^MijZonneslag Tekorten aan Katholieke Mentaliteit Een historische foto: Z. H. de Paus in de KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER H. Sacramentsprocessie op St-Pietersplein te Rome Jeugdcongres te Poperinge op Zondag 2 Juli Alwie een hert heeft, doe mee! DE ECONOMISCHE WERELDCONFERENTIE De Werkzaamheden. - De overeenkomst moeilijk POLITIEK ALLERLEI ZOnDAG zS JUNI 1933. WEEKBLAD: 35 CENTIEMEN. 1* JAAK. N' 28. «DE HALLE» Katholiek Weekblad van leper. Bureel: Boterstraat, 17, IEP1ZR. ABONNEMENTSPRIJS VAN NU TOT NIEUWJAAR (per post) Belgie 9.75 fr. Frankrijk. Congo 18,90 fr. Engeland, Holland, China Amerika 31,05 fr. Uitgever: SANSEN-VANNESTE, Poperinge TARIEF VOOR BERICHTEN: Postehcckrekening N' 15.570. Tel. Poperinge N' 9. Kleine berichten per regel 1,00 fr. Kleine berichten (minimum) 4,00 fr. 2 fr. toel. v. ber. met adr. t. bur. Berichten op 1* bi per regel 2,50 fr. Berichten op 2* bi. per regel 1.75 fr. Rouwber. en Bedank, (min.) 5.00 fr. Te herhalen aankondigingen: prijs op aanvraag. Annoncen zijn vooraf te betalen en moeten tegen den Woensdag avond ingezonden worden. - Kleine berichten tegen de Donderdag noen. (VERVOLG EN SLOT.) De werklieden hebben in groot getal den godsdienst verlaten, welke ten on rechte. door katholieke burgers als de Verdedigster van een gevestigde orde, in geroepen en als onveranderlijk en onge naakbaar aanzien werd. Zij hebben be schouwd als de vijandin van hunne recht matige aanspraken: Niet de antikatholie ke mentaliteit van Katholieken maar de Kerk zelf, hun meest betrouwvolle Ver dedigster. P. Arendt haalt de woorden aan van een ongodsdienstige, om deze te overwegen: "De Farizeërs gaan naar de Mis met een onbeweeglijke stiptheid, ze spreiden stichtende deugden ten toon, maar wanneer men ze komt te dwingen den loop hunner daden van richting te veranderen, dan stribbelen ze tegen. Ze kunnen niet gehoorzamen, zelfs wanneer men ze hiertoe verzoekt om Gods' wil, dien ze beweren te dienen.Mag men zulks niet noemen: munte willen slaan uit God, het Allerheiligste Wezen, om eigen voldoening aan te schaffen, in plaats van munte te slaan uit offers van eigen voldoening om de voldoening te bereiken, die een innig verkeer met God mede brengt. Het snijdt ons, Katholieken die de ka tholieke mentaliteit in alle rechtzinnig heid betrachten, hoewel soms in gebreke tegen haar, diep in 't harte dat smaad wordt geworpen op onze Moeder de H. Kerk, door wispelturigheid en gemis aan geloof bij de leidende klassen, door den invloed van eene rationalistische en mate rialistische pers, en ook door de dorre voorstelling van eene formalistische katho- iieiteit, waarin de lenigheid van eenen steeds jeugdigen Lentegeest ontbreekt. Het geweten van volk en hoogere stan den ligt te veel ingeslapen, en het dient wakker geschud. De Pauselijke Wereld- brieven komen niet te laat. De economi sche instorting heeft wel is waar, de oefe ning van den Godsdienst niet vooruitge holpen. maar het gemis aan katholieke mentaliteit bij velen is ook groote oorzaak van vertraging in geloofsleven. De gods dienstige crisis is veel schadelijker dan de economische crisis, en daarom moet ze evenzeer beslist tegengegaan worden, want ze neemt bij haar verdwijnen ook veel economische crisiselementen weg en daar door alleen reeds is de Katholiek groote- lijks de maatschappij en de geheele menschheid dienstbaar. Er is wel i, waar een katholieke her nieuwing van geest opgebloeid, in de letterkunde, in de studeerende jeugd, in de arbeidersjeugd, in de werkliedensyn- dikaten. Men durft in 't openbaar die vereenigingen en de rechten der minde ren niet meer aanvallen, maar er ge schiedt nog te veel afbreuk in klein ge zelschap, door personen die niets ver richten op sociaal gebied tenzij met woor den. van de echt verdienstelijke mannen, die veel offeren uit liefde voor de min deren. Er mist nog bij vele Katholieken een ingaande instemming met 8-urenwet, met sociale verzekeringen, met de bestrij ding der krotwoningen, enz. Katholieke eigenaars zullen zelfs nog redens vinden om intrek te weigeren in hun huizen aan talrijke huisgezinnen, en dan nog meest verwonderd zijn dat er jammerlijke kwa len komen het huisgezin aantasten. Vele herstellingen van wantoestanden gaan hun in den grond neg tegen, ze weten niet wat liefde is in daden voor den arbeider. Ze voelen het zeer niet van de minbe- deelden; ze voelen te sterk hun eigen jeukte, hun vermindering aan prestige, omdat ze aan hun persoon al de aan dacht schenken van hun eigenliefde en geen overschot meer hebben voor de ar men en ellendigen. Er bestaan nog wel genootschappen van St Vinoentius a Paulo, en ze moeten blij ven bestaan, maar de geest van St Vin- centius is er buiten geraakt. Ze bloeien niet; veel grooten gaan er als grooten tot de kleinen, en dan verstaan ze niet hoe de behoeftigen zich zoo hoogachten en zoo weinig dankbaar zijn. Ze vergeten dat de minderen het voorbeeld volgen van hooger, en ze wenschen met reden dat ze hun katholiek voorbeeld zouden volgen, doch het ontsnapt hun dat het veel ge makkelijker is hun niet-kathoiiek voor beeld te volgen. O. L. Heer zegdeZoo gij niet wordt gelijk deze kleinen, zult gij den hemel niet binnengaan.Die behoef tigen beoefenen eerst het gemakkelijkste om navolgen: de grootheid waarmede de aalmoesgevers naar hen, de kleinen gaan. Die menschen hebben zielkundig begrip genoeg om te voelen wie tot hen gaat met een teerhartige, christene naas tenliefde en wie tot hen gaat met een mengsel van formalisme en naastenliefde, of uit formalisme alleen en uit ijdelheid om daardoor een gelegenheid te hebben vooruit te komen als meerderwaardige. Die menschen voelen even diep en doen na, soms met een greintje bitterheid, wat ze meenen te leeren uit de houding van sommige aalmoesgevers. Ze eischen, en met recht, dat het Christus is die tot hen gaat, Christus de werkman, die zegt: Komt allen tot mij die beladen zijt. en ik zal u verkwikken.Die menschen wil len verkwikt zijn, en ze worden met ijs begoten in plaats van met frissche broe derliefde. Er is te veel plechtigheid bij, geen gemoedelijkheid genoeg die toont dat ze verstaan zijn, ja verstaan in hun gebreken die de ellende soms ingeeft; niet goedgekeurd, dat vragen ze niet, maar alleen om verstaan te zijn en op mensch- waardige, taklvolle wijze terechtgewezen te zijn op hunne verstaanbare tekorten, en om geholpen te zijn in het wegnemen van hun honger naar menschenwaarde veel meer dan van hun broodhonger. 't Is nog eens de katholieke mentali teit en wel deze van St Vincentius a Paulo, die moet herleven en eerst bij de leden zelf, om meer de aalmoes van den geest dan wel de stoffelijke aalmoes te verspreiden, want een vernieuwde geest is er wel meer noodig dan brood en ko len, enz. omdat de geestelijke aalmoes den inensch voedt en tot liefde Gods op wekt, terwijl de stoffelijke aalmoes maar 't lichaam voedt en verwarmt. Maar men hoort dan verzuchtingen: Och, de menschen zijn niet meer lijk vroeger, men kan et niets meer van be komen. Van wie kan men niets meer bekomen? Van de simpele menschen of van degenen die die simpelen zouden moeten leiden? Van dewelken is men ge rechtigd het meest te eischen, van dege nen die veel van God gekregen hebben, of van degenen die min gekregen hebben? 't Is nog eens hetzelfde dat mist: Zelf- endervoek! Hoe wordt de vraag gesteld? Wordt ze gesteld gelijk ze zou moeten gesteld worden? Wat doe ik te kort? Wa*. kon men tot hiertoe van mij niet beko men? Wat moet ik prijsgeven om meer |i katholiek te denken en te zijn? Ware de 1 vraag meer zoo gesteld, dan zou men den persoon waarmede er iets te doen is, omdat we hem in handen hebben, omdat hij ons zelf is, wel kunen kneedbaar ma ken, en het oude uitgediend) vooroordee' nopens anderen zou wegvallen. We mogen het wel zeggen, zor.der te genspraak te moeten vreezen, dat voor het katholicisme nimmer een uur slcee teo gewichtig, zoo zwaar aan plichten en °°k aan hoopvolle verwachtingen. We zien de vruchten van eene liberale jh ntaliteit waarmede nog te veel Katho den besmet zijn, en ook deze van eene ""'irtische en communist!'' neenla- In hun ontreden van oi~ rtrgen tot den avond, in hunne geschriften van de eerste letter tot de laatste, voelt men duidelijk het Inzicht om aanhangers te vinden, om ze meer te overtuigen en voor de daad te winnen. Ze zijn meeslepend in hun woord, ze slaan munte uit elk voorval van 't politiek en sociaal leven ten voordeele van hunne verkeerde op vattingen. Ze zijn de eerste om van alle hout pijl te maken en passen zich won derwel aan de actueele toestanden. Ze zoeken vooral hunne mentaliteit te doen ingang vinden bij de menschen, en ze gelukken tijdelijk omdat ze zelf de so cialistische of communistische mentaliteit bezitten, 't Is waar dat het gemakkelij ker is de menschen aan te trekken tot eene leer die de driften involgt, terwijl het katholicisme tegen de driften moet ingaan. Er ligt daar een schijnbaar min derwaardigheid in maar wij hebben voor ons de voorrang van de waarheid op de dwaling en de wonderbare over eenkomst van ons geloof met de diepste menschelijke zielsverlangens, en bovenal hebben wij de kracht van de genade; maar we moeten eraan medewerken. De godsdienst heeft veelal geen aantrek genoeg omdat hij niet levend genoeg voorkomt in 't leven van vele Katholie ken. De Paus veel meer dan de vijanden ziet de actueele werkelijkheid in, en past het overvloedig vruchtbaar leven van de Kerk gedurig aan aan de* werkelijke noo- den. Men kan de katholieke mentali teit niet meer volledig noemen bij men schen die in die levensontwikkeling van de Kerk niet bijspringen. Onze huidige Paus Pius XI staat 5 uitingen voor van heden- daagsch katholiek leven, waarvan geen enkel katholiek afzijdig blijven mag. Deze zijn: 1) de vrede onder de volkeren; 2) de uitbreiding van het missiewerk; 3) de vorming van de inlandsche gees telijkheid; 4) de terugkeer van de afgescheurde Kerken; 5) de katholieke actie door het aposto laat der leeken. Iedereen kan niet in dezelfde mate me dewerken aan die grootsche plannen voor 't heil van 't menschdom, doch dat wordt ook niet gevraagd; maar wat gevraagd wordt, dat is sympathie voor die werken, gebed en hulp volgens verstand en ver mogen. Toch wordt het leenen van ac tieve hulp gevraagd aan elke echte Ka tholiek voor net eerste t.i laatste werk. Vrede onder de volkeren legt als eerste plicht op, het bewerken van den vrede onder de inwoners van een ge meente. Katholieke Actie eischt medewerking van alle Katholieken, en alle gemis aan sympathie voor de Kajotters en voor de Katholieke Jeugdactie is een gemis aan katholieke mentaliteit. Het christen sociaal herstellingsideaal van den Paus kan niet in de hand ge werkt worden als vooraanstaande Katho lieken de jeugd van zich afstooten. Ze moeten zich niet uit den slag willen trek ken met de woorden de jeugd wil niet mee met onsmaar ze moeten meewil- len met de jeugd, ze trachten te ver staan in hare jeugduitspattingen en hare jonge geestdrift toejuichen in plaais van ze met ijs te begieten. Ze moeten ze takt- voi behandelen, en niet vitten op som mige onschuldige jeugduitspattingen. Ze moeten zichzelven dringen 0m gewonnen te worden voor de goedgekeurde bewe gingen der jeugd, de mannen en de lei ders van morgen. Ze moeten zich des noods tot genoegzame ridderttjkheM~>toe- kwaam vinden om hunne eereplaatsen en zelfs bepaalde werkersplaatsen, welwil lend en zonder bitterheid af te staan aan anderen die meer ingrijpen kunnen in eene wereld van nu. Als ze de goede zaak niet meer genoegzaam kunnen dienen met hunne methoden, niettegenstaande de beste inzichten, ze moeten kunnen 't offer brengen van him eigen voorkeur, om aan andere methoden meer kans te laten van goeden uitslag. Als de zaak van den katholieken vrede achteruit gaat, en dat ze de zekerheid niet hebben van redding te brengen na een tijdelijke verslapping of verwarring, mei, hunne methoden op te dringen, dan kan slecht maar slecht zijn, en als de oude methode niets oplevert, tenzij mis schien, nog meer wantrouwen en verlam ming, de nieuwere zal het zeker niet meer reddeloos maken, mits er geen veroor deelde en ontbindende princiepen gehul digd worden. Het volk, hoewel geen op perste rechter, heeft toch recht van oor- dee^n als maatschappelijk wezen en het volksoordeel in het betrachten van den volksvrede moet aanhoord en welwillend onderzocht worden, en ook aanvaard waar het billijk is, maar taktvol weerlegd waar het mank gaat. Sympathiën dringt men nooit dwingend op; doch men wint ze door een aanhoudend oefenen van maat schappelijke deugden en vooral door het beieven van Christus' daad in Christus' geest. De schoonste figuren die eerbied afdwingen zijn deze welke gelijk Christus, komen om te dienen en niet om gediend te zijn; niet deze welke zich overal beve lend opdringen maar welke zich ten dien ste stellen, even gereed om ontslagen te zijn als om opgeroepen te worden. Zulke persoonlijkheden, jammer genoeg zeer zeldzaam, dienen overal en altijd de goede zaak, omdat ze de dragers zijn van de katholieke mentaliteit in haar evangelische opvatting; want ontslagen hebben ze soms sterkere middels ten ge- bruike voor het goede dan boven op de bres. Er ligt zeker iets van waarheid in de aloude spreuk: «Vox populi, vox Dei» De stem van 't volk is de stem van God of heeft de moderne wind in de laatste jaren het deel van wijsheid, dat de oude ren in die spreuk ontdekt hebben nu ook weggevaagd? laaasuEaaiaBaBHBiiBBaaaEEaaaB EVANGELINE BOOTH Tot greote blijdschap der Romeinen en van de in de eeuwiga stad sa aangestroomde pelgrims, heeft de H. Vader op 15 Juni deelgenomen aan de majestueuze H. Sacra mentsprocessie op het St. Pietersplein. Op onze foto ziet men Z. H. de Paus knielend vóór het Allerheiligste Sakrament, op den zwaren troon de Talemovan Bernini, gedragen door twaalf personen. Boven Hem een prachtige baldakijn gedragen door acht prelaten. BBBBBBBBBBBBBBEBBBflBaBBBBBIIBBaBBBBBBBBBSBBtiS "liEBBBBaaflBB Op 2 Juli aanstaande zullen uit alle hoeken van West-Vlaanderen, te Poperin ge samenstroomen de Jonge Middenstan ders om deel te nemen aan het Provin ciaal Jeugdcongres. Het Gouwfeest belooft heerlijk te sla gen; want de toetreding der verscheidene jeugdafdeelingen is bijna algemeen. Po peringe werd aangeduid als de zetel van het Congres ter gelegenheid van de vaan delwijding van de plaatselijke afdeeling. Een vaandel is een symbool van strijd: Strijd tegen onze gemakzucht, ons men- schelijk opzicht en lamlendigheid om ons eigen te vormen tot eene karaktervolle persoonlijkheid in dienst van een hooger ideaal; strijd om onzen familiekring te herkerstenen; strijd om onzen vervallen en giiskenden stand te verdedigen en te heroveren; strijd om de verheidensche sa menleving te hernieuwen in Christus. Om dit ideaal na te streven staan wij niet alléén in het strijdperk, maar aan onze zijde worstelen elk bij zijn stand onze an dere wapenbroeders en op één en hetzelfde machtig front der Katholiek; Actie ruk ken wij vooruit met het Chrlstikruis voorop ter zegepraal. Doch een vaandel is ook een symbool van verovering: Dit Gouwfeest bedoelt niet 'alleen elk lid te sterken in dezen harden strijd, maar het katholieke leger in groo te massa's te doen aangroeien. Daar zijn nog te veel futlooze, onverschillige zelf zuchtige jongelingen die niets voelen voor iets hoogers; ook die moeten overkomen en bijtreden bij onze organisatie. Het bestuur doet dan een dringenden oproep tot alle Burgers- en Middenstands} ongeren van de streek, al zijn ze zelf tot nogtoe ner gens aangesloten. Op de vergaderingen zullen zij kennis maken en verbroederen met de andere jongelingen; zij zullen er goede gedachten opdoen en zich zelf lee ren geven, man worden van karakter en van de daad, Jonge Burgers en Middenstanders, wij houden congres om den vijand beter te leeren kennen, ons strijdplan samen op te stellen in nuttige besprekingen, voor raad van geestdrift en Hof die op te doen voor onze bewering. Wij willen, ontwaken, tot standbewuste werkers en ons vereeni gen om onze eigene stoffelijke en zede lijk belangen te verdedigen naar de richt lijnen ons zóó meesterlijk voorgehouden in de wereldbrieven Rerum Novarum en Quadragesimo Anno Welaan dan niemand mag ten achter Wijven op 2 Juli in de Hoppestad. Elk weze stipt op zijn post en aanwezig in elk deel van 't programma. Wij zullen den feestdag inzetten met eene vurige H. Communis ter eere van Christus, onzen Koning. Wij zullen de Hoogmis medeopdragen voor het welslagen van 't Congres en met gespannen aan dacht luisteren naar het meêslepend en geestdriftig woord van onzen aanvoerder, E. Heer Cleymans. In uw Middenstands- uniform en met uw kenteeken op de pots, zult gij zingend stappen achter het nieuw - gewijde vaandel als eene schaar uitgele- zene jongelingen op wie de Kerk met fierheid mag bogen als op een legioen mo derne kruisvaarders die ten strijde trek ken ter verovering van de heiligste rech ten! Jonge Middenstanders, wij rekenen op uwe vurige gebeden, uw talrijke opkomst, uw broederlijke medewerking. Op voor hand van harte welkom!! HET BESTUUR. IBBBBflBBBflBBBBBBBB9BBBBflBBBBSIBB9SBBBB(flBB3B3BBBBflflBBBBBBB De leider van het «Leger des Heils». gfne.T.al E. Higgins. zal aanstaande jaar zijp cntslig nemen daar hij 70 jaar zal tejlen. De strijd is open om zijn opvol ger te benoemen. De twee die ruaest kans tel hiertoe hebben zijn Catherine Booth, doch' var wijlen generaal Booth, of hare' zuster Evangeline Eootii. St Jan predikte in de woestijn. In de woestijn prediken is geen aar digheid meer. Zouden we met St Jansdag ook in de woestijn prediken? Voor den oorlog sprak en donderde men soms tegen drankmisbruik, herbergwezen, enz. Maar nu het druppeldrinken veel verminderd is, door de tusschenkomst van de wet, kan er van drankmisbruik geen spraak meer zijn. Op een week tijds lees ik inderdaad, dat te Ninove een vader zijn zoon neer stak; de vader was bedronken; dat te Theux bij Verviers een vader zijn zoon neerstak, de vader was bedron ken; dat te Breedene een auto-voerder twee menschen doodreed; de auto-voerder had heel den dag door aan de potten ge zeten. Ik vroeg mij af... hoe konden die men schen wel dronken zijn; er worden geen druppels meer gedronken. En mijn gebuur beweert dat de helft van de auto-ongelukken en moto-ongeluk ken zijn oorzaak vindt in den drank. Zou mijn gebuur gelijk hebben? Zie, zegt mijn gebuur, de menschen zijn nu even NAT van binnen als vroe ger; ten minste even nat; maar ze zijn van buiten meer NET. Ze loopen de hoo rnen en de huizen en de straatlanteerns niet meer om; en t is zoo goed niet meer geweten wie de potten vaagt; met drie, vier in auto, of met de moto, of in autobus kunt ge nu t'einden de provincie uw bekomste drinken, en zwaargeladen t'huis komen, hel net..., niemand heeft het gezien. Dat is nu reeds een GEWOONTE. En mijn gebuur beweert dat het een geweldig groot MISBRUIK is, en dat er jongelingen en huisvaders zijn die iede- ren Zondag evengoed weghollen, liefst heel ver. En daar zit nog een GROOTER misbruik aan vast, zegt hij; en 'k ge- ioove het. Ze hebben speciaal en noch specialer bier .gedronken en vreemd bier, en zwaar bier; en ze verzekeren u dat er meer miserie en ruzie is in vele huishoudens dan voor den oorlog. Zoo zegt mijn gebuur; en 't is een eer lijke en gezapige mensch, die den Zon dag avond moeite heeft om maats te vin den om, op de plaats als 't u belieft, een partij te kunnen kaarten. Zouden we over de crisis niet spreken? Moesten we er niet van spreken dan zoudt ge zeker meenen dat we van onzen tijd niet zijn. Zijn dat nu dingen! Ziet eens hoeveel moeite de Regeering doet om aan geid te braken om bij voor beeld de werkloosheids-vergoeding te kun nen betalen. Meer dan een milliard. De Ministers zoeken en zoeken... en moeten vinden. En er wordt in ons land, ieder jaar, meer verdronken dan er noo dig is voor werkloozensteun. En dat gaat vanzelf, zonder zoeken, vindt ge nu niet dat het vreeselijk is te moeten zeggen dat er in ons land meer uitgegeven wordt aan drank dan aan onze werkloozen om te leven... met hun familie. ...Zegt u dat niets? En men spreekt van misbruik. En hoeveel nood en mi serie zou er kunnen verholpen worden als EEN DEEL van die drankverkwisting laat ons zeggen juist DAT deel pot ten, waar ALLEN schade van hebben in steunfonds werd gestort voor diegenen die te kort hebben? Maar wie drinkt is bekommerd om zijn keel en niet om de ijdele maag van anderen. Zouden we dan toch preeken in de woestijn als we spreken over drankmis bruik in onze dagen? Zouden we? als we tevens spreken over den geest van chris telijke versterving en liefdadigheid. Kom aan, gij KAJOTTERS, gij wordt opgeleid in dien geest van offer. Kent gij geen arme sukkelaars die u bekijken met een traan in de oogen als gij in op tocht voorbijtrekt, omdat zij het... lid geld niet kunnen betalen? Komaan, gij JONGE BOEREN, een of fer niet-waar? uw proost zal toch weten waar dat uitgespaarde geld deugd kan doen... hij kent toch kinderen wier schoentjes zoo rap water slikken als een geoefende kele bier kan slikken! Komaan, allen die benevens kele en maag, nog een hert hebt en christelijk gevoel... een offer uit christelijke lief dadigheid! Als wij. Katholieken, in harden strijd niet geven kunnen van 't geen we ons ONTZEGGEN kunnen... dan maken we Christus' woord ons zelf te schande: daaraan zal men u als mijn leerlingen erkennen, dat ge malkander als broeders bemint. Twee vliegen met een slag! Zoo gaan we door ons eigen voorbeeld het DRANKMISBRUIK te keer. 't Deun tje wordt wel versleten maar 't blijft toch waar woorden wekken... En zoo oefe nen wij de twee deugden die werkelijk deugden zijn van onzen tijd; de verster ving en christelijke liefdadigheid. Waar zoovelen te kort hebben, ers IETS ontzeggen; en Gods groei gebod (Zie vervolg onderaan 5» ko'.om). Op Maandag 12 Juni 1.L, om 3 uren, heeft de Koning van Engeland op plech tige wijze de Economische Wereldconfe rentie ingesteld. In zijn openingsrede heeft hij de gedachte uitgedrukt die door alle menschen over gansch de wereld ge maakt wordt: de wereld is overstroomd met rijkdommen maar een vreeselijke crisis heeft honderde millioenen men schen van alle standen in ellende ge dompeld. Het is klaarblijkend dat men uit dezen afgrond onmogelijk kan gera ken, zonder de veiligheid en de vrijheid van den internationalen handel te her stellen en toch voeren de meeste Staten een economische politiek die eiken dag het internationaal ruilverkeer meer aan banden legt en bijgevolg worden de han delsbetrekkingen voortdurend min veilig en minder vrij. De Regeeringen zouden dus werkelijk onzinnig handelen moesten zij weigeren zich onderling te verstaan om ten min ste een deel dezer hinderpalen, wier op- eenhooping een beletsel is voor de eco nomische herneming, uit den weg te ruimen. IS DIT TE VEEL OPTIMISME? De Koning van Engeland heeft een zeer gematigde hoop uitgedrukt, want hij heeft enkel gesproken van den eersten stap die dient gedaan op den weg van eene afdoende reddingsactie. Niettegen staande dat mag men zeggen dat een groot deel der openbare meening zelf deze geringe hoop niet deelt. Romsay, Mac Donald en Roosevelt hebben deze Con ferentie gewild en zij hebben hunne zienswijze opgedrongen aan de andere Regeeringen: het schijnt echter dat de gemoederen niet voldoende werden voor bereid op een hartelijke en edelmoedige samenwerking. De meeste afgevaardigden zijn te Londen aangekomen met onder richtingen en directieven die hen niet zullen toelaten de noodige verbindingen aan te nemen. Er is alle vrees voor dat zij zich zullen beperken tot het formu leeren van enkele wenschen en beginse len met natuurlijk menig voorbehoud waarvan de Regeeringen niet eens rekening zullen houden. DRINGENDE VERWEZENLIJKINGEN. Het werkprogramma der Conferentie werd bestudeerd door een Commissie van Experten: deze hebben talrijke en inte ressante voorstellen naar voren gebracht en uitmuntende raadgevingen gegeven. In werkelijkheid echter zou men zonder uit stel tot volgenden uilslag moeten komen: 1. - Aan al de volkeren de overtuiging geven dat eiken oorlog van eenlg belang, ten minste nog in de eerstkomende jaren kan afgewend worden. 2. - Op billijke wijze de internationale schuldenkwestie, zoowel openbare als pri vate, regelen. 3. - De stabiliteit der munten verzeke ren. 4. - De vrijheid van den handel her stellen. 5. - De betaling van de in den vreemde gedane aankoopen vergemakkelijken. Indien over enkele weken de samen werking der verschillende Regeeringen deze hoofdzakelijke hervormingen kon verwezenlijken, dan zou men weldra de zaken zien hernemen en stilaan de wel vaart zien terugkeeren. Wij zijn echter nog ver van dat ideaal. ONTWAPENING. De Ontwapeningsconferentie komt tot geen enkelen ernstigen uitslag en Duitsch- land is bezig zijn machtig leger te reor- ganiseeren en het een even machtig als geperfectionneerd materiaal te bezorgen. Het verdrag der Vier Mogendheden heeft evenveel onrust als hoop teweegge bracht: het kan evengoed dienen om den oorlog te doen losbranden als om den vrede te waarborgen. Zeker de oorlog is nog niet voor morgen, maar wat megen we van overmorgen ver wachten! POLITIEKE SCHULDEN. De kwestie der politieke schulden herstelbetalingen en oorlogsschulden staat niet op de dagorde der Conferentie. In den loop dezer Conferentie zal er echter voortdurend sprake zijn van deze beruchte schulden want men kan zich onmogelijk een economische regeling voor stellen die geen rekening zou houden van de gebeurlijkheid der overdracht van zoo'n belangrijke rijkdommen van het eene land naar het andere, zooals dit het geval zou zijn bij de betaling van de schulden die de Regeeringen gedurende en onmiddellijk na den oorlog hebben aangegaan. PRIVATE SCHULDEN. De oplossing van het probleem der pri vate schulden is al even moeilijk. De schuldenaars hebben zich in een tijdperk van welvaaft er toe verplicht, wanneer zij nog meenden dat zij heel gemakke lijk de intresten der leeningen zouden kunnen doen. Nu, verarmd en geruïneerd, kunnen deze schuldenaars hun handteeken niet meer getrouw blijven. De prijzen zijn overigens neergedaald en dezelfde som vertegen woordigd nu veel meer waren en arbeid dan 10 jaar geleden. HEEFT DE ECONOMIE DE REDE GEDOOD? Hoe zou men ten andere deze milliar- den kunnen betalen? Praktisch is dat alleen mogelijk met voor de schuld- eischer te werken en hem de verschil lende producten te verkoopen. Zoo de schuldeischer deze producten weigert te koopen of de diensten van den schulde naar weigert aan te nemen, dan is deze gewoonlijk in de onmogelijkheid om te betalen. Daarom dan ook zeggen de Europee- sche schuldenaars tot de Amerikanen: verlaagt uwe toltarieven, laat ons toe de vruchten van onzen arbeid aan den man te brengen en wij zullen U betalen. Zoo ge ons echter belet bij U te komen han del drijven moet ge U ook niet inbeelden dat ge, hetzij geheel, hetzij gedeeltelijk, betaald zult worden. President Roosevelt verstaat heel goed deze redeneering maar totnogtoe is hij er nog niet in gelukt deze te do^n aan nemen door den Senaat van de Vereenig- de Staten. DE TEGENSTRIJDIGE BELANGEN. DE ENGELSCHE REGEERING ZOU de schuldenkwestie willen regelen, het pond sterling stabiliseeren en verschillende grenzen weerom zien geopend worden voor de Britsche waren, doch zij willen het percent der stabilisatie niet vaststel len vooraleer zij met zekerheid weet welke som zij zal te betalen hebben aan de Amerikanen en welke markten voor de Engelsche handelaars en nijveraars terug zullen opgesteld worden. FRANKRIJK wil een zekere veiligheid bekomen, d. w. z. waarborgen voor haar zelve en voor de bevriende naties, tegen een nieuwen Duitschen aanval en tegen de wijzigingen der grenzen. Het wil ook den landbouw en de nijverheid bescher men tegen den vreemden dumping. Slechts wanneer het voldoening zal bekomen heb ben voor deze verschillende punten zal Frankrijk zijne tarieven en contingentee- ringen herzien, de bewapening vermin deren en zijn goud leenen. DUITSCHLAND zou zich willen ontlast zien van de zware private schulden die werden aangegaan, maar al te dikwijls om zijne nijverheid te rationnaliseeren en terzelfdertijd om den vrijen toegang te bekomen voor de Duitse he producten op al de wereldmarkten. Daarom laat het echter de hoop nog niet varen het ver loren grondgebied terug te winnen. Hoe kan men hopen dat deze verschil lende machten, die voortdurend den na druk leggen op wat hen scheidt en hen tegenover elkaar stelt, zich onderling zul len verstaan om de noodige. toegevingen te doen en samen te werken, met vertrou wen en zonder bijbedoelingen aan het ge zamenlijk werk van de economische her opbeuring? Het vraagstuk wordt nog ingewikkelder door de tusschenkomst van Italië, de Kleine Entente. Oostenrijk en Hongarie, Polen, dt Engelsche Dominions, China en Japan... Hoe zal men deze zoo tegen strijdige en zoo naijverig verdedigde be langen kunnen verzoenen? EN NOCHTANS, EENS TOOI ZAL MEN ZICH ONDERLING MOETEN VERSTAAN! Daarom zullen echter de verschillende volkeren en hunne Regeeringen hunne gevoelens gansch moeten veranderen. Zij zullen de christelijke liefde en rechtvaar digheid als hoofdbeginsel moeten aan vaarden en internationale organisaties moeten stichten die bekwaam zijn om het algemeen welzijn van al de Naties te vrijwaren en te bevorderen. In hoeverre zal dit gelukken? De al gemeen» bespreking die pas is geëindigd laat nog niet toe daarover een meening te geven. Moge echter de Conferentie, volgens den wensch van Koning Georges V, ten minste den eersten stap doen in deze richting De Conferentie werd onderverdeeld in Commissies en Onder-Commissies die elk een bepaald vraagstuk af te handelen ge kregen hebben. De werkzaamheden blijven steeds aan den gang maar een vaste richtlijn om een oplossing te vinden kan maar niet gevonden worden. De belangen der ver scheidene landen zijn zoo uiteenloopend dat sommigen beginnen te denken dat het resultaat der Conferentie maar heel luttel zijn zal. Alls afgevaardigden zijn akkoord om te besluiten dat de stabiliteit van het in ternationaal muntstelsel moet hersteld worden, alsmede dat men terug moet keeren naar den goudstandaard, maar tot bepaalde overeenkomsten tusschen de lan den die den goudstandaard prijs gegeven hebben komt men niet. Eerst en vooral zouden de V. S. van Amerika moeten overgaan tot het terug keeren tot den goudstandaard, alsmede Engeland, maar de Amerikaansche Re geering wil daarmede nog niet instem men. Naar bericht, zou die Regeering zulks alleen doen alswanneer de dollar tot 21 frank zou geslonken zijn. Alsdan 1ElBBBB3BSBi zou het pond ook moeten zinken tot 105 frank. De V. S. van Amerika die het meeste verhoopt hadden van de Wereldconferen tie, hadden zelf niet eens een bepaald programma. Eenheid bestaat niet onder hun eigen afgevaardigden en reeds is het gebeurd dat deze bereid waren tot over eenkomst in zake stabilisatie en verla ging van toltarieven alswanneer bevel kwam van hunne Regeering die overeen komst af te keuren. Eenheid bestaat eveneens niet tusschen Roosevelt en zijn Regeering. De Duitsche afvaardiging neemt thans geen deel meer aan de Conferentie en drie der Duitsche afgevaardigden alsme de hun leider, hebben reeds Londen ver laten, wat wil beteekenen dat Duitsch- landd gen belang meer stelt in de Con ferentie. Tijdens de besprekingen heeft Duitseh- land geen belang meer stelt in de Con- Totnogtoe werd alleen bekomen dat een vijftigtal landen zich aangesloten hebben bij het voorstel om tijdens den duur der Conferentie den tolvrede aan te nemen. DE TOESTAND IN HET VERRE OOSTEN WAPENSTILSTAND Op 31 Mei IJ. werd dus een wapen stilstand geteekend tusschen' de Japan- sche en Chineesche militairen. Een vrije zone moet door Chinee zen ontruimd wor den maar van al het bezette gebied geven de Japanners maar heel weinig terug. IEBB3BBBBBSBflS!SQB13aiifiBaBiIiBB Gebruikt Chicorei Wyppelier-Taffin, 't is de beste. IBBBBEBBBBaBBBBBBBBBBBBEBBBB ii» beieven: Bemint uwen evennaaste als u zelf om God! We zetten dat offensief in met Sint Jansdeg! Zullen we moeten uitzetten in de woes tijn? Waarachtig niet, nie-waar? Aiwi» een hert heeft doe meêl BB93B&BBB9BBiISB99BSBBBBBE33ai ook wat meer behendige reaalpolitiekers zijn, niets beters zouden wenschen te mo gen deel uitmaken van de regeering. Ondanks al het geschrijf van de socia listische bladen, die donderen tegen een deelneming van de socialisten en drs schennen met de besluiten van hun kon- gressen, verklaarde Huysmans dat de so cialisten niet zouden weigeren deel te ne men, wanneer de vraag hen regelmatig moest worden gedaan. Een goed verstaan der heeft maar een half woord noodig en die zal dan ook begrijpen, dat de socia listen bereid zijn! De kwestie is nu ot het zal gebeuren, dat een offer aan de socialisten zal worden gedaan. We schreven bij den aanvang van dit stuk dat er onderhandelingen geen offi- cieele wei te verstaan, alleen maar wat babbeltjes tusschen personen, maar die weliswaar hun belang hebben, worden ge voerd om den weg te effenen. We zullen geen profeet spelen, dat is al te gevaarlijk in politieke zaken, doch heel aandachtig het verloop der gebeurtenissen volgen. Tegenover die afwikkeling der zaken ook moeten we kalm blijven en zorgen dat de belangen van de gemeenschap niet wor den geschaad, door liet al te groot verlan gen van sommige middens, om alle oppo- nt'e uit te schakelen. Het uitschakelen immers van alle oppositie zou een gevaar kunnen worden voor het algemeen wel zijn. omdat somm'gen in die uitschakeling e. n voordeel zouden kunnen zoeken voor enkelen! door volksvertegenw. Robert D. De Man. HET GEVAL BODART EN DE LIBERALE JONGE WACHTEN Het kongres der liberale jonge wachten, dat Zondag jl. te Brussel heeft plaats ge had heeft door sommige bladen het geval Bodart doen oprakelen waarover wc hier in dit blad nog niet veel spraken. Onze lezers kennen het geval Bodart. De christelijk democratische volksvertegen woordiger van Charleroi heeft gemeend goed te doen een kartel te sluiten met de socialisten in zijn arrondissement om de besluitwetten der regeering te bekampen en om de democratische meerderheid die in de Kamer werkelijk bestaat, maar niet tot uiting komt, te doen tot uiting komen. Die manier van doen van den heer Bo dart werd door het Algemeen Christen Werkersverbond afgekeurd en in de dag orde, waarin daarover werd gehandeld werd er meteen ook een deel ingelascht, waarin uitdrukkelijk wordt gezegd, dat geen akkoorden met andere politieke groe peeringen mogen afgesloten worden, zon der goedkeuring van het hoofdbestuur. We meenen dat onze collega Bodart een onbegrijpelijke fout heeft begaan die al zijn vrienden van de groep ten zeerste hebben pijn gedaan. Deze inbreuk op de tucht van de orga nisatie en de partij kan, noch mag door niemand worden goedgepraat, welke de moerelijke omstandigheden ook zijn waar in de heer Bodart in zijn arrondissement heeft te werken. Ten andere de heer Bodart zelf is in te genstrijd gekomen met de beginselen, die hij zelf in zijn rede tijdens het volmacht debat in de Kamer heeft uiteengezet in zake de samenwerking met de socialisten. We zouden op dit geval thans niet meer teruggekomen zijn, ware het niet dat de liberale jonge wachten in hun kongres van Zondag jl. eveneens de meest mar kante bewijzen van tuchteloosheid hebben gegeven. Zij hebben er niet toe besloten een kar tel te sluiten met de socialisten, maar de motie die ze hebben doen stemmen be vatten zaken, die heel en al zekere socia listische eischen dekken, zoodat ze ten slotte de socialisten willen ontmoeten om strijd te voeren tegen de Regeering en te gen de volmachtbesluiten. We weten nu wel, dat sommige organi saties van syndikalen aard in onze mid dens zooverre zijn gegaan het ontslag te vragen van de Christelijk democratische ministers, dat willen we noch verbloemen noch doodzwijgen, we halen dit alles aan om er op te wijzen hoe diep de tuchteloos heid in de verschillende partijen en groe peeringen begint wortel te schieten. Dit zijn bedenkelijke verschijnselen, waarvan geen enkele politieke partij en geen enkele groepeering schijnt verschoond te blijven. We noemen dat feit bedenkelijk omdat het wijst op een gemis aan tucht, op een crisis in het gezag en de leiding, die al leen de meest zware en de meest ernstige gevolgen kunnen hebben voor het land. Ons land kan er in deze moeilijke om standigheden niet bij winnen te worden verzwakt in zijn weerstandskracht door feiten en daden, waarvan de gevolgen ten slotte in het nadeel van de gemeenschap zullen uitvallen. Niet door ruziestoken bekomt m n ver betering en mildering in de toestanden, die sommige belangen schaden, meer dan noodig is. We hebben hier meer dan eens gepleit voor kalme hoofden en koele zenuwen in de zware tijden die we doormaken. Niet door de hand te gaan leggen in die der socialisten, dis tenslotte alleen door de agitatie hun eigen vermolmde partijgrond slagen willen redden, zooals Bodart het deed, zal het belang van ons volk gediend worden. Niet door het schoppen van herrie in den gang der zaken en door het ontkete nen van het meest platte anti-klerikalisme zooals de liberale jonge wachten het schijnen op 't oog te hebben, zal de orde en de kalmte en het herstel der financies worden bereikt. Niet door vlammende moties tegen om- mige regeeringsleden te stemmen en hun uittocht uit de regeering te eischen wordt het begrootingsevenwicht hersteld, zooals sommige syndikale leiders het meenen te moeten doen. Alleen een kritisch onderzoek der geno men en gepubliceerde besluitwetten der regeering, met het rechtzetten van som mige begane dwalingen, die de regeering ten andere gereedelijk erkent en toegeeft, kan een gezonde atmosfeer scheppen, waarin de werking tot welzijn van ieder een worden doorgezet en tot een goed einde gebracht. In alle groepen ten andere is men bezig met het kritisch onderzoek der besluit wetten en de regeering zelf legt er zich op toe sommige onvolmaaktheden in haar werk te verbeteren en we mogen de hoop koesteren dat sommige al te scherpe hoe ken in het regeeringswerk zullen kunnen afgerond worden. Nu meer dan ooit, moet de Katholieke partij een aaneengesloten blok vormen waarin de tucht en het gezag van de lei ding wordt geëerbiedigd, een blok waarin alle onderdselen moeten trachten de ver schillende belangen te verzoenen, opdat het kome tot een uitslag die aan iedereen, in de mate van het mogelijke, een maxi mum voldoening kan verschaffen. Niemand moet het aangaan of probee- ren zich zelf te bedriegen. De ware toe stand moet vlak in de oogen worden beke ken en de noodige maatregelen moeten, met inachtneming van rechtmatige be langen, genomen worden zonder zwakheid en zonder dralen. Aan dien prijs alleen is de redding van het land en van onze financies mogelijk; al het andere is bijzaak en triestige kies- reklame! GAAN WE NAAR EEN DRIELEDIGE REGEERING Daar wordt op dit oogenblik in sommi ge pers duchtig geschreven en gewreven over de mogelijkheid eener drieledige re geering. Wat is er daarvan en wat kan er daar van aan huis komen? Zekere bladen en sommige ministers hebben vroeger wel eens met den meesten nadruk geschreven en verklaard, dat een drieledige regeering onvermijdelijk de in flatie of de geldontwaarding zou mee brengen. We stellen thans echter vast dat achter de politieke schermen over een mogelijke drieledige regeering wordt beraadslaagd, ingeval de regeering met haar werk van financieele gezondmaking niet zou klaar komen. Het is totnogtoe nog niet bewezen, mee nen we, dat de huidige regeering, samen gesteld uit Katholieken en Liberalen er niet zou doorgeraken. Het verlangen ech ter van sommige socialisten een drieledige regeering te vormen is zoodanig ernstig en groot dat de mogelijkheid wordt onder oogen genomen. Kamiel Huysmans, burgemeester van Antwerpen heeft zich laten ondervragen over de kwestie eener drieledige regeering door een opsteller aan La Nation Beige Al wat Kamisl daar herft verklaard is nogal interessant en uit al die verklarin gen blijkt, dat wat de enderofficisrm van de socialistischs partij ook bazslen. de groote cn verantwoordelijke chefs, die heel wat beter d» tceelar.den kennen, cn daa (Vervolg ondrraan 6* koiam.)

HISTORISCHE KRANTEN

De Halle (1925-1940) | 1933 | | pagina 1