w
o
I
w
|Eoor F rijheül en Hecht!
WAN'
Voor Waarheid en Vreae
I 1
1
w
STEMT VOOR DE LIBERALEN
\W /W
Wetgevende Kiezingen van 2 Juni
Onze Kandidaten
Derde Jaargang
Ons Praatje met de Kiezers
«O
ff
1
Over den
Klerikalen Boerenwinkel
1. Adolf Buy],
2. Désiré Serruys-Jean,
Ingenieur te Oostende.
3. August Lesaffre.
4. Joseph Vanderheyde,
Advocaat bij 't Beroepshof te Brussel.
5. H. Van Vlaenderen,
Bediende te Oostende.
1. Willy Van Sieleghem,
Advocaat, gemeenteraadslid en plaats
vervangend Volksvertegenwoordiger te
Dixmude.
2. Ernest Van Glabbeke,
Brouwer te Oostende.
3. Camiel Van Biesbrouck,
Veearts te Oostende.
4. Achiel De Cock,
Apotheker te Oostende.
3. Bené Glorie,
Alois Verbeke,
Désiré Serruys-Jean,
N° 47
Zaterdag 27’ A pril 1912
iHwW
J8
la
:y
77/
Eene maand geleden had er in de Ka
mers eene woelige en tempeestige zitting
plaats. De klerikalen huilden en schreeuw
den als bezetenen. Waarom waren zij zoo
koleerig en gereed om uit hun vel te sprin-
j
VERKOOPER
Pieter Werstraete, zoon
Valkestraat, Nieuport
>T
DRUKKER
JOSEPH HAEGK
Statiestraat, Oudenaarde
jn
PRIJS PER NUMMER
5> centiemen
4
11
wordt het op meesterlijke wijze misvormd
en uitgebuit. In alle samenwerkende
maatschappijen waar er boven de kosten
van instelling, bestuur, lokaal, enz., nog
eene zekere winst verwezentlijkt wordt,
krijgt ieder lid zijn deel in deze winst in
evenredigheid der aankoopen, welke hij
gedaan heeft. Er bestaan zoo maatschap
pijen van ambtenaren, waar de leden jaar
lijks van 10 tot 12 terug krijgen op
hunne aankoopen als aandeel in de winst.
In da boerenbonten moet er natuurlijk ook
winst zijn, want hetgeen de middenboe-
renbond van Leuven levert, kost niet
goedkooper dan bij de handelaars. Waar
is die winst en tot hoeveel beloopt zij? Wij
zouden benieuwd zijn die te kennen en te
weten hoeveel per honderd de boeren
terug krijgen op hunne aankoopen als
aandeel in de winst. Demiddenboerenbond
zal misschien beweren, dat hij overgroote
onkosten te dekken heeft voor het aankoo
pen en onderhouden der lokalen, magazij
nen, enz., maar in andere bonden doen de
zelfde onkosten zich voor en is er nog
winst genoeg. In den vroegeren kiesstrijd
wierden de winsten van den boerenbond
van Leuven immers klaarblijkelijk met
cijfers bekend gemaakt. Maar de boeren
bonden zijn maar eene valsche, belache
lijke misvorming der samenwerking; zij
zijn er een waar schimpbeeld van. Ook
beginnen vele landbouwers er den rug
naar te keeren en doen wederom hunne
aankoopen bij eerlijke handelaars, die hun
vertrouwen genieten.
Indien die bonden gaene aarde aan den
dijk brengen voor den boer, zijn zij inte
gendeel een machtig strijdwapen voor de
klerikalen. Aan het hoofd van die bonden
staan pastoors, onderpastoors, proosten.
De boeren worden er eenen kettn om den
hals en een maalslot op den mond gelegd.
Zij worden alzoo niet met of tegen hunnen
wil in’t klerikaal leger ingelijfd. Hel ben
zij nog een greintje vrijzinnigheid, zij
moeten het verbergen tot in het diepste
van hun hart, want het bevelwoord is
Klerikaal of aan de deur!
(wordt voortgezef).
----
(Tweede artikel).
In een eerste artikel wier I er bewezen,
dat de vooruitgang van onzen belgischen
landbouw te danken is aan eenen samen
hang van omstandigheden, in denwelken
do tusschenkomst der klerikalen niets te
vertellen heeft. Er wierd erbij gevoegd,
dat, om zich eene zekere houding te geven
en zich al de verdiensten van dezen staat
van zaken te kunnen toeeigenen, de kleri
kalen een overgroot getal instellingen in
’t leven brachten, die in den schijn den
bloei van den landbouw bewerken, maar
veeleer politieke werktuigen zijn om de
Annoncanprijs 0,15 fr. per drukregel. Rechterlijke aankondigingen 0,50 fr. per drukregel. Het recht annoncen te weigeren is voorbehouden. De annoncen, artikelen
en mededeelingen moeten vóór den Donderdag middag in het koffiehuis Willems Fonds, Valkestraat Nieuport besteld worden. Alle artikels of mededeelingen, bestemd voor
voor het Weekblad van Nieuport en Kanton moeten door den schrijver onderteekend en onder gesloten omslag ingezonden worden. Het recht van opname is
voorbehouden en de volstrekste geheimhouding gewaarborgd.
ABONNEMENT
2,@O frank per jaar
op voorhand betaalbaar
belangen van hunne partij te verdedigen.
Onder deze instellingen vindt men
vooreerst het stichten van een ministerie
van landbouw. Dat was een feit, waarme
de de klerikalen opliepen en dat voor al de
landbouwers van het grootste belang was.
Maar wat hebben wij gezien sedert dit
ministerie bestaat? Zijn lot was min dan
bevredigend. Het wierd gedurende eenen
zekeren tijd afgeschaft; men heeft het ook
nu eens bij dit, dan eens bij dat ministerie
gevoegd. In één woord, dat ministerie
heeft slechte tijden beleefd en men heeft
het doen verhuizen erger dan een kat doet
met haar jong. Die handelwijze heeft de
boeren te rechte misnoegd en de landbouw
bladen hebben daarover menige klachten
laten hooren. Is dat niet een klaar bewijs,
dat het maar in den schijn is, dat de kle
rikalen zulk groot belang aan dat minis
terie hechten en er zich anders maar
weinig om bekommeren?
Eene andere soort instellingen, welke
men nog aan de klerikalen verschuldigd is,
dat zijn de boerenbonden.
Het is door eenieder geweten, dat de
klerikalen overal de ergste bekampei s zijn
der samenwerking, zoo deze hunnen win
kel niet bevoordeeligt. Telkenmale dat
eene nieuwe samenwerkende maatschap
pij belegd wordt, ’t zij door werklieden,
burgers of ambtenaren, trachten de kleri
kalen door alle middelen, hoe oneerlijk
ook, die nieuwe instellingen te bevechten,
te dwarsboomen en het volk er tegen op
te ruien. Maar hetgeen zij zoo slecht vin
den voor anderen, hebben zij zelf toege
past voor bóeren. Hetgeen vooreen ander
zwart was, is voor hen wit geworden.
Niemand vindt er aangenaam bezwaar
in, dat de boeren zich vereenigen en sa
menwerken om hunne interesten te verde
digen en hunne aankoopen te doen. Die
handelwijze is geheel en gansch goed te
keuren Alzoo kunnen zij beterkoop ge
diend worden en hebben meer waarborg
over de hoedanigheid van hetgeen zij
aankoopen. Hetzelfste doel wordt immers
door vele andere samen werkende maat
schappijen bewerkt. Door de vereeniging
kan men in giootere hoeveelheid en op
voordeeliger wijze koopen; voor groote
hoeveelheden kan er ook overgegaan
worden tot eene ontleding, die volle ze
kerheid geeft om de zuiverheid en de
waarde van de aangekochte waar. Het
grondbeginsel der boerenbonden is dus
goed, maar in de handen der klerikalen
KAMER VAN VOLKSVERTEGENWOORDIGERS
Werkelijke
uittredend Volksvertegenwoordiger.
Advocaat pleitbezorger te Veurne.
Plaatsvervangers
Notaris te Veurne.
Voor den Senaat
Nijveraar te Gent, uittredend senator.
Ingenieur te Oostende, uittredend
plaatsvervangend senator.
-
ger?
Onze knappe volksvertegenwoordiger
Buy! ha l in ’t lang en in ’t breed aange
haald al de hulpgelden aan de klerikalen
verleend voor hunne bonden en andere
politieke inrichtingen. Hij had merkweer-
dige opzoekingen gedaan en deelde mede
boe er met de staatsgelden omgesprongen
woidt om hunne politieke mandatarissen
als beschermers der landbouwers en der
werklieden te kunnen doen doorgaan. Zoo
verhaalde hij dat er kloosters zijn met een
tiental leerlingen die duizenden frank sub
sidie trekken onder voorwendsel dat zij
landbouwonderwijs geven; zoo verteldehij
hoeveel de klerikale senateurs, de kleri
kale representanten, oud-klerikale minis
ters, plaatsvervangende jklerikale repre
sentanten en zoo voorts ontvangen hadden
voor hunne bonden, voor hunne politieke
inrichtingen onder allerlei voorwendsels.
Dit deed onze klerikalen in de Kamers
van gramschap opspringen en in hunne
blinde woede over die onthullingen wilden
zij den heer Buyl doen verklaren dat zij
dit geld in hun zak staken. Zij weten heel
wel dat dit niet zoo is en namen zooals
altijd hun toevlucht tot een uitvluchtsel
of zoogezegd misverstand om den waren
zin, de juiste beteekenis dier bekendma
kingen te verdraaien en te pogen zich wit
te wasschen.
Met duizenden en duizenden ontvangen
zij dus jaarlijks van den Staat als onder
steuning voor geiten en konijnenhonden
en zwijnenbonden en zoo meer, waar zij
politiek maken voor hunnen winkel. Want
de boeren en werklieden die niet gedwee
hunne politiek volgen of aan mijnheer
pastoor niet blindelings gehoorzamen wor
den rap uit die bonden gesloten om op het
dorp als zwarte beesten door te gaan.
Handelt de staat wel met bonden van
erkend nut te ondersteunen? Onbetwist
baar ja en vertenigingen tegen ziekte en
ongevallen, tegen sterfte of voor rassen
verbetering verdienen aangemoedigd te
worden. Dat het gouvernement yerandere
en het toekomstig liberaal landbestuur zal
ook langs dien kant zijn plicht begrijpen.
Maar hebben die bonden aan hun hoofd
pastoors, en kapelaans, dekens en volks
vertegenwoordigers noodig? Is daar wel
hunne plaats? Neen, volstrekt niet. Nie
mand zou kunnen of durven beweren dat
er onder onze landbouwers en onze werk
lieden geene verstandige en voldoende
genoeg geleerde mannen zijn om ze zelf te
IgSgSgfr
V-
r
FF
■y/"
Aê! (O
ij
IJ,
>1
1 <.-ƒ-■
>4
V
V-,
fi
r*
I
p*.
'S
7
A
-
'“l
sd
K33
SS
taaMÉ«Ba
l-’s;-’-''
rjail
'’^'asS^
pr
A
pp
9
jS?
r
j.1
hr
CÖ7‘-
w
Wt- T/rF Ft --<1
--
■>l /rij
■•"A ir'.J'
gjja
-““Z.“-----TZ
- -v -.- -
ziK p/
vc~; v
Sta
NIEUPORTenKANTÖ
■p T™— 'W'
i-, -
mj’
3
