61
lang de koopman den prijs niet betaalt, tenware er een uitstel of
termijn van betaling besproken werd. (Art. 1612)
Al ware, na de gesloten overeenkomst, de koopman De Bruyne
«in onvermogen of in failliet gevallen, nog zou Bollemans die de
«koe nist geleverd heeft, niet verplichtzijnhet verkochtedier te leve-
«ren, alhoewel er zelf een termijn van betaling zou besproken zijn.
«Hij mag het verkochtedier bijhouden, dewijl hij gevaar loopt geen
geld te krijgen. ^Art. 1613 B W. wet op de talingen, art. 467).
Anders ware het, bijaldien de koopman een borg gegeven heeft.-(1)
Kan dia verkooper dan niets anders dan de levering weigeren Ja
wel, de niet betaalde verkooper kan ook vragen dat de verkoop
zou verbroken worden daartoe moet hij zich wenden tol de recht
bank. Vindt de rechter het geraadzaam of behoorlijk den koopman
uitstel te verleenen voor de betaling, hij kan het somtijds maar
dit mag hij niet toestaan indien de koopman reeds openbaarlijk be
kend staat als onvermogende ofwel indien er, bij de overeenkomst,
besproken wierd dat de koop met volle recht verbroken is in geval
van niet-betaling op gestelden tijd.
Ziedaar het voornaamste dat te zeggen valt over des koopers
verplichting van den gestelden prijs te betalen.
Het kan toch gebeuren dat de geleverde producten de bespro
ken hoedanigheden niet bezitten b. v. hop, als stadshop met
lood en getuigschrift verkocht, verkrijgt het lood niet, of pa-
rochiehop is niet voldoende uit opzicht van pluk en drogen. De
kooper heeft altijd het recht zulke onbehoorlijke waar te weigeren.
Maar bemerkt wel, volgens het model-contract behoudt de koopman
ook het recht die hop te aanveerden, mits vermindering van 10 ten
honderd op den inkoopprijs.
Inderdaad de laatste verkoop voorwaarde op het model-contract
luidt als volgt
Voor h tgeen de Stadhop geldt, indien zij het lood niet ver
krijgt en voor hetgeen de Parochiehop geldt ind;en zij de hierboven
gemelde voorwaarden van hoedanigheid niet bezit, behoudt de
kooper het recht ze te weigeren of ze te aanveerden mits verminde
ring van 10 op den inkoopprijs i
Passen wij dit toe op den verknop van 1000 pond hop door Karei
Pieters gedaan. Als de boer ze naar de stadschaal levert, k'ijgt de
waar geen lood de koopman Van Peteghem mag ze dus omsteken
ofwel ze aanveerden met 10 °/o vermindering, dus 8 frank per 100
pond. Naar debsscheiden meening van den geleerden advokaat
Vliebergh voegen we hierbij Waarom altijd 10°/o vermindering
i op den inkoopprijs Vermits er scheidsrechters zijn zouden zij
(me dunkt) kunnen bepalen welke vermindering er zijn moet
Korlom is de boer verplicht de verkochte waar te levmen, ze in-
tusschen te verzorgen en ze te waarborgem, de koopman ook is ge
houden levering te nemen en den gestelden prijs te betalen. Dit
zijn wederzijdsche verplichtingen in geweten. Mochten boer en
handelaar altijd die wettig aangegane contracten als zedelijke wet
aanzien mochten zij dezelve altijd te goeder trouw uitvoeren, dat
is volgens het wetboek, volgens de redelijke en billijke gebruiken,
volgens de christene rechtveerdigheid. Dat behoort gij allen te
betrachten tot voordeel van elkendeen.
(1) Grandjean, bl. 84, nr 186.