weekblad
DE INZiJPELING VAN HET CLERICALISME
IN HET ROODE KAMP.
Van Alles Wat.
Een leening voor
onze Spoorwegen.
Het Belgisch
- Radio-ételsel.
Voor Staat Arrondissement
Uitgever R. DAENENS, Dixmude.
l
Compensatiekas
voor Gezinstoelagan.
1
K
X
K
X
EEN RELIGIEUS SOCIALISTISCH VERBOND.
P” T.T., on-
F-
s
mxkxmmxxxxxxxxxxkmxxxmmxxkiwikmxmxxkxmxmmm
Alles wat den opstel betreft moet tegen den Woensdag avond, vrachtvrij .X
en onderteekend aan den uitgever besteld worden.
XXXXXXXXXXXMX XXXXMMMMXXXXXMXMXXMXKXMXMXWX
K
M
X
Wie zal het winnen de Gezel van den Clericaal,
of de Clericaal van den Gt.zei
I
125e JAAR. Nr. 46.
ZONDAG 29 NOVEMBER 1931.
I
•i
minder
juist voor
i
werd
7
g
vernemen uit een vi 'erview door
en den H.
Vader, dat heeft tot nu toe nog maar alleen
üieid wc-lg.ci^ii, zonder op j
goed christen te zijn. Ter- j
1.. 1-rxr»r4'a1r<ün TocXP-'Tl
is de plaatsvervanger
zijnen huize sprekelijk
.11 derden Donderdag van elke
tot 11 uur, Yperstraat, 27,
1(87.
ACTIVISTISCHE BUDGETVRETER.S.
EEN CREDIET VOOR AFGESTELDEN'
Tijdens de bespreking van het budget van
Nijverheid en Arbeid, heeft de heer De-
mets, een amendement neergelegd, ertoe
strekkend een crediet van 65.000 fr. .te doen
schrappen, dienende om vergoedingen uit
te betalen aan vroegere leden van het per
soneel, die uit hun ambt werden ontslagen
en die niet in de voorwaarden verkeeren om
van een pensioen te kunnen genieten
En weet men nu, wie die leden zijn, die
geen recht op pensioen kunnen doen gelden,
en die sommen ontvangen van den staat?
Een oud afdèelingsoverste, een hoofdklerk,
een redacteur van le klas en een toezichter
van Maten en gewichten, die uit hun
dienst ontslagen werden omdat zij dienst
hadden genomen in de Waalsche eri Vlaam-
sche ministeries die tijdens den oorlog
door dé separatisten werden gesteld in
plaats der Belgische.
Geen Belg, geen Belgische centen!
VOOR DE' GEPENSIONNEERDEN.
Zooals men weet, worden de ouderdoms
pensioenen uitbetaald door tusschenkomst
van den postcheck dienst. Deze dienst geeft
ter betaling van bedoelde toelagen assigna
ties uit, waarvan de taksen (uitgifte en beta
ling aan huls) van het bedrag der pensioe
nen worden af gehouden.
De minister van posterijen heeft thans
besloten dat soortgelijke titels, in den loop
van dit kwartaal uit te geven, bij uitzonde
ring nog van het vóór 9 November j.l. van
kracht zijnde posttarief zullen geniete».
Huis» Yperstraat, 22, van 10 tot 12 ure,
Nieuwpoort: Laatste Zondag. Lokaal Duy-
nenhuis van
lokaal 'bij M. Van Loo,
herbergier, marktplaats
van 10 tot 12 uur.
- >r' i
i.iarquet,
-,ock, te
De Raad heeft besloten de facultatieve
verzekering der reizigers tegen ongevallen
aan een verzekeringsmaatschappij toe te
vertrouwen.
Hij heeft kennis genomen van het verslag
van de bijzondere commissie belast met de
studie van de 'electrificatie van de baan
Brussel-Antwerpen.
Verschillende tariefmaatregelen werden
genomen en verschillende administratieve
kwesties geregeld.
SPREEKUREN VAN ONZE LIBERALE
VOLKSVERTEGENWOORDIGERS.
der maand lokaal
Herbergkermissen. oombata. ear. worden voor de geabonneerden k*s W
steioos opgenomen. X
X
at't Hl»®iliM fcv«sz8B« xeAifrija,.,
Het schijnt dat de behoefte aan nog een
nieuwe partij zich in ons land dringend
doet gevoelen. Het moet hier worden zooals
in Holland, waar, met zijn twee dozijn lijs
ten,, een stembiljet eruitziet als een rol be
hangpapier.
De nieuwst-gestichte. politieke groepee-
ring wil nog geen afzonderlijke partij zijn.
Slechts een afdeeling van de Belgische
Werkliedenpartij
Het betreft hier namelijk de geloovige
christenen ónder de socialisten. Want die
zijn er nu ook. En dezen hebben verleden
Zondag hun eerste congres gehouden in het
Volkshuis te Brussel.
Men heeft al te gemakkelijk gedacht, dat
de christen-democraten feitelijk de katho
lieke socialisten waren. De congresseerders
van Zondag zijn van meening dat de chris
ten-democraten .slechts den linkervleugel
van dé katholieke partij vormen, terwijl zij
zelf de rechtervleugel van dé socialistische
partij willen zijn.
Ze bezitten zelfs al een afgevaardigde in
de Kamer: den heer gezel Chalmet die op
de socialistische lijst te Gent gekozen werd.
Op hun congres hebben ze vooral wen-
scliën en eischen uitgebracht aan het adres
van de leiding der Werkliedenpartij, in wel
ker hoofdkwartier zij trouwens reeds ver
gaderd waren.
Zij treden het economisch prpgramma van
efe socialisten VI] tri WlilEri HCTpCTX aan ó«iZcö
verwezenlijking, maar zij eischen de vrij
heid en het recht op om te gelooven aan
God en al zijn Heiligen, om hun christelij
ke plichten te vervullen, én om hun verga
deringen te mogen houden en cursussen te
mogen inrichten in de Volkshuizen der par
tij-
De vrijdenkers van de partij mogen ’t wel
doen, zeggen ze.
Over de vraag, of de leden van het Reli
gieus socialistisch verbond eerst lid van de
Belgische Werkliedenpartij zullen moeten
zijn, werd op ’t congres geen éénstemmig
heid bereikt. Tenslotte werd aangenomen,
dat alleen maar de bestuursleden tot de so
cialistische partij zullen moeten behooren.
...Zoodat dan iedereen die zich maar ka
tholiek socialist wenscht te noemen, het
recht zou hebben, zelfs zonder bij de B. W.
P. aangesloten te zijn, om in de socialisti
sche Volkshuizen propaganda te komen ma
ken tegen «de materialistische gedachten»,
zooals het op dit congres heette,
Vandervelde, Wauters, Spaak en Piérard
hadden aan het congres een telegram ge
stuurd met hun vurige wenschen voor een
vruchtbaren arbeid
Wil zulks beteekenen, dat de Groot-Bon-
ze- én zijn luitenants ervoor te vinden zijn
om de Volkshuizen ter beschikking te stel
len van wat zij op elke andere plaats ter we
reld als clericale, geestverstompende pro
paganda zullen beschouwen?
\Ve mogen een versch puntje scherpen
aan onze nieuwsgierigheid, wat. betreft het
gezicht, dat gezel Engels zal getrokken
hebben bij ’t lezen van dat alles in de
Volksgazet».
Daar verkondigen de mannen van zijn
slag nu hun heele leven lang, dat het cleri-
calisme de grootste vijand van den arbeider
is, de antipode van de democratie, dat de re
ligie door de eeuwen heen slechts het mid
del geweest is voor de machtigen der aarde
en cïe bezitters om den proletariër zoet te
houden en hem té doen berusten in zijn el
lende en zijn verdrukking, -daar worden
op de socialistische Handdagen met indruk
wekkende meerderheden moties op moties
gestemd tegen het verleenen door de open
bare bestureq van welke subsidie ook aan
het godsdienstig onderwijs, daar stellen
zich de socialistische leiders zich aan als de
meest onverzoenlijken van alle anti-clerica-
len, en, zie... eensklaps vertoont zich daar
op het lichaam van de Socialistische Partij
zelve een clericale buil, zoo dik, dat er op
een schoonen Zondagmorgen het heele
«Maison du Peuple» te Brussel mee te vul
len is.
En dit congres eischt, dat de tot dusver
éénstemmig anti-godsdienstige socialistische
partijleiders hun Volkshuizen zelven ter be
schikking zou stellen van diegenen welke
.is h
het derde kind
het vierde kind 70 ft
het vijfde en al de volgende 100 fr.
zulks pr maand. (Kinderen van i.
dan 14 jaar).
Deze komperisatiekas heeft nu
doel deze sommen van de patroons te ont
vangen en aan de rechthebbende arbeiders
uit te keeren, zooals de wet voorziet, ten
j einde verhandelingen te vergemakkelijken.
Er is nu een middel om de beheerskosten
te verminderen: U in groot aantal aan te
sluiten. Wacht dan ook niet langer meer.
'Toetredingen kunnen op het volgende
adres toegezonden worden: (Naam of fir
ma, beroep,getal werklieden en bedienden)
Heer Advokaat Victor Sabbe,
Sint Annaplaats, 9, Brugge.
Na een klopjacht nabij Duik vluchtte
een everzwijn op de spoorbaan, en werd
daar door een trein doodgereden.
De jagers, die het dier achtervolgden
eischten het op. De Nationale Maatschap
pij der Spoorwegen deed echter op haar
beurt het recht op het gedoode en niet be
schadigde everzwijn gelden.
De gendarmerie is tusschen beide par
tijen gekomen, en men weet nog niet aan
wie het beest zal toegewezen worden.
Door een trein doodgereden en niet be
schadigd?... Hoe rijmt men dat te samen?
En dan door de Nationale Maatschappij der
Spoorwegen opgeëischt..; Bij monde van
den machinist van den trein? Door den kok
van den Restauratiewagen? Of door den
minister van Spoorwegen die daar juist
voorbijkwam?...
aardig! geval, indardaa^.
hun eigen materialistische opvattingen
willen bestrijden.
WTe moeten erkennen dat zelfs een aan
dachtige herlezingvan de verslagen over
dit congres het toch nog enkele belangrijke
punten voor ons in den mist heeft laten zit
ten.
Welk wil het hoofddoel van de aparte pro
paganda der religieuze socialisten zijn?
Is‘het: Onder de socialistische werklieden
bekeerlingen, winnen voor den godsdienst?
Of: onder de godsdienstige werklieden be
keerlingen winnen voor het socialisme?
We zouden kunnen denken, dat het voor
al om de eerste van deze doeleinden gaat,
wanneer de religieuze socialisten er toch
zoo sterk op staan om te mogen vergaderen,
Ijropaganda te mogen maken en cursussen
tc mogen inrichten in de socialistische
Volkshuizen.
Want, indien het hun méér te doen ware
om het winnen van aanhangers voor het so
cialisme onder de katholieken, dan zouden
ze toch even goed als geloovigen, als goe
de parochianen die ze zijn en willen blijven
aan de geestelijkheid den eisch kunnen
stellen om te mogen vergaderen en propa
ganda voor het socialistisch doel van hun
programma te mogen maken, in de kerken
én in de patronages
Het is inderdaad niet in de Volkshuizen,
<lat ze voor de versterking van de sccialisti-
j bu, kunnen uerken, lin
indïen ze thans vragen om daar te mogen
i- ra aderen, dan mogen de socialistische
kopstukken wel gelooven, dat het hun mee.
te doen is om geloovige socialisten voor de
Kerk van Rome te. winnen.
De religieuze socialist staat tusschen den
bisschop langs den eenen kant
Vandervelde langs den anderen.
Wien acht hij ’t eerst gehoorzaamheid
verschuldigd? Wiens partij zal hij kiezen
bij ieder conflict tusschen de Kerk en de j.
Werkliedenpartij?
Wij zouden ervan denken: Deze van den
Bisschop,-van de Kerk. Dezen toch kan hij
geen gehoorzaamheid weigeren.
tc houden, een g—d N..;stsu
wijl hij wel de horens kan opsteken tegen
e’en Patron en tegen de heele socialistische
leiding zonder daarom noQdzakelijk op te
houden, te behooren tot de socialistische
partij
De H. Vandervelde heeft voor zoover we
weten nog niet -zooals de Paus van Rome
zijn eigen onfeilbaarheid uitgeroepen.
DE DIXMUDENAAR
Abonnementsprijs 12 fr. ’s jaars, voorop betaalbaar. Men kan
zich abonneeren in alle postkantoren van Belgie of op het Bureel van
’t blad, Voor Buitenland 28 fr. Alle aankondigingen mogen vrij
Jg aanveerd worden. Prijs volgens overeenkomst
DE GROOTE WERKEN.
Het financieel technisch comiteit der
greote werken vergaderde verleden Week
Vrijdag, onder voorzitterschap van den heer
Francqui. Na den staat van vordering der
werken onderzocht en kennis van het voor-
- gestelde programma genomen te hebben
heeft het comiteit besloten bij de regeeriiig
aan te dringen voor het aanleggen van de
verbinding Briegden-Neerharen voor éche-
pen van 1350 ton. Dit kanaalvak, waardoor
het Albertkanaal met dé Zuid-Willemsvaart
verbonden wordt, zou tegen 1935 voltooid
moeten zijn, ongeveer gelijktijdig met dé
werken van het Albert-kanaal, welke in uit
voering zijn tusschen Imik en Bricgden.
Het comiteit dringt eveneens aan, öpdht
zouden wo^fcn;-
‘'van 600 ton tusschen Antwerpen en l,uik
zouden kunnen varen, over Ternaaien,
Bricgden, Neerharen, Mol en Hererithals.
Ten slotte vraagt het comiteit dat de re
giering gevolg zou geven aan de aanbeste
ding van. in de ingravmg te Fngenbilseii,
met het oog op het doorvoeren van het Al
bertkanaal.
EEN NIEUWE HEILIGE VOOR DEN
ALMANAK DER ACTIVISTEN.
Wij lezen in «De Schelde» den Moniteur
der frontpartijdat de soldaat Martien
V/ieers,van Geistingen, weigerde te groeten
bij het spelen van het Nationaal lied, tij
dens. eene militaire vredespleclitigheid te
Hasselt. Door zijne officieren hierover on-,
dervraagd, antwoordde hij Ilc groet niet
omdat zulks tegen mijn ideaal is en vanaf
dit ©ogenblik, weiger ik aan Belgie allen
verdèren dienst.
Hij werd opgesloten. Hij had slechts Vier
weken dienst.
Wanneer men denkt dat die otmoozelaar
het slachtoffer is geworden van ongezonde
lectuur, voelt men zich geneigd eerder me
delijden voor hem te hebben dan verach
ting, want ons misprijzen gaat meer naar
die mannen, die de onnoozele kinderen op
hitsen tegen hun Vaderland, wijl zij zich
vet mesten met de zuurgewonnen centen
der Belgische lastenbetalers, zooals de
Buikspreker van Mannekensvere de
Zot van Utrecht en tutti Quanti.Hoe is het
mogelijk dat er nog van die jonge snullen
gevonden worden die niet klaar zien, in het
loensch'^ spel dier volksbedriegers
EEN AARDIG JACHTGEVAL.
F,en Brusselsch confrater meldt het vol
gende
ACHT HONDERD MILLIOEN FRANK
NOODIG.
De beheerraad, van de Nationale Maat
schappij van Belgische Spoorwegen verga
derde verleden week Vrijdag.
Hij heeft beslist aan de Wetgevende Ka
mer de toelating te vragen om door een lee
ning te kunnen beschikken over een netto-
som van 800 millioen frank om de uitgaven
van eersten aanleg te dekken. De uitgiften
zullen alleen geschieden met den minister
van financiën en wanneer de omstandighe
den voor deze verrichtingen gunstig zullen
zijn.
Het programma van de uitgaven voor ver
nieuwing van de sporen en het materieel
voor het dienstjaar 1932 werd vastgesteld.
Het loopt over een totaal bedrag van ƒ82
millioen frank, waarin voor 242 millioen
door de private nijverheid te leveren stoffen
en materieel begrepen zijn, terwijl het ove-
rige de loonen van tijdens het goede jaarge-
tijde aan tc- werven werklieden vertegen
woordigt.
De Raad
Verscheidene vrienden vragen ons nog al
tijd inlichtingen betreffende de Compensa
tiekas. Wij herinneren er aan dat de werk
gevers zich in regel dienen te stellen vêör
1 Januari 1932 a.s.
In toepassing der wet van den 4n Oogst
1930, hebben een zeker aantal nijveraars en
handelaars het op zich genomen, een derge
lijke kas in de provincie West-Vlaanderen
tot stand te brengen. Al onze vrienden zul
len het aansluiten bij onze kas niet alleen
als plicht ,,maar ook en vooral als een voor
deel beschouwen daar wij het hen zoo ge
rieflijk mogelijk zullen maken.
Ziehier in korte woorden de plichten door
die wet opgelegd aan de patroons en de
voorcleelen die hunne arbeiders er uit trek
ken zullen:
Elke patroon, die iemand ten arbeid ge
bruikt (op eenige uitzonderingen na, alle
maal moet dagelijks in de compensatie
kas storten:
Minimum 0.65 fr. tot maximum 0.85 fr.
per man.
Minimum 0.35 fr. tot maximum 0.55 fr.
per vrouw
onverschillig of ze kinderen hebben of niet.
Daarbij dienen ze dan nog in het voor-
zorgsfonds te storten 5% der bovengenoem
de bedragen, daarbij nog een zeker procent,
gaande van 4 tot 10% voor de beheerskos
ten.
Voorbeeld: 10 mannen
0,65 x 10 6.50 fr. 0.32 0.65
7,47 'fr.
Daarvoor wordt dan aan al de aangeslote
nen die kinderen hebben uitgekeerd
r.tro,--»,»- J-
voor
voor
voor
en
Zichzelven gelijkgesteld met den Heiligen
--x maar alleen j
Huysmans gedaan«Piet» in de tooneel-
litcratuur.
En telkens als de Patron het met den kar
dinaal aan den stok krijgt in ’t bijzonder
daar waar ’t de kwestie van de subsidieering j
der clericale scholen betreft zal hij door
de religieuze groep in zijn éigen partij
tot in de Volkshuizen zelve van deze partij
toe den kant van den kardinaal van den
pastóor, van de religie zien kiezen
Heeft hij dat verlangd, toen hij aan dit
Congres zijn beste wenschen voor een
vruchtbaren arbeid stuurde?
In zijn plaats zouden we er veeleer bij
denken aan een Paard van Troje, dat de de-
ricalen willen smokkelen in het socialisti
sche kamp;
Reeds herhaaldelijk is er oj/gewezeii. hoe
fi carters en andere - extremisten ruimschoots
ai de microfoon van het N e ral Radio-
pistituut gebruik maakten, o.l, in ’t open
baar, den Belgischen staat t< Iwleedigén.
.Naar we
den heer Boyessê, minister w
dér wiens 'bevoegdheid de radió is gesteld,
yerléèrid, zal daaraan, binnen korten tijd,
vuholpejr worden. De heer mse, zou in
gevolge de macht, die hem door het statuut
vin de radio in België tóe? ikend is, een
censuur instellen op de uitgesproken rede
voeringen. Tot hiertoe wordt de tekst der
gesproken uitzendingen reeds voorgelegd
aan het Bestendig Comiteit, doch herhaal-
delijk hebben de sprekers van kun tekst af-
geweken zonder dat sancties p c nomen wer
den.
Voortaan zal de heer Bow-ese"er. voor zor
gen, dat voor ’t minst, dat een'spreker van
zijn tekst afwijkt, om grofheden uit te spre
ken tegenover den Staat of i .den luiste
raar te krenken in zijn eerlijkste gevoelens,
de uitzending onmiddellijk onderbroken zal
worden
De speaker zal dan aan hetp.iibliek uitleg
gen, waarom-het woord aan ..w oneerlijken
spreker werd afgenomen.
De heer Bovesse deed liierküj terecht op
merken, dat deze censuur niets te maken
heeft, met een inkrimping v.m de vrijheid
van het woord. Elkeen mag overal vertellen
wat hij wil, doch wanneer hij,’ voor de pro
paganda van zijn ide ëen mac> gebruik maken
van con zoo interessant sta''tjprganisme als
een radio-post, hoéft hij zi ideën te gie
ten in den vorm dien het rec.lament van dit
staatsorganisme voorschrijfi j
Lk maat i -w -
den, zijn nog niet, vastgesteld j doch, volgens
minister Bovesse, zou de voor! fgaandelijke
censuur kunnen voorbehouden blijven aan
het Bestendig Comiteit. y.|ii -schrapping,
zett onmiddellijk beroep kvidiieii aangetee-
kend worden b’j den beheétraad, waarvan
hij voorzitter is. Aldus zou o% zeker oogen-
blik de minister zelf zijn verantwoordelijk
heid kunnen nemen.
Het bestuurscomiteit van N. I- R. heeft
dan ook in een zitting, vërleden week,
Dinsdag gehouden, het voorstel van den
heer Bovesse, minister van Pi T. T. betref
fende de censuur over de gesproken uitzen
ding, onderzocht.
Na een nog al levendige bespreking over
deze princiepskwestie, was het comiteit t ac-
coord over het inzicht van den wetgever
zulke censuur wel mogelijk te maken.
Het bestuurscomiteit besloot dan ook het
voorstel van den heer Bovesse over te ma
ken, aan het Bestendig .Comiteit dat de mid
delen zal onderzoeken, om het practisch toe
te passen. j
Daarna werd de verbetering der program-
ma’s besproken. Het N. I. R. zal nl. beroep
doen op verschillende vreeimde orkestlei
ders, die om beurt het orl^st van het sta
tion zullen komen besturen. Verder werden
sedert eenige dagen proefné'mingen gedaan
van 12 1/2 tot 14 uur, en'zij hebben vol
doening gegeven, zoodat deze uitvoeringen
van unch-xnuziekdefinitief zullen wor
den ingevoerd.
Vanaf 7 December zal dan verder eiken
Maandag van 2 tot 3 uur e<|n schooluitzen-
dmg plaats hebben. Een subrialé dergelijke
uitzending zal ter gelegenheid van Kerst
leis plaats hebben den 23 D/cember.
Over het budget van het N. I.R. kunnen
v-è mededeelen, dat deze inlichting aan tak
sen niet minder dan 9 millioen frank ont
ving,. en dat het hoopt, dat deze taksen toe
komend jaar 11 millioen zu len bedragen.
Het bestuurscomiteit, dit driemaal per
maand vergadert, zal toekomende, week een
nieuwe zitting houden,
alle zaken in onderhandeling
den eerster
maand vai
te Oostende.- 4®
VeurneEerste Zondag
e Ons Huis 10.12 uur.
Dixmude: Eerste Maandag, lokaal La licas-
serie’bij M. Cappoen, 10-12 uur.
IchteghemTweede Zondag, Lokaal «De Hert»
Dorpplaats bij wed. De Cock van 10-11 uur-
CouckelaereTweede Dinsdag. Lokaal Wit
huis bij de wed. Bossuyt, van 10 tot 11 uur.
Oostende; Derde Zondag.Lokaal «Blauw
Huis» Yperstraat, 22,
10 tot 11 uur. Ook te Oudenburg
Gemeenteraadslid en
te Oudenburg, telkens
met Mi
Mr. jer. E