BELGIE EUROPA
PUROL
i IIEiLllEfi ZO
*üe groote kuisph
Rechts of Links
aan Koning Albert
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
'PASSIE - ZONDAG
HANDEN
De Burgerlijke Lijst De groet der Vlaamsche Oudstrijders
PETER BEN0IT-
VEREENIGING
DE KONING EN DE KONINGIN
NAAR IEPER
stad poperince Schitterend T00NEELFEEST
van Jos. VANDEN BERGHE.
VLAANDERENS BEDEVAART
NAAR LOURDES 1934
«DAG 18 MAART 1934.
n WEEKBLAD: 35 CENTIEMEN.
2JAAR. N !L
«DE HALLE»
Katholiek Weekblad van leper
Bureel:
Boterstraat, 17, IEPER.
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 1 JAAR (per post)
Sinnenland 18,60 fr.
elgiseh Congo 35,fr.
«jikri.fr 35,fr.
Jle andere landen 55,— fr.
SülUÏWFÏ
HANSEN YANNESTE, PopêrBf»
Tel. Poperinge X* 1
ckrekeninr N' 15.51a.'
rostcheckrekening
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten per regel 1,00 fr.
Kleine berichten (minimum) 4,00 fr.
2 fr. toel. v. ber. met adr. t. bur.
Berichten op 1* bL per regel 2,50 fr.
Berichten op 2* bL per regel 1,75 fr,
Rouw ber. en Bedank, (min.) 5.00 fr.
Te herhalen aankondigingen:
prijs op aanraag.
Annoncen rijn yooiaf te betalen
en moeten tegen den Woensdag
avond ingezonden worden. - K.eine
berichten tegen den Donderdag neen.
■Op Passie-Zondag, 18 Maart, wordt
er op voorstel van Z. H. den Paus I
^e oproep gedaan tot de geloovigen
ra i heel de wereld om op bijzondere
lij ze de H. Eucharistie te huldigen.
■Op de algemeene vergadering door
he bestendig komiteit der Eucharis
tie he Congressen te Rome gehouden,
«ferd de gedachte vooruitgezet, het
Huwfeest der Verlossing te sluiten
do ir een plechtige hulde aan den j
ïfeüand om zijn twee groote gaven:
de H. Eucharistie en het Priester-
■hap.
HET LAATSTE AVONDMAAL.
■Op het einde van het Paaschfeest-
m.al nam de Heer in zijn handen
ee:i der ongedeesemde broodjes er
war ;n geen andere die dag keek
ten hemel en zegende het.
■Nieuwsgierig keken de apostelen.
Hot was de gewoonte niet het brood
te zegenen op het laatste van het
avondmaal maar in 't begin.
Md? Heer brak het brood in zooveel
deelen als er dischgenooten waren.
■Judas was al weg, het werd daar
te innig warm. De Heer deelde het
uit. zeggend: «Neemt en eet, dit Is
mijn lichaam dat voor u geleverd
wordt.
■Vervolgens nam Hij den kelk, ze-
geide en zegde: Neemt en drinkt
want dit is mijn bloed...».
T D? 11 dronken. En de Heer voegde
erbij: «Doet dit ter mijner gedach
tenis.
EEN WOORD UITLEG.
■Eenvoudiger kon het niet. En toch
nfrdit de Goddelijke instelling van
het grootste Liefdegeheim. Dat zijn
de woorden van het eeuwige leven.
[Reeds teekende zich de horizont
bloedig af, reeds kwam in de zaal de
schaduw van het kruis. Maar Hij,
voor v/ien beloven en verwezenlijken,
zeggen en doen, maar één is, betee-
kende en werkte uit: «Ik zal met U
zijn en blijven.
p Zij die zijn wonderen hadden ge
zien en er in zijn naam zelf hadden
gedaan, geloofden en aanbaden. Zij
werden in eens eerste kommunikan-
ten, priesters en hoogepriesters. Zij
moeten niet alleen het brood en den
wijn consacreeren maar ook andere
offeraars die 't sacrificie zouden voort
zetten tot het einde der eeuwen.
Zij zouden later hetzelfde doen wat
de Heer hun met zijn voorbeeld en
woord had geleerd en voorgedaan.
Doet dit.
Dezelfde woorden uitspreken en lijk
de Heer zelf had gedaan zich zelf
communlceeren. Het model hadden
•e voor oogen gehad, de les met theo-
•ie en praktijk.
-i En nauwer werden ze later ln 't
nisoffer met het slachtoffer vereenigd
(ewor^len dan op Calvarie. Bij 't
kruisoffer was 't college der aposte-
en maar met één afgevaardigde ver-
eganwoordigd en daar nutte hij,
laar ontving hij niet het lam Gods.
5c stervende Meester heeft hem aan
t kruis gezegd: Zoon, ziedaar uw
vlocder.Hij heeft niet gezegd:
t Neemt en eet.
En in een zin zal de Heer aan zijn
ipostelen en ook aan ons, langer en
user deugd doen ln Zijn Heilige
Eucharistie, Mis en Communie dan
flfcist zijn leven door broodvermenig
vuldiging, wonderbare genezingen,
aredikingen, enz... Hem zij dank.
EEN GESCHIEDENIS.
Dinst den oorlog 1914-'18 gebeurde
^aet in een Canadeesch regiment. Een
Bbrave soldaat uit Fransch Canada
(iel gekwetst, zijn kameraad lag dood
levens hem. Daar geen hulp opdaag-
ie met den avond kloeg hij zijn
jdijiood.
m Het gevecht verstilde en ook het
>oriogsgerucht. Een stem antwoord-
JJc van ver en naderde. Het was de
Aalmoezenier die ook gekwetst was
yo >or o'ousscherven aan beide handen,
^"pe priester gaf den soldaat de abso
lutie; de eene gekwetste beurde de
^Tndere op. Daarna zei de geestelijke
llUljin kakhi: «Ik draag het H. Sakra-
IHIVient op mijn borst, doe mijn vareuse
jpen, communiceer u zelf, neem en
A, >t.
U D? soldaat tastte op de borst van
Hen knielenden aalmoezenier en haal-
ie een klein zilveren doosje uit, open-
-ii het. en nutte de H. Teerspijze, het
(t as zijn laatste avondmaal, hij com-
,viiuniceerde zich zelf gelijk Kristus
nkwict eens deed op een Donderdagavond
6pn zooals priester het dagelijks
loet aan it'ujtaar.
- Dc twee gekwetsten vereenigd door
U0" liefde gekken twee hostiën, ge-
'fferd op één en zelfde pateen. Bloe-
■jjZjMg offer en .bloedige Communie.
De moeder;- van dien soldaat ont-
E*ng in CaCa^a het bezoek van Mgr.
-anöieux, bPschop van Dijon, in
uli 't jaar 1921. Zij vertelde het ge
ul van haar zoon en vroeg als gunst
'in den kerkvoogd: «Mijn zoon rust
'P het veld waar hij sneuvelde na
ccommuniceerd te hebben; hij blijve
laar. Mogen wij u vragen Mgr. ons
enige korenaren te zenden van den
Jtker waar mijn jongen die bebloede
I. Hostie ontving. Dat graan zouden
(ij hier zaaien en van dat zaad dat
i i onze grond zou kiemen zouden wij
ostiebrood bakken voor de H. Mis.
i lijn grootste vreugde zou zijn de
I- Communie te mogen ontvangen
nder de gedaante van brood, voort-
omende uit het graan dat eens
roeide op het eereveld van mijn
^oon A. B.
pUiasaSBaHXERIEZBIHBiaHH
;e,
ten, ruw, rood of bescha
digd, worden weer vlug
goof en zacht met
Wij moeten op de redevoering van
Graaf de Broqueville terugkomen. De
caracteristieken van de polemiek die
ze heeft verwekt moeten onderlijnd
worden.
De stelling is eenvoudig. Duitsch-
land is bezig zich te herwapenen.
Kunnen wij het beletten, en hoe?
Door voorbehoedende oorlog? Het ls
onmogelijk en het ware misdadig. Wij
moeten de mislukking van de ont-
wapeningspolitiek erkennen. Harde
waarheid. Wij moeten dientengevolge
alle noodige waarborgen zoeken te
genover de nieuwe bewapeningspoli
tiek. De begoocheling van Wilson en
de redevoeringen te Genève hebben
niets dan de toestand verergerd. Laat
ons aan de werkelijkheid houden;
wenden we het oog niet af van de
ware toedracht der zaken, en stellen
we in Belgie het vraagstuk zooals het
dient ge. .eld te worden: Ons land is
het vre-espunt in Europa; laat ons
werken om deze vrede het langst mo
gelijk te behouden.
zal dan niet langer belemmerend wer
ken. Of het wantrouwen hier te lande in I
sommige kringen dcor dit équivoque be-
treffende België's zelfstandigheid gewekt,
niet dikwijls veel grooter is geweest, dan
btiüjk en verctar-dig was (men dsnke b.v.
aan de tragische dagen waar Minis
ter de Geer indertijd over sprak) doet
niets ter zake. Gevoelens laten zich niet
gemakkelijk wegredeneeren. Ze dienen
door feiten te worden overwonnen.
de Broqueville's verklaring ls een feit,
dat groote beteekenis kan krijgen, ook
voor de verdere ontwikkeling van de
i NederJandsch-Belgische betrekkingen.
Geen oorlog meer ln Belgie dat
is eigenlijk wat Graaf de Broqueville
wil. Laat ons hopen dat hij in zijn
pogen zal volharden en hem niet la
ten beïnvloeden door binnen- of bul-
tenlandsche druk om zijn begonnen
werk te laten ontzenuwen.
)oos 4 en 7/4frank.In alle Apotheken
De socialistische partij en de socia
listische pers hebben zich belachelijk
gemaakt. Na vijftien jaren lang ten
voordeele van dit jonge Duitschland
de passie gepredikt te hebben, zijn
zij, de pacifisten, de antimilitaristen,
de internationalisten nu plots bereid
de grenzen te gaan overschrijden.
Wat genoegzaam bewijst dat al
hun theorieën slechts grappen zijn.
Hitier stoort natuurlijk de socialisten
en hun joodsche vriendjes. Dat men
Hitier den oorlog verklare in naam
der Gewapende Internationale!
Dit zal een nuttig resultaat zijn
van de rede van den Eersten Minis
ter: de socialistische schijnheiligheid
te hebben ontmaskerd. Onze katho
lieke pers en propaganda zou van nu
af deze kostelijke documenten moe
ten gebruiken.
A
Maar de grootste dienst welke
Graaf de Broqueville aan het land
heeft bewezen, is van, op een beslis
send oogenblik in de Europeesche
politiek een eersterangs- en eene on
afhankelijke positie aan Belgie ge
schonken te hebben.
Het Vlaamsche volk heeft dit da
delijk begrepen, en gansch de Vlaam
sche pers heeft warm toegejuicht.
De rede van den Eersten Minister
heeft ook voor goed gedaan gemaakt
met het gezeur van de visschers in
troebel water die maar steeds bewe
ren dat onze politiek dienstbaar is
aan de Fransche politiek.
Deze belangrijke redevoering gaat
voort met in de politieke kringen al
ler landen druk besproken te worden.
Ziehier enkele meeningen uit Hol
land:
Uit het Algemeen Handelsblad
Dat de Broqueville den moed heeft ge-
had om op dit beslissende moment zijn
ii stem op zoo duidelijke en afdoende wijze
in het kapittel te doen hooren, verdient
ongetwijfeld groote waardeering. Een
■I dergelijke openlijke verklaring voor de
ii geheele wereld heeft n.l. grooteren in-
n vloed dan wanneer België een zelfde be-
ii slissing had neergelegd in een diploma-
tiek document of betoog, hetgeen minder
ii indruk op de openbare meening zou heb-
ben gemaakt. Deze verklaring daaren-
ii tegen kan ertoe bijdragen, dat vele ver-
ii ouderde denkbeelden voorgoed worden
o losgelaten en dat men zich in sommige
ii landen, waar men nog voortleeft in de
ii traditie van opvattingen die hun tijd
ii gehad hebben, op een nieuw en gezonder,
want meer in overeenstemming met de
ii werkelijkheid zijnde, plan stelt en dat
men vandaaruit de verhoudingen, zooals
ii zij zich nu aan het oog voordoen, be-
schouwt. i>
De Maasbodespreekt met niet
minder lof:
Wij willen volop erkennen, dat de on-
gemeen preciese en scherpe formuleering
waarin de Broqueville zijn gedachten
heeft uitgezet, voor de geheele wereld
een verrassing moet zijn. Maar wie de
ontwikkeling te Genève en de daar door
Belgische staatslieden gehouden rede-
voeringen nauwlettend heeft gevolgd
wie vooral hetgeen de Fransche pers over
ii België's houding in het ontwapenings-
probleem schreef, wat dieper dan de op-
pervlakte der woorden gelezen heeft,
meet wel tot de conclusie komen, dat
Belgie hier slechts de uiterste consa-
quentie uit de eigen duidelijk gestelde
premissen getrokken heeft.
Toch blijft die uiterste consequentie
belangwekkend genoeg om, nu ze voor
■I de geheele wereld openlijk en onomwon-
ii den aanvaard is, de volle aandacht ge-
ii boeid te houden. Vooral wijl de Bro-
ii queville ze trekt, niet uitsluitend als een
ii gegeven van de huidige situatie, maar
bijna bovenal als het eindpunt van een
logische en psychologische ontwikkeling
waarvan het uitgangspunt was een on-
ii begrijpelijke tractische en strategische
«vergissing van de geallieerde staatslieden,
die na den oorlog het vredesverdrag van
Versailles opstelden.
Het leven is niet statisch, maar
«dynamisch; en die dynamiek, die on-
weerstaanbaar onstuimig voortstuwende
kracht, heeft de Broqueville gedreven
zijn sensationeele rede te houden.
Europa kan er hem dankbaar voor zijn.
de Broqueville heeft gevaren geschetst.
welke zeer reëel en dreigend zijn. Ze
zijn nu onthuld. En tevens is de weg ge-
trokken om er aan te ontkomen.
En lees deze appreciatie van «Het
Vaderland
i' Een Belgische zelfstandigheidspolitiek
kan aan Nederland slechts welkom zijn.
Daar zelfstandigheid geen zwakheid mag
beteekenen tegenover wie dan ook, kan
de vrede er slechts door versterkt wor-
den. Dit zou vooral duidelijk worden als
België er in slagen mocht Parijs op één
lijn te brengen met Londen en Rome
en die alle dan een accoord met Berlijn
te doen sluiten over gecontroleerde be-
wapening met uitzicht op steeds ver dar
doorgevoerde ontwapening. Meer en be
ters zal er op het oogenblik wel niet te
bereiken zijn. Slaagt België er in, een
dergelijk accoord te doen aanvaarden
en het valt te hopen, dat de zooge-
naamde kleine mogendheden het daarbij
zullen steunen dan zal het den dank
verdiend hebben van de heele wereld.
Parallelle actie en samenwerking van
Nederland met een België, dat zijn zelf-
standigheid duidelijk manifesteert, zal
veel gemakkelijker zijn dan zulk een
actie en zulk een samenwerking tot nu
toe is geweest. Het pijnlijke équivoque
Dit jaar wordt liet eeuwfeest van den
beroemden Vlaamschen toondichter Pe
ter Benoit gevierd. Veel muziekmaat
schappijen van het land zullen bij deze
gelegenheid menigvuldige concerten ge
ven met uitsluitelijk muziek van onzen
Vlaamschen toondichter. Te Harelbeke,
zijn geboorteplaats, zullen in den loop
van den zomer groote feestelijkheden
plaats grijpen. In September zullen te
Antwerpen grootsche feesten plaats heb
ben waar de Rubenscantate door hon
derden uitvoerders zal gezongen worden.
Hier ziet men den Groote Vlaamschen
Musikus naar een plaats berustend in
het Museum van het Conservatorium.
STEUN DER VLAAMSCHE GEMEENTEN
Zonder de toelagen der Vlaamsche ge
meenten, zou het monument van beeld
houwer Jozef Canfcré en bouwmeester Ri
chard Aoke, dat te Harelbeke moet ge
plaatst werden, nooit tot stand kunnen
komen. Er is geen dorp in Vlaanderen
waar nooit de begeesterende tonen der
Rubensmorsoh weerklonken, geen gehucht
waar geen liederen van Peter Benoit ge
zongen worden. Er mag dan ook geen en
kele gemeente zijn, die het hare niet bij
draagt om het monument van Peter Be
nolt, bij den beiaardtoren van zijn geboor
testad, als dankbare hulde van het Vlaam
sche volk te helpen oprichten.
Nu reeds mochten wij de toelagen boe
ken van Brugge, Harelbeke, Lembske, Lo
keren, Oostende, Stavele, Turnhout, Wa-
regem. Andere gemeenten beloofden. Geen
enkele mag een toelage weigeren, hoe klyn
zij ooik weze. De hulde aan Peter Benoit
moet een nationale volkshulde worden.
Ook elk inwoner van Vlaanderen moet
ten minste zijn frankske storten. In Oost
en W-est-Vlaanderen werden daarbij tom
bola's toegestaan. Loten aan 1 fr. in boek
jes van 10 worden verstuurd, na ontvangst
van het bedrag op postrekening 4041.19
der Peter Benoit-Vereeniging te Harelfoe
ks. Honderden prijzen worden voorzien in
elke der 2 provincies. De trekking heeft
plaats op einde Augustus 1934.
De volkshulde gaat door op Zondag 29
Juli 1934, te Harelbeke, zijn geboorteplaats.
sBaasasHBaisEBBasaBBfisssasB
LEENING
DER VERWOESTE GEWESTEN
5 t. h. 1922
Trekking van 10 Maart 1934
Reeks 26.885 Nr 4 wint 100.000 fr.
Reeks 26.885 Nr 8 wint 250.000 fr.
Reeks 26.885 Nr 12 wint 100.000 fr.
De andere obligaties dezer reeks,
alsook de reeksen 20.767 en 144.125
zijn uitkeerbaar met 300 frank.
iHBEsaBSBaeBBBBHaa&aasBa&Ha
De demokratie wil wel een en an
der veranderen, maar de grondvesten
moeten volstrekt onaangeroerd blij
ven.
Dit zijn dus daaromtrent de twee
stellingen, voor welker keus we staan,
en onverbiddelijk dan nog.
Qui non me est, contra me est
«Wie niet met mij is, is tegen mij
Het gaat niet op positie te kie
zen of stelling te nemen met het ge
voel als richtsnoer. Er hoeft nage
dacht en geredeneerd te worden.
Daarvoor is een basis, een grondslag
vereischt. Om een aankomst moge
lijk te maken moet er een vertrek
punt zijn.
Er is geen heerlijker vertrekpunt
dan het katholicisme. Er is ook geen
veiliger gids. Naastenliefde, hoogere
beteekenis van het leven, eerlijkheid,
sterkte, zooveel waarden waarmee we
ons blijmoedig op weg kunnen zetten.
Vergeten we echter vooral niet dat
we, vooraleer op zoek te gaan naar
een oplossing voor het maatschappe
lijk leven, allereerst ons eigen leven
hoeven te reorganiseeren.
Wat baat het inderdaad als hon
derd, zegge duizend of meer makke,
karakterlooze, aan 't geld verslaafde
menschen, een goede totaal-oplossing
zoeken en vinden?
Er is thans een nijpende nood aan
mannen, mannen met vorming, wil
en adem.
Het is die keurbende die het lot
van de maatschappij zal in handen
krijgen. Ze zal oogsten wat ze zaaide
(Verboden nadruk.) Herwig.
Lange jaren hebben beide bijwoor
den hun stabiliteit behouden in de
parlementaire demokratierechts
stonden de Katholieken, links de
Liberalen en Socialisten. Het zwaar
tepunt van hun beteekenis lag dus
hoofdzakelijk op het godsdienstige:
vóór of tegen de godsdienst.
Feitelijk is die beteekenis nog
steeds van kracht in het huidige
parlement. Maar er is in de laatste
jaren, buiten het parlement om, een
totaal-politieke beweging aan 't groei
en die meteen de beteekenis van beidz
richtingen aan 't verruimen is.
Voor al dezen die over het parle
ment heen, oog en oor, geest en hart
over-hebben voor de totalitaire (dit
is het komplete leven omvattende)
beweging die zich daar verwezenlijkt
en hier aan 't gedijen is, hebben
rechts en links een andere, een bree-
dere draagwijdte gekregen.
Iedereen weet trouwens reeds lang
dat in feite de politieke strijd zich
condenseert in één formule: vóór of
tegen demokratie. m. a. w. vóór of te
gen het bestaande regiem.
Welnu de bekampers van de demo-
kratische instellingen staan rechts,
wijl logischerwijze al de verdedigers
ervan naar links verschuiven.
Zoo komt het meteen dat Katho
lieken ook links zijn gaan staan, en
dat als er geschermd, wordt met slag
woorden, rechts of links duidelijk ge-
specifieerd moeten worden.
Iedereen van ons die zich zelj
respekteert hoeft natuurlijkerwijze
een standpunt in te nemen, en wordt
door de feiten zelf voor liet dilemma
gesteld: of rechts of links.
Er is hier inderdaad geeri gulden
middenweg langs tcaar de meesten
onmiddellijk een uitiveg zouden vin
den, om hun gemakzücht te bevre
digen.
Tusschen rechts of links is geen
vergelijk mogelijk: 50 rechts en
50 links geven niet alleen geen
100% regiem, ze hebben enkel zero
als resultaat.
De keuze is brutaal, is rauw, is
dwingend, doch ze heeft dit voordeel
dat ze een glasheldere uitkomst
biedt. En dat is reeds van uitzonder
lijk belang.
De krisis is er geen louter ekono-
mische, ze is hoofdzakelijk een le-
venskrisis. En aldus komt het dat de
mensch thans niet alleen gedwongen
wordt van zijn uitgaven te snoeien,
hij wordt op den koop toe voor een
problema gesteld waarvan de oplos
sing ondubbelzinnig is.
Het is een last. De meesten ver
tikken het uit apathie, gebrek aan
wil, menschelijk opzicht en dergelij
ke, radikaal stelling te nemen. Ze
verkiezen water en wijn boven een
glas zuivere Bour&ëgne.
Thans moeten ze wit of zwart kie
zen.
Er is een moment geweest dat
iedereen ervan overtuigd was dat de
krisis zou heen gaan zooals ze ge
komen is: licht en subtiel. Daarmee
was ineens alles opgelost, want als
de motor rond draait, wie bekommert
zich erg om het koetswerk?
Helaas! We hebben nu lang ge
noeg in de lucht gekeken om ervan
overtuigd te zijn, dat de hemel, verre
van op te klaren, steeds meer en
meer betrekt.
En vermits het manna zich totnog
toe beperken bleef tot de Israëlieten
uit het Oude Testament is het van
zelfsprekend dat de mensch zelf naar
een oplossing zoeken ging.
Dat heeft hij dan ook gedaan.
Hij heeft meer gedaan.
Hij heeft niet alleen de motor aan
gepakt, hij heeft de geheele auto oral
derzocht. En hij kwam tot het be
sluit dat beiden een gaaf geheel vor
men.
Met andere woorden, niet enkel de
ekonomie hoeft herzien, heraange-
past en bijgewerkt, maar het kom
plete menschelijk Jeven, dat bij uit
stek een gave entiteit uitmaakt.
Bleef nu de oplossing. Als men de
gegevens beheerscht, is er altijd één
uitkomst, vaak twee of meer metho
des om het resultaat te bereiken. En
als er twee of meer methodes zijn
is het ook absoluut zeker dat ze alle
twee aanhangers zullen vinden. De
mensch is nu eenmaal zoo. Er ligt
diep in ons een onverbeterlijke nei
ging om ja te zeggen als onze gebuur
neen zegt, of omgekeerd. Dat is een
produkt van het menschelijk égoïsme
of zelfzucht.
Het wordt weliswaar gecontreba-
lanceerd door een niet minder diepe
naastenliefde, maar het is er en het
openbaart zich.
Het is dan ook verre van verwon
derlijk dat er twee methodes gevon
den werden (synthetisch gesproken
om uit den aktueelen warboel te ge
raken. Dat ze allebei hartstochtelijke
aanhangers hebben is nog veel min
der verbazend.
V/elke zijn dan de twee vooropge
stelde wegen die naar de zon moeten
leiden?
Er is er maar één en hij ligt rechts,
zeggen de eenen.
Onwaar, antwoorden de anderen.
Wij staan links en we hebben het
goed voor.
De aanhangers van de rechtsche
richting zijn overtuigd dat het hui
dige regiem, het demokratische, in
zich de kiem draagt van de ellende
en de wanorde. En daarom ook be
strijden ze uit alle macht de bestaan
de instellingen om ze grosso modo te
vervangen door een korporatief re
giem, gerugsteund door gezag en ver
antwoordelijkheid. Zonder voorloopig
in details te treden (dit is voor een
der volgende kronieken) kan er ge
zegd worden dat de rechtsche bewe
ging aansluiting vindt (en dat trou
wens ook zoekt) bij het fascisme en
het nationaal-socialisme.
De aanhangers van het demokra-
tisch regiem (alles voor en door het
volk) keeren zich scherp tegen de
opdagende rechtsche groepeeringen,
in naam der vrijheid.
Rechts is een symbool (verdiend of
onverdiend, dit onderzoeken we in de
allereerste wekengeworden van
dwang en geweld. Links verzinne
beeldt de vrijheid en de gelijkheid.
(Zie vervolg onderaan 3* kolom.)
BELANG WEKKENDE INLICHTINGEN
De regeering zal eerstdaags op het bu
reel der Kamer het wetsontwerp neerleg
gen waarbij het bedrag der burgerlijke lijst
voor de nieuwe regeering wordt vast
gesteld.
Zocals wij gemeld hebben is de burger
lijke lijst vastgesteld op 12 millioen, ter
wijl zij voor de vorige regeering 9 mil
lioen (papier) bedroeg.
De regiering heeft veeleer matigheid
aan den dag gelegd, aangezien men tot de
som van 23 mUUoen zou gekomen zijn
hadde men de perekwatie op de burger
lijke lijst in goudfranken toegepast.
Het is algemeen gekend dat Koning Al
bert breed uit zijn particuliere kas moest
putten om in al de uitgaven zijner huis
houding te voorzien; 't was de vorst eigen
lijk die voorzag in de uitgaven, die nuttig
werden geacht om het prestige van de
Kroon, dus van de natie zelve, recht te
hcuden.
In die voorwaarden zou niemand het
aan de regeering kunnen verweten heb
ben hadde zij zich wat milder getoonden
het is stellig dat, waren wij in republiek,
de dotatie van den President wel op het
passend cijfer gebracht zou geweest zijn.
Men mag niet vergeten dat het bedrag
der dotatie voor den ganschen duur van
de regeering wordt vastgesteld en dat an
dere omstandigheden zioh kunnen voor
doen.
Wat de dotatie der Koningin-Moeder
aangaat zal de regeering aan de Kamers
vragen hare dotatie op 2 millioen te
brengen.
Wat dc Koning te onderhouden heeft
met de burgerlijke lijst
Wij geven hierover enkele bijzonder
heden: de burgerlijke lijst van den Koning
regelt alleen de uitgaven, voortspruitende
uit de functie van Staatshoofd en geen
enkele and-ere.
De Koning der Belgen maakt gebruik
van paleizen toebehoorende aan den Staat.
Het zijn: het paleis te Brussgl met het
paleis de Bellevue, de stallingen van de
Troon-pLaats te Brussel, het paleis van La
ken, het paleis te Antwerpen, het chalet te
Oostende en het kasteel van Ciergnon. Die
gebouwen moeten door een Koning onder
houden worden, hij moet ze bemeubelen,
verwarmen en verlichten op zijn kosten.
Alleen het onderhoud van het park en
de serren van Laken, waartoe het publiek
toegelaten wordt, op sommige dagen, is
reeds een zeer belangrijke post. De her
stellingen aan de daken en goten der ver
schillende gebouwen, waarvan de meeste
nog dagteekenen van den tijd van onzen
eersten vorst, loopen zeer hoog op. Alleen
om de meubelen te onderhouden is er
reeds een groote schaar dienstboden
noodig.
Buitendien heeft de Koning van de bur
gerlijke lijst zijn personeel te betalen, dat
zeer uitgebreid is. Verder worden ook op
de burgerlijke lijst de bedragen voor de
pensioenen aan oude dienaars, zelfs aan
die van ondier de regeering van Leopold II
betaald.
Verder moet de Koning er paarden,
ceremonie-rijtuigen voor de groote gele
genheden, auto's en zoo meer op nahou
den.
De partikuliere onkosten van den Koning
I Zooals men weet was de burgerlijke lijst
van Koning Leopold I vastgesteld op
3.300.0CO fr. Trots de verhooging van de
onkosten, die het beste blijkt uit het aan
groeien van het budget, dat van 112 mil
lioen fr. in het begin onzer onafhankelijk
heid aan den oorlog van 1914 tot 909 mil
lioen frank gestegen was, bleef de burger
lijke lijst voor Leopold II en voor Koning
Al-bert c-p hetzelfde getal van 1830 be
houden.
Na den oorlog kwam dit getal eigenlijk
overeen met ongeveer 23 millioen frank.
De 'burgerlijke lijst werd slechts op 9
millioen frank gebracht.
Men verzekert dan ook, dat sind3 den
oorlog tot in 1927 Koning Albert van eigen
fortuin 54 millioen frank uitgaf, om de on
kosten- veroorzaakt door de vervulling van
zijn ambt te kunnen betalen.
Als men alleen maar nadenkt wat de
reizen van den Koning na den oorlog ge
kost hebben, is dit te begrijpen. En noch
tans hadden die reizen hoofdzakelijk ten
doel Staatshoofden te bezoeken namens
ons land. Verder denkt er niemand aan
dat de telegrammen die door den Koning
aan andere Staatshoofden moeten verzon
den worden, in zoovele omstandigheden
duizenden franken kosten.
In ieder geval zijn de particuliere on
kosten van den Koning te regelen door
middel van zijn eigen bezittingen en niet
af te houden van de burgerlijke lijst;
kleederen, voeding en al wat het intiem
leven van de koninklijke familie betreft,
valt ten koste van den Koning en de
Koningin.
Die bijzonderheden geven een heel an
deren kijk op het bedrag van de burger
lijke lijst.
Donderdag 1.1., in de Kamer, werd met
stemmen tegen het wetsontwerp
houdende vaststelling van de burgerlijke
lijst des Konings en van de dotatie voor
Koningin Elisabeth, aangenomen.
laEsaunaBBHBBiHaaaBBaBaBB
VOOR DE INHULDIGING VAN
HET BELFORT
op Zondag 29 Juli aanstaande.
EEN UITING VAN HOOP TEGENOVER DEN NIEUWEN VORST
EEN TROON STAAT STERK
ALS HIJ STEUNT OP LIEFDE EN RECHTVAARDIGHEID
De Vlaamsche Oud-Strijder het or
gaan van het Verbond V.08, brengt een
In Memoriam en een bewogen huldegroet
uit naam der Vlaamsche volksjongens van
den IJzer, aan Koning Albert, waarin wij
lezen:
De Koning ls overleden.
Onverwachts, op een vreeselijke wijze,
eenzaam in den winteravond. In de volle
kracht nog van zijn rijpere mannenjaren
werd hij weggerukt.
Populair was hij; niet alleen ln het
land, maar ook daar bulten. En de rol die
hij, eenvoudig en toch wilskrachtig, tijdens
den oorlog had gespeeld heeft hem, de
wereld door een roem verworven, die in
zijn verderen omgang bij zijn tragisch af
sterven is tot uiting gekomen.
Een koning zooals hij wordt verkleind
door onwaren lof. Wij zullen, als oud
strijders, koning Albert herdenken, met in
ons hart de onuitwlschbare, pijnlijke her
innering aan de oorlogsjaren. Hij heeft in
zijn eenvoudige grootheid van gemoed en
in de natuurlijke goedheid van zijn hart
dit verband weten te leggen met het hart
van den strijdenden volksjongen dat geen
enkel van de krijgsaanvoerders vermocht.
En betuigd moet worden dat deze vorste
lijke man graag afstand en plichtpleging
ter zij liet om met andere menschen, om
met de soldaten, eenvoudig mensch te
zijn.
HIJ WIJDDE ZIJN KRACHTEN AAN
ZIJN VOLK HIJ HEEFT RECHT OP
DEN DANK VAN DIT VOLK
Het is voor ons moeilijk te beseffen
welke lasten, welke moeizame zorgen, op
de schouders wegen van hem die bekleed
is met koningschap; wat te overwinnen en
te doorworstelen valt om den harteklop
te voelen van het volk. Koning Albert
heeft gewetensvol deze lasten gedragen en
deze moeilijkheden trachten te overwin
nen. De rechtgeaardheid van zijn wezen,
de voorzichtigheid die hij zichzelf oplegde,
de aanhoudende studie, die hij maakte
van tijd en socialen nood heeft hem het
recht gegeven op den eerbied van hen over
wie hij gezag had.
Wij, Vlaamsche Oud-Strijders, die
nooit hebben gebogen om gunst of eer, die
de waarheid trachten te dienen en om de
waarheid reeds meer dan eens werden be
lasterd, wij buigen het hoofd met eerbied
en pijnlijke ontroering: hij wijdde zijn
krachten aan zijn volk: hij heeft recht
op den dank van dit volk.
En dat God, voor wie alle aardsche
eerebetoon ijdel is, hem het loon geve dat
is voorbehouden aan wie eerlijk en trouw, i|
goed en rechtschapen, de plichten vervul
de, die hem werden opgelegd.
TOT KONING LEOPOLD III
Verder leest men nog ln De Vlaam
sche Oud.Strijder
•I Koning Leopold III wordt gekroond in
pijnlijke omstandigheden.
■I Dit wegrukken, in zijn brutale tragiek,
is voldoende op zich zelf om den jongen
vorst die zulk een vader verliest op zulke
vreeselijke wijze, met ontroering te be
groeten.
Hij heeft niet alleen een vader verlo
ren maar een ervaren en voorzichtig leids
man en die vertrouwd was met menschen
en toestanden.
Hij neemt, na zulk een vorst het ge
zag in handen in een tijd waarop de we
reld onrustig is en ziek, waarop alles wat
buiten de grenzen gebeurt in het land
weerslag heeft. In een Europa vol onrust
en zenuwachtigheid, dat de vernieuwings
koorts ondergaat, ligt een land waar werk
loosheid en rassenverschil zorgwekkend
zijn.
WIJ wenschen hem de behoedzame
wilskracht toe van zijn vader; zijn zin
voor rechtvaardigheid, zijn eenvoudig en
eerlijk doorzicht.
HET RECHTSHERSTEL VOOR HET
VLAAMSCHE VOLK VOLTOOIEN
En als Vlamingen verstouten wij ons
hem te zeggen: In het geestelijk erfdeel,
dat Koning Albert zijn opvolger heeft na
gelaten, is noj een heerlijke taak. De dood
belette den overleden vorst haar te volein
den: het rechtsherstel voor het Vlaam
sche volk, plechtig uit koninklijken mond
beloofd.
I' Het Vlaamsche volk dat trouw en ge
duldig, duldzaam maar ongelooflijk taai,
zijn eigen leven groeien voelt, ziet ver
wachtend op naar den vernieuwden troon.
Het hoopt dat geen omgeving of geen in
spraak de taal van het recht, de ingeving
van het recht van hoogerhand moge be.
letten. Integendeel verwacht het dat de
jonge koningin den vorst moge steunen
in zijn edele taak.
En De Vlaamsche Oud-Strijder be
sluit:
Een troon staat sterk als hij steunt
op liefde en rechtvaardigheid.
Wij wenschen dat zulks voor Leo
pold III bewaarheid worde.
BBBBEB9EB33Bai8S£Saa<9aaa£2S2l
PRINS OTTO VAN HABSBURG
Prins Otto van Habsburg, zoon van
ex-keizer van Oostenrijk, in tyrolerklee-
ding. De Prins vertoeft meestal met zijn
familie te Steenokkerzeel, ui Celgie. Zijn
studies heeft hij eveneens gedaan in
Belgie.
In deze laatste lijden wordt wel eens
gewag gemaakt dat in Oostenrijk een
groote strooming bestaat om hem terug
te roepen tot den troon van het land. Er
is echter ook veel tegenzoodat de
zaak steeds twijfelachtig blijft.
«ss-'KGiaSfissssssaaasss&isaissBa
BELGISCHE FABRIEK VAN
CHICOREIWYPPELIER-TAFFIN
flBS22EE2E2S32iaas:s25s;3::a2BB£aHS83asaffia2fiHa»3asB3siiE$o«aaa«
Tooneelzaal KATHOLIEK VOLKSHUIS
Ieperstraot, Tel. 7 9,
H. HARTEBONDEN
Donderdag 5
Zondag 8
(Beloken Paschen)
Maandag 9
April 1934
telkens te 7 uur stipt.
Prijzen der Plaatsen
Genummerde kaarten
Opvoering van het grootsch Parabelspel
32 ACTEURS 75 KOORZANGERS.
Volledig Symphonisch Orkest Feërleke Belichting
Somptueus décor,
le pl. 10 fr. 2? pl. 7 fr. 3' pi. 4 fr.
op voorhand ie bekomen in het Katholle'.: Volkshuis
Onze Vorsten zullen de inhuldiging van
het nieuw belfort en van den beicord van
-ooo2 qaui atp ginSipinqui 'uauOMftq jsdai
ten luister zal geschieden.
Deze plechtige inhuldiging had eerst
moeten plaats hebben rond Pinksteren,
doch ten gevolge van het afsterven van
Koning Albert werd deze tot 29 Juli ver
daagd.
leper zal dus een der eerste steden zijn
waar de Vorsten hun blijde intrede zullen
doen. De Vorsten zullen per bijzonderen
trein nasr leper reizen en zullen dan
stoetsgewijze in staatsiekoetsen door de
stad trekken.
Het gemeentebestuur van leper bereidt
de feestelijkheden voor die tevens het feest
zullen z.ijn van de herrijzenis der stad.
26 APRIL4 MEI:
rechtstreeksche treinen en treinen
langs LI SI EU X.
30 JULI—7 OOGST:
rechtstreeksche treinen treinen met
stilstand te Parijs (Montmartrc) en
terugkeer langs LISIEUX.
28 OOGST—6 SEPTEMBER:
trein over Paray-le-Monial, Nevers,
Ars, Lyon, Lisieux.
INLICHTINGEN:
Hoofdsekretariaat, Plein 13a, KGRTRIJK
DE ZANG VAN DEN DROOM
Nog esn woord over de schoonheid van
de muziek uit het Parabelspel De Ver
loren Zoon I. dat de H. Hartebonders van
Poperinge druk aan het leeren zijn en dat
met 2e Paaschdag en volgende dagen in
het Katholiek Volkshuiszal opgevoerd
worden.
Het is vooral het Derde Bedrijf dat rijk
is aan lief en afwisselend gezang.
Het tooneel verbeeldt eene vlakte in
Egyptenland, nabij den Nijl. Na een
Opaningstuk, dat den toeschouwer reeds
brengt onder eigenaardigen vreemden in
druk, zingen de Egyptische slaven een
ZANG VAN DEN NIJL. Deze zang, vol
weemoed en vreemd strijdende klanken, is
een zucht die opgaat tot de goden opdat
deze, door droog'-eggir.g van den Nijl, het
volk toch niet zouden straffen met den
hongerdood.
Te midden Tan dit heidensch volk, dat
tot wanhoop gedreven is, komt een Jood-
sobe slaaf, «en akelig spook gelijk. Deze
zingt een ?.ed van hoop, de prachtige
BALLADE VAN JOZEF, 't Is de geschie
denis van Jozef, de zoon van Jacob, die
vroeger, na de droomtn van Pharao uitge
legd te hebben, Egypte van den hongers
nood redde. Even als bij de eerste ver
tooningen zal dit kunstvol lied gezongen
worden door M. Albert Delbaere.
Gedurende den slaap van Neri zingt het
Kinderkoor achter de schermen den
ZANG VAN DEN DROOM, die lief en
vol gemoedelijkheid het verhaal van den
verloren zoon wedergeeft, zooals onze Za
ligmaker het op deze wereld verteld heeft.
Dit is het begin van het berouw. Neri
wordt daarin aangemoedigd door het En
gelenkoor GENADEZANG, hetwelk zijn
hart herhaaldelijk ontroert en hem tot
inkeer brengt.
Het Vierde Bedrijf vangt aan met een
Voorspel van het Orkest, dat de gevoelens
van hoop en berouw weergeeft. Dit Vierde
Bedrijf, dat ons de tehuiskomst van den
Verloren Zoon aantoont, eindigt met e:n
krachtigen, maar blijdevollen ZEGE
ZANG der christelijke barmhartigheid.
Het toont ons vol ontroering de blijdschap
die in den Hemel weergalmt voor den zon
daar die na bosten zijne kroon haalt vóór
Gods voeten en na bi* :re bailingsieed whti|
cm Gods ggfiadekleed.