^MijZonneslag
Tekorten aan Katholieke Mentaliteit Een historische foto: Z. H. de Paus in de
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
H. Sacramentsprocessie op St-Pietersplein te Rome
Jeugdcongres te Poperinge op Zondag 2 Juli
Alwie een hert heeft, doe mee!
DE ECONOMISCHE WERELDCONFERENTIE
De Werkzaamheden. - De overeenkomst moeilijk
POLITIEK
ALLERLEI
ZOnDAG zS JUNI 1933.
WEEKBLAD: 35 CENTIEMEN.
1* JAAK. N' 28.
«DE HALLE»
Katholiek Weekblad van leper.
Bureel:
Boterstraat, 17, IEP1ZR.
ABONNEMENTSPRIJS
VAN NU TOT NIEUWJAAR
(per post)
Belgie 9.75 fr.
Frankrijk. Congo 18,90 fr.
Engeland, Holland, China
Amerika 31,05 fr.
Uitgever:
SANSEN-VANNESTE, Poperinge
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Postehcckrekening N' 15.570.
Tel. Poperinge N' 9.
Kleine berichten per regel 1,00 fr.
Kleine berichten (minimum) 4,00 fr.
2 fr. toel. v. ber. met adr. t. bur.
Berichten op 1* bi per regel 2,50 fr.
Berichten op 2* bi. per regel 1.75 fr.
Rouwber. en Bedank, (min.) 5.00 fr.
Te herhalen aankondigingen:
prijs op aanvraag.
Annoncen zijn vooraf te betalen
en moeten tegen den Woensdag
avond ingezonden worden. - Kleine
berichten tegen de Donderdag noen.
(VERVOLG EN SLOT.)
De werklieden hebben in groot getal
den godsdienst verlaten, welke ten on
rechte. door katholieke burgers als de
Verdedigster van een gevestigde orde, in
geroepen en als onveranderlijk en onge
naakbaar aanzien werd. Zij hebben be
schouwd als de vijandin van hunne recht
matige aanspraken: Niet de antikatholie
ke mentaliteit van Katholieken maar de
Kerk zelf, hun meest betrouwvolle Ver
dedigster. P. Arendt haalt de woorden
aan van een ongodsdienstige, om deze te
overwegen: "De Farizeërs gaan naar de
Mis met een onbeweeglijke stiptheid, ze
spreiden stichtende deugden ten toon,
maar wanneer men ze komt te dwingen
den loop hunner daden van richting te
veranderen, dan stribbelen ze tegen. Ze
kunnen niet gehoorzamen, zelfs wanneer
men ze hiertoe verzoekt om Gods' wil,
dien ze beweren te dienen.Mag men
zulks niet noemen: munte willen slaan
uit God, het Allerheiligste Wezen, om
eigen voldoening aan te schaffen, in plaats
van munte te slaan uit offers van eigen
voldoening om de voldoening te bereiken,
die een innig verkeer met God mede
brengt.
Het snijdt ons, Katholieken die de ka
tholieke mentaliteit in alle rechtzinnig
heid betrachten, hoewel soms in gebreke
tegen haar, diep in 't harte dat smaad
wordt geworpen op onze Moeder de H.
Kerk, door wispelturigheid en gemis aan
geloof bij de leidende klassen, door den
invloed van eene rationalistische en mate
rialistische pers, en ook door de dorre
voorstelling van eene formalistische katho-
iieiteit, waarin de lenigheid van eenen
steeds jeugdigen Lentegeest ontbreekt.
Het geweten van volk en hoogere stan
den ligt te veel ingeslapen, en het dient
wakker geschud. De Pauselijke Wereld-
brieven komen niet te laat. De economi
sche instorting heeft wel is waar, de oefe
ning van den Godsdienst niet vooruitge
holpen. maar het gemis aan katholieke
mentaliteit bij velen is ook groote oorzaak
van vertraging in geloofsleven. De gods
dienstige crisis is veel schadelijker dan de
economische crisis, en daarom moet ze
evenzeer beslist tegengegaan worden, want
ze neemt bij haar verdwijnen ook veel
economische crisiselementen weg en daar
door alleen reeds is de Katholiek groote-
lijks de maatschappij en de geheele
menschheid dienstbaar.
Er is wel i, waar een katholieke her
nieuwing van geest opgebloeid, in de
letterkunde, in de studeerende jeugd, in
de arbeidersjeugd, in de werkliedensyn-
dikaten. Men durft in 't openbaar die
vereenigingen en de rechten der minde
ren niet meer aanvallen, maar er ge
schiedt nog te veel afbreuk in klein ge
zelschap, door personen die niets ver
richten op sociaal gebied tenzij met woor
den. van de echt verdienstelijke mannen,
die veel offeren uit liefde voor de min
deren. Er mist nog bij vele Katholieken
een ingaande instemming met 8-urenwet,
met sociale verzekeringen, met de bestrij
ding der krotwoningen, enz. Katholieke
eigenaars zullen zelfs nog redens vinden
om intrek te weigeren in hun huizen aan
talrijke huisgezinnen, en dan nog meest
verwonderd zijn dat er jammerlijke kwa
len komen het huisgezin aantasten. Vele
herstellingen van wantoestanden gaan
hun in den grond neg tegen, ze weten niet
wat liefde is in daden voor den arbeider.
Ze voelen het zeer niet van de minbe-
deelden; ze voelen te sterk hun eigen
jeukte, hun vermindering aan prestige,
omdat ze aan hun persoon al de aan
dacht schenken van hun eigenliefde en
geen overschot meer hebben voor de ar
men en ellendigen.
Er bestaan nog wel genootschappen van
St Vinoentius a Paulo, en ze moeten blij
ven bestaan, maar de geest van St Vin-
centius is er buiten geraakt. Ze bloeien
niet; veel grooten gaan er als grooten
tot de kleinen, en dan verstaan ze niet
hoe de behoeftigen zich zoo hoogachten
en zoo weinig dankbaar zijn. Ze vergeten
dat de minderen het voorbeeld volgen van
hooger, en ze wenschen met reden dat ze
hun katholiek voorbeeld zouden volgen,
doch het ontsnapt hun dat het veel ge
makkelijker is hun niet-kathoiiek voor
beeld te volgen. O. L. Heer zegdeZoo
gij niet wordt gelijk deze kleinen, zult gij
den hemel niet binnengaan.Die behoef
tigen beoefenen eerst het gemakkelijkste
om navolgen: de grootheid waarmede de
aalmoesgevers naar hen, de kleinen
gaan. Die menschen hebben zielkundig
begrip genoeg om te voelen wie tot hen
gaat met een teerhartige, christene naas
tenliefde en wie tot hen gaat met een
mengsel van formalisme en naastenliefde,
of uit formalisme alleen en uit ijdelheid
om daardoor een gelegenheid te hebben
vooruit te komen als meerderwaardige.
Die menschen voelen even diep en doen
na, soms met een greintje bitterheid, wat
ze meenen te leeren uit de houding van
sommige aalmoesgevers. Ze eischen, en
met recht, dat het Christus is die tot
hen gaat, Christus de werkman, die zegt:
Komt allen tot mij die beladen zijt. en
ik zal u verkwikken.Die menschen wil
len verkwikt zijn, en ze worden met ijs
begoten in plaats van met frissche broe
derliefde. Er is te veel plechtigheid bij,
geen gemoedelijkheid genoeg die toont
dat ze verstaan zijn, ja verstaan in hun
gebreken die de ellende soms ingeeft; niet
goedgekeurd, dat vragen ze niet, maar
alleen om verstaan te zijn en op mensch-
waardige, taklvolle wijze terechtgewezen
te zijn op hunne verstaanbare tekorten,
en om geholpen te zijn in het wegnemen
van hun honger naar menschenwaarde
veel meer dan van hun broodhonger.
't Is nog eens de katholieke mentali
teit en wel deze van St Vincentius a
Paulo, die moet herleven en eerst bij de
leden zelf, om meer de aalmoes van den
geest dan wel de stoffelijke aalmoes te
verspreiden, want een vernieuwde geest
is er wel meer noodig dan brood en ko
len, enz. omdat de geestelijke aalmoes
den inensch voedt en tot liefde Gods op
wekt, terwijl de stoffelijke aalmoes maar
't lichaam voedt en verwarmt.
Maar men hoort dan verzuchtingen:
Och, de menschen zijn niet meer lijk
vroeger, men kan et niets meer van be
komen. Van wie kan men niets meer
bekomen? Van de simpele menschen of
van degenen die die simpelen zouden
moeten leiden? Van dewelken is men ge
rechtigd het meest te eischen, van dege
nen die veel van God gekregen hebben,
of van degenen die min gekregen hebben?
't Is nog eens hetzelfde dat mist: Zelf-
endervoek! Hoe wordt de vraag gesteld?
Wordt ze gesteld gelijk ze zou moeten
gesteld worden? Wat doe ik te kort? Wa*.
kon men tot hiertoe van mij niet beko
men? Wat moet ik prijsgeven om meer |i
katholiek te denken en te zijn? Ware de 1
vraag meer zoo gesteld, dan zou men
den persoon waarmede er iets te doen is,
omdat we hem in handen hebben, omdat
hij ons zelf is, wel kunen kneedbaar ma
ken, en het oude uitgediend) vooroordee'
nopens anderen zou wegvallen.
We mogen het wel zeggen, zor.der te
genspraak te moeten vreezen, dat voor
het katholicisme nimmer een uur slcee
teo gewichtig, zoo zwaar aan plichten en
°°k aan hoopvolle verwachtingen.
We zien de vruchten van eene liberale
jh ntaliteit waarmede nog te veel Katho
den besmet zijn, en ook deze van eene
""'irtische en communist!'' neenla-
In hun ontreden van oi~ rtrgen
tot den avond, in hunne geschriften van
de eerste letter tot de laatste, voelt men
duidelijk het Inzicht om aanhangers te
vinden, om ze meer te overtuigen en voor
de daad te winnen. Ze zijn meeslepend
in hun woord, ze slaan munte uit elk
voorval van 't politiek en sociaal leven
ten voordeele van hunne verkeerde op
vattingen. Ze zijn de eerste om van alle
hout pijl te maken en passen zich won
derwel aan de actueele toestanden. Ze
zoeken vooral hunne mentaliteit te doen
ingang vinden bij de menschen, en ze
gelukken tijdelijk omdat ze zelf de so
cialistische of communistische mentaliteit
bezitten, 't Is waar dat het gemakkelij
ker is de menschen aan te trekken tot
eene leer die de driften involgt, terwijl
het katholicisme tegen de driften moet
ingaan. Er ligt daar een schijnbaar min
derwaardigheid in maar wij hebben
voor ons de voorrang van de waarheid
op de dwaling en de wonderbare over
eenkomst van ons geloof met de diepste
menschelijke zielsverlangens, en bovenal
hebben wij de kracht van de genade;
maar we moeten eraan medewerken.
De godsdienst heeft veelal geen aantrek
genoeg omdat hij niet levend genoeg
voorkomt in 't leven van vele Katholie
ken. De Paus veel meer dan de vijanden
ziet de actueele werkelijkheid in, en past
het overvloedig vruchtbaar leven van de
Kerk gedurig aan aan de* werkelijke noo-
den. Men kan de katholieke mentali
teit niet meer volledig noemen bij men
schen die in die levensontwikkeling van de
Kerk niet bijspringen. Onze huidige Paus
Pius XI staat 5 uitingen voor van heden-
daagsch katholiek leven, waarvan geen
enkel katholiek afzijdig blijven mag.
Deze zijn:
1) de vrede onder de volkeren;
2) de uitbreiding van het missiewerk;
3) de vorming van de inlandsche gees
telijkheid;
4) de terugkeer van de afgescheurde
Kerken;
5) de katholieke actie door het aposto
laat der leeken.
Iedereen kan niet in dezelfde mate me
dewerken aan die grootsche plannen voor
't heil van 't menschdom, doch dat wordt
ook niet gevraagd; maar wat gevraagd
wordt, dat is sympathie voor die werken,
gebed en hulp volgens verstand en ver
mogen. Toch wordt het leenen van ac
tieve hulp gevraagd aan elke echte Ka
tholiek voor net eerste t.i laatste werk.
Vrede onder de volkeren legt als
eerste plicht op, het bewerken van den
vrede onder de inwoners van een ge
meente.
Katholieke Actie eischt medewerking
van alle Katholieken, en alle gemis aan
sympathie voor de Kajotters en voor de
Katholieke Jeugdactie is een gemis aan
katholieke mentaliteit.
Het christen sociaal herstellingsideaal
van den Paus kan niet in de hand ge
werkt worden als vooraanstaande Katho
lieken de jeugd van zich afstooten. Ze
moeten zich niet uit den slag willen trek
ken met de woorden de jeugd wil niet
mee met onsmaar ze moeten meewil-
len met de jeugd, ze trachten te ver
staan in hare jeugduitspattingen en hare
jonge geestdrift toejuichen in plaais van
ze met ijs te begieten. Ze moeten ze takt-
voi behandelen, en niet vitten op som
mige onschuldige jeugduitspattingen. Ze
moeten zichzelven dringen 0m gewonnen
te worden voor de goedgekeurde bewe
gingen der jeugd, de mannen en de lei
ders van morgen. Ze moeten zich des
noods tot genoegzame ridderttjkheM~>toe-
kwaam vinden om hunne eereplaatsen en
zelfs bepaalde werkersplaatsen, welwil
lend en zonder bitterheid af te staan aan
anderen die meer ingrijpen kunnen in
eene wereld van nu. Als ze de goede zaak
niet meer genoegzaam kunnen dienen met
hunne methoden, niettegenstaande de
beste inzichten, ze moeten kunnen 't offer
brengen van him eigen voorkeur, om aan
andere methoden meer kans te laten van
goeden uitslag.
Als de zaak van den katholieken vrede
achteruit gaat, en dat ze de zekerheid
niet hebben van redding te brengen na
een tijdelijke verslapping of verwarring,
mei, hunne methoden op te dringen, dan
kan slecht maar slecht zijn, en als de
oude methode niets oplevert, tenzij mis
schien, nog meer wantrouwen en verlam
ming, de nieuwere zal het zeker niet meer
reddeloos maken, mits er geen veroor
deelde en ontbindende princiepen gehul
digd worden. Het volk, hoewel geen op
perste rechter, heeft toch recht van oor-
dee^n als maatschappelijk wezen en het
volksoordeel in het betrachten van den
volksvrede moet aanhoord en welwillend
onderzocht worden, en ook aanvaard waar
het billijk is, maar taktvol weerlegd waar
het mank gaat. Sympathiën dringt men
nooit dwingend op; doch men wint ze
door een aanhoudend oefenen van maat
schappelijke deugden en vooral door het
beieven van Christus' daad in Christus'
geest. De schoonste figuren die eerbied
afdwingen zijn deze welke gelijk Christus,
komen om te dienen en niet om gediend
te zijn; niet deze welke zich overal beve
lend opdringen maar welke zich ten dien
ste stellen, even gereed om ontslagen te
zijn als om opgeroepen te worden. Zulke
persoonlijkheden, jammer genoeg zeer
zeldzaam, dienen overal en altijd de
goede zaak, omdat ze de dragers zijn
van de katholieke mentaliteit in haar
evangelische opvatting; want ontslagen
hebben ze soms sterkere middels ten ge-
bruike voor het goede dan boven op de
bres.
Er ligt zeker iets van waarheid in de
aloude spreuk: «Vox populi, vox Dei»
De stem van 't volk is de stem van God
of heeft de moderne wind in de laatste
jaren het deel van wijsheid, dat de oude
ren in die spreuk ontdekt hebben nu ook
weggevaagd?
laaasuEaaiaBaBHBiiBBaaaEEaaaB
EVANGELINE BOOTH
Tot greote blijdschap der Romeinen en van de in de eeuwiga stad sa aangestroomde
pelgrims, heeft de H. Vader op 15 Juni deelgenomen aan de majestueuze H. Sacra
mentsprocessie op het St. Pietersplein.
Op onze foto ziet men Z. H. de Paus knielend vóór het Allerheiligste Sakrament,
op den zwaren troon de Talemovan Bernini, gedragen door twaalf personen.
Boven Hem een prachtige baldakijn gedragen door acht prelaten.
BBBBBBBBBBBBBBEBBBflBaBBBBBIIBBaBBBBBBBBBSBBtiS "liEBBBBaaflBB
Op 2 Juli aanstaande zullen uit alle
hoeken van West-Vlaanderen, te Poperin
ge samenstroomen de Jonge Middenstan
ders om deel te nemen aan het Provin
ciaal Jeugdcongres.
Het Gouwfeest belooft heerlijk te sla
gen; want de toetreding der verscheidene
jeugdafdeelingen is bijna algemeen. Po
peringe werd aangeduid als de zetel van
het Congres ter gelegenheid van de vaan
delwijding van de plaatselijke afdeeling.
Een vaandel is een symbool van strijd:
Strijd tegen onze gemakzucht, ons men-
schelijk opzicht en lamlendigheid om ons
eigen te vormen tot eene karaktervolle
persoonlijkheid in dienst van een hooger
ideaal; strijd om onzen familiekring te
herkerstenen; strijd om onzen vervallen
en giiskenden stand te verdedigen en te
heroveren; strijd om de verheidensche sa
menleving te hernieuwen in Christus.
Om dit ideaal na te streven staan wij niet
alléén in het strijdperk, maar aan onze
zijde worstelen elk bij zijn stand onze an
dere wapenbroeders en op één en hetzelfde
machtig front der Katholiek; Actie ruk
ken wij vooruit met het Chrlstikruis
voorop ter zegepraal.
Doch een vaandel is ook een symbool
van verovering: Dit Gouwfeest bedoelt niet
'alleen elk lid te sterken in dezen harden
strijd, maar het katholieke leger in groo
te massa's te doen aangroeien. Daar zijn
nog te veel futlooze, onverschillige zelf
zuchtige jongelingen die niets voelen voor
iets hoogers; ook die moeten overkomen en
bijtreden bij onze organisatie. Het bestuur
doet dan een dringenden oproep tot alle
Burgers- en Middenstands} ongeren van
de streek, al zijn ze zelf tot nogtoe ner
gens aangesloten. Op de vergaderingen
zullen zij kennis maken en verbroederen
met de andere jongelingen; zij zullen er
goede gedachten opdoen en zich zelf lee
ren geven, man worden van karakter en
van de daad,
Jonge Burgers en Middenstanders, wij
houden congres om den vijand beter te
leeren kennen, ons strijdplan samen op
te stellen in nuttige besprekingen, voor
raad van geestdrift en Hof die op te doen
voor onze bewering. Wij willen, ontwaken,
tot standbewuste werkers en ons vereeni
gen om onze eigene stoffelijke en zede
lijk belangen te verdedigen naar de richt
lijnen ons zóó meesterlijk voorgehouden
in de wereldbrieven Rerum Novarum
en Quadragesimo Anno
Welaan dan niemand mag ten achter
Wijven op 2 Juli in de Hoppestad.
Elk weze stipt op zijn post en aanwezig
in elk deel van 't programma.
Wij zullen den feestdag inzetten met
eene vurige H. Communis ter eere van
Christus, onzen Koning. Wij zullen de
Hoogmis medeopdragen voor het welslagen
van 't Congres en met gespannen aan
dacht luisteren naar het meêslepend en
geestdriftig woord van onzen aanvoerder,
E. Heer Cleymans. In uw Middenstands-
uniform en met uw kenteeken op de pots,
zult gij zingend stappen achter het nieuw -
gewijde vaandel als eene schaar uitgele-
zene jongelingen op wie de Kerk met
fierheid mag bogen als op een legioen mo
derne kruisvaarders die ten strijde trek
ken ter verovering van de heiligste rech
ten!
Jonge Middenstanders, wij rekenen op
uwe vurige gebeden, uw talrijke opkomst,
uw broederlijke medewerking. Op voor
hand van harte welkom!!
HET BESTUUR.
IBBBBflBBBflBBBBBBBB9BBBBflBBBBSIBB9SBBBB(flBB3B3BBBBflflBBBBBBB
De leider van het «Leger des Heils».
gfne.T.al E. Higgins. zal aanstaande jaar
zijp cntslig nemen daar hij 70 jaar zal
tejlen. De strijd is open om zijn opvol
ger te benoemen. De twee die ruaest kans
tel hiertoe hebben zijn Catherine Booth,
doch' var wijlen generaal Booth, of
hare' zuster Evangeline Eootii.
St Jan predikte in de woestijn.
In de woestijn prediken is geen aar
digheid meer.
Zouden we met St Jansdag ook in de
woestijn prediken?
Voor den oorlog sprak en donderde men
soms tegen drankmisbruik, herbergwezen,
enz. Maar nu het druppeldrinken veel
verminderd is, door de tusschenkomst van
de wet, kan er van drankmisbruik geen
spraak meer zijn.
Op een week tijds lees ik inderdaad,
dat te Ninove een vader zijn zoon neer
stak; de vader was bedronken;
dat te Theux bij Verviers een vader
zijn zoon neerstak, de vader was bedron
ken;
dat te Breedene een auto-voerder twee
menschen doodreed; de auto-voerder had
heel den dag door aan de potten ge
zeten.
Ik vroeg mij af... hoe konden die men
schen wel dronken zijn; er worden geen
druppels meer gedronken.
En mijn gebuur beweert dat de helft
van de auto-ongelukken en moto-ongeluk
ken zijn oorzaak vindt in den drank. Zou
mijn gebuur gelijk hebben?
Zie, zegt mijn gebuur, de menschen
zijn nu even NAT van binnen als vroe
ger; ten minste even nat; maar ze zijn
van buiten meer NET. Ze loopen de hoo
rnen en de huizen en de straatlanteerns
niet meer om; en t is zoo goed niet
meer geweten wie de potten vaagt; met
drie, vier in auto, of met de moto, of in
autobus kunt ge nu t'einden de provincie
uw bekomste drinken, en zwaargeladen
t'huis komen, hel net..., niemand heeft
het gezien.
Dat is nu reeds een GEWOONTE.
En mijn gebuur beweert dat het een
geweldig groot MISBRUIK is, en dat er
jongelingen en huisvaders zijn die iede-
ren Zondag evengoed weghollen, liefst
heel ver. En daar zit nog een GROOTER
misbruik aan vast, zegt hij; en 'k ge-
ioove het.
Ze hebben speciaal en noch specialer
bier .gedronken en vreemd bier, en zwaar
bier; en ze verzekeren u dat er meer
miserie en ruzie is in vele huishoudens
dan voor den oorlog.
Zoo zegt mijn gebuur; en 't is een eer
lijke en gezapige mensch, die den Zon
dag avond moeite heeft om maats te vin
den om, op de plaats als 't u belieft, een
partij te kunnen kaarten.
Zouden we over de crisis niet spreken?
Moesten we er niet van spreken dan
zoudt ge zeker meenen dat we van onzen
tijd niet zijn.
Zijn dat nu dingen!
Ziet eens hoeveel moeite de Regeering
doet om aan geid te braken om bij voor
beeld de werkloosheids-vergoeding te kun
nen betalen. Meer dan een milliard.
De Ministers zoeken en zoeken... en
moeten vinden. En er wordt in ons land,
ieder jaar, meer verdronken dan er noo
dig is voor werkloozensteun. En dat gaat
vanzelf, zonder zoeken, vindt ge nu niet
dat het vreeselijk is te moeten zeggen dat
er in ons land meer uitgegeven wordt
aan drank dan aan onze werkloozen om
te leven... met hun familie.
...Zegt u dat niets? En men spreekt
van misbruik. En hoeveel nood en mi
serie zou er kunnen verholpen worden
als EEN DEEL van die drankverkwisting
laat ons zeggen juist DAT deel pot
ten, waar ALLEN schade van hebben
in steunfonds werd gestort voor diegenen
die te kort hebben?
Maar wie drinkt is bekommerd om zijn
keel en niet om de ijdele maag van
anderen.
Zouden we dan toch preeken in de
woestijn als we spreken over drankmis
bruik in onze dagen? Zouden we? als we
tevens spreken over den geest van chris
telijke versterving en liefdadigheid.
Kom aan, gij KAJOTTERS, gij wordt
opgeleid in dien geest van offer. Kent
gij geen arme sukkelaars die u bekijken
met een traan in de oogen als gij in op
tocht voorbijtrekt, omdat zij het... lid
geld niet kunnen betalen?
Komaan, gij JONGE BOEREN, een of
fer niet-waar? uw proost zal toch weten
waar dat uitgespaarde geld deugd kan
doen... hij kent toch kinderen wier
schoentjes zoo rap water slikken als een
geoefende kele bier kan slikken!
Komaan, allen die benevens kele en
maag, nog een hert hebt en christelijk
gevoel... een offer uit christelijke lief
dadigheid!
Als wij. Katholieken, in harden strijd
niet geven kunnen van 't geen we ons
ONTZEGGEN kunnen... dan maken we
Christus' woord ons zelf te schande:
daaraan zal men u als mijn leerlingen
erkennen, dat ge malkander als broeders
bemint.
Twee vliegen met een slag!
Zoo gaan we door ons eigen voorbeeld
het DRANKMISBRUIK te keer. 't Deun
tje wordt wel versleten maar 't blijft toch
waar woorden wekken... En zoo oefe
nen wij de twee deugden die werkelijk
deugden zijn van onzen tijd; de verster
ving en christelijke liefdadigheid.
Waar zoovelen te kort hebben, ers
IETS ontzeggen; en Gods groei gebod
(Zie vervolg onderaan 5» ko'.om).
Op Maandag 12 Juni 1.L, om 3 uren,
heeft de Koning van Engeland op plech
tige wijze de Economische Wereldconfe
rentie ingesteld. In zijn openingsrede
heeft hij de gedachte uitgedrukt die door
alle menschen over gansch de wereld ge
maakt wordt: de wereld is overstroomd
met rijkdommen maar een vreeselijke
crisis heeft honderde millioenen men
schen van alle standen in ellende ge
dompeld. Het is klaarblijkend dat men
uit dezen afgrond onmogelijk kan gera
ken, zonder de veiligheid en de vrijheid
van den internationalen handel te her
stellen en toch voeren de meeste Staten
een economische politiek die eiken dag
het internationaal ruilverkeer meer aan
banden legt en bijgevolg worden de han
delsbetrekkingen voortdurend min veilig
en minder vrij.
De Regeeringen zouden dus werkelijk
onzinnig handelen moesten zij weigeren
zich onderling te verstaan om ten min
ste een deel dezer hinderpalen, wier op-
eenhooping een beletsel is voor de eco
nomische herneming, uit den weg te
ruimen.
IS DIT TE VEEL OPTIMISME?
De Koning van Engeland heeft een
zeer gematigde hoop uitgedrukt, want hij
heeft enkel gesproken van den eersten
stap die dient gedaan op den weg van
eene afdoende reddingsactie. Niettegen
staande dat mag men zeggen dat een
groot deel der openbare meening zelf deze
geringe hoop niet deelt. Romsay, Mac
Donald en Roosevelt hebben deze Con
ferentie gewild en zij hebben hunne
zienswijze opgedrongen aan de andere
Regeeringen: het schijnt echter dat de
gemoederen niet voldoende werden voor
bereid op een hartelijke en edelmoedige
samenwerking. De meeste afgevaardigden
zijn te Londen aangekomen met onder
richtingen en directieven die hen niet
zullen toelaten de noodige verbindingen
aan te nemen. Er is alle vrees voor dat
zij zich zullen beperken tot het formu
leeren van enkele wenschen en beginse
len met natuurlijk menig voorbehoud
waarvan de Regeeringen niet eens
rekening zullen houden.
DRINGENDE VERWEZENLIJKINGEN.
Het werkprogramma der Conferentie
werd bestudeerd door een Commissie van
Experten: deze hebben talrijke en inte
ressante voorstellen naar voren gebracht
en uitmuntende raadgevingen gegeven. In
werkelijkheid echter zou men zonder uit
stel tot volgenden uilslag moeten komen:
1. - Aan al de volkeren de overtuiging
geven dat eiken oorlog van eenlg belang,
ten minste nog in de eerstkomende jaren
kan afgewend worden.
2. - Op billijke wijze de internationale
schuldenkwestie, zoowel openbare als pri
vate, regelen.
3. - De stabiliteit der munten verzeke
ren.
4. - De vrijheid van den handel her
stellen.
5. - De betaling van de in den vreemde
gedane aankoopen vergemakkelijken.
Indien over enkele weken de samen
werking der verschillende Regeeringen
deze hoofdzakelijke hervormingen kon
verwezenlijken, dan zou men weldra de
zaken zien hernemen en stilaan de wel
vaart zien terugkeeren. Wij zijn echter
nog ver van dat ideaal.
ONTWAPENING.
De Ontwapeningsconferentie komt tot
geen enkelen ernstigen uitslag en Duitsch-
land is bezig zijn machtig leger te reor-
ganiseeren en het een even machtig als
geperfectionneerd materiaal te bezorgen.
Het verdrag der Vier Mogendheden
heeft evenveel onrust als hoop teweegge
bracht: het kan evengoed dienen om den
oorlog te doen losbranden als om den
vrede te waarborgen.
Zeker de oorlog is nog niet voor morgen,
maar wat megen we van overmorgen ver
wachten!
POLITIEKE SCHULDEN.
De kwestie der politieke schulden
herstelbetalingen en oorlogsschulden
staat niet op de dagorde der Conferentie.
In den loop dezer Conferentie zal er
echter voortdurend sprake zijn van deze
beruchte schulden want men kan zich
onmogelijk een economische regeling voor
stellen die geen rekening zou houden van
de gebeurlijkheid der overdracht van
zoo'n belangrijke rijkdommen van het
eene land naar het andere, zooals dit het
geval zou zijn bij de betaling van de
schulden die de Regeeringen gedurende
en onmiddellijk na den oorlog hebben
aangegaan.
PRIVATE SCHULDEN.
De oplossing van het probleem der pri
vate schulden is al even moeilijk. De
schuldenaars hebben zich in een tijdperk
van welvaaft er toe verplicht, wanneer
zij nog meenden dat zij heel gemakke
lijk de intresten der leeningen zouden
kunnen doen.
Nu, verarmd en geruïneerd, kunnen deze
schuldenaars hun handteeken niet meer
getrouw blijven. De prijzen zijn overigens
neergedaald en dezelfde som vertegen
woordigd nu veel meer waren en arbeid
dan 10 jaar geleden.
HEEFT DE ECONOMIE DE REDE
GEDOOD?
Hoe zou men ten andere deze milliar-
den kunnen betalen? Praktisch is dat
alleen mogelijk met voor de schuld-
eischer te werken en hem de verschil
lende producten te verkoopen. Zoo de
schuldeischer deze producten weigert te
koopen of de diensten van den schulde
naar weigert aan te nemen, dan is deze
gewoonlijk in de onmogelijkheid om te
betalen.
Daarom dan ook zeggen de Europee-
sche schuldenaars tot de Amerikanen:
verlaagt uwe toltarieven, laat ons toe de
vruchten van onzen arbeid aan den man
te brengen en wij zullen U betalen. Zoo
ge ons echter belet bij U te komen han
del drijven moet ge U ook niet inbeelden
dat ge, hetzij geheel, hetzij gedeeltelijk,
betaald zult worden.
President Roosevelt verstaat heel goed
deze redeneering maar totnogtoe is hij
er nog niet in gelukt deze te do^n aan
nemen door den Senaat van de Vereenig-
de Staten.
DE TEGENSTRIJDIGE BELANGEN.
DE ENGELSCHE REGEERING ZOU de
schuldenkwestie willen regelen, het pond
sterling stabiliseeren en verschillende
grenzen weerom zien geopend worden
voor de Britsche waren, doch zij willen
het percent der stabilisatie niet vaststel
len vooraleer zij met zekerheid weet
welke som zij zal te betalen hebben aan
de Amerikanen en welke markten voor
de Engelsche handelaars en nijveraars
terug zullen opgesteld worden.
FRANKRIJK wil een zekere veiligheid
bekomen, d. w. z. waarborgen voor haar
zelve en voor de bevriende naties, tegen
een nieuwen Duitschen aanval en tegen
de wijzigingen der grenzen. Het wil ook
den landbouw en de nijverheid bescher
men tegen den vreemden dumping. Slechts
wanneer het voldoening zal bekomen heb
ben voor deze verschillende punten zal
Frankrijk zijne tarieven en contingentee-
ringen herzien, de bewapening vermin
deren en zijn goud leenen.
DUITSCHLAND zou zich willen ontlast
zien van de zware private schulden die
werden aangegaan, maar al te dikwijls
om zijne nijverheid te rationnaliseeren en
terzelfdertijd om den vrijen toegang te
bekomen voor de Duitse he producten op
al de wereldmarkten. Daarom laat het
echter de hoop nog niet varen het ver
loren grondgebied terug te winnen.
Hoe kan men hopen dat deze verschil
lende machten, die voortdurend den na
druk leggen op wat hen scheidt en hen
tegenover elkaar stelt, zich onderling zul
len verstaan om de noodige. toegevingen
te doen en samen te werken, met vertrou
wen en zonder bijbedoelingen aan het ge
zamenlijk werk van de economische her
opbeuring?
Het vraagstuk wordt nog ingewikkelder
door de tusschenkomst van Italië, de
Kleine Entente. Oostenrijk en Hongarie,
Polen, dt Engelsche Dominions, China
en Japan... Hoe zal men deze zoo tegen
strijdige en zoo naijverig verdedigde be
langen kunnen verzoenen?
EN NOCHTANS, EENS TOOI ZAL
MEN ZICH ONDERLING MOETEN
VERSTAAN!
Daarom zullen echter de verschillende
volkeren en hunne Regeeringen hunne
gevoelens gansch moeten veranderen. Zij
zullen de christelijke liefde en rechtvaar
digheid als hoofdbeginsel moeten aan
vaarden en internationale organisaties
moeten stichten die bekwaam zijn om
het algemeen welzijn van al de Naties
te vrijwaren en te bevorderen.
In hoeverre zal dit gelukken? De al
gemeen» bespreking die pas is geëindigd
laat nog niet toe daarover een meening
te geven.
Moge echter de Conferentie, volgens
den wensch van Koning Georges V, ten
minste den eersten stap doen in deze
richting
De Conferentie werd onderverdeeld in
Commissies en Onder-Commissies die elk
een bepaald vraagstuk af te handelen ge
kregen hebben.
De werkzaamheden blijven steeds aan
den gang maar een vaste richtlijn om
een oplossing te vinden kan maar niet
gevonden worden. De belangen der ver
scheidene landen zijn zoo uiteenloopend
dat sommigen beginnen te denken dat
het resultaat der Conferentie maar heel
luttel zijn zal.
Alls afgevaardigden zijn akkoord om
te besluiten dat de stabiliteit van het in
ternationaal muntstelsel moet hersteld
worden, alsmede dat men terug moet
keeren naar den goudstandaard, maar tot
bepaalde overeenkomsten tusschen de lan
den die den goudstandaard prijs gegeven
hebben komt men niet.
Eerst en vooral zouden de V. S. van
Amerika moeten overgaan tot het terug
keeren tot den goudstandaard, alsmede
Engeland, maar de Amerikaansche Re
geering wil daarmede nog niet instem
men. Naar bericht, zou die Regeering
zulks alleen doen alswanneer de dollar
tot 21 frank zou geslonken zijn. Alsdan
1ElBBBB3BSBi
zou het pond ook moeten zinken tot 105
frank.
De V. S. van Amerika die het meeste
verhoopt hadden van de Wereldconferen
tie, hadden zelf niet eens een bepaald
programma. Eenheid bestaat niet onder
hun eigen afgevaardigden en reeds is het
gebeurd dat deze bereid waren tot over
eenkomst in zake stabilisatie en verla
ging van toltarieven alswanneer bevel
kwam van hunne Regeering die overeen
komst af te keuren.
Eenheid bestaat eveneens niet tusschen
Roosevelt en zijn Regeering.
De Duitsche afvaardiging neemt thans
geen deel meer aan de Conferentie en
drie der Duitsche afgevaardigden alsme
de hun leider, hebben reeds Londen ver
laten, wat wil beteekenen dat Duitsch-
landd gen belang meer stelt in de Con
ferentie.
Tijdens de besprekingen heeft Duitseh-
land geen belang meer stelt in de Con-
Totnogtoe werd alleen bekomen dat een
vijftigtal landen zich aangesloten hebben
bij het voorstel om tijdens den duur der
Conferentie den tolvrede aan te nemen.
DE TOESTAND
IN HET VERRE OOSTEN
WAPENSTILSTAND
Op 31 Mei IJ. werd dus een wapen
stilstand geteekend tusschen' de Japan-
sche en Chineesche militairen. Een vrije
zone moet door Chinee zen ontruimd wor
den maar van al het bezette gebied geven
de Japanners maar heel weinig terug.
IEBB3BBBBBSBflS!SQB13aiifiBaBiIiBB
Gebruikt Chicorei
Wyppelier-Taffin, 't is de beste.
IBBBBEBBBBaBBBBBBBBBBBBEBBBB
ii»
beieven: Bemint uwen evennaaste als u
zelf om God!
We zetten dat offensief in met Sint
Jansdeg!
Zullen we moeten uitzetten in de woes
tijn?
Waarachtig niet, nie-waar?
Aiwi» een hert heeft doe meêl
BB93B&BBB9BBiISB99BSBBBBBE33ai
ook wat meer behendige reaalpolitiekers
zijn, niets beters zouden wenschen te mo
gen deel uitmaken van de regeering.
Ondanks al het geschrijf van de socia
listische bladen, die donderen tegen een
deelneming van de socialisten en drs
schennen met de besluiten van hun kon-
gressen, verklaarde Huysmans dat de so
cialisten niet zouden weigeren deel te ne
men, wanneer de vraag hen regelmatig
moest worden gedaan. Een goed verstaan
der heeft maar een half woord noodig en
die zal dan ook begrijpen, dat de socia
listen bereid zijn!
De kwestie is nu ot het zal gebeuren,
dat een offer aan de socialisten zal worden
gedaan.
We schreven bij den aanvang van dit
stuk dat er onderhandelingen geen offi-
cieele wei te verstaan, alleen maar wat
babbeltjes tusschen personen, maar die
weliswaar hun belang hebben, worden ge
voerd om den weg te effenen.
We zullen geen profeet spelen, dat is al
te gevaarlijk in politieke zaken, doch heel
aandachtig het verloop der gebeurtenissen
volgen.
Tegenover die afwikkeling der zaken
ook moeten we kalm blijven en zorgen dat
de belangen van de gemeenschap niet wor
den geschaad, door liet al te groot verlan
gen van sommige middens, om alle oppo-
nt'e uit te schakelen. Het uitschakelen
immers van alle oppositie zou een gevaar
kunnen worden voor het algemeen wel
zijn. omdat somm'gen in die uitschakeling
e. n voordeel zouden kunnen zoeken voor
enkelen!
door volksvertegenw.
Robert D. De Man.
HET GEVAL BODART
EN DE LIBERALE JONGE WACHTEN
Het kongres der liberale jonge wachten,
dat Zondag jl. te Brussel heeft plaats ge
had heeft door sommige bladen het geval
Bodart doen oprakelen waarover wc hier
in dit blad nog niet veel spraken.
Onze lezers kennen het geval Bodart. De
christelijk democratische volksvertegen
woordiger van Charleroi heeft gemeend
goed te doen een kartel te sluiten met de
socialisten in zijn arrondissement om de
besluitwetten der regeering te bekampen
en om de democratische meerderheid die
in de Kamer werkelijk bestaat, maar niet
tot uiting komt, te doen tot uiting komen.
Die manier van doen van den heer Bo
dart werd door het Algemeen Christen
Werkersverbond afgekeurd en in de dag
orde, waarin daarover werd gehandeld
werd er meteen ook een deel ingelascht,
waarin uitdrukkelijk wordt gezegd, dat
geen akkoorden met andere politieke groe
peeringen mogen afgesloten worden, zon
der goedkeuring van het hoofdbestuur.
We meenen dat onze collega Bodart een
onbegrijpelijke fout heeft begaan die al
zijn vrienden van de groep ten zeerste
hebben pijn gedaan.
Deze inbreuk op de tucht van de orga
nisatie en de partij kan, noch mag door
niemand worden goedgepraat, welke de
moerelijke omstandigheden ook zijn waar
in de heer Bodart in zijn arrondissement
heeft te werken.
Ten andere de heer Bodart zelf is in te
genstrijd gekomen met de beginselen, die
hij zelf in zijn rede tijdens het volmacht
debat in de Kamer heeft uiteengezet in
zake de samenwerking met de socialisten.
We zouden op dit geval thans niet meer
teruggekomen zijn, ware het niet dat de
liberale jonge wachten in hun kongres
van Zondag jl. eveneens de meest mar
kante bewijzen van tuchteloosheid hebben
gegeven.
Zij hebben er niet toe besloten een kar
tel te sluiten met de socialisten, maar de
motie die ze hebben doen stemmen be
vatten zaken, die heel en al zekere socia
listische eischen dekken, zoodat ze ten
slotte de socialisten willen ontmoeten om
strijd te voeren tegen de Regeering en te
gen de volmachtbesluiten.
We weten nu wel, dat sommige organi
saties van syndikalen aard in onze mid
dens zooverre zijn gegaan het ontslag te
vragen van de Christelijk democratische
ministers, dat willen we noch verbloemen
noch doodzwijgen, we halen dit alles aan
om er op te wijzen hoe diep de tuchteloos
heid in de verschillende partijen en groe
peeringen begint wortel te schieten.
Dit zijn bedenkelijke verschijnselen,
waarvan geen enkele politieke partij en
geen enkele groepeering schijnt verschoond
te blijven.
We noemen dat feit bedenkelijk omdat
het wijst op een gemis aan tucht, op een
crisis in het gezag en de leiding, die al
leen de meest zware en de meest ernstige
gevolgen kunnen hebben voor het land.
Ons land kan er in deze moeilijke om
standigheden niet bij winnen te worden
verzwakt in zijn weerstandskracht door
feiten en daden, waarvan de gevolgen ten
slotte in het nadeel van de gemeenschap
zullen uitvallen.
Niet door ruziestoken bekomt m n ver
betering en mildering in de toestanden,
die sommige belangen schaden, meer dan
noodig is.
We hebben hier meer dan eens gepleit
voor kalme hoofden en koele zenuwen in
de zware tijden die we doormaken.
Niet door de hand te gaan leggen in die
der socialisten, dis tenslotte alleen door de
agitatie hun eigen vermolmde partijgrond
slagen willen redden, zooals Bodart het
deed, zal het belang van ons volk gediend
worden.
Niet door het schoppen van herrie in
den gang der zaken en door het ontkete
nen van het meest platte anti-klerikalisme
zooals de liberale jonge wachten het
schijnen op 't oog te hebben, zal de orde
en de kalmte en het herstel der financies
worden bereikt.
Niet door vlammende moties tegen om-
mige regeeringsleden te stemmen en hun
uittocht uit de regeering te eischen wordt
het begrootingsevenwicht hersteld, zooals
sommige syndikale leiders het meenen te
moeten doen.
Alleen een kritisch onderzoek der geno
men en gepubliceerde besluitwetten der
regeering, met het rechtzetten van som
mige begane dwalingen, die de regeering
ten andere gereedelijk erkent en toegeeft,
kan een gezonde atmosfeer scheppen,
waarin de werking tot welzijn van ieder
een worden doorgezet en tot een goed
einde gebracht.
In alle groepen ten andere is men bezig
met het kritisch onderzoek der besluit
wetten en de regeering zelf legt er zich
op toe sommige onvolmaaktheden in haar
werk te verbeteren en we mogen de hoop
koesteren dat sommige al te scherpe hoe
ken in het regeeringswerk zullen kunnen
afgerond worden.
Nu meer dan ooit, moet de Katholieke
partij een aaneengesloten blok vormen
waarin de tucht en het gezag van de lei
ding wordt geëerbiedigd, een blok waarin
alle onderdselen moeten trachten de ver
schillende belangen te verzoenen, opdat
het kome tot een uitslag die aan iedereen,
in de mate van het mogelijke, een maxi
mum voldoening kan verschaffen.
Niemand moet het aangaan of probee-
ren zich zelf te bedriegen. De ware toe
stand moet vlak in de oogen worden beke
ken en de noodige maatregelen moeten,
met inachtneming van rechtmatige be
langen, genomen worden zonder zwakheid
en zonder dralen.
Aan dien prijs alleen is de redding van
het land en van onze financies mogelijk;
al het andere is bijzaak en triestige kies-
reklame!
GAAN WE NAAR
EEN DRIELEDIGE REGEERING
Daar wordt op dit oogenblik in sommi
ge pers duchtig geschreven en gewreven
over de mogelijkheid eener drieledige re
geering.
Wat is er daarvan en wat kan er daar
van aan huis komen?
Zekere bladen en sommige ministers
hebben vroeger wel eens met den meesten
nadruk geschreven en verklaard, dat een
drieledige regeering onvermijdelijk de in
flatie of de geldontwaarding zou mee
brengen.
We stellen thans echter vast dat achter
de politieke schermen over een mogelijke
drieledige regeering wordt beraadslaagd,
ingeval de regeering met haar werk van
financieele gezondmaking niet zou klaar
komen.
Het is totnogtoe nog niet bewezen, mee
nen we, dat de huidige regeering, samen
gesteld uit Katholieken en Liberalen er
niet zou doorgeraken. Het verlangen ech
ter van sommige socialisten een drieledige
regeering te vormen is zoodanig ernstig
en groot dat de mogelijkheid wordt onder
oogen genomen.
Kamiel Huysmans, burgemeester van
Antwerpen heeft zich laten ondervragen
over de kwestie eener drieledige regeering
door een opsteller aan La Nation Beige
Al wat Kamisl daar herft verklaard is
nogal interessant en uit al die verklarin
gen blijkt, dat wat de enderofficisrm van
de socialistischs partij ook bazslen. de
groote cn verantwoordelijke chefs, die heel
wat beter d» tceelar.den kennen, cn daa
(Vervolg ondrraan 6* koiam.)