ZONDAGSBLAD
voor de Stad en het Arrondissement.
Staatkundig Overzicht.
Halfeeuwfeest der provincieraden.
Putten iu de steenen klagen.
Afschaffing van scholen.
Strekkingen der geestelijken.
G. II
Zondag, 25 Juli 1886.
10 cent, per nummer.
42® Jaar. 30
j
EEN TEVREDEN OUDE JONGMAN.
ill L i i o
E Hl RIB EB BOURGOGNE f
«a
f
WXELLES
5»
15
$f
M
.H
DIKMUDE, der, 24 JULI 1880.
Grauwe wolken. De politieke wereld
maakt zich eenigzins ongerust over de be-
trekkingen tusschen Engeland en Rusland.
Er is oneenigheid ontstaan rakende de
grenspalen van Afghanistan, over het bezit
van eene uitgestrekte vruchtbare streek die
Rusland wil in handen krijgen. Nog wordt
gemeld dat de russische vloot de haven van
Lazareff, in de chineesche zee, bedreigd.
Dit als een antwoord aan de bezetting van
Port-Hamilton, door de Engelscheneene
sterke positie juist tegenover de russische
bezittingen op de kusten van den Stillen
^TlerTziet dat de strijd tusschen de twee
sterkste rijken der wereld wederom herbe
gint voor de overmacht in Azia; zal er een
uitbarsting uit volgen?
Donderdag werd uit Londen de tijding
aangebracht dat een ernstigen opstand in
Perzie uitgeborsten is, onder de leiding van
Bapis Agha, zoon van den befaamden Ham-
sa Agha; de opstand vindt veel volgelingen
bij de Kurden van Perzie en Turkije.
Engeland. De algemeene kiezingen
in Engeland, Schotland en Ierland, zijn ten
nadeele der politiek van M. Gladstone uit
gevallen. De Gemeentekamer bestaat uit
670 zetels en de gekozenen zijn 316 con
servateurs, 76 afgescheurde liberalen, 191
liberalen-Gladstonisten en 85 Parnellisten.
Ten gevolge van dezen uitslag heeft het
ministerie-Gladstone zijn ontslag gegeven.
De conservateurs zullen het staatsroer in
handennemen onlord Salisbury wordt hoofd
minister.
Door deze nederlaag wordt het plan van
M Gladstone, om aanlerland zijn zelfbestuur
te geven, niet in den vergeetboek geworpen.
Integendeel hetzelve blijft de groote kwestie
van den dagzelfs wordt het vraagstuk nog
meer uitgebreid, dewijl het denkbeeld veld
wint en warme voorstanders vindt om af
zonderlijke Parlementen te geven aan En
geland, het land van Wallis, Schotland en
Ierlanddiesvolgensom vanGroot-Brittanje
een federatieven staat te maken, in plaats
van een eenig koninkrijk.
Wat er van zij, Engeland bevindt zich in
eenen moeilijken parlementairen toestand,
daar werkelijk in de Kamer geene meerder
heid bestaat, en de conservateurs de hulp
van de afgescheurde liberalen noodig heb
ben om te kunnen besturen. Zullen dezen ei
de hand toe leenen? Dit wordt nog veel in
twijfel getrokken.
De Fenians hebben de uitdagingen der
Orangisten niet onbeantwoord willen laten.
Er heeft eene vreeselijke ontploffing plaats
gehad van dynamiet nabij Cork. De twee
Fenians die de bom hadden geplaatst zijn
In der tijd woonde ik in een stadje, waar
men weinig jongelingen van 30jarigen leef
tijd aantreft, die nog célibataire n zijn.
Men huwt er zeer jong, trouwen is daar
even als elders de groote zaak, en of men al
of niet op het einde des jaars de beideeinden
kan aan elkander knoopen, men moet, men
zal gehuwd zijn. De meisjes vooral zijn er
zeer trouwziek en noemen diegenen, welke,
zelfs nog op jeugdigen tijd ongehuwd zijn
oude verslindende wolven mannen die
enkel goed zijn om een harenkleed te dragen
en zich het hoofd met asch te bestrooien.
Volgens haar is het huwelijk een aardsch
paradijs hier beneden.
Mijn vriend Frans denkt er nogtans geheel
anders over. Hij is ook één dier wolven.
Na hem zekeren avond in eene estaminet
der buurt a la Cour El Cazador eens
duchtig aan het lijf gezeten te hebben we
gens zijne plichtige nalatigheid ten opzichte
van het schoone geslacht, stak hij bedaard
zijne pijp weg en na zich op zijn gemak te
hebben gezet, sprak hij ons volgender wijze
toe
Zoo, vrienden gij trouwt Welaan ik
wemsfch <i van harte geluk, wat mij aangaat,
door den slag gedood.
Holland. De wetsontwerpen tot her
ziening der Grondwet van de Nederlanden
zijn onveranderd bij de Tweede Kamer in
gekomen. Het is te verhopen, nu de liberalen
ae meerderheid bezitten, zij aan de gewich
tige kwestie eene duurzame oplossing zullen
geven.
Frankrijk. Het tweegevecht tusschen
den franschen minister van oorlog, generaal
Boulanger, en den senator baron de Lareinty
heeft geene noodlottige gevolgen gehad. De
baron heeft den minister gemist en de
generaal schoot in de lucht. Eene verzoening
volgde.
M. St-Romme, afgevaardigde van het de
partement Isère, heeft op het bureel der
fransche Kamer een wetsontwerp neergelegd,
strekkende tot het terugeischen eener som
van 17 miljoen frs welke de familie van
Orleans, volgens hem, onwettiglijk zou be
zitten. Er wordt ook reeds gesproken van
de goederen dier familie verbeurd te ver
klaren.
Duitschland. Is dit de herleving van
den ouden duitschen volksgeest, tevens een
bewijs dat de taal het volk is en men te ver
geefs trachten zou voor eeuwig eene natie
af te scheuren van zijne stam- en taalge
noten? Ziehier een beteekenisvol feit van
den aard der volkeren die niet kunnen ver
vreemd worden al mocht zelfs de los
scheuring eeuwen geduurd hebben. Te
Straatsburg eu te Metz zijn de kiezingen
voor den gemeenteraad voordeelig geweest
aan de Duitschers. Vooral te Metz waar de
raad nu samengesteld is uit 19 Duitschers
en 13 Lorreiners.
Het is de eerste maal, sedert den terug
keer dier provinciën bij het oude duitsche
vaderland, dat zulk feit zich voordoet.
Mexiko. Depechen uit New-York
melden dat de omwenteling, die in Mexiko
is uitgeborsten, zich van langs om meer uit
breidt en reeds een tweetal Staten omvat,
waar de opstandelingen belangrijke voor-
deelen moeten behaald hebben.
De provinciale raad van Westvlaanderen
heeft besloten het halfeeuwfeest van de
instelling der provincieraden te vieren.
Te dier gelegenheid zal een Je Dewn gezon
gen worden den 28 juli 1886 in de hoofdkerk
te Brugge.
Deze plechtigheid zal gevolgd worden door
een banket in de groote zaal van den Casino
te Blankenberghe. Een bijzondere trein zal
uit Brugge om 1 ure vertrekken.
tot zulk eene dwaasheid zal ik nooit beslui
ten. Ziehier waarom Jaren geleden was ik
op het punt in het huwelijksbootje te stap
pen, maar... ik dacht nog eens na en vond,
dat het toch geene kleinigheid is, zich zoo
maar op eens, misschien voor het geheele
leven te verbinden. Daarom zegde ik tot
mijzelven Opgepast, Frans jongen, kijk
eens goed rond en zie hoe de jonggehuwden
het zoo al maken, en zoo kwam ik er toe,
dag op dag, weekop week, zoolang de weken
tot maanden, de maanden tot jaren aan
groeiden, de menschelijke huwelijkspro
cessie waar te nemen. Altijd draaide het
huwelijk uit op de oude geschiedenis
Blad voor blad de rozen vallen,
De rozen komen steeklig door;
Wil niet in 't huwlijksnet u warren
Ik waarschuw u daarvoor.
De val slaat toe en een ander slachtoffer
is gekaapt. Do geestelijke band ligt om het
been en weder danst en springt een onge
lukkige kinkel ter wille van hetwittebroods-
dagvermaak witte brood saamgesteld
uit den groensten groenen kaas. Zoo heb ik
een voor een mijner vrienden zien trouwen,
ik heb hen hunne vrijheid zien verliezen,
alien storten zich in dion poel, die onge
makken, zorgen uitwasemt, in dien poel,
waaruit niemand te redden is, dan door eene
Zie! wij beleven algelijk een aardigen tijd.
Daar hebt gij nu de kleine bedienden der
ijzeren wegen van den Staat die putten
in de steenen klagen over hunnen toestand.
En het is nog maar twee jaren geleden dat
zij dansten en sprongen over den val van
liet liberaal ministerie, gebeurtenis welke
zij vierden als eene weldaad voor de kleine
bedienden. De grrroooote Beernaert minis
ter, wel dat was een luilekkerland voor de
bedienden van de ijzeren wegen.
Wat zijn de tijden veranderd. Luider
klachten dan ooit te voren worden aange
heven en minister Vandenpeerebooin krijgt
van troef erger dan zijn voorgangers de
heeren Sainctelette en Olin.
Te Brussel is een blad versohenen, het
Journal des chemins de fer, om do belangen
van de kleine bedienden te verdedigen en
in zijn programma brengt het blad de
zwaarste beschuldigingen uit tegen het be
stuur der ijzeren banen, dat niets doet om
het lot der werklieden en kleine bedienden
te verbeteren. Ook de Économievan Doornijk
bevat eenen brief, geschreven namens be
dienden, in welke de bitterste klachten
voorkomen en gezegd wordt datNooit
een toestand als hedendaags zich voor-
gedaanheeft,zelfsnietonder het zoouitge-
i kreten bestuur van MM. Sainotelette en
Olin. Nooit zijn de kleine bedienden der
ijzeren wegen, als zij gunstig aangetee-
kend waren, met gelijke jaarwedde ge-
bleven gedurende vijf opvolgende jaren. -
Dit geval doet zioh nu voor en de klerikale
drukpers gebaart van niets en stille zwijgen
is de boodschap.
Ziedaar wederom eene klas van personen,
bedrogen door de klerikale beloften, en
Welke het priestergouverneinent naar al de
duivels wenscht. Of het eeuwig waar blijft
Veel beloven en niemedalle geven doet de
gekken in vreugde leven.
Zou het spel op nieuw beginnen De kie
zingen zijn voorbij, de klerikale meerder
heid is versterkt, zal M. Thonissen nu weder,
al weonende, overgaan tot de afschaffing
der officiëele gemeentescholen? Het is te
veronderstellen, naar wat wij in den Moni-
teur van zondag vinden.
De volgende gemeenten zijn toegelaten
hunne cenige gemeenteschool af te schaffen
Autryve, Beveren-bij-Roeselare, Coolseainp,
Ousselghem, Schaltin, St Denijs-Westrem,
Offagne en Sorinnes,
De aangenomene scholen die deze officiëele
scholen vervangen, tellen 10 niet gediplo
meerde onderwijzers of onderwijzeressen en
7 onderwijzers of onderwijzeressen die van
het diploom ontslagen zijn of er een volgens
artikel 9 der wet hebben bekomen.
duurkostende echtscheiding of eene lijk
dienst van eerste klas.
Eenige jaren geleden bestond onze vrien
denschaar nog uit vele flinke en kloeke jon
gelingen, frisch enblozendalsjongeplanton.
Het huwelijksspook verscheen in ons|midden.
Waar zijn ze nu? Allen zijn ze gevallen, ge
vallen als maartelaars der publieke opinie.
Getroffen zijn ze en verdroogd als het afge
maaide gras, dat door de hitte der zon tot
hooi geworden is. Bleek, verslenst, alsboon-
staken verdroogd staan ze daar op eene rij
Helaas! waar blijven onze blozende jonge
lingen? Welken weg slaat onze vroeg rijpe
jeugd toch in
Zij zijn al lachende geplukt
Verwelkt als eene roos,
Die van den stam gerukt
Als een mannelijke Niobe houd ik wacht
en met opene armen smeek ik hen terug te
keeren van den rand van den gapenden
afgrond waarin zij zich blindelings storten
willen. Maar alles is te vergeefs, zij luisteren
niet naar de waarschuwende vriendenstem
zoohaast eene geparfumeerde wind hen den
toen eener piano of eener guitaar toevoert,
of hen het vrolijke hi, hi, hi, van maagde
lijke opgeruimdheiddoethooren. Onbedacht
zaam, zonder reden slaan zij de wijze raad
gevingen en wenken van beterwetenden in
De reden is, zooals altijd, dat deoffiojëela
scholen weinig leerlingen telden. Men kent
den truk der klerikalen de geestelijkheid,
geholpen door de wereldlijke overheid, weet
het derwijze te sohikken, dat de gemeentes
soholen ontvolkt worden en men vraagt dap
hunne afschaffing. Het is niet moeilijker
dan dat.
In 1531, in de ongelukkige 16° eeuw,
werd er vastgesteld dat hij, die zonder toe
lating een boek zou uitgeven, metde schand
paal of met eon kruisvormig brandmerk op
het voorhoofd zou gestraft worden.
De rechter mooht aan den veroordeelde
den keus laten tusschen alzoo behandeld te
worden, een oog te laten uitsteken of een
hand te laten afkappen. Een plakkaart te
Augsbourg (Duitsclfland), in 1850 uitge
geven, veroordeelde tot de dood door het
ijzer, de afschrijvers der protestantsohe boe
ken, waartoe twintig jaar vroeger de sohapd-
paal, het verlies van eene oog of eene hand
voldoende scheen.
Zoo was het dat de inkwisitie door da
strengste straffen de uitbreiding van dep
menschelijken geest, van de beschaving
tegen hield en de studie van letteren en weten»
schappen deed verdwijnen.
In onze eeuw kan dit schandelijk stelsel
niet meer toegepast worden en do achteruit-
kruipende partij heeft hare toevlucht tot een
ander middel genomen.
De vrijheid van drukpers bestaat, vooral
op den buiten, sleohts met den naam.
In elke gemeente is een pastoor, die zich
minstenseenster week metzijne parochianen
van in zijnen predikstoel onderhoudt.
Zekere gazetten on boeken worden daar
schromelijk gehekeld. Zij die durven een
dagblad lezen door liberalen opgesteld,
zullen in de biechtstoelen verantwoorden;
telkens zij het in handen nemen, hebben zij
eene zonde op het geweten. Van bpekep
lezen die eerst door de geestelijken niet
goedgekeurd zijn, moeten zijne aanhoorders
zich wel wachten. En is er hier of daar in de
gemeente een afhankelijk man, die eene
liberale gazet leest, zoo valt het niet zèldep
voor dat de dorpspastoor dien persoon in de
oogcn zijner medeburgers in het openbaar
gchapdvbikt.
De wensch van de geestelijken zou zijn in
de handen van 't volk niet dan zuiver katho
lieke dagbladen, bijbel en oatechismus to
zien.
Is het waar dat hier in onze stad zelfs
lage middelen gebruikt worden om de in
woners van het lezen af te trekken?
Zulke onrechtveerdige vervolgingen heb
ben natuurlijk eenen verderfelijken invloed
op de toehoorders.Wat! moeten demensohep
natuurlijk uitroepen, wij mogen geene vrije
gazetten in handen ipeer nemen en zij die
zulke geschriften opstellen zijn dus ook
den wind en hollen voort met gebogen hoofd,
als een blind paard naar den afgrond, of
wat op hetzelfde neerkomt, het huwelijk te
gemoet.
Alles verheugt en paart zich weder,
Slimmen, doinmen storten n der.
Onnooz'len, ja begaai'dan, dommer,
Veel te veel om te sommen,
Schoon en leelijk, jong en oud
Geleerd en moedig, - alles wjl getrouwd.
Alles wil gebonden zijn, bij Cupido! Afliep
willen dien broeden, dien bedriegelijken
weg inslaap.
Laat ons dien, in den beginne met rozen
bezaaiden weg in gedaohten volgen. Hollen
wij de wittebroodsweken door. Daar komen
achteraan prevelende, zegenende priesters,
glacé-handsohoenen, kantekraagjes en met
rozenbezette gloriëtjes! Halt? wij zijn het
eerste station genaderd. Nukomen modistes-
rekeningan, knfflepartijen, daarna wasch-
dagendrooge mastellenpatatten met
slingersaus, kale hoeden, gelapte ellebogen,
slavelijk werk en eindelijk grillen en geween
en wat dies meer zij, in een woord eene
heele boel onaangenaamheden voor den dag.
(Wordt voortgezet.)
s m y--rrn
1 I W
DE DIXMUDENAAR
V
S3
U
A
i?
u
h
S
-er-
i de
wel
.isc-
iore
roor
ron.
lop-
ting
Line
Abonnement ten allen tijde voorop betaalbaar
Alle de abonnenten genieten het recht jaar
lijks een bericht van 10 drukregels, hunne
neering of beroep betreffende, drij maal koste-
oos in ons blad te lijven.
Alle ajftchen hij den drukker van dit blad
gedruktworden eens onvergeld in hetzelve
geplaatst.
Men wordt aanzocht alle hoegenaamds arti
kels uiterlijk tegen Vrijdag-avond vrachtvrij
en onderteekend toe te
De bekendmakingen betalen gO eentimen den
drukregel. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. De
groote letters volgens de plaatsruimte.
Er worden wekelijks exemplaren van dit blad
gratis gezonden in de voornaamste herbergen
onzer omstreken, ten einde aan de annoncen
welke in ons blad gelijfd worden, meerdere
ruchtbaarheid te geven.
Men schrijft in bij den drukker van dit blad
alsook bij alle postdirecteurs
Brieven en geld vrachtvrij toe te zenden.
ttude.
1
sj:
^4
S
-glit