- MB i
25.000 frank Prijzen
Duitsche Economische Toestanden
Uit IEPER. - Kunstkroniek.
Socialistische Wijsheid
0e belegering en de inneming van leper door de Franschen
in Juni 1794.
HET HEILIG BLOED
VAN VOORMEZELE.
Bij een Koninklijke 75a Verjaring.
VLAANDERENS BEDEVAART
Uitstalling dep H. Lijkwade
Intrede te Brugge van
den Heer Henri Baels
m mm»
MEUBELPAPIER
Stad Poperinge
KRONIEK VAN BEAURAINT
DINSDAG 11 JULI 1933
Groote Drafkoersen
HET MORATORIUM
DER DUITSCHE SCHULDEN
Op den vooravond der Economische i
Wereldconferentie is er vanwege Duitsch-
land een nieuwe moeilijkheid, die tot ern
stige conflikten kan aanleiding geven, op
gerezen.
Op voorstel van Dokter Schacht heeft
de Rijksregeering een wet uitgevaardigd,
die de overdracht van vreemde deviezen
ter aflossing en intrestbetaling van de
verbintenissen, vóór 1 Juli 1931 aange
gaan, simpelweg voor onbepaalden tijd
opschorst
Dit nieuwe initiatief inzake monetaire
politiek vanwege Duitschland heeft voor
doel, nogmaals, nadruk te leggen op den
zoogezegden treurigen toestand waarin
Duitschland verkeert, in de hoop te Lon
den gedeeltelijke kwijtschelding der
schulden te oekomen.
Het is, echter, twijfelachtig of dit wel
ooit gebeuren zal.
Immers, de nadeelige gevolgen die uit
die nieuwe beslissing van de Rijksregee
ring zullen voortspruiten, zijn, voor ver
schillende landen althans, niet te over-
schouwen. Belgie zal er gelukkiglijk niet
erg onder lijden. Frankrijk evenmin. De
Vereenigde Staten van Noord Amerika en
Engeland zijn erger getroffen. Maar voor
Holland en Zwitserland wordt de mone
taire toestand uiterst kritiek.
Het totaal der leeningen, die onder toe
passing van de nieuwe wet vallen, beloo-
pen voor Holland ruim 150.000.000 en voor
Zwitserland ruim 120.000.000 p. sterl. Een
reusachtige som voor beide kleine landen,
die op dit oogenblik hun uiterste krach
ten moeten inspannen om hunne weder-
zijdsche munten gaaf te houden.
Het arbitrair besluit door Duitschland
genomen kan voor beide landen, uit mo
netair oogpunt, noodlottige gevolgen heb
ben.
Hier is het noodzakelijk aan te stippen,
dat het, vooral, de dragers der Dawes-
en Young-leeningen zijn, die door de ge
troffen maatregelen het ergst te lijden
hebben, leeningen die werden afgesloten
om Duitschland ter hulp te komen! En
daar is nog meer. Beide leeningen waren
door den Duitschen Staat gewaarborgd.
De leening Dawes, die in 1924 werd aan
gegaan en een intrest van 7 afwierp,
is voor aflossing en intrest door taksen
op suiker, tabak, bier en aleool gegaran
deerd. De leening Young, in 1930 afge
sloten aan een intrest van 5 is door
dezelfde taksen gewaarborgd, waaraan
men zekerheidshalve nog een speciale
taks op de Duitsche Spoorwegen had toe
gevoegd. Verder was het bij de uitgifte
bepaald dat de bons in goudwaarden zou
den worden afbetaald bij de vervalling.
Al die waarborgen, door den Duitschen
Staat onderschreven, hebben niet kunnen
beletten dat de onderteekenaars bedrogen
zijn uitgekomen.
Nochtans, ze hopen, in geval Duitsch
land zijne betalingen herneemt, dat hun
ne vorderingen den voorrang op de an
dere leeningen, die niet door den Duit
schen Staat waren gewaarborgd, zullen
bekomen. Daarover werd Dokter Schacht
reeds ondervraagd. Zijn antwoord liet
aan onduidelijkheid niets te wenschen
over. Hij verklaarde, namelijk, dat de
schuldeischers dit onderling hebben uit
te maken. Die oplossing is voor Dokter
Schacht zeer voordeelig, maar het maakt
de rekening der onderschrijvers niet, die
juist door die speciale waarborgen zich
hebben laten overhalen om hun geld in
Duitschland te beleggen. Ze eischen dan
ook, terecht, dat de aangegane voorwaar
den onveranderd zouden worden uitge
voerd.
We mogen er ons aan verwachten, dat
die netelige kwestie, te Londen, in den
loop der eerstkomende dagen, tot leven
dige debatten zal aanleiding geven.
In de memorie van toelichting, die aan
het wetsvoorstel was toegevoegd, beweert
Dokter Schacht, dat. gezien de deficitaire
sluiting van de handelsbalans, de Reichs-
bank niet langer in staat is goud en de-
vlezen in betaling van buitenlandsche
schulden te overdragen, zonder de mark
ln gevaar te brengen.
Ziehier eenlge cijfers die de toestand
van de Reichsbank schetsen: In Juli 1930,
na de stabilisatie van de mark, bezat de
Reichsbank voor 3.078.000.000 mark aan
goud en deviezen; in Januari 1933 was
dit cijfer tot 920.000.000 mark geslonken,
en op dit oogenblik beschikt de Reichs
bank nog over amper 250.000.000 mark
aan goud en deviezen, zoodat de Reichs-
mark met amper 7.6 gewaarborgd is.
Dat de toestand van Duitschland niet
schitterend was, wisten we reeds sinds
lang. Maar hoe komt het dat Duitschland
zich. eenerzilds, verplicht ziet de betaling
zijner schulden voor onbepaalden tijd te
verdagen, en, anderzijds, bij machte is
om aan Rusland groote credieten voor
industrieele leveringen toe te staan?
De verklaring is uiterst eenvoudig.
De officieele thesis van het Nationaal-
Socialisme inzake buitenlandsche politiek
verklaart dat het Derde Rijk ten Oosten
groote strook en colonisatieland moet ver
overen ten nadeele van Rusland. Maar
zoover is het, echter, nog niet. In af
wachting zal Duitschland zich Rusland
tep vriend houden.
In het Mei-nummer van het tijdschrift
Die Tatschreef Hans Zehrer:
Rusland zal over onze economische
toekomst beslissen. Rusland is, buiten
dien, op dit oogenblik onze beste klant,
en zonder Rusland zou onze handelsba
lans een poover figuur maken. Indien, ter
oorzake onzer nationalistische politiek, de
groote democratische mogendheden ons
hunne credieten ontzeggen, hunne grond
stoffen weigeren te verkoopen, onzen uit
voer boycotten, dan zullen we in Rusland
de grondstoffen voor onze nijverheid vin
den en die dan met de productie onzer
nijverheid betalen. Het lijdt geen twijfel,
besluit hij, dat een Duitsch-Russische sa
menwerking ten grondslag van onze bui
tenlandsche politiek moet liggen.
Dit is het oordeel van iemand, die met
het nationaal-socialisme sympathiseert, en
zijne verklaring, die aan duidelijkheid
niets te wenschen overlaat, belicht de
genomen beslissing: Duitschland schorst
zijn schulden op om verder in staat te
zijn aan Rusland groote credieten toe te
staan.
Dokter Schacht beweert dat de schuld
eischers niets van hunne schuldvordering
op Duitschland zullen verliezen. Ze heb
ben enkel maar voor onbepaalden tijd
geduld te oefenen. Immers, de schulde
naars moeten én amortisatie én intrest
van de aangegane schulden verder afbe
talen. Dit geld wordt in een omzettings-
kas gestort. Hoe die kas zal werken we
ten we nog niet bepaald. De Frankfur
ter Zeitung stelt voor om met dit geld
Dujtsche Staatswaarden aan te koopen.
Andere bladen zouden liever zien dat het
voor het financeeren van de werken van
openbaar nut, die Hitier ter bestrijding
van de crisis heeft uitgeschreven, zou ge
bruikt worden. Een zaak is op dit oogen
blik slechts zeker: het geld zal voor on
bepaalden tijd in Duitschland blijven.
Dokter Schacht verklaarde dat de uit-
keeringen dan eerst zullen hernomen wor
den als de Reichsbank terug over een vol
doende goudincassa beschikt.
Maar hoe zal Duitschland zich dit goud
of die deviezen aanschaffen? De voordee-
lige sluiting der handelsbalans, in de ko
mende jaren, is daartoe het eenige mo
gelijke middel. Het is echter niet te voor
zien dat dit snel zal gebeuren, daar de
economische politiek van Duitschland ver
keerde wegen opgaat. Het is, immers, on
mogelijk dat andere landen hunne gren
zen zullen openhouden voor Duitsche goe
deren, zoolang Duitschland zijn grenzen
gesloten houdt.
Het is dus niet te verwonderen dat er
vanwege de landen, die in hunne levens
belangen door die nieuwe beslisstags van
wege Duitschland gekrenkt werden, kor
daat verzet opsteekt.
Onlangs gepubliceerde statistieken wij
zen uit dat Zwitserland voor ongeveer 30
milliard frank in Duitschl: .id heeft be
legd. Dit is voor zulk een klein land over
dreven en tevens roekeloos, daar het een
bestendig gevaar voor de nationale munt
oplevert.
Zwitserland denkt er aan weerwraak-
maatregelen te nemen. En daar het vijf
maal meer in Duitschland koopt, dan er
verkoopt, is, volgens de Zwitsersche dag
bladen, de surtaxeering van de Duitsche
goederen naar Zwitserland het eenige
probate middel.
De Nederlandsche dagbladen zijn niet
minder kordaat in hunne commentaren.
Indien de Duitsche handelsbalans met
deficit sluit, beweren ze. is dit de schuld
van de ongezonde politiek die Duitsch
land op dit oogenblik voert. Het Alge
meen Handelsblad gaat verder, en etscht
dat de schuldeischers een onderzoek Zou
den instellen om uit te maken waar
de vreemde deviezen, die in den loop
der laatste jaren met milliarden naar
Duitschland zijn uitgeweken, gebleven
zijn.
Frankrijk, dat niet erg getroffen is. zint
niettemin ook op middelen om de Fran-
sche onderschrijvers der Dawes- en
Young-leeningen schadeloos te stellen.
Volgens de Daily Herald zou het zin
nens zijn de betalingen voor Ingevoerde
Duitsche producten te blokkeeren. Enge
land zou voor dit plan gewonnen zijn,
maar de Vereenigde Staten verzetten zich
nog.
Wat er ook van zij. door de door
Duitschland genomen arbitraire besluiten
is de economische onevenwichtigheid in
de wereld verscherpt, en het willekeurige
dat inzake wissel en internationale rui
ling sinds den oorlog heerscht, is daar
door wederom in hooge mate toegenomen.
H. M.
De socialistische pers speelt eene rol
van opjagerij en ophitsing. De tijd is
gunstig om mistevredenheid aan te kwee
ken onder de bevolkingde Regeering
moet maatregelen treffen die nijpen op
sommige plaatsen en velen schreeuwen
van 't werkelijk of 't ingebeeld zeer.
Onze Socialistjes Heer Missiaen en
zijnen nasleep opstellers van De
Werkman en Consoorten kunnen dan
ook niets anders dan de Regeering af
breken.
De groote bazen weten wel dat de
keffertjes er hard nevens slaan, maar,
ze moeten ze laten doen... kwestie stem
men aan te winnen.
Deze echter die moeten besturen, spre
ken heel anders dan onze schreeuwers
hier.
In Antwerpen hielden Kommunisten en
Socialisten eene betooging. Gezel Huys-
mans liet ze rap uiteen chargeeren. Hij
wil orde in zijn stad en de socialistische
misleide volksmassa verplicht hij te zwij
gen.
Er is ook spraak met of zonder rede
dat .van hoogerhand pogingen aange
wend worden om
EEN DRIELEDIG MINISTERIE
te vormen. Hoever dit waar is weten we
niet maar het is toch van belang de
REDEVOERING
VAN BURGEMEESTER HUYSMANS
daarop zinspelend, eens over te drukken.
De redevoering die Antwerpen's burge
meester Maandag heeft uitgesproken, is
van aard om de aandacht te trekken,'
omdat zij uiting geeft aan politieke ge
dachten die in strijd zijn met de gevoe
lens van de socialistische partijleiders en
van de socialistische pers.
't Is niet dat de Heer Huysmans tot een
ander gevoelen is gekomen, want wat hij
in den Gemeenteraad ziegde, heeft hij
reeds vroeger te kennen gegeven, alhoe
wel niet zoo uitdrukkelijk.
De burgemeester voerde eene taal, die
veel hooger staat dan de taal die gevoerd
wordt door de «exploiteursvan het mis
noegen, die tegen het ministerie blaffen.
Moest ik als Socialist spreken, zegde
de Heer Huysmans, dan zou ik n.is-
schien een andere taal vcertn en ook
maar altijd door steun en meer steun
i voor de werkloozen vragen; maar ik
spreek hier als burgemeester, die weet
dat we staan voor eene deficitaire be-
grooting.
Wat de steun aannaat. als er iets te
doen is, zullen wij het doen en daar-
om is het niet noodig eene nieuwe com-
missie te benoemen: het college is daar
om er zich mee bezig te houden.
De beste oplossing is de werkloozen
te doen werken, want zij hebben niet
alleen stoffelijken, maar ook zede!ijken
.steun noodig. Wij hebben 3000 hectaren
grond te valoriseeren; 't ware een doel-
treffende hulp, maar men moet ook het
p geld hebben.
Ia de Kamer zit ik in de oppositie,
maar ik heb het besef van werkelijke
moeilijkheden tegen dewelke de regee-
ring te kampen heeft.
Ik behoor tot diegenen in Belgie die
oordeelen, dat de hu'p van allen niet
te veel is om den toestand te herstellen.
Persoonlijk ben ik van oordeel dat de
twee partijen, die aan 't bewind zijn,
alleen moeilijk uit het straatje zonder
eind zullen geraken.
Welnu ik wensch het hun uit gan-
scher harte toe, zooals ik ook wensch
dat de Conferentie van Lenden iets zou
- vinden om uit de crisis te geraken.
Het is niet met onlusten en troebelen
in de straat dat men tot dezen uitslag
zal geraken.
Dit is mijne volstrekte overtuiging,
zooals het ook mijne overtuiging is, dat
alleen de goede wil van allen vruchten
kan afwerpen. ->
Tot daar de Heer Huysmans.
We zouden hoogstaande gedachten met
laagstaande beantwoorden als wij de ar
tikelen der socialistische pers aanhaalden
die vlak het tegendeel zegden.
Dit zou overigens niets helpen om den
toestand te verbeteren; het ware veeleer
te wenschen dat we allen, zonder uitzon
dering. deden wat de Heer Huysmans
vraagt: allen trekken aan hetzelfde zeel.
Rijdt niet te rap... in China
PROCESSIE OP MAANDAG 26 JUNI
ten 4 ure namiddag.
DE INNEMING VAN IEPER DOOR DE FRANSCHEN OP 17 JUNI 1794.
(Naar eene oude schilderij van Philippoteaux, gegraveerd door Massard.)
Het strategisch belang van de versterk
te stad leper werd ten allen tijde door
het meerendeel der regeeringen erkend en
gedurende de vier jaren van den groeten
oorlog was zij, ofschoon ontmanteld, te
vens het voorwerp van de Duitsche heb
zucht en van de heldhaftige verdediging
van het Engelsch garnizoen.
De oude hoofdstad van het derde lid
van het graafschap Vlaanderen, oud West
kwartier of West-Vlaanderen, werd altijd
als een van de voornaamste bolwerken van
het land beschouwd om reden van de tal-
rjke wegen, welke er convergeerden. Uit
dien hoofde diende zij meerendeels tot
basis der legerverrichtingen welke in
West-Vlaanderen of in het graafschap Ar-
tois plaats grepen. Ten allen tijde onder
gingen de versterkingen der stad verbe
teringen of grondige wijzigingen, ten ge
tuige hiervan zijn: de buitenwerken door
de Spanjaards in 1640 bijgevoegd en de
citadel door hen in 1670 gebouwd, de reus
achtige werken door Vauban in 1678 uitge
voerd, en eindelijk, de volledige vernieu
wing deaer werken onder de Hollandsche
regeering van 1817 tot 1830.
Deze belangrijke strategische ligging
was oorzaak dat leper, gedurende een hal
ve eeuw, het treurig voorrecht genoot tal
rijke belegeringen te onderstaan waar
onder wij in het kort het beleg der Fran
schen in Juni 1794 zullen verhalen..
's Anderendaags na de overwinning der
Franschen te Hondschoote, den 9 Sep
tember 1793, trok een Fransche legeraf-
deeling, na verscheidene legerverrichtin
gen, door de stad Poperinge en stelde
zich vóór de stad leper op welke ze tot
overgave wilde dwingen. Op weigering van
den bevelhebber, generaal-majoor graaf
de Salis, die nochtans maar over een klein
garnizoen beschikte, begon men langs den
kant van Vlamertinge de vesting nogal
hevig te beschieten maar 's anderendaags
hield de beschieting rond den middag op
en de Franisohen trokken zich terug.
Na verschillende nederlagen hun door
de Oostenrijksche en Hollandsche troepen
toegebracht, behaalden de Franschen, door
generaal Jourdan aangevoerd, de overwin
ning in den slag van Watignies, den 15
October. Waasten, Komen, Wervi'k, Roncq,
Halluin, Meenen, Veurne en Poperinge
vielen in hunne handen en op 22 October
stelden de Franschen zich vóór leper op.
Na een wederzijdsche beschieting welke
twee dagen duurde, deed het versterkte
Oostenrijksch garnizoen den 24" een uit
val langs de Bellepoort en ontmoette den
vijand op de baan van Dikkebusch, dicht
bij den vijver. Na een verwoed gevecht
werden de Oostenrijkers gedwongen zich,
met verlies, in de vesting terug te trekken.
Na deze ontmoeting trokken de overwin
naars de Leie over om hun winterkwar
tieren te betrekken. Het. slechte seizoen
belette echter niet dat de vijanden nu en
dan handgemeen werden en onder de
schermutselingen welke plaats hadden
zullen we slechts deze vermelden, die op
onze streek betrekking hebben.
Den 11 November bezette generaal Van
damme, wiens naam aan een der kazer
nen te Rijsel gegeven werd, de stad Po
peringe en de omliggende dorpen. Den 26"
viel het garnizoen van leper hem aan en
dwong hem zich terug te trekken. Den
30 November sloegen de Fransehen de
Oostenrijksohe posten uit Wervik en Ko
men terug tot Houtem, waar hevig ge
vochten werd. Alhoewel de Franschen
meester bleven van het terrein trokken ze
terug de Leie over naar hun kwartieren.
Hier eindigt de veldtocht van 1793 ln
West-Vlaanderen.
Gedurende gansch den Winter van 1793-
1794 was het Iepersch garnizoen uit 7000
Oostenrijkers samengesteld, waarvan een
een deel naar het omliggende gezonden
werd, namelijk een bataljon te Poperinge.
Den 23 Januari 1794 kwamen de Fran
sche brigaden van Berlin en Vandamme
de voeders van West-Vlaanderen rooven
en namen denzelfden avond 360 wagens
meê geladen met granen, hooi en strooi.
Einde Maart veroverden de Franschen
de volgende voorposten: Watou, Westou-
ter, Reningelst, Proven en Poperinge.
leper, dat sedert 1732 opgehouden had als
versterkte stad te bestaan, was opnieuw
met al de noodige materialen en munities
tot zijne verdediging voorzien, en, daar
hare wallen bewaard waren, bevond de
stad zich, dank zij de nieuwe aardwallen,
welke men er bijvoegde, in een tamelij-
ken staat van verdediging bij den aanvang
van den veldtocht in 1794. Alles wees er
op dat het een beslissende slag zou zijn.
Na verscheidene Fransche overwinnin
gen te Doornik en aan de Leie, overwon
generaal Souham te Cassel de Oosten
rijkers, die zich op leper terugtrokken.
Den 10 Mei 1794 drong een Fransche af-
deeling Voormezele binnen, plunderde en
verbrandde er de rijke abdij, de kerk en
het grootste gedeelte van het dorp. Den
18 Mei behaalde generaal Souham een
volledige overwinning te Wevelgem waar
door de twee generalen der Bondgenooten
hunne legers in den steek lieten. Deze
generalen waren de Graaf van York en de
Prins van Oranje, die later Koning der
Nederlanden werd onder den. naam van
Willem I.
Rond einde Mei 1794, terwijl het
Fransch leger van Tussohen Samber en
Maas zich voorbereidde om Charleroi te
belegeren, beval Pichegru, algemeen over
ste van het leger ln het Noorden, aan den
divislegeneraal Moreau een schijnaanval
op leper te doen, ten einde de zegepraal
zijner verrichtingen tot ln het hartje van
Vlaanderen te doen gevoelen. Hierdoor
hoopte men generaal Clerfayt te dwingen
zijn vesting te Tteit te verlaten, hem ter
hulp van leper te zien snellen en hem
aldus in zijn marsoh te verslagen; maar
de algemeene bevelhebber van het leger
in het Noorden, toen hij zich in zijn ver
wachtingen bedrogen zag, besloot tot een
werkelijke belegering over te gaan. De
omsingeling werd door de brigade van
Vandamme voltooid en een poging der be
legerden ten getalle van 2000 om langs
de Meenenpoort de insluiting te breken,
werd verijdeld en ze werden met verlies
teruggedreven Deze mislukking werd door
verscheidene andere gevolgd: onmogelijk
heid van de omsingeling te doorboren,
zooals men verhoopte, tusschen het kanaal
van Boezinge en St Jan; uitvallen, altijd
met verlies teruggeslagen; vruchtelooze
poging van Clerfayt om ter hulp te komen
aan de stad. Generaal Pichegru intijds
verwittigd viel hem aan vóór Langemark,
dwong hem zich in wanorde op Torhout
en Tielt terug te trekken en bleef meester
op het slagveld.
Den 11 Juni schreef generaal Moreau
aan den generaal-majoor bevelhebber de
Salis een brief om hem te bevelen de stad
over te geven. Een beleefde maar krach
tige weigering beantwoordde die vraag en
de beschieting herbegon heviger dan ooit
langs weerskanten. Rond middernacht,
van 11 tot 12 Juni, ontstond brand in de
stad, in de Elverdingestraat, wat de be
schieting van den aanvaller deed toene
men. Het boek van Musset-Pathy Ver
haal der bijzonderste belegeringen van
1792 af tot 1803geeft omstandig ver
haal van de tijdelijke overmacht van ge
neraal Clerfayt die versterkingen van het
leger der Bondgenooten uit Doornik ont
vangen had. Door dit relaas over het be
leg zien we dat de aanvaller slechts over
gering geschut beschikte om de stad leper
te doen vallen, 't Is slechts den 17 Juni,
's morgens, dat hij vuurde met al zijn
vereenigd geschut hetwelk maar uit 28
kanonnen bestond, terwijl de belegerde er
over meer dan 100 beschikte. Voor de
eerste maal overdonderde het geschut van
den aanvaller dit van den belegerde. Rond
11 uur 's morgens hield het geschut der
vesting op en bijna onmiddellijk daarop
werd de witte vlag op den aardwal van
het bolwerk Kr 3, aan het einde der Tor
houtstraat, geheschen. Generaal-majoor
de Sails zond onmiddellijk een afgezant
naar generaal Moreau en een brief, eenige
uren later gevolgd door zijne voorstellen
tot overgave. Deze werden definitief aan
vaard en geteelfend op 18 Juni te 3 uur
's morgens. Het garnizoen, nog 6000 man
sterk, gaf zich krijgsgevangen. Maar ge
zien zijn schoone verdediging mocht het
de vesting verlaten met al de gewensclite
oorlogseer en zijn wapens en vlaggen aan
den voet van de borstweringen neder leg
gen. De troepen van Hessen en Hanovre
verlieten de vesting den 19 Juni om 5 uur
's morgens langs de Bellepoort en de
Oostenrijkers denzelfden dag om 8 urn
's morgens langs de Meenenpoort. De
Franschen vonden in de versterkingen
meer dan honderd kanonnen, meerendeels
uit brons; meer dan 40 duizend vaten
buskruit, geweren, kanonballen, bommen
en granaten in groot getal en vooral een
grooten voorraad graan zoowel ln de open
bare magazijnen als bij de bijzonderen.
De stad had over 't algemeen weinig
geleden behalve de deelen gelegen tus
schen de Boterstraat, de Beenhouwer^
straat en de Elverdingestraat waar ver
schillende huizen en kloosters opgebrand
of bijna volledig vernietigd waren.
Na deze overgave van leper zetten de
Franschen hunne reeks overwinningen
voort en namen achtereenvolgens Charle
roi, Mons, Oostende. Doornik, Oudenaar
de, Gent, Brussel, Mechelen, Leuven, Na
men, Nkuwpoort, Huy, Sint Truiden en
Luik in.
Alleen de versterking van Luxemburg
kon tot 12 Juni 1795 weerstaan.
Van 1794 tot 1814 verdwijnt Belgie van
de kaart van Europa. Ons land was door
Frankrijk ingelijfd en zooals dit land in
departementen verdeeld. PYRÈ8.
Voormezele is een klein dorpje, vier
kilometer Zuidwaarts van leper gelegen.
De tram Ieper-Kemmel voert U tot op
een tiental minuten van de dorpplaats.
Voormezele was begrepen onder de 800
parochiën, die omstreeks 774 in 't Bis
dom Terenburg lagen. In 't jaar 1100,
onder Robrecht van Jerusalem werd er
een klooster van Reguliere Kanunniken
gesticht.
De tweede proost Isaftc stond in groot
aanzien bij het Hof van Vlaanderen. Drie
of viermaal reisde hij naar de Eeuwige
Stad, waar hij door den Paus, Euge-
nlus III, ontvangen werd. Hij ontving
uit de handen van den Paus verschil
lende kostbare Relikwiën en bekwam al
lerhande voorrechten en weldaden. De
kostelijkste gift was de Relikwie van het
H. Bloed. Daarvan getuigen een zeer oud
document van de voormalige abdij van
Voormezele en ook de archiefstukken van
leper, die verklaren dat het H. Bloed van
Rome naar leper overgebracht door den
Proost Isaac op 29 Juni 1152 stoetsge
wijze van deze stad naar de abdij van
Voormezele werd overgebracht.
Dat de monikken met veel zorg over de
kostbare relikwie hebben gewaakt, be
hoeft geen betoog. ZIJ vereerden tusschen
de stillen muren van het klooster het
dierbaar Bloed Christl, zonder de pracht
of praal zooals het te Brugge geschiedde,
door het toedoen der graven van Vlaan
deren.
Des Vrijdags was de relikwie in de kerk
ter vereering uitgesteld en wellicht kwa
men de geloovigen uit den omtrek, ln
groot getal ook uit Fransch Vaanderen
toegestroomd.
De proost Willem Dewltte, gestorven ln
1458, liet een nieuw Ciborie of Schrijn
vervaardigen. Een ander proost, Jan Van
Moortgate, in 1594 bezorgde voor het H.
Bloed een nieuw Schrijn in zilver en ln
1664, werd de Relikwie onderzocht door
de Heeren Vikarissen van 't Bisdom
leper, Sede VacanteIn hun verslag
lezen wij het volgende:
o Daar was een klein koffertje, met ko
peren slot, versierd door allerlei gekleurd
glas. Daarin stond een doos of Ciborie
met gele zijde overdekt en waarop ge
schreven was: Jesu. In deze doos lag een
paksken, de grootte van eene kleine noot
in een perkamenten band gewonden waar
op geschreven stondDe pulvere San
guine Christl intincto 1.1. z. Stof door
trokken met Bloed van Christus.
't Was in jaar 1664 dat de Confrérie
werd opgericht.
In 1566 werd de proosdij de prooi van
de beeldstormerij. Slechts in 1620 werd
het klooster heropgebouwd.
In 1667 werd het tot abdij verheven en
was gekend onder den naam van l'opu-
lentom reden harer uitgestrekte eigen
dommen.
In 1794, op 10 Mei, werd het klooster
in brand gestoken door de Fransche. Re
publikeinen, ook de kerk, eigendom van
't klooster en tevens parochiekerk. Deze
werd heropgebouwd in 1807 door Z. E. H.
Dominicus Calve, een der laatste monik
ken der abdij, en voltooid in 1811. De
onderpastoor, E. H. Parein, liet het prach
tig jaarschrift in den muur beitelen:
Succedo Combustis
Ze werd onder den laatsten oorlog
gansch vernield. Ze herrees in Neo-Ro-
maanschen bouwtrant, werk van-den Heer
J. Coomans, bouwkundige te leper.
In den loop der eeuwen moest het H.
Bloed van Voormezele meermalen in vei
ligheid gebracht worden, o. m. tijdens de
Fransche overheersching op het einde der
18" eeuw, wanneer de kerk van Voorme
zele gansch werd afgebrand. De kostbare
Relikwie werd in zekerheid gebracht in
eene heimelijke plaats of Refuge der
Paters te leper.
In 1802 werd het H. Bloed met veel
plechtigheid naar Voormezele wederge-
bracht.
Tijdens den oorlog 1914-1918 werd Voor
mezele ten gronde vernield. E. H. De-
smed't, pastooir, liet de Relikwie van het
H. Bloed in den kelder der pastorij met
sen. Wanneer hij vernam dat de pastorij
gansch vernield was, kende hij geen rust
meer. Eerw. Zuster Marie-Agnes, van 't
klooster te Voormezele, die met hare me
dezusters te Dikkebusch verbleef, bekwam
de toelating harer Overste naar Voorme
zele te komen om de Relikwie van het
H. Bloed te redden. Mijnheer Dejonghe-
Gryson, bediende te leper, bood zich aan
om de moedige Zuster in deze stoutmoe
dige taak te helpen. Nabij het dorp ge
komen, werden zij door de Engelsche
wachten aangehouden en onder geleide
van twee Engelsche soldaten naar Dikke
busch teruggebracht. Eerw. Pater Keam,
Redemptorist en Aalmoezenier van 't En
gelsch leger dit vernemende, kwam in den
nacht van 12 Febr. 1915 naar Voormezele
en gelukte erin de Relikwie van het H.
Bloed te redden. Hij bracht ze naar Dik
kebusch over, waar zij vereerd werd op
Zondagen 14 en 21 Februari 1915. Den
22 Februari werd de H. Relikwie door de
zorgen van E. H. Vantemsche, Onderpas
toor van Voormezele, naar Reningelst ge
dragen waar hij haar toevertrouwde aan
de Zusters van 't klooster van Voorme
zele. Deze Zusters verhuisden eerst naar
Abeele, waar ze het H. Bloed lieten ver
eeren en trokken daarna met hun schat
naar Lourdes. Daar bleef de kostbare
schat goed bewaard tot aan het einde
van den oorlog. In 1920 bracht E. H. De-
smedt de Relikwie uit Lourdes naar Voor
mezele terug, en op 6 Juni 1920 had reeds
de processie plaats onder den toeloop van
een groot getal bedevaarders.
('t Vervolgt.)
NAAR
LOURDES OOGST 4-12rechtstreek-
sche treinen en treinen via
;Parijs en Lisieux.
SEPTEMBER 5-12: Li-
sieux - Mont-St-Miohel-Ne-
vers.
Inlichtingen Secretariaat, Plein, 13a,
KORTRIJK.
TE TRIER
Ter gelegenheid van het Heilig Jaar zal
de Heilige Lijkwade, waarmede O. L. Heer
Jesus tijdens zijne passie gekleed was, van
23 Juli tot 3 September aanst. uitgesteld
worden in de Kathedraal van Trier
(Duitschland).
In de geschiedenis is het een groote
zeldzaamheid dat de Heilige Lijkwade ten
toon werd gesteld en telkens gebeurden
bij de uitstallingen talrijke mirakelen. BIJ
de laatste uitstalling hebben meer dan
2 millioen personen de Kathedraal be
zocht. Van nu af worden reeds ln alle lan
den speciale treinen ingericht naar Trier
om de geloovigen toe te laten de Heilige
Lijkwade te aanbidden. Men voorziet ook
voor dit Jaar een overgrooten toeloop van
volk.
DE LUCHTWEGEN IN AFRIKA
GOUVERNEUR DER PROVINCIE
WEST-VLAANDEREN
De intrede te Brugge van den heer Hen
ri Baels, die bij Koninkl. Besluit tot Goe-
verneur der Provincie West-Vlaanderen
werd benoemd, is vastgesteld op Maandag
26 Juni eerstkomend. Deze hooge ambte
naar zal in de statie aankomen om 15.15
uur. Hij zal er door den heer Burgemees
ter Van Hoestenberghe en door de hee
ren laden van het Schepencollege verwel
komd worden. Stoetsgewijze zal hij naar
't gouwhuls geleid worden, langs de Sta
tieplaats, Zuidzandstraat, Steenstraat en
Groote Markt. In het gouwhuis zal hij
door de leden van de Bestendige Afvaar
diging ontvangen en verwelkomd worden.
Onmiddellijk daarop zal hij zich de over
heidspersonen laten voorstellen.
iBBBaHBaaaaaHsaBEHiaigBHEaa
Mussolini's schoonzoon op de
W ereldconf er entie
Graaf Ciano, getrouwd met Mussolini's
dochter, zetelt te Londen op de Wereld
conferentie als Italiaansch-afgezant. Men
ziet hem hier wijl hij zijn hotel verlaat
om de vergaderingen te gaan bijwonen.
WIE WINT HET MILLIOEN?
LEENING
DER VERWOESTE GEWESTEN
5 P. C. 1923
Dinsdagmorgen had in de Nationale
Bank te Brussel de 121* trekking plaats
van de Ieening der Verwoeste Gewesten
5 pet 1923.
Reeks 114444 nr 1 wint een lot van 1
millioen.
Reeks 120645 nr 3 wint 100.000 frank;
reeks 13794 nr 3, reeks 92270 nr 4 en reeks
299915 nr 2 winnen elk 50.000 frank.
be andere nummers van voormelde
reeksen zijn betaalbaar met 550 frank.
«SBBBBBiaSaaBBBBBBBBBBBBBflflBB
Het Bruine Huis te Weenen
In Oostenrijk wil men van geen Nazi's
weten; deze worden overal vervolgd en
ontbonden. Hun huizen worden gesloten
en hier ziet men het Bruine Huisder
Nazi's te Weenen dat door de Oosten
rijksche politie komt gesloten te worden.
j Deze Chineesche autovcerder die door
I een stad reed met overdreven snelheid
werd op heeterdaad aangehouden en
mocht 24 uren in stad rondwandelen in
deze plank met hoofd en duimen vast
geschroefd.
Zulke straffen moeten ze wel onthouden!
De Koning van Zweden, bij zijn 75* verjaring. Hier de Koning, met zijn schoon
zuster, Prinses Ingrid en haar dochters Pinsessen Astrid (links) en Margaretha en
Martha (rechts).
Het Instituutder Fransche Coloniën
te Parijs werkt neerstig om de luchtver-
bindingen met Frankrijk en de Afrikaan-
sche coloniën te verbeteren. Hier is kapi
tein Wauthier bezig eene voordracht te
geven over zijne laatste vlucht ln Noord-
Afrika.
bij SANSEN-VANNESTE, POPERINGE.
Gebruikt Chicorei
Wyppeiier-TaSTin, 't is de beste.
OP AL UWE AANKOOPEN
On1ERUOGAVE - ZEGELS
DeLHAIZE DE LEEUW J* i
I
loren schroot waardoor zij lichtjes bleef
hinken. In 1931 schonk zij het leven aan
een kindje, wat voor haar noodlottige
gevolgen had. Van dan af hadden lin
kerbeen en -d'ij allen dienst geweigerd,
haar knie kon zij niet meer plooien en
sedert een jaar had zij afgezien van alle
geneeskundige hulp daar niets beternis
aanbracht in haar droeven toestand.
's Morgens was zij ter H. Tafel gena
derd te Meetkerke vooraleer naar Oost
akker te gaan. Haar man, twee harer
kinderen, haar zuster en de vroedvrouw
van Meetkerke vergezelden haar naar
Oostakker.
Om 10.30 uur ongeveer, begaven zij zich
naar de grot. De vrouw bad, dronk water
uit de bron en ontstak enkele kaarsen.
Plots voelde zij een rilling door haar heen
en voelde dat zij weer steunen kon op
hare beide beenen. ZIJ liet haar krukken
vallen en riep: o Ik ben genezen».
Het volk verdrong zich rondom haar en
hief lofzangen op. Evenwel hinkt zij nog
lichtjes op de linkerhlel.
Het spreekt van zelf dat die genezing
heel wat beroering teweeg heeft gebracht
te Oostakker en te Meetkerke.
EEN VIERDE VERSCHIJNDAG
AAN TILMANT COME?
ZIJNE WONDERBARE GENEZrvr
HOUDT AAN.
HU ZAL ZIJN WERK HERVATTEN
Zondag morgen was Tilmant Con«
men met zijn vrouw, terug naar eA"
raing getrokken, uit dankbetuiging. N
bleek uit de houding en handeling'.**'
Tilmant Come, alsmede zijne verklar-
gen, zou O L. Vrouw zich nogmaals -,»
toond hebben aan hem.
De verschijning zou zich als volgt voor
gesteld hebben: Nadat Tilmant nogm-.j'
gebeden had nabij den meidoorn der pot
de kapel der zeven weeën, en op de pl|5
waar hij genezen werd, riep hij plots,
armen open: Ik zie HaarHet waa ay,
het tweede tientje dat hij bad op c,
plaats. De oogen steeds op den meidoorj
gevestigd, met bevende stem, noemde rjj
Haar Notre Dame de Bóringen vrij»
Haar een gunst voor de bedrukten, vo<*
de kinderen die Haar hadden gezien, voor
zijne familie', en een gunst voor de arm»
zondaars <-opdat iedereen ons zoude ge.
looven en U mede zou aanroepen
Luidop zegde hij weerom woorden di«
hij scheen te hooren: Montrez-vous a»
monde. J'exauceral vos voeux. Prler,,
(Vertoon U onder het volk, ik zal uw»
wenschen verhooren. Bid).
HIJ zag, verklaarde hij daarna, haar
glimlach en weder las hij in het Waalscj
op het neerhangend bleekblauw lint vap
haar gordel: Notre Dame de Béring.
Zij zag eruit als een wonderbare schoor»
dame van rond de 18 Jaar en zij rustte op
een wolk boven den meidoornstruik.
De genezing van Tilmant Come houdt
steeds aan en de geneesheeren kunnen er
geen wetenschappelijken uitleg voor ge.
ven. Volgens de radiographische opnamen
vertoont zijn ruggegraat nog steeds zelfde
teekens en volgens de wetenschap zou hi|
niet kunnen gaan noch eenige ernst!?»
beweging maken. En toch gaat de map
zooveel hij wil, kan hij buigen, bewegln.
gen maken zoo goed als gelijk welk an.
deren mensch en zware gewichten weer.
om op tillen. Hij is naar de fabriek ge.
trokken waar hij vroeger werkzaam war
en werd weerom aanvaard in zijn vroe-
geren lastigen dienst. De direktle der fa.
briek laat hem evenwel alle vrijheid om
zijne godsdienstige dankbetuigingen t»
uiten.
Een novene wil hij doen voor O. h
Vrouw en alleen als hij zekeren grootep
aandrang voelt om naar Beauralng t»
gaan, gaat hij er.
BIJZONDERE ZEGEN
VAN Z. H. DE PAUS VOOR DE
KLEINE VOISIN.
Naar wordt bericht zou de kleine Vol.
sin in het bezit zijn van een brief uit
het Vatikaan waarin Z. H. de Paus zijn
bijzonderen zegen verleent aan de kleine
knaap Volsin.
DE BISSCHOP VAN NAMEN NAAR
HET GENADEOORD.
Op Maandag 26 Juni gaat Mgr Heylen
naar Beauralng om er het H. Vormsel
toe te dienen. Hij zou er een bijzonder
verhoor hebben met de kleine Voisin.
NOG MEER
MERKWAARDIGE GENEZINGEN?
Verleden week hebben wij reeds he!
geval uiteengezet van den jongen Heet
Hubert Dewolf uit Turnhout, die ver-
klaart dat hij wonderbaar genezen werd
te Beauralng van eene kwaal aan de
ruggegraat. Zijn geval was vroeger door
de bijzonderste dokters uit Limburg ep
Antwerpen onderzocht en hij werd door
allen ais ongeneesbaar geacht.
Hij leed aan aderverkalking en rugge-
graatvliesontsteking en het is na zijn
bezoek te Beauraing dat zijne genezing
ingetreden is.
Men meldt ook nog uit Antwerpen
dat een 80-jarige ouderling, die door eer.»
dubbele longontsteking aangetast was, na
een novene gedaan te hebben ter eere van
O. L. Vrouw van Beauralng, op den laat
sten dag volkomen genezen werd. De man
was veroordeeld door de geneesheeren en
thans is hij weer kloek en gezond.
Nog wordt aangehaald dat een per
soon, die een wonde aan den vinger hal
en die bleef etteren, na een beroep op
O. L. Vrouw van Beauralng de wondt
geheel genezen werd en alleen een lit
teeken overbleef.
Verders wordt nog aangehaald, dat
een vrouw uit Rocroy na een beroep op
O. L. Vrouw van Beauralng, genezen word
van zweren aan de maag.
Ook nog van een klein meisje van
Beauraing die plots, na een gebed san
de grot, van een beenderziekte genezen
werd,
De kleine Dubois, van Rochefor:
leed aan darmenvergiftiging, en werd
eveneens genezen. Door den dokter we::
hem een geneeskundig bewijsschrift af
geleverd.
Wij vermelden deze feiten omdat c'.
ruchtbaar dienen gemaakt. Maar wij ze
ten alle geloovigen aan er niet mede tt
dwepen.
Stellig, wij gelooven aan het bovenna
tuurlijke en verwerpen niets A PRIORI
Wij rijn ten andere ten volle overtuigt
van de goede trouw van alle betrokken
personen, maar het blijft steeds voorzich
tig alle oordeel voor te behouden zoolaas
de Kerk haar advies niet gaf. En de Keri
heeft tijd.
Het weze nogmaals gezegd, zooals Z. E
Mgr Heylen, wachten en bidden
ONGEHOORDE TOELOOP.
De toeloop naar Beauraing wordt steed!
grooter en grooter. Alle dagen brenger
volle treinen en autobussen heele groe
pen volk aan, die O. L. Vrouw aldaa:
willen gaan vereeren. Somtijds werd <if
ordedienst bijna overrompeld, dat op
bijzondere dagen de plaatselijke politie
moest opgebeld worden naar het omlig
gende, om versterking.
Op H. Sakramentsdag, in den morgen
tijdens de verschijning aan Tilmant Co-
me, schat men, dat reeds ln den vroeger
morgen meèr dan vijf honderd personei
aanwezig waren.
NAAR BEAURAING
EN DE GROTTEN VAN HAN
MET KOSMOS
Op Dinsdag 27 en Woensdag 28 Jut1
richt Kosmos-Toerisme een tweedaagsch'
reis in, met luxe-Minerva autocars, ns»r
Beauraing, Dinant, Grotten van Han et
Namen, voor den spotprijs van 200 t
alle hotelkosten en tngangskaart ln
Grotten van Han inbegrepen.
Inlichtingen en inschrijvingen bij PAl'l
VAN BRUWAENE, Agent van Kosmos-
voor Poperinge en Omstreken, 16, Noord
straat, POPERINGE.
«o»
OPHEFMAKENDE GENEZING
TE OOSTAKKER
Op den morgen van H. Sakramentsdaf
zou te Oostakker zich eens een wonder
bare genezing voorgedaan hebben. U"
Meetkerke, kleine gemeente nabij Brugg'-
was de genaamde Vrouw Jer. LlnskeM'
Beausaert, 36 jaar, naar Oostakker l>
bedevaart gekomen. Sedert twee jaar w»?
rij aangetast door een pijnlijke kwaa-
aan het linkerbeen en -dij, zoodat A
krukken noodig had om zich te beweger-
In 1925 was zij geraakt geweest door ver-
(Vervolg vorige kolon).
op den Hippodroom der Groote Heerlijkt"'^
W oestensteen weg.
