i:i:hsii; ja ah
Uit het Parlement. BERICHT.
I5 centiemen het nummer
Dit Nijverheidsblad voor Poperinghe en omstreken verschijnt wekelijks,
Hond de AA ereld.
Gebr. DUPONT
De Algemeene Spaarkas
en het
Oud-Strijdersfonds.
Uitwijking van werkvolk naar
Frankrijk.
Bureeigerief
Pracht papiot
Hor oger
Oorlogsschade.
Kindersterfte in België.
v
Schoolgerief
Speelkaarten
Specialiteit vau
in doozeu.
I.)
ZONDAG i jim 19-22.
ALLKRHAXbK
Drukwerken
te verkrijgen bij
Yperstraat, 2
bij de Post)
Pope ri tig he.
r
Abonnementen
1 Jaar in stad, thuis besteld o.5o fr.
buiten stad, met de post s imj fr
- Buitenland 12.50 ir.
Men abonneert op alle Belgische Postkantoren
Plakbrieven bij ons gedrukt worden éénmaal gra-
tis in ons blad overgenomen.
lnr«,Kve*>-E .LViAKs Gebroeders DUPONT
Yperstraat, 2, POPERINGHE.
h ed -aerker
blijf» rrraotaitor-
J«hjk voor zijne
bijdragen.
X 4WS9
Aankondigingen
Op 1' en i1 bladzijde 0 40 fr. de regel.
Op 3* en 4' 0.35 fr.
met minimum van 1 fr.
Rouw berichten O.iOfr. de regel, met minimum 4 fr.
Bijzonder tarief voor Notarissen en Deurwaarders.
Voor dik ijls te herhalen reklamen,prijzen volgens
overeenkomst. Alle Aankondigingen zijn vooraf
te betalen.
Goudsmeden t
Juweeihaiidel
Monters Lip
kskopff - Patent
Stat ie-Monters.
Regulateurs
Penduleu
Wekkers
KETTINGEN
ia Goud, Zilver. Rick*
PARRlREN
iu Goud, Diamant.
Ay
G.DuponUZoon
Vperstraat, 2
ibtj de Posh
Poperinghe.
Een groot ManI
We willen hier een woordje zeggen
overeen groot man die Belgie komt le
verliezen in het afsterven van Er.vest
SOLV A V.
Verleden week is hij schielijk overleden
le Brussel in den ouderdom van 83 jaar.
Tol zijn laatste nur, niettegenstaande zijn
hoogen ouderdom, heeft hij gewerkt voor
den welstand van het menschdom.
liet is niet een droomer, een dichter
geweest vol van onuitvoerbare droom
beelden. Ook niet een driftige, hoogdra
vende politieker. het was vooral een prac-
tiscli mensch die niet door woorden maar
door daden veel bijgebracht heeft voor
het algemeen welzijn.
Het was een groot geleerde, een nijve-
raar, een sonoloog, een man bezield mei
een wondere wilskracht en bovenal een
groot democraat, die begrepen heeft dal
grooten, ontwikkelde mannen, dc kleinere
helpen moeten.
Als geleerde kan men zijn levenside
aal samenvatten in de volgende woorden:
door de geleerdheid, en bijzonderlijk dooi
de wetenschap, <l<* middels en de rirhliii
gen zoeken lot betere inrichting der maat
schappij.
Als socioloog i-. hij hekend door zijn
theoricn die als grondprinciep hebben:
de mensch moet zijn geluk trachten te
zoeken, in hel feit van zooveel mogelijk
werk voort lebieng«*io Ibmr hef werk al
leen kan het menschdom tot een hooger
geluk komen.
Als nijveraar is Ernest Solvav bekend
als uitvinder van nieuwe stelsels lol het
vervaardigen van soda lieter Iwkend
bij ons volk onder den naam van ski. di
soi'dk Of nog BICARBONATE uk soi dk
Reeds op 23 jarigen ouderdom, zonder
hoogere studiën gedaan te hebben, deed
hij zijne uitvinding om Ixivengemeld pro
duct sneller, gemakkelijker en beterkoop
te vervaardigen.
Eerst in Belgie, langzamerhand in
Frankrijk, Engeland, Ame ika, Rusland
en in nog meer andere landen, wierden
doorzijn toedoen fabrieken gebouwd, ge
steund op zijne uitvindingen.
Nooit vermoeid door het werk. steeds
geneigd om verder te zoeken is hij dik
wijls het slachtoffer geweest van verslik
kingen en andere ongevallen waarmede
de scheikundigen veelal te kampen hebben
1)oor deze schrikkelijke uitbreiding zij
ner industrie treeft Ernest Solvaj een
groote fortuin gewonnen.
Maar ver a an dit geld op te stapelen
heeft hij het ten dienste gesteld van het
algemeen welzijn, door bet af te slaan
voor het trouwen van ooderoijs-inrichtin
gen, tot het ondersteunen van allerlei
menschlievende vereenigi ngen
In Brussel, de gewone verblijf plaats
van die groot* figuur, zijn er lal «orato
riums, museums, 'onderwijs gestichten en
zoo meer tot stand gebracht door Ernest
Solvay.
De thans bloeiende vrije Hooges. hooi
van Brussel, heeft ook een groot deel van
haren roem te danken aan den steun der
milde hand van Solvay.
Steeds begrijpende dat geleerdheid het
eenige middel is tot ontvoogding van het
menschdom gaf de Maatschappij n
vavde volgende giften
250.000 fr. aan de Hoog» school var.
den arbeid te Charleroi.
2) 500.000 fr. aan het Bacteriolo
gisch instituut te Brussel.
31500.000 fr. aan het aScheikundig
instituut te Parijs
4) 1.000.000 fr. aan de Socialisti
sche werklieden scholen
5) 500.000 fr: aan het FJeetroteeh-
nisch instituut te Nancy
6) 300.000 fr. aan de hospitalen xan
ElvPDf.
7) 100.000 fr. aan het Comiteit ti-t
beslrijding de-r longtering en z< -> 1 -
andere meer.
De werklieden uit zijne fabrieken, hun
ne vrouxven en kinders genoten van lej
sondere ondersteuningen o
Gedurende den <»>rlog is hij in Brugse
gebleven, heeft de z«» weldoende oseho» *t-
soepen» uit het land ondersteund eo met
zelfvergetelheid medegewerkt aan liet
Yoedingscomiteit
In tstli is» Ernest Solvay gekozen ge
weest als liberaal senator. Doch in de
volgende kieziug reeds aanvaardde hij niet
meer zijn mandaat.
Ziedaar een man, die veel mannen uit
ons land zouden mogen tot voorbeeld
nemen.
Ver van twist en tweedracht in hel
land te stokeu, of van den klassenstrijd
aan te vuren, heeft Ernest Solvay, een
heel ander ideaal en heel andere opvatting
gehad van zijn rol en de maa(schappij.
Volgens den uitdrukkelijkeu wil \au
den overledene is de tcraardbestclling ge
schied in den meesten eenvoud zonder
bloemen, zonder kronen, zonder redevoe
ringen of ceremoniën.
De dood van Ernest Solvay is een na
tionale rouw voor liet land
De bureclen van bel iiud-Slrijdcrsfonds
hcblx'it tot heden den locstand van meer
dan 2(H).(HM) oudstrijders vastgesteld, aan
wie ilc „spaarkas bijgevolg het boekje der
nationale erkentelijkheid heeft kunnen
doen geworden.
ZoojiIste voorzien was, en ingevolge
de moeilijkheden, die het omterzoek «Ier
dossiers oplevert, zal het opmaken dezer
niet vi'xir 't einde van 't jaar gedaan zijn.
Ten einde de helanghebl e ide zoo spoedig
mogelijk te voldoen en voornamelijk deze
wiens dossiers lange en nauwkeurig»' op
sporingen vereisehen. zulten ongeveer
tienduizend voorloopige boekjes uitgege
ven worden die een gebeitrlijk inschrij
ving tot aanvulling zullen kunnen genie
ten. In alle geval, de datum van uitgifte
van hei boekje heeft gmnen invloed op de
opbrengst van 'I kapitaal. M de intresten
loopen sedert 1 Januari 1921. De intres
ten van 1921 zullen volgons de wettelijke
bepalingen te beginnen van I Juni 1922 in
geschreven worden.
AHenoodige maatregelen daartoe wer
den reeds door de Algemeene Spaarkas
genomen.
Eenige cijfers zullen de lxdangrijkheid
der vereffening van 't Oud strijdersfonds
doen uitschijnen.
De reeds 200.000 uitgegeven boekjes
bedragen een kapitaal van meer dan 500
millioen franken.
Het gedeelte dal jaarlijks aan den nud-
Irijder toekomt zijnde een zesde
wordt evenals de intresten in alle Belgi
sche postbureelen uitbetaald
Duizenden oud-strijders vertoeven in
den vreemde.
Ongeveer tien duizend bakjes werden
naar Frankrijk gestuurd, waar de titula
ris. dank zij de overeenkomst tusschen
de Fransehe en Belgische Spaarkas, het
yemak beeft jaarlijks, doortossehenkouist
der post ontvangers. e**a zesde zijns kapi
taals met de intresten te verkrijgen.
Niet min belangrijk is de dienst der
voorschotten verleend aan de Oud-Strij
ders op hun boekje.
Het is immers de Oud-Strijders, die in
het bezit van hun boekje zijn. vergund,
rich tot de Samenwerkende Maatschappij
lot uitkeering van voor- lie m aan Oud-
Strijders te wenden, ten einde een voor -
sehot te bekomen, dat tot SO s 'Ier noem
waarde van hun boekje kan bedragen
Zoo werd sedert de maaml Ostuiw r I1
meer dan 100 miltioeauitgekeerd. 1 Is de
Algemeene Spaarkas die jaarlijks de uil-
gekeerde sommen reg it.
De taak der Algemeene Spaarkas, or ze
nationale instelling van vooruitzichtis
zooals men ziel heel zwaar en rm^ilijk.
zij vervult ze nochtans voortreffelijk zon
de minste winst. als ze immers altijd
doch bijzonderlijk wapaeer soci
aal w erk haar medehulp w «jrdt i ngeroepeo
Vraag van den heer COLAERT.
Vi'uatj lil eeu groot getal gemeenten,
uamentlijk iii deze der verwoeste streken,
zijn de buurtwegen in eet ei ellendigen
staat.
Deze gemeentenjheblien de'geldmidde-
len niet out tiet sleeugruis, noodig tot tiet
vermaken en onderhouden dier wegen, te
doen komen
Zou de aehtbare heer minister niet kun
nen bekomen van zijn arhtbaren kollega
van spoorwegen dat, gelijk vóór den oor
log, iu t vervoer van steengruis zou on
vergeld toegestaan zijn aan die gemeen
ten f
Anhcoord De tussehenkomst van
mijn dejwirtement inde kosten van onder
houd van buurtwegen die verbeterd wer
den, als zijnde van belang voor den land-
houw, wordt geregehl door den ininiste-
rieelen omzendbrief van 25 Juli 1912.
De gemeenlen kunnen, volgens deze
onderrichten, de teruggave liekomen van
de onkosten van vervoer per spoor, mits
zekere voorwaarden.
Vraag van dc hh. MISSIAEH cn
DIERKEMS.
Vranij Zou de lieer minister gecne
lie)taalde inlichtingen kunnen geven wat
er de werklieden te «kien slaat, welke op
het einde van hel jaar. te veel lielaslingen
op hun inkomen zijn afgehouden gewor
den door hunnen werkgever of werkge
vers. alsook welke formaliteiten zij moge
lijks daarvoor le verrichten heblx-n om
lenig in bezit te komen van hetgeen hun
toekomt f
Antieoord De werklieden die, op het
einde van het jaar. eene te hooge afhou
ding van bedrijfslwlasling hebben onder
gaan. hoeven geen slappen te doen om
teruggave der te veel betaalde belasting te
erlangen.
Het lieheer zal daarvad van ambtsweg»'
ontlasting aan de belanghebbenden ver-
leenen. na onderzoek van hunne aangifte
voor elk der dienstjaren 1921 en 1922.
De te veel geïnde sommen zullen aan de
rechtheblienden teruggegeven of ter aan
zuivering geboekt worden der andere
aanslagen welke zij nog mochten ver-
schuldig zijn.
Kohier, zoo zij minder dan twee frank
bedragen, worden zij slechts op aanvraag
der lielanghebbenden terugbetaald.
De uitwijking van Belgische werk li et ten
naar Frankrijk is altijd zeer aanzienlijk.
Zie hierover eenige belangrijke inlich
tingen
In 1921 werden 100.000 werklieden
aangeworven voorde verwoeste streken
van Vvord-Frankrijk. Vervolgens meer
dan 10.000 werklieden arbeiden in de
Fransehe steenbakkerijs. Bij deze getal
len komen nog düizende vakarbeiders,
zooals mijnwerkers, glasblazers, enz.
Het is vooral in de departementen van
het Noorden en het Pas-de-Calais dat men
het m est Belgische arbeiders aantref!
In de omstreken van Manheuge alleen
w erken op dit oogenblik meer dan 8.000
Belgen in de verschillende nijverheden.
Het is hetzelfde voor de weverijen van de
omstreken van Rijsset.
Anderzijds vonden 20737 landbouw ar
beiders w erk in Frankrijk 19403 mannen
pn 850 vrouwe®.
De uitwijking der Belgische werklieden
overtreft veel deze van Spanje, Portugal.
Italië eo Polen.
De uitwijking naar Frankrijk neemt
dagelijks toe,
Schcone aardappelen
der streek le koop aan
55 fr. de 100 kil. per 00 k. geoometi
bij Hestor Liétaert, Yperstraat, Po
peringhe en bij Gasten Pauwels,
Boomgnardstraat ,D, PojRiriiiglie.
In de laatste zitting der Scheidsrech
terlijke Kommissies ran het Arrondis
sement Yjter trerd de schade iteerde
i'J 14 als volgt vastgesteld voor na-
ver melde personen:
POPERINGHE.
Beauprez .Maurice Fr. 4020
Degruyter Jérinne 2775
Vanhoucke Arthur 15(M)
Verhaeghe Henri 1516
Vertiaegtie Hector 1179
Timperman .Mauriec 1451
l zeel Ca mi lie 3112
Lahaye Bene 31B
Bcddelecm Gaspar 970
lluyghe llenri 3880
Denrnck Marie-Aline 815
WVTSCIIAETK.
Comille (Gebroeders)
Bondue llenri
Vanhove-.Misplon
WILVKHGHKM.
Ally Emile
WEST-NTEFW KERKE.
Lcfebvre-Roussea u
Hamon Jules
Gousin Cyrille
Gillebert ('vrille
Van den Driessch»' Olinn
MFESSEN.
Braem-Rartier llenri
Descamps Clemenee
KOMEN.
Verbeke Polydore,
Desreumaux Emile
Duvosqucl-Ltillin Emile
Deleu lleclor
Mooier Omer
l^nduyt
Brutin Mahictt
f ïelaere-Bu ssche
Easier Auguste
Duvins llustin llenri
Degroote-Brcxoe
Feriat Ctmrtes-Lovis
Pauwelyn-Degro»>te llenri
Wvte Pèbacker-Pepuydt
ABewaert Paul
Duthoy Augnste
Godderis Auguste
Groenxveghe Jules
Geeraert Emile
V andew alle-Morrecuw
Rewn Polvdore
16907
9117
99233
11337
23475
2229
3995
iOlO
5898
71>22
I AIO
1911
974
2725
1519
1352
5319
1953
1731
1955
I 4235
2170
2518
1985
1919
2709
2793
2270
1710
1775
1879
2029
Volgens de laatste statistiek van bet
ministerie van Binnenlandscbe Zaken en
Volksgezondheid, zijn in 1920 10.957 kin
deren van minder dan 1 jaar en 4.174 van
minder dan 5 jaar overleden.
Op 103.738 kinderen geboren in 1929
rijn er 12.90 procent gestorven N>»eh
tans was het jaar 1919 nog ongunstiger,
«laar op 128.236 geboorten 19,624. hetzij
15.39 p. h. sterfgevallen voorkw amen
Vooral tijdens de oorlogsjaren was de
sterfte van kinderen beneden de 5 jaar
buitengew oon boog
1918 23.649 overt, en 85.056 geb.
1917: 20.670 eo 86.673.
1916; 19.241 en 99 369.
1915. 23 436 en 124 491.
191 426.9*9 en GHÏ.389.
Hetzij 1(3.085 overtij»lenz en 551.771
geboorten, of 29.6.3 per Vmderd
Van de 170.102 in 1913 geboren kirnle-
ren bereikten er 30.069 niet den leeftijd
van 5 jaar.
'PoDBringsciie SamenwepKeniie vennooissnap voor oorlogsschade
Ik* Samenwerkende Vennootschap voor Oorlogsschade van Poperinghe, gelijkvor
mig artikel 48 barer staudregelen. maakt bij deze keul>aar aan al hare leden dat »«p
Zondag IB «Juni uanstaande, om 3 ure
namiddag, in de bovenzaal van het Stadhuis te Poperinghe, zij hare jaariljksche al
gemeene gewone vergadering zal houden inet volgend dagorde
1/
3/
5/
Verslag van den licheerraad.
Verslag der Commissarissen.
Goedkeuring der tuilans 1021.
Kiezing van (wee l>ebeerders.
Kiezing van éénen Commissaris.
Verscheidene.
De Beheerraad.
Basque pour favonser lex transactions Internationales
Bank tot bevordering van internationale handelszaken
TRANS1NTER -
Naaml. Venn.
Voorheen O. VAN DEN B088CMB eör Oo.
Kapitaal3.000.000 fr.
Maatachappalijke Zetel: 10, Koestraat, QENT.
AGENTSCHAPPEN
Poperinghe, Gasthuisstraat, 10, tel, 89 AIH).
Veurne, Oosts I raat. 64, tel. 7 A 76.
Dixmade, Zwarte Nonnenslraat, tel. 44.
Mocskroen, To»'rkoenj«*stiaat, 199.
Beveren Agent: Heer J«»-rph T AIM (YGem'cnle^-kivtnrK
Lcyselc le Severeo.
Langemark, Poelcapelle Voor alle inlichtingrn wende men zi« h
Bixchoote, Boesinghe bij M.Mnyssen. gem.sekr.luingpmarek.
Wytschaetc, Meesson, Hollebekc Agentlleer EOI'RNIER,
Kcmmel, Wnlvergbeoi, Locre Burgemeester, NVytschaete.
BIJKANTOREN Gent (Dock), Brussel, Nleuwpoort. Loo, Proven,
Boushrugge, AVatou, Stavele.
Algemeene Ilestuurder voor West- Vlaanderen FORREST L.
Men belast er zich mol
Alle Bankbewerkingen en in het hijzonder het knopen en verkno
pen van alle vreemde munten aan de voordeeligste koersen.
Uitvoering van alle beursorders. Uitbetaling van Belgische en vreemde
koepons aan de beste voorwaarden.
Inkasseering en disconto van Wissels. Finantiecle dienst voor maat
schappijen.
De bank TRANSLATER aanvaardt
Loopende rekeningen op zicht en op termijn in alle munten. Titels in
bewaring. Kredietopeningen. Zonder kosten alle inschrijvingen op alle
uitgiften van acti«;n en obligation.
De hank TRANSIjS TBR verschaft kosteloos alle gevraagde finan
tieele inlichtingen.
Ad. CROUSEL,
Wisstiifeu ai»! ftiiistitëafs i» Ifissei.
14. Sohaalstraat. Poperinghe
GELDPLAATSINGEN. Uitvoering van
alle beursorders
Kostelooze inschrijving aan leeningen
en uitgaven van publieke fondsen.
FRANKRIJK.
Txxee huizen zijn ingestort in de me
«le Seclin. 42 en 44, le Rijsset. Zes perso
nen werden gekwetst, waaronder een
zeer erg.
De h. Ginelli. keerde Maandag per
auto met zijn gezin en kennissen van een
huw elijksfeest naar Naocy terug, toen door
het springen van een band. de auto kan
telde eo de inzittenden er werden uitge
smeten. Mej. Friselmann werd op slag
ged«>od. De anderen bekw amen zeer ern
stige verwondingen.
D» h. Seraf>bin Blanc, lan»lb»uwer te
Oiillms beeft op den weg van Saint-Genis
laval naar Brignais een reiszak gevonden
die 309.090 fr. waardepapieren tic va He.
Hij deed aangifte van de vondst bij de
politie en reeds s avonds «Jaagde de eige
naar op.
Twee seddaten van bet 14* bataljon
artillerie-werklieden, namen een bad in
rivier Allier. ter boogie van Nomazz en
weriten in een draaikolk meegesleurd. Zij
I vonden er hun einde.
Te St. Tropes, werd het vuur gest«e
ken in een huis. bewoond door twee hout
bakkers. Het onderzoek heeft uitgemaakt
dat de brand gesticht w ent door inbreker-
die, geen buit vindend, uit razernij han
delden. Bij het blusseben der vlammen,
heeft een der redders een ergen val gedaan
M«'j. Ilamm. 18 jaar oud. w«mende 1«»
Noudorf, was liezig met melk te verwar-
warmen voor hare zieke moeder. Opeens
ontplofte de atkoollamp en d«* klee»teren
van het meisje vallen vuur. T«ien de toe
gesnelde geburen de vlammen was het
arme meisje zoo ijsetijk verbrand, dat zij
kort nadien in de Imvigste pijnen stierf.
De soldaat Frans lleudi. van het 3D
dragonders, te Lum vilte. was onderhevig
aan slaapwandelen. Zondag nacht stond
de jongeling weer op in zijnen slaap, viel
door het venster op den koer van de ka
zerne en werd den schedel gekloven. Toen
men den ongelnkkigexond had hij reeds
opgehouden te leven.
Te Ascq. nabij Rijssel. hadden er
Maandag kiezingen plaats voor den A|ae-
meenen Raad. Bij de stemoptelling liesta-
tigde men dat er in de stembus een bon
van 25.090 fr. der Fransehe herstelling
stak. Een kiezer moest bij vergissing dien
bon, in plaats van zijn stembriefje, in de
bos geduwd hebben.
De kerk Sl-Jean Baptiste. le Duin-
kerke is ten gronde door braml vernield.
Zij bevatte schilderijen van groote waar
de. prachtig bontwerk en talrijke kunst
voorwerpen die in de vlammen bleven
De kerk was opgetrokken in 1872. ter
plaatse w aar eens de kerk der RecoUeUeu
dagteekend uit 1430, oprees.
a
Bijdragen in te
zenden zooveel mo
gelijk legen den
Het blad etaat ter
beschikking van al
wie bet goed meent
met bet algemeen
nut en belang.
Persoonlijkheden
nemen me niet op.
n
n
n
SUKXTIA.
