ZONDAGSBLAD
Het Volk IKiai met de Burgerij.
I
62e jaar
10 oent. per nummer
Zondag 7 Januari 1906
Nr 1.
voor de Stad en het Arrondissement.
Praatje met sire
Pol de Polemieker.
TOtVIBOIlA
Van 3 Jan. tot 30 April 1906
Kieskronijk.
Toujours content
Jamais faché
Bond van Oud-Leerlingen en
YoorstaaMers der Gemeentescholen
Het COHCERT
Het Boerenbedrog.
Het jaar van rampen.
Peper en zout.
Het wetsontwerp op
het Vergunningsrecht.
Stó3wmm* -
M. Adolf Buyl.
I
Evenredige Vertegenwoordiging in alles en voor alles.
Een manééne stem.
Werkmanspensioen 1 jF'T?daags aan 65 jaar.
1
van Zondag 31 December 1905.
F
r
ft
WMS
SM»
De Bond verdient allen lof voor dit nieuw
familiefeestje, dat zeker lang in ieders
geheugen zal blijven.
De Oud-Leerlingen Bond der Stadsscholen
sedert twee jaren alhier gesticht, gaat met
groote stappen vooruit. Het doel der ver-
eeniging is ook te edel om niet door ieder
een ondersteund te worden. Schoon en edel
is hel doel van allen die de ontwikkeling
Nu plukte men den Kerstboom voor de
jonge dochters die aan het vierde Kinder
feest hunne medewerking verleenden. Ook
verwekte dit het grootste genoegen bij de
beloonden.
weken van strijd
ons 1
W’
Vertrek uit Dixmude naar Gent en Brussel 4.59
7.18 8.34 10.22 12.26 2 13 4.20 6.31
Vertrek uit Dixmude naar Veurne en Duinkerke
7.15 9.21 11.40 2.11 5.39 7.55 8.06 9.43
Vertrek uit Dixmude nr Nieuport en baden
7.27 9.29 12.27 2.17 5.46 7.45 8 12
Abonnementen voorop betaalbaar. De
abonnenten genieten het recht van kosteloos
drie annoncen. De affichen worden eens
gratis ingelijfd I Annoncen 20 c. per regel
Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. per regel
en vonnissen 30 c. I Men schrijft in bij den
drukker-uitgever en in de Postbureelen ofbij
de facteurs. Annoncen en artikels franco
toe te zenden tegen den Vrijdag-avond.
Men schrijft uit Brussel
Er komt ons een nieuwjaarbericht toe dat
denkelijk, allerwege, groote verslagenheid
zal verwekken. Inderdaad M. De Brabandere
van Thourout heeft het vast voornemen op
gevat met de aanstaande verkiezingen,
vaarwel toe te roepen aan al de bekoorlijk
heden van de Kamer 1
Wie is die Thoeroutiiaar? hoor ik vragen.
Zoo, zoo, kent gij dan niet de groote
mannen van uw eigen land...
Verneemt dus dat dit heerschap sedert
acht jaren zijne geboorteplaats in de Kamer
vertegenwoordigt.
De brave man vond middel gedurende
dien tijd onopgemerkt te zetelen.
Men kent in den Statenkamer niet eens
den klank van zijne stem, en hij zou in een
parlement van doofstommen evengoed zijne
(aak vervuld hebben.
heeren en der politieke geestelijken, te lang
zijn deze geholpen door de klerikale regee
ring.
Tot nu toe hebben de grooten de klei
nen geëeten de kleinen op den buiten wil
len zich niet langer laten opeten, maar zich
met hand en tand velzetten tegen alle pla
gerijen, tegen alle miskenning hunner rech
ten, zij zullen opstaan tegen alle dwinge
landij van waar zij ook korae, van pastoor
of kasteel, zij eischen hunne rechten en zij
zullen ze bekomen.
De landbouwer en de neringdoener mis
leid door de valsche klerikale beloften,
hebben in 1884 de liberale partij doen vallen,
zij zullen haar in 1906 doen zegepralen, om
dat zij nu overtuigd zijn dat de liberale
partij onverdiend was belasterd geworden
en dat de katholieke beloften niet anders
zijn dan boerenbedrog.
Journal de Bruxelles, een klerikaal dag
blad van Brussel, dat somtijds nog een aan
val krijgt van rechtzinnigheid, schrijft dat
da fransche katholieken grootendeels de
schuld zijn der stemming van de wet op de
Danken wij intusschen God die ons ge
liefd Beigia zijnen weg in rust en vrede liet
voortzetten, trots de houding van Woeste
en consoorten, die het land ten ondergang
zullen leideu als de kiezers er, met aan
staanden Mei, geen einde aan stellen.
Maar dat zullen ze, wij hebben er de vaste
overtuiging van.
----
Wij meldden eeno maand geleden dat de
Engelsche kalolen hun pakje gekregen had
den en dat Koniug Edward aan het bewind
een liberaal ministerie had geroepen met
Sir Campbell, hoofd der Engelsche liberalen
Eu weet gij wat de klerikale gazetten erop
weten te antwoorden Gij moogt niet ver
schieten of niet lachen, want ’t is heel
serieus.
De kalotjes zeggen dat de aankomst aan
het bewind in Engeland van de liberalen
eene victorie is voor de kat.oolijke partij
Als wij dat lazen, hebben wij onze oogeu
niet kunnen geloven. Maar ’t was maar al te
wel alzoo.
En weet gij waarom
Omdat Markgraaf Ripon, gewezen Ondcr-
Koning van Indië, een der beroemdste he-
dendaagscheStaatsmannen,een goed kristen
(Anglikaan) is en vele goede werken doet
Wel, wel dat zijn dingen
’t Is nu te zien of de kalotjes ook zoo te
vreden zullen zijn bij de overwinning der
liberalen in Mei aanstaande in België, of zij
ook zooveel leute zullen hebben
T Zou wel groene leute kunnen zijn I
Het nieuwe Avondfeest dat de Bond zijne
Kers - en Beschermende Leden aanbood in
de schouwburgzaal van de Schild werd nog
maals met een volledig succës bekroond.
Wij hebben zelden een feest bijgewoond
waar zooveel genoegen en levendigheid
beerschle De afwezigen hebben altijd onge
lijk, zegt een spreekwoord, en dit is nog
eens waar, niettegenstaande het Zondag
avond ijskoud weder was.
Beginnen wij maar onmiddellijk met een
kort verslag
Bondsmarsch uit de pen gevloeid
van den Feeslbestuurder en door hem ge
toonzet bekwam nogmaals een volledigen
bijval, nu was de maatstok toevertrouwd
aan M. Pol Wyllie ten einde den toondichter
toe te laten zijn werk te beöordeelen. De hr
Comein onivange onze gelukwenschen.
Het Vaderland. Mej. Alix Comein
beeft die moeilijke uitgalming perfect gege
ven.
De kluchtige noot was voorbehouden aan
Mijne andre broek, door William
Geldof, en Ik kom van de Maan,
door Valeer Geldof. Beide stukjes werden
goed onthaald, de knapen zijn op hun ge
mak en de planken gewoon.Willem enValeer
beloven veel voor de toekomende feesten van
dpi! Bond Ook hakhan fppm druan hi/vhni)
vvij nauuen iiet genot een tweede maal te
hooren II baeio, valse chantée door
Bertha Vandevelde, en Weverslied,
door Marie Degraeve. Beide stukjes werden
onberispelijk gezongen en de toejuichingen
eener geestdriftige zaal hebben deu bijval
bevestigd.
Augusta Rybens speelde correct een stuk
voor piano Razzia. Wij mogen niet
vergeten Mej. Rybens te bedanken over hare
kostbare medewerking. Zij was immers
onvermoeibaar in het beleiden der romancen
op het klavier.Voorwaar eene moeilijke laak.
Eone schets uit het leven, def
tige tweespraak door Clémence Comein en
Adrienne Geldof. Mej. Clémence heeft zich
bijzonderlijk onderscheiden en de terugroe
pingen hebben bewezen dat het publiek haar
aangeboren talent weet te wardeeren.
Waart gijlied in koor gezongen
door do Meisjes. Groote moeilijkheden aan
loeren, dat is wel, maar ze met gemak over
winnen, dat heeft den toehoorder kunnen
beslaligen. Jocelyn, berceuse, ging
evengoed van de hand. Bravo
Slaap zachtjens, uitgalming door
Gabrielle Geldof, liep tot ieders voldoening
goed van stapel.
De Vondeling, lied door Mej. Marie
Tratsaert, en Ik ken, lied door Mej Marie
Vanbavinckhove. Wij mogen zeggen dat
beide romancen zoo wel gezongen weiden
als zij goed geschreven zijn.
Hondentrouw, uitgalming door Mej.
Irma Weyne, waarmede zij den eersten prijs
bekwam in denTooiieelprijskamp vanDeinze
Dat zegt genoeg
M. Arthur Rabaut bracht ons eene ver
rassing Eene deftige alleenspraak. Nutte
loos den lof te maken van dien hooggewar-
deerden tooneelist.
En tot slot Mimi, t’en souvient-
il? valse gezongen door 26 Meisjes, ver
diende ruimschoots de luidruchtige toejui
chingen.
In de boerenbonden door de geestelijken
ingericht onder voorwendsel van voordoe-
lige aankoopeu van landbouwtoestellen,
voedingsmiddelen, meststoffen, enz., in den
echten zin des woords dat hij daar het
aardsparadijs zal vinden, begint de boer te
I gevoelen, dat op zijnen rug geld geklopt
wordt om den politieleen winkel te doen
I draaien dat hij ingelijfd is om hem zooveel
te getnakkelijker in den toom te houden en
I uit te baten, ten einde de klerikale naacht
I te versterken en eeuwig aan het bewind te
8 houden.
De landbouw zou de bron van rijkdom
moeten zijn en de klerikale regeering heeft
er een arme-menschenstiel van gemaakt.
I Moet men zich dan verwonderen dat boerke
van Brussel aan zijnen politieken vriend
minister Van der Bruggen, verwijt den on
dergang van den landbouw te bewerken.
En zijn het de landbouwers alleen welke
heden zoo bitter hunne klachten laten hoo
ren Ondervraag in alle dorpen de hande
laars en andere stiel- en neringdoeners. De
boerenbonden doen hun eene konkurrencie
welke alle gedacht te boven gaat. De toe
stand der neringdoeners wordt noodlottig op
den buiten en duizenden zijn er, welke van
de eerste gelegenheid zullen gebruik maken
om zich te wreken op de klerikale dwinge
landen en broodroovers, oorzaak der groote
ellende in welke zij heden verkeeren.
Het rijk van het klerikalisia is op zijn
einde, de misnoegden zijn talrijk de klach
ten zijn algemeen de zwarte en de vergulde
machten op den buiten slorpen alles op
het geduld is ten einde en het jaar 1906 zal
in onze politieke geschiedenis gemerkt wor
den als de verplettering van de klerikale
uitbuitery.
De boer ia het oude liedje De boer zal
h-t al betalen moede hij is moede den
speelman van onze 'politieke klerikale dan
sers te betalenaan woorden laat hij zich
niet meer vangen want hij heeft te goed
ondervonden dat woorden geen oorden
zijn, te lang is hij de speelbal der kasteel-
Een vrijzinnige wind waait over gansch
Europa. Overal moeten de klerikos de vlag
strijken voor de fiere liberale partij. In
Holland werd het klerikaal gouvernement in
duigen geslagen en vervangen door een
vrijzinnig. Zoo ook in Spanje en ook in
Engeland.
Dat is, beste Pol, een verheugend feit,
welke de beste waarborgen biedt voor de
kiezingen van Mei in ons landeken. Hier
ook waait er sedert verschillende maanden
een liberale wind, die de ultramontanen als
stof zal wegvangen.
van T officieel onderwijs betrachten.
Wij moeten de inrichters gelukwenschen.
Ook mogen zij op onze medewerking
rekenen.
Deze Bond zal een der schoonste maat
schappijen van stad worden.
---
1905 is voorbij.
Zijn verdwijnen zal door niemand be
treurd worden, want ’t was een jaar van
verschrikking.
De duivel des oorlogs heeft getoond wat
hij kan. als de menschen dwaas genoeg zijn
naar zijne stem te luisteren.
De zwaarden hebben gebliksemd, de ka
nonnen hebben gebulderd, dood eu vernie
ling rond zich zaaiende.
Japans velden hebben ’t bloed gedronken
van landzaat en van vreemden, - zijn
zeeën waren rood gekleurd vau menschen-
bloed.
De Rus werd terug gezweept naar het land
dat hij beter zou gedaan hebben nooit te
verlaten.
Dan kende de woede van het volk daar
geene palen meer het wierp zijnen vloek
in het aangezicht zijns keizers, dien het, te
rechte of te onrechteffieschuldigde de schuld
te zijn van al het gebeurde.
De Keizer gaf bevel den oproer met ge
weld te onderdrukken. Het volk werd on-
meêdongend neêrgesabeld, neêrgeschoten.
Do fabrieken en andere werkhuizen wer
den gesloten. Geen werk rneer, dus ook.
geen brood..
Dan begon de bevolking te stelen en te
plunderen. Nieuwe maatregels tot beteuge
ling. nieuwe gevechten, nieuwe slachtof-
Op hei oogent».. j..,
schrijven, staan gansche steden in vuur en
vlam. Men spreekt van duizenden doeden.
En dat de opstand in bloed en dood ge
smoord is.
Vermits nu het tijdstip is van te wen-
schen, wenschen wij dus aan hef gansche
land, dat het jaar, dat begonnen is, dit zij
der verlossing.
In de helft van het land zijn er kiezingen
en de gelegenheid is ons dus gegeven ons te
ontmaken van een klerikaal bestuur dat se
dert 21 jaar het bloed van de gansche natie
heeft vergiftigd
Wij wenschen uit ganscher harte dat
deze kuisching moge gebeuren.
Op die wijze zullen wij eindelijk verlost
worden van een onrechtvaardig kiesstelsel
dat aan de rijken vier stemmen toekent, ter
wijl aan den nederigen werkman slechts
eene stem wordt gegund.
Zoo zullen wij, Dixmudenaren, dan ook
aan onze rechtvaardige vertegenwoordiging
in den gemeenteraad geraken die ons hals-
starig geweigerd wordt. Wenschen wij dus
dat er een einde koine aan de 12jarige wille
keurige alleenheerschappij die van Dixmude
een echt kerkhof heeft gemaakt.
Wenschen wij dat er wat meer recht
vaardigheid in het gemeentebestuur kome,
en dat iedereen op denzelfden voet behan
deld worde.
’t Is aan onze medeburgers te zorgen dat
onze wenschen zich verwezentlijken tot den
welstand en de opbeuring onzer stad.
En hiermede trekken wij het nieuwjaar
in, vol moed en vastbaradenheid, want de
verlossing is nabij.
De pastoorsmannen kunnen maar niet ver
kroppen dat zoo machtig veel volk tegen
woordig was op het Kerstfeest van den
Bond. Er was integendeel weinig volk bij
de kalotjes. De Groote zelf stond ais van de
hand Gods geslagen hij zegde aan schepen
Ghyssaert Maar hoe komt het dan toch
dat gij gewonnen hebt in de gémeentekie-
zi tig En ’t antwoord was Dat is ons
geheim
Overal worden de liberale woordvoerders
met geestdrift ontvangen en aanhoord tot
zelfs in de klerikaalste gemeenten van
U Ons Arm Vlaanderen.
is den klenkalen dwang en brood
roof, de vervolgingen en rechtmiskinningen
van allen aard zoo beu als koude pap en
welhaast breekt de dag aan waarop het ver
bitterde en miskende volk zich zal wreken
en geheel den klerikalen boel in den modder
nedersm'jten.
Hoog de harten liberale vrienden, met
onverschrokkenheid en stalen wil voortge
streden overal het goede zaad, met woord
en pen kwistig rondgestrooid en de zaadje»
zullen weelderige planten worden.
Nog eenige maanden geduld, nog eenige
weken van strijd en de zegepraal is aan
Het Herberfflersblad, orgaan van het Ver-
boiid dér koffiehuishouders, herbergiers en
drankslijters van Antwerpen, deelt in de
twee talen den tekst meê van het nieuw
wetsontwerp op het vergunningsrecht, door
minister de Smet de Naeyer aangeboden, en
schrijft daarover een welberedeneerd artikel
dat aldus besluit
Vakgeuooten, zult gij nog langer dul
den door de Regeering (dis het wetsvoorstel
neerlegt) uitgezogen te worden, door hooge
uitzonderingspatenteii, vergunningsrecht en
openingtaksen
Laat ons handelen gelijk in Nederland,
waar onze Noorderbroeders van alle ver-
sc'nillige godsdiensten en denkwijzen zich
vereeuigd hebben, en het ininisterie-Kuyper
(den vader van de drankwet) omver hebben
geworpen, en zelfs wel in zooverre, dat de
Kamers verplicht zijn deze drankwet te
herzien, welke herziening reeds met het
handteeken der koningin geteekend is.
Laat ons dit voorbeeld volgen en toonen
dat de onpartijdige Herbergiersbond
(want jaren lang hebben wij bewezen on
partijdig te zijn), als het noodig is, politiek
kan maken, voor het welzijn zijner leden en
vakgenooten.
Zooals men ziet beginnen de herbergiers
kwaad te worden, en niet zonder reden.
Maar ’t ministerie zal zich wal wachten zijn
Ontwerp door te drijven eerst zal het de
kiezingen laten voorbij gaan, en behaalt het
de zegepraal, dan is ’t schaap in huis en
gaat de wet er door als een brief in den
post.
j in de Kam
I utol Gr woro gestemd over een voor-
Da klerikale meerderheid stemde
tegen en het voorste! werd verworpen
met 76 stemmen togen 64 eu 4 onthou-
i dingen.
Onthoudt goed deze namen, die voor het
behoud van het vergunningsrecht hebben
gestemd
M Vandsrheyde.
M. Degroote.
M. Pil.
In Mei zult gij hun dit betaald zetten I
Stemde voor de afschaffing
O?'
11T
