■VMM 13 MAANMG 14 SE
lTNG van HOENDERS en GROENSELS
Bureeigerief
VIJFDE JAAR
32
ZONDAG 9 OOGST 1925.
Dit Nijverheidsblad voor Poperinghe en omstreken verschijnt wekelijks.
HST PQ0L0HDEHS6EH
Twee Zegepralen.
Gebr. DUPONT
1 5 centiemen hel nummer
G.Dupont*Zooo
De Belgische bakkers te Parijs
Prachtpapier
Horlogerijj
in de lokalen der Gemeenteschool, Komstraat, te Poperinghe.
Rond het Parlement.
CASSEL-BERG
Duitsche kolen voor Belgie
Oorlogsschade
Gemeentekrediet van Belgie
Schoolgerief
Speelkaarten
Specialiteit van
in doozen.
Drukwerken
te verkrijgen bij
Yperstraat, 2
Pope ring he.
Abonnementen
t Jaar in stad, thuis besteld
buiten stad, met de post
6.50 Ir.
8.50 fr.
Buitenland 43.00 Ir.
Men abonneert op alle Belgische Postkantoren
Plakbrieven bij ons gedrukt worden éénmaal gra
tis in ons blad overgenomen.
De naamlooze ingezonden artikels voorden geweigerd.
m
0
m
m
Uitgevers-Eigenaars i Gebroeders DUPONT
Yperstraat, 2, POffiÉNGHE.
Hoirc HKCtaeKISI* N '48458 -
0
Aankondigingen
Op 4'en 2'bladzijde 0.40 fr. de regel.
Op 3' en 4* 0.35 fr.
met minimum van 4 fr.
Rouvvberiehten 0.40 fr. de regel, met minimum 4 fr.
Bijzonder tarief voor Notarissen en Deurwaarders.
Voor dikwijls te herhalen reklamen,prijzen volgens
overeenkomst. Alle Aankondigingen zijn vooral
te betalen.
Goudsmederij
Juweelhandei
Monters Lip
toskopff - Patent,
Statie-Monters.
Regulateurs
Penduien
Wekkers
KETTINGEN
i Goud, Zilver, Kicken
PABRUREN
in Goud, Diamant.
bij
Yperstraat, a
Poperinghe.
DE EXPEDITIE AMUNDSEN
Hare beteekenis voor de Wetenschap
Dokter Rabot een Noorsch geleerde,
beeft een artikel afgekondigd over de be
teekenis van de laatste Noordpoolexpedi
tie. Wij ontleenen het volgende aan
De schitterende daad, welke Amund
sen en zijn mannen uitgevoerd hebben, is
een gebeurtenis van buitengewoon groo-
te beteekenis in de geschiedenis van het
Poolonderzoek.
Dank zij deze expeditie hebben we
nu zekere gegevens aangaande de gesteld
heid van het Poolbekken. Wij weteq^nu,
dat er geen land gevonden wordt boven
het Noordelijkste deel van Spitsbergen,
en dat er bij de Noordpool een diepe zee
is in tegenstelling met het groote landge
bied bij de Zuidpool. 340 kilometers ten
Noorden van de Noordelijkste lijn, welke
deFrara gevolgd heeft op zijn beroem
de vaart door de Fooizee, heeft Amund
sen een diepte in de zee gepeild van
3.750 meters. In de nabijheid van de
Noordpool heeft onze planeet een reus
achtige verdieping de diepte is onge
veer gelijk de hoogte van de Mont Blanc
bij Chamonix.
Dehalve dal heeft Amundsen een heele
reeks waarnemingen gedaan, welke een
zeer waardevolle bijdrage leveren voor
onze aardrijkskundige wetenschap. Voor
al zijn de meteorogjsche onderzoekingen
op ongeveer 88 graaden Noorderbreedte,
gedaan van 22 .Mei tot 16 Juni, van zeer
groote beteekenis. Nooit te voren zijn er
gedurende zoo een lang tijdperk dergelij
ke waarnemingen verricht Nu hebben
we juiste mededeelingen aangaande het
drijfijs, van belang.
Wat doet het er dan toe, of de expe
ditie het Poolpunt niet bereikt heeft De
Noordpool is alleen een matematisch punt
op het groote ijsveld, dat het geheele
Noordpoolgebied bedekt. De eene dag is
dit toppunt bedekt met een ijsvlak, de
andere dag met een ander ijsvlak. Het
eigenlijke Poolpuntte bereiken is daarom
van geen bijzondere beteekenis, en daar
het drijfijs waarschijnlijk voor de vlie
gers de mogelijkheid heeft uitgesloten om
op de Noordpool zelf te landen, moet men
Amundsen gelukwenschen, dat hij zich
niet tot een onvoorzichtige daad liet ver
leiden.
Maar hoe rijk de oogst van de weten
schappelijke waarnemingen, welke de
nieuwe expeditie heeft opgeleverd, ook
moge zijn, van grootere beteekenis is de
omwenteling in het Poolonderzoek door
de onderneming van Amundsen. Het is
niet noodig er aan te herinneren hoe vele
expedities over de Poolzee teleurstellingen
gebracht hebben. Schepen zijn hier van
geen nut, omdat ze zich geen weg kunnen
banen door het drijfijs. AI zou het geluk
ken ze zoo in het ijs geplaatst te krijgen
dat ze met den stroom zouden meedrijven
kan nog teleurstelling volgen zooals bij
voorbeeld het geval was met de Maud
Sleden door honden getrokken zijn veel
te langzame vervoermiddelen en bereiden
den deelnemers al te harde beproevingen.
4 an den anderen kant zijn deze middelen
om vooruit te komen als ze op het
drijfijs benut worden aan de wisselin
gen onderworpen, welke door de stroo
mingen der zee veroorzaakt worden.Deze
kunnen gemakkelijk in de tegenoverge
stelde richting voeren ais die, welke men
beoogd heeft.
Amnndsen heeft nu voor altijd bewe
zen. welk een uitstekend werktuig de
vliêgmachien is voor bet onderzoek in de
onbekende streken van het Poolgebied. In
ftn y5egtöcht van 46 uren heeft hi,
460.000 vierkante meters doorzocht, ter
wijl het met slede en hond in het beste
geval veie jaren kon duren, voor een
goede Bitstag bereikt werd. Alleen he
gevaar met de landing op ijs begrenst de
mogelijkheden van het gebruik van di
uitstekend vervoermiddel.
Welk nut is er dan voor aan gelegen
in zulke ondernemingen 45 jaren gele
den reisde ik op een prachtigen Junimor-
gen voor den eersten keer in het schoone
Christianiafjord, Noorwegen was toen
nog betrekkelijk weinig bekend in Euro
pa. Men wist dat Noorwegen een koud
tand was, dat de Noren klipvisch verkoch
ten en dat hun karakter zeer sympathiek
is. Dat was zoowat alles wat men van
Noorwegen wist. Zestien jaar later kwam
Nansens beroemde terugtocht als een
bliksemstraal,en Noorwegens naam vloog
over de wereld en werd overal met eer
bied genoemd. Daarna kwamen Sverdrups
en Isachsens expedities, zoo de Noord-
vvetsdoortocht met «Gjöa»,en dan Amund-
sens Zuidpool-expeditie en de be
wondering steeg meer en meer. Vandaag
wekt Amundsens Noordpool-expeditie
overal geestdrift en bewondering, en de
sympathie voor zijn land is groot. Als
Noorwegen vandaag een zoo uitstekende
positie heeft over de geheele wereld, dan
is dat vooral te danken aan 's lands groote
Poolonderzoekers. Hun ondernemingen
hebben Noorwegen in het algemeen over
de geheele wereld bekend gemaakt, en in
het bewustzijn van allen staat Amundsen
als de verpersoonlijking der beste eigen
schappen, welke het Noorsche volk on
derscheiden.
Ter gelegenheid van Onze
Lieve Vrouw Hemelvaart zal
ons blad, aanstaande week,
egn dag vroeger verschijnen.
Men gelieve dus de bijdra
gen in te zenden vóór Don
derdag middag.
M. Brunet opnieuw Voorzitter.
Dinsdag morgen begaven de drie on
dervoorzitters der Kamer, de hh.Tibbaut.
Lemonnier en Bertrand, zich bij den heer
Brunet, om hem aan te zetten zijn ontslag
erug in te trekken.
De h. Brunet zou zijn antwoord geven
na de vergadering die hij in den voormid
dag, met de socialistische linkerzijde,
moest hebben.
Op deze zitting werd verklaard dat er
enkel een misverstand heerschte tusschen
hem en de socialistische groep.
Een Kamer zonder Brunet is een cirk
zonder bestuurder.
Ofschoon gedegouteerd van de paljas
serij, die de roode parlementsleden hem
iederen dag te aanschouwen geven, kwam
de achtbare voorzitter op zijn besluit te
rug en nam bij opnieuw plaats in zijnen
voorxitterszêtel.
De h. Brunet heeft toegegeven aan den
wensch der vertegenwoordigers van alle
partijen en hij heeft de Kamer een groote
dienst bewezen.
Hij is er steeds de verdediger geweest
van het parlementair regiem tegen degene
die dat deconsidereeren.
Voor wat de kwestie der parlementaire
vergoeding betreft, is het debat voorloo
pig gesloten zegde de heer Brunet.
Yoorlocpig. dat spreekt als van zelf.
Want Da de vacantie in November.zal men
wel weer een middel vinden om de zaak
in de Kamer terug op het tapijt te breDgen
Rond de decoratie van Streuvels.
De heer volksvertegenwoordiger Buyl,
zal aan den Minister van Kunsten en We
tenschappen de volgende vraag stellen
Het Land heeft vernomen dat de
Viaamsebe schrijver, Stijn Streurels,
schrijver van het «Oorlogsdagboek he
kruis van Officier der Leopoldsorde
heeft ontvangen.
De lezing van dit werkwaarvan de
primeur aan «De Viaamsebe Post» wert
gegeven, die bet orgaan der Belgische
activisten in Holland was, en die alle
goede Belgen, welke hun taal zoozeer
beminnen als hun Vaderland, De
Viaamsebe Pest heeten, is zeer stich
telijk. Hel laat toe vast te stellen
i 4. Dat de schrijver «geluk en welsla
gen*» wenschte aan de Duilsche soldaten
die te Luik, Leuven en Denderraonde
ons volk vermoorden, en dat dit slechts
beteekende «ongeluk en tegenslag» voor
onze eigen soldaten.
2. Dat hij bewijs gaf van schuldige
welwillendheid door den weg te wijzen
aan een]verdv\aaide Duitsche soldaat.
3. Dat hij op den vriendelijksten voet
leefde met de zes Duitsche officieren
die bij hem logeerden dat hij verklaar
de in hen niets vijandigs ontdekt te heb
ben, alhoewel hij wist dat zij aan de
verwoesting van Leuven en Dender-
monde hadden deelgenomen dat hij
verder verklaarde op aangename wijze
den tijd in hun gezelschap doorgebracht
te hebben, en dat hij zich later met ge
noegen deze oogenblikken zou herinne
ren dat hij ten slotte bekende «dat de
Duilsche officieren hem meer belang
inboezemden dan honderd inwoners
van zijn dorp».
Kende de Minister van Wetenschap
pen en Kunsten dit werk toen hij den
schrijver voorstelde voor het kruis van
officier dei
Denkt bij niét dal de opréchte Belgen
als zij vernemen welke teedere gevoe
lens de heer Streuvels ten opzichte van
onze vijanden koesterde, terwijl onze
harten overliepen van gewettigden haal
zij de onbetvvisbare faam van schrijver
zullen vergeten en vinden dat het feit
van hem deze onderscheiding toege
kend te hebben, van aard is de eerste
onzer nationale orden, ingesteld om
de diensten te beloonen aan het Land en
het talent of de verdiensten die ons
Laffd ter eere strekken in discrediet
te brengen
Wij zijn benieuwd te weten wat Kamiel
luvsmans op deze vraag zal antwoorden.
Protest.
Ridders, officieren en andere gedeco
reerden van het Leopoldsorde sturen brie
ven x*an protest aan den Koning, omdat
de vriend der Duitschers, Lateur, tot of-
icier in de Leopoldsorde werd bevorderd
Zondag 46 Oogst, heeft te Cassel het
jaarlijksch Bloemenfeest plaats met wed
strijden voor versierde balcons en voor
gevels, stoet en bloemengevecht.
Om 10'„ ure s morgens, op het stad
huis te CasselOntvangst der Harmoni»:
Ypriana en der Belgische toeristen
welke zich wel zuilen willen bij deze voe
gen. Daarna onder de leiding van M. Da
niel Tack. Belgische Consul, bezoek aan
de historische gebouwen der oude hoof-
stad van Vlaanderen.
Om 12 ure op het terras van het kasteel
(toppunt van den Cassel-Berg waar meD
een grootsch panorama ontwaart, 400
dorpen en sleden). Groot Concert evenals
s middags om 3 ure op de kiosk der
Groote Markt, telkens door het muziek
van Yper.
Hieronder geven we de uurtabel der
treinen naar Cass
M. Brunet 't zegepraal
Nog nooit is het gebeurd dat een pre
sident der Kamer, ontslaggever, zijn ont
slag introk, maar nog nooit heeft de
Kamer zulken knieval voor haar Voor
zitter gemaakt. Het is nu genoeg bekend
dat Voorzitter Brunet op gespannen voet
rael een deel van de uiterste linkerzijde
leefde. Reeds in 1920 had Vandevelde
hem te Charleroi willen buitenzetten om
dat bij nationaal en nationalist was als
Destr» e, Brancquart, Hubin en nog ande
re Waalsche socialisten. Toen poogden
Brusselsche socialisten hem en zijn vrien
den te ondermijnen, ook toen Brunet de
bezetting van de Roer goedgekeurd had.
Wel is waar had een verzoening gehad,
doch het was maar schijn. Men voelde nog
steeds het kuipen en knoeieu. Men vergete
niet dat Brunei' s ontslag ook als een
uiting van de Waalsche socialisten gold
Deze gezellen zijn ontevreden omdat hun
man, Destrée, geen minister is, doch ver
vangen werd door Huysmans, hoewel
Deslrëc reeds in 4894 te Charleroi tot Ka
merlid verkozen werd en Huysmans veel
later dan Destrée in de socialistische par
ij getreden is. De ontevredenheid moest
v\ i-eens iBtbarsten*
De uiterste linkerzijde heeft eereboet
moeten doen voor Brunei. Overigens heeft
ie gansehe Kamer een knieval voor hem
gedaan. De Koning is ook tnssehengeko
men. Brunet heeft zich lalen overhalen,
lij zat dus Dinsdag namiddag opnieuw
in zijn voorzitlerzetel Hij heeft de Kamer
led&nkt en verklaart zijn mandaat als
voorzitter te willen voltooien. Niet zonder
ironie sprak hij van de genegenheid van
al zijn collegas van de uiterste linkerzijd»
lij verzekerde dat hij het nooit oneens ge
weest was met M. Poullet in zake de
parlementaire vergoeding.
De gansehe Kamer, frontisten en com
munisten uitgezonderd, juichten Brunet
oe. De voorzitter die wat filosoof moet
zijn, zal toch gemeend hebben dat de
xamer te veel naar den kant van de ruzie
overhelt. Is de hel ook niet met goede in
zichten geplaveid
M. Rolin's zegepraal
Uit vrees van een oumiddelijke minis-
erieele crisis hebben de leden van de
uiterste linkerzijde eveneens verbrand
wat zij verleden week aanbeden hadden.
Het fameus separatisch amendement
van den jongen beer Somerhausen in zake
het particularisme-van Eupeo-Maimédy-
St. Vith is door de Kamer verworpen
dank aan de socialisten die er eerst vóór
hadden gestemd. Minister Rolin triomfeer
de op zijne beurt «a den triomf van M
Brunet. Men mag verzekerd zijn dal zij
de lachers aan hun zijde niet hadden des
te meer daar het gerucht liep dat zij in
November om hun ijver zouden beloond
worden.
Pop.
Hazebr.
Cassel
V. 7.48
A 8.36
V. 9 05
A. 9.17
41 16
12 04
42.48
12.30
Eleclrièke trams en autobussen van
Cassei-statie naar Cassel Berg (I 25 fr
gaan en keeren)
Terug
Cassel A. 49.05
Hazebr. A. 49.15
V. 49.48
Pop. A. 20.35
mm*
de minister te zeggen4Hoeveel von
nissen werden geveld tusschen 4 Januari
en 30 Juni 4925 door de rechtbanken voor
oorlogsschade van Antwerpen, Mechelen
Turnhout, Brussel, Leuven, Nijvel, Char
leroi, Bergeu en Üoornijk.
2. Hoeveel zaken iu beroep werden
gebracht na vonnis van die verschillende
rechtbanken, gedurende hetzelfde tijd
perk I
3. Hoeveel uitspraken werden gedaan
door het Hof voor oorlogsschade van
Brussel, gedurende hetzelfde tijdperk I
En het antwoord luidt
Hier volgen de statistische inlichtin
gen 4. Getal vonnissen tusschen 4 Ja
nuari en 30 Juni 1925 uitgesproken door
de rechtbanken voor oorlogsschade vau
Brussel
Antwerpen 2,432Mechelen 442 Turn
hout 262 Brussel 5,505 Leuven 897
Nij vel 1,331 Charleroi 664 Bergen 1,068
Doornijk 557 totaal12,628.
2. Getal zaken in beroep, gedurende
hetzelfde tijdverloop 4,003.
3. Getal eindarresten door het Hof van
oorlogsschade van Brussel gewezen op de
zes eerste maanden van het jaar 1925
4,325
Veel belangrijker ware het te vernemen
hoeveel dossiers de rechtbanken voor
oorlogsschade nog af te handelen hebben
en hoe" lang uitzonderlijke rechtbanken
nog zullen moeten in voege blijven. In
dien het werk tamelijk ver gevorderd is,
ware het wensehelijk een einde te stellen
aan die uitzonderlijke rechtbanken en de
nog overblijvende dossiers te onderwer
pen aan de gewone rechtbanken. Deze
hoeven maar, uit wel begrepen vader-
landsch belang, wat meer inspanning te
leveren. Door de afschaffing der recht
banken en gerechthoven voor oorlogs
schade zou het land ettelijke miljoenen
besparingen kunnen doen.
AWWiW
De gevelde vonnissen
De minister van ekonomiscbe zaken
beeft onlangs kunnen verklaren dat de
heropbouw der verwoeste gewesten vol
tooid is. Te dien propoosde zegden wij
dat bet jammer was, dat de rechtbanken
voor oorlogsschade eveneens het einde
van h:in werk niet konden melden. Daar
over werd in de Kamer de volgende
vraag gesteld
Talrijke geteisterde» klagen over de
traagheid waarmede het H f x oor oorlogs
schade, te Brussel, uitspraak doet over
de zaken die er voor aanhangig worden
ge maakt. Sommige van ben moes Ion, na
genoeg eea jaar waebten alvorens de
zaak op de rol werd gebracht. Gelieve
De leveringen op oorlogsschade.
Duilschland levert aan Belgie aanzien
lijke hoeveelheden steenkool op afkorting
van zijne oorlogsschade. In de Belgische
nijxTerheidsraiddens xvordt er over ge
klaagd dat de regeering die kolen aan
den man brengt ver beneden den prijs
van de markt. Daaromtrent werd aan den
minister van financies volgende vraag
gesteld.
Wil de minister zeggen of het xvaar
is dat de kolen aan Belgie geleverd als
schadevergoeding door de regeering ver
kocht worden met een afslag van 20 tot
25 fr. per ton op de prijzen welke op het
debet van Belgie geboekt xvorden I Is het
waar, b.v., dat de geziften nette kolen
(dikke brokken) aangeteekend tegen
123,50 fr., verkocht xxorden tegen 98,50
fr. f Zoo dit waar is. meent de minister
niet dat dit een verlies is x'oor de Belgi
sche schatkist ten eerste, en ter tweede
een meer of min oneerlijke mededinging
voor de Belgische kolen, die er thans zoo
slecht voorstaan
De minister heeft daarop geantwoord
a Hot is waar dat de kolen die aan Belgie
als vergoeding geleverd worden, thans
verkocht worden tegen een prijs die de
regeering verlies veroorzaakt. Het ver
lies is echter gemiddeld minder dan 20
fr. Het is niet mogelijk dat verlies jnist
te her alen, daar de kommissie voor scha
devergoedingen slechts met veel vertra
ging den prijs bepaalt aan de Duit
sche regeering te betalen. De grove
gezifte vette kolen worden op het debe
x*ao Belgie gebracht tegen een prijs die
122 7 per ton niet mag te boven
gaan laar die waarde den prijs van de
Daitschc markt vertegenwoordigt moet
bij waarschijnlijk verminderd worden om
rekening te houden met den prijs der
Engelséhe kolen. Die gezifte vette kolen
worden in Belgie verkocht tegen 402 fr.
per ton. OnlaDgs moest men echter op
dien prijs een vermindering van 5 fr.
toestaan om zich te ontmaken van een
zekere hoeveelheid kolen, waarvoor men
geen koopers vond. De thans geldende
prijs blijft nochtans 102 fr.
De Duitsche vergoedingskolen worden
hans betrekkelijk laag verkoeht, daar
men volstrekt ondanks de krisis en on
danks de werkstaking in de metaalnijver-
leid te Charleroi, de hoeveelheid, door
)uitschland geleverd, verkoopen moet.
llollandsche, Fracsche en Duische kolen
op de vrije markt geleverd en zelfs Bel
gische kolen worden tegen lagere prijzen
verkocht dan die van het kantoor voor
de verdeeling van de Duitsche kolen.
De kwestie van den prijs der yergoe-
dingskolen wordt van dichtbij gadege
slagen en voor de te nemen maatregelen
zal de regeering houden met de belangen
van de schatkist en met den bijzonder
moeilijken toestand der Belgische kolen-
nijverheid.
Hoofdagent FORREST L.
Hetgeen niemand kan betwisten en
mag betwijfelen is de volledige vastheid
en de volstrekte zekerheid van het
Gemeentekrediet van Belgie
Gesticht in 4860 door koninklijk besluit
uitsluitelijk om Provinciën en Gemeenten
op financieel gebied te helpen. Alle Ge
meenten, alle Provinciën alle Belgen zijn
borg voor het Gemeentekrediet van Belgie.
ietgeen iedereen kan bestatigen is den
grooten vooruitgang van het
Gemeetekrediet van Belgie
De loopende rekeniagen van het Geraeen-
ekrediet van Belgie zijn gerezen van 21
millioenen in 1923 tot 87 millioenen in
1924. De geldbeleggingen aan korten ter
mijn bedragen meer dan een half milliard
(670 millioenen) Dit alleen bewijst het
groot vertrouwen gesteld in het
Gemeentekrediet van Belgie
Hetgeen alle voorzichtige geldbezitters
willen zijn de kasbons aan een jaar aan
drager 5,50% vrij van lasten.
Hetgeen het nut bewijst van het Ge
meentekrediet x'an Belgie is dat deze in
stelling aan de Gemeenten verschoten heeft
meer dan 300 millioen in 4924 om nuttige
werken uit te voeren.
Voor alle verdere inlichten nopens de
plaatsingen die bij het Gemeentekrediet
kunnen gedaan worden zich wenden bij
den Hoofdagent Forrest L. Yper Groote
Markt 9 Poperinghe Groote Markt 28
en bij de locale agenten.
Een afxa&rdiging van 600 Belgische
bakkers werd op het stadhuis te Parijs
ontvangen door den voorzitter van den
municipalen raad en door den prefekt.
Een groote menigte bevond zich voor
het gebouw en aan de gevels der omge
ving wapperden de Belgische kleuren.
De voorzitter van den raad xvenscMe
de Belgen welkom en had ook een x-rie»-
delijk woord voor de bakkers uit de
andere landen.
Zijnerzijds wees de prefekt op den
vooruitgang in bet bakkersbedrijf ver
wezenlijkten stelde een heildronk in.
Voorde Belgen antwoordde de h. Dhont
voorzitter van de federatie van Belgische
bakkers.
Vervolgens bezocht men de zalen van
het stadhuis.
Verscheidene vliegtuigen hebben uit
Brussel versche gebakken aangebracht
voor de tentoonstelling. Ook begaf men
zich naar de begraafplaats van Père La-
ehaise om er bloemen te leggen op bet
Belgisch gedenkteeken.
ALLERHANDE
(bij de past)
Ieder medewerker
blijft verantwoor
delijk voor zijne
bijdragen.
Bijdragen in te
zenden zooweel mo
gelijk tegen den
Donderdag noen.
Het blad staat ter
beschikking ran al
wie het goed meent
met het algemeen
nut en belang.
Persoonlijkheden
nemen we niet op.
(bij de Post)
