OVER DE CRISIS
PUROL
0. L. Vr. Lichtmis
KATHOLIEK WEEBLAD VAN IEPER
i» jaar. rir 5.
D Socialistische pretentie
oudt Uw
handen
zacht
Gezinsopvoeding
De nieuwe taksen
De Mekaniek
in het Landbouwbedrijf
lily DAMITA
ZONDAG 29 JANUARI 1933.
WEEK.AD: 35 CENTIEMEN.
■T
«DE H ALL E
Katholiek Weekblad van leper.
Bureel:
Boterstraat, 17, IEPER.
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 1 JAAR
(per post)
In *t Land 18,60 fr.
Frankrijk 35,fr.
Congo. Engeland 40,fr.
Amerika. Canada en an
dere landen 60,fc.
Uitgever:
SANSEN-VANNESTE, Poperinge
TeL Poperinge N' 9.
Postcheckrekening N'r 15.570.
TARIEF VOOR BERICHTE":
Kleine berichten per resel 1.00 fr
Kleine berichten (minimum) 4 00 fr
2 fr. toeL v. ber. met adr. t. bu:
Berichten op 1* bl per regel 2J>J
Berichten op 2* bL per regel 1.7:
Berichten op 3* bl. per regel 1.5
Rouwber. en Bed&nk. iniin.) I ft;
Te herhalen aankondigingen:
prijs op aanv.
Annoncen zijn vooraf te betalen
en moeten tegen den Woen: da-
avond ingezonden worden. - Klr me
berichten tegen de Donderdag noen.
fr.
fr.
fr
ir
ag
Aanstaanden Donderdag. 2 Februari en
40* dag na Kerstmis viert de H. Kerk het
feest van Lichtmis, ter herinnering aan de
opdracht van Christus in den tempel, die
g -sehiedde 40 dagen na zijn geboorte.
LICHTMIS. EEN VOLKSFEEST
Ce meet medeleven met de Kerk dat
werd ons het laatste jaar honderden ma
len geschreven en gez; i in al de tijd
schriften en vergaderingen der Katholieke
Akt e Maar Lichtmis werd immer zeer
gevierd. Want 't lag op de lippen van ons
volk op den buiten:
Als de zon te Lichtmis door den boom
geard schijnt, zal het een goed appeljaar
zijn en Als te Lichtmis de droppelkens
aan de doornhaag hangen, is 't schoon
vlas te wege -.
Wie het nog be'er wilde weten wat
Lichtmis voorspelt, hield dien dag. zonder
E sloof cf bijgeloof er aan te hechten een
brandende kaars boven een emmer water
liet de wasdruppeis er in neer val" nsom
mige wat.drupels spetteren open als de
bladerkroon van een bloem, andere ver
stijven tot korengraantjes. Zoo er min of
meer korentjes of blomekens zijn, zal 1
jaar min of meer koorn of vlas leveren.
Ook !n de stad wa: het een gebeurtenis
Want:
Op Lichtmis is geen vrouv.kt zoo arm.
of zij maakt haar panneke warm.
Da kcekenbak was dan aan de orde van
c' n da-r, want op Lichtmis zei men: 't Is
O. L. Vrouw schud de panne.
Maar beier dan door spreuken, spel en
gebak, zullen we in de Kerk Lichtmis vie-
ren door haar te volgen en mede te leven
i het gebed en de oefenir??n van dien dag.
EEN FEEST VAN DEN nEEK
Wij zijn er aan gewend gemaakt In
I Lichtmis meer een Maria-dag te zien,
i maar toch is het op de eerste plaats-een
I feest van den Heer. De Ll'.urgie van den
dag is behserscht door de gedachte aan
de eerste intrede van Christus in den
tempel, volgens de profetie van Malachias,
die voorgelezen wordt in het Epistel. Van
daar dat er in het misformulier zoo dik
wijls spiaak is van «den blijk van Gods
goedertierenheid in het midden van zijn
tempel Volgens de Mozaïsche wet was
eerst ieder eerstgeborene voor den dienst
van Jehovah bestemd. Later werd het
priesterambt aan den stam van Levi voor-
behcucLn, maar ieder eerstgeboren knaap
wa: d toch nog aan Jehovah opgedragen,
maar daarna van de gezegda eeredienst-
t oplichting door den losprijs van vijf
si..kets vrijgekocht. Dit herinnerde ook er
ar.n dat ctns F:yp!e de slaande engel de
geborene der Egyptenaren had ge-
d-cd, maar die de. Joden had gespaard
HARE OORZAKEN, GEVCLGEN, REDMIDDELEN EN DE ROL WELKE DE
MIDDENSTAND KAN SPELEN VOOR HET OPRICHTEN VAN EEN
VERBETERD, RECHTVAARDIG EKONOMISCH STELSEL.
Er wordt thans veel geschreven over de bewijst de noodzakelijkheid van samen-
Crisis.
De moeilijkheid beslaat in het onder
scheiden tusschen verkeerde of verouder
de begrippen en tusschen deze die zouden
coela.en werkelijke verbeteringen tot stand
Uc brtugHLi^^^l
De Rationalisatie, standaraisatie, cartels
cn trusts, der magnaten van bet geld en
de grootindustrie moesten ons leiden naar
een ongewoon tijdperk van rijkdommen
en welvaart. Na eenige beproevingen vol
droombeelden en beloften, heeft de hoop
plaats gemaakt voor een algemeene ont
steltenis en verwarring. Men weet niet
meer wat aan te vangen met een overvloed
van producten en waren, men verbrandt
graan en koffie, of werpi gansche solieep-
vrachten in zee. En tezelfdertijd zouden
millicenen menschen sterven van honger,
indien ze niet werden geholpen door den
werke'oozensteun.
Heeft men dan begrepen dat die toe
stand komt uit een geweldige, onbetoom
de stuwkracht der moder: e tekniek welke
niemand heeft kunnen weerhouden of
besturen?
Het menschdom beeft allen LEID
DRAAD verloren.
Zal men begrijpen of willen begrijpen
dat er een logischen, natuurlijken en
rechtvaardigen gang is der dingsn en dat
werking.
Iedereen is t'akkoord aangaande een
der voornaamste gevolgen van den droe-
vigen ekonomischen toestand, namelijk de
WANORDELIJKE EN ONRECHTVAAR
DIGE VERDEELING DER GOEDEREN.
Niet in het licht van den toestand van
dit of dat land in 't bijzonder maar in dit
van den toestand van de wereld in haar
geheel moet men deze regels van den H.
Vader herlezen.» (Eerw. Pater Rutten in:
De sociale leer der Kerk bladz. 233.).
De ontzaglijke massa proletariërs aan
den eenen kant, met aan de andere zijde
het matelooze vermogen van enkele schat
rijken, is het allerduidelijkst bewijs, dat
de goederen in onzen zoogenaamden in-
dustrieelentijd zoo ruimschoots voort
gebracht, verre van behoorlijk zijn ver
deeld, en dat zij aan de verschillende
klassen niet volgens billijkheid ten goede
komen. Daarom moet men alle kracht en
inspanning in het werk stellen, opdat,
tenminste in de toekomst, de voortge
brachte goederenovervloeu slechts in bil
lijke verhouding zich ophoope bij de be
zittende klasse en ook in tamelijk ruime
mate ten deel valle aan hen die arbeid
presteeren.
Paus Pius XI herinnert ons in zijne
onsterfelijke Encycliek dat reeds zijn
De moeilijkheden c ira an de huidige
Regecring het hot biedt, zouden door
de uiterste linkera niet kunnen over
wonnen worden. Dwordt bewezen door
het socialistisch esprogramma. Men
2. - Het bevc.-dert de onteigening der
familiën ten bate van de financieele
machten, door de erfgenamen te ver
plichten hun erfgoed te vereffenen onder
soms rampspoedige voorwaarden, waar-
vindt daarin, infdaad, geen enkel uit de groote kapitaalbezitters voordeel
al wat kunstmatig of willekeurig Is, slechts doorlucjitigen voorganger Leo XIII bij-
ellende en ondergang kan verwekken?
Nieuwe kaders moeten gevonden wor
den waarin onze bedrijvigheden moeten
ineengewerkt worden.
OVERPRODUCTIE heeft de crisis ver
oorzaakt en die overproductie werd ver
wekt docr:
1* Den snellen, onbetoomden vooruit
gang der techniek:
zonder onze aandacht TROK OP HET
BELANG VOOR ÏIET ALGEMEEN WEL
ZIJN dat arbeiders en bedienden een
deel van hun loon, dat na hun noodzake
lijke uitgaven overblijft, opzij leggen en
zoo langzamerhand tot een bescheiden
bezit komen
Wanneer nu echter de lust van het
volk wordt geprikkeld cm te streven naar
OOK EEN MARIA-DAG
De Opdracht van Christus in den tem
r pelis ook het feest van de Zuivering
f v„n Maria en een O. L. Vrouw-Licht
r misElke jenge moeder moest, eenige
(f dagen, na de geboorte van haar kind, zich
a: nbieden in den tempel voor haar wette
f lijke zuivering en gaf als offer een één
j. jarig lam gn een jonge duif cf tortelduif.
L: armen pjvtn-twM duifje»
Jezus, als Hogepriester en Schepper
alicr Heiligen, en Maria, als Maagd der
maagden, waren eindeloos boven die Jood
scl'.e verordeningen verheven, maar door
de naleving er van hebben ze de wet zelfs
t geheiligd en ons een voorbeeld van cot-
meed en wetsbetrachting gegeven.
Ds KERKGANG op onze dagen nog
door de christelijke moeder verricht, is
een vereering en navolging van den «kerk
gang der Allerheiligste Maagd.
LEEST VAN 'S HEEREN ONTMOETING
Op deze twee hooger aangeduide ge
dactiten nl. de opdracht van Ciiristus en
ue Zuivel mg van Maria werd den nadruk
gcicgu in de Luurgie der Latijnsche Kerk,
au op Grisksche Kerk was de grondge
dachte van net feest meer de ontmoeting
aer H. hamoie met de profeten Simeon
ca Anna. Vandaar de naam van liet feest
a,oaar: Hy papan te d. w. z. on.moeting
Door dsn H. Geest was het den grijsaard
geopenbaard dat hij den dood niet zou
zien, ter hij den uezaifden des Heeren
zou hebben aanschouwd. Door den Geest
kwam hij naai' den tempel, ontving het
Kind in zijne armen en verheerlijkte God
want zijne cogen aanschouwden liet Heil
een lic.it tot verheerlijking der Heidenen
en to. glorie van Gods vo.k Israël.
KAARSENWIJDING EN PROCESSIE
Op Lichtmis heeft de Kerk plechtige
ronogaugen ingeste.d, verzinneoeeldend
d-.n opgang van de H. Familie naar en in
den ttinpei van Jerusalem. Naar aanlei
ding der profetie van Simeon over den
Zaugmakcr als het Lichtder volkeren,
woruen heden kaarsen gewijd en met de
brandende kaarsen een lichtprocessie ge
houden, ter eere van Christus, Die kwam
cm te verlichten hen allen, die in de
duisternissen van den dood waren neerge
zeten cn als een symbool van het leven
van den christen zelf, dat smetteloos als
de zuivere was, en lichtend door deugd-
oef.ningen en goede werken moet zijn.
Cp dezen dag der kaarsen-wijding
zou elk christen gezin zijn gewijde kaar
sen moeten msdedragen van de kerk naar
huls. De kaarsen worden immers op Licht
mis gewijdtot gebruik der menschen,
tot lichamelijk en geestelijk heil van allen
die verhoeven te land en te water en
opdat de christen door den H. Geest be
straald, over de gevaarlijke en duistere
paden van dit leven, tot het licht der on
overgankelijkheid moge geraken Daar
om dienen deze gewijde kaarsen zorgvul
dig bewaard om dienst te doen in de plech
tige oogenblikk-en in het christelijk leven,
de H. Communie der zieken, bij het sterf
uur, bij een overledene, om dienst te doen
bij gevaar, b. v. bij onweder en storm.
't Aanstaande Lichtmis aldus begrepen
en gevierd, maken er onze christene men
schen van bewust dat zi; in hun dage-
lijksch leven en in de wereld van nu licht
dragers en Christusdragers moeten zijn.
CREDO. PATER LUCAS LUYTS.
(Dominikaan).
Belgische Fabriek
CHICOREI WYPELIER-TAFFIN
UI
2- De misbruiken van het crediet en de het verkrijgen van eenig bezit, DAT IN
inflatie van het crediet, dit is het verwek- GROND WORDT BELEGD, zal het gelei
ken van overtollige credietmiddelen. j delijk er toe komen, dat de eene klasse
Bij de oorzaken voegen zich de over-dichter tot de andere nadert, omdat dan
dreven lasten, overdreven staatsinmen-I de afstand tusschen grooten en groote
ging die cmloop en verwisseling der kapi- j armoede wordt weggenomen. Op de twee
talen, goederen en diensten belemmeren de plaats zal daardoor de menigte der gce-
in plaats van aan te moedigen. Alles in deren, die de aarde voortbrengt, grooter
de huidige ekonomie geeft aanleiding tot worden. Want wanneer d menschen we
eena onrechtvaardige verdeeling der goe- j ten dat zij werken op hun eigendom, wen
deren en een ondraagbare economischeden zij veel meer moeite aan; Ja, dan be
overheersching. Men hoeft maar te herle- j ginnen zij zelfs den grond lief te hebben
zen wat Paus Pius XI zegt in zijn sociale'die immers ook een zekeren overvloed voor
encycliek Quadragesimo Annovan 15 zich en de hunne verwachten. Eenieder
Mei 1931, waarvan de onderrichtingen begrijpt hoe dergelijke opgewektheid van
zelfs op de ongeloovigen diepen indruk hart veel zal bijdragen om de opbrengst
hebben gemaakt. Niemand heeft met zul-te deen stijgen en de welvaart in den
ke scherpte de verderfelijke gevolgen van staat te vermeerderen». Van die heilzame
het huidig systeem van volskhuishouding verspreiding van net eigen woonbezit kan
aangeklaagd. Wat voor alles het kapitalis- i het einde der crisis afhangen. Het sekre
tisch systeem kenmerkt, is de overwegen- tariaat van den "olkerenbor.d te Geneve
de invloed van degenen die de houders heeft onder de leiding van Professor Oh
van titels of acties vertegenwoordigen, en hn der Hoogeschool te Stockholm, een
de concentratie van dezen invloed in de merkwaardig en gedocumenteerd verslag
handen van een vrij gering getal leidende doen opmaken aangaande de huidige we-
personen uit het bankwezen en uit de reldcrisis.
industrieele cartels. Welnu de hoofdzakelijke conclusie die
Men leze en herleze dus de regels welke ^trokken is uit de bestudeering der voor
Paus Pius XI gewijd heeft aan gaande crisissen, is deze:,,.
EXONOMISCHE OVERHRERSCTu»^ I '3j geldbeleggingen IS
- mn ictiereen, Rr onsea tijd direct dp- steeds de - bijzonderste oorzaak g;weest
valt, is niet alleen de ophooging van ka- j van het hernemen der zaken. Dit herne-
pltaal maar ook de concentratie van een men dier beleggingen werd verwekt:
onbegrensde macht en DESPOTISCHE I 1" door eene vermindering der kost-
ECONOMISCHE OVERHEERSCHING IN prijzen en van het intrestpercent op lan-
DE HANDEN VAN WEINIGEN, die gen termijn;
meestal nog niet eens de eigenaars zijn,
maar slechts de bewaarders en beheerders
van aan hen toevertrouwde goederen, die
zij geheel en al volgens eigen inzicht en
oordeel beheeren.
2" door den technischen vooruitgang;
3° door het ontstaan van nieuwe be
hoeften of behoeften waarin op onvol
doende wijze voorzien werd
Het verslag doet verder uitschijnen dat
Deze overheersching wordt vooral met het Bouwbedrijf steeds een voorname rol
groot geweld uitgeoefend door hen, die, heeft gespeeld op dit gebied en in dien
omdat zij het geld onder zich hebben en zin.
beheeTschen, ook MEESTER zijn van het! Welnu indien er eene behoefte Is waar-
credietwezen en DAAROVER ABSOLUUT in op onvolledige wijze oorzien wordt, dan
BESCHIKKEN. Daarom regelen zij als is het wel deze van de behoorlijke, gezon-
het ware den bloedsomloop, waardoor ge-de en gerieflijke huisvesting. Er zijn mil-
heel het economisch lichaam in leven1 joenen werkeloozen, maar er bestaan ook
blijft en zij hebben het economische leven nog miljoenen ongezonde krochten, oor
zoo in handen, dat niemand tegen hun zaken van besmettelijke ziekten, lichame-
wil kan ademen. I lijk en zedelijk verval. Mag men dan
Deze concentratie van macht en kapi- spreken van overproductie,
taal bij enkelen is het karakteristieke De doelmatigste en gemakkelijkste sa-
kenmerk van de hedendaagsche volkshuis- menwerking kan hier tot stand gebracht
houding en het natuurlijk resultaat van worden en aanleiding geven tot een druk-
de onbeperkte concurrentie-vrijheid; daar- ke verwisseling van kapitalen, goederen en
met Purol!
i Harde, ruwe
of gesprongen handen worden
in één nacht, gaaf ea zacht met
t Beste voor de handen.
Do«« I ta 7l/f fr^In alJe Apoihelcea.
door blijven alleen zij gespaard, die het
sterkst zijn of, wat dikwijls op hetzelf.de
neerkomt, die in den concurrentiestrijd
het meest onbarmhartig te werk gaan en
het minst met het geweten rekening hou
den.
Ontwikkeling der techniek, massa pro
ductie, ongehoorde concurrentie, trusts
en samentrekkingen op nijverheids-, han
dels- en financieel gebieden, misbruik van
het financiewezen of overtollig crediet,
ziedaar de bijzonderste oorzaken van de
algemeene verwarring en ellende die on
zen tijd kenmerken.
Vroeger waren schaarste en honger
snood de droevige kwalen van het mensch.
dom. Thans behoeft men"zich te bescher
men tegen den overvloed, rantsoen en uit
slag van veertig jaren onophoudelijken en
aanzienlijken vooruitgang op alle gebied
maar ontbloot van alle zedelijke bekom
mernissen of doeleinden. Het is niet vol
doende voort te brengen op goed val het
uit, men moet waren kunnen afzetten
die beantwoorden aan behoeften en die
kunnen verwisseld worden, hetgeen dus
niet kan bekomen worden door eene mas
saproductie, aangezien deze tegenstrijdig
is met afwisseling cn verscheidenheid. Zoo
komen wij tot het begrip van beperkte,
op voorhand vastgestelde afzetgebieden,
tot eene geregelde productie en financee-
ring, tot overeenkomsten te sluiten tus
schen staten, gewesten en groepen.
Thans behoeven wij terug te keeren tot
eene nieuwe ekonomische orde, en, zooals
Paus Pius XI in het derde deel zijner
encycliek doet uitschijnen, moeten wij
trachten de maatschappij té herstellen in
een nieuwen opbloei van sociale recht
vaardigheid en liefde. DE HERVORMING
LIGT IN EEN TERUGKEER tot de ver
schillende groepeeringen, die toelaten het
sociale leven harmonisch te ontwikkelen
in vervanging van de losstaande indivi
duen. De samenleving moet niet louter
een naast-elkaar-stellen zijn van indivi
duen. Maar een bond van collectiviteiten
en groepeeringen.
De sociale politiek moet zich dus bezig
houden met het herstel der beroepsstanden
en het voornaamste is de SAMENWER
KING VAN ALLE BEROEPEN TOT AL
GEMEEN WELZIJN VAN HET HEELE
VOLK, ZOOVEEL MOGELIJK TE BE
VORDEREN.
In het begin van zijn werkje: Over
het vorstenbes.uurherinnert H. Tho
mas van Aquino eraan dat de mensch
verplicht is in gemeenschap te leven, om
wille van zijn uiterste grootheid en om
wille van zijn uiterste behoeftigheid. Om
zijn hulpmiddelen van kiemenden staat
tot den staat van ontloken werkelijkheid
te doen ondergaan, heeft de mensch vol
strekt behoefte aan onderlinge hulp. Deze
ONDERLINGE hulp veronderstelt VER-
EENIGDE en SAMENLOOPENDE pogin
gen en deze zijn slechts mogelijk onder den
drang an een leidende macht en organi
satie. Men meg zeggen dat de afschuwe
lijke wamoestand die wij thans beleyen
het regelrecht gevolg is van de miskenning
van din wet. Alle* in de huidige crisis
diensten.
Verder doet de spreker uitschijnen hoe
het sparen de molecule vormt die door
verbindingen de hoeksteen vormen van
gansch het ekonomisch stelsel.
De bestaande spaarinstellingen laten
veel te wenschen, het herbeleg der kapi
talen is steeds uit het oog verloren wat
betreft het belang der massa. Misbruiken
en fouten aangaande dit herbeleg zijn
juist de oorzaak van bankoverheersching
en credietmisbruik.
De beste spaarstelsels steunen op sa
menwerking en onderlinge credietasso-
ciatie, waarvan Raffeisen in Duitsch-
land en Luzzatiin Italië de treffende
toepassingen en mogelijkheden voor het
welzijn der massa op zulke schitterende
wijze hebben doen uitkomen.
Paus Pius XI wil -niet alleen verstand
houding en samenwerking van al degenen
die tot eenzelfde beroep bchooren. Hij
wenscht tevens dat al de BEROEPEN
SAMENWERKEN. Hij legt in het belang
van gansch het sociaal lichaam de sa
menwerking van alle beroepen tot alge
meen welzijn van het heele volk zooveel
mogelijk te bevorderen».
Wanneer derhalvjzoo besluit de
Paus, de ledematen van het sociale li
chaam zich herstellen en het leidend be
ginsel der sociale economie wordt herzien,
dan zal van dit lichaam in zeker opzicht
gezegd kunnen worden, wat de Apostel
zeg. van het mystieke lichaam van Chris
tus: Het geheele lichaam samengevoegd
en samengehouden, omdat elk gewricht
zijn taak vervult met de kracht, die ieder
lid in het bijzonder is toegemeten en zoo
voltrekt zich de groei van het lichaam
tot eigen opbouw en liefde
In het tweede deel van het derde hoofd
stuk waarin Hij over het socialisme han
delt, verklaart de Paus nogmaals dat er
een wisseling van gedachten moet plaats
grijpen cm tot de onderlinge samenwer
king der klassen te geraken
De coneentratien van macht en kapi
taal bij enkelen, die de hedendaagsche
economie kenmerken, is de bron van tal-
looze conflicten, wantoestanden en mis
bruiken.
Betreurenswaardig Is net, dat trusts
en car,els welke oppermachtig een gan
sche categorie van bedrijven bsheerschen,
gevoed en gesteund worden door de fi
nancieele' overmacht van kapitalistische
instellingen welke op hunne beurt, mee-
rendcels door het feit, dat het vertrouwen
doelmatig middel, itzij om de Schat
kist te bevoorrade hetzij om de be
grooting in even wit te brengen, hetzij
om aan de econozche crisis te ver
helpen.
Laat ons even, de dertien punten
van bedoeld progrima. deze onderzoe
ken waaruit de Slalisten partij had
den kunnen trekks ir.dien zij aan het
bewind waren gclaen.
1. OM DE IriATKTST TE BE
VOORRADEN. itets: zooals zij het
ten andere zelf >orzagen, moest de
begrooting van de-s?cialen onderstand
stijgen; zi) hoef deibijgevolg onmiddel
lijk aanzienlijke scmen te vinden: de
leening ware daaa? het eenlg middel
geweest. Edoch, or dé leening te doen
gelukken, en te tollen dat zij al te
drukkend weze, mot men. in Belgie en
in het buitenlandjet vertrouwen doen
terugkeeren. De hui3? Regeerirg slaag
de daarin, dank zihet persoonlijk aan
zien der Ministersji de door haar ge
voerde politiek VBtbczuimging en van
belastingen met onmiddellijke opbrengst.
Aangaande dit atrbelangrijkst punt
hadden de SocialiSn slechts oo doel
matige wijze kunne handelen mits hun
programma prijs t( geven.
2. OM DE BEG ROOTING TN
EVENWICHT TE KENDEN. Niets
praktisch. De H"Vandervelde deed,
in een zijner redevringen, uitschijnen
dat, ingeval de Soolisten aan het be
wind kwamen, zij omiddellijk geld zou
den noodig hebben, loch er slechts zou
den kunnen vinden door de verbruiks-
taksen te verhoogcn.Edoch, afgezien van
dit oratorisch voorbhoud, zou niet één
der van de SocialiSn uitgaande fiscale
ontwerpen volstaan hebben 0Ta het be-
grootlngstekort, te ekkende progres
sieve belasting op fct inkomen nieu
we naam welke an de supertaks ge
geven werd zoiLslechts na minstens
twee jaar opbrenrn, en de Schatkist
zou, middelerwijl, vrstoken blijven van
de aanzienliike geldjronnen der indiciai-
re taks, welke niet met de andere taks
zou kunnen gecumueerd worden. En wat
zou die hooggeprerm progsssievesu
pertaks zooals kturen opbrengen? Er
dient, in de eerste ilaats, nadruk gelegd
op het feit dat, in)932, de totale winst
der Belgische naaslooze vennootschap
pen 1 milliard liet zal bereiken; dit
beteekent dat, ingeral men die gansche
som verbeurde, msr nog beneden het
bcgrootingstekort zm blijven, dat 1.800
milUoen bereikt.
Eet kindsdeel dit de Staat op de
aanzienlijke nalatenschappen r nemen,
zou, in veel geriijrr mate i mee
denkt. bijdragen tgt l et htv. herstel
van de belasting. vtcdV.j reeds loodzwaar
drukt. Het geldt hier eene belasting
welke door eene partij-ideologie opge
drongen werd. per elijloe belasting is
aan veel bezwaren blootgesteld, zonder
te spreken van de plunderingsgedachte
ij
1. - Het «Jecfc Staatsinkomsten
welkü jaarlijks iKc-^geverf woVden
een deel van 's lands kapitaal binnen
loodsen.
sssrsHESsassEBMBasnüiEasseiBsaHïïSSBsaBassaBBaBaEssssEraa
ders te bevoordeeligen in plaats van het
TREKKING
DER VERWOESTE GEWESTEN
Lcening 5 pet 1923
trekken
3. - H t ontwricht de opstaoeling van
kapitalen, eenig gezonde politiek welke
voor Belgie denkbaar is op een tijdstip
waarop onze kadastrale toestand ten
zeerste bedreigd wordt en waarop ons
land moet kunnen rekenen op de op
brengst der kapitalen, indien wij het
tekort onzer handelsbalans willen aan
vullen. Inderdaad, indien het waar is
dat, heden ten dage het economisch
nationalisme woedt, en Rldus de goe-
dereninvoer belemmert, toch is dit na
tionalisme geen hinderpaal aan het be
nuttigen van vreemde kapitalen.
Kortom, de door de Socialisten in het
vooruitzicht gestelde belastingen zouden
met talrijke bezwaren gepaard gaan en
slechts eene schijn-rendeering opleveren
Van eenen anderen kant, zouden de
maatregelen welke zij met de meeste
nauwkeurigheid en overtuiging verkon
digden, hl aanzienlijke mate tot de vol
komen ontreddering onzer financiën heb
ben geleld. Deze maatregelen waren:
1. - de verplichte verzekering tegen
werkloosheid; f
2. - verlaging der spoorwegtarieven; t
3. - vermindering der lasten die op 1
den landbouw drukken.
Op zichzelf beschouwd, zijn deze her- j
vormingen goed. Edoch, eene goede po- j?
litiek bestaat niet in het uitdenken var j
goede formules hetgeen ten andere
slechts kinderspel ls maar in deze
te verwezenlijken. Het is door, in de
eerste plaats, krachtdadige middelen toe
te passen met het oog op hst bekomer
van hst bsgrootingsevenwicht, dat mcr
de Belgische economie zal kunnen hel
pen. Zoodra het openbaar krediet zr'
hersteld zijn, zullen al deze middelen tot
fiscaal herstel tot de mogelijkheid be-
hooren.
3. OM AAN BE CRISIS TE VER
HELPEN. Hst socialistisch program
ma biedt ons het redmiddel der Mar
xisten 8"an, redmiddel dat tachtig jaar
oud is en geenerlei rekening houdt met
de uitzonderlijke oorzaken der huidige
crisis.
De aangekondigde socialistische maat
regelen zouden vesl geld vergen. Zij kun
nen fV:hts worden verwezenlijkt op een
tijdstip waarop de Staat rijk is. Est Is
dan ook eene spotternij, thans deze maat
regelen als redmiddel voor te stellen.
Deze punten uit het prog-amma van de
uiterste linkerzijde bewijzen een enkele
zaak: het gebrek aan inbeelding der
Socialisten die gevangen zitten in de
vastgevroren geloofspunten van de Mar
xistische ideologie.
In Belgie kan men aan de wereldcrisis
slechts lapmiddelen toedienen, omdat de
oorzaken der crisis elders te zoeken zijn
en ons land bijgevolg tegenover haar
machteloos staat.
De Regeeringspolltiek moet echter op
zulke wijze worden opgevat dat zij de
aanpassing der Belgische economie aan
toestand vergemakkelijkt
ui stlfde van hem, (U„. nmil
Vrijdagmorgen heeft dt 116* trekking
plaats gehad van de leening der Verwoes
te Gewesten 5 pet. 1923.
Reeks 6176 nr 5 en reeks 223.839 nr 5
winnen elk een lot van 100.000 frank.
Reeks 122.909 nr 2, R. 142 335 nr 1 en
R. 237 085 nr 5 wir.r.sn elk 50.000 frank.
De loten van 10.000 frank werden ge
wonnen door volgende obligaties:
R. 4199 nr 3; R. 32637 nr 1; R. 3S517
nr 1; R. 76865 r.r 2; R. 201210 nr 4; R.
701P25 nr 2; R. 21C573 nr 2; R. 221922 r.r
2; R. 243S11 nr 4: R. 285915 nr 1; R.
305361 nr 1: R. 305013 rr 1; R. 319018
nr 1; R. 347342 nr 3: R. 38S081 nr 5.
De andere nummers van vermeide reek
sen ziin bepaalbaar met 550 frank.
szaBDssaasQssaBRszsasasassas
Vader en Zoon in
De twee beroemde Ameiikaansche fllm-
artisfcen Douglas Fairbanks en zijn zeen
hebben Hollywood verlaten cn rijn naar
een winterseizoenstad in California eenige
weken rust gaan nemen. Op onze foto
ziet men de twee altisten op skiuitstapje.
ïZssHaEsasacaEHssasassassHEiJ
Verdwenen en teruggevonden.
- n,
scKft'tcmsten w*T.e door da uiterrto
linaLA zijde worden voorgestaan, te ont-
matelooze vermogen van enkele schatrij
ken in reusachtige instellingen s eeds te
doen aangroeien en de industrieele over
productie aan te wakkeren.
Het Is de algemeene inrichting onzer
samenleving welke de schuld draagt aan
de onrechtvaardige verdeeling van de goe
deren door de voorzienigheid ien dienste bic twee vriendinnen waarover het hier
van allen gesteldzooals de Eerw. Heer j ss-at, zijn getrouwd. Beiden hebben kleine
Thellier de Poncheville z» gde tot de toe-kinderen en het is hun ideaal ze degelijk
IK WIL GEEN SLAAF ZIJN VAN
MIJN KINDEREN
hoorders van de sociale week van Frank
rijk, gehouden te Mulhausen in 1931. Het
is het sparen dat de hoeksteen vormt van
de financieele inrichtingen der huidige
ekonomie.
Het is niet voldoende het sparen aan
op te brengen, er menschen van te ma
ken, volledige zelfstandige persoonlijkhe
den.
Grietje is de naam van de eene huis
moeder; ze woont in de stad en verheugt
zich in een gelukkig huwelijksleven. Lena
te wakkeren, gewone spaarkassen op te hsct haar gezellin, die insgelijks gelukki
richten tot zelfs in de* scholen. Het is! es, doch welgevulde dagen slijt in een
maar tenauwernood een derde oplossen groo.e landsclie gemeente,
van het vraagstuk. Ze hebben elkaar in langen tijd niet
Eens het kapitaal gevormd, moet het meer ontmeet, doch nu komt Grietje
gebruik, de belegging ervan bepaald wor
den. Dit gebruik meet GEMEENSCHAP
PELIJK zijn en tezelfdertijd een MAXI
MUM van zekerheid en opbrengst daar-
stellen.
Het geld door de spaarders pijnlijk bij
eenvergaard, ten koste van veel cn berin
gen soms, moet terugkeeren tot het vol
doen van eigen behoeften, den grond niet
gaan bevruchten van den gebuur en vij
andelijke instellingen schatrijk maken.
In het bouwbedrijf alleen kan men reeds
eene uitgebreide en machtige opwaarts-
gaande samenwerking bijeenbrengen: On
dernemer, archilektcn, landmeters, meu
belmakers, verlichtingstoestellen, enz..
Daartoe behcoren minstens 100 verschil
lende bedrijven beroepen, handels- en
nijverheidsvakken. De spaar- en crediet-
inrichtingen mceten de kiem vormen van
die samenwerking en mutualiteit waarvan
te weldaden zich kunnen uitstrekken over
gansch de massa, cmdat het einddoel er
van is: Helpen voorzien in eene hoofdza
kelijke levensbehoefte, de verspreidin:
van hst eigen woonbezit aanmoedigen en
bevorderen.
Welnu er kan geen volmaakt crediet
stelsel bestaan Indien het niet gesteund
is op de princiepen der mu'uali eit, 't is
e zeggen indien al de vertakkingen ervan
niet zijn zccals de stralen van een zelfde
lichtbron. Indien wij ons willen reken
schap gaven van wat het CREDIET IN
GERICHT DOOR DE MASSA VOOR
HET WELZIJN DER MASSA VERMAG,
heeft men slechts terug te keeren naar
hetgeen de baanbrekers van het volks-
crediet hebben ve.wezenlijkt namelijk
Raffeisenen Schulze Dslitschin
Duitschland, Luzzatiin Italië.
Herinneren wij ook dat h:t majestueus
figuur van Raffeisen baanbreker van
de landelijke samenwerking, vooral geken
merkt blijft door zijn verheven goed hart
en zijne diepgaande en omvangrijke chris
ten naastenliefde. Zijn onsterfelijke wel
daden zijn het gevolg van dit practisch
in voege brengen van de zuivere beginse
len der christen redeleer, waardoor het
behalen van economisch voordeel op ge
lukkige wijze verbonden Is met zielebe-
schaving.
Al de vToeger bestaande bloeiende vol
keren zijn ten onder gegaan door een te
groote gaping tusschen de sociale toe
standen.
De nood is groot, en dringt ::d do nood
zakelijkheid den oproep
dat zij inboezemen yoorikcmt van hunr.e welke Paus Pius op 15 Mei 113
heeft ingezonden.
La'en dus alle mannen di
wil zijn zich vereenigen, ai:
aanvoering van de herders der
goeden strijd w 111(41 strijd, n,
zich moeite geven, ieder nas.
ten. zijn krachten en zijn t
Maatschappij iets bij te c
"hristelijk herstel der menschc
eving!
(Uit een heerlijke voord:
Chr. Middenstand te .T
M. G. Jacqu<: Expert
Bestuurder van Maat
macht, ONDERSTEUND WORDEN MET
DE SPAARGELD? N VAN DE GROOTE
MASSA DIE HET SLACHTOFFER IS
VAN DIE FINANCIEELE EN INDUSTRI
EELE OVERHEERSCHING!
Het ls nochtans niet onmogelijk voor
de spaarders-mar sa oen financieel stelsel
op te richten dat kan voldoening geven
aan volgende hoofdzakelijke vereisch'e:
ZEKERE VOORDEELIGE GEI.D-
PLAATSING VINDEN VOOr. DE TE
PLAATSEN GELDEN, die tevens bij
machte is de eigen belangen der spaar-
Vervolg volgende kolom.)
mhooren
de wereld
:an goeden
d?e onder
c rk dezen
en allen
■n talen-
*.ts in de
- :.ien-
it in den
e, door
houder,
appijen.)
nieuwjaren bij haar vriendin. Ze praten
wat over keetjes en kalfjes, over wind en
weer, tot het gesprek als van zelf valt op
de kinderen en de opvoeding van de klei
nen.
Grietje. Als mijn jongens gegeten of
gedronken hebben, moeten ze maar sla
pen.
Lena. Ja!... en als ze hullen in plaats
van slapen?
G. Dan kunnen ze hun goesting uit
huilen; ze zullen toch eindigen met in
slaap te vallen.
L. En als ze zoo lang liggen te-schrei
en, snijdt u dat niet door het hart? Kunt
ge dat zco maar lus'.ig aanhooren?
G. Nee, dat eigenlijk niet. Doch als
het te veel scheelt, dan zet ik ze maar in
een andere plaa;s.
L. Zool En kunt ge dat met een ge
rust gemoed doen? Zijt ge niet bang, dat
hen iets zal overkomen? Ge kunt lach
nooit weten... Ik heb liefst mijn kinderen
bij me.
G. Ik ook... als ze braaf zijn.
L. Dat zou er nog aan rnankeeren
G. We weten het wel, bij u mogen
de jongens niet schreien.
L. En bij u moeten ze schreien.
G. Ze hebben daar deugd van; dat
zet hun longen open.
L. Als mijn kleine schreit, tracht ik
hem te sussen; en als hem niets mankeert
dan mag hij wel een tijd lang zijn liedjl
zingen, doch ik wil hem bij ms hebben.
G. Ja! Moesten wij dat doen, dan
zouden we nooit naar een tooneelstuk of
een film moeten gaan; dan mochten we
altijd thuis zitten.
L. Uw man kan toch ook wel een
keer thuis blijven, zeker?
G. Dat gaat zoo niet. Ik ga niet
graag alleen uit, als 't avond is. Als mijn
man het theater of de cinema bezoekt,
dan wil ik meegaan.
L. Ge vraagt dan uw moeder om een
beetje thuis te wachten, 't Is toch ge
makkelijk, als de ouders niet te ver af
wonen.
G. Ik wil daarvoor mijn moeder niet
lastig vallen. De kleinen liggen toch in
bed en slapen vóór we wegjaan.
L. En indien ze wakker worden, wat
dan?
G. Ze worden niet wakker...
L Hoe weet ge dat, als er niemand
thuis blijft.
G. Ze moeten maar slapen; daarom
liggen ze te bed. Daarbij, ik wil geen slaaf
zijn van mijn kinderen. Gij hebt een hon
denleven met uw jongens gestadig rond
uw ooren.
L. Wel Ja. beste Grietje, ge zegt het
zoo juist! Ik ban slaaf van mijn kinderen.
Werken en r'aven voor mijn jongens, ls
mijn dagelijkschc bezigheid. Ik zal er la-
J| ter preutsch op zijn, dat ik nooit mijn
het kinderen zonder bewaking verlaten heb.
Alleen zorg ik er voor, nooit slaaf te zijn
van hun grillen, aan die onredelijke goest-
jes wordt hier nooit voldaan... maar ik
blijf liefst bij mijn kinderen en mijn
kinderen blijven zooveel mogelijk bij mij.
G. Enfin! Elk zijn goeste.
De Engelsche vllcgster Lsdy Baily, die
verdween tijdens hare poging om het
record van de reis Lond en-Kaapstad te
kloppen; zij vertrok uit Londen met d
koorts op 't lijf. Naderhand werd ze in
een verlaten streek van Noord-Afrika
heelhuids teruggevonden.
Die heldin(of zotin) heeft een man
en vijf kindjes; ze zou veel beter bij
hun blijven en hun eene goede thuis
vrouw» zijn dan recordklopster
B232E2ZE!2B32I03a££2222ïï2SE23
Van fr.
0,01
30,01
100,01
500,01
1000,01
1500,01
2000,01
2500,01
3000,01
35C0 01
4000 01
4500,01
5000,01
Vrij
0,20
0,30
0.50
0.3,
1,—
1.20
153
1,70
2,—
2,23
2,40
2.70
EENIGE NUTTIGE INLICHTINGEN
BETREFFENDE HET ZEGELRECHT
A) FORMAATZEGEL
(pachtakten, kontrakten, enz.)
Vroeger 2,50 fr., nu 3 fr.; vroeger 5 fr.
nu 6 fr.; vroeger 6 50 fr. nu 7,80 fr.; vroe
ger 8,50 fr. nu 10,20 fr.; vroeger 12,50 fr.
nu 15 fr.
B) KWITANTIEZEGEL.
Tot fr. Verschuldigd
inbegrepen j quitantierecht fr.
30
100
500
1000
1500
2000
2500
3000
3500
4GOO
4500
5000
5500
Voor hoogere sommen wordt het zegel
recht berekend als volgt: 0,20 fr. per 500
ir. plus 20 afgerond tot de volgende
deckm. Voorbeelden:
6500 13 x 0 20 of 2,60 vermeerderd
van 20 zij 0,52 fr., geeft te samen 3,12
fr. dus afgerond tot de volgende deciem
3,20 fr. te plakken.
20.500 fr. 41 X 0,20 ~f 8 20 vermeer
derd van 20 ten honderd of 1,64 geeft te
samen 9.84 afgerond tot de volgende de
ciem 9,90 fr. te plakken.
Vioeger was er een maximum bepaald
van 10 fr. Dit maximum is weggevallen
en het tarief hierboven oiejit dus toege
past te worden zender einde.
C) FAKTUURZEGEL.
De faktuurtaks bsdr&agt 2,50 fr. per
1000 frank en hoeft maar geplakt te wor
den als er iaktuicn gevraagd of afgele
verd worden.
De leveringen aan openbare besturen
(gemeenten, commissies van onderstand,
kerkfabrieken, enz.) nochtans zijn vrij
van faktuurtaks.
D) OVERDRACHTTAKS.
De overdrachttaks bedraagt 2,50 en
ls verschuldigd cp aiie leveringen aan
gasthoven, koffiehuizen, pensionaten en
andere Instellingen die de waren gebrui
ken voor uuuating met winstgevend doel
einde.
Voor zulke leveringen is de aflevering
van een faktuur en dus de betaling van
de overdraclittaks verplichtend.
Het hoogste zegelrecht sluit het lager
zegelrecht uit. Zoo bijvoorbeeld als men
de zegels betreflende de overdrachttaks
geplakt heeft moet men geen faktuurzc-
gels, ncch kwitantiezegels meer plakken.
Insgelijks als men faktuurzsgels geplakt
heeft moet men geen kwitantiezegels
meer plakken.
iBBBaaBSCüiaiiaasaasTürEUBCsasB
De gebeurtenissen hebben een overwe
genden inloed op ce bedrijfsmethoden.
De schaarschte van handenarbeid heeft
in dit laatste kwart eeuws de ontwikkeling
van het lar.dbeuwraskanisme bevorderd.
Be moeilijkheid veer onze voortbrengers
cm zich op de markt te handhaven zsl
noodzakelijkerwijze dezelfde gevolgen heb
ben.
Willens of niet, past men zich aan naar
de omstandigheden en de lenigheid waar
van cle landbouwer blijk geeft in de uit
oefening van zijn bedrijf, geeft de mate
van zijne beroepsbekwaamheid.
Men weet dat de arbeid de inkomprij-
-en van dsn landbouw aanzienlijk ver
hoogt. We'nu d® kosten van handenar
beid en gespan kunnen merkelijk vermin
derd worden door een methodische in
richting; de.ge veronderstelt een gereed
schap. dat geschikt is volgens de bijzon
derheden van het bedrijf.
Om doelmatig te zEn, moet hot gebruik
eenT machine voo-de? ig vozen. In dit
verband is het geoorloofd enkele beschou
wingen in het middsn t brengen. Men
"telt zich geen landbouwbedrijf voor
hoe k'ain ook zonder een minimum van
materieel: ploeg, eg. rol, karren, efroo
mer, enz. Eie toestellen zijn onmisbaar
en het is nutteloos er verdor over uit te
ve'den: enkel is'het van belang modellen
*e kiezen die overeenstemmen met het be
lang van h"t bedrijf.
Andere machines echter, die toch van
weren!! ik fceiang zi.fn, kunnen slechts in
gevoerd worden in de hoeven van een 7e-
kere oppervlakte. Zulks is he geval voor
de zaaimachines, meststrooiers. maaima-
chines. tractors, elevators, pietmolens,
enz. Het aanwerven van de machines de
zer tweede categorie gaat met zoovele
kosten gepaard, dat het slechts gebillijkt
wordt door de ui'gestrektheld van het be
drijf. Naarmate een werk uitbreiding
neemt, worden de uitgaven eolxM over
een greoter aantal hectaren of qulntalen.
Het aandeel der vas e kosten vermindert,
naarmate de jaarlijksche pn.statle ver
meerdert. Bijgevolg moet het aankoopen
van dit materieel aan een grondig onder
zoek enderworpen worden. Het gebruik
van een machine wordt voordeelig wan
neer de bewerkte oppervlakte zoo groot
is dat de kostprijs van den mekanischen
arbeid gelijk is aan den prijs van den
handenarbeid.
De landbouwer die werkelijk om zijn
belangen bekommerd is. zal het nut van
'dien regel inzien om vast te stellen welke
machines hij gebruiken moet. Toch leiden
die berekeningen tot geen starre resulta
ten. Er moet inderdaad rekening worden
gehouden met den toestand, waarin de
landbouwer verkeert ten opzichte van den
handenarbeid. Een zekere opoffering zal
soms worden gedaan voor de mekanische
uitvoering van een bepaald werk, omdat
het personeel moeilijk aan te werven is.
Misschien ook kan aan een uitbating niet
de gewenschte ontwikkeling worden gege
ven, zonder een aangepaste installatis
(mekanisch melkenj.
Bijzondere eigenschappen van de ver
schillende machines hebben ook hun in
vloed en verdienen de aandacht. In dit
verband stelt men dikwijls als voorbeeld
de bezuiniging van zaadgoïd, Verwezenlijkt
door het gebruik van zaaimachines; de
meststrooier heeft het voordeel de mest
stoffen gelijkmatig te verdeelen en de
pik- en bindmachlne vermindert de ver
liezen bij den oogst. Wat den pletmoiea
betreft, het werk aan huis is een factor vaa
regelmatige voeding, beschermt den land
bouwer tegen mogelijke vervalschingen
en laat hem toe bestellingen in 't groot te
doen en het gemaal te regelen volgens
de vereischten van het oogsnblik. Alzoo
heeft elke machine min of meer voordee-
lige eigenschappen, die men niet uit het
oog mag verliezen.
Om zich op de hoogte te stellen, zullen
de landbouwers een bezoek brengen aan
de 20* Tentoonstelling van Landbouwma
chines en -producten, welke zal gehouden
worden te Brussel, in het Paleis van het
Jubelpark, van 25 Februari tot 5 Maart.
Daar zullen zij inlichtingen inwinnen over
de waarde, de duurzaamheid, de dagelijk-
sche opbrengst van de machines, die een
bijzonder belang voor hen kunnen ople
veren.
In dat licht beschouwd, krijg u leze Ten
toonstelling een buitengewoon belang, het
welk de landbouwers raar waarde zullen
weten te schatten.
(BBBKZ8BBH£83939B3Z933aB33S3
ERGE ZAAK VAN VAL5CHE
INVOERVERGUNNINGEN
Te Antwerpen ls een erge zaak van ver-
valsching van invoervergunningen aan
den dag gekomen. Niet min dan 84.000
kilo boter konden bij middel der valsche
papieren over de grens kemen tusschen
14 en 17 Januari 1.1.
De vervalscher, zekere Cayman, werd
aangehouden. Om de stukken te verval-
schen had hij, men weet niet hoe, zich cf-
ficieele stempels aangeschaft en miek hij
handteekingen na van hooge amtoenaren.
In het stapelhuis van Cayman stond
nog 80.000 kilo boter die dan ook aange
slagen we:d. De vervalscher kan eene
boete oplcopen van 5 miljoen frank bene
vens een zware gevangenisstraf.
Nog een tweede persoon werd in hech
tenis genomen in verband met die zaak.
Zij werden nadien in ijhe' l gelaten,
maar moesten zich ter beschikking van
het gerecht houden.
usausaaaauisatfaiiSLzsssaaasaa
TOMAAT
boven alles
4B3BBaa£ieBB3£3zaBB3asBjaiaaaa
TE CHAMBERLAIN, in Amerika,
zijn 200 menschen ziek geworden met de
typhuskoorts.
TE ROBAAIS zijn verscheidene hui
zen, gelegen Rue de Tourcoing, in de
vlamman oogcraan.
IN 'T NOORDEN VAN FRANKRIJK
zijn drie personen doodgevroren.
is eene moaie film-artiste, die haar deed
opmerk :n met de rol te vervullen in den
amerikaanschen film van Ivan Kreuger,
rol die Greta Garbo geweigerd had te
spelen. Lliy Damita was verloofd" riet
prins Louis Ferdinand, een ex prins v
duitschen bloede en die nu tl.) rord wc
zaam is. Nu komt zij de vr ■■•g te
.Sc.' Wijt-
ult
toetre-
breken.
