ZONDAGSBLAD
Het Yolk met de Burgerij
Zondag 21 Juni 1908 10 cent. per nummer 64' jaar Nr 25.
voor de Stad en het Arrondissement.
Treinen van 1 Juni tot 1 Juli 1908
Het hartelijk broederfeestje van
zondag 14 Jnni bij de IJzerzonen
De Evenredige
Vertegenwoordiging
Eene voorspelling.
Ministerieel© kiesdraver.
Eere aan den Vlaamschgezin den
propagandist M. BüTL
Neemt, leest en oordeelt.
De groote Schuldige.
Stervende aan teering
Langzame dood.
Abonnementen voorop betaalbaar. De
abonnenten genieten het recht van kosteloos
drie annoncen. l>e affichen worden eens
gratis ingelijfd I Annoncen 20 c. per regel
Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. per regel
en vonnissen 30 c. Men schrijft in bij den
drukker-uilgever en in de Postbureelen ofbij
de factetrrs. Annoncen cu artikels franco
toe te zenden tegen den Vrljdag-avord aan
de Uitgever Euo. VanCüyck, Dixmude.
Vertrek uit Dixmude naar Gent en Brussvl
4.59 6.44 7.18 10.17 10.22 12.26 4.21 6.31 8 55
Vertrek uit Dixmude naar Veurne en Du inker ke
7.15 9.21 10.26 2.C6 5.39 8.06 7.55 9.43
Vertrek uit Dixmude naar Nieuport-badf l
7.27 9.29 10.20 11.49 12.27 2.17 5.46 7.45 8 12
Werkmanspensioen
daags aan 65 jaar.
Een man, ééne stem.
Evenredige Vertegenwoordiging in aJles en voor alles.
Rataplan 1 rataplanrataplan en de
faufare der Yzerzonen stelt zich in bewe
ging, het machtige Visscherslied weergalmt
in de straten van stad. Oud en jong ver
toont zich aan deuren en vensters en juichte
de dappere Lijnvisschers toe. 75 Yserzonen
in uniform met de vischpers en net op den
schouder, marcheeren op stap als militai
ren. Gij vraagt mij wat er gaande is, ehwel,
't is de Jaarlijksche Algemeene Vergadering
der Yzerzonen met de traditioneele Kouing-
visscliing.
Eere aan me tere toekomtDe Jubilarissen
werdeu eerst uit hunne woning gehaald en
met eene levendige Brabanfonne begroet
daarna den Koning,
De feestzitting volgde en werd geopend
door den Hoofdman die in eene kranige taal
de openingsrede hield, menigmaal met toe
juichingen onderbroken. Zooveel mogelijk
geven wij de aauspraak weer vau M. Rabau
Geachte Medeleden
Het moet ons werkelijk verheugen zoo
telken jare in ons raidden, le ien aan te tref
fen die twintig jaren lang vau onze Maat
schappij deelmaken en haar tot eer en roem
strekken.
Onder deze tellen wij dit jaar vooreerst
ons getrouw roedelid de heer CU. Vanhoucke
die zeker wel een der verkleefdste Tzerzonen
mag genoemd worden.
liet was in Algemeene Vergadering van
17 Juui 1888, dat onze gevierde Jubilaris
Jid der maatschappij gekozen werd. On
middellijk werd den vlijt en den iever vau
het nieuwe lui opgemerkt, en op 7 Januari
1889, dus 6 maandeD nadien reeds ua het
helaas te vroegtijdig afsterven van zijo zoo
diep betreurden broeder (die tot dan toe
hot hart en de ziel der toen nog jonge
maatschappij was werd onze huidige
jubilaris, Secretaris-Schatbewaarder der
Yzerzonen benoemd.
Deze moeilijke taak bekleedde hij met de
grootste opoffering gedurende 8 jaren tot op
12 Juni 1897. De maatschappij steeds in
getal aangroeiende werd de plaats van
Secretaris-Schatbewaarder in twee ver
deeld. Onze goede confrater bleef Schatbe
waarder, dit tot in Juli 1900. Sinds is de
hoer Vanhoucke voorts tot op den dag van
beden nog een der verdienstelijkste bestuur
leden gebleven. Het is dus om zoo te zeggen
een dubbel jubelfeest dat wij hedeu mogen
vieren, niet alleenlijk dat van lid, maar ook
dat van trouwe en wijze leidsman.
Ook zijn wy gelukkig, beste Jubilaris, de
gelegenheid te vinden om u te zeggen hoe
dankbaar wij jegens u zijo voor al hetgene
gij voor den bloei en den voorspoed der
Yzerzonen gedaan hebt.
Wij overhandigen u het eereteeken van
Jubilaris en drukken den innigsten wensch
uit u nog lange jaren als een verdienstvolle
medebroeder in ons midden te mogen be
houden f 11
Het spijt ons dat onze Jubilaris den heer
René Fache op het laatste oogenblik belet
is dit feest bij te wonen. Ik zou van die om
standigheid gebruik gemaakt hebben om te
zeggen hoe gelukkig wij zijn te bestatigen
dat wij tot zelfs onder onze beschermleden,
telken jare persooen aantreffen die twintig
jaren lang hunne genegenheid en sympathie
betoonen roet ons hunnen naam te schenken
als beschermer en ons hunne kostbare gel
delijke ondersteuning te verleenen
Het is ons alleraangenaamst hun van tijd
tot tijd onze erkentelijkheid te kunnen be
tuigen, en hun te zeggen hoe dankbaar wij
hun zijn voor die groote belangstelling aan
dewelke onze wakkere volksmaatschappij
grootendeels haren bloeienden toestand te
danken heeft 11
Nog een onzer oudste medeleden die het
getal der Jubilarissen komt te vermeerderen
is de heer Huyghebaert Frans. Het was in
zitting van 25 Augusti 1888 dat onze goede
confrater lid der Yzerzonen werd gekozen.
Sinds het vijfde eener eeuw dus is onze
Jubelaris aan de Yzerzonen gehecht geble
ven en nam in den loop van die jaren aan
een groot getal prijskampen deel.
Ik ben gelukkig, beste Confrater, aan zoo
een verkleefd medelid, het eereteeken van
Jubilaris te mogen overhandigen en weDscb
u in naam der Maatschappij van harte geluk
op dezen aangenauen feestdag 1
gen en verdienstvollen Secretaris, die in het
verloopen jaar de plaats van Koning be
kleedde.
In die hoedanigheid heeft hij gedurende
het verloopen jaar in de verschillende prijs
kampen waaraan de Yzerzonen deel namen,
vier prijzen behaald.
Het is dus niet te verwonderen dat onze
goede Confrater, juist een jaar geleden den
palm van Koning bijhaalde en het zou
ons ook niet verwonderen indien wij eerst
daags dien knappen visscher, dat kostbaar
medelid als Keizer onzer maatschappij
mochten uitroepen.
Ik denk het met u eens te zijn, vrienden,
om onzen gevierden Koning op heden
opeutlijk hulde te brengen en hora uit ter
harte te danken voor de opofferingen welke
hij zich getroost om de Yzerzonen ten allen
tijde zoo ierervol ten dienste te staan.
Leve onze Koning
En nu, Vrienden, een driedubbel Hoezee
Voor onze Jubilarissen, voor onzenKoning
Laat ons heden jubelen en onzen Jaar-
lijkschen Vergaardag met welbehagen en
luister vieren !II
Laat ons zoo voorts den weg van eer en
bloei bewandelen lü
Wees als YierzoonVrijzinnig, Rechtvaar
dig en Broederlijk
Do twist en tweedracht die wij bij onze
geburen ontwaren, moeten ous meer en
meer inoed geven om van onzen kant de ge
lederen enger toe te sluiten eu hand in hand
te werken om de Yzerzonenonze geliefde
Visscherskring als de talrijkste en bloeienste
maatschappij van stad te behouden.
Leve de Yzerzonen
Laat mij nu bij die woorden ook een
woord van dank voegen voor onzen ieveri-
Vooruit in goede orde en onder het
spelen van eene krijgsmarsch trokken de
liefhebbers van de Heugelroede naar de
Hoogebrug voor de Koniugvissching.
Honderden Dixmudelingen volgden met
belangstelling de uitslag der twee serieu
men betwistte de kansen.
Het klonk er gedurig Visch I Visch
1* Serie Zwaarste visch en Koning. Da
heer Pol Wyllie vau Ardooie, een onzer
inboorlingen die trouw aan de-Yzertonen ge
zworen had, werd Koning verklaard en
uitgeroepen, onder de geestdnftigste toe-
j uichingen.
Daarop volgde de 2' serie Meest getal
visscheü. De eerste prijs werd behaald met
acht vissollen door den heer Arthur Poeren,
den jjverigen Secretaris.
Na eenige herbergiersleden bezochten
het vlaamsch schuimend hier genut te heb
ben, kwam men aan het lokaal het krach
tige Visscherslied spelende ©n in koor mede
gezongen.
Van 4 tot 6 uren waren de Vrouwen aan
het bollen om schoone prijzeu. Wat gulhar
tige vreugde bij de Confrateressen. De
vrouwtjes kunoen zich vermakeu, geloof
mij vrij.
Om 6 i/a ure Uitreiking der prijzen.
Jaarrekening. Aanvaarding van 7 nieuwe
leden die het ledengetal brengt op 145.
Om 8 A/a ure was het ruime lokaal stamp
vol. Dansera en danseressen waren onver
moeibaar en draaiden en zwaaiden op de
toouen van een medeslepend muziek. Om
2 ure scheidde meu uiteen met eon Tot
Weerziens X.
leenen aan de eenen, en niets te laten aan
de anderen die de medewerking van allen
willen benuttigen om tot het beste landsbe
stuur te geraken. Dank aan hunne pogingen,
en ook een beetje aan wat rumoer in de
groote steden, is de E. V. toegepast ge
worden sedert 1900 op de WTetgevende
Kieziugen.
Is die toepassing onberispelijk, en valt er
niets op te zeggen Ho neen 1 De wet is
gemaakt door klerikalen, die er al het mo
gelijke voordeel habben uitgetrokken
Sedert acht jaren is de wet in voege, en
de partijgangers van E. V. groeien van dag
tot dag aan.
Na de leste kiezingen blijkt liet, (en het
ministerie zal moeten de oogen openen), dat
de staatspartijen zich sterk op de hielen
volgen. Daarom is het noodzakelijk aan de
niet vertegenwoordigden in de provincie- en
gemeenteraden de zetels toe te keuneu,waar
aan hunne getalsterkte recht geeft. Het
ware nuttig, toenaderend en rechtvaardig.
Nuttig, want 't hooren van eene klok
ware niet altoos meer voldoende, en menig
gedacht, nu niet geuit uit lamlendigheid of
uit partyschap, zou plaats vindeu in de be
spreking, eu bekrachtiging in de beslissing.
Toeuaderend, als eeuieder zou weten dat
elke partij toch hare zetels zou bekleeden in
de gekozene korpsen, ware de strijd min
hevig, min persoonlijk, min vyandig en
na den uitslag zou geen plaats meer zyn
voor haat, nijd en wraakzucht.
Rechtvaardigelkeen zou mogen de
stem vereffen, elkeen zijn steun geveu tot
bekomeu van voordeden en plaatsen elk
een openbaarlyk aanklagen bij de kiezers,
deze bestuurders die niet recht hebben ge
handeld in het toekenuer» vau toelagen, in
hot bevelen van werken, in het benoemen bij
bedieningen in een woord omdat er recht
zou zijn voor allen en in alles.
Dat is 't werk van den wetgever.
Deze die de E V. zal invoeren
samenstellen van al onzo politieke
stuurlijke korpsen zal de beste eu lofwaar
digste wet doon stemmen sedert ous onaf
hankelijk bestaan.
Het is de eerbare taak der tegenwoordige
wetgeving. Politicus.
bij
eu
het
be-
De E. V. is geen punt van hot politiek
geloof voor katholiok, socialist of liberaal.
Maar enkel een mekauiek stelsel in de kies
wet geschreven, om tot de meest juiste
vertegenwoordiging van al de kandidaten in
stryd by de kiezing, te geraken in evenredig
heid van hun stemraengetal. Men kan voor
staander of verdediger der E. V. zijn, zon
der te eiudigen tot eene politieke partij toe
te behooren. Ook heeft de E. V. hardnek
kige bekampers, en niet min hardnekkige
partijgangers. Ónder de eersten telt men al
de vasthoudisten, zooals priester Daens
weleer zegde al de liefhebbers van alles
voor ons en onze vriendjes (In Dixmude zoa
men zeggen Recht voor allen en in alles, dat
is immers hetzelfde) de klerikalen gekozen
door den buiten de overheerscheude socia
listen van de kom van Seraing en van den
Borinage de gematigde liberalen van de
groote steden. Onder de laatsten telt men
een groot getal verderzionde mannen,
staatsmannen die verstaan dat ineen klein
landéken als Belgie, het onmogelijk gewor
den is, met het nog niet genoeg opgevoed,
algemeen stemrecht, al de macht te ver-
Een kristen demokratiscli blad heeft de
volgende berekening gemaakt volgens welke
de dagen van de priesierregeering in ons
land geteld zijn.
Alle tien jaren, wordt eene volksop
telling gedaan.
Volgens de Grondwet moet er een
volksvertegenwoordiger zijn per 40,000 in
woners.
In 1912 zullen er dus 22 nieuwe afge
vaardigden moeten bijkomen.
Volgens de Annuaire zullen waarschij-
nelijk deze zetels derwijze verdeeld wor
den
Omschrijving van Doornijk 1 Mons 1
Soignies 1 Charleroi 2 Luik 1 of 2
Dendermonde 1 Antwerpen 3
Mecheleti 1 Brussel 5 Leuven 1.
Van deze 22 zetels zullen er zeker 15
aan de anti-klerikalen toekomen, 5 aan de
klerikosen 2 zijn twijfelachtig.
Dus, indien de anti regeeringspartij in
1910 geen enkelen zetel won, valt hel kleri
kaal ministerie onvermijdelijk in 1912.
Wij nemen die voorspelling aan,
De gewezen kristen-demokraat Renkin,
livreidrager der klerikale kasteelheereu ge
worden om aan een ministerporlefoelie te
geraken, wierp zich met drift in den laat
ste» kiesstrijd als kiesdraver.
Op het banket der katholieken te Ronse
hield minister Renkin de volgende groot
spraak In Vlaanderen vooral zullen de
liberalen vast en zeker eene ferme neerlaag
oploopen, zou men niet zeggen Arle-
renkin.
Nu,'t waren juist de Vlaanderen die den
liberalen triomf verzekerden en de minis-
terieele meerderheid van 12 op 8 deed dalen
Profeet Arlerenkin wordt in de klerikale
gazetten van zijne eigene vrienden over den
hekel gehaald.
Hij zou beter gedaan hebben zich met
de kiezingen niet te bemoeien -
Voor hunne welverdiende straf moeten
de klerikalen nu malkaar verscheuren.
Wien eere toekomt naar aanleiding der
schitterende zegepraal door de anti-klerikale
partij behaald in het Vlaamsche land, dat is
ontegensprekelijk de wakkere, liberale strij
der M. Buyl.
Maanden lang heeft bij bijna al de kies
omschrijvingen doorloopen waar er zou ge
streden worden, allerwege het goede woord
verspreidende waaruit lauweren zijn gespro
ten. In de kiesomschrijvingen Dendermoude
Hasselt, St Truien en Tongeren-Maaseik
vooral, heeft onze vriend Buyl bestendig op
de bres gestaan
Te Hamme, Zele, Wetteren, Lebbeke,
Buggenhout, Cherscamp en andere voor
name gemeenten beeft bij meeting op mee
ting gegeven, om zijnen vriend de hr Cesar
Van Damme, die bijzonderlijk het mikpunt
der klerikalen is geweest, een handje toe te
steken. Het leemland heeft hij bewerkt
mat de hr Peten, op wiens zetel de pastoors
het bij uitstek gemunt hadden, en Maasland
en Kempen heeft hij wakker geschud met
de heeren Neven en Wielemar.s.
In Bree, Peer en Achel, waar liberale
kandidaten vroeger zouden gesteenigd zijn
geworden, heeft de onverschrokken beer
Buyl tot hel volk gesproken dat nog nooit
anders had gehoord dan de missiepreek.
Overa' werd de hr Buyl door de geest
driftige menigte toegejuicht.
M. Buyl hééft de eerste bres geschoten
in de kerapisclie burcht, waar sedert 'l jaar
30 liet klerikaal vaandel wappert, uitdagend
en tartend, alwie maar eenigzins van vrij-
gedacht beschuldigd werd.
Tot in zijne laatste verschansing heeft de
hr Buyl den klerikalen vijand nagezet, aan
gevoerd door zijne excellentie minister
Helleputle, die in de Limburgsche Kempen,
volgens eigene getuigenis, eeneu put ging
graven, zoo diep als de hel, om alle libera
len en socialisten, met huid en baar in dien
put te stoppen
Leve, lang leve onzen Buyl
De kieswerkzaamheden in Belgie zijn
langdurig en ingewikkeld.
Al kende men in vorige wetgevende kie
zingen van 's anderendaags de offieieele
uitslagen, nu is bet alzoo niet meer.
Volgens liet orgaan van minister Helle-
putte ziju de offieieele uitslagen als volgt
SENAAT
Anti-klerikale stemmen
Klerikale stemmen
Anti-klerikale meerderheid
KAMER
Anti klerikale stemmen
Klerikale stemmen
566,717
492,221
74,496
728,102
535,137
Anti-klerikale meerderheid 192,965
De Bezemmarkt kletst in zijne poezelige
handjes en roept Leve de kalotjes
Na de afgrijselijke slachting te Conti ch
die hel gouvernement op minstens vijf mil
joen zal te betalen hebben, zoo dadelijk
gevolgd door de ontriggeling van Chenée die
aan drij menschen bet leven kostte, en het
ongeluk op de baan van Rochefort waarbij
zes menschen het leven verloren, hebben
wij geen enkele reden meer, om nog langer
de heeren Vandenpeereboom en Liehaert te
betreuren.
Deze drie onheilen, zoo slag op slag,
bewijzen dat M. Helleputle met eere den
post en de... tradition van die twee meesters
spoorwegontredderaars heeft overgenomen.
Meer dan met eere zelfs, want nooit onder
Vandenpeereboom of Liebaert, is de nala
tenschap van het algemeen besiuur in veel
in de oorzaken dier drie rampen geweest.
Ons klerikaal ministerie zit in een slecht
vel. 't Is voor niemand een geheim.
Voor de kiezingen, alhoewel steunend
op eene meerderheid van 20 stemmen en
DE DlXMDDENAAB