(Jhpistüs=!{oning Katholieke Burgers, ca gen open ALLERHEILIGEN«ALLERZIELEN Politiek en Sociaal Allerlei Hervorming van den Staat De Vervlaamsching van het Gerecht KATHOLIEK WEEK3LAD VAN IEPER WEEKBLAD: 35 CENTIEMEN. 1' JAAR. Nr H Boterstraat, 17, IEPER. t WmmÊ-, De Taks op het Vervoer De miserie voor sommige gepensioneerde oudjes JÈk4 Een ongelukkig begrootingsjaar voor de Gemeenten Tusschenkultucr bij den Fruitboomteelt VLAANDERENS BEDEVAART NAAR ROME Gebruikt Chicorei Wyppeiier-Taffin, 't is de beste. Z0NDAG 29 OKTOBER 1933. «DE HALLE» Katholiek Weekblad van leper Bureel: ABONNEMENTSPRIJS VOOR 1 JAAR (per po6t),. In 't I.and 13,60 fr. Frankrijk 35,— fr. Congo, Engeland 40,fr. Amerika, Canada en an dere landen CO,fr. I TARIEF VOOR BERICHTEN: KJltgeVSF? 6ANSEN VANNESTE, rbpëringe Tel. Poperinge N' tPostcheckrekeiiing N' 15.579. Kleine berichten per regel 1,00 X?. Kleine berichten (minanum) 4.00 fr. 2 fr. toel. v. ber. met adr. t. bur. Berichten op 1" bi. per regel 2.50 fr. Berichten op 2* bi. per regel 1.75 fr. Rouwber. en Bedank, (min.) 5.00 lr. Te herhalen aankondigingen prijs op aanraag. Annoncen rijn vocrr.f te betalen en moeten tegen den Woensdag avond ingezonden worden. - K.cir.e berichten tegen den Donderdag reen. INWIJDING DOOR Z. EM. KARDINAAL VAN ROEY VAN HET DIOCESAAN MUSEUM TE MECHELEN Op den feestdag van Christus-Koning Is het niet ongepast een woord te reppen over de Fransche vrouw MARTHE DE NOAILLAT, die meest bijgedragen heeft om Christus-Koning en Zijn feest in de H Kerk binnen te leiden. Apostel en werktuig van Christus-Ko ning. Marthe de Noaillat (1865-1926) heeft in het boek dat haar levensbeschrij ving geeft, nogmaals bewezen, dat God de geringe middels uitkiest, om zijn macht en genade des te beter te laten uitstralen. Te Nevers (waar de zalige Bernadette Dverleed in 1879) was die jonge edele juf vrouw de spil van alle goede werken. Te Auteull gaf ze heele dagen catechismus aan arme klnders. In de jaren 1907-1908 en volgende, door reisde zij Frankrijk om geestelijke voor drachten, met veel bijval, te houden. Ze deed ook een reis naar Jeruzalem. Gedurende zeven jaren leidde ze een ttreng boeteleven in een klooster. Om gezondheidsredens keerde zij terug In de wereld en leidde voort haar leven van armoe en versterving. Dagelijks bad zij haar breviergebed op haar knieën, sliep op een stroomatte, gaf zich zelf de geeseling. onderhield een strengen vasten en bereidde zich zoo door loutering en onthechting tot de edele zending: Heraut van Christus-Koning. Zij gaat het huwelijk aan met een bui tengewoon deugdzamen christen, M. De- vuns. Het huwelijk wordt door God gezegend. Zij leven beiden voor hun kind: Marie- Josèphe. Die echtgenooten hebben meer dan een huwelijk aangegaan, een echt zielenver- bond, zij hebben geen andere ambitie dan Christus' Rijk. Zij bidden te zamen en werken te gaar voor het referendum bij het Episcopaat ten voordeele van Christus-Koning. Men schrijft 1920 en Benediktus XV 13 Paus. Hij keurt het referendum goed dat be oogt: De proclamatie van Christus' Ko ningschap en instelling van dit roemrijk feest. Marthe de Noaillat bad, werkte en or ganiseerde zonder ophouden, niettegen staande talrijke moeilijkheden. Het was een ware veldtocht. Het eerste jaar oogstte zij de 50 eerste bisschoppelijke handteekens. Met welke moeite dit werk gepaard ging, weet God alleen. Eindelijk kwam het handteeken van den eersten Franschen Kardinaal. In 1921 kwam de toetreding van het Apostolaat des Gebeds. Het referendum heeft zes jaar geduurd De eerste vier jaren hadden reeds 779 bisschoppelijke toestemmingen bereikt. Verders ging het heel rap. Het woord werd nogmaals bewaarheid: Wanneer de goede God een gedacht wil door de wereld verspreiden, Hij kiest een vrouwenhart. Marthe de Noaillat mocht sterven. De algemeene Overste der Assomptlon- nisten, Z. E. P. Quénard schreef over haar dood: «Haar afsterven is het rant soen van een groote gratie voor de kerk Het heeft haar dood gekost, 't is de bekroning van haar werk. Niet alleen apostel, maar ook slachtoffer van Chris tus-Koning. Het werk was afgeloopen, het werktuig mocht dus aan den kant gelegd wordsn. Zij stierf, en drie dagen daarna ont vloog haar kind schielijk uit het vaderlijk huis naar den hemel heen. Het moest bij moeder zijn. Den 12 Juni 1930 in de kapei der Visi tatie te Paray-le-Monial, werd haar echt genoot of beter weduwnaar tot priester gewijd. Zijn vrouw en kind zijn bij Christus- Koning om het eeuwig hosannah te zin gen, en hij knielt eiken morgen aan het altaar voor zijn Koning binst de Conse cratie. Het is nogmaals geschied dat tegenover de verwoede moderne kreten van een heidensche massa. Wij willen niet dat deze heersche over onseen broze vrou wenstcm met kracht en klem den liefde kreet heeft geslaakt: «Hij moet hser- schen! Ons toekome Zijn rijk! En wat een vrouw wilde, dat wilde God. KOUNC-FOU-T5EU Daar is groote verkiezing geweest in I Noorwegen; en door den nood der tijden zijn daar ook verschillige belangenpar tijen ontstaan, juiste gelijk dit hier het |g9Val is met Eurgerstrijd Zoo werd eene nationale neutrale par- I tij gesticht door een gepensionneerd offi cier, die met veel tralala de middenstand I en burgerij zou redden. Er werd ook een boerenpartij gesticht I die ook meende te moeten afscheuren van I de groote partij. Weet ge wat het resultaat was? Die nieuwe partijen haalden geen en- I kele zetel. Door het aftrekken van al die burgers- en boerenstemmen verloor de I groote partij 12 zetels. De socialisten hebben die 12 zetels ge- wonnen! Dat is het werk van die redders! Ze graven hun eigen graf. Ook dit staat ons te wachten indien de Kath burgers de oogen niet openen. Begrijpen de Katholieken die meeruk ken in het avontuur van Eurgerstrijd hunne zware verantwoordelijkheid? Oogen open! Terug tot de groote Ka tholieke partij. In den schoot van deze partij dienen alle krachten verzameld dienen alle bezwaren in 't licht gebracht dient de Middenstand en Burgerij werken tot het behoud van zijn eigen plaats en taak; dienen alle voorzieningen getroffen tegen ontoelaatbare praktijken en maatregelen tot verlichting van lasten. De .ernstige toestand waarin we ver keeren vraagt iets anders dan verbrokke ling onder de Burgers. Terug naar het Katholieke front! Hij moet heerschen met wiens naam de «akten der martelaars» beginnen; onder de regeering van onzen Heer Je- zus-Christus... Niet onder de regeering van een Nero of een Trajaan, een koning of een keizer, maar onder de regeering van onzen ge zalfden Koning-Christus. De martelaren waren de gesneuvelde soldaten, de bloedgetuigen van Zijn Rijk. Nooit kon een vorst met al zijn krijgs macht bekomen van zijn onderdanen wat Christus-Koning met een zoet woordje vermocht: Volgt Mij. Voor dien Koning zijn alle gekroonde hoofden alsof ze 't niet waren. Hij heerscht, overwint en gebiedt nog, de Koning van glorie, de Koning van vrede, de Koning met zijn kruis, de Ko ning met zijn hart, de Koning der Ko ningen. A. B. i&asxsiEsseizBsaxEi&ESEaesasBisssüEB Deze week treden we November in en met November den kouden Winter. Doch laten we eerst November zelf aan het woord en luisteren wij naar zijn Weerberichten: Ik wierd November, dat is 't negenste ge- [naemd, en of ik d'elfste ben, nog heet ik onbe- [schaemd de negenste, ik eet de goente van de [boomen, ik maek de nachten lang, en doe den sla- [per droomen. We doen dan ook best het voorschrift van een antieke kalender te volgen: Ons gebiedt de maand November, dat wij ons met de kleederen bewaren, dat ons de vorst niet en moge schaden». Voor zeer veel menschen en sommige kloosterorders is het dan ook het gebruik met Allerhei ligen de dikke Winterkleederen aan te trekken, want: Boomen ontkleed, Menschen gekleed. Men noemt ook nog wel eens Novem ber de Slacht- of Offermaand, omdat de heidenen nu offers brachten om de goden gunstig te stemmen. De boeren in Vlaan deren slachten 't varken nu en brengen een zendeaan hun pastoor of eige naar. En al zijn dezen nu geen goden, ze zijn er toch ook gunstiger om gestemd, en dat heeft toch ook wel reden. Vredesvisioenen. Maar de eerste dag van November is nu juist geen winterbeeld of geen gure koude voor de zielen, 't Is meer dan zo merzon en heldere hemel. Want voor ons, lijk voor St Jan, breekt de liturgie van het Allerheiligen feest de hemelen open. Daar ligt voor ons oogen de hemelsche stede: daarin in 't midden op den troon, God,Onze Heer en daarbij het Lam; er voor de ouderlingen in 't wit en de vier symbolische dieren, er rond de engelen bij duizenden en de ontelbare gemerkten met het teeken der gelukzaligen, uit alle volk, alle taal, alle stam, en daartusschen onze ouders, onze broeders, onze kinderen. Daar is geen haat, geen twist. Daar is geen strijd, geen oorlog. Daar is liefde, daar is vrede. Daar is de Vrede van Christus in het rijk van Christus. De Zielewagen. Maar nog denzelfden Allerheiligendag valt de treurnis in. De kerk en het koor, het altaar en de priesters, nog zoo pas in 't wit en in 't licht, verschijnen in 't don ker en in 't zwart, 't Is Allerzielen. Op AUerheiligenavond huilt de wind. De men schen zeggen dat het de zielewagen is, die rijdt door de lucht. De klagende wind beduidt het smeeken van de zielen om verlossing uit het vagevuur. Maar dikwijls is die donkerte om Al- ierzielert te zwart, dë treufnis te droef. Ook Allerzielen kan gezien als een vre- devisioen. Want hemel, aarde en vagevuur zijn toch de ééne Kerk en de groote ge meenschap waarin alle levende leden deel hebben aan het Bloed en het Lichaam van het Lam. Vriendschap en liefde, een heid en vrede is er tusschen allen. Met Allerzielen spannen de heiligen in hemel en op aarde meer dan ooit samen in vu riger ontferming over degenen die in vre de ontslapen nog boeten in de vlammen, maar spoediger kunnen verlost als er vu riger wordt gebeden. Nu wordt er, zei Augustinus, in eene algemeene herdenking van de zielkens voor allen gebeden, zon der een naam te noemen, opdat zij die geen ouders, geen kinderen of naastbe- staanden of vrienden hebben, nu van de goede gemeenschappelijke Moeder, de Kerk, dezen liefdedienst zouden ontvan gen. Vrede op aarde. Maar waarom alleen vrede voor den he mel en 't vagevuur? Waarom geen vrede voor de aarde? Daar is toch ook het Rijk van Christus en moet leven Zijn vrede. Waarom is er dan geen vrede? Omdat er menschen zijn die niet in den vrede op aarde willen gelooven; om dat er menschen zijn die bestrijden wat tot vrede van de menschen strekt: Chris tus en zijn Rijk van liefde en vrede; om dat er menschen zijn die liever brullende leeuwen willen zijn en geen vredige lam meren willen worden; omdat er menschen zijn die niet anders kunnen dan altijd oorlogskreten slaken en rondom zich ten oorlog verzamelen al de ontevredenen die de bitterheid in hun hart niet kunnen verbijten. En velen, zelfs goedaardigen die geen vlieg zouden kwaad doen, ze denken dat dü&r de waarheid is. Maar dat is noch de leer van Christus die vrede bracht aan de menschen van goeden wil. Noch de leer der Kerk die nooit ophield den vrede te prediken en de oorlogsmonsters sloeg met de straf van den ban. Dat is noch de leer van Pius X die weigerde de legers te zegenen maar alleen den vrede wilde gebenedijden. Noch de leer van den vredelievenden Benediktus XV met zijn onsterfeiljken op roep tot de strijdende volkeren in den grooten oorlog. Noch de leer van Pius XI die niet anders wil dan den Vrede van Christus in het Rijk van Christus. Nu Allerheiligen en Allerzielen, de fees ten van vrede en gemeenschap, in aan tocht zijn, nu moeten we bidden dat niet alleen de dooden, maar ook de levenden en de volkeren vredevisioenen zouden zien. Persdienst Credo. P. L. Luyts, o. p. Dondercfig ~Ï9 'deze^'ha'd^'onder groote belangstelling, de inwijding plaats der lokalen van het Diocesaan Museum, in het oud-Refugium van Tongerloo, Schou- tethstraat, opgericht. Hier ziet men Zijne Eminentie Kardinaal Van Roey tijdens de plechtigheid. .Bas3HBasEaaaasaaaB32aasi32ii'fiaaBBaaa3BaE:sBa3a»Ba2aBE53asa iBBassctiasazasEEBBasBEffBBaas !E222Z2saaDxaaasaasDHSBEznasaa door Volksvertegenwoordiger R.-D. De lïan Daar is voorzeker sedert den oorlog geen enkele taks bekend gemaakt die zulke eenparige en algemeens protesten heeft uitglokt dan de taks van 20 op het ver voer door de laatste besluit-wetten inge voerd. Dit moet nu juist niemand verwonderen en nog het minst van al de bureelen te Brussel, waar men dit stelsel had uitge broed. Men kon geen beter stelsel van taks uitdenken om een heele reeks zeer inte ressante middenstanders al met een keer de keel toe te knijpen en ze aan den boord van de faljiet te stellen. De aanleiding tot het leggen van dien taks is zonder twijfel geweest de bekom mernis de Nationale Maatschappij van Spoorwegen te beschermen tegen de zwa re konkurrentie van het vervoer op de baan door motorvoertuigen. Dit kan nu van het standpunt der Nationale Maat schappij heel schoon zijn, doch wij hou den staan dat het algemeen belang daar- meê verre van gediend is. Ten andere is er meer dan een opwer ping te maken tegen die manier van han delen. Het gaat niet op en het is niet duld baar, dat de Staat de Nationale Maat schappij op die manier ter hulp springt ten koste van partikulieren die zeker alle recht hebben in den Staat deftig hun brood te verdienen. Immers d6 Nationale Maatschappij is een Naamlooze Vennootschap lijk vele andere, het is GEEN VEREENIGING ZONDER WINSTGEVEND DOEL, die maatschappij werkt met het geld van iedereen, want de Staat is één van de grootste aandeelhouders en wanneer men zegt de Staat, dan wil dat zeggen, gij en ik en iedereen. Naast het groote voordeel dat die naam looze vennootschap MET WINSTGEVEND DOEL heeft gekregen, kapitalen te worden ter beschikking gesteld en ons heele spoor wegnet in uitbating te krijgen, geniet die maatschappij nog van tal van andere voordeelen, die haar in een positie stellen, waarop geen andere naamlooze vennoot schap in dit land aanspraak kan maken. Het is dan zooveel te meer ongewettigd dat de regeering die maatschappij nog eens terhulp komt om haar te bevoordee- ligen, terwijl andere menschen en inrich tingen en in de eerste plaats da kleine en ae gemiddelde vervoerinrichtingen worden benadeeld. Katholieken, wij gaan in Belgie een his torisch oogenblik te gemoet! De leiders der verscheidene groepeerin gen van de partij grijpen onverschrokken en stout naar het vraagstuk van de her vorming van den Staat. Om zulkdanig ontwerp vruchtbaarheid en welslagen te verzekeren, moet terzelf- dertijd in al de gelederen van de katho lieke meening van het land een strooming opbruischen ten voordeele dezer hervor ming, zooniet blijft het werk onzer leiders een doode letter voor het volk; het bevel van een staf zonder aanknooping met zijn slagscharen; we worden getuige van een gedweeë onderwerping, van een gela We weten nu ook wel, dat naast de Na-I ten er zich-bij-neerleggen, niet van de tionale Maatschappij van Spoorwegen rukwind die in duizelingwekkende vaart er nog andere organismen en personen de volkswil omwoelt, zijn, die er alle belang bij hebben, dat Sinds vijftien jaren heeft de Katholieke het vervoer per motorrijtuigen zwaar Partij alle waarden, dus zichzelf, prijs- wo.*dt beiast, namelijk de zeer groote en gegeven, internationale vervoerdiensten, doch het Onder den dekmantel, eerst van de is geen reden om terwille van die groote zeer heilige Union Sacrée en daarna vervoerdiensten al de kleine lam en dood van de flnantieele en economische sanee- te leggen. ring van het land kenden we de ramp- Het ALGEMEEN WELZIJN gebiedt dus zalige Drieledige Regeering, regeering van eenieder ten krachtigste verzet aan te laksheid, middelmatism, die om het teekenen, tegen die manier van doen er. land te Dienen alle moreele en geeste- het is wel opmerkenswaardig dat geen lijke waarden doodde. Waar geen Waar enkel ministerie de verantwoordelijkheid heid. waar geen Doctrine is die onze durft opeischen, die taks te hebben het strijd vergt, daar is er noch politiek, noch levenslicht gegeven!! Staat. Men leidt geen gemeenschap door Thans behoort die eerste taksatie even- toepassing tevens van het collectivistisch wel bijna tot het verleden. Immers Mi- marxisme, van het individualistische libe- nister Jaspar heeft Dinsdag in de Kamer ralisme en het spiritualistische katholi- reeds een ontwerp neergelegd waarbij de cisme. Zij wilden ons geluk verzekeren, taks wordt gewijzigd en wordt gebracht onze geldbeurs verdedigen en ze deden op 5 voor alle vervoer, dus niet alleen Belgie uitbloeden, voor het vervoer per motorrijtuigen. Het mangelde onze Katholieke Partij Daarmeê is echter nog niet alles gezegd, aan moed om na deze proefneming de Het volstaat nog niet het bedrag van teugels van den Staat in eigen handen de taks te wijzigen. Het voornaamste is te nemen. Het staat vast dat in decadente wel, dat de toepassing van de taks op parlementaire regiemen een sterke wil het een redelijke en menschelijke manier steeds haalt op een meerderheid. Echter wordt verordend. Immers het gaat niet zonder gevaar is de wilsdaad dan gesteld op, voermans, als degene die w? bijzonder niet. Voor dit gevaar zijn de onzen ge in onze streken kennen, de boodjes, die weken. Het vraagstuk is vraagstuk ge- zoovele kleine-ayekage meeneipen er toe bleven; een oplossing bleef uit. Elk uit te verplichten ach te doen vergezellen stel heeft den toestand dreigender ge- van een bediende, die zich kan gelasten maakt, nu is het ordewoord: «Vandaag met het invullen van vrachtboeken en oplossen! Morgen sneuvelen.» het afleveren van vrachtbrieven. Die een- Reeds in 1926 hebben we in het Verbond voudige menschen moeten door zulke for- der Katholieke Vereenigingen en Kringen malitsiten, al is de taks van 5 dan ook het vraagstuk besproken van de hervor- nog dragelijk, toch den dieperik in. om- ming IN den Staat t. t. z. de gedeeltelijke dat zij zich de weelde van een bediende hervorming van eenige onzer instellingen; niet kunnen veroorloven en omdat ze op het programma dat ditzelfde Verbond meestal ook over de noodige schrijfvaar- op het Kongres van Dinant den 4 en 5 digheid niet beschikken om die formalitei- November zal afhandelen prijkt: de her ten te vervullen, en aldus stellen ze zich vorming VAN den Staat, bloot aan gedurige overtredigen en ver- Het Kristen Werkersverbond tast in de- volgingen. zelfde richting en zal reeds dienaangaande We zullen er dus ten zeerste op aan- verslag over de werkzaamheden uitbren- dringen dat het systeem van toepassing gen te Gent een week nadien, zou worden vereenvoudigd. We meenen Op 22 November zal te Brussel de Ka- evenwel reeds te weten dat men in de tholieke Unie ditmaal, de beslissende stap ministerieele bureelen een stelsel aan 't zetten naar de nieuwe orde. bestudeeren is dat het voordeel zal heb- De Katholieke Partij zal dus kategoriek ben heel wat eenvoudiger te zijn als het afbreken met het verleden. De Staat zoo- eerste dat men zinnens was in te voeren, als hij nu ineensteekt, is volgens haar Het nieuwe stelsel van toepassing zou onleefbaar; de oorzaken van zijne ont- gezocht worden in een systeem van ticket- binding zijn te zoeken in de diepe invloed ten evenals er voor het personenvervoer van het marxisme op onze politiek, en in een buitensporig immoreel individualisme. Het herstel van ons land moet noodza- op de autobussen wordt afgeleverd. niet noodig hebbende, omdat ze niet goed iBBSiBBSEBBBflBasBBHMBBEaaHiBBBBiBMBflBBBBBaaBaaBBBiiaBB PRINSES ASTRID OP EEN FANCY-FAIR ^rinses Astrld bezocht ook csn fancy-fair in openlucht geopend door katholieke .er.!«iagea te Brussel. Hierboven ziet men haar in den stand van het Rood- Kruis wijl rij het guldenboek gaat teekenen. Daar zijn heel wat oudjes die sedert maanden hun ouderdomspensioen niet meer hebben getrokken, tengevolge van de toepassing der maatregelen die wer den genomen, krachtens de volmachtbe- sluiten. De geweldige kampagne die werd ge voerd tegen sommige zeer schreeuwende misbruiken op dit gebied heeft voor ge volg gehad, dat men bij de toepassing van de nieuwe maatregelen wat al te streng is opgetreden tegenover zekere zekere oudjes. Menschen, die over geen middelen van bestaan of over inkomsten beschikken werden uitgesloten van het pensioen, of althans werd de uitbetaling van hun pen sioen geschorst omdat hun dossier terug moest worden onderzocht. Die schorsing is ingegaan sedert Juli 1833, zoodanig dat die oude sukkelaars nu reeds vier maanden zonder pensioen tje zitten. Wat is daar de oorzaak van? De eerste schifting der pensioenen is gedaan door de arrondissementskommis- sarissen in overleg met de lokale overhe den. Die schifting heeft voor gevolg ge had dat er zoowat in alle arrondissemen ten van het land 28 pensioengerech tigden werden geschorst. Jammer genoeg is men op sommige ge meenten wat al te partijdig te werk ge gaan en zijn er hier en daar oudjes die werden aangegeven als hun pensioen kelijk geschieden door een politiek die naar vorm en inhoud, in zijn gansche vol heid Katholiek is honderd ten honderd. De Katholieke Partij bevestigt einde aangeschreven stonden, omdat men door deze radikale houding, terzelf- MEENDE dat ze iets bezaten, wanneer dertijd genomen door de verscheidene juist het tegenovergestelde waar was, enz. groepen die ervan deel uitmaken, zijn Die gevallen worden nu echter vooraf *L: onderzocht, doch dit laat niet staan dat ,n Si*1™K degenen die op zulke onwillekeurige wijze 5®f wnrtnm wl tnrt te werk gingen een zware fout hebben be- nn™ tnn ffann tfepnovpr rlip nnrip heeft ze begrepen het Ideaal dat onze jon gaan tegenover die oude sukkelaars. I ere generaties bezielt; begrepen dat, in- Verder was er ook een zeer strenger Ljjen nog de kioof die haar scliiedt uitleg gegeven aan sommige bepalingen van de jongeren overbrugbaar maken, het van de wet en zoo vielen er sommige uur van de Daad dringend is menschen aan, die hun pensioen merkelijk 1 hebben zien verminderen bij voortijds. tfl°erkrH^nehebtoi ""kfthoSemn-1 Hat «ansche land door moeten de Ka'Ch. van Renynghe de Vexvrle. tholieken even hoog bezield zijn als hun leidqrs. Leiders en massa, zij moeten Eén zijn. Een Ideaal! Een hartstocht! Weg de misverstanden, weg parochie- en kapel politiek, weg alle gezeur en gekijf onder Katholieken, alles dwaasheid uit het ver leden. Voor de nieuwe generaties van Katho lieken, die te leer gingen in de Katho'ie ke Actie, die hun geloof willen beleven en dit leven willen meêdeelen aan hun volk, voor wie Katholiek niet loutere etiket is, maar het beginsel van hun doen en laten, voor deze generaties die naar glorieuse horizonten opmarscheeren heb ben de oude verdeelingen alle zin ver loren. Demokraat, Conservateur, wij schrappen deze voorden. Het Evangelie is noch demokratisch noch conservatief het is de Waarheid levend en Universeel, De Staat van morgen wordt door de Katholieke Partij tot stand gebracht. In die Staat zullen de materieele en sociale belangen van allen worden geëerbiedigd en verdedigd, maar geleid naar het alge meen welzijn. Boven deze materieele be langen, boven het algemeen belang moet voor de mensch de Katholieke politiek een sociaal, moreel, spiritueel midden scheppen die hem toelate te bereiken de eenige reëele waarde, de eenige mensche lijke waarde, de waarde die hem leidt naar zijn eeuwig doel. Zich als eerste doel stellen geluk of welvaart te verzekeren is voor een Staat willen leven van utopiën Utopiën, droombeelden zijn het die een middelmatige, knusjes ingeduffelde, vege- teerende en liberale Staat nastreeft. Al leen d&.n betreden we den bodem der wer kelijkheid wanneer we het doel van den Staat stellen boven het Geluk, boven de Welvaart van de enkelingen. Er zijn maar twee soorten staten mogelijk, dit is duidelijk: een materialistische Staat zooals deze van Moscou, een spiritualisti sche Staat die moet zijn de onze, de Katholieke Staat. Het vraagstuk dat gesteld wordt in België kan tot eenvoudige vormen her leid. Europa van heden staat in gisting, In alle landen worden de formules ge zocht die de gemeenschappen redden moe ten uit den kuil waarin liberalism en socialism ze hebben geworpen. Overal brengt men een Ideaal waarvoor dat ver boven deze verderfelijke stelsels moet na gestreefd. Dit Ideaal heet Hoogmoed: Geweld-hoogmoed aan deze. ras-hoog- mosd aan gene zijde. In België willen wij niet van deze hoogmoed die tot uitspat tingen voert, wij willen een Fierheid hebben; de Katholieke fierheid te zijn de eerste Staat in Europa die het woord van Rome heeft begrepen, die de leer der encyclieken tot in de kleinste vezels van het staatsorgaan met den geweldig- sten en reinsten bloedslag beleeft. We staan voor den tweesprong: de Ka tholieke Staat of de materialistische, anti klerikale marxistische Staat. De Katho lieke Leiders van heden hebben het be grepen. De Katholieke opinie van het heele land moet met hartstocht en en thousiasme de evolutie volgen die begint met November 1933. KATHOLIEKEN! We keeren een bladzijde om in o>ze geschiedenis, deze van de Fransche Ke volutie. De drie woorden Vrijheid, Ge lijkheid, Broederlijkheid hebben de wereld gedragen tot aan den oorlog. Uw taak is het, op de bladzijde van morgen het motto te schrijven van onze Katholieke Staat! GEZAG, VERANTWOORDELIJKHEID, SOLIDARITEIT. Het is met die geest bezield dat ik U bid de verslagen te lezen van de dagen van Dinant, Gent en Brussel. Zij zijn de eerste etappe op den weg waarnaar ik kom te wijzen. cratische voksvertegenwoordigers een af vaardiging gestuurd aan den Eersten Mi nister de Broqueville, waaronder schrij ver dezes, en hebben met den Eersten Minister en den Minister van Sociale Voorzorg de kwesties betreffende die on gelukkige oudjes besproken. Op dit oogenblik wordt in het Parle- We hopen wel enkele verbeteringen te m€nt het wetsvoorstel besproken betref- verkrijgen, die van aard zullen zijn, de fende de Vervlaamsching van het Ge- ongelukkigste onder de ongelukkigen te- recht. rug in rechte te herstellen. Niettegenstaande de oude beloften van We willen hier laten opmerken dat we gelijkheid in rechte en in feite, niette- niet vragen dat terug misbruiken zouden genstaande de stelligste verklaringen van worden mogelijk gemaakt. NEEN, en drie- I Minister Jaspar, Oud-Eerste Minister, dat maal NEEN. De misbruiken moeten on genadig uitgeroeid, doch onder voorwend- I ssl misbruiken uit te roeien mogen on- schuldige oudjes niet getroffen worden. nen gedekt worden door nieuwe lasten! De rondzendbrief van Minister Poullet over deze kwestie is zeer kategoriek! In- De gemeenten, die erg geteisterd ge weest zijn door de werkloosheid in de jongste jaren zullen een ongelukkig en zwaar begrootingsjaar kennen voor 1934. Immers vele gemeenten staan nog aan zienlijke sommen ten achter inzake de lasten van de werkloosheid. Die sommen zijn van verschillenden aard. Daar is eerst en vooral nog te betalen een tusschenkomst vanwege de gemeen ten van 10 in de uitgaven door het Krisisfonds gedaan voor de werkloozen die de gemeenten bewonen, tijdens het jaar 1932. Die sommen mogen ontleend worden bij het Gemeentekrediet, wanneer ze niet te aanzienlijk zijn, doch wanneer ze niet te groot zijn, moeten ze in de begrooting van 1934 worden ingeschreven in den ge wonen dienst. Verder zijn er de sommen die door den Staat zijn voorgeschoten tijdens het jaar 1933. Dit geldt natuurlijk voor de ge meenten die aan de werkloozen een bijslag gaven. Die uitgaven loopen van 1 Ja nuari 1933 tot 15 Mei 1933. daarbij ko men er nog de sommen die werden be taald aan de werkloozen vanaf 15 Mei tot einde 1933. Tenslotte zijn er dan nog de lasten voor 1934, zijnde de bedragen aan de vóór de eeuwfeesten van 1930 het Vlaam- sche vraagstuk zou opgelost geweest zijn, is het op het gebied van taairegiem in het Gerecht nog treurig gesteld in Vlaan deren Dagelijks worden nog menschen voor het Gerecht geroepen in een taal die zij niet verstaan; bijna in alle Rechtbanken en Gerechtshoven van Vlaanderen wor werkloozen betaald door tusschenkomst I den de 4, 5 van de vonnissen in het van het Gemeenschappelijk Fonds en de Fransch geveid, en wij leven in 1933. Het 5 verplichtende tusschenkomst der ge- blijkt uit het verslag van Volksvertegen- meente in de uitgaven van het Krisis- woordiger Marck, dat de Handelsrecht fonds (Hoofdsteun). bank van Gent in 1931, 2.560 vonnissen Al deze laatste sommen moeten in den «We waaronder 16 in het Nederlandsch; gewonen dienst der begrooting 1934 der waren op de 1 497 vonnissen en gemeenten worden ingeschreven. kei in Nederlandsch geveld. Te Voor vele gemeenten zal dat een zwa- ^3rpenveIde de Handelsrechtbank 110 aan vnnniswn in 1081 wqnrnnd-pr enkel ren last beteekenen, die enkel zal kun 10.350 vonnissen in 1931 waaronder enkel 881 in het Nederlandsch. Als men de groote invloed bedenkt van het Gerecht op het cultureele- en ook op het zakenleven van een volk zal men aan begrijpen van wat groot belang zal het bed*flg dat ze tG b. talen hebben I up* voorstel waarover wli het heb- afgehouden worden ln het Gemeentekre- v^r v"ande™n °s diet op de so®»1®» Verschillende voorstellen werden vroe- deele der gemeenten worden gestort g€r ing€diend 0m dit vraagstuk op te Aldus zullen we het zien gebeuren, dac. hossen; de Parlementaire Commissie die waar de Staat verklaard dat er meer dan huidig voorstel voorbereidde, heeft genoeg belastingen zijn gelegd, er nog de bijzonderste elementen uit deze vorige zullen warden bijgelegd door de gemeen- voorstellen bijeengebracht. ten- Welke oplossing wordt er voorgesteld? De Regeering wil en cischt dat ook de Het wetsvoorstel gaat uit van het prin- gemeentefinancies worden zuiver gemaakt Cip0 Van de eentaligheid van Vlaande en dat aldus de heele financieele toestand i pgn en Wallonië, zooais het met de an- van het land, die van provincies en ge-]dert taalwetten het geval was. In Vlaanderen zal dus gansch de recht- beveling in het Nederlandsch geschieden, in Wallonië in het Fransch. Dit is een voudig en klaar. meenten Inbegrepen, gezond werden ge maakt. Blijft Brussel en enkele taaigrensge meenten. De Brusselsche agglomeratie, zooals zij door de taalwet op het bestuur werd vast gesteld is tweetalig; aan de personen die oinnen deze agglomeratie wonen wordt de taaikeuze gelaten. Willen zij iemand van Brussel voor het gerecht roepen, doen zij dit in het Fransch of het Neder landsch naar beliefte de verweer der mag het geding in de andere lands taal doen plaats vinden als hij het van in den beginne aanvraagt. Woont de ver weerder buiten Brussel, dan zal de taal van het geding Nederlandsch of Fransch zijn, naar gelang hij Vlaanderen of Wal lonië bewoont. Voor de enkele Vlaamsche gemeenten die binnen een Waalsch arrondissement liggen, en andersom voor de Waalsche gemeenten die onder een Vlaamsch ar rondissement vallen, was het moeilijk een oplossing te vinden. Het eenvoudigste ware zeker de grenzen der provincie's te wijzigen om ze in overeenstemming te brengen met de taalgrens. Dit zou moe ten het voorwerp van een afzonderlijk wetsontwerp uitmaken, en aan de regee ring werd gevraagd een oplossing in de zen zin voor te stellen. In afwachting worden deze gemeenten behandeld als zijnde tweetalig en mogen de rechtson- derhoorigen die ze bewonen, aan de vre degerechten en rechtbanken van hun ar rondissement vragen om gevonnisd te worden in hun eigen landstaal, alhoewel het niet deze is van hun rechterlijk ar rondissement. Voor wat de taal van de pleidooien aangaat houdt het wetsvoorstel rekening met de verworven rechten van de ad- vokaten. De advokaten die hun studie's eindigden vóór 1 Januari 1S26, zuilen vol gens het voorstel hun levenlang mogen plieten in de taal hunner keuze; voor de Brusselsche advokaten wordt deze datum terug gebracht tot 1 Januari 1930. Dit wil praktisch zeggen dat gedurende eene (Zie vervolg onderaan 7* kolom.) Thans wordt een groot standbeeld ge maakt van den beroemden Chinees'hen filosoof en godsdienststichter Koimg-Fou- Tseu, die 500 jaar vóór Christus in China leefde. Dit beeld, waarvan foto hierbo ven, wordt gemaakt door een Japanee- sche beeldhouwer en is bestemd voor een tempel van Yokohama (Japan). il)Sa3g!3l!aSBBSaBaS2ES"'22E=22-4 Wanneer de landbouwer een boomgaard aanlegt dan kan hij natuurlijk dz drie eerste jaren geen vruchten van zijn boomgaard krijgen, doch daarom moet hij den grond niet onbenut laten liggen, hij kan er gemakkelijk een tusschenkultuui* toepassen. Zoo kan hij het eerste jaar een tusschenkultuur doen gedijen van koolgewassen, het tweede jaar wortel- of knolgewassen en het derde jaar struik erwten of boonen. Deze landbouwgroenten zijn te verkie zen boven perzikstruiken of trosbessen, want daar de perzikboom maar na veer tien Jaren zijn volle opbrengst geeft, zou men hem juist moeten dan wegnemen om de ontwikkeling der hoofdfruit boo men niet te hinderen, en er is geen land bouwer die graag eer perzikstruik weg neemt of verplaatst wanneer hij in de jaren is van zijn totale opbrengst. Het is dus wenschelijk geen struiken als tusschenkultuur te gebruiken, maar wei landbouwgroenten, te meer dat na het 3* jaar alle tusschenkultuur kan scha den aan de hoofdbeplanting. Marie-José Dinheweth, Tielt, Kandidate-Landbouwhuishoudkundige regentes, Heilige Familie, Tielt. IBBEBBBBaaBSBSSeaBBaBIfiZaZZB ter gelegenheid van de heiligverklaring van de Gelukzalige Bernadette Soubirous. RECHTSTREEKSCHE REIS van 5 tot 14 December. REIS OYER: Azurenkust, Riviera, Siena, Napels, Assisie, Florentie, Bologue, Padua, Venetie en Milaanvan 2 tot 19 December. Telkens 6 volle dagen te Rome. Inlichtingen: Hooidsecretariaat, Plein, 13a, Kortrijk. E2SaaaS2SSSS23B&BCL-£2aS2ZS&:a generatie nog overwegend Fransch zal worden gesproken op de Vlaamsche rechtbanken. Dit zijn de groote trekken van het wetsvoorstel. Dit voorstel dat van Vlaamsche rijde uitgaat is uiterst gematigd in zijn be trachtingen, er worden zeer groote toe gevingen gedaan aan de verworven rech ten, en aan de feitelijke toestanden; wiL meenen zelfs dat op sommige punten het voorstel wat al te toegevend is, en er geen rekening genoeg gehouden wordt met de Vlaamsche waardigheid en do algemeene eisch op gelijkheid. Het spreekt van zelf dat in feite de Vlaamsche ge meenten in de Waalsche arrondissemen ten gelegen, als Waalsche gemeenten zui len behandeld worden. Terwijl de Waal sche gemeenten, in Vlaamsche arrondis sementen gelegen, de rechtbanken steeds uiterst bereid zullen vinden om Fransche proceduur te doen. Gelijkheid brengt het wetsvoorstel hier niet. Dat de Brussel- che advokaten die vóór 1930 promoveer den, hun leven lang in het Fransch mo gen pleiten voor de Vlaamsche rechtban ken, terwijl alle Vlaamsche pleidooien in Wallonië volstrekt uitgesloten blijven, zal ons waardigheidsgevoel zeker niet strce- len! Niettegenstaande deze al te \*er gaar.de toegevingen van Vlaamsche zijde, vindt het voorstel hevige bekampers aan de andere zijde, omdat het te extremistisch is! Zooals het met de andere taalwetten het geval was, zal ook deze moeten AF GEPERST worden. In bijna alle Fransche bladen werd een hevige campagne op touw gezet, te gen het voorstel; alles wordt in het werk gesteld. De eenheid v_ i het Vaderland wordt er bij gesleurd! Net alsof de Staat er niet alles bij te winnen had nu eens voor de eerste maal aan de Vlamingen te toonen, dat rij in dezen Staat recht kunnen bekomen, zonder dat het wordt afgeperst, en met tegenzin toegekend. Alles werd in het werk gesteld om de bespreking te doen verdagen. De libera- Volksvertegenwoordiger Maroel-Hmri Jaspar, deed Woensdag de Kamer stem men over zijn voorstel tot verdaging. Het werd met groote meerderheid verworpen, iettemin lieten verschillende Kamerle den tijdens deze stemming reeds ver staan dat zij van de Vlamingen verdere toegevingen zouden vragen! Ten einde drukking uit te oefenen op de opinie van het Parlement en van de bevolking, werd de Brusselsche Balie in vergadering samengeroepen uit de uit- noodigtng die van den stafhouder uit gaat blijkt dat het is om het voorstel vinnig te bekampen. Doch ook de Vlaamsche advokaten lieten hun stem hooren, e op Zondag 22 Oktober kwam Bond c. ;r Vlaamsche Rechtsgeleer den te Antwerpen bijesn. Brussel kan gerust een poging wagen om het elementairste Vlaamsche rechts herstel te beletten, het ligt in rijn tra ditie en wij mogen er niet meer van ver wachten. Van uit Antwerpen zal de stem van het nieuwe Vlaanderen tot het volk spreken. Het hoeft zijn recht niet van Brusel af te bedelen, het zal zijn rechtn weeen gaan ook zonder de Brusselsrhi baliel J. U

HISTORISCHE KRANTEN

De Halle (1925-1940) | 1933 | | pagina 1