, ’t is te zeggen voor de lasten op
huurwaarde, deuren en vensters dan is die
werkman vrij van lasten ingevolge de wet
van 1889!
Doch wanneer diezelfde werkman zich
een weinig verheft en een winkel of een
andere nering doet, of voor eigen rekening
werkt, dan wordt hij maar dalelijk ge
dwongen tot ’t betalen van allerlei lasten.
Is dat rechtvaardig?
’t Is de plicht van het toekomend gou
vernement de wet van 1889, ontslaging
houdende van de personeele belasting ook
uit te breiden tot de kleine burgers, en dit
verlies in ontvangsten te vergoeden door
eene verhooging van lasten op de groote
en prachtige kasteelen en do rijke kloos
ters, welke nu in evenredigheid veel min
der en soms niets betalen.
--
Wij hebben over acht dagen de hersenschim
mige cijfers opgegeven betrekkelijk de ongedi
plomeerde maseurkensdie schoolhouden en door
den Slaat zullen beiaald worden, ten nadeele i
van ons officieel onderwijzend personeel.
Tegenover zulke statistieken, is ’t niet meer te
verwonderen dat onze jonge onderwijzeressen
onbepaald bel oogenblik afwachten van geplaatst
te worden en haar brood te verdienen.
In afwachting, men moet eten... En geen
wonder ook, ze verplicht te zien nederige amb
ten te aanvaarden, weinig in verband met haie
kennissen.
Maar, terwijl onze ongelukkige wereldlijke
hunne jeugd verslijten en ellende doorstaan,
winnen de vreemde geestelijke onderwijzeres
sen zelfs de ongediplomeerde hun brood
en verdienen geld voor hare kloosters.
De kloosters!... ’t Ware ook wenschelijk dat i
eene nieuwe statistiek ons leere in welke ver
houdingen ze zich vermenigvuldigd hebben in
deze laatste tijden! De kloosters! De eene, door
hunne scholen, beletten de uitbreiding onzer
gemeentescholen. De andere, met de handwer
ken in te palmen, doen eene reeselijke concur
rentie aan onze werklieden.
En dat alles gebeurt ond:-r ’t welwillend oog
en met de toegenegens medewerking dergenen
die ons regeeren!
Meest al de gewezen en tegenwoordige
klerikale volksvertegenwoordigers hebben
vette postjes in banken en maatschappijen
die hun twintig, veertig, ja, honderd dui
zend frank per jaar, ’t is te zeggen bijna
drie honderd frank per dag opbrengen.
Eu diezelfde volksvertegenwoordigers
schamen zich niet aan de arme afgesloofde
werklieden een pensioen van 9 cens daags
te geven!
Een klerikale volksvertegenwoordiger
is dus, omdat hij rijk is en omdat hij
klerikaal is, 1666 keeren meer waard dan
een oude afgetobte arme zwoeger.
Kiezers, indien gij dat onrechtvaardig
voorrecht en deze miskennig der rechten
van den armen, wilt doen verdwijnen,
stemt dan den 2 Juni voor de liberalen.
leeren en wel vooral dit ais de katholieken
onder elkander, op hunne vergaderingen alzoo
over de socialisten spraken, moet men ze niet
gelooven wanneer zij tegen de kiezing, omdat
het verbond tusschen de vrijzinnigen hun schrik
aanjaagt, het tegendeel willen doen gelooven
En indien er zooveel goeds is en ook nog te
vinden is in het programma der socialisten, dan
kunnen de liberalen wel samenwerken met hun
om dat goede te verw zentlijken, niet meer in
schijn, me! fagadewetten, zooals de katholieken
deden, wanneer zij niet anders meer konden,
maar in werkelijkheid.
Zouden de liberalen daarom enkel de werktui
gen, de slaven der socialisten zijn? Neen, maar
hunne bondgenooten voor het bewerken van het
welzijn van den minderen man in de mate van
het redelijke, van het onmiddellijk toepasselijke.
Liberalen en socialisten zouden samenwerken
tot bet verwezentlijken van wat er gemeens is
in hanne wederzijdsch programmas; om tot
meer rechtvaardigheid en meer volksontwikke
ling, meer volksontvoogding te geraken, en daar
is veel gemeens in deze programmas en er is
alzoo vee! goeds te verrichten in goede over
eenstemming, al was het maar het nastreven der
politieke gelijkheid door het zuiver algemeen
stem’echt, het uitroeien der onwetendheid door
het verplichtend onderwijs en het verzekeren in
den ouden dag van het brood voor den afge-
sloofden werkman door een degelijk pensioen.
Dat alleen reeds is genoeg om onze samenwer
king met de socialisten wenschelijk en heilzaam
te maken.
Wij hooren opnieuw Vallen kante hetzelfde
liedje Kiest niet voor de liberalen want ze
zijn tegen den godsdienst.
En waarom zijn wij tegen den godsdienst?
Omdat wij niet willen dat de kloosters ons alle
jaren 20 tot 30 millioen kosten voor het onder
wijs dat ze geven.
Omdat we niet willen dat de kloosterlingen,
paters en nonnen, den kinderarbeid uitbuiten en
alzoo eene oneerljke concurrentie doen aan de
werklieden, ambachtslieden en kleine burgers.
Omdat we niet willen dat de priesters die zich
zelven de discipelen van een God van vrede noe
men, en dagelijks aan het altaar een Par volns,
de vrede zij met u aanheffen, zich als poli
tieke kiesdravers aanstellen en alzoo ruzie en
tweedracht in eene gemeente, in eene stad, in
een land brengen.
Omdat we niet willen dat de priesters den
waren godsdienst vervangen door een blind en
fanatiek klerikalismus en dat zij den naam van
God aanroepen om de geloovigen te doen stem
men voor de klerikalen en alzoo eene blasphe
mie begaan, want men mag den naam van God
niet ijdellijk gebruiken.
De diplomaten verzuimen geene enkele gele
genheid om ’i schrikbeeld van ’t geel gevaar
voor onze oogen ie zwaaien, en hunne luim, ten
dienste van eene soms schilderachtige verbeel
dingskracht, vertoont hel ons, 't Westen over
vallende en zich als meester vestigende in onze
provinciën!
Niemand weet wat de kaart van Europa zal
zijn binnen een honderdtal jaien, en ’t geel
gevaar is nog niet hedendaagseh genoeg om
ons uitermate ie ontstellen.
Maar een ander gevaar omringt ons; er bestaat
een ander schrikbeeld, een ander spook, welks
geduchte schaduw onzen gezichteinder van dag
tot dag meer en meer verduistert dat spook is
niet ingebeeld, en zijne schadelijke openbaringen
sturen ons land naar den ondergang sedert meer
dan twintig jaren!
’t Is het Zwart spook, ’t is het ruw en wille-
i keurig klerikalism, verworger der voorrechten
van ’t volk, ’t klerikalism dat met eene wanho-
pige vastberadenheid strijdt legen de ontluiking
van en nieuw tijdperk van onafhankelijkheid en
gewetensvrijheid!
Maar zijne plannen zijn verraden; de schets
zijner stellingen is opgemaakt en de zwarte vlek
verschijnt op een kiesplakkaat dat eene over-
groote opschudding zal verwekken.
Dat plakkaat stelt de provincie Brabant voor,
met aanduiding der gemeenten waar een of
I meer kloosters bestaan.
De samenstellende openbaring doet verschrik-
kee! Voor de enkele provincie Brabant meldt ze
582 kloosters, gestichten die de kinderen uiibui-
volsterkte gelijk- i ten onder voorwendsel ^an ze te onderwijzen,
eene hij was, maar eene stem hebben terwijl
plichten hebben; ja zelfs leeren zij dat de I trouwelooze concurrentie, die de uitbreiding
laten door de liefdadigheid, de voor den arme vreemdbaar goed, hunne doode hand die
veinederet.de liefdadigheid hun heil hiernamaals zich over ’t gansche land uitstrekt!
te bewerken. I Ja, daar is ’t onmiddellijk gevaar tegen het-
onze rachten moeten vereenigen, al
om terzelvertijd de stoffelijke
I
Met zulke beginselen is het geen wonder dat j welk wij
zij niets doen, niets ernstigs en degelijks ten i onze krachten,
minste, om de armoede te doen verdwijnen en belangen en de eer van den geboortegrond te
Wat meer is, katholieken zelf moeten bekennen
dat alles niet slecht is in de strevingen der
socialisten en dit namelijk in 1891, de advokaat
Dumonceau, op de algemeene vergadering der
katholieken van Belgie, waar hij sprak als volgt
Over twee jaren werd degene die spreken dorst
over regeling van het werk, van minimum of
maximum van loon beschouwd als eene bezetene.
Dat gaat nu zoo niet meer omdat men begonnen
is deze vraagstukken te bestuderen. Men heeft
gezien dat eenige punten van het socialistisch
programma van onmiddellijke toepassing waren
en zij zijn voortreffelijk gevonden geworden.
Stellen wij onze sludieën voort. Wie weet of wij
niet zullen ontdekken dat zekere andere punten
van dit programma welke, volgens de bekente
nis der socialisten zelve, niet vatbaar zijn voor
eene onmiddellijke toepassing, maaralleen voor
eene (latere bewerkstelling, ook voortreffelijke
punten zijn. Het bewijs, dat is dat men het so
cialism niet kent, gedurig verwart met de anar
chir, de onwenteling en de vernieling van het i
huisgezin. Er zijn, onbetwistbaar, vele opgods-
dienstige socialisten, maar niet als socialisten
zijn ze ongodsdienstig.
Uit zulke taal van een katholiek kan men veel
Belgie, zeggen de katholieken is xoorspoedig
en rijk; bet munt uit door handel en nijverheid
en door landbouw en, zeggen zij nog, dat is het
uitwerksel van het wijs beleid van bet katholiek
bestuur. Deze laatste gevolgtrekking is betwist
baar en werd reeds meer dan eens door ons
weergelegd. Maar indien Belgie inderdaad, zijn
handel en nijverheid en ook zijn landbouw
bloeien ziet, mag men daarom, het weze of niet
aan de katholieken te danken, van voorspoed en i
rijkdom spreken. Wij zullen desaangaande het
oordeel inroepen van een voornaam katholiek,
Duceptiaux, welke vroeger schreef De voor
spoed van een land bestaat niet alleen in de
vermeerdering en de opeenhooping der rijkdom
men, uit de bedrijvigheid der werkhuizen, maar
vooral in den welstand, de gezondheid, de zede
lijkheid en het geluk zijner werklieden.
En, geachte lezers, in Belgie zijn de werkuren
langer, en de arbeidsloonen lager dan in welk
land ook; ja, de werkuren zijn zoo lang dat dit
schaadt aan het familieleven; de loonen zoo laag
dat de werkman zich niet behoorlijk voed n kan
en in ongezonde koten moet wonen; dit alles
schaadt aan de zedelijkheid, aan de gezondheid
en aan het geluk der arbeidersbevolking. Voor
spoed is er dus niet voor onze werklieden maar
alleen voor de groote nijveraars, handelaars,
geldmannen en grondeigenaars. En dat dit zoo
bleef, na bijna 28 jaar katholiek bestuur dat
strekt de katholieken niet tot eere.
Maar, ’t is waar, voor de katholieken moet de
armoede blijven bestaan en is het God zelf die
dat gewild heeft. Ieder, zeggen zij, moet zijne
kwaal in verduldigheid dra en| en zich onder
werpen aan de pijn en het verdriet welke men
nooit uit deze wereld zal kunnen verbannen. Zij
leeren nog dat het een valsch beginsel is te
beweren dat de menschen gelijk zijn met eene
natuurlijke, volmaakte en --
heid; dat zij dus niet volkomen dezelfde rechten i die den handel ten onder helpen door
en iJ-. j. 1 - ----
armen moeten bestaan om aan de rijken toe te onzer nijverheid belemmeren door hun onver-
Zondag was er eene groote meting doer de
Liberale Volksbond te Veurne ingeriebt.
Honderde Veurnaars en buitenlieden verdron
gen zich in de ruime zaal van Ste-Cecilia. De
heeren senator Verbek®, en D Serruys-Jean
namen beurtelings het woord, en maakten het
proces der klerikale regeering. Hu ne reden
werden donderend toegejuicht. De heer Augus-
teyns, volksvertegenwoordiger te Antwerpen,
de vlaamsche kampioen, kwam daarna aan de
spreekbeurt, en wist in eene begeesterende taal,
sierlijk en opgewekt, de toehoorders gedurende
onderhall uur te boeien. Ovatien zonder einde
vielen hem gedurig te beurt, en de zoo knappe
spreker zelden hoorden wij er beter ein
digde met een warme oproep voor eensgezind te
strijden tegen de durige landen, de katholieken.
Geestdrift heerschte ten volle, men voelt dat de
vlaamsche bevolking, lange dit dwang juk moe
de, snakt naar de vrijheid, die we op 2 Juni
zullen mogen begroeten.
Welaan, kiezers, aan uwe blaasbalgen, ’t
oogenbltk is gekomen ons insectenpoeier is
Velen onzer legers kennen het raadsel
zonder woorden, een rebus, verbeeld door
eenige pijpen en dat voor oplossing heeft
Groote stelen, en kleine stelen, maar
groote stelen meest
Er ligt veel waarheid in deze spreuk.
Wanneer een arme duivel een nietig iets
neemt dat het zijne niet is, dan wordt hij
als een dief tot gevangenis straf veroor
deeld en als een oneerlijke zijn kiesrecht
ontnomen.
Doch wanneer er aan den Congo
30.000.000 gestolen wordt, zooals dit klaar
bewezen werd in de Kamerdebatten, dan
heeft men den diepsten eerbied voor hen
welke deze dief te bedreven.
En de klerikale ministers welke dezen
diefstal lieten begaan en dus zedelijk, als
medeplichtigen moeten aanzien worden,
vergenoegen zich met op onbeschaamde
wijze te antwoorden Wij hebben ons
laten bedriegen!
’t Zijn feniksen niet waar kiezers, de
helden die ’t bestuur van ’t land zijn en
30.000.000 fr. laten stelen!!
Orde en voorzienigheid Om een
gedacht te geven van wat het stadsbestuur is in
zaken van orde en voorzienigheid zullen wij het
volgende aanhalen Op de wük Voorstad, alhier,
bestaat er een square of bloemenplein, dat vroe
ger met boomen was begroeid. Nu, op orde van
de groote hoofden werden die boomen uitgedol
ven, en alles in orde gebracht om er bloemen te
planten. Alles was dus netjes aangelegd, doch
een paar dagen nadien begon men juist voor dit
bloemenplein de riolen aan te leggen, en boum
lala... het schoon gerakeld hovetje werd in een
grondhoop herschapen. Adieu, dus al dit werk
en al die daghuren; doch wat maakt men op
het stadhuis van ons geld, voorzienigheid kent
men er niet, en alles wordt er uiterst lichtzinnig
aan boord gelegd. En zoo het met dit hovetje
gaat, gaat het met alles geldwegsmijterij op
ongehoorde-wijze, die ons tot gedurige kas-
armoede brengt, en de stadhuisbazen tot hunne
groote schande gedurig verplicht de eene leenin i
na de andere aan te gaan zooals we, geachte
lezers, in een volgend artikel voor den dag zul
len brengen.
ver
accijnsbedienden op zijn hielen en dadelijk i
over den slechten tijd en de duurte van
eene meid of een knecht huurt, dan wordt l ^eveD> maar wie men in deze omstan-
hij uit dien hoofde dadelijk aangeslagen digheden het meest moet beklagen, zijn
voor 10, 15,20 fr. per jaar. '1“
Maakt er iemand een paar nieuwe ven
sters of een nieuwe deur aan zijn buis,
dan komen de schatters en zijne personeele
belasting wordt verhoogd.
Evenwel in sommige kloosters oefent
men alle stielen uit zonder patent te beta
len.
In die kloosters mag men elke non als
eene meid aanzien; er Wordt nochtans
geene belasting geheven. In de kloosters
zijn er deuren en vensters in massa; geen
cent belasting wordt daar voor betaald,
want al de kloostergebouwen worden aan
zien als... scholen.
En wat meer is! Wanneer er ergens een
kasteel of een buitengoed verkocht en in
een klooster veranderd wordt, dan worden
de grondlasten voor de gebouwen met
meer dan de helft verminderd!
En intusschen klagen alle belasting
schuldigen dat hunne lasten jaarlijks ver
meerderen en klagen de boerkens dat zij
maar niet de zoo lang beloofde verminde
rr g der grondlasten bekomen. Is dat geen
bewijs dat de klerikalen veel meer over
hebban voor de kloosters dan voor boer,
ambachtsman, werkman of kleinen ne
ringdoener?
Er staat in onze grondwet geschreven
Alle Belgen zijn gelijk voor de wet!
In werkelijkheid is het nochtans niet
zoo. Bij do eerstkomende kiezingen zult
ge zien dat weerom de eene kiezer drie
stemmen heeft, een andere tioee stemmen
en oog een andere een stem.
Waar is die gelijkheid voor de Belgen?
Waarom heeft de eene Belg meer stem
men dan een andere! Het antwoord is
Omdat deze laatste arm is, omdat hij
slechts een werkman is!
Dat mag niet blijven duren.
In een land zooals het onze dat voor
kenspreuk heeft Eendracht maakt
macht»moeten alle burgers gelijke rechten
en gelijke plichten hebben. Dat willen de
liberalen, dat willen de socialisten. Daar
om zullen ze, nadat ze den 2 Juni aan
staande aan ’t bewind zullen gekomen zijn
eerst en vooral het zuiver algemeen
stemrecht verwezentlijken. mede kort spel maken.
De klerikalen zijn tegen het algemeen
stemrecht omdat zij tegen den werkman,
tegen den armen wroeter zijn. Maar daar
door zijn zij ook tegen den katholieken
godsdienst die ons leert dat alle menschen
broeders zijn, dat we elkaar als een
evenmenseb, als ons gelijke, moeten be
handelen.
Dat doen de klerikalen niet aangezien
zij den rijke drie, vier stemmen geven en
den arme maar ééne stem!
Moest Christus terug op de wereld ko
men dan zou hij, als arme timmerman die
zijne eerste volgelingen waren gehecht aan de 1
gelijkheid en de broederlijkheid; zij stelden al
hunne goederen in ’t gemeen. Zelfs ten tijde van
Mad TTrancyf Een leerjongen voor
lYkdl VlddgL pet drukKer ot het
■boekbinden aan te leeren bij Leon Houve-
naeghel, Oostendestraat, 11, te Nieuport.
Ik heb de eer te laten weten aan de Heeren
eigenaars der huizen van Nieuport, als dat ik mij
belast met het plaatsen van de aïleidingbui-
zen in grós, binnen de huizen voor het aflos
sen der keuken en andere waters. Het plaatsen
der buizen zal door mij persoonlijk gedaan en
nagezien worden, met zoo weinig schade moge
lijk aan vloeren en plancher te veroorzaken.
Men kan ook ten alle.tijde grésbuizen bekomen
uit zijn magazijn aan genadige prijzen.
P. S. Men gelieve goed in acht te nemen dat
ik geene leidingen leg vooraleer de groote riolen
in iedere straat zijn gemaakt voor verders alle
moeilijkheden te vermijden.
Ik heb de eer uwe geëerde orders met dank
baarheid te aanvaarden.
hM E U 1
Dsie lijn seen geme voorbehoedmiddelen
tea.iiW
voorböho s»dg - ci oc bs s a g 1 acten E
'fiaHItittresrda inlkh’jngsn zijn cei^sljtsn brief oratis H
verzonden na ontvangst van i’1 postzegels,uovr
10 April Verleene Frans Cornells zoon van Ed
mond en Celestina Hauweele.
Mercy Juliana Rosalia dochter van Ar
thur en Maria Bonje.
Vantroyen Eugeen Arthur Joseph
van Joseph en Adriana Messen.
Adam Jan Joris zoon van Georgius en
Paulina Vynck.
Vandenbussche Albert Valeer Hendrik
zoon van Alfons en Paulina Duflou.
Sedert 1 Januari 1912 51 geboorten.
STERFGEVALLEN.
13 Apiil Tyvaert Sidonia Paulina Josepbina, oud
43 j. dochter van Pieter en Nathalie De
Ruyter en echtg. van Rybens Polydoor.
Sedert i Januari 1912 22 sterfgevallen.
HUWELJIKEN
9 April Maurissen Hendrik, 30 jaar, handelsbe
diende en Jacquard Anna, 26 j., bijzon
dere, beiden te Nieuport.
Berquin Remi, 24 jaar, -uurwerkmaker
en Deseck Louisa, 21 j., kleermaakster,
beiden te Nieuport.
Sedert 1 Januari 1912 11 huwelijken.
HUWELIJKSAANKONDIGINGEN.
Van Wingen Adolf Leon, schipper te Gent en
Ryckewaert Maria, schipperin te Nieuport.
Lemmens Edward Gustaaf Frederik, bankbe
diende en Minne Gabriella Joanna, zonder ber
beiden te Nieuport.
Vercouillie Frans Lodewijk, hovenier te West-
ende en Verbaeghe Sidonia Sylvia, weduwe van
Karei Vanhove, herbergierster te Nieuport.
i die een leerjongen o! werkman heeft, een
i winkelier of herbergier die tabak of ciga-
ren verkoopt, een bierhuishouder die jene-
durft schenken, enz. dan zitten de j
moet hij patent nemen.
Wanneer er ergens een persoon is die
O! de tijden zijn wel veranderd sedert de i oprechte vaderlanders niet zullen laten verder
stichting van het Christendom Christus zelf en overweldigen!
Gregorius de Groote golden nog soortgelijke gerokte personagen!
gedachten want deze schreefDe grond is j
het gemeene goed van alle menschen, en ook
nog het is te vergeefs dat zij die zich alleen de j droog; wij zullen de hjken tellen na de eerstko-
goederen toeeigenen welke God gemeen heeft mende kamerkiezingen!
gema kt zich onschuldig wanen aangezien zij,
door met de anderen wat zij ontvangen hebben I
niet tJ'deelen, moordenaars worden.
Voor dien groeten Paus mochten er dus geene
armen zijn en een socialist mag bij genoemd
worden Nu, evenwel, zijn de katholieken legen
de armen, de bondgenooten der rijken geworden
en daarom kan men van hun bestuur geen waar
lijken voorspoed verwachten.
«8
I
Geilmstreerdebesehrijviag dezer Nieuwe arti -
kei» met geheime raad aan beide geslachten is
verzonden met pbj
1 staal SANITAS f f Fr. voor Mannen.
tegen J Fr. voor Vrouwen
door SAHiTftEIrt, Anepachlean RQ
Geheimbnud Tdi. n Ö-É GSiNETZïNG
7
Dit be'chernimh-’dei n~ei. ;n c^outcnouc
Ancpachlaan, ts TiRUSotL
