:n
zijn huisdieren voor-
55
een
line bindt.
Vergiftiging door insekticiden die
Vergiftiging door insekticiden die organische phosphorverbindin-
gen bevatten, kan via de mond, door de huid of door inademing van
dc dampen ontstaan. De dosis die bij eenmalige toediening de helft
(50%) van het aantal proefdieren doodt (M.L.D. median lethal dose
of L.D. 50) is een maat voor de giftigheid van een produkt, deze
wordt uitgedrukt in mg per kg dier. Is dat getal groot, dan is het mid
del dus weinig giftig, is het klein, dan is het zeer giftig. Daar er veel
insekten-individuen per kilogram gaan en de hogere dieren in het al
gemeen per individu vele kilo’s zwaar zijn, komen de hogere dieren er
gunstig af bij kontakt met eenzelfde dosis. Daarbij komen dan ook nog
graduele verschillen in opneembaarheid, of zo men wil doordringing
van het middel bij de mens en zijn huisdieren enerzijds en bij de in-
sekten anderzijds. Ook kunnen er verschillen zijn in dc omzetting van
het insekticide in de lichamen. Al deze verschillen zijn in hoofdzaak
dus van graduele aard. In wezen werkt het insekticide in alle gevallen
gelijk door in te grijpen in het verloop van een voor het leven noodzakclijk
proces, dat zowel bij insekten als bij de mens en
komt
Hieruit leidt men af dat de systemische insekticiden zware ver
giftigingen kunnen teweegbrengen en dat bij het gebruik van die mid
delen grote voorzorgsmaatregelen dienen genomen te worden. Wij dui
den in dit artikel de L.D. 50-waarde voor de verscheidene produkten
niet aan, omdat hierover reeds vroeger in Dc Hopboerwerd gehan
deld. Wij herinneren U nogmaals dat de L.D. 50 in mg/kg de dode
lijke dosis van dc giftstof 111 zuivere toestand (schradan, demeton, dime-
fox, enz...) betekent, die, 111 eenmaal ingenomen, dc dood kan ver
oorzaken van 50 der proefdieren (witte of zwarte ratten).
Een analoge formulering wordt gebruikt om de levensduur van
dc radio-isotopcn uit tc drukken. Als maatstaf hiervoor wordt dc halve
ringstijd aangehouden, d.i. dc tijd, waarin dc helft van het aantal in
stabiele atoomkernen uiteengevallen is. Alzo ontstaat dc mogelijkheid
om met voldoende nauwkeurigheid de ouderdom van zekere historische
vondsten tc bepalen. De neutronen van dc kosmische stralen komen in
derc nict-giftige stoffen. Dit acetylcholine ontstaat normaal bij het
doorgeven van prikkels (impulsen) in het zenuwweefselhet is een zeer
giftige stof. Doordat nu het binnendringende insekticide zelf, of een daar
uit in het lichaam gevormde stof, zich met de cholinesterase verbindt, kan
deze het vrijkomende acetvlcholine niet meer binden. Daardoor heeft
ophoping van acetvlcholine 111 het weefsel plaats en acetylcholine-vcrgif-
tigingsvcrschijnselen treden op. Bij gering verlies wordt op de duur
het enzym weer door het lichaam aangevuld, doch dit gaat vrij lang
zaam
Na symptomen van vergiftiging is liet dus raadzaam geen organi
sche phosphorverbindingen meer tc hanteren zolang het normale gehalte
aan enzym in het lichaam niet is hersteld. Een tegengifis atropine,
op zichzelf lang niet onschuldige stof, die echter giftige acetylcho-