ie
ZONDAGSBLAD
Zondag 8 Mei 189&.
10 cent, per nummer
48* Jaar. N. 17.
HT
voor de Stad en het Arrondissement.
Politiek Overzicht.
B
BRIEF UIT BRAZILIEN
De stemming der herziening yan de
Grondwet is voltrokken!
Politieke wetten.
De buurtspoorwegen.
Het klerikaal schandaal.
en zetel
henen
Inden
rden.
I erick
ledicinale
in fles-
Ifrs 2-75.
bzen, aan
fr. 1-25.
>ndwater
skjes aan
I c.
DIXMUDE, den 7 MEI 1892.
Frankrijk. Zondag hebben in Frank
rijk de municipale kiezingen plaats gehad,
en den uitslag is van aard de republikeinen
genoegen te geven, in dien zin dat de oude
partijen meer en meer uiteen gedreven
worden. In de zeldzame gemeenten waai
de bonapartisten en koningsgezinden nog
eenigen invloed bezatenhebben zij zich
kunnen overtuigen dat de kiezers volstrekt
onverschillig zijn voor hunnen droom van
troonherstelling voor keizer of koning. De
dood van prins Napoleon en de zedelijke
zelfmoord van den Graaf van Parijs hebben
hen in den niet doen dalen.
In 36,000 gemeenten hebben kiezingen
plaats gehad. In een aantal nijverheidsge
meenten was er strijd tusschen de gouver
nementeel republikeinen en de radicalen-
socialisten. Deze laatsten hebben de over
hand behaald in vijf of zes nijverheids
departementen, het Noorden, de Pas-de-
Calais enz. Zij hebben stand gehouden te
Ifobaai Montlu?on, Narbonne, Carmaux,
Tarare, Thizy, Commentry, waar zij reeds
meester waren. Doch zij hebben geen enkele'
departements-hoofdplaats bemachtigd en
zijn zeker de eenige te verliezen die zij
bezaten, St Etienne. Te vergeefs hebben de
^ocialische lijsten naar de meerderheid
medegedongen te Amiens, te Kales, te
Avesnes, te Reims, te Roagne, te Bordeaux,
te Dijon, te Bassèges. Zij hebben te Mar
seille maar eene betrekkelijke zwakke meer
derheid, een derde der stemmers, en te
Fourmies, inweêrwil al de pogingen van den
arijschen collectivisten klub, is burger
luline niet gekozen geweest. Van die zijde
ook mogen de gouvernements republikeinen
zich gelukwenschenhet is voor hen een
dag van zegepraal geweest.
De bisschop van Nancy, die een geweldig
kiesgeschrift heeft uitgegeven, getiteld
Redden wij het hristélijk Frankrijkis
deswegens door den minister van onderwijs
en eeredienst zijne bezoldiging ingehouden.
De dynamietards. - De anarchisten doen
veel van zich spreken en zulks in alle lan
den. De dynamiet-aanslagen zijn gruwzaam
en treffen meest altijd onschuldige personen
en arme werklieden. Ook worden in alle
landen voorzorgen genomen en zal eene
wetgeving tot stand komen, die de anar
chisten het verblijf in vreemde landen on
mogelijk zal maken.
Het l8 meifeest is betrekkelijk zeer kalm
Mengel wehk van de Dixmudenaar. 1.
Bahia, 9 Februari 1892.
Beminde Ouders,
Ik heb van dees jaar, dat nauwelijks is
begonnen, u nog geene heilwenschen toe-
gericht maar uitgesteld is niet verloren.
Ik wil ue hier nu schriftelijk mijne Ter-
kleefde vriendschap en liefde wenschen
een nieuwjaar van goede gezondheid, tevre
denheid en welvaart. Daar mij geschreven is
geweest dat gij geerne beschrijvingen over
Zuid-Araerika leest en dat mijne schrijfwijze
u aanstaat, zoo zal ik maar weêr spreken
over hetgeen ik gezien heb op mijne reizen
door de« Braziliaansche VereenigdeStaten.»
Brazilien is tegenwoordig gausch uiteen
geschokt en in volle wanorde. Men heeft
reeds een tweeden President, die zelfs
alreeds dreigt om te vallen. De gemoederen
zijn zeer opgehitst. Elk oogenblik kan een
burgeroorlog uitbarsten. Er zijn vele poli
tieke vijandige partijen, die elk naar het
alïeenheerschen staan. De echte edele va
derlandsliefde is in de harten versmacht
door de heerschzucht. Langs de deur waar
men den afgestorven keizer don Pedro II
weggejaagd heeft, zijn er monsters binnen
gedrongen die twist en tweedracht zaaien,
onmenschelijke ambitien geven en de gemoe
deren naar bloedvergietende tooneelen op
jagen. Men wil de wederzijdsche onafhan-
afgeloopen te Parijs, te Londen, te Brussel,
te Gent enz. Echter hebben te Luik dyna-
mietaanslagen plaats gehad, tegen eene
kerk en aan de woning van den generaal der
burgerwacht. Te Luik zijn een aantal aan
houdingen gedaan die naar het schijnt
zeer belangrijk zijn.
Ziehier welke straffen het belgisch straf
wetboek, art. 520, toepast aan de dyna
mietards.
Dwangarbeid van 15 tot 20 jarenwanneer
de huizen, de gebouwen enz. dienen tot
woning en een of meer personen bevatten op
het oogenblik der ontploffing. Deze straf
zal zelf toegepast worden ingeval de huizen
of gebouwen niet zouden bewoond zijn, als
de dader had kunnen veronderstellen dat er
zich een of meerdere personen bevonden op
het oogenblik der ontploffing.
Eeuwigdurende dwangarbeidals de ont
ploffing des nachts plaats heeft, 't is te
zeggen meer dan een uur na zonondergang
of meer dan een uur voor het opstaan der
zon.
De doodstrafindien de ontploffing de
dood van een persoon tot gevolg gehad heeft.
Men ziet het dat de belgische strafwet
de dynamietards met geen8 zijden hand
schoenen behandelt.
Dezen zaterdag namiddag zal de Kamer
stemmen dat de belgische Grondwet moet
herzien worden.
Onnoodig nog verder de redevoeringen,
in de Kamer uitgesproken, te ontleden;
allen vragen immers de uitbreiding van het
stemrecht; het algemeen stemrecht; het
stemrecht der bewoning.
Het is de huidige Kamer niet die te be
slissen zal hebben welke kieswet in de
Grondwet moet aangeteekend worden. De
Liberale Associatie van Luik blijft zich tot
laatste oogenblik vijandig toonen aan het
algemeen stemrecht.
De heer De Smet-De Naeyer, even als de
heer Janson, beiden willen er niet van
hooren dat de behoeftigen en ondersteunden
van het kiesrecht zouden beroofd worden
van gelijken ook niet de onwetenden. Niet
waar, dat belooft eene schoone kieswet?
Nu, eerstdaags zal de kiesstrijd in ons
land beginnen, hardnekkig en onverzoenlijk
tusschen de twee partijen.
Nooit zal de strijd belangrijker geweest
zijn en van meer gewicht voor de lotsbe
stemming des vaderlands.
Wij zijn nieuwsgierig welk deel de Vlaan-
kelijkheidvan elke oude provincie om er een
eigenlevenden Staat van te maken. Het is
het natuurlijk gevolg van de omwenteling
die den laatsten Keizer onttroonde. Brazi
lien, om weer in rust en vrede te leven,
moet één hoofd hebben dat machtig genoeg
zij om, 'lijk voordezen, de gouverneurs van
de provinciën hunne dwaze heerschzucht
naar den titel van President eens onafhan-
kelijken Staat, in te toornen. Brazilien hoeft
niet in stukken enbrokkengehaktte worden;
het bezit slechts één volk van denzelf'den
oorsprong, sprekende dezelfde taal. Een
dracht maakt macht. Dwaas Brazilien
Het was den ,24 Mei 1890 dat ik te
Yaguaron in Brazilien, trad, dus bijna
2 jaren dat ik het land bestudeer. Sedertdien
heb ik al zeven provinciën (Staten) door-
loopen en overal goed behandeld geweest,
zelfs somtijds groote genegenheid ingeboe
zemd. Ik heb het Volk leeren kennen en het
in het algemeen goedaardig en menschlie-
vend gevonden; ik heb het land aanschouwd
en het eene zeer schoone en vruchtbare
streek gevonden. Brazilien bezit al de schoon
heden der aarde, maar ook nog al veel
kwalen.
Ik zal mij nogtans er niet lang meer in
ophouden. Ik wil en kan mijn ideaal daar
niet onvoltooid wegwerpen mijn ideaal is
de algemeene geschiedenis met eigene oogen
in het boek der volkeren al reizende te
lezen. Dat ideaal kan niemand schadenik
vervolg het op eigene kosten. Het kan slechts
berispt worden door die achtbare opinien
welke men heeft over maatschappelijke orde,
over den plicht van elkeen de maatschappij
nuttig te zijn enz. Dat oordeel is achtbaar.
deren aan den kiesstrijd zullen nemen.
Ja het zou de plicht der liberalen zijn
overal in het strijdperk te treden, doch wij
vertrouwen er niette veel op, ziende over
welke geduchte machten de geestelijkheid
en de edeldom beschikken.
Dewijl de geestelijke partij eraan houdt
de Vlaanderen van langs om meer te ver
slaven, zal het aan haar wel te wijten zijn
dat wij eene kieswet krjjgen die geheel en
al het algemeen stemrecht op de buitenge
meenten nabij komt.
Dan zal er inderdaad veel voor de liberale
partij gewonnen zijn. 't Is waar, velen
zeggen thans met eene lijdzame onverschil
ligheid ii 't Zal niet slechter dan nu zijn
wij hebben toch niets meer te verliezen.
Wij hopen echter dat de groote arrondis
sementen wakker en eendrachtig zullen
opkomen voor de liberale zaak. Reeds heeft
het arrondissement Oostende zijne drij libe
rale kandidaten voor de aanstaande ont
binding der Kamers.
Op het laatste oogenblik heeft minister
de Burlet de splitsing der kantons Antwer
pen en Luik, voor de provinciale kiezingen,
uit de wet geschrabt waarbij het getal pro
vinciale raadsleden vermeerderd wordt,
wet die dan ook dinsdag door de Kamer met
algemeene stemmen aangenomen werd.
Eene bemerking van den heer Tack, van
Kortrijk, heeft ons doen lachen. Die heer
dacht dat de wet zou uitgesteld geweest zijn,
omdat het bij veertien dagen provincialekie-
zingis, zondag22 mei, In het arrondissement
Kortrijk zullen twee nieuwe provincieraads
leden aangesteld worden en de heer Tack
deed zijn beklag dat er geen tijd zou zijn
kandidaten te zoeken.
Hoe, zegde de minister, zijt gij danteuwent
zoo onverschillig aan de politiek dat gij nog
geene kandidaten hebt reeds meer dan
eene maand zijt gij gewaarschuwd.
Hebt gij het beet, M. Tack, waarom niet
van eerst af bekennen dat te Kortrijk en
omstreken, de kiezers zich met geene kan
didaten mogen bemoeien en die keus geheel
overgelaten is aan de willekeur der geeste
lijkheid, gelijk dit in geheel Vlaanderen het
geval is.
Bah bah en M. Tack zou willen doen
geloven dat in onze streken nog kiezers zijn
en geene slaven. Toe dan
Onze provincie bezit reeds buurtspoorwe
gen hebbende eene lengte van 195.4 kilome-
eerbiedswaardig; maar geene regel zonder
uitzondering. Het sterkste gedacht is breek
baar. Ia plaats van mij te berispen, zoude
men mij moeten helpen, ten minste als de
geografische studiën hulp en aanmoediging
verdienenwant er kan nog veel in aard
rijkskunde ontdekt worden dat slecht
ontdekt of aangeteekend is geweest.
Beminde vrienden, dat mijn schrijven op
u niet te veel invloed uitoefent. Zoolang
gij u in het vaderland behelpen kunt, blijft
er. Velen komeunaar Amerika door schriften
de verbeelding bewerkt; maareens zij erzijn,
dan worden zij klaarziende genoeg om de
kleuren der wezentlijkheid en mogelijk
heid van die der boeken te onderscheiden.
Ik heb al vele koppels jong-getrouwden op
de reis ontmoet, die gezond en welvarend
naar Amerika waren gekomen, de verbeel
ding bewerkt en verblind het verstand
verdwaald, om in een prachtig oord, in
eene rijke in schilderachtige streek met zoet
en zacht klimaat te gaan leven, 'lijk Adam en
Eva in een paradijs Zij kwamen terug uit
de wildernis, ontgocheld, haveloos en lijdend
aan de landziekte, in eene gedurige ver
zuchting het vaderland terug te zien. Zij
hadden die groote schoone les der onder
vinding in de wildernis geleerd.
Lijk geen booswicht zonder knagingen
des gewetens leveu kan, zoo kan ook den
uitwijkeling moeilijk op de puinen zijner
herinneringen uit het verledene leven. Men
kan de schoonste filosofische redeneering
doen om te bewijzen dat de vaderlandsliefde
van de opvoeding afhangt en niet natuurlijk
is, toch zal men in het algemeen over de
landziekte niet zegepralen
teri in het geheele land zfjn er 1088.8 kil.
gelegd en er worden 59 nieuwe linien aan
gevraagd voor eene lengte van 1018.4 kil.
De algemeene ontvangsten der buurt
spoorwegen beliepen tot frs 3,489,889-56 c.
in 189l.endeuitgaven tot frs2,558,819-32 c.
Overhet algemeen groeien de ontvangsten
van bijna al de linien op eene gevoelige wijze
aan. De linie Antwerpen-Hoogstraten heeft,
in 1891, frs 43,831-14 c. meer opgebracht
dan in 1890, Oostende-Veurne 22,274-73;
Mechelen-Iseghem 9,836-31Bourg-Leopold
Maaseik 11,961-90 Veurne-IJperen 13,642-
50. Wij bepalen ons bij die opgaven, doch
deze bewijzen dat de buurtspoorwegen aan
eene ware noodwendigheid beantwoorden.
Enkel vier linien zijn in te kort voor de
exploitatie 1° de linie Thielt-Aalter
2" Deinze-Audenaarde 3" Houffalise-Bour-
cy 4° Dolhain-Goë.
De totale verliezen der exploitatie van den
beginne af, bedroegen op het einde van 1891,
de somme van 54,528 frs, die ruimschoots
gedekt zijn door het reservefonds dat
frs 123,525-47 in kas heeft.
De tabel der verdeeling van de winsten
stelt vast dat de exploitatie van twaalf
linien een interest van boven de 3-50 per
honderd geven, derwijze dat de openbare
besturen niets zullen moeten toedragen
tien linien geven boven 3 p. h. en vier iets
boven 2-48 p. h.
De tabel toont klaar aan dat de Staat, de
provinciën, de gemeenten en de bijzonderen
eene uitmuntende zaak ter hand genomen
hebben door mede te werken aan de uit
breiding der buurtspoorwegen.
Wij lezen in het Weekblad van Oostende
Wat ongelooflijk en onmogelijk scheen, is
waarheid geworden.
Reeds eenigen tijd verspreidden onze fele-
rikalen het gerucht dat onzen achtbaren
burgemeester zou afgesteld worden; einde
lijk heeft de minister het hoofd gebogen, en
de heer Montangie valt als slachtoffer der
samenzweering zijner politieke vijanden.
Niets heeft geholpen. Noch zijne vrijmoe
dige en rechtzinnige uitleggingen in de
laatste zitting van den gemeenteraad, noch
de getuigenis zijner belangloosheid en be
kwaamheid door den ganschen Raad afge
legd, hebben de wraakzucht dor klerikale
bende kunnen bevredigen.
Er was een slachtoffer gevergd door de
klerikale doggen van Oostende, en de regee
ring, dezelfde regeering, diein vriendschap
pelijke betrekkingen leeft met De Malander
en Pourbaix, heeft niet geaarzeld den
Vrienden, er zijn schoone wonderen op
de aarde die gij nimmer gezien hebt, waar
van gij u geen gedacht kunt maken. Er zijn
streeken die waarlijk betooverond, prachtig
en onmeetlijk overvloedig zijn in gewassen,
bloemen en vruchten. In Brazilien tot aan de
zuidbreete waar Bahia ligt, heb ik al veel
voor mij voortijds onbekende schoone en
aangename vruchten gezien, en het schijnt
dat er nog meer andere soorten hooger op
naar den evenaar wassen. Ik wenschte u
als geschenk een staaltje van de volgende
vruchten af te zenden
Banana. Vele soorten, de eene rauw en
rijp, de andere gebraden of gekookt geëten).
Die smaakt lijk een der zoetste peeren,
Bacachia en Anan». De reuzen frees die
wel twee a drij kilos wegen kan.
Jabuticaba. Soort van oraziliaansche krie
ken, kersen. Die groeien niet op de takken,
maar op den stam van den boom.
Melancia. Zeer frissche en zoete vrucht
bijna gelijk een groote komkommer.
Frut d pd. Broodboom. Ronde zware
vrucht, half rijp gebraden in den oven,
smaakt hij lijk brood met een gebraden patat.
Coco. De braziliaansche zoete reuzen
amandel met een aangenaam likeur. Hij
heeft veel gelijk met de spreuk Zonder
arbeid geen genot op aardewant eiken keer
dat ik er een eten wil, loopt het zweet mij
over het gezicht. Hij heeft eeue dubbele
zeer sterke schel.
Cacao. De plant die dient om er chocolade
van te maken, enz., enz.
Ik denk voor heden genoeg gezegd te
hebben. Allen gegroet; tot wederziens.
achiel oecuypere.
HPS'
BE DIXMUDEIAAI
fijnen
)OSt-
ST.
rers,
tie,
|alles wat
verricht
lesachtige
1 laat niets
|loosheid
de tanden
Je tanden,
lier.)
Iveeren of
hrtelen en
Ize tanden
1 stelsel ie
lijk kunst-
laarboven.
Ite zeggen
|h door de
nemen da
stelsel.
I namiddag
I Woensdag
n» 77.
I'hetleve».
Ilwerpen
188».
lel, tei
len der
(miver-
op do
ïoowhl
Ige en-
v eik en
fcn het
przach-
Zij
broken
Iwalen,
Idingen
lurlijke
len zijn.
pstacht,
zaden
lot (loze
Idezclve
Jjalsc-
zcere
lol voor
luingen.
lu'tklop-
(rligting
agedane
r Abonnement ten allen tijde voorop betaalbaar
Alle de abonnenten genieten het recht jaar
lijks een bericht van 10 drukregels, hunne
neering of beroep betreffende, drij maal koste
loos in ons blad te lijven.
Alle affichen bij den drukker van dit blad
gedruktmorden eens onvergeld in hetzelve
Men wordt aanzocht alle koegenaam.de arti
kels uiterlijk tegen Vrijdag-avond vrachtvrij
en onderteekend toe te zenden.
i
De bekendmakingen betalen 80 etnlimen den
drukregel; rechterlijke eerherstellingen 1 fyi rov
nissen 30 c. Groote letters volgens plaatsruimte,
Er worden wekelijks exemplaren van dit blad
gratis gezonden in de voornaamste herbergen
onzer omstreken, ten einde aan de annoncen
welke in ons blad gelijfd worden, meerdere
ruchtbaarheid te geven.
Men schrijft in tij den drukker van dit blad
alsook bij alle postdirecteurs.
Brieven, geld, vrachtvrij toe te zenden.
van eenen Dlxmudschen uitwijkeling.
T>irinn»i«
