TIENDE JAAR Nr 20 25 centiemen bet nummer ZONDAG 18 MEI 1930. Horlogen] Dit Nijverheidsblad voor Poperinghe en omstreken verschijnt wekelijks. Buitenland Jpeelgerief Vlaamsch in het Leger j Een Nieuw Alkoolregiem GJDapuUZMi Mulst "MAS-CAR" bier Schoolgerief er, '^Speelkaarten ^Pecialiteit van in doozen. lAjte verkrijgen bij ~»br. OUPONT Yperstraat, peringhe. Goudsmederij Juweelhandei 1 Jaar in stad, thuis besteld buiten stad, niet de post Frankrijk Amerika 12.00 tr. 15.00 fr. 25.00 fr. 30.00 fr. flos» «-bontrceert op all® Bolglsefe© Postkanat®»*®)® Plakbrieven bij ons gedrukt worden éénmaal gra tis in ons blad overgenomen. De naamloose ingezonden artikels worden getoeigerd Dg llieuwste iartelaar CH. DECLERCQ ZUSTERS DE SPELEN Da Huwalijksgabruikea bij da varscbillsade Volken Aankondigingen Op I'en 2" bladzijde 0.75 tr. de regel. Op 3* en 4* 0.65 fr. met minimum van 3 tr. Rouwberichten 0.75 fr. de regel, met minimum 5 fr. Bijzonder tarief voor Notarissen en Deurwaarders. Voor dikwijls te herhalen reklamen,prijzen volgens overeenkomst. Alle Aankondigingen zijn vooral te betalen. Monters Lip Roskopff - Patent Statie-Monters. Regulateurs Pendule» Wekkers KETTINGEN iaftovMIIvir.ltiiW PABRUREN in Goud, Diamant. Yperstraat, 9 Poperinghe. De huwelijksmarkt. d Ka*j« mjiiiii mtMmsamcmmmHemti ®r|faehtpapier (JBLllerhandb trii-Jrukwerken (bij de Post) GAZET VAN OPERINGHE Abonnsvnsrïtosi Uitsevbrs-EMSNAARS Gebroeders DUPONT Yperstraat, 2, POPERINGHE. Postchbckr*kkninq N' 48459 Tel. 180 Ieder medewerker Het blad staat ter blijft vsrantwoor- A fiSHSgg» ti beschikking van al delijk voor zijne wie het goed meeat bijdragen. met het algeaaeen Bijdragen in te nut en belang, zenden zooveel mo- rf gelijk tegen dan Persoonlijkheden Donderdag noen. nemen we niet op. f t Een instamper van een open deur. L«Het juiste woord voor heel de agi- alie rond het geval-De Leeuw, werd nl de Kamer gezegd door den heer ®sforis JEDe fronters hadden een nieuwen martelaar noodig. i Hun Borms is uitgekeken... ook loor henzelven, en feitelijk hebben de /jamingen niets meer te reclameeren. £e hebben thans hun hoogeschool, aat ze nu zelf bewijzen, dat de hoo- *eschooI werkelijk aan hun meest ^dringende behoefte voldoet. En, als ëpej logiek willen zijn, moeten de zoo genaamde vlaamsch-nationalistene lei iers zich thans spannen voor dezie aak, voor positieven arbeid, en hun ^strijdbijl neerleggen. - Maar ze willen niet logiek zijn, om Je simpele reden dat ze zich onbe- ■kwaam voelen tot opbouwend werk. dun eigen politiek bestaan met de jrofijtjes die eraan vastzitten zul- en deze heerschappen trachten te rek- :en, zoolang als 't maar mogelijk is, loor het uitlokken van nieuwe taal-in- identen. En de toedracht van dit ge- rpl-De Leeuw laat zich vanzelf voor tellen. i'Dfe leiders hebben een sukkelaar, en heethoofd gevonden, die bereid /as, -om zich voor Vlaanderen op e offeren, zeer waarschijnlijk wel, kWnitS( verzekering en beloften, die we iu wel spoedig aan 't licht zullen zien f ipniep. Maar is t niet merkwaardig, jj^t kenschetsend voor heel de doel- óosheid van den Vlaamsch-Nati- 'knalistischen strijd, dat de regisseurs 'an deze comedie, als motief voor dit ïieuwe martelaarschap geen enkel nog >CStaand onrecht meer gevonden heb ben, fn hun werktuig hebben moeten faten lijden voor een onrecht, dat fei telijk reeds hersteld is jiff En zoo slaat deze Leeuw heele- aaal het figuur van een jongen poedel lie in dollen overmoed storm loopt egen een open deur, en hals over kop Ti de gang duikelt Want het recht, waarvoor deze Hwaze jongeling gestreden en geleden Veeft, staat thans klaar in 's lands wet jeschreven en zal binnen enkel maan den zijn compleete toepassing hebben .gevonden IB Over al de opschudding, die deze domme parade in de Kamers verwekt «hééft, zouden we ons nog kunnen ver wonderen, indien we onze parlemen- rairs zeden nog maar eenigszins au sérieux konden nemen. Maar nu we daaromtrent sinds lang nog slechts ïen uiterste minimum van illusies coesteren, verbaast het ons allerminst dat de fronters voor deze als kristal doorzichtige kabaal, zulk een geest- driftigen steun hebben gevonden bij ie socialisten En zelfs bij de felst valoniseerende van de socialisten, als jezel Mathieu, die nog feller te keer |egaan is dan de fronter Vos zelf. I Want, wat zagen de rooden voor- iérst en vooral in dit geval Een ge- egenheid om den minister van Oorlog en dus de heele regeering in 't ihuw- te brengen en waar ze maar :enige kans zien om de gouyernemen- lele meerderheid te verdeelen en het pnisterie te doen vallen, daar zullen le, socialisten desnoods met den dui kel zelf samenspannen. JMeer en andere beteekenis is niet te lefhten aan den steun, dien de fron- bij de Waalsche socialisten en bij staatsminister Anseele gevonden lebben. Waren de rooden mede aan bewind geweest en hadde percies hetzelfde geval zich voorgedaan,maak ;r maar staat op, dat ze dan juist zóó psproken zouden hebben als de mi- tisters de Broqueville en Janson dat fil zeggen ook zouden geoordeeld jbben, dat de overheid zich zóó aar niet de wet heeft laten stellen or den eersten den besten opge iden snotneus. Hebben hun Engelsche partij ge- nooten nu zij aansprakelijk zijn voor 't bewind en voor de orde j tenslotte ookniet Gandhi bij de lurven laten vatten In onze bedoeling wil zulks nu niet beteekenen, dat de overheid, in dit geval de militaire autoriteiten en de krijgsraad te Luik, vrij uit zouden gaan. Het is zeker dat dit gebaar van den Vlaamschen soldaat veel van zijn opstandigheid verliest, wanneer het toch een onrecht betreft, dat door de wet zelve thans erkend en hersteld is geworden. En het is ons voorgekomen, alsof weinigen in het Kamerdebat zoo dicht bij het gezonde en logische inzicht van dit geval gekomen zijn als de h. Van Cauwelaert, wiens zienswijze al dus samengevat kan wordeji Wij hebben hier geen afkeuring over den krijgsraad van Luik uit te spreken in 't algemeen oordeelen de militaire tribunalen in een geest van rechtvaar digheid en indien wij, Vlamingen on ze rechten willen doen zegevieren,dan moeten we 't in kader van de Belgi sche wettelijkheid doen. Maar we kunnen betreuren, dat de militaire overheid dit incident niet voorkwam De manier om het te voorkomen was natuurlijk, dezen soldaat reeds in- deelen bij een regiment of een com pagnie in het Vlaamsche land, waar reeds met de vervlaamsching van het commando is aangevangen, of... ten behoeve van dezen éénen schacht, de toepassing der nieuwe wet vervroegen Maar hoe kon de militaire overheid weten, dat deze schacht juist zich aan geen Fransch bevel wenschte te on derwerpen, laat ons aannemen... uit gewetensbezwaar Is er fout aan de zijde van de mili taire autoriteiten, dan is er ook aan de werkelijk een eerlijke jongen en geen door de sluwe fronters opgedraaide poesjenel, dan hadde hij, bij zijn in trede in de kazerne te Namen, recht naar zijn kolonel moeten gaan en de zen zeggen, met eerbiedige vastbera denheid Mijn kolonel, men heeft mij, Vlaming, bij uw regiment, in het Waalsche land, ingelijfd. Ik verwittig dat ik met mijn Vlaamsch geweten niet overeen kan brengen, aan Fran- sche bevelen te gehoorzamen, omdat ik zulks beschouw als een bekentenis van minderwaardigheid. En, wanneer dan de militaire auto riteit het niet noodig geoordeeld zou hebben, dezen Vlaming eenige vol doening te geven en bet liever tot deze botsing had laten komen, dan ware er reden geweest om aan de mili taire overheid gemis aan tact te ver wijten. Maar dezen jongen leeuw is 't, na afspraak met de Vlaamsche revoluti onairen, slechts om kabaal te doen geweest, en door dit feit valt voor alles wat wettelijk gezag wil zijn, alle reden weg om hem tegen de militaire overheid te steunen. Gave de regee ring hier toe, dan ware 't met alle tucht in 't leger finaal afgeloopen.Dan zouden,steunend op het precedent-De Leeuw,alle soort «gewetensbezwaren» aangevoerd kunnen worden ter ver rechtvaardiging van opzettelijke dienstweigering. En we moeten ervan denken, dat de her Van Cauwelaert thans wel de laatste brug tusschen hem en het activisme heeft opgebla zen, toen hij, op zijn hulde aan de principieele rechtvaardigheid van de krijgsraden de duidelijke verklaring volgen liet dat hij, wat men er ook van denke, de daad van De Leeuw nie goedkeurt, en allen veroordeeld die dit geval uitbuiten. D. N. G. Onderneming van Electriciteit T. S. F. Bertenplaats, 1 3, POPERINGHE. De Ministeriele Voorschriften. M. de Broqueville, minister van Landsverdediging, komt aan alle mili taire overheden onderrichtingen te zenden voor de toepassing der wet op het talengbruik in het leger, voor wat betreft de onderrichting der troepen en der kaders. De bijzonderste bepalingen dezer onderrichtingen zijn De soldaat zal volledig onderricht worden in zijne moedertaal. Te dien einde worden de soldaten in taaleenheden gegroepeerd Deze eenheden zullen niet beneden het belang van de kompanie of over eenkomende eenheid staan. De betrekking der militaire overhe den met de onderofficieren,korporaals brigadiers en soldaten, en omgekeerd, zullen geschieden in de taal van hunne eenheid. De bevelen in den schoot der ele mentaire eenheden, (kompanie, eska dron, batterij, enz.) zullen uitgevoerd worden in de taal van de betrokken eenheid. Vanaf het bataljon (groep) zullen de bevelen in het Fransch gege ven worden, deze bevelen zich niet richtende tot de lagere kaders en de soldaten, maar tot de officieren die het bevel voeren over de kompanies, eskadrons of batterijen. Pransch word gebruikt in de dienstverslagen tus schen officieren van het "aktief leger. Vlaamsch wordt gebruikt in de dienst betrekkingen met de lagere reserve officieren, die hunne instruktie in die taal ontvangen hebben, tenzij zij den wensch uitdrukken de Fransche taal te zien gebruiken. De toepassing der wet heeft de ver taling der reglementen noodig ge maakt, die rechtstreeks betrekking hebben op het onderricht der lagere kaders en van den troep. De vertaling der kommandos zullen in deze regle menten voorkomen. De briefwisseling der militaire overheden met de burgerlijke over heden zullen geschieden in de taal voorzien bij art. één der wet van 3 Juli 1924 op het talengebruik in be stuurlijke zaken. In hunne briefwisseling met de be woners der Vlaamsche gemeenten ge bruiken de militaire overheden de Ne- derlandsche taal met de bewoners van het overige deel van het land, gebruiken zij de Fransche taal, tenzij de belanghebbenden het anders wen- schen. Bijzondere onderrichtingen zullen gezonden worden tot de bevelhebbers der regimenten, die Duitschtalige een heden zouden omvatten. Er wordt eene Duitsche eenheid voorzien namelijk eene kompanie voetvolk te Eupen, eene kompanie vervoerdienst te Elsenborn en een batterij 3® artillerie. V M. de minister besluit als volgt zijn rondschrijven aan de militaire over heden De Toepassing. De voorschriften die het voorwerp uitmaken van dezen omzendbrief zul len toepasselijk zijn vanaf de inlijving der klas 1 930. De korpsen en afdeelingen garni zoen houdende in het Vlaamsch deel van het land, in Braband of in Luik, zullen gedeeltelijk of geheelVlaamsch sprekende eenheden omvatten. Officieren en gegradeerden moeten er zich in geweten op toeleggen om de voorschriften van de wet op het talen gebruik in het leger volledig toe te passen. De geest van nationale eenheid, die de parlementaire beraadslagingen ge leid heeft, zal voorzeker weerklank vinden in het leger, waarvan de ken spreuk is en blijft Eendracht in den eerbied voor de rechten van allen. De ministers hebben Maandag hun wekelijksche raadvergadering gehou den. Een groot deel van de. beraadsla ging werd besteed aan het onderzoek van het ontwerp betreffende 't nieuw alkoolregiem. Men weet dat een bij zonder extra-parlementaire kommissie de hervorming van ons alkoolregiem langdurig ingestudeerd, en een voor ontwerp heeft opgemaakt. Het is dit voor-ontwerp dat door de regeering onderzocht werd. Ziehier de voor naamste punten van het ontwerp. 1Het alkoolgehalte der geestrijke dranken zal mogen verhoogd worden van 12 op 18 graden 2. De alkooi- houdende bieren vallen niet onder de toepassing der wet, op voorwaarde dat de bieren niet boven 8 graden ge- alkoliseerd zijn 3. De wijnen en li keuren van Belgische bereiding wor den gelijk gesteld met de uitheemsche wijnen en likeuren 4. De verkoop in het klein zal voortaan mogen per liter geschieden, in plaats van twee, met minimum van 0 centiliters 5. De alkoolhoudende dranken zullen voort mogen verkocht worden in de kruide nierswinkels, zoowel als in de likeur winkels 6. De openingstaks van win kels van alkoolhoudende dranken zal op het huidig bedrag behouden blij ven, hetwelk als een maximum zal be schouwd worden 7. Eene. eerste overtreding zal met eene voorwaarde lijke veroordeeling gestraft worden. Er is spr&ak geweest dat er in de herbergen op zekere uren van den dag alkool zou mogen geschonken worden en dat men ook likeur zou mogen op dienen in de restauraties na de mid dagmalen. De kommissie heeft over deze laatste punten langdurig gerede twist, doch ten slotte werd beslist de regeering te verzoeken deze uitzonde ringen aan de wet niet t dulden. Er werd ook voorgesteld dat de her bergiers voortaan alkool in hunne pri vate woonkamers zouden mogen be zitten, doch de regeering is niet geneigd deze wijziging te aanvaarden. Het onderzoek zal later voortgezet worden. De regeering heeft beslist de spelen en weddenschappen radikaal af te schaffen. Het zal voortaan uit zijn met de spelen in de zoogezegde private kringen welke door den band allen speelkoten zijn. De minister van Justi- cie is gereed met zijn wetsontwerp. Er zullen slechts twee uitzonderingen geduld worden, namflijk voor Spa en voor Oostende, waar de spelen bij koninklijk besluit zullen geregeld wor den. <öaSim Om de vrouw te veroveren. De gewoonte, waarbij de bruide gom zijn schoonvader den dag van het huwelijk g.eld of een ander ge schenk geeft, is een uitvloeisel van een oeroude traditie, die onder de Zigeu- nerstammen in eere gehouden wordt. Dit gebruik, dat nog in vele deelen van de wereld in zwang is, is een overblijfsel uit de tijden, toen de transactie niet meer dan een commer- cieele overeenkomst was. De maria- ge de raison was ook regel bij ver schillende Semietische stammen. Van deze gewoonte stamt volgens sommi gen het gebruik, een bruidschat te ge ven, later den trouwring, hetzij van goud, of, in den modernen tijd, van platina, versierd met diamanten. Zelfs nog meer verbreid dan het huwelijk door koop, was volgens de Hebreeuwsche legenden, de gewoonte waarbij de man een vrouw verdien de door voor zijn schoonvader te hij (bij de Post) arbeiden. Nadat hij een bepaald aan tal jaren in de familie gewerkt had, kreeg hij de begeerde dochter tot vrouw. Het oude testament bevat hiervan een sprekend voorbeeld. Afrikaansche negerstammen ruilen hun dochters in voor vee, huiden, rum of tabak, terwijl het gebruikelijke ruilmiddel onder de armeren in ver schillende Chineesche provinciën uit levensmiddelen bestaat. Ten einde in de plaats Hakka (provincie Kanton) een vrouw te veroveren, moest de bruidegom vóór het huwelijk een in gewikkeld stelsel van geschenken ge ven volgen. De eerste stap werd ge daan door een tusschenpersoon, die een partij betelnoot en areca als ver lovingsgeschenk overhandigde. Na ee- nigen tijd volgen de zoogenaamde kleine geschenken, bestaande uit var- kensvleesch, wijn, zoutevisch, areca, betel en een bedrag in geld. Daarna moest er eenigen tijd verloopen, voor dat de grootere geschenken kwamen. Deze vertegenwoordigden zulk eene waarde.dat de vader van eenige knap pe dochters zich een rustigen ouden dag verzekerd wist. Het eigenlijk hu welijksgeschenk bestond namelijk uit een som geld, een groote hoeveelheid vleesch, een paar groote en een paar kleine kaarsen, twee vaatjes wijn, vier tot acht levende hanen, twee ganzen: negen-en-negentig eendeneieren, een kistje boonemei, tien pond zoute visch tien doozen zeevisch en veertig pond varkensvlesch. Dit alles ontving de fa milie van het meisje ten geschenke behalve de bijkomende geschenken der feestvierenden. Genever om de onderhandelingen te openen. De Germanen en Kelten betaalden ook voor hun echtgenooten, namelijk in goud, zilver, vee, land of huizen. Bovendien gaf de Germaansche brui degom nog een paar ossen om te ploegen, een stevig paard, een degen of ander wapen en de kieskeurigen wenk,^dat zijn vrouw het huwelijk niet moest beschouwen als een langdurige rustkuur, maar dat van haar verwacht werd dat zij hem in arbeid en strijd ter zijde zou staan. Bij armere stammen te Fanti, aan de Goudkust, waren 2 flesschen jene ver vaak reeds voldoende om den va der afstand van zijn dochter te laten doen. In de meeste gevallen deed de jenever slechts dienst als inleiding der onderhandelingen.Weinig vaders kon den weerstand bieden aan zoo sterke argumenten. Zoodra de overeenkomst gesloten was, betaalde de aanstaande bruidegom de familie van zijn ver loofde de overeengekomen som. De man die een vrouw voor 2 flesschen drank kocht, was echter even goed getrouwd als derijke, die een aanzien lijke som neertelde. In Som-Tand is het mogelijk, dat de man na onderhandelingen met zijn aanstaande schoonouders verlooft, vóór dat zijn aanstaande vrouw is geboren. De toekomstige bruidegom geeftdan een paard of een kleiner ge schenk aan de ouders. Wanneer deze het geschenk aanvaarden geldt de koop voor wettig. De koop en ver koop van vrouwen, hetzij als eenvou dige handelstransactie of in eenigszins gewijzigden vorm, kwam niet alleen bij onbeschaafde volkeren voor, doch ook bij op hoogeren trap van ontwik keling staande stammen. Veelal werd de koopsom teruggegeven, wan neer de bruiloft had plaats gehad, hetzij in den vorm van geschenken of als bruidschat, voor de docher. In Sy rië betaalde b. v. de man voor zijn vrouw een som geld, die in verhou ding stond tot den rang van zijn aan staanden schoonzoon. Bij één stam bestond die koopsom uit een karpet, een neusring, een halsketting, armban den en een kemelharen zak. De vader gaf deze geschenken op zijn beurt weer aan het jonggehuwde paar ten geschenke, ten einde tot het huishou den bij te dragen. mSBBgg» De huwelijksmarkt, volgens het groothandelprinciep werd in het oude Assyrië en Babylonië toegepast. Deze vrouwenveilingen, die met regelmati ge tuschenpoozen gehouden werden, haden plaats volgens de methode van de tegenwoordige veilingen van roe rende goederen. Alle huwbare meisjes werden op een groote plaats bijeen gebracht en door de omroeper geveild Ten einde den prijs te effenen, werd een gedeelte van de som, voor de knapste meisjes betaald, geschonken aan door de natuur minder bedeelden Het is nog niet eens honderd jaar ge leden, dat de huwelijksveiling een belangrijke plaats innam in het leven der Russische boeren. In den middag van Sinxen-Zondag kwamen in den Zomertuin te St. Petersburg een groot aantal vrijgezellen bijeen, ten einde een bruid te zoeken uit de verzameling huwbare dochters, die er ieder jaar vertoond werd. Vergezeld van ouders of voogden stonden de meisjes aan de kant, piekfijn uitgedost, ieder als lok aas een aantal zilveren lepeltjes of an der kostbare huishoudelijke voorwer pen toonend. De aspirant-bruidegom liep als op een veemarkt langs de meisjes en deed zijn keus. Wanneer deze bepaald was, ging hij naar de ouders van het meisje, gaf een opsom ming van zijn welstand en vroeg de hand hunner dochter. Daar er nog wel anderen konden komen vragen naar dit handje, werd niet onmiddelijk be slist. Dien avond werd er familiever gadering gehouden en de aanbiedin gen der verschillende aanbidders kalm overwogen, waarbij in den regel de hoogste bieder zegevierde. iiiifiir1 Uturn" VV-fnaraffiffBrtii Brand te Rijssel Donderdag ontstond een geweldige brand in een groot magazijn van de vlasspinnerij van Esquermes, voorstad van Rijssel. Een groot gebouw werd in asch gelegd. De spinnerij zelf kon be veiligd blijven. De schade beloopt ver scheidene miljoenen. Deze brand werd veroorzaakt door eene verhitting van stoffen of wel door eene kortsluiting van de electriciteit. Groote brand te Croix Zaterdag namiddag heeft er een he vige brand gewoed in de magazijnen der werkhuizen van M. Palliez, in de rue du Creusot, te Croix, Fransch- Noorden. Daar men het water voor het blusschen op verren afstand moest ha len, nam het vuur spoedig groote uit breiding, te meer nog dat er veel ka toen en afval voorhanden waren. Heel de bovenverdieping is de prooi van de vlammen geworden. De schade wordt geraamd op anderhalf miljoen frank. Arbeidsongeval te Rijssel De 36-jarige Jean Vanlandewyck, wonend Ecolestraat, werkte op een stelling faubourg des Postes te Rijssel, toen een balk op hem plofte. De onge lukkige werd erg gekwetst naar het gasthuis der Charité overgebracht en is er kort na zijne aankomst bezweken. Kindje doodelijk gekwetst Mad. Synaeghel, wonende te Lef- frinckhouc-ke, nabij Duinkerke, kwam met haar kinderrijtuigje afgereden, waarin haar dochtertje Odette lag. Op eens kwam een motorrijder zig-zag- wijze over den steenweg gebold. Hij botste op het kinderrijtuigje dat om kantelde. De kleine Odette werd ten gronde geslingerd en bekwam eene schedelbreuk. Zij werd in hopeloozen toestand naar de ouderlijke woning overgebracht. De motorrijder, die dronken was, kon aangehouden wor den. Het is een genaamde Georges Cardenier, 2 7 jaar oud, wonende te Ghyvelde.

HISTORISCHE KRANTEN

De Gazet van Poperinghe (1921-1940) | 1930 | | pagina 1