ZONDAGSBLAD
50' Jaar. )n' 17.
voor de Stad en het Arrondissement.
Politiek Overzicht.
De schoone Buffetjuffer
De liberale partij.
Oorlog aan het onderwijs
Een geschenkje van 300,000 frs aan
de katholieke scholen.
Abonnement ten allen tijde voorop betaalbaar
Alle de abonnenten genieten htt recht jaar
lijks een bericht van 10 drukregels, hunne neering
of beroep betreffende, drij maal kosteloos in ons
blad te lijven.
Alle afleken b>j den drukker van dit blad
gedrukt, morden eens onvcrgeld in hetzelve
geplaatst.
Men wordt aanzocht alle hoegenaamde artikels
uiterlijk tegen Vrijdag-avond vrachtvrij en
onderteekend toe te zenden.
Be bekendmakingen betalen 20 een timen den
drukregelrechterlijke eerherstellingen 1 frvon
nissen 80 c. Groote letters volgens plaatsruimte.
Er worden wekelijks exemplaren van dit blad
gratis gezonden in de voornaamste herbergen onzer
omstrekenten einde aan de annoncen. welke in
ons blad gelijfd morden, meerdere ruchtbaarheid
te geven
Men schrijft in bij den drukker van dit blad
alsook bij alle postdirecteurs.
Brievengeld, vrachtvrij toe te zenden.
DIXMUDE, den 29 APRIL 1894.
Holland. Nederlaag van het algemeen
stemrechtontslag van het ministerie- Tak.
De uitslag vau de algemeene kiezingen in
de Nederlanden is zeer ongunstig geweest
voor de kieshervorming van minister Tak
van Poortvliet. Over veertien dagen werden
gekozen 33 voorstaanders en 32 tegenkan-
ters.
Doch bij de herstemmingen heeft het
ministerie eene zvrare nederlaag geleden,
werd totaal verslagen. Enkel een 8tal zijner
partijgangers werden gekozen, terwijl een
20tal oppositiemannen triomfeerden; te
Amsterdam werden 4 vijanden van het kies-
ontwerp- Tak gekozen.
Het ministerie heeft zijn ontslag gegeven.
Het is M. Van Thienhoven die gelast wordt
een nieuw kabinet saam te stellen.
Frankrijk. Verscheidene fransche
klerikale afgevaardigden hebben levendig
den wensch uitgedrukt op dit oogenblik niet
de minste discussie uit te lokken over de
godsdienstige politiek van het gouverne
ment. Het schijnt zeker dat niet een lid der
rechterzijde eene ondervraging zal doen
over de afschaffing der jaarwedde van Mgr.
Goullier en de uitvoering der nieuwe wet op
de kerkfabrieken.
Duitschland. Een gewichtig nieuws.
Officiéél is het huwelijk aangekondigd
van den erfprins van Rusland met de princes
-U»>f\_xan. Hessep, zuster van. pripcps
drik van Pruisen.
De zoon van Alexander HI zal dus den
schoonbroeder van den keizer van Duitsch
land worden. Dit familieverbond zal onver
mijdelijk afbreuk doen aan de fransch-rus-
sische verstandhouding en eene toenadering
bewerken tusschen Duitschland en het
moskovitsch keizerrijk.
Het vierdubbel bondgenootschap is nog
daar niet; doch men moet het herkennen,
dat hetgeen keizer Wilhem wilde het ge
vaar heeft zich verwijderd voor Duitschland
van tusschen twee vuren geplaatst te wor
den.
Denkwijze van den veldmaarschalk Blumen-
thal over den toekomstigen oorlog. Ik ge
loof, zegde graaf Blumenthal aan een dag
bladschrijver, dat in de geheele wereld, en
bijzonderlijk in Europa, de toestand slecht
genoeg is en dat oorlog noodig wordt om
vele vraagstukken op te lossen.
Mengelwebk vak de Dixmudenaar. 11
Vrij naar het hoogduitsch van
G. M. Vacano, door Robebt Pietebs.
s' Anderendaags was hij een der eersten
in het koffiehuis. Vol eerbied groette hij
Pauline en zocht eene plaats in eenen hoek
der zaal, van waar hij zonder opgemerkt te
worden het buffet kon beschouwen. Dagen,
weken lang deed hy hetzelfde.
Op zekeren dag vond Pauline tusschen de
bladen van het kasboek een tweede briefje
van den zelfden persoonhet luidde Mijn
hart,mijn vermogen, myn leven vooreenen
blik van u 1
Terwijl zij las bemerkte zij in den spiegel,
dat de vreemdeling daar van uit zijnen hoek
angstig zijne blikken op haar gericht hield.
Zij haalde de schouders op en wierp het
blaadje, zonder het te scheuren in de
papiermand, die nevens haar stond. Toen
de jonge heer zulks bemerkte bedekte hy
zijn aangezicht met beide handen en scheen
diep bedroefd.
Weinigen tijd later kwamen eenige jonge
officieren der wacht, die juist van een
vriendenmaal terugkeerden tot bij het
buffet en begonnen der jonge vrouw loftui
tingen toe te sturen. Zij werden al stouter
en stouter en de loftuitingen veranderden
in allerlei snedige bewoordingen. Eensklaps
sprong de jongeling uit zijnen hoek, greep
den luidruchtigste vaD hen bij den arm en
wierp hem de zaal uit. Dat alles ging zoo
snel dat de anderen er niet konden uit wijs
De oorlog tusschen de natiën en verschil-
lige volksrassen schijnt eene noodwendigheid
aan welke het menschdom niet kan onsnap
pen. In feite, gevoelen wij elke dertig jaren
de noodzakelijkheid eener van die groote
slachterijen die duizende menschen weg
maaien, beletselen omrukken die vroeger
aanzien werden als tegen alles bestand-
baar, en het evenwicht herstellen voor den
vooruitgang en de ontwikkeling der
samenleving.
Overigens ben ik volstrekt geen partij
ganger van den oorlog en 'k geloof dat nog
vele jaren zullen voorbijgaan, dat veel ge
wichtiger gebeurtenissen dan nu zich zul
len moeten voordoen, eer dat den oorlog
losbarsten zal.
Het zijn natuurlijk de Franschen meer
dan eenig ander volk, die den oorlog weu-
schen, en zulks is verstaanbaar elk ander
volk zou dezelfde gevoelens bezitten in ge
lijke omstandigheden. Doch Frankrijk zal
niet in staat zijn te velde te trekken zoolang
Rusland denzelfden wensch niet koestert,
en ziedaar de reden waarom ik niet geloof
dat de oorlog spoedig zal losbarsten de
Czar is bij uitstek een vredelievend man en
gewis zal het hij niet zijn die de Franschen
zal ophitsen of in die baan aanmoedigen.
Buiten Rusland bezit Frankrijk geene
mogelijke bondgenootennimmer zal het
met Engeland eenstemmig zijn;en buiten die
twee natiën en het drijvoudig verbond, be
staan er geene groote mogendheden om de
Franschen te helpen.
Overigens, een weinig vroeger of wat
later, wij, Duitschers, vreezen niets; wij
zijn gereed voor eiken aanval.
De mislukking van dte evenredige ver-
tefr^Cf^prdiging is een zware slag geweest
voor 'de herleving der liberale partij in
Vlaanderen, die nog enkel in Kamer, Senaat
en provincieraad vertegenwoordigd is door
het arrondissement Oostende.
Wij verhopen dat de vrienden daar
mannelijk stand zullen houden en houw en
trouw zegepralen gelijk vroeger. Er moet
een lichtpunt in Vlaanderen blijven, om
den moed op te wekken der andere arron
dissementen waar strijden te lang vergeten
wordt.
Let op Den dag van den strijd is het
de plicht van de liberalen van Vlaanderen
zich in groot getal in elke gemeente van
het arrondissement Oostende te bevinden
om krachtig te waken op het hoedje van
den pastoor en de liberale kiezers moed te
geven.
Gelijk hoe het zij, overal moet goed
toegezien worden op de kiezerslijsten. Het
is, voor de liberale partij, noodig te weten
wefkuitzicht het nieuw kieskorps hebben
zal, om te zien welke hoop of vrees het
algemeen stemrecht moet geven.
Neen toch zeker, de Vlaanderen zijr
voor eeuwig gedoemd een geestelijk win
gewest te blijven Nimmer en nooit willen
nocli kunnen wij aan zulke moedeloosheid
en onverschilligheid geloven.
De dagen van strijd zijn aanstaande
of liever 't is jammerlijk te verwachten dat
Vlaanderen bijna niets van den strijd zal
gewaar worden of zien.
In al de gemeentebesturen is men volop
aan het werk aan de kiezerslijsten voor de.
Kamer, den Senaat en den provincialen raad.
Men mag schatten dat er in het arron
dissement Dixmude van 20 tot 25 duizend
kiezers zullen zijn met eene stem, twee
stemmen of het drijvoudig stemrecht.
Dat getal is overgroot en 't is te vreezen
nog veel meer onder deu geestelijken
invloed dan het vroegere kieskorps, dat
reeds zoozeer onder den dwang van priester
en kasteelheer gebukt ging, doch niet veel
noodig zou gehad hebben om de ketens af te
schudden.
worden en eenige oogenblikken verbluft
stonden te kijken.
Pauline verschrikte. Welke zouden de ge
volgen zijn van die onbezonnen daad, en
wat had dien vreemdeling er toe aangezet,
voor haar in de bres te springen, hem die
haar zelf door zijne brieven beleedigd had.
Wilde hij zijne beleedigingen door een
ridderlijke daad doen vergeten Want
ridderlijk was zijne houding geweest, dat
kon zij niet ontkennen. Hij moest nu eens
door den officier in tweegevecht geroepen,
gewond, zelfs gedood ziju! Gedood worden
ora haar. Zij beefde van angst. Slapeloos
bracht zy den nacht door en dacht immer
aan het gevaar, waarin de man zich bevond
die haar zoo krachtdadig was komen hel
pen.
Den volgenden dag wachtte zij vol pijn
lijk ongeduld op zijne komst. Te vergeefs.
Zij werd hem niet gewaar.
Hij bleef weg deu ganschen dag, de ge
heele week. Nu twijfelde zij niet meer. Zijne
tusschenkomst had hem een tweegevecht op
den hals gehaald en eene doodelijke wonde
was heel waarschijnlijk het loon geweest van
zijne edele bemoeiing om hare eer te redden.
Het hart vol hoop en vrees, nam zij inlich
tingen over hem, maar niemand wist haar
een voldoende antwoord te geven.
Zoo gingen twee maanden in angst en
onzekerheid voor haar voorbij. De gedach
ten aan den vreemdeling zij moest het tot
hare schande bekennen lieten haar geene
rust.
Zekeren namiddag dat Pauline droevig
zat na te denken, kwam hij weder in de zaal
en begaf zich, even als vroeger naar zijne
gewone plaats. De weduwe kon zich maar
moeilijk weerhouden, door eenen blijden
De middelbare school voor meisjes
te Nieuport met afschaffing bedreigd
Be geestelijke partij is met eene on-
bhjynbare vijandschap bezield tegen het
meisjss. In de Kamer werd, dinsdag, er
oeniieuw bewijs van geleverd, wanneer de
groeie Woeste een oorlog ter dood ver-
klaade aan de middelbare meisjesschool
van Nieuport. Ziehier de aanval van den
heer Woeste en van den anderen kant de
billijke protestatie vanwege de liberalen.
M. Woeste. Ik wil geen debat herope
nen over den toestand van zekere scholen,
die bijna geene leerlingen tellen. Toch kan
ik niit nalaten de aandacht te vestigen op
de middelbare meisjesschool van Nieuport,
waar er slechts 8 leerlingen zijn.
Wellicht zal men mij tegenwerpen dat de
voorbereidende afdeeling 58 leerlingen telt;
maar de lagere scholen dier stad kunnen
zetr goed de 58 leerlingen der voorberei-
deide afdeeling opnemen.
Zoo het onderwijs te Nieuport ontoerei
kend ware, dan zou het beter zijn eene
lagare school te stichten voor de leerlingen
kreet hare vreugde lucht te begeven. Hij was
zeer blook eu mager en scheen zich met
niets te bekommeren van alles wat om hem
heen omging. Toen hij een weinig later ver
trok, bemerkte Pauline dat hij op eenen
stok leunde.
Langer kon zij het nu niet meer uithou
den. Zij sprong van haren leunstoel op, ging
tot hem en zegde met bevende stem Ik
moet u bedanken, mijnheer voor uwe goed
heid te mijnen opzichte. Geloof mij, ik zal
het nooit vergeten dat gij....
- Ik heb maar mijnen plicht gedaan
onderbrak hij, haar eerbiedig groetende.
In mijne plaats zou iedereen wel zoo ge
handeld hebben. Dat zeggende maakte hij
eene buiging en ging heen.
Weder kwam hij dagelijks op hetzelfde
uur binnen en ging zwijgend naar zijne ge
wone plaats in den hoek. Nooit sprak hij
aan de buffetjuffer een enkel woord, alleen
bij het inkomen en het heengaan groette hij
haar zeer hoffelijk.
Zooals het wel meer gebeurde kwam dok-
toor Destrée zekeren avond in het koffiehuis
ging tot bij Pauline,zette zich als een goede
oude kennis bij haar neder, praatte wat met
haar en vertrok een half uur later, na haar
hartelijk de hand gedrukt te hebben.
Toen hij de zaal verlaten had en door de
overdekte gaanderij van het Palais-Royal
stapte, voelde hij plotseling eene hand op
zijnen schouder drukkeu. Hij keerde zich
om en zag eenen heer voor hem staan.
Mijnheer, zegde deze terwijl hij den
hoed afnam. Zooals ik gisteren heb kun
nen bemerken zijt gij een goede bekende
van de buffetjuffer uit dit koffiehuis.
Ja, mijnh eer. -
der voorbereidende leergangen van de mid
delbare school. Hoe zou de rogeeriug, na
de middelbare school van Binche, die
15 leerlingen telde, afgeschaft te hebben,
die van Nieuport, welke er maar 8 heeft,
kunnen behouden.
M. Anspach-Puissant. Voor de zesde
of de zevende maal herbegint M. Woeste
zijnen strijd tegen de middelbare meisjes
scholen. Blijkbaar wenscht hij dat de raeis-
jes)uitsluitend in kloosterscholen opgevoed
worden 't Is heel gemakkelijk naar aan
leiding van iedere begrooting te zeggen dat
deze of geene school moet verdwijnen die
tactiek brengt de ontvolking van de be
doelde school, want het is begrijpelijk dat
de oudera arzelen hunne kinderen te zenden
naar die scholen welke aangeklaagd wor
den door deu grooten meester der meerder
heid. (Onderbreking
Derhalve teeken ik nogmaals protest aan
tegen die tactiek Wat de voorbereidende
afdeelingen betreft, de cijfers, door den
heer Woeste aangehaald, veroordeelden
zijne eigene thesis het groot getal leer
lingen die ze bezoeken getuigd dat de
ouders verlangen die scholen te behouden
men ziet dat die afdeelingen aan eene
ernstige behoefte beantwoorden, zoowel te
Nieuport als te Beaumont.
Nochtans zal de regeering ongetwijfeld
aan de bevelen van den heer Woeste ge
hoorzamen zooals zij het steeds deed. Wat
mij aangaat, ik zal in elk geval mijnen
plicht vervuld hebben. Links Zeer wel
Het fameus drijmanschap Feron-de Hariez-
Lorand is ter Kamer pijnelijk in de olie ge
kookt geweest. Hoe jammer, niet waar.
Er heeft eene langdurige discussie plaats
gehad over het cadeautje van 300,000 frs,
dat minister de Burlet aan de katholieke
scholen wil geven, ja 't is reeds gegeven.
De arme heer Feron heeft goeie duivers
op den rug gekregen, daar hij zoo ongepast
met een monseigneur arm aan arm ging
wandelen eene splinternieuwe schoolwet te
tooge stellende, van me tooverstokje van
knippel uit den zak tot ondergang van allo
opeabaar onderwijs.
Het hoofd der radikalen heeft gedraaid
en gekeerd erger dan een paling, maar is er
niet in gelukt uit te leggen hoe hij, partij
ganger der schoolwet Lorand-de Harlez,
vijandig is aaa het cadeautje de Burlet dat
enkel eene eerste toepassing is.
Langs alle zijden regende 't spotwoorden
Mag ik u over haar eenige vragen toe
sturen Niet uit loutere nieuwsgierigheid,
maar omdat ik belang in haar stel. Het zijn
ernstige en eervolle redens die mij daartoe
aanzetten. Dat verzeker ik u op mijn woord
van eer.
a Goed zegde de doktoor verbaasd,
u Vraag maar.
Is het hart van mevrouw Pauline nog
vrij
De geneesheer zag den vreemdeling wan
trouwig aan. Hij wist niet goed of hij hem
zou antwoord geven of niet. Eindelijk zegde
hij langzaam Ik geloof niet dat de jonge
weduwe in welken man ook, eenig belang
stelt.
Zij heeft dus nooit eenige bijzondere
vooringenomenheid voor den eenen of ande
ren bezoeker van het koffiehuis laten
blijken
Nooit. Wel heeft zij mij eens over eenen
jongen heer gesproken, die haar beschermde
tegen een paar lastige officieren der wacht
maar het belang dat zij in dien jongeling
stelde, is licht te begrijpen, daar zij vast
overtuigd is dat hij om harentwille in een
tweegevecht zwaar gewond is geworden.
u Ah! Eene enkele vraag nog, mijn
heer. Ware het niet te onbescheiden u te
vragen in welke betrekkingen die vrouw
leefde eer zij hier deze plaats bekleedde. Ik
bid u uit den grond van mijn hart, antwoord
mij rondborstig en zonder achterdocht. Gij
ziet dat ik u voor eenen man van eer houd,
anders zou ik u deze vraag niet doen.
u Het verleden van die vrouw is vlekkeloos
mynheer, me.er mag ik niet zeggen uit vrees
van onbescheiden te zijn
(Wordt voortgezet
DE BIXMUDEHAAS
-t iJtojpO sg»
.jsWLiikijw y