ZONDAGSBLAD
met de Burgerij.
6C Kinderfeest
Zondag 23 December 1906 10 cent. per nummer 62* jaar N' 51.
voor de Stad en het Arrondissement.
Treinen tot 1 Juni 1907
Bond van Oud Leerlingen
en Voorstanders
der Gemeentescholen.
Kerstdag 25 December
Leve de Vaderlandsliefde.
De Gongokwestie.
Neemt, leest en oordeelt.
Opgedragen aan
Mgr Moulaert.
Aan Pol de Polemieker.
Praatje met sire
Pol de Polemieker.
Ouderdomspensioenen.
y Tooneelnieuws.
Ben en ander
Abonnementen voorop betaalbaar. De
abonnenien genieten het recht van kosteloos
drie annoncen. De affichen worden eens
gratis ingelijfd I Annoncen 20 c. per regel
Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. per regel
en vonnissen 30 c. Men schrijft in bij den
drukker-uitgever en in de Postbureelen ofbij
de facteurs. Annoncen en artikels franco AjT/'iIIt'
toe te zenden tegen den Vrijdag-avond aan f Ullv
de Uitgever Eüg. VanCuyck, Dixmude.
Vertrek uit Dixmude naar Gent en Brussel
4.59 7.48 8 34 40.22 42.24 2.13 4.20 6.34
Vertrek uit Dixmude naar Veurne en Duinkerke
7.45 9.24 14.40 2.44 5.39 8.06 7.55 9.43
Vertrek uit Dixmude nr Nieuport cn baden
7.27 9.29 12.27 2.47 5.46 7.45 8.42
Werkmanspensioen 1 J-< 'JhL- daags aan 65 jaar.
Een man, ééne stem. Evenredige Vertegenwoordiging in alles en voor alles.
Schouwburgtaai Bourgondische Schild.
1906, om 3 ure stipt 's namiddags,
gevolgd van prijsuitdeeling aan de mede
werkende kinderen.
In het Bourgondische Schild zijn te be
komen
Voorbehnudene plaatten (vorenste stoelen
en hoofdbalkon) tegen 1 fr. van heden af.
Kostelooie plaatsen
1° Van af 20 December om 2 ure, voor de
Bondsleden en hun huisgezin.
2* Van af 22 December om 4 ure, voor de
Ouders der leerlingen van de Gemeentescholen
en hunne kinders, die schelen bijwonende.
3® Op Zondag 23 December, van 9 ure
"'s morgens tot 4 ure 's namiddags voor het
overige publiek.
Het Bestuur verzoekt de belanghebbenden
bij tijds te zorgen voor eene goede plaats,
ten einde geene ontevredenen te maken.
De Congokwestie in de Kamer is geëin
digd op een vaderlandslievend akkoord der
partijen.
De liberalen mogen er de grootste eer van
meedragen.
Het doet genoegen dat eene zoo gewich
tige kwestie kon behandeld worden, bijna
buiten allen partijgeest, De verheven wijze
waarop de liberale afgevaardigde Hymans
het vraagpunt met eene magistrale rede
voering inleidde, heeft teweeg gebracht dat
nagenoeg gansch de discussie het bleef vol
houden in eenen toon van waardigheid en
erust, waardoor de kleingeestige partybe-
rekeningen tamelijk goed op afstand en
buiten kwestie konden gehouden worden.
Zelfs de redevoeringen van den socialis-
tischen hoofdman Vandervelde was in dezen
toon hij kon niet miskennen de grootheid
van het ondernomen werk en de bewonde
renswaardige werkkracht des Konings om
een land van 30 miljoen inwoners voor de
beschaving door handel en nijverheid te
winnen.
Geen wonder dan ook dat zelfs de radicaal
Lorand, ondanks zijne bezwaren tegen het
Congowerk, de verzoenende dagorde stemde
waarop de partijen zich t'akkoord stelden,
nadat Hymans de regeering er toe gebracht
had duidelijke verklaringen af te leggen,
waarvan de hoofdpunten in de dagorde zelve
werden vastgeklonken.
Laat ons nopen dat nu spoedig de ge
vraagde ophelderingen zullen volgen en dat
weldra de koloniale wetgeving zal gestemd
worden. Het ontwerp van overneming en
aanhechting van den Gongo door België
heeft onbetwistbaar eenen grooten stap
vooruit gedaan. Koning Leopold II zal zich
eens te meer hebben kunnen overtuigen dat
het een geluk voor ons land is, eene orde
lievende en vaderlandsgezinde partij gelijk
de liberale sterk vertegenwoordigd te zien
in de Kamers, om er eenen heilzamen in
vloed uit te oefenen op de regeering en om
bij de eerste gelegenheid zelve de regeering
in handen te nemen.
Wat de Herbergbonden ook in 't werk
hebben gesteld om het Vergunningsrecht af
te schaffen, 't is al boter aan de galg
Die onrechtvaardige belasting brengt aan
den Staat meer dan 4 miljoen frs per jaar op.
Voor een ministerie als dit van den pau
zelijken graaf de Smet de Naeyer, die er toe
gekomen is alle jaren 400 tot 450 miljoen le
leenen, zou eene ontlasting van 4 miljoen
al wat beteekenen
Ook zal minister de Smet de Naeyer in
plaats van het Vergunningsrecht af te schaf
fen, dit recht algemeen maken, dit wil
zeggen alle herbergiers, zoo groot als klein,
een vaste taks doen betalen.
Dat heeft hij reeds verklaard en de her
bergiers mogen er zich aan verwachten.
Alle jare stijgen de uitgaven voor de ka
tholieke' scholen, en nieuwe inkomsten
moeten gezocht worden om de twee eindjes
aaneen te knoopen.
Er zijn op dit oogenblik in ons land 206
duizend herbergiers, waarvan 90.000 geen
genever schenken. Maar op die 116 duizend
geneverschenkende lokalen zijner slechts
38 duizend die het Vergunningsrecht be
talen.
Veronderstellen wij nu, dat het Vergun
ningsrecht voor al de herbergen, zonder
onderscheid, op de helft gebracht wordt,
dan zou die belasting, welke ten onrechte
de herbergiers treft, aan de schatkist meer
10 miljoen per jaar opbrengen.
Met de 80 miljoen welke de alcool aan
accijnsrechten opbrengt, zou dat een inko
men maken van 90 miljoen per jaar, welke
het ministerie op den rug van den herber
gier klopt.
En nu, herbergiers, met volle borst ge
roepen Leve het katholiek ministerie,
het doet ons onrechtvaardig betalen 1
■qXjSfr-'fn? r
Aide godsdienstoefeningen hebben Zon
dag in al de kerken van Parijs en in geheel
Frankrijk plaats gehad, volgens gewoonte,
in volle vrijheid, en zonder eenige stooring.
Ondertusschen staan onze Belgische dag
en weekbladen vol met vette letters van
kerksluitingen, priesterverjaging enz., alte
maal leugens die zij uit hunnen duim zuigen.
En Zondag was het prijskamp in 't liegen
van op al de preekstoelen.
Daarmee razen zij het hoofd van hunne
verkwezelde lezers vol. Het is eene nieuwe
speculatie op de dweepzucht en een nieuw
voorwendsel voor onze pastoors om de
lichtgelovige sullen geld af te persen.
't ls het afgezaagd deuntje der klerikale
woorden kram 3rs dat al de gazetten die
hunne gedachten niet deelen slechte lezin
gen zijn.
Gansch hot jaar door, doch bijzonderlijk
bij het naderen van Nieuwjaar, doen onze
tegenstrevers al het mogelijke om het ver
spreiden dier zoogezegde «slechte lezingen
te ver.nindereu. Wat al laster daartoe wordt
uitgekraamd, bedreigingen gedaan, druk-
kiug uitgeoefend, gaat alle gedacht te boven
Indien de klerikalen zich zoo hardnekkig
tegen de verspreiding der liberale dag- en
weekbladen verzetten, dan is het wol onte
gensprekelijk omdat zij de vergelijking
vreezen, omdat zij weten dat de menschen,
die de liberale gazetten lezen, zich niet
slaafsch laten leiden en als werktuigen be
handelen.
Het lezen der liberale gazetten spoort
aan tot leerplicht, tot verdraagzaamheid,
tot vrijheidsliefde. Door liberale lezingen
ontwikkelt men zich op verstandelijk ge
bied, men haat niemand, en men doet niet
aan een ander wat men zelve niet zou
willen dat er ons geschiede.
Nooit hebben wij in d(/62japyn dat de
u Dixmudenaar bestaat, hebben wij zoo
veel nummers verkocht, als Zuudag laatst
na de hoogmis.
't Is een teeken dat de Dixmudeliog onze
manier van zien goedkeurt.
De liberalen hebben met veel genoegen in
de dagbladen gelezen hoe alles rustig is
afgeloopen in Frankrijk, zondag laatst.
Voor de kiezingeu van Mei hebben wij
kunnen bestatigen dat onze klerikale tegen
strevers de nieuwe wet hebben ingeroepen
om ons Vlaamsche Volk te verschrikken en
katholiek te doen stemmen.
De Frausche Regeering heeft alles gedaan
wat mogelijk was, om de wet vrijzinnig en
verdraagzaam te maken.
Alles is vruchteloos geweest.
Niettegenstaande het voordeelig bericht
der bisschoppen van Frankrijk, die niets
beters vroegen dan aan de nieuwe wet te
gehoorzamen, heeft Pius X, een italiaan,
aan de geestelijkheid verboden zich aan de
wet, aan het gemeeue recht, te onderwer
pen.
En nu, dat gansch de fransche geestelijk
heid zich in openbare oppositie stelt tegen
rU Wet, heeft de Regeering, onder het vast
'-V^siaur der Republikeinsche ministers de
schoonste rol in de zaak te 9pelen.
Al de priesters die zich aan de Wet niet
willen onderwerpen, en het ordewoord dat
van Rome komt uitvoeren, zullen de hoe
danigheid van Franschman verliezen.
De seminaristen die aan de wet niet ge
hoorzamen, zullen gelijk do andere burgers
Je ransel moeten dragen (tot hiertoe waren
zij vrij van den militaireu dienst). De pen
sioenen, door de nieuwe wet erkend, zullen
afgeschaft worden.
De bisschoppen moeten hunne paleizen
verlaten die Staatseigendommen zijn, even
als de Pauzelijke Gezant.
Ai hetgeen nu in Frankrijk gebeurt, met
de Roomsche katholieke geestelijkheid, is
de schuld van hare inmenging in de bin-
nenlandsche politiek.
De personen in 1841 geboren en die mee-
nen recht te hebben op het ouderdomspen
sioen van 65 fr. 's jaars, moeten op 't einde
van 1906 hunne aanvraag indienen om dat
pensioen in 1907 te kannen bekomen.
De personen in 1842 geboren moeten hun
ne aanvraag doen op 't einde vac 1907, om
het pensioen te trekken in 1903.
De personen in 1843 geboren moeten, in
driejaren, ten minste, eene som van 18 frs
storten orn de toekenning van de 65 frs te
kunnen bekomen. Die stortingen moeten ten
laatste gedaan wordeu in 1906, 1907
en 1908.
Deze personen hebben nog slechts eenige
maarjden tijd om zich in regel te stellen.
De personen in 1844 geboren moeten ins
gelijks 18 frs storten, ten laatste in 1906,
1907, 1908 en 1909.
De personen in 1845 geboren moeten de
zelfde storting doen in 1906, 1907, 1908,
1909 en 1910.
Dus, menschen van 't jaar 1843, gij hebt
nog maar eenige dagen de kans om u te
verzekeren dat gij ooil het pensioen trekken
zult. Stort gij er de 3 frs niet voor Nieuw
jaar, dan is het er voor altijd mee gedaan.
Stort gij er. voldoet gij aan de andere
voorwaarden der Wet, dan hebt gij liet pen
sioen van 65 frs en bovendien nog een
pensioen voor het geld dat gij gestort hebt.
Wij kunnen niet genoeg aandringen opdat
iedereen zou medehelpen om die oude
menschen van 60, 61 en 62 jaren oud, op te
zoeken Er wordt wel eens gezegd Het is
maar 65 frs, doch als het er op aankomt ze
te trekken en ze worden geweigerd, dan
schreeuwen zij moord en brand.
Op 13 en 14 Januari aanstaande zal
Heden YetM org hen nyet te Dixmude, het
loopende fcooneejjaar sluiten met de opvoe
ring van het beroemd drama Martelares,
(La Marty re) van D'Ennery.
Dit prachtig stuk werd reeds in 1894 door
dezelfde maatschappij met den grootsten
bijval vertoond en't is op het aanhoudend
verzoek van Dixmude's tooneelminnend pu
bliek. dat dit onovertroffen gewrocht nu
wederom ter studie wordt genomen.
De papieren, tot heden onderzocht, bij
den Pauzelijken Nuncius aaugeslagen, too-
nen aan deze geestelijke zich op bestendige
wijze met binneolandsche politiek iuhet.
Volgens de papieren is het bewezen dat
de Paus aan de katholieken ried te werken
op de daling der Fransche Rent, om daar
mee effekt uit te oefenen brieven werden
gevonden om de tusschenkomst van den
Paus te vragen voor deze of geene kiezing
documenten schijnen te bewijzen dat drij
postulanten naar den titel van bisschop
voorafgaandelijk in de handen van den
Nuncius 30.000 frs gestort hadden.
En honderden andere stukken is men aan
het onderzoeken. Traag gaat men vooruit
daar veel werd gevonden in Italiaansche
taal en in 't latijn.
Veel documenten, die hoogst belangrijk
waren, zijn aan de huiszoeking onttrokken,
en naar Rome gezondeu.
Een Engelsch ingenieur te Barfield h eft
eene metselmachien uitgevonden, waar
mede het volgens hem mogelijk is steeuen
muren te metsen. Om de machien te bedie
nen, zijn enkel drij arbeiders noodig. De
eene arbeider spreidt den moortel op het
muurvlak uit, de tweede legt de steenen in
de machien, de derde bedient de machien
zelve.
De uitvinder beweert dat een schier onge
oefend werkman, met zijne machien, in
8 uren, 6000 steenen kan verleggen.
Zoo eene machien zou beter daar blijven
want een geheel ambacht, dat der metsers,
zou er fel door te lijden hebben.
De Chineezen hebben besloten den eere
dienst hunner vaderen te laten varen, aan
al de openbare processies te verzaken, en
aan al de godsdienstige feesten, en het geld
dat de eerediensten hun kost te besteden
aan het openbaar onderwijs. Men schat op
20,000 pond sterling per jaar, dc som die
alzoo der opvoeding zal toekomen.
De hoofdopsteller van het Fransch kle
rikaal dagblad Le Figaro heeft aan ver
scheidene geestelijken gevraagd, of de Paus,
naar hunne meening,zich zou schikken naar
de nieuwe wet op den eeredienst, die ont
worpen is De redacteur vat de antwoorden
die hij gekregen heeft aldus samen
De Paus heeft in zijne encycliek de bis
schoppen uitgenoodigd, den eeredienst te
regelen met de midde/en, die hetgemeene
recht, aan al de burgers toekent. De wet op
het recht van vergadering heeft de Paus
kunnen verwerpen, want die was kenne
lijk niet gemaakt voor den eeredienst Maar
het werkelijk gemeene recht van 4901 zou
de Paus niet kunnen verwerpen, anders
gemeene recht geen zin hebben. Gonolusien
De Paus zal toelaten, dat er vereenigingen
worden opgericht overeenkomstig de ge
wone wet op de vereenigingen van 1904.
Wat nog niet zeggen wil, dat de Paus de
nieuwe wettelijke regeling goed zal vinden.
Ten volle goedkeuren kan de Paus zelfs een
goede wet niet als die den eeredienst regelt
zonder dat men den Heiligen Stoel er in
heeft gekend. De Regeering moest de be
trekkingen met het Vatikaan weer aan-
knoopen.
Zoo ongeveer denken de Parijsche gees
telijken over de vermoedelijke houding, die
de Paus zal aannemen.
Gezel De Bunne, de nieuwe representant
van Kortrijk, heelt in de Kamerzitting van
Dinsdag der verledene week, de minister
ondervraagt nopens de woorden door den
vrederechter van Meenen uitgesproken tegen
een betichte Gaat u doen betalen door den
heer De Bunne, die met volksvertegenwoor
diger te zijn, 4 duizend ballekens trekt.
De minister heeft Dinsdag laatst geant
woord dat hij nog geen antwoord had ont
vangen over die zaak.
Hevige incidenten in den gemeenteraad
van Luik. In den loop van de bespreking
der begrooling werd eene zinspeling ge
maakt op dc benoeming van den bestuurder
der Nijverheidsschool, die geen ingenieur
was.De katholieke hr Schinddeleer beschul
digde schepen Micha voetstappen te hebben
aangewend te Brussel om de bokrachtiging
te verhinderen der benoeming door hel
gouvernement, dat te dien opzichte de
subsidie introk.
M. Micha loochende. Maar M. Digneefe,
liberaal kwam er tusschen. De drij partijen
scholden malkaar uit en werden handgemeen
De burgemeester schorlstede raadszitting
op.
De Fransche Kamer gunt zich zelf geen
Zondagrust. Zij heeft zondag vergaderd en
niet vruchteloos De begrooting voor 1907
is aangenomen met 446 stemmen tegen 91.
Graaf Baudry d'Asson verklaarde, dat hij
niet voor de begrooting wilde stemmen,
want hij en zijne katholieke vrienden willen
geene begrooting helpen aannemen, die de
begrooting van Frankrijk niet is.
Zooals men ziet is enkel het vierde van
Frankrijk klerikaal gezind. Dat zegt meer
dan ellenlange artikels of leugenachtige
sermoenen.
Van heden tot Nieuwjaar
'wordt de Dixmudenaar kos-
leloos aan al de nieuwe
inschrijvers voor een jaar gezonden.
DE DIXMVDEIAA
©a
n vij «lezen tijd laten voorbijgaan gul
len zij hun recht op pensioen verliezen.
De maatschappijen moesten die personen
ipsporeu en ze desnoods aanwakkeren.
/iUU UÏllu.fllg J- f"
