MM
Naar eenFAN-EUROPA
NIEUWS- EN NOTARIEEL AANKONDIGINGSBLAD VOOR POPERINGHE EN OMSTREKEN
GEBROEDERS DUPONT I
aasaasBCTBBB
METJE LIE OVERLEDEN
JOS. VANDAELE - CASIER
DE KWESTIE VAN DE
DUITSCHE KOLONIES.
IDEEN EN DOCUMENTEN.
LIBERALE PRINCIEPEN.
BOERENBOND-WALS.
VOOR NATIONALISATIE VAN 'T WAPENBEDRIJF.
16 JAAR. NUMMER 15.
WEEKBLAD 25 CENTIEMEN.
ZONDAG 12 APRIL 1936.
GAZET VAN POPERINGHE
ABONNEMENTEN
1 Jaar, per post16 fr.
Congo 25 fr.
Frankrijk25 fr.
Amerika30 fr.
Losse Nummers 0.25 fr.
Men abonneert op alle belgische
postkantooren.
AANKONDIGINGEN
Per
De postabonnenten in Belgie, die van woonst
veranderen, moeten dit aangeven in 't post-
bureel dat hen bedient, en niet aan ons.
Bij elk schrijven naar inlichtingen wordt
men beleefd verzocht een postzegel voor ant
woord te voegen.
HET FRANSCHE VREDESVOORSTEL.
DAT WARE INDERDAAD DE OPLOSSING, MAAR..
Een die z'n handen wrijven zal, bij
de lezing van de berichten over het
Fransche vredesvoorstel, moet wel
graaf Coudenhove-Calerghi zijn, de uit
vinder van Pan-Europa
Na jarenlang op dit stokpaardje heel
ons oud werelddeel te hebben rondge-
galoppeerd, heeft geruimen tijd lang
deze graaf niet zooveel meer van zich
laten hooren. Waarschijnlijk heeft hij
geoordeeld dat de evolutie van den in
ternationalen toestand hem al verder
en verder van zijn ideaal verwijderde,
in plaats van hem er naderbij te bren
gen, en wellicht gaf hij den moed reeds
op.
Nochtans is dit ideaal schoon genoeg
om... ieders ideaal te zijn Europa ge
organiseerd in den trant van Noord-
Amerika de Vereenigde Staten van
Europa. Al de landen behouden hun
eigen grenzen, hun eigen statuut, hun
wetten en gebruiken, maar alle tolbar-
reelen worden neergehaald en de vei
ligheid van Europa, zoowel naar binnen
als naar buiten, wordt georganiseerd
bij gemeenschappelijk overleg.
Zóóver zal het Fransche voorstel nog
wel niet gaan, maar er zit toch al héél
wat van Pan-Europa in.
In ieder geval, zoo t schijnt, toch
reeds, het idee van een algemeen ac-
coord onder de Europeesche staten.
Aan Hitler, die een overeenkomst
voorstelt tusschen door hem bepaalde
landen in het Westen van ons wereld
deel, terwijl hij zich alle rechten voor
behoudt, wat andere staten betreft, en
één ervan Rusland zelfs bepaald
uitsluit, antwoordt Frankrijk
De vrede in Europa moet algemeen
zijn. Géén land mag zich de vrijheid,
de kans, wat het noemen wil het
recht voorbehouden, om nog een an
der aan te vallen, en zeker niet, ,van-
neer het door éénzijdige overeenkom
sten, z'n handen langs een bepaalden
kant zou hehben vrij gemaakt.
pm het met duidelijke woorden te
?eggen Door met Duitschland zooge-
zegdp nigt-fianvedspacten te sluiten,
kunnen landen als Frankrijk en Enge
land zichzelven niet vooraf tot werke
loosheid verbinden, voor 't geval dat
Duitschland aan Rusland den oorlog
verklaren mocht.
Niet op bepaalde plaatsen en onder
bepaalde omstandigheden dient alle
krijgsgevaar te worden geweerd, maar
overal en onvoorwaardelijk.
En indien het waar is, dat de Fran
sche regeering het voorstel zou doen tot
inrichting van een internationale poli
tiemacht om over de naleving door alle
gouvernementen van het algemeen
Europeesch pact te waken, dan nadert
ze nog méér het ideaal van Coudenho
ve-Calerghi, dat één enkel leger is voor
alle staten van Europa, zooals de Ver
eenigde Staten van Noord-Amerika
slechts één gezamenlijke krijgsmacht
hebben.
Niets spreekt zoozeer vanzelf, als dat
de grondvesting van een dergelijk ac-
ppgrd dg absolute gelijkheid onder alle
deelnemende landen moet zijn, en dat
zal ook wel heelemaal bovenaan het
Fransche voorstel erkend worden.
Wat dat betreft, zou Hitier dus zijn
zin krijgen. Het door Frankrijk voorge
stelde pan-Europeesch accoord maakt
vanzelf een einde aan alle vredesver
dragen van na den wereldoorlog. Er
zijn geen overwinnaars en geen versla
genen meer. Aan de conferentietafels
nemen de gevolmachtigden van ail
naties van Europa plaats met volstrekt
dezelfde rechten en dezelfde autori-
teit.
lyjaar,., gesteld dat zulks goed en
duidelijk onder allen overeengekomen
is, zal Duitschland, zullen de andere
verslagenen uit den wereldoorlog zich
dan vergenoegen met een theoretische,
met slechts een principieele erkennin
van hun gelijkberechtigdheid
Zullen ze niet eischen, dat uit deze
gelijkberechtigdheid dan ook de logi
schp konsekwenties worden getrokken
met andere woorden dat zij ook ont
last worden van al de nadeelige ge
volgen, die hun nederlaag voor hen
heeft gehad
Wat hebben we aan de erkenning
van ons recht op volkomen gelijkheid
met de andere naties, zoo zal Hitier
kunnen vragen, wanneer ons niet alles
teruggegeven wordt, wat men ons heeft
Uitgevers-Eigenaars
Yperstraat, 2, POPERINGHE.
Postcheck 484.59 Telefoon 180
Ieder medewerker blijft verantwoordelijk
voor zijne bijdragen. Bijdragen in te
zenden tegen Donderdag middag.
Kleine berichten tegen den Vrijdag middag.
Naamlooze ingezonden artikels worden in
de scheurmand gegooid.
egel 1.00 fr.
(minimum 3.00 fr.)
Rouwberichten minimum 5.00 fr.
Bijzonder Tarief voor Notarissen en Deur
waarders. Voor dikwijls te herhalen re-
klamen, prijzen volgens overeenkomst.
Alle aankondigingen zijn op voorhand te
betalen.
afgenomen, terwijl men ons van ons
recht beroofd had
Laten we zelfs aannemen, dat hij ook
een ernstig offer aan den vrede wil
brengen, en afzien van de gebieden die
Duitschland aan zijn Westgrens afstaan
moest. Dat hij niet terugkomt op zijn
plechtige verklaring, na het plebisciet
in het Saargebied dat Duitschland
voortaan door geen enkelen territoria-
len eisch meer van Frankrijk geschei
den wordt en van alle aanspraak op
Elzas-Lotharingen blijft afzien.
En laat ons zelfs zoover gaan, aan te
nemen dat hij met Polen, Litauen en
Tsjecho-Slowakije tot een accoord kun
ne komen, wat de naar deze landen
overgegane gebieden betreft, dan
zal de allereerste conditie door hem,
voor een toetreding tot het algemeen
Europeesch pact te stellen, toch zonder
eenigen twijfel de erkenning van
Duitschlands recht op koloniën zijn.
En zoo mag het ons wel toeschijnen,
alsof de Fransche regeering, indien ze
haar voorstel met eenige kans op suc
ces doen wil, wel mocht beginnen met
van deze eventualiteit rekening te hou
den.
Nog méér en beter zelfs In haar
voorstel tot Duitschland wel duidelijk
te verstaan mocht geven, niet slechts
dat zij Duitschlands recht op koloniën
erkent, maar tevens hoe zij zich de
toepassing van dit recht voorstelt.
En zelfs... wat Frankrijk van zijn
door den oorlog gewonnen mandaat
gebieden aan het Reich wenscht te
rug te geven, als zijn bijdrage dan tot
en Europeeschen vrede.
En, als -Frankrijk dan op zoo n ma
nier zijn goeden wil ën zijn offervaar
digheid in 't belang yan den vrede ge
toond zou hebben, dan zou t voor En-
eland wel het moment moeten zijn om
ok met zijn bijdrage tot bevrediging
van Duitschland voor den dag te ko-
met de bekendmaking van wat
het van zijn onmetelijk overzeesch ge
bied, en in het bijzonder van zijn man-
daatlanden aan het Reich geven wil.
Maar,,, langs dien kant lijden alle
Engelsche ooren aan Oost-Indische
doofheid. Zelfs geen Labour-man heeft
tot dusver met een formeel voorstel in
dezen zin voor den dag willen komen,
en de reeds zoo dikwijls herhaalde ver
zekering op de regeeringsbank, dat
Groot-Britannië onder géén voorwaar
de aan zijn huidig koloniaal bezit zal
laten tornen, heeft tot hiertoe nog altijd
geen protest op de socialistische ban
ken in het Lagerhuis doen opgaan.
Niet langer geleden dan gisteren nog
heeft minister Neville Chamerlain ver
klaard, dat het wel niet noodig zal
zijn, te zeggen, dat een voorstel tot
afstand van Britsche koloniën aan
Duitschland geen oogenbük in overwe
ging genomen zou kunnen worden
Maar wat de mandaat-gebieden
betreft, was deze woordvoerder
het Britsche gouvernement zoo radi
caal niet meer.
fjieryan zeide hij toch, dat men «bij
de toekenning ervan, wel geen reke
ning heeft gehouden met de mogelijk
heid, dat zij ooit eens aan Duitsch
land zouden worden teruggegeven
ir dat moest zulks toch gebeu-
ten minste de toestemming ver
eischt zou zijn van de huidige mandaat
mogendheid, van die waaraan het man
daat zou worden overgedragen en van
den Volkenbond
Zooveel verder zijn we dan toch al
dat de Britsche regeering het stand
punt, dat mandaatgebieden vast eigen
dorp zijn, opgegeven heeft, en princi
pieel niet langer meer de teruggave
ervan aan Duitschland verwerpt.
En daarmee zet zij ook den eersten
stap op den goeden weg, op den eeni
gen weg, die naar een algemeene be
vrediging van ons werelddeel, naar
een soort Pan-Europa kan leiden.
Alles hangt van de Duitschers af
En voor iederen Duitscher moet de al
les-beheerschende vraag toch zijn
Wat er voor zijp land aan te verdienen
is, als het van zijn weerwraakgedachte
afziet en het zichzelf onmogelijk maakt
om nog door geweld en overmacht te
voldoen aan zijn begeerten.
N. G.
Binnen enkele maanden was zij
honderdjarig.
Onze lezers herinneren zich nog dat
we enkele jaren geleden een bezoek
brachten aan Rosalie Dequidt, de oud
ste inwoonster van Poperinghe, beter
gekend onder den naam van Metje
Lie die toen op haar 96e jaar ging
en woonde in een klein wit landhuis.e
achter den Luttertap We spraken
enkele stonden met Metje over den i
uden tijd en over plannen om haar
honderdste verjaring te vieren, terwijl
Metje smakelijk haar pijpje rookte
en een glaasje bier ledigde.
DE
LEEST EN VERSPREIDT
GAZET VAN POPERINGHE
HORLOGIEN-JUWEELEN-BRILLEN
BEVEREN-YZER
brengt zijn geachte kli-
ënten ter kennis dat
zijn stiel van
Horiogiemaker
Juwelier
Gezichtskundige
zal voortzetten bij zijn
schoonouders
St OMERSTRAAT(bijg. Klyttestraat)
Alle horlogiën, juweelen en brillen
aan de genadigste prijzen.
Ook ajle herstelling van horlogiën,
juweelen en brillen worden spoedig en
met de meeste zorg uitgevoerd.
Vrouw Vandaele-Casier, meldt tevens
dat zij zich aanbiedt voor het maken
en vermaken van alle kleedingstukken.
Metje Lie.
Sindsdien kwam Metje een huis
bewonen in de Casselstraat. ledereen
in de bv.ur-t-kende-haar
Haar gezondheidstoestand deed ons
hopen dat we, met Kerstdag, haar hon
derdste verjaardag plechtig zouden
mogen vieren.
Helaas, de vorige week kwam Met-
Lie ziek en moest zich te bed leg
gen. Haar toestand verergerde en Zon
dag laatst overleed zij zachtjes.
Metje Lie stond aan het hoofd
van een grooten familiestam. Zijzelf
bracht tien kinderen ter wereld, waar
van er nog vijf in leven zijn. Een van
de achterkleinkinderen heeft reeds 12
kinderen.
Metje Lie telde niets dan vrien
den. Zij kon nog zoo grappig vertel
len, liefst over den ouden tijd, terwijl
zij een pijpje rookte.
Woensdag laatst werd Metje Lie
onder een overgrooten volkstoeloop
ten grave gedragen.
Zij ruste in vrede.
WELKE KOLONIES WIL
DUITSCHLAND TERUG
Wordt de Duitsche eisch besproken.
In zijn memorandum aan de Locar
no-landen heeft Duitschland onder
meer den eisch gesteld dat het kolo
niale vraagstuk aan de orde zou wor
den gebracht binnen een redelijken ter
mijn. Er wordt niet bijgevoegd welke
bezittingen worden teruggeeischt, of
Wil het Reich al zijn vroegere kolonies
terug
Na den wereldoorlog heeft Duitsch
land, door de onderteekening van het
Verdrag van Versailles, verzaakt aan al
zijne rechten op zijn overzeesche be
zittingen. Met het opkomen der jeug
dige nazipartij, met hare veroverings
plannen waarmede zij de vaderlands
liefde der Duitsche burgers wist uit
te buiten, ontstond ook in het Reich
een nieuwe koloniale beweging, niet
zoozeer uit ekor.omische noodwendig
heid, maar uit eerzucht en als sym
bolisch gebaar
Dr. Schacht bevestigde enkele jaren
geleden dat een zoo bevolkt en nijver-
heidsland als Duitschland onmogelijk
eene normale ekonomische bedrijvig
heid en eene gezonde munt kan behou
den, zonder koloniën te bezitten.
In 1933 eischte Hugenburg op de
Wereldconferencie te Londen de terug
gave der Afrikaansche koloniën. Se
dertdien hebben Hitier en Goebbels
het over de daken uitgeschreeuwd, dat
het HE Reich op het gepaste oogen-
blik de teruggave zijner oude bezit
tingen zal weten te eischen.
Geen enkel land, en Engeland nog
het minst, is evenwel bereid zijn kolo
niale bezittingen af te staan aan Duitsch
land, zelfs al biedt dit land nog zoo
veel jaren vrede aan.
De vroegere Duitsche bezittingen.
In Afrika.
De vroegere bezittingen van Duitsch
land zijn door het verdrag van Ver
sailles toevertrouwd aan Engeland,
Frankrijk, Belgie en Japan,
In Afrika alleen verloor Duitschland
1. Togo, verdeeld tusschen Frankrijk
en Engeland (87.200 vierkante kilo
meter oppervlakte en 1.005.000 in
woners)
2. Cameroun, verdeeld tusschen En
geland en Frankrijk (totale oppervlak
te 799.000 vk.knr., inw. 2.770.000)
3. Zuid-West Afrika, onder Engelsch
mandaat (oppervlakte 835.000 vk.km.
inwoners 22 7.000)
4., Duitsch Oost-Afrika of Tangany
ika oft'dëT Ëffg^ïëfch mandaat (opper
vlakte 946.000 vk. km. en 4.107.000
inwoners)
In Azie en in Oceanie.
In Azia en Oceanie heeft Duitsch
land verloren 1
1Een deel van Nieuw-Guinea en de
eilanden van den Bismarck-Archipel,
onder Engelsch mandaat (totale op
pervlakte 236.000 vierkante kilome
ter en 250.000 inwoners)
2. De eilanden van den Marshall-Ar
chipel, onder Japaansch mandaat)
3. De Carolina-eilanden, onder Ja
paansch mandaat
4. De Mariannen-eilanden, onder Ja
paansch mandaat
5. De Samoa-eilanden onder Engelsch
mandaat.
Deze eilanden hebben een totale op
pervlakte van 5.650 vierkante kilome
ter en eene bevolking van ongeveer
150.000 inwoners.
Engeland kreeg het grootste paart.
Duitschland verloor bovendien nog
enkele vergunningen in China. Ein
delijk werden de Duitsche bezittingen
van Ruandi-Urundi over mandaat van
Belgie geplaatst.
Het Duitsche koloniale rijk bedroeg
n 1914 eene oppervlakte van 2 mil-
oen 620.000 vierkante kilometer. En
geland kreeg hiervan ver uit het groot
ste deel, namelijk 2 miljoen 140.000
vierkante kilometer.
Italië werd vergeten bij de verdee
ling der Duitsche koloniën, doch En
Men zoekt t allen kant naar een uit
weg voor den moeilijken toestand door
e crisis geschapen. En dat zoeken in
zich zelf is lofwaardig. Over heel de
wereld worden plannen gesmeed,proef
nemingen gedaan, de bestaande orde
omgeworpen, steeds met het oprecht,
soms met het voorgewende doel een
einde te maken aan dezen toestand.
Ons komt het voor, en we mogen aan
die bescheiden meening toch wel uit
drukking geven, dat er veel te veel
naar plannen en systemen wordt ge
zien en dat er veel te weinig reken-
chap wordt gehouden met de hooger
voorschriften van menschelijkheid.
Laat ons dat eenvoudiger zeggen het
zijn de groote, schocne liberals prin
ciepen van gelijkheid, vrijheid, broe
derlijkheid, verdraagzaamheid en sa
menwerking welke men miskent.
Elk ontwerpt een planneken, bouwt
een systeem op, prijst een proefneming
n ten dienste van zijn groep, zijn
klas, zijn stand, zijn partij, zijn land,
maar ziet daarbij doorgaans de alge
meene menschelijke belangen over het
hoofd.
Als president Roosevelt met zijn dol
lars goochelde, was dat uitsluitend en
alleen om Amerika uit de penarie te
helpen. Als Frankrijk, als Engeland al-
Deze rubriek is bestemd tot bet opnemen der argumenten welke wij aan verschillende
bevoegdheden vragen uit te leggen aan de lezers van de Gazet van Poperinghe ten
titel van documentatie, en welke niet rechtstreeks in verband staan met den kiesstrijd.
Deze artikels verplichten geenszins de gedragslijn van het blad et wij weerhouden ons
het recht deze desnoods in onze kolommen te kritikeeren.
tijd maar hooger tolmuren oprichten,
en Frankrijk onze grensarbeiders bui-
tenwalst, dan is dat omdat de Engel-
schen en de Franschen de spreuk in
praktijk stellen eerst Oomken en dan
Oomkens kinderen. Dat andere landen
daardoor te lijden hebben is van min
der belang. De diktaturen van Italië en
Duitschland (ook wel Rusland) beoo
gen de meesterschap van een kliekje,
van een enkeling en daaraan moet al
les opgeofferd worden. Het is dan ook
kenmerkend, dat juist die dwangbe-
heeren slechts in stand worden gehou
den door de volledige miskenning van
die princiepen die van het liberalisme
de adeldomstitels zijn vrijheid, ver
draagzaamheid, menschelijkheid.
Ik herhaal het, vele van die moei
lijkheden die we thans kennen zijn ge
boren uit het feit dat men den rug
heeft toegekeerd aan de liberale grond
beginselen.
Dienen we te wanhopen? Geenszins,
we zijn er innig van overtuigd dat deze
princiepen onsterfelijk zijn en op het
einde moeten overwinnen. De dag dat
de toestand volledig zal opgeklaard
zijn, zal deze zijn waarop onze leuzen
terug zullen hebben gezegevierd.
Frans De Hondt,
Voorzitter L. W. Hemixem.
De ziel van 't kind is
verkiezing kunnen gered worden. On
gelukkig werd er geen remedie gevon
den om den Boerenbond recht te hou
den. De devaluatie kwam daar wel wat
zalf aan strijken, maar vele landbou
wers hebben toch ondervonden tot
waar klerikale eerlijkheid en naasten
liefde gaan kunnen. Bank van den Ar
beid en Boerenbond Twee prachtige
getuigen om te bewijzen, dat bankwe
zen en politiek niet samen gaan. Socia
listen en katholieken begrepen dat niet,
de liberalen wel. Wie schreeuwt er nu
weer zoo hard tegen die groote ban
ken en die groote financies
Maar w'hadden het over den Boe
renbond. Onze eenvoudige landbou
wers werden zoo stilaan gewaar van
waar de wind kwam en... de ziel van
't kind kwam weer in gevaar. Wat nu
gedaan om te toonen dat het klerika
lisme het ideaal is O ja, een herder-
door de laatste dus ook ongeloovigen kan bevatten
Daar hebben w'het En die brief
kwam juist op 't gepaste oogenblik
als de boeren begonnen in te zien welk
een leelijken draai ze daar van de ka
tholieken kregen. Die Boerenbond was
een katholieke instelling, een^llStelling
van de katholieke partij. We verstaan
heel goed de politiek van Mijnbeer de
Kardinaal, 't Zijn de katholieke poli
tiekers, landbouwers, welke u dien toer
met den Boerenbond hebben gelapt,
niet de katholieke kerk Dus geen re
den om niet meer christelijk te zijn
Om te zien hoeverre katholieke par
tij en katholieke kerk gescheiden zijn
zou het misschien wel eens de moeite
loonen na te gaan wie er zooal achter
de schermen zat in dien Boerenbond.
Maar zoo verdorven zijn we niet. Blij
ven we liever bij de feiten.
Als we nu de redeneering van dien
herderlijken brief verder drijven, kun-
lijke brief En die kwam er Die brief (nen we besluiten Landbouwers, het
is voor ons van groote waarde. i is de katholieke partij, die uw belangen
We zijn nooit tegenstanders geweestverwaarloosde. Laat die partij dus stik-
van het katholieke geloof, integendeel. ken, zooals zij zelf u liet stikken».
Maar wel van de fanatieke japneuzerij Maar... die katholieke partij omvat ook
en waar godsdienst en politiek elkaar j .ongeloovigen. Ziet ge daar hebt
willen dekken, willen wij niet zwijgen g'het. Zouden het nu misschien die on-
over de politiek omwille van den gods- j geloovigen uit de katholieke partij niet
dienst. t zijn, die den Boerenbond in... den
Er kwam dus een brief vanwege I beerput duwden Ja, ja, menschen
Monseigneur Klerikale partij en ka- die klerikalen houden toch zooveel aan
tholieke kerk dat is niet hetzelfde. Ka- de broederlijkheid, de naastenliefde en
tholieke kerk dat is een groepeering de rechtvaardigheid,
van christelijk-geloovigen katholieke j Hilaire Lahaye,
partij is een politieke groepeering, die Voorzitter L. W. Poperinghe.
Op het onlangs gehouden congres
der socialistische partij, waar het le-
gervraagstuk werd besproken, bleek
weer eens duidelijk de dubbelzinnige
jij houding der socialisten. Nochtans één
;eland en Frankrijk gaven naderhand positief feit kwam
uit dit congres ce
voorschijn de eisch tot nationalisatie
aan de Italianen een koloniaal gebied
in Afrika,
Het Doel van Duitschland»
De Duitsche leiders zijn niet oprecht
waar zij beweren dat de teruggave aan
het Reich eene noodzakelijkheid is
voor de uitbreiding zijner bevolking.
Vóór den oorlog immers verbleven er
slechts 24.000 Duitschers in hunne Ko
lonies en op dit klein getal waren er
dan maar weinigen die er wezenlijk
gevestigd waren. Wat echter duidelijk
blijkt is dat Duitschland zijne koloniën
terug wil om weer een bepaling van
het Verdrag van Versailles te doen ver
dwijnen en tevens om de macht van
Frankrijk in Afrika te breken.
Doch als Duitschland denkt even
staffeloos als bij de vorige overtredin
gen van het Versaillestraktaat, ook de
bepalingen aangaande de koloniën te
mogen schenden, loopt het verkeerd
want Frankrijk en Engeland zullen geen
duim van hunne Verworven gebieden
afstaan, tenware er wederom een
geling gevonden werd op den rug der
kleine landen
groote aandeelhouders in de wapenin
dustrie
Het wordt tijd, dat de staat deze nij
verheid in handen neemt om er den
noodigen kontrool over uit te oefenen
en een einde te stellen aan de mensch-
onwaardige werking der oorlogswoe-
van het wapenbedrijf. Als er één eisch keraars. Wij liberalen jongeren, dienen
is, waarbij we ons ten volle kunnen hiervoor ook onze krachten in te span-
aansluiten is het wel deze. Ik weet, dat nen. Want ook de socialistische leiders
zulk een staatsmonopolie in beginsel zouden volgens Leon Degrelle, ook op
tegenstrijdig is met het liberalisme, dit gebied hun kiezers deerlijk hebben
Nochtans de geweldig groote rol, welke bedrogen. Het was toch vooral de so-
de wapenindustrie thans speelt in re- cialistische partij, die zich tegen het
geeringen en in het aanwakkeren van militarisme verzette en maatregelen
de vijandelijkheden tusschen de ver- eischte tegen oorlogswoeker.
schillende landen, dwingt het liberalis- k En volgens de haast ongelooflijke
me zijn evolutie-principe toe te passen, 'publicaties van Degrelle, bezat ook de
Het aanschijn der wereld is veranderd; socialistische Bank van den Arbeid een
ook het liberalisme dient te evolueeren, pak aandeelen van een fabriek van oor
zonder afbreuk te doen aan zijn basis- logsmateriaal. Terwijl dus in de roode
programma. Twee gewichtige probli;- dagbladen de goedgeloovige lezers te
men rijzen hier op tegen elkaar het gen de kanonnenhandelaars' werden op-
probleem van den vrede en den afkeer gehitst, speculeerden diezelfde mannen
van elk monopolie. met het geld der kleine spaarders op
Nochtans lijdt het geen twijfel, dat den bloei der wapennijverheid
het streven voor den vrede noodzake- Het wordt hoog tijd, dat aan dezen
lijk dient gesteld te worden boven dien ongezonden toestand een einde wordt
gesteld. De vrede tusschen de verschil-1
lende landen en ook de belangen van
ieder land afzonderlijk kunnen er
afkeer voor monopolies. Lang genoeg
hebben de wapenfabrikanten, om hun
iboel te doen draaien, de volkeren te
gen elkaar in 't harnas gejaagd, lang slechts door gebaat worden,
f genoeg hebben zij de regeeringen bein- J Frans De Hondt,
vloed immers de meeste leiders zijn i 4 Hemixem.