O. H. HEMELVAART
De Volmacht gestemd
De nieuwe finan-
cieele maatregelen
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
De Kruisdagen
ROND RERUM-NOVARUM
ROOSEVELT en de CRISIS
TREINTABEL
PARLEMENTAIR
JUBELFEEST
AAN ONZE INZENDERS
De Arbeidersstand en de Katholieken in Vlaanderen
KOSMOS NAAR ROME
In da Kamer met 96 stemmen tegen 82 en 3 onthoudingen.
In den Senaat met 91 stemmen tegen 63 en I onthouding.
ECONOMISCHE WERELDTOESTANDEN
IN DE KAMER
NIEUW BESTUURBAAR LUCHTSCHIP
IN DEN SENAAT
ZONDAG 21 MEI 1933.
WEEKBLAD: 35 CENTIEMEN.
1* JAAR. Nr 21.
TARIEF VOOR BERICHTrN'
Kleine berichten per regel 1.00 fr.
Kleine berichten (minimuir 4,00 fr.
2 fr. toel. v. ber. met adr. t bur.
Berichten op 1* bl per regel 2.50 fr.
Berichten op 2* bl. per regel 1.75 fr.
Rouwber. en Bedank, (min.) 5.00 fr.
Te herhalen aankondigingen:
prijs op aanvraag
Annoncen zijn vooraf te betalen
en moeten tegen den Woensdag
avond Ingezonden worden. - Kleine
berichten tegen de Donderdag noen.
«DE HALLE,
Katholiek Weekblad van leper.
Bureel:
Boterstraat, 17, IEPER.
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 1 JAAR
(per post)
In 't Land 18,60 fr.
Frankrijk 35,fr.
Congo. Engeland 40,fr.
Imerika, Canada en an- Uitgever:
d'fe landen 60,— f SANSEN-VANNESTE. Poperinge
Postcheckrekening N' 15.570.
Tel. Poperinge N" 9.
IIIIIB9IIIIMIIIIIII1IIIIII1
Door onvoorziene omstandigheden zien
wij ons verplicht het verschijnen van de
trcintabel te verschuiven tot aanstaande
week.
naiBHBBaHBsxEflBssasBigasgsi
KERKELIJK LEVEN
De Maandag, Dinsdag en Woensdag die
O. H. Hemelvaart onmiddellijk vooraf
gaan, worden door de Kerk aan openbare
gebeden gewijd en Kruisdagen ge
noemd.
God moet worden erkend als de Gever
van alle goed en daarom Is het gebed
dat terzelvertijde de bekentenis van onze
behoeftigheid en van Gods almacht is,
voor allen een dure plicht. Maar het is
vooral in oogenblikken van grooter ge
vaar, of als de mensch meer zijn zwak
heid gevoelt, dat hij zijn toevlucht moet
nemen tot God.
Te dien einde stelde de H. Mamertus,
Bisschop van Vienne (Frankrijk), in de
V" eeuw voor zijn bisdom een plechtige
boetprocessie in, gedurende de drie dagen
welke het feest van O. H. Hemelvaart
voorafgaan. Hij hoopte door gebed de
vreeseiijke plagen af te keeren die te dien
tijde het Zuiden van Frankrijk teisterden.
Dit voorbeeld vond navolging in andere
gewesten. In 816 werden de Kruisdagen
door toedoen van Leo III te Rome inge
voerd en weldra strekten zij zich uit tot
de geheele Kerk.
Onder de processie wordt de litanie van
alle Heiligen gezongen en hierdoor draagt
die processie blijkbaar het karakter van
smeekgebed.
De Vlaamsche naam van Kruisdagen
schijnt afkomstig van het oude gebruik
dat de priester een kruis in de handen
draagt. Ook de mis der Kruisdagen is in
denzelfden zin opgevat; in Epistel en Evan
gelie wordt op voortreffelijke wijze de al
machtige invloed van het gebed, mits het
ootmoedig vertrouwend en volhardend zij,
op het hart van God uiteengezet.
O, hoe jammer dat de christenen van
onze dagen zoo zelden tijd hebben om aan
hunne geestelijke en eeuwige belangen te
denken. Hoe jammer dat de allesbeheer-
schende zorg voor liet tijdelijke, de zorg
voor het geld en de zinnelijke genoegens
al hunne bekommernissen en al hunne
oogenblikken in beslag neemt... En al heb
ben zij ook den tijd, hoe spijtig dat er
hedendaags zoo weinigen zijn die nog den
moed bezitten om zich in deze openbare
en gemeenschappelijke geloofsbetuiging
met hunne geestelijke, herders en door
dezen met geheel de H. Kerk te vereent gen,
ten einde hulde te brengen aan den Schep
per, en den Gever van alle goed te smee-
ken, opdat Hij zijnen onmisbaren zegen
over hen en al het hunne gelieve uit te
storten, zonder welken zegen niets ons
nuttig kan wezen noch voor den tijd noch
voor de eeuwigheid.
Laten wij ten minste, ir.dien de tijd ons
eenigszins gegund is, grootmoedig van de
gelegenheid der Kruisdagen gebruik ma
ken om openbaar getuigenis af te leggen
van ons Geloof, al was het maar om het
onze bij te dragen tot het opwerpen van
een noodzakelijken dam tegen de dage
lijks meer veldwinnende onverschilligheid
in zake godsdienst en geloof.
En laten we er vast van overtuigd zijn,
dat, enze edelmoedige bedoelingen en ons
oprecht vertrouwen niet onvergolden zul
len blijven.
iBSitaaBBcaa&BssxEaaaassaas^a
DE KABINETSRAAD HEEFT
DONDERDAG EEN EERSTE
REEKS MAATREGELEN GE
TROFFEN
De leden van de Regeering hebben Do
derdag namiddag langdurig in kabinet
raad vergaderd onder voorzitterschap van
den H. de Brcqueville, Eerste-Minister.
Na afloop van de vergadering werd vol
gende medtdeeling aan de pers verstrekt.
De Raad beslist dat de wet betreffen
de de speciale machten in den Moni-
teur van Vrijdagzal afgekondigd wor
den.
De Raad beslist:
Dat nieuwe strafmaatregelen onmiddel
lijk zulien genomen woraen om bedrog
op alle gebied te keer te gaan;
dat al de <p de begrootingen ingeschre
ven kredieten, behalve de wedde-kredie-
ten zuilen ingekort worden met 20
dat de kredieten aangaande het mate
rieel en de verplaatsingen zullen ins-sort
worden met 10
dat de toestand van de inbeschikbaar-
heid gestelde ambtenaren zal herzien wor
den, dat de rechtspleging te dien opzich
te zal gewijzigd worden en dat, onder
meer, de voorziene tijdsbepalingen met de
helft zullen verminderd worden;
dat een commissie, binnen de 15 dagen,
de vermindering van het aantal drukwer
ken en de afschaffing van talrijke publi
caties. zal voorschrijven;
dat onderrichtingen zullen worden gege
ven voor de gebeurlijke herziening der
oorlogsschaden, welke het bedrag van 500
duizend fr. waarde 1914, overschrijden;
dat het toezicht over de uitgaven der
afgevaardigde organismen zal worden ver
scherpt;
dat het toezicht over de betaalbaar te
stellen kredieten zal ingesteld worden voor
de uitgaven van minstens 1000 fr., en niet
enkel meer voor de uitgaven van minstens
10.000 fr.
De Raad ging over tot een eerste onder
zoek van de kwestie der cumulatie.
De Raad behandelde verder zaken van
administratieven aard.
Hij zal Zaterdag en Woensdag opnieuw
vergaderen.
iflBHS&ssiJBaaiMssasszasssa»
VAN BURGGRAAF POULLET
Op 2 Juli a. s. wordt het parlementair
Jubelfeest gevierd van Burggraaf Poullet,
Minister van Binnenlandsche Zaken en
Minister van State, en Katholieke Volks
vertegenwoordiger sedert 8 Jan. 1908.
De personen die zouden begeeren_ in te
schrijven voor nun deelnem '-7; ne"
50 fr. te storten op pos'.-..ec»nu...nwr
4045.94 der ..Katholieke Associat van
Leuven». Die storting geeft tevens - ent
op een afdruksel van h: t poiL .da, oen
Jubilaris zal overham* «u woru;^
Met het feest van O. H. Hemelvaartdag
zijn onze bureelen en drukkerij Donder
dag gesloten. Vriendelijk verzoek aan
al onze Briefwisselaars en Inzenders hun
kopij aanstaande week een dag vroeger
dan gewoonlijk te willen inzenden.
dien Ik heenga en U een plaats bereid,
kom Ik weder en zal U opnemen tot Mij
zeiven, opdat, waar Ik ben, ook Gij moogt
zijn.
Na zulke verzekering kan men niet ho
peloos zijn. Die getuige was van zulk een
opstijging, kan niet meer .ehecht zijn
aan het aardsche, het gaat Hem niet meer,
te moeten leven, laag bij den grond. Nog
een weinig tijds en die komen moet zal
komen, de goede Gee: t. de Trooster die de
afwezigheid van den Meester moet vergoe
den. de Helper die zijn werk aanvullen zal
in de zielen die hunkeren naar hooger.
De uitverkorenen jubelen er: Geen oog
heeft gezien, geen oor heeft gehoord.».
Een ontelbare menigte die niemand tellen
kan, omringt den troon van het Lam.
Hier zijn geen boozen om tegen te razen.
De kwade dagen zijn voorbij. De stoutste
verwachtingen zijn overtroffen. Voor goed
De schoons verlofdagen der Apostelen
tin ten einde. Dat was toch een zalige
;:)d. in de blijde verwachting te mogen
l.ven van een vriendelijk bezoek. De
Meester, die herhaaldelijk verscheen, hen
trcos;te, leerde en aanmoedigde. Hij stond
v(ó: hen nog schooner dan toen Hij hun
leering hield. Geen cogenblik stak zijn ge-
zelschao tegen en als Hij heenging, had
den ze Hem willen met beide handen hou-
d:n; hij mocht nog niet weg. En nu gaat
Hij heen voor goed; 't is gedaan met die
innige gemeenzaamheid.
De kleine groep staat gereed, schoon om
e ochilderd te worden. Allen doen om zoo
dicht mogelijk bij Hem te komen zoo in
tiem met Hem om te gaan als het mag en
n laatste zoet woordje op te vangen dat
n heel hun leven zullen onthouden.
Schooner din in een visioen bekijkt Hij
t.in beminde Apostelen.
'tij heft zttn handen oo en met een ge- heerscht de Kcn'.r- -"-r heerlijkheid,
baar dat ten draagwijdte heeft tot het
linde der tijden, zezent Hij hen met zijn
bes en zegen en gaat daarna langzaam op.
hcoger en hooger. terwijl hun hoofd ook
n er achterwaarts helt; lang, lang
aren re Hem na totdat een wolk Hem
aan hun moe-gekeken oogen onttrekt.
Hij stijgt ten hemel om te zitten ter
rechterhand zijns Vaders. De deurvleugels
des hemels gaan opsa meer dan wagen-
vi jd. De engelenstoet begroet Hem met
««zangen
7>? leerlingen beneden hebben geen sen-
sir cm met hun handgeklap de hemelpro-
rssie toe te juichen. Ze hadden Hem wil
len volgen... naar Vader.
Wat staat gij op te zien naar der he
rn.1. mannen van Galile-a? Waarom
t-furt gi.1 als menschen die van 't kerkhof
kernen?
Had men ons die vraag gesteld, 1n de
plaals der Apostelen zouden vrij geant
woord hrbben: Moet. Gij het vragen, en-
ge'en. wij hadden ook willen meegaan.
De Apostelen druipen af. alleen, zonder
K-m. Maar geheel en al weezen waren ze
r::t. ze hadden toch nog Maria, en wie
zulk een Mceder heeft is geen weezekind.
We z'gzen het Theresin Neumann na.
bij zulk ern visioen: Heiland, hadt Gij
mij toch meegenomen, ik ware niet zwaar
geweest, wat doe ik nog op dl wereld?
We kijken nog om met de Apostelen.
Hebben ze de mare niet gekregen: «Ik
zal u niet als weezen achterlaten... Ik zal
U een Vertrooster zenden... In het huis
mijns Vaders zijn vele woningen. Ik ga u
een plaats bereiden.
Vroeger waren de Apostelen ermee be
tes- lijk een founder voren te gaan en voor
een Meester uit te zien naar logement.
Nu omgekeerd.
Deze gedachte van weerzien moet troos
ten bij het afscheid. De zekerheid van een
b-lcf e die nooit liegt, beurt op: En in-
Het gelcof bedriegt niet» We verhopen
onze hemelvaart.
Zoekt hetgeen boven is. gij kent den
Weg naar het eeuwig Tehuis, waar vele
appartementen zijn.
Daar ln den hemeltempel bidt men niet
meer: «Verlos ons van den kwade.».
Hier is geen kwaad, hier woTdt Zijn Naam
altijd geheiligd en Zijn Wil immer vol
bracht. Hier komt Zijn Rijk ons toe.
Nooit zal Hij zijn aangezicht van ons af-
keeren en geen vijand komt hierbinnen.
We reiken hier de hand niet meer uit,
lijk een bedelaar: Geef ons heden ons
dagelijksch brood.We moeten geen
boterham meer eten.
Onze schulden zijn vergeven en we zul
len er geen bekoring hebben om er nieuwe
te maken.
Is er nog een traan die niet opdroogde
aan onze oogwimpers, een vriendelijke
hand zal ze afvagen en ons wezen een
eeuwigen lachplooi geven.
De rouwband moet hier van den arm,
de steen van het hert.
De speeltijd vangt aan voor de zielen en
geen bel zal er ooit het einde meer klin
ken. De ziel zwemt ln 't geluk der liefde,
wordt vergoddelijkt, gaat over in God
door 't glorielicht Zegt U dat niets?
We komen in ons Vaderhuis, ln onze
nieuwe familie, we buigen diep voor Va
der, be omhelzen onzen oudsten Broeder
die voor ons een stierf, we kussen de hand
van onze Moeder. Het wil niet gedroomd
worden en 't is nochtans echt.
De verrukking is niet van voorbijgaan-
den aard, de momenten, zijn eeuwen.
We vermeien onze blikken op die heer
lijke landschappen waar de schoonheid als
een lentezon alles beschijnt. De schitte
ring zal nooit verbiseken.
We worden goden.
Het ideaal der idealen wordt bereikt in
de hemelvaart. A. B.
i£ssu3üS3iBasi£SBaaac3BBBaaBaaiaaBa«sa89zaBBaaiissB3SB&Baaaa
T7annc:r men in de gelegenheid kwam
verscheidens jaren achtereen, op verschil-
knde plaatsen van het land, Rerum No-
varurn-feesten mee te maken, en bij zulke
g; iegenheden uit den mond van proosten
en bestuursleden onzer werklieden-organi
saties, zaken vernam die gewoonlijk niet
gedrukt of in het openbaar gezegd worden,
Éaa komt men stilaan tot de overtuiging:
dat van den eenen kant onze werklieden
beweging moeizaam gegroeid is tot d-e
macht die ze nu vertegenwoordigt, dat ze
op haar weg veel onwil, onbegrip en spij
tige tegenwerking ontmoet heeft, spijts het
voord van den Paus, en dat het juist
daaraan te danken is, dat we nu niet ver
der staan; maar van den anderen kant
doet men dan toch ook deze troostende
vaststelling dat de werkliedenmassa op
verre na niet verloren is voor het Geloof,
indien de Katholieken van alle standen
eens voor gced aan hetzelfde koordeke
z-uden willen trekken.
We moeten ons geen iliusie's maken. Er
zijn nog te vele Katholieken voor wie Re-
rum Novarum niet bestaat. Voor hen
schreef de huidig glorierijk regeerende
Paus eene nieuwe encycliek: Quadrage-
s mo AnnoHadde men over twee en
veertig jaar geluisterd naar het woord van
d.n Paus, we zouden nu geen Socialisme
eu Communisme kennen en van de krisis
nu er niet gesproken worden. Socialisme
heeft maar kunnen groeien op den rug van
e n miskenden werkman, en krisis is maar
mogelijk omdat enkele groot-banken en
groot-fin-anciers al de rijkdommen van de
wereld in handen houden, in strijd met
tien wil van God, d.e de wereld niet ge-
tehapen heeft voor enkelen maar voor
ells-n; in strijd met het Evangelie, dat aan
tie heeren de verplichting voorhoudt zich
i.oor te buigen over de massa.
Met Pius XI zijn we tegen het Socialis
me en tegen de tyranie van het groot Ka-
t..aal maar blijven wij vurige verdedigers
van de noodzakelijkheid van het-Kapitaal
ta den Arbeid, beiden werkend in onder
linge verstandhouding en met wederzijd-
scne hoogachting De man die zijn kapi
taal geeft en de werkman die zijn arbeid
geeft zijn beiden even eerbaar en even
noodzakelijk. Beden hebben recht op een
r.ienschwaardige plaats onder Gods lieve
zon; zcoiang die mensen waardige plaats
inks! kan veroverd worden door kapitaal
krachtigen en niet door de gewone man
i.l» het volk, hapert er iets aan de econo
mische organisatie van de wereld; om
i.iaraan te verheipen hebben de Pausen
haane weieldbrie-ven geschreven. Daaruit
u.g» niet dat de Pausen eene economische
zmding hebben, maar wel dat zij het
ï'scn. hebben het op te nemen, met Chris
tus, voor de noodlijdenden en de verdruk
ten, en het middel aan te wijzen om hen
te helpen.
Laat ens toch de richtlijnen en de pro-
tttten die uitgaan van Rome laten hooren
tan de wereld. We doen het niet genoeg.
We weten dat Rome protest heeft aange
tekend tegen de misbruiken van de groot-
finantie; we zeggen het niet genoeg. We
weten dat de Pausen herhaaldelijk het
militarisme veroordeeld hebben, dat zij
voortdurend optreden als propagandisten
voor de ontwapening.^ we weten het,
maar we zeggen het niet genoeg. Of dur
ven we niet? En zoo krijgt de massa de
impressie dat we staan met het kapitaal
en met het militarisme, wanneer wij, ge
hoorzamende aan Rome, toonaangevende
anti-kapitalisten (kapitalisme bedoeld in
pejoratieven zin) en anti-militaristen
tauden moeten zijn
Luisterend naar het woord van Z. H. de
Paus staan we ook gekant tegen het So
cialisme Het Socialisme kan geen redding
hrengen Zijn beginselen brengen ons fa
taal naar staatsexploitatie van nijverhe
den en bedrijven welke nog een grooter
ellende voor den werkman brengen zou.
Zoo ging het in Rusland; en er is geen
knd in de wereld waar de werklieden
poeier ellende kennen. De ondervinding
heeft geleerd ciat de Slaat altijd een
hand e.aa»' of nijveraar is. Het zou
weer de werkman zijn die zou lijden on
der het systeem.
Tegen het Socialisme hebben we dan
ten slotte dit nog aan te brengen: dat ze
onze menschen stilaan van den godsdienst
en van de eeuwigheid vervreemden. Ze
hebben schoon te praten dat voor hen
godsdienst privaatzaak is; practisch vallen
zij voortdurend de Kerk en de godsdienst
gedachte aan in hunne dagbladen, en de
ondervinding lect ons dat de werklieden
die bij hen gesyralikeerd zijn, stilaan hun
geloof verliezen. Dat is dan de treurige
bilan van het Socialisme: het heeft mis
noegden gekweekt en ongelukkigen. Men
schen die den haat voor het huidige re
giem in het hart dragen, terwijl ze enkel
de misbruiken ervan zouden moeten ha
ten; menschen aan dewelke men leert te
verlangen naar een nieuwere wereld die
nog grooter ellende brengen zal; menschen
die niet meer kunnen hopen en verlangen
naar een alles herstellende rechtvaardig
heid hiernamaals.
Leeren wij dan onze menschen weer op
kijken naar onze christelijke organisatie's
die onder leiding van Paus en van Bis
schoppen den strijd aangaan niet tegen
het kapitaal of tegen de hoogere standen,
maar hunne noodzakelijkheid erkennen
(het Socialisme heeft ook zijn kapitalisten
en zijn hoogere standen) en die luide pro
test aanteekenen tegen de misbruiken
waaraan het moderne groot-kapitaal zich
schuldig maakt, niet alleen meer tegenover
de werklieden, maar ook tegenover den
boer en tegenover den burger, die evenzeer
als de arbeiders de slachtoffers van het
Kapitalisme geworden zijn.
Als Katholieken mogen we de Katho
lieke arbeidersorganisatie's geen afkeer
of haat toedragen. Zij zijn door den Paus
gewild, zij hebben ons gered van de socia
listische overmacht en de goddeloosheid;
zij zullen er ons morgen nog meer van
redden, want in getalsterkte zitten ze de
anderen dichter en dichter op de hielen
en eerstdaags streven ze dezen voorbij;
eindelijk is onze werkliedenbeweging mis
schien de eenige organisatie in het land
(de katholieke aktie onder de jeugd uit
gezonderd) waar zooveel aan godsdienstig
en kultureel werk gedaan wordt. Daar ge
beurt door pers, studie-kring, conferentie,
godsdienstige vergaderingen, enz. de ge
zonde volksopvoeding.
We weten zeer go-ed dat er aan onze so
ciale beweging en bij onze sociale werkers
gebreken zijn. Maar ook wij zijn geen hei
ligen. Het kan gebeuren, evenals het bij
ons gebeurt, dat zij het verkeerd voor
hebben. Maar laten we ons daar niet blind
op staren. Kijken we veeleer naar al het
goede dat ze reeds gedaan \ebben; naar
die meer dan 300.000 werklieden, 150.000
vrouwen en 75.000 jonge lieden die ze ge
red hebben voor het Geloof en voor den
hemel. Rerum Novarum moet dan voor
elke Katholiek een dag zijn waarop hij
zijn sympathie voor het christelijk sociaal
ideaal, gelijk het door den Paus wordt
voorgehouden, vernieuwt, en waarop hij
nog eens zijn steun toezegt aan de ons
reddende katholieke arbeidersbeweging.
PATER KENIS o. p.
IBBBBSSSSaBBBBBBBBBBBSBBSBBB
Gebruikt Chicorei
Wyppelier-Taffin, 't is de beste.
Om in 't gezin aan groot en klein,
dadelijk hulp te kunnen verleenen
bij Brandwonden en Snijwonden
en andere Huidverwondingen,
mag in geen enkel huis ontbreken
een doos of een tube
Vtrknjflbaar ia alle Ar-cïhehen 1
Vertrek der Kosmos »-rels naar Rome op 15 Mei 1.1.
De prachtige auto-car vertrok volzet. (Zie aankondiging op 4* blai'T
W-.
a - 'v
I. De toestanden die de verkiezing van Roosevelt voorafgingen.
DE VOLMACHT IN DE KAMER
De besprekingen der volmachtwet lokte veel toehoorders naar de Kamer en
weldra was geen plaats meer om alle nieuwsgierigen binnen te laten. Velen
mossten buiten blijven. Onze foto vertoont een groep nieuwsgierigen die geen
toegang meer konden vinden en die geduldig hun beurt afwachtten om de ru
moerige zitting te kunnen volgen.
Na eene bewogen zitting, die geduurd
heeft van Donderdag 2 uur namiddag tot
Vrijdag 7 uur namiddag heeft de Kamer
de re-geeringsvolmacht aangenomen met
96 stem-men tegen 82 en 3 onthoudingen.
De zitting werd gekenmerkt door heftige
incidenten en baldadige tooneelen. Meer
maals werd de voorzitter verplicht een
of andere der afgevaardigden tot de orde
terug te roepen. Gedurende een nacht
zitting ontstond een hevig kabaai en de
Socialisten stormden in groep naar de
regeeringsban-k, al huilen en tieren. Een
hunner wilde Minister Hymans met beide
vuisten tegelijk te lijve. Allerlei voorwer
pen, zooals boeken, papieren, vlogen door
de lucht, inktpotten werden omgeworpen,
enz. De wachters moesten tusschenkomen
om de brieschende Socialisten achteruit
te duwen en de orde te herstellen. Aan
het einde der zitting haalde de Kcmmu-
n-ist Lahaut een politiematrak te voor
schijn en sloeg ermede op zijn tafel als
ook de Hitiervlag d-ie op 1 Mei door de
Communisten neergehaald werd aan de
Duiische Ambassade te Luik en die hij
zegevierend deed rondzwaaien.
De baldadige tooneelen door de uiterste
linkerzijde uitgelokt, hebben het vaste
voornemen der meerderheid, om de re
geering te steunen, niet kunnen verzwak
ken; de volmacht ging er door.
Het is dan ook de beste oplossing in de
gegeven omstandigheden.
Natuurlijk zullen er nog wel menschen
te vinden zijn, 1de bang zijn, dat de Re-
geering van die ruime macht zal gebruik
(of misbruik, volgens de opvatting) maken,
om hen, of hun groep, in hunne belangen
te treffen. Ja, dat is mogelijk. Ma-ar, hoe
zou men kunnen bezuinigen, als men
iedereen zou willen sparen? D-at is niet
mogelijk.
Anderen, die meer belangloos oordeelen,
opperen de meening, dat de volmachtem-
verleening vrij laat komt, en dat zij juist
door hare begrensdheid en hare afhanke
lijkheid der politieke groepen, die achter
de schermen invloed blijven, uitoefenen,
wel eens een wassen neus zou kunnen
worden en het lot zou kunnen ondergaan
van d-s tweede proefneming van dien aard.
Na de stemming is d-e Kamer uiteenge
gaan tot de eerste bijeen-roeping, 't zij
denkelijk binnen een drietal maanden om
alsdan de daden der regeering te beoor-
deelen.
Door de Duitsche zaakgelastigde te
Brussel werd aan Minister Hymans uitleg
gevraagd over het incident verwekt door
Lahaut met het Hitlerkruisvaand-el. De
Minister antwoordde d.;. het incident zich
vderdeed bij het eind-e-ian eene zitting en
het feit als van weinig belang diende aan
zien te worden. M. Hymans voegde eraan
toe dat het hem niet behoort uitleg te ge
ven of te redetwisten over feiten die ge
beurd zijn in de Kamer.
De Vereenigde Staten van Noord-Ame-
rika, die in 1914 nog in ruime mate van
Europa afhankelijk waren, namen tijdens
de oorlogsjaren een werkelijk reusachtige
financieele en industrieele uitbreiding.
Enkele cijfers zullen trouwens volstaan
om dit aan te toonen:
Zoo bezat Europa in 1913 63 van den
totalen goudvoorraad der wereld, tegen
slechts 22 voor Amerika en 15 on
regelmatig verdeeld over de overige lan
den. Tien jaar later echter hadden de
verhoudingen merkelijke veranderingen
ondergaan. Europa was naar de tweede
rang verdrongen met nog slechts 35
van den totalen goudvoorraad, tegen 43
voor Amerika en 22 over de overige
landen verdeeld.
Voeg bij dit verloren financieel mees
terschap, de industrieele ontreddering en
de ontzaglijke schuldenlast, die het te
genover Amerika op zich had genomen,
en ge kunt U gemakkelijk den erbarme-
lijken toestand voorstellen waarin Euro
pa zich daags na den oorlog bevond.
Amerika daarentegen was flink uitge
rust voor den economischen strijd en het
voorzag ons verder van landbouw- en
nijverheidsprodukten. Totdat in het jaar
1920 Europa tot een normale voortbrengst
terugkwam en zich in eigen noodwendig
heden voorzag. Gelijk licht te begrijpen
is voelde de Amerikaansche uitvoerhandel
er op onrustwekkende wijze den weer
slag van. Ontzaglijke stocks koopwaren
hoopten zich in de Amerikaansche havens
en in de fabrieken op. Talrijke bedrijven
vielen stil. In Amerika brak de eerste
na-oorlogsche crisis uit. Om die te boven
te komen begingen de Amerikaansche
financiers een ongehoorde grove fout, die
zonder twijfel de eerste en de grootste
schuld is van de formidabele economi
sche inzinking die we op dit oogenblik
doorworstelen. Ze waren namelijk de mee
ning toegedaan dat alle crediet onver
mijdelijk rendeert en de daad bij het
woord voegende schiepen ze door ont
zaglijke credietverleeningen aan de lan
den uit Europa, bijzonderlijk Duitschland
en Rusland, de noodige koopkracht om de
verstoorde Amerikaansche economie weer
op de been te helpen. In andere woor
den: Europa kocht bij volle scheepsla
dingen Amerikaansche producten en be
taalde die met Amerikaansch geld. De
vrijgevigheid der Amerikanen, die zich
blind staarden op de kunstmatig-opge-
voerde voorspoed, liet toe dat dit spelletje
jaren kon voortduren.
Want in het binnenland voerden de
financiers dezelfde rampzalige credietpo-
litiek, die de industrieelen in staat stel
den reusachtige nijverheden uit den
grond te stampen, gelijk b. v. den ont
zaglijke auto-Industrie te Detroit.
Verder werd aan den landbouw alleen
voor 12 milliard dollar aan leeningen toe
gestaan. De staal-, ijzer- en koolnijver
heid werden allen even mikt voorzien.
Het is niet te verwonderen dat in de
gegeven omstandigheden de voortbrengst
werd geforceerd, opgejaagd naar verder
felijke overproductie* en in 192D heel die
enorme, met milliarden en milliarden op
getrokken Amerikaansche economie, als
een kaartenhuisje ineenstortte. In één
dag gingen milliarden dollars aan spaar
penningen te loor.
Gelijk in Europa, dat er den weerslag
had van ondergaan, onthield de Ameri
kaansche regeering zich angstvallig van
elke daadwerkelijke tusschenkomst, zich
enkel beperkende met de toltarieven
steeds maar hooger op te trekken, het
geen feitelijk met een sluiting der gren
zen overeen kwam. Gelijk in Europa
groeide in Amerika het werkloozenleger
gestadig aan, de loonen verminderden,
zoodat Cordel Huil het jaarlijksch verlies
aan loonen op 6 milliard dollar beraam
de. Zoo verdiende in 1929 een arbeider
gemiddeld 1150 dollar per jaar, cijfer dat
in 1932 tot 650 dollar was teruggebracht.
Nijverheid-, handel- en bankinstellingen
gingen bij duizendtallen failliet. Het bud
get sloot met millioenen dollar deficit. De
uitvoerhandel slonk weg. Zoo werd het
1S32 zonder dat de toestand opklaarde.
In zulke trieste voorwaarden de ver
kiezingscampagne aangaan lachte Hoover
niet toe. En met reden. Meer dan in elk
ander land wordt in Amerika een regee
ring naar haar daden geoordeeld en...
veroordeeld. Hoover was in uitzonderlijke
voorspoedige jaren aan het bewind ge
komen, het leed dus geen twijfel, dat heel
de schuld van de economische inzinking
op zijn schouders zou worden gelegd.
Kost wat kost moest nijverheid en land
bouw nieuw leven worden ingespoten wil
de Hoover de nederlaag voorkomen. Maar
Hoover, die onder het regentschap van
Wall-Street stond, vond in dit opzicht,
eilaas, niets beter dan den weg die ont
goocheling op ontgoocheling had gebracht
verder te bewandelen en de reeds bedre
ven missingen geweldig aan te dikken.
Hoover had niets geleerd; Wall-Street
evenmin.
De Reconstruction Finance Corpora
tion kwam tot stand, gedeeltelijk gevuld
met milliarden uit de schatkist en ge
deeltelijk door publieke leeningen, met
het doei de geparalyseerde economie bij
middel van nieuwe CREDIETEN terug op
de been te helpen.
Die actie beperkte zich ditmaal tot
Amerika. Van Europa een helpende hand
toe te steken was geen spraak. Integen
deel. De oude wereld werd dringend ver
zocht de oorlogs- en private schulden, die
jaarlijks met afkortingen en intresten
ongeveer 800.000.000 dollar bedroegen te
betalen. Waar Europa het geld zou haien
werd natuurlijk niet gevraagd.
Amerika ging dus op eigen houtje den
strijd tegen de crisis aan. Een nieuwe
credietvloed overstroomde Amerika. En
kelingen en instellingen die in moeilijk
heden verkeerden konden credieten be
komen. Nijverheden die niet hl staat wa
ren den intrest van vorige leeningen te
voldoen bekwamen nieuwe credieten en
vermeerderden aldus hun lasten en schul
den. Zoo bekwam vanwege de Recon
struction Finance Corporationde land
bouw voor 5 milliard dollar voorschotten,
de verzekeringsmaatschappijen idem, de
spoorwegen idem, de banken idem. Ge
lijk U ziet werden de sluizen ver open
gezet.
Een geweldige boomwas er het na
tuurlijk gevolg van. De beursnoteeringen
stegen, het volk jubelde: Heil Hoover!
Eilaas! niet voor lang. Die milliarden
dollar verzwonden als sneeuw voor de zon.
Geen enkel tastbaar resultaat bleef. In
tegendeel. De banken en de groot-nijver
heden geraakten van den drup in den
regen, in zooverre dat het bekend werd
dat de banken voor een bedrag van 45
milliard dollar dat ze aan stortingen had
den ontvangen, ze nog amper 5 milliard
dollar disponibel hadden. Een goldrun
volgde. De spaarders en deposanten eisch-
ten het gestorte geld terug, niet in papier
maar in goud. De banken konden aan de
navraag niet voldoen en sloten een voor
een hun deuren. De economische toestand
was aan een chaos gelijk.
In die moeilijke dagen nam Roosevelt
het bestuur in handen, Roosevelt, die met
een staf experten sinds maanden onop
houdend aan een herstelplan arbeidde en
met den ijzeren wil bezield was om de
inzinking met alle mogelijke middelen
tegen te gaan. Ook was bij de aanvaar-
diging van zijn ambt de collectieve ver
wachting van gansch een volk op hem
gevestigd als de laatste hoop op redding.
Het Amerikaansche volk dat naar den
verloren voorspoed tracht, gelooft in hem,
en Roosevelt spijst dat geloof, iederen dag,
met nieuwe daden. H. M.
Bovengaande artikel van onzen nieuwen
medewerker H. M. is de eerste eener reeks
artikelen die in ons blad zullen verschijnen
en handelen over de ECONOMISCHE WE
RELDTOESTANDEN.
Eerste artikel, zooats gemeld, geeft de
toestanden weer die de verkiezing van Roo
sevelt voorafgingen. Het tweede deel zal
handelen over de bijzonderste maatregelen
door Roosevelt tegen de Crisis getroffen om
in een derde artikel de behaalde resultaten
die zich reeds betrouwvol afschilderen, in
hun waar daglicht te stellen. In een
vierde artikel, die zal samen vallen met de
Economische Wereldconferentie, zullen de
bijzonderste problemen die er zullen bespro
ken worden, uiteengezet worden.
Deze artikels zullen van het grootste be
lang zijn en onze Lezers kort en klaar op
hoogte stellen van de groote hedendaagsche
wereldgebeurtenissen.
Lees dus regelmatig
«DE HALLE»
ge zult er een nuttig, leerzaam en aange
naam tijdverdrijf in vinden.
BSESBBBSSjGBBfiSBBBBSiaffiBBBSSSHBBüIBBiaBSHaBSaSBaS^lfliaiSSaSBap.'
M. BRUSSELMANS,
Volksvertegenwoordiger, welke aangeduid
was als verslaggever voor het wetsont
werp tot verleenen eener bijzondere vol
macht aan de regeering.
EEN DIPLOMATIEK INCIDENT
Ds Kommunist Lahaut .(links) in ge
sprek met zijn gezel Jacquemotte (rechts)
en een opsteller (midden) over het vlag-
genincident in de Kamer.
Het Nazisme heeft zijn eerste gedenk-
teeken. Te Krumesse-Kronefelde komt
een Hitler-gedenkteeken ingehuldigd te
worden met het Hakenkruis erop en de
opschriften: Alles voor Duitschland
alsook: - Ter herdenking van Iret natio-
lUc«J.
De Joden uit Duitschland verjaren, we
ten niet waar naartoe. Velen trokken naar
Palestina, hun geboorteland; maar daar
vinden ze geen woningen en mrrt.-n ten
ten cy-laan om er t. kuni.cn liun.ioud-n.
MINISTER JASPAR AAN HET WOORD
In den Senaat verliep de bespreking
vlotter dan in de Kamer. De tegenpartij
was er wel bij om s.okken in de w.-e-en te
steken, maar dit hielp niet.
Krachtig werd de zaak verdedigd door
Minister Jaspar.
Tijdens zijn betoog, werd ie h. Minister
herhaaldelijk onderoroken door den h.
Rolin (soc.).
Ik daag u uit, besluit de h. Jaspar, in
twijfel te trekken dat de besproken maat
regel niet ingegeven is geweest met het
oog op het algemeen belang!
NIETS ANDERS DAN BEZUINIGINGEN
Vervolgens wil de h. Minister van Fi
nancies bondig uit-eg verschaffen over de
toedracht der gevraagde volmacht.
Er is een tekort, zeót hij, van ongeveer
700 miilioen, zonder de onvoorziene tegen
vallers te rekenen. Deze 700 miilioen moet
in zeven maanden gedekt worden.
Nieuwe lasten zijn uitgesloten. Aan in
flatie wil natuurlijk niemand denken. Wat
blijft er ons nog over? Nieis anders dan
te bezuinigen.
Wij bevinden ons voor het angstwek
kende vraagstuk van het in stand houden
van onzen frank. Valt onze frank, dan is
het een ramp voor iedereen.
Hoe zullen wij bezuinigen? Eerst en
vooral mat ALLE misbruiken af te schaf
fen, zoowel langs boven als langs onder.
Door tegenstribbeling dar Socialisten
sleepte de zaak aan tot Dinsdag avond
11.30 uur.
Het wetsontwerp werd ten slotte aan
genomen met 91 stemmen (katholieken en
liberalen) tegen 63 (socialisten), 1 onthou
ding (de h. Lindekens, VI. Nat.).
Deze uitslag werd door de meerderheid
daverend toegejuicht, terwijl de socialisten
aan 't jouwen gingen.
Mooht er goed gebruik van gemaakt wor
den.
Pas eenige dagen is het geleden dat de Akron met man en muis in zee
verging en reeds zweeft statig boven Amerika de nieuwe luchtreus Macon
waarvan foto hierboven. Men ziet duidelijk langs weerskanten de vier zware mo
tors, geplaatst nevens de kabienvensters.
lEassffidaaE&assaHaasgafisaBBiiBasEasssaaEaaaBEaasrsssarfasnas
Het eerste Nazi-gedenkteeken.
Vlucht der Joden naar Falestina
