1
Buitenlandsch
Overzicht
Binnenlandsch I
Politiek
h
i
Katholiek= Vlaamsch Weekblad
voor Yper en Omliggende
li
3#
-jififé^^aargang Nr 10
Prijs per nummer 15 centiemen
zaterdag, 16 Mei 1925
Marocco
Hooger onderwijs
Frankrijk
Duitschland
en zijn oude vijanden
Opstel en Uitgave Mare CLAUS
Surmontstraat, 53 Yper
Telefoon 176 Postcheck 99.231
Abonnement tot einde 't jaar: 7,50 fr
Aankondigingen ten Bureele van 't blad
a>6 De koppij wordt niet teruggegeven.
Ongeteekende koppij wordt geweigerd.
LEVEN...
iDe menschen hebben nog nooit
jér geleefd dan op den dag van van-
je
)at zeide iemand al gaande langs de
at, en deze die bij hem ging voegde
ij: 't Is al sedert den oorlog.
k had die menschen willen een
jenblik doen éfiléfaan, lang genoeg
1| hun te kunnen zeggen dat ze mis
ïen, alle twee.
Je hadden moeten zeggen dat de
iischen, sedert den oorlog vooral,
liw leefden, haaétig, jachtig, dol.
"*lAéér leven, dat doen zeniet, inte
nded, ze leven minder.
IGLeven is gebruik maken van den
goed gebruik ervan maken. En
lijd die men gebruiken kan, is gis-
|ne% niet noch morgen, maar 't is nu,
oogenblik van nu, het tegenwoor-
oogenblik.
,even zooals het moet, is het mees-
naken wat men kan, van het tegen-
nrdig oogenblik, immers men heeft
maar ééns
Is de heerlijkste gave die we van
gekregen hebben, 't is het begin
e noodzakelijke voorwaarde van
!5 «andere gaven. Maar't is een vluch-
veaveniet zoo gauw heeft men in de
of ze is gaan vliegen. Een oogen-
te voor, behoorde ze nog tot de
fO taa lr.'x 1 l't
en behoort ze reeds tot het verle-
3/25
3/25
vaat-
mij-
It en
lis te
in de
in de
bloe-
aan
geen
it'oogenblik te grijpen en het alles
geven wat het geven kan, dat is
echte, het diepe leven,
oemeer men van het tegenwoordi-
oogenblik bekomt, des te meer
men.
n kan men nu ernstig beweren dat
nenschen nog nooit méér bekomen
ben van het tegenwoordig oogen-
dan op onze dagen 't Ware om
ac.hen
luden van dagen leven in 't verle-
ze vertellen zoo geerne van den
en tijd en het verst verledene staat
het helderst voor hun herinnering.
>nge menschen leven in de toe
tst. Zij verwachten zóóveejl, zij
wachten alles van 't leven, dat
weinig geven zal, zoo weinig
en kan.
'e rijpe mensch, als hij een mensch
:n geen droomer of genieter, leeft
iet tegenwoordige en baat het uit,
zijn nut en zijn voordeel, stoffelijk
[eestelijk.
Als vanzelf komt me hier tot staving
van mijn zeggen, deze plaats in mijne
pen, uit Guido Gezelle
Menig krielende strate liep vol
lieden, wier ooge wier tale wier asem,
wier haastige stap, niets anders uit en
gaf als zucht, brandende zucht, naar
één ontbrekende duigen, nooit achter
haald of seffens weer ontvlogen
Dit zijn onze straten, en dat duigen
waarachter de menschen loopen is,
't genot; 't geluk als ge wilt; maar onze
tijd mispakt het genot voor het geluk
en komt bedrogen uit.
Neen De menschen leven heden
daags minder.
Ze hebben den ernst van 't leven
vergeten; en hier had mijn tweede
spreker gelijk; 't is vooral sedert den
oorlog; ze zijn gaan denken dat het
leven niets is dan een bestendige jubel
een langgerekte schaterlach, een lange
vreugde, een genieter spijts alles, spijts
de kwade dagen.
Want er hangen nog kwade dagen
in de lucht, en deze die wij nu bele
ven zijn al zoo rooskleurig niet. Maar
daar mag ik niet van reppen of ik ben
een zwartkijker, en morgen zal voor
zichzelf wel zorgen, dan: Op! den
beker! Schenkt erin
Wij hebben veel, allemaaal veel,
men kostbaar, dierbaar bloed gevloeid.
De wonden zijn nog niet genezen
Maar kom, vergeven en vergeten, de
muziek speelt en de beenen in deblee-
ke kousjes trillen van verlangen om
te gaan dansen... op de graven. Sedert
den oorlog werd alle grond een doo-
denakker, en ieder steen dekt een
graf.
En hier zooals elders leeft daarop
onze tijd, zoo men dat nog leven
noemen mag of wil. Sedert den oorlog
rommelt het onder den grond maar
men luistert niet, men heeft geen tijd
om te luisteren, de trippelende voeten
willen weg gaan dansen... op den
vuurberg
Het verleden vergeten, de toekomst
veronachtzamen, het heden verbeuze
len. Dat is geen leven meer en daar
om mag het niet gezegd dat de men
schen op onze dagen meer leven dan
ooit.
Daarom had ik mijne twee straat
gangers willen tegenhouden en tegen
spreken en zeggen Ge zijt mis
STY LI ET
>nze tijd geniet. En een genieter?
:1 een genieter geniet zonder zich
verleden, heden of de toekomst
bekommeren.
)m het verleden zou hij zich mis
kien moeten verwijten richten,
zóó pm de toekomst zou hij zich moeten
logen kerust maken.
)m het heden uit te baten zou hij
n ge- eten handelen, werken,
end |Welnu, verwijtsels, onrust, kommer
werk zijn drie vogelschrikken voor
i genieter: drie dingen die hem zou-
beletten te slapen op zijn rozen-
en daarom laat hij, laat onze tijd
zorg aan anderen,
fij geniet, ja, maar hij leeft niet.
h zou hem de oorlog dat gelapt
'ben
Kan wel dat de wereldschok de
Goederen wat meer op hol heeft
tracht, maar er zijn er nog, er zijn
n& gedurig zulke tijden, laten we
2gen zulke menschen geweest gelijk
liberale vrienden schijnen hunnen in
vloed gebruikt te hebben om ze alle
medewerking te doen weigeren. En
't is ten slotte hetgene gebeurd is. De
Katholieke ministers blijven aan, en
de twee nieuwe ministers zijn dus
eveneens Katholiek, M. Theodor, de
oud Katholieke volksvertegenwoordi
ger voor Brussel voor den oorlog ver
kozen op de lijst van de onafhankelij
ke katholieken, en Luitenant-generaal
Hellebaut zoon van generaal Hellebaut
oud-minister van Oorlog.
De liberale partij schijnt heelemaal
't étuur kwijt te zijn.
Van nieuwe verkiezingen hebben
ze schrik, en met reden; ze hebben
sinds de laatste verkiezingen beslist
en herbeslist aan geene regeering deel
te nemen. M. Max heeft laten hooren
juist eer M. Vandevijver aan 't samen
stellen ging van zijne regeering dat er
een drieledige regeering zou moeten
tot stand komen om in de naaste toe
komst te voorzien en de budgetten
goed te keuren. Is dat misschien de
laatste zienswijze zijner partij Mr Van-
devijvere laat drie ministerzetels
open, de liberaal en socialistisch ge-
zindepersoonlijkheden die hij gevraagd
heeft hebben geweigerd, nog blijven
die zetels wachten op de medewer
king der andere partijen, zoo wil M.
Vandevijver 't verwijt ontgaan met
een minderheid te willen regeeren,
wat hij doet zal zijn 't land helpen uit
de regeeringscrisis, *en aan de anderen
de gelegenheid aanbieden hen daarin
behulpzaam te zijn in 's lands belang,
't Parlement zal zich uitspreken over
den nieuwe regeeringsvorm.
De socialisten schijnen alleszins be
sloten eene motie van wantrouwen in
te dienen van af de eerste zitting: zul
len de liberalen durven helpen om de
regeering te doen vallen?
't Zal in elk geval eene belangrijke
zitting zijn Dinsdag aanstaande.
Het nieuw kabinet is dus samenge
steld als volgt
Minister van Financiën M. Vandevij
ver; minister van Justitie M. Leon
Theodor; minister van Binnenlandsche
zaken M. Poullet; minister van Land
bouw en op. Werken M. baron Ru-
zette; minister van Arbeid en Nijver
heid M. Tschoffen; minister van
Landsverdediging Luit. Gen. Helle
baut; minister van Economische zaken
M. Moyersoen.
Daarenboven worden de drie open
staande ministeries van Buitenlandsche
zaken, Spoorwegen, Kunsten en We-
tenchappen tijdelijk waargenomen
voor de ministers Ruzette, Tschoffen
en Theodor.
Examencommissies
s rijk
niets,
steld,
n op-
j, de
rk af-
i wel
i daar
Na de Broqueville heeft het M
Vandevijver aanvaard een ministerie
samen te stellen.
Eerst scheen het dat het wederom
een poging was om de liberale partij
op de hand der nieuwe regeering te
krijgen: immers M. Vandevijvere
heeft verschillende liberalen extrapar
lementairen gevraagd te willen een
minister zetel aanvaarden, o. a.
M. Foulon algemeen bestuurder van
spoorwegen, M. Wodon algemeene
secretaris van Economische zaken, en
M. Leclercq, raadheer bij het Verbre
kingshof. Deze heeren schenen eerst
geneigd te aanvaarden, maar hunne
De inschrijving tot de examens ge
durende den eersten zittijd 1925 (Juli-
Augustus) af te leggen vóór de centra
le en de bijzondere examencommis
sies door de Rergeering aangesteld tot
het toekennen van de wettelijke aca
demische graden, worden genomen te
Brugge, in het Provinciaal Bestuur,
bureel nr 9, van Dinsdag 19 Mei tot
Zaterdag 30 Mei medebegrepen van
9 tot 12 uur.
Na laatstgemelde dagteekening zijn
de lijsten bepaald gesloten.
Voor nadere inlichtingen omtrent de
voorwaarden, de inschrijvingsrechten,
enz, zie Staadsblad van23 April 1925,
Bldn 2286 tot 2291
't En zit daar bij lange nog niet zui
ver. De Spanjaarden, op de lijn waar
zij teruggetrokken zijn kunnen het daar
of daar houden. Tusscheu Spanjaarden
en marokkaanschen is het overhands
slagen geven en slagen krijgen, af en
toe met kleinere benden vechten.
Ruste en is er nog niet.
De opstandelingen van Riff, nadat
ze de spaansche soldaten nog al duch
tig hun kazakke uitgeklopt hebben,
zijn nu in ruzie gerocht tegen de fran-
schen die al den anderen kant wonen.
Met de franschen en hebben ze
't zoo gemakkelijk niet lijk met de
Spanjaarden. De franschen zijn betere
soldaten, en beter uitgerust en voor
eenen slag die de marokkanen geven
krijgen ze er ten minste twee weer.
In zulke voorwaarden zouden ze
beter uitscheiden van vechten.
Z'en kunnen niet. Ze moeten vech
ten of vergaan van honger.
Zoolange zij met de Spanjaarden
goed overeen kwamen, konden zij op
de markt van Tanger alles koopen wat
zij noodig hadden van s?erjef pn VAAf
zijn, t en is nu geen kwestie meer van
in Tanger te geraken en met dat ze
toch moeten leven ze probeeren om
van de franschen te stelen wat ze noo
dig hebben.
Maar de franschen zijn thuis, en de j
marokkanen in plaatse van buit mee j
te dragen keeren weer met een deug- J
delijke afranseling.
Frankrijk neemt toch zijn voorzor
gen tegen dat het op de grenze van Al-
erie nog onrustig gaat.
De mooren hadden een beetje wa
pens. Z' hebben er nog al wat gepakt
van de Spanjaarden, maar ze ve'chten
met meer en beter materiaal dan dat
alles.
Het schijnt dat er af en toe, een ein
de verre van alle bekende havens,
een duikboot, een duitsche zeggen ze
aankomt en de opstandelingen voor
ziet van oorlogsmateriaal en tot van
vliegtuigen toe.
Volgens gezeid word zouden ook
eenige duitsche officieren, in opstan
delingen verkleed, geheel den opstand
leiden.
Ge kunt daar al van gelooven wat
ge wilt. Ze steken tegenwoordig veel
op Duitschland.
Weet ge wat de waarheid is
Duitschers, Engelschen, Amerikaan
ders, Franschen en gelijk welke fabri
kanten, als ze wapens gevraagd zijn,
ze fabrikeeren ze, blijde dat ze bestel
lingen hebben.
't Zijn altijd zeekapiteins genoeg
die gereed zijn om dat alles op te la
den en dat 't zij bij vriend, 't zij bij
vijand in te blauwen, gelijk waar ze
't groot geld kunnen winnen.
Zoo geraken de opstandelingen van
overal aan wapens. Zonder dat het
noodig is de schuld op de duitschers
te steken.
Intusschen de mooren hebben wa
pens en ze vechten ermee.
Het is de gewente, als er een staats
hoofd bezit neemt van zijn bediening,
dat de vreemde regeeringen hun bij
die gelegenheid hunne gelukwenschen
aanbieden.
Dezen keer en zal 't met Hinden
burg niet gebeuren. Als hij aan de
vreemde regeeringen zijne aanstellin
gen meldt, ze gaan eenvoudig nota
nemen van die aanstellinge en hem
niemendalle zeggen.
Ze vinden van 't duitschen kant
een beetje onbeleefd juist Hindenburg
te verkiezen, en ze gaan 't alzoo laten
verstaan.
In Engeland gaan er al eenige stem
men op ten voordeele van Hinden
burg. Hij was een eerlijke soldaat,
die zijn vaderland getrouw diende.
Als 't al in eenen hoop viel, Keizer en
Kroonprins vluchten dan had hij nog
moed om de overblijfselen van zijn
leger naar Duitschland weer te leiden
enz. enz.
De mensch heeft gaven, maar
Hindenburg heeft genoeg op zijnen
kerfstok omdat wij er niet meer mede
en zouden zegenen.
Hij is tachentig jaar, en het duitsche
volk zit voor lange in de miserie,
't Ware wel een mirakel moest hij
nog veel gevaar opleveren voor den
vrede, 't Beste dat hij kan is braaf zijn.
Ten andere, onze bondgenooten
zitten nog een einde in de Roer, en in
ÓüftscïrïancT ten 'volle de verplichtin
gen van het Dawesplan uitvoert.
't Zal wel Augustus geraken eer het
Roergebied ontruimd is. Wanneer de
vreemde soldaten uit Keulen zullen
terugkeeren, dat is nog een kwestie.
Ten gevolge van 't verdrag van
Versailles heeft Duitschland zijn gren
zen moeten inkrimpen. Belgie heeft
Eupen-Memaldy; Frankrijk Elzas en
Lotharingen weergekregen. Langs den
oostkant zijn de duitschers, duitsch
Polen kwijt en een deel van Opper-Si-
lesie. Daarbij, de gang van Dantzig
snijdt een deel van Oost-Pruisen, en
't gebied van Memel af.
Duitschland zou willen vrede maken
en bondgenootschap sluiten met Frank
rijk; 't zou bereid zijn de duitsche
westergrens te erkennen voor wat ze
nu is, en alle aanspraken laten varen
op de gebieden die het hier verloren
heeft.
Maar met de regelingen in het oos
ten en heeft Duitschland geen vrede.
t Zou willen onderhandelen met
Polen en Tchecoslovakye over ooster
en zuidergrens, 't Houdt staan dat ze
Duitschland te veel gestroopt hebben.
Frankrijk zegt de grenskwestie is
effen, 't En is daar niets meer aan te
veranderen.
Bovendien, Polen en de kleine En
tente, Jougo-Slavie te weten Theco-
Slovakye en Roumenie zijn onze vrien
den. Als ze in nood zijn of door iemand
aangevallen, we vragen doorvoer voor
legers en legeralaam om ze te gaan
helpen.
Ge ziet van hier dat Duitschland dat
niet en gaat toestaan.
Hindenburg heeft den eed van ge
trouwheid aan de grondwet afgelegd,
en nu is hij president van Duitschland.
Cailleaux, de minister van finantien
staat voor meer dan een netelig vraag
stuk. Hij moet voor albij vier milliard
nieuwe belastingen leggen.
Er is sprake de legerlasten te ver
minderen met den legerdienst op één
jaar te brengen. Maar dat en kan maar
zijn, als de veiligheid van Frankrijk
ten volle gewaarborgd is. Hoe volle
diger Duitschland ontwapent, hoe eer
