w ie voelen zich bedreigd Is de Burgerbevolking tegen Oorlogsgevaar beveiligd 19 JAAR. NUMMER 22. WEEKBLAD 25 CENTIEMEN. ZONDAG 28 MEI 1939. ABONNEMENTEN Men abonneert op alle belgische postkantooren. NIEUWS- EN NOTARIEEL AANKONDIGINGSBLAD VOOR POPERINGHE EN OMSTREKEN AANKONDIGINGEN Uitgevers-Eigenaars DUPONT GEBROEDERS Yperstraat, 2, POPERINGHE. DIPLOMATISCHE MANEUVERS TENTOONSTELLING DE SOCIALE VOORUITGANG TE RIJSEL MOET BELGIE MET HOLLAND SAMENSLAAN Acht gij u door ons bedreigd Rechtstreeks bedreigd mogen zich echter wèl Polen, Roemenië en Grie kenland achten, en indien Hitier de ironie niet zoover heeft gedreven om deze vraag ook tot Warschau te rich ten, dan heeft hij het wèl tot Boecarest en tot Athene gedaan, en dan mocht het Roemeensche antwoord ook met recht luiden Of wij bedreigd zijn of niet... dat hangt alléén van U af PROEFT CASTAR BIER VOOR DE GEMOBI LISEER PEN De Vergoedingen. NIEUWE BURGEMEESTER IN WEST-VLAANDEREN. BIJ DE REXISTEN. DE LIJDENSWEG VAN DEN HEER SCHUSNIGG Het leven van den gevangene. Als het er eens op aan komen mocht... POPERINGHE I Jaar, per post16 fr. Congo 25 fr. Frankrijk25 fr. Amerika 30 fr. Losse Nummers 0.25 fr. Per De postabonnenten in Belgie, die van woonst veranderen, moeten dit aangeven in 't post- bureel dat Ken bedient, en niet aan ons. Bij elk schrijven naar inlichtingen wordt men beleefd verzocht een postzegel voor ant woord te voegen. Postcheck 484.59 Telefoon 180 leder medewerker blijft verantwoordelijk voor zijne bijdragen. Handschriften worden in geen geval teruggegeven. Bijdragen in te zenden tegen den Donderdag middag. Kleine berichten tegen den Vrijdag middag. Naamlooze artikels worden niet opgenomen. regel 1.00 fr. (minimum 3.00 fr.) Rouwberichten minimum 5.00 fr. Bijzonder Tarief voor Notarissen en Deur waarders. Voor dikwijls te herhalen re- klamen, prijzen volgens overeenkomst. Alle aankondigingen zijn op voorhand te betalen. Zoowat als onrechtstreeksch ant woord aan President Roosevelt, die in zekere mate zijn bescherming toezei aan de kleine staten van Europa, wel ke zich door de as Berlijn-Rome be dreigd zouden kunnen achten, heeft Hitier aan de gouvernementen van die kleine staten de vraag gericht En, alle ook ons gouvernement hebben geantwoord Neen, wij achten ons niet door u bedreigd Ieder ander antwoord zou toch een affront geweest zijn voor Duitschland en zeker wel van onzentwege en vanwege Nederland waneer Hitier toch formeel beloofd heeft, ons beider neutraliteit te zullen eerbiedigen en desnoods beschermen. Dat zou dan inderdaad zooveel ge zegd zijn geweest als Wij vertrouwen u niet. En voor zulk een antwoord zouden wij Belgen, stellig geen aanvaardbare reden kunnen vinden. Want, rechtstreeks bedreigd voelen wij ons niet. En zoo zijn er nog wel méér landen. Als de Baltische en de Scandinavische: Letland, Estland en Finland Zwe den, Noorwegen en Denemarken. Alle kunnen, even goed als België, Nederland en zelfs als Zwitserland, voor zeker aannemen, dat Hitler ten hunnen opzichte volstrekt geen ver overingsplannen koestert. Althans, wat ons en Holland betreft, zéér zeker niet in Europa. Zulks wil dan ook zeggen dat, in dien de as-Berlijn-Rome ooit een oor log ontketenen zou, het niet zou zijn om ons, of welk ander van hierboven genoemde landen, gedeeltelijk of ge heel te anexeeren, of onder haar be scherming te nemen, zooals Duitsch land het met Bohemen en Moravië ge daan heeft en Italië met Albanië. En, indien wij alle redenen hebben om daarin tenminste gerust te zijn, dan kon, op Hitiers vraag, of wij ons door zijn land bedreigd gevoelen, ons gou vernement ook gerust Neen ant woorden. Maar de bedreiging die op ons weegt, is onrechtstreeksch. Zoowel als deze op Nederland en de andere Noor delijke staten. Zij bestaat hierin, dat, indien Duitschland en Italië hun rechtstreek- sche bedreigingen zouden willen uit voeren, tegen Polen, tegen Roemenië en tegen Griekenland, en Engeland en Frankrijk zouden dan moeten voldoen aan hun belofte om deze landen ter hulp te komen, dat wij en de an dere landen van het Noorden dan al licht in dezen oorlog meegesleept zou den kunnen worden, doordien één der strijdende partijen of allebei, met haast om maar de eerste te zijn ons om recht van doortocht verzoeken zou, hetzij om aan te vallen, hetzij om zich te verdedigen, of nog liever dit recht nemen. En aldus hadden wij, en alle landen, die in deze positie verkeeren, het best aan Hitier kunnen antwoorden Niet door U, niet door Duitschland voelen wij ons bedreigd, maar... door den oorlog Dus door allen die op oorlog aansturen of die niet al hun krachten en al hun goeden wil inspan nen om hem te beletten En we kunnen er niets anders van zeggen, dan dat het een wijze en voor al voorzichtige politiek is, als we dit antwoord niet slechts tot Hitler en Mus solini richten, maar tot alle staatslie den, die op 't oogenblik het lot van de menschheid in handen hebben. De politiek die onze regeering door den Koning-zelf werd vóórgeschreven. Tot de Baltische en de Scandinavi sche Staten heeft Hitier nu echter nog een andere vraag gericht Deze of zij geneigd zijn, met Duitschland een niet-aanvalspact te sluiten. En van de vier antwoorden, die tot heden te Berlijn zijn binnengekomen, luiden er drie afwijzend Deze van Zweden, Noorwegen en h inland, ter wijl Denemarken zich aan een katego- riek ja of neen onttrokken heeft, door aan Hitier de vraag te stellen, of onder de huidige omstandigheden een der gelijk verdrag nog wel wenschelijk is. Het laat zich gemakkelijk begrijpen, waarom alvast Zweden, Noorwegen en Finland het niet wenschelijk hebben gevonden. Als het toch vanzelf spreekt, dat zij i er nooit aan zullen kunnen denken om Duitschland aan te vallen, dan zou de contra-prestatie, door hen aan Duitsch land te geven voor dezes belofte om nooit hen aan te vallen, hierin bestaan: dat zij zich vantevoren en voor alle mogelijke gebeurlijkheden de handen zouden binden om zich als schild voor Duitschland hetzij in het Westen hetzij in 't Oosten te laten gebruiken, en, mochten Engeland, Frankrijk en Polen met Rusland, ooit door dit schild wil len heenbreken, automatisch de bond- genooten van Duitschland te worden. En dat hebben Zweden en Noorwe gen en Finland niet gewild. Voor iede re eventualiteit, voor welke omstandig heid ook, waaronder een gewapend conflict zou kunnen uitbreken, wen- schen ze naar alle kanten de handen vrij te houden. Op Hitiers aanbod ingaan, zou klaar beteekenen Wat gij ook zélf moogt doen, of wat u wordt aangedaan, in alle geval zult gij kunnen rekenen op onze neutraliteit en... op al de voor deden die deze neutraliteit u zou bren gen. En zulk een belofte in den blinde, aan Duitschland alléén, zou door En geland en Frankrijk toch moeilijk als vriendschappelijk voor hen kunnen worden beschouwd. Tot ons gouvernement noch tot het Nederlandsche heeft tot hiertoe de Führer een dergelijk verzoek ge richt en het is ook niet te verwachten, dat we er zoo een van hem zullen krij gen. Ten onzen opzichte is het niet-aan valspact eigenlijk nog eenzijdig. Hij heeft beloofd, onze onafhankelijkheid te zullen eerbiedigen zonder tegen prestatie onzerzijds. ...Waaruit volgt dat het minstens ongepast is, te spreken over een mili tair bondgenootschap met Nederland, zooals in sommige bladen en kringen ten onzent in den jongsten tijd zoo druk gedaan wordt. We kunnen zoo wantrouwend en zoo ongerust zijn als we willen maar een militair verbond met onze, evenals wij, door Duitschlands woord gedekte, Noorderburen zou de consacratie van dit wantrouwen en van deze onrust en dus op alle manieren een affront voor Duitschland wezen. Zoo klaar de regeering in den Haag het al zoo dikwijls heeft gedaan, moet de onze te kennen geven, dat zij dan slechts haar militair apparaat zal ge bruiken, wanneer zij daartoe door schending van haar grondgebied zou worden gedwongen, wanneer ons nationaal bestaan werkelijk in gevaar verkeeren zou. En indien ons beider positie en be langen zóó evenwijdig loopen, en bei den zouden we in een oorlog worden meegesleept, dan zullen onze verdedi gingsmiddelen wel vanzelf ook wel in elkaar passen, zonder dat we, door ze bij voorbaat reeds samen te klinken, verdenking zouden hebben geworpen op onze neutraliteit, die voor ons eigen geweten en voor dat van allen die ons zouden willen aanvallen of over 't lijf loopen, tenslotte toch altijd ons sterk ste schild blijken zal, N. G. Te Rijsel werd verleden week de tentoon stelling van De Sociale Vooruitgang ge opend. Het is een prachtige en nuttige studie waar men kan nagaan al de verbete ringen die op sociaal gebied zijn verwezèn- iijkt. Een Belgisch Paviljoen is er inge richt waar ook ons land aan onze buren toont de vooruitgang op dat gebied in ons land bewerkt. In het Belgisch Paviljoen is een afdeeling voorbehouden aan Voeding De stand De Werkende Bie van M. Maes-Rommens, Poperinge, is een der best gelukte uit dit Paviljoen. Bij de opening, die plaats had in de te genwoordigheid van den Heer Paternotre, Fransch Minister van Handel, en van den Heer Sap, Belgisch Minister van Ekonomi- sche Zaken, werd de Heer Maes-Rommens om zijn prachtige uitstalling, door de Heeren Ministers dan ook hartelijk geluk gewenscht. De kwaliteit der Peperkoek en van het Fijn Gebak, merk De Werkende Bie is wereld beroemd en deze uitstalling in de tentoon stelling te Rijsel, spant de kroon in het Pa viljoen der Voeding. Van links naar rechts De Heer Carels, Prefekt van het Noorden H. Sap, Belgisch Minister van Ekonomische Zaken en Middenstand H. Paternotre, Fransch Minister van Nationale Ekonomie H. Jean Materne, Kommissaris-Generaal van de Belgische Regee ring bij de Tentoonstelling De Sociale Vooruitgang Rijsel 1939 H. Tasiaux, Di recteur-Beheerder der Tentoonstelling H. Maes, eigenaar der Firma De Werkende Bie te Poperinge H. Paul Maes, Junior. Zicht genomen vóór de Stand Maes-Rommens bij de opening der Tentoonstelling van Riisel 1939. - De tentoonstelling blijft open voor een duur van vijf maanden. Het Staatsblad heeft de door Ka mer en Senaat gestemde wet op de bijzondere vergoeding der gemobli- seerden afgekondigd. In vele middens worden die vergoedingen ontoereikend geacht en wenscht men verder reiken de maatregelen tot vrijwaring der rechtmatige belangen van de weder- opgeroepenen. Aldus heeft de na-oorlogsche ver broedering van het afweergeschut een dagorde gestemd, vragende dat aan de gemobiliseerden zou verleend wor den een moratorium voor de huis huur de schorsing gedurende den tijd der binnenroeping van de ondertee- kende verbintenissen; de kosteloosheid der geneeskundige en pharmaceutische zorgen voor de gezinnen der gemobili seerden het kosteloos vervoer der binnengeroepen verlofgangers de kwijtschelding voor de gemobiliseer den van de bijzondere mobilisatiebe lasting en vooral de wettelijke vast heid van werk, ambt of bediening. Wat dit laatste punt betreft, is er door de regeering een wetsontwerp in gediend, dat alle voldoening geeft. Arrondissement leper Poperinge M. Van Walleghem Joseph. Arrondissement Veurne Nieuwpoort M. Vandamme And. De Panne M. Demailly L. Arrondissement Diksmuide Lampernisse M. Godderis M. l In het Staatsblad verschijnt het ont- slag als beheerders en leden van de Vennootschap Rex-Vlaanderen, van de heeren Paul de Mont (Ninove), Ach. De Waele (Berchem-Audenaer- de), A. Cox (Hassejt), A. Beun (Knokke), en F. Saverys (Gent). Dikwijls reeds heeft men gesproken van een eventueele vrijlating van Kurt von Schusnigg ex-kanselier van Oos tenrijk. Nog steeds hebben de feiten deze berichten gelogenstraft. Nu brengt een fransch weekblad het nieuws dat ten gevolge van een tusschenkomst van Mussolini de gevangenschap van Kurt von Schusnigg binnen kort 'n einde gaat nemen of toch minstens verzacht zal wórden. Het blad brengt ook nadere inlichtingen over het lot van den ex- kanselier en de eischen die zullen ge steld worden voor de invrijheidstelling. Verwanten die er eindelijk in ge slaagd zijn over de grens te komen, hebben verteld hoe Schusnigg behan deld wordt nadat hij uit het kasteel van de Belvédère overgebracht was naar het hotel Métropole begon de groote ellende. In het kasteel had von Schusnigg ten minste nog een relatieve vrijheid, hij mocht in het park wande len, af en toe vrienden of bloedver wanten ontvangen. Dit alles nam nu een einde. De ex-kanselier werd ondergebracht in een klein hokje gelegen op het hoog ste verdieping van het hotel. Een klein dakvenstertje gaf hem uitzicht op een stukje van den hemel en men kan dan ook gemakkelijk begrijpen dat het een echte marteling voor hem moet ge weest zijn gedurende de heete zomer dagen. Zelfs óp de meest warme dagen mocht het venstertje maar op een be paald uur opengezet worden. De gevangenbewakers vonden er hun plezier in den gevangene van za ken te berooven die op het eerste zicht van weinig belang waren, doch bij na der toezien het leven nog ondragelijker maakten. Zoo had men hem verteld dat hij als persoon in voorloopige hechtenis recht had zijn eten van elders te doen komen, alhoewel men goed wist dat noch gravin Vera Fugger, echtgenoote Anschluss en nog minder van het Nazi regiem, zal men alleen een verklaring trachten te bekomen waarin de ex-kan selier zegt dat hij voor de broederlijk heid van alle Duitschers was, of iets in dien zin. Dit zal ten slotte niet heel moeilijk zijn daar Schuschnigg vroeger zelf ver klaard heeft dat Oostenrijk een zelf standige Duitsche staat was. Het komt er nu maar op aan vorm en manier te vinden. Deze kleine verklaring die de machtsoverval volgens Duitsche be grippen heelemaal zou goedkeuren, zou misschien kunnen verkregen worden dank zij het verlokkelijk aanbod van een villa aan de kust van Noord- of Baltische Zee, waar von Schuschnigg altijd van gedroomd heeft. Zoodoende zal men hem misschien overhalen een nietszeggende verklaring af te leggen, die Italië tevreden stelt, het Duitsche geweten moet doen zwij gen en de andere staten moet doen lachen. G.v.B. van von Schusnigg, noch zijn andere bloedverwanten middelen bezaten om in de voeding van den gevangene te voorzien. Gedurende weken was Schusnigg als zoodanig genoodzaakt zich te voe den met een bord soep dat hem 's mid dags werd voorgezet en een homp zwart brood als avondmaal. Deze marteling uitgezocht om de weerspannigheid van den ex-kanselier te breken, en hij op een gegeven oo genblik misschien geneigd zou zijn een verklaring af te leggen ten voordeele van den Anschluss. Zijn echtgenoote mocht hem wekelijks gedurende vijf minuten zien in de aanwezigheid van Gestapo-beampten. Gedurende zijn gevangenschap heeft de ex-kanselier geen enkele inlichting ontvangen over het verloop van de po litieke gebeurtenissen, tenzij bij middel van de Volkischer Beobachter het eenige blad dat men hem toestond te lezen. En de toezending van dit blad werd nog aanzien als een gunst, daar von Schuschnigg kordaat geweigerd had hetzij welke verklaring af te leg gen voor zijn rechters zoo men hem niet toestond de dagbladen te lezen. Het is aan de Gestapo-ambtenaren ten strengste verboden met den gevan gene te spreken. Hij mag noch schrij ven, noch nota's nemen. En terwijl de baron de Rotschild, die een verdiep lager opgesloten zit, tenminste nog mag schaken met zijn gevangen-be waarder, is ook deze kleine ontspan ning aan von Schusnigg onthouden, Hij mag alleen maar op en neer wandelen in zijn nauwe kooi, steeds wandelen en denken. Naar het luidt zal men hem echter binnenkort in vrijheid stellen, zonder een proces tegen hem in te spannen, omdat Mussolini in de huidige omstan digheden liever zijn vroegere betrek kingen met Oostenrijk niet openbaar ziet gemaakt. Maar dit belet niet dat de Gestapo voor de invrijheidstelling een kleinen wederdienst zal durven ei schen. Daar men echter niet meer hoopt dat Schusnigg nog ooit een ver klaring zal afleggen ten gunste van de Men vecht in China. Men vecht in Palestina. Men vecht zoowat in alle deelen van de wereld. Vooral dan in die deelen, waar het vechten een in geroeste gewoonte geworden is. Gere geld oorlogen, burgeroorlogen, gueril las. Weliswaar vernietigen de vijandige partijen elkaar om andere redenen en voeren zij zelfs andere benamingen, maar de strijd is er daarom geen steek actueeler op geworden dan hij jaren geleden al was. Hoever wij in de oude collecties ook al terugbladen, berichten over den oorlog in China, het Verre Oosten, Mexico en nog zoo n aantal landen en plaatsen die vandaag in het brandpunt der belangstelling staan, zijn er altijd onder het sensatienieuws in te vinden. En als de menschen in het oude Europa het hoofd schudden over het afslachten der arme Chineezen of over de Wreede gevechten tusschen Engel- schen en Arabieren, vergeten zij daar bij te bedenken, dat aan die dingen eigenlijk heelemaal niets bijzonders is, althans niets om er ons ongerust over te maken. Die bijna traditioneele oorlogen zijn nog nooit tot ons overgewaaid, en als de rust in het oude Europa thans al sinds eenigen tijd vertroebeld is, heb ben zij daar ook eigenlijk niets mede te maken. Van dien kant hoeven wij alvast het gevaar niet te verwachten. En gelukkig is de jongste dagen zoo veel ontspanning in den internationa len toestand, of beter dan, in den Eu- ropeeschen toestand gekomen, dat de vrees voor een mogelijken nieuwen brand in onze luchtstreek, ook vrijwel opzij kan gezet worden. Wat daarom niet bepaald beteeke nen moet, dat wij niet meer op onze hoede zouden moeten zijn. Met het oog op de reeds zoo dik wijls gebleken onbetrouwbaarheid van het geschreven of het gesproken gege ven woord, zal het voorloopig nog het voorzichtigst en het verstandigst blij ven, om te slapen met een pistool on der zijn hoofdkussen en een flinken waakhond nevens zijn bed. Maar nu er van een onmiddellijke bedreiging geen sprake meer schijnt te zijn, vinden wij het wel eens de moeite waard om ons af te vragen, wat het lot zou wezen van de burgerlijke bevol kingen, indien het ooit toch nog eens tot een treffen tusschen de democrati sche en de totalitaire machten komen mocht. Wij hebben er inderdaad zoo n idee van, dat die er heel wat erger aan toe zouden wezen dan de strijdenden zelf. Want, sinds de enorme uitbreiding van het vliegwezen en de vorming van ware luchtlegers, zou het er voorna melijk om gaan, elkaar zooveel schade mogelijk in eigen land toe te brengen. Zooveel mogelijk te verwoesten, zoo veel mogelijk steden plat te leggen. Hoever de gevechtsfronten ook nog van het binnenland zullen verwijderd zijn, gespaard voor snelle en moorden de aanvallen, zou dit in elk geval bij een nieuwen oorlog niet meer blijven. En als iedereen er dan van overtuigd is, dat de milliarden-uitgaven voor het vormen van een sterk en modern be wapend leger, tot de allernoodzake lijkste kwaden zijn gaan behooren, zal ook niemand veel moeite hebben om in te zien, dat er ook in zeer breede mate zou moeten gezorgd worden voor de uitrusting en de beveiliging der niet- strijdenden. Zwaarden hebben die niet noodig, maar wel schilden. En die schilden zou den dan, als gevolg van een gewijzig- den aard der wapens, den vorm van bomvrije schuilplaatsen en gasmaskers dienen aan te nemen. Ja er worden overal dergelijke schuilplaatsen ge bouwd, overal, in het buitenland ten minste maar aan hun afdoend- heid in de practijk, mogen wij sterk blijven twijfelen. In de eerste plaats heeft zoo n on- dergrondsch oord voor een paar hon derd man, niet veel te beteekenen, als het er dient om te gaan, millioenen menschen te beveiligen, en verder kan men zich afvragen, hoe spoedig der gelijke bom- en gasvrije kelders wel als ware rattenvallen zouden gaan werken. Als men toch hoort, dat een moder ne vliegerbom alleen maar zou te stui ten zijn door een betonnen gewelf van minstens tien meter dikte mag het ver trouwen in de tunneltjes, die bijvoor beeld te Parijs en te Londen aangelegd worden, wel eenigszins gaan luwen. En als het ook waar is het schijnt inderdaad waar te zijn ook dat geen enkel masker geschikt is om iemand voor verstikking door oorlogsgas te behoeden, mag ook de vraag wel eens gesteld worden, waarom dan zooveel geld in het water gesmeten wordt voor het aankoopen in massa van die vol strekt nuttelooze dingen. Al ware een gasmasker dan nog vol doende wat inderdaad soms al heel veel is om een vluchteling in staat te stellen, een zoogenaamd gegazeer- de zone door te komen, dan nog heeft het weinig nut er een te bezitten, als wij toch door bevoegdheden ver klaren hooren, dat ieder gas afzonder lijk, een ander soort masker noodig maakt, en dat ieder soort masker slechts éénmaal te gebruiken is Van het oogenblik af, dat de luchtfilter van zoo'n gasmasker gedurende enkele mi nuten zijn functie gedaan heeft, is hij voor alle verder gebruik nutteloos ge worden. Ge ziet van hier, wat er in voorko mend geval met de ongelukkigen ge beuren zou, die zich werkelijk op der gelijk onding mochten verlaten In die orde van gedachten mogen wij er dus gerust van denken, dat alle maatrege len die tot hiertoe, door welken «Bond voor Luchtbescherming» ook al geno men werden, fictief en zelfs eenigszins belachelijk zijn. In Belgie bestaat tot hiertoe letter lijk niets, dat degelijk genoeg kan ge noemd worden, om in geval van nood, ook maar één burger te beveiligen. En voor hetgeen dat werkelijk eenigszins practische waarde hebben zou er bestaat niet veel van dien aard schijnt men over geen voldoende geld middelen te beschikken. Wij kunnen daarom, in al de oefe ningen die al gehouden werden en al de maatregelen die de verantwoordelij ke organismen genomen hebben, wei nig méér dan tijd- en geldverspilling zien. Als er inderdaad tegen een gasaan val bijvoorbeeld, weinig te doen valt, dat men dan den menschen de waar heid zegge, en ze liever den weg en de middelen wijze, om zich, als het er op aan komen mocht, zoohaast mogelijk uit de voeten te maken. En wanneer wij, om nog eens terug te komen op den oorlog in China, en dan voornamelijk op den jongsten oor log in Spanje, toch steeds hooren, dat beide partijen elkaar het gebruik van stikgas als een wreede onmenschelijk- heid aanwrijven, alsof de oorlog op zichzelf dat ook niet ware, ligt toch de oplossing voldoende voor de hand Men stelle het gebruik van stikgas eenvoudig buiten de internationale wet! Maar daartoe zou dan ook weer een internationale conferentie noodig we zen. En dat is een andere kwestie C.

HISTORISCHE KRANTEN

De Gazet van Poperinghe (1921-1940) | 1939 | | pagina 1