ZONDAGSBLAD
Het Volk
met de Burgerij
Zondag 15 September 1907 10 cent, per nummer 63' jaar N' 37
voor de Stad en het Arrondissement.
Treinen ïan 1 Juli tot 30 September 1907
De aanstaande strijd
voor de gemeenteraden.
Aan de kleinhandelaars
Een priester die twee
kloostergenootschappen
Er zijn kiesdravers noodig
Hulde aan België.
Een en ander
>1/ ^ïeCl ft uu« Wiuv|
Abonnementen voorop betaalbaar. De
abennenleu genieten het recht van kosteloos
drie annoncen. De affichen worden eens
gratis ingelijfd I Annor.cen 20 c. per regel
Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. per regel
en vonnissen 30 c. I Men schrijft in bij den
drnkker-uitgever en in de Postbureelen ofbij
de facteurs. Annoncen en artikels franco
toe te zenden tegen den Vrijdag-avond aan
de Uitgever Euo. VanCuyck, Dixmude.
Vertrek uit Dixmude naar Gent en Brussel
4.59 6 44 7.18 10.17 10.22 12.26 4.20 6 31 8.55
Vertrek uit Dixmude naar Veurne en Duinkeike
7.15 9.21 10.26 2.11 5.39 8.06 7.55 9.43
Vertrek uitDixmude nr Nieuport-baden 7.27 9.43
10 20 11.49 12.27 2.17 5.46 6.34 7.45 8.12 9.10
Werkmanspensioen daags aan 65 jaar.
Een man, ééne stem. Evenredige Vertegenwoordiging in alles en voor alles.
De vacantiedagen zijn haast ten einde. De
tijd van reizen is haast uit voor al wie eene
openbare bediening en het geluk heett, op
eenige rustdagen te mogen rekenen. Die
lijd is misschien al lang voorbij, of liever
hij is er dees jaar niet geweest, voor men
schel» die zich veel met staatkunde bezig
houden en binnen kort dapper de handen
uit de mouwen zullen moeten steken ter
gelegenheid der gemeentekiezingen. Kr zal
trouwens nog al werk op de plank zijn in
vele gemeenten, zoowel in groote als in
kleine, vooral in zulke gemeenten, waarde
klerikalen meester zijn want vele klerikale
gemeenteraden schijnen het in de laatste
hesluurjaren nog al bont aan boord gelegd
te hebben. Misschien denken die heeren
overheden dat zij almachtig zijn en niets
te vreezen hebben, maar het zou hun op
sommige plaatsen nog al kunnen tegen
vallen. Wat er van zij. de strijd om het
plaatselijk gezag zal nog al warm zijn.
- Het is wel waar dat de klerikalen zich op
dien strijd voorbereiden Dat doen zij altijd,
het hcele jaar door, en daartoe hebben zij
nog al middelen, die de antiklerikalen niet
hebben. Zoo hebben zij overal betaalde
mannen, die veel geld uil's lands schatkist
en uit de kassen der openbare besturen
krijgen, enkel en alleen om kiespropaganda
te maken of weinig meer. Die mannen,
ofschoon hel aan de ambtenaars verboden
is, zich in den strijd der partijen te mengen,
zijn overal op de bres voor den klerikalen
winkel. Zij voeren het liooge woord in de
meetingen en andere kiesvergaderingen
zij gaan van huis tot huis om de mensehen
\m ie noodógen en desnoods le verplichlen
voor de klerikalen te stemmen. E11 waar zij
geene stemmen door overtuiging of door
dwang kunnen verkrijgen, daar doen zij de
vijffrankstukken rammelen en koopen de
kiezers maar uit. Dat gaat bij sommigen nog
al gemakkelijk. Er zijn hier en daar nog wel
menschen, die hetzij door ongelukken of om
andere redenen, in geldgebrek zijn en op
het punt staan, geene eer aan hunne zaken
te doen. De klerikale kicsdravers kennen die
personen genoeg en zijn erop tijd bij om,
tusschen vieroogen aanbiedingen te doen en
hun uit de verlegenheid, uit dat geldgebrek
te helpen mits... ja, mits de belanghebben
den maar voor de partij der uitkoopers
kiezen.
Moesten de vrijgezinden maar het hon
derdste deel van dergelijke kieswerkzaam-
heden doen of dien handel in stemmen
drijven, ge zoudt er wat van zien. Geene
vervolgingen zouden te groot zijn. En ze
zouden niet moeten denken ongekend te
blijven, want de klerikale spioenen nestelen
overal, zij dringen overal binnen en zien er
niet op aan, den verklikker of mouchard le
spelen.
Met andere propagandemiddelen zijn de
klerikalen ook niet kieskeurig. Dank aan
hunne, met ons geld betaalde mannen,
kennen zij al de gemeentelijke toestanden en
welen voordeel te trekken uit de minste
moeilijkheden. Soms brengen zij zei ven
moeilijkheden teweeg. Ge hebt bijvoorbeeld
liberale steden, die onder eene klerikale
bestendige deputatie staan en zich groote
opofferingen getroosten voor allerlei werken
van openbaar nut als het onderwijs, verfraai
ing van openbare gebouwen, plaatsen en
wegen, en daardoor eene nog al zware
begrooting hebben welnu die bestendige
deputatie zal die begrooting veel te groot
vinden, ofschoon ze nog al een tamelijk
boni laatzij zal ze zoolang inhouden als
ze kan, pluizen en zoeken naar onregel
matigheden, die ze niet vindt. Daardoor zal
de stad in kwestie in het geval zijn, hare
bedienden niet op tijd te kunnen betalen of
de toegestane verhooging te geven en... de
klerikalen, wier meesters daar alleen oor
zaak van zijn, zullen in hunne gazetten
schrijven, op kiesvergaderingen uitbazuinen
en op de hoeken der straten aanplakken dat
de liberale bestuurders hunne bedienden
niet kunnen betalen en dat zij het geld der
lastenbetalers verbrast hebben.
Geene stadsbedienden zijn er of ze weten
er de minste ontevredenheid uit te buiten,
kwaad vuur te stoken en de overheden in
een slecht daglicht te stellen. Van alle hout
weten zij pijlen te maken om de vrijzinnigen
te bevechten.
Ge zult misschien zeggen dat zoo iels eene
oneerlijke, walgelijke politiek is. Ik weet
het,maar ik zeg u dat de klerikalen van zulke
middelen niet vies zijn. Wij zouden dal niet
kunnen over ons hart krijgen, maar zij!...
Finis coronal opus. Het einde alleen
bekroont het werk zeggen zij en het
doel wettigt de middelen.
Zoo behalen zij soms hier of daar eene
overwinning, die niets anders is dan eene
vuile, stinkende boel met een verguld deksel.
Over het vervalschen der kiezerslijsten
hebben wij meermalen gesproken maar we
moeten het nog doen, en niet ophouden liet
te doen omdat het bestendig is en omdat de
klerikalen er op rekenen dat wij er over
zwijgen zullen. Moesten wij daar niet over
spreken, ge zoudt ze hooren afkomen en
zeggen dat wij zeiven doorouze stilzwijgend
heid bewijzen dat zij in eer en geweten
handelen en dal de liberalen gelasterd
hebben als ze vroeger over die vervalsching
spraken.
Al die lage middelen kennen de anti
klerikalen niet. Zij strijden met open vizier
en komen wet grondbeginselen voor den
dag Zij keuren af wat af te keuren valt en
wat iedereen zou afkeuren, zoo iedereen
maar spreken dierf. Dat belet evenwel niet
dat we nooit den strijd moeten 'opgeven.
Tegen de valschheid en de oneerlijke kies-
middelen der klerikalen moeten wij onze
oprechtheid, maar ook met hardnekkigheid
onze eerlijke kiespropagande stellen. Wij
moeten waken om de deugenielerijen onzer
tegenstrevers in hun echt daglicht te stellen,
en aan de kiezers doen zien dat al hun
bedrog, al hunne valschheid, al hun dwang
maar dienen om het meesterschap te
hebben en te behouden. Wij moeten aan de
kiezers doen verstaan dat de anti klerikalen
alleen bezield zijn met den vasten wil om
onpartijdig ieders belangen vooruit te hel
pen, om orde, vredelievendheid en eerbied
voor elke meeniug te doen heerschen,
terwijl de klerikalen maar azen op twist en
tweedracht en alle belangen veracliton, die
geene klerikale belangen zijn.
En met dien geest bezield moeten wij in
elke gemeente strijden, waar mannen ziju.
die tegen de klerikale meesters durven
opkijken.
Hebben zij geld en dwang, laat ons daar
tegen overal onze overtuiging stellen. Is
overwinning niet onmiddellijk, wij zullen
toch steeds de macht des vijands verzwak
ken en immer zal onze strijd den stempel
dragen van eerlijkheid en deftigheid. X.
Weet gij, vriend lezer, voor hoeveel
franken zaken de katholieke Boerenbond in
't jaar 1906 gedaan heeft. Lees dan
Er werden 27 1/2 miljoen kilogr. schei
kundige meststoffen aan gildebroeders ge
leverd, voor eene waarde van 1 miljoen
500 duizend franken.
Er werden 25 miljoen kilos veevoeder ge
leverd, bedragende 4 miljoen 280 duizend
franken.
1 i/s miljoen kilos meststoffen en rond de
4 miljoen kilos veevoeder meer dan in 1905.
Deze cijfers treffen wij aan in de onfaal-
bare dompersbladen die niet liegen, noch
bedriegen, noch bedrogen kunnen worden.
Indien de verschillende leveringen nu eens
verdeeld waren tusschen de handelaars en
winkeliers, welk voordeel zou dat op
brengen
Nu gaat al die winst in de zakken van
eenige katholieke kopstukken, die 1000 p li.
van hunne aandeelen trekken, terwijl de
kleine burger al de moeite der wereld heeft
om de twee einden van 't jaar aaneen te
knoopen.
O de kadoddej-s zijn zoozeer voor den
geringen man
Faurceulx en St Omarus te Kain, roerende
,';iorwerpen geschat op 30 frs en 300 frs.
Natuurlijk zullen de klokken luiden van
him, bom, bom. Maar, waar 't klokje zich
niet zal laten h >oren, dat is bij de zusters
van Bonne Fspérence en van Sainte Union.
Immers, er slaat in het testament van den
pastoor dat, voor wat het te stichten gods
huis betreft, indien de commissie van het
weldadigheidsbureel het noodzakelijk oor
deelt geestelijken aan te stellen in het
bureel, zij zich ten dien einde mag wenden
tot zulke kloosterorde, als zij raadzaam zal
achten, doch met uitdrukkelijke uit
sluiting van de zusters van Bonne Espéraace
üf van de Sainle Union.
De pastoor heeft er zorg voor gedragen
de woorden uitdrukkelijke uitsluiting
wel te onderlijnen.
Wat mogen die arme zusterkens wel aan
<Ln pastoor misdaan hebben om alzoo uit
gesloten te worden
Opmerkelijk is het dat de door den pastoor
gelegeerde gronden, huis en schuur, tot het
stichten van een godshuis, ten oosten palen
aan de gebouwen en aan den tuin van het
klooster van de Sainte Union.
Geen twijfel dus dat, door 't opmaken
van zijn testament, de katholieke priester
opzettelijk heeft willen doen uitschijnen hoe
hij die zusterkens in zijn harte draagt.
't Zou ons dan nok niet verwonderen in
dien de amie nouneu hem in hare g.-bovlen
herdenken in eenen asem met amichrisi
Corabes en Briand.
Wat gaan wij nog zien gebeuren 1
..^Nien, er zijn geene zwarte kiesdravers
Het Staatsblad kondigt aan dat er een
jaarwedde op 's lands gelden verbonden
wordt aan 32 nieuwe onderpastoors.
In de kiesbureelen, in de badsteden, op
de feestelijkheden bij kongressen ziet men
dat zij het toch zoo lastig hebben, 't W6rk
moet moer verdeeld worden, want zij zouden
er onder bezwijken. Deze 32 nieuwe betaalde
onderpastoorsplaalsen zulleu den zwaren
last der zwoegende zielenherders wat ver
minderen.
Belastingschuldigen en neringdoenden
past op uwe zakken 1
Belgie heeft niets meer te benijden aan
Frankrijk Combes, Clemenceau, Briand, al
die Fransche geuzen worden nu nagevolgd
door eenen Belgischen katholieken priester.
Zoo gij er aan twijfelt, leest het Belgisch
Staatsblad van 8 September 1907.
Op de eerste bladzijde komt een konink
lijk besluit voor tot goedkenring van de
volgende giften en legaten, bij testament
vermaakt door Benjamin Grugeon, rustend
priester, wonende te Kain
1° Voor het tot stand brengen van een
godshuis, onroerende goederen geschat op
achtien duizend frs waarde
2° Aan de kerk van den H. Omarus te
Kain, een tuin geschat ter waarde van zes
duizend frs voor 't lezen van zielmissen
alsmede eene jaarlijksche eeuwigdurende
rente van 43 frs 20
3° Aan de kerken van St-Josephus te
Da Fransehen zouden van honger ster
ven, indien zij onze Belgische werklieden
niet hadden om den oogst te doen in het
Noorden van Frankrijk zijn er 202,542 Bel
gen aan het werk in de nijverheid.
Bovenstaande is te lezen in de klerikale
bladen. Men moet waarlijk toupet hebben
om dergelijken zeever te durven drukken
Hulde aan Belgie.
Zouden die duizenden werklieden hun
vaderland verlaten om in vreemde streken
hard te gaan zwoegen, indien zij hier hun
brood konden verdienen
Zouden bij voorbeeld de werklieden van
stad en dorp naar de groote steden of het
Walenland vertrokken indieu zij op hunne
gebooiteplaats werk konden vinden. Het is
het hooger loon of meer nog het mangel
aan bezigheid dat hun dwingt verre van
huis eene korst brood te gaan verdienen
voor vrouw en kinderen.
Hetzelfde geldt voor de zoogenaamde
Franschmans. En wat zouden die landbouw-
werklieden hier den ganschen zomer ver
richten. In eene week tijds ware de oogst
afgepikt en dan bleef er voor onze kloeke
landbouwarbeiders niet meer over dan het
vooruitzicht van werkeloosheid, armoede
en ellende.
Nu integendeel keeren die tijdelijke uit
wijkelingen terug met een rond sommeken,
dal hun gedurende den winter goed van pas
zal komen. Wij mogen dus het schrijven
van die klerikale gazetten eenigszins wijzi
gen en zeggen De Belgische veldarbei-
ders zouden ''an honger sterven indien zij
Frankrijk niet baddea om er den oogst te
doen.
Zou 't Gazetjedat niet ophoudt van
godsdienst- en kloostervervolgiug in Frank
rijk te spreken, niet willen uitleggen hoe
het dan komt dat Belgische priesters vrije
lijk iu Frankrijk politiek mogen makeo
onder voorwendsel er de belangen der
Franschmans te verdedigen
De veldwachters moeten, voor het uit
oefenen van hun ambt,den kepi,als herken-
ningsteeken dragen. Dat voorschrift wordt
niet altijd nagevolgd. De gouverneurs der
provinciën hebben nu al de veldwachters
herinnert dat het nalaten van het dragen
van den kepi gedurende de uitoefening van
hun ambt, hen zou kunnen blootstellen aan
het toepassen van tuchtstraffen.
De dikste man der wereld is zekere Baby
Jim Simmons en bewoont de stad Beaumout.
in den Texas (Amerika). Hij is breeder dan
hij lang is weegt juist 345 kilos. Zijne
ouders waren van gewone gestalte en
gewicht. Hij is 29 jaar oud en drinkt of eet
niet meer dan een gewoon mensch. Sim
Simmons behoort tot het Negerras.
Zeventig duizend is het getal der dag
bladen, weekbladen en tijdschriften die in
de geheele wereld verschijnen. Dat ver
zekert het laatst verscheu nummer van het
Zeitungsverslag van Hanover, volgens
wie zij, onder de verschillige landen ver
deeld zyn als volgt
Het grootste getal bladen verschijnt in de
Vereenigde Staten 21.735. In Canada
worden er 1153 bladen en tijdschriften uit
gegeven. Frankrijk staat aan 't hoofd der
Europeosche landen met 8548 daarna
komen Duitschland 8050, Engeland 4529,
Italië 3479, Oostenrijk 2178.
De laiuleu <lie meer dan duizend bladen
en tydsciiriftoü tellen zijn Belgie I t. 4,
Rusland fin Spanje 1350, Nederland 1220,
Zwitserland 1200 terwijl 1520 bladen en
tijdschriften de nieuwsgierigheid en de
zucht naar wetenschap der Jnpaneezen
voldoet.
Zooals men ziet is België zoo slecht niet
bedeeld en telt het zelfs 654 organen
meer dan Nederland waar de lee~lutt, n»ar
men zegt, groot is. Als men rekening houdt
met de oppervlakte der verschillige landen,
is het getal der bladen on tijdschriften in
verhouding bij ons grooter dan in Duitsch
land en in Frankrijk.
Daar men nu gedurig erover hoort tlacen
dat er in België niet gelezen wordi mag
men zich met recht afvragen waartoe dan
de 1874 bladen en tijdschriften dienen die
in ons land verschijnen.
Een ministerieel besluit van 3 September
1907, stelt het tolkantoor van Brugge open
voor het invoeren van versch bereid of be
waard vleesch, veten afval, van af 15 Sep
tember, alle werkdagen mits ervan vieren
twintig uren op voorhand aan den vet-aris-
toezicliter bericht te geven.
De heer veearts \loulaert, bestuurder van
het slachthuis van Brugge, is met den dienst
van dit tolkantoor belast.
Eene ware geschiedenis. Sisken ging
bij mijnheer den pastoor om eene mis te
laten lezen.
Dat is vijf frank. Sisken.
Wel, mijnheer de pastoor, vijf frank.
Zijt ge niet abuis
Neen, Sisken,'t is eene solemnele inis.
Ah als 't zoo is
Eenige dagen later wordt de geit van
mijnbeer den pastoor naar den bok geleid
en juist bij Sisken.
Hoeveel is 't? vraagt de knecht van
mijnheer den pastoor.
Vijf frank, Jan.
Welwelvijf frank Zijt ge niet
abuis
Neen, Jan, 't was 'nen solemnelen
sprong zeg bet aan mijnheer den pastoor!
Op het einde van 1906 waren in België
3,375 brouwerijen tegen 3,362 het vorige
jaar. I11 de provinlie Antwerpen waren er
351 in Brabant 531 in Oost Vlaanderen
584; in West-Vlaanderen 695; in Hene
gouw 701 in Luik 124 in Limburg 151
in Namen 173 in Luxemburg 65. De brou
werijen hebben te zamen 209,306,657 kilos
graan verbruikt, dat is voor het gansche
land eene vermeerdering van 6 miljoen
895 kilo tegen 1905.
Uit goede bron wordt gemeld dat te
rekenen van Ide aanstaande maand de vuile
en gebrekkige reizigerswagons van de
Compagnie du Nord Francais, niet
meer op de Belgische spoorwegen zullen
gebezigd worden.
35 luchtballons zullen heden Zondag
tegelijkertijd worden opgelaten in 't Jubel
park te Brussel, om deel te nemen aan da
internationale luchtkoers. Het zal daar de
grootste toernooi van dien aard zij a die
