RON DOM DE WERKLOOSHEID
De moedige taal van een Arbeidsminister
DE GRENADIERS
TE STEENSTRATE
POLITIEKE KRONIEK
BRIEF UIT BRUSSEL
22 April ingehuldigd, doer bet regiment
der GrernuLers, it. iegemroordughe-xi van
Z M. Koning Leopold HI. Het wordt op
gericht ter gedachtenis der Belgische
Grenadiers die aan de verwoede gevechten
van Zuldschote-Steenstrate deel namen.
GESCHIEDKUNDIGE
KANTTEEKE MN G EN
e>; gemeente Zadtchwe. met bare twee
bettende wijken Steenstrate en Liierne,
ligt langs de baan leper en Ddtsmubde.
Steenstrate is de naam eener straat,
locper. ie van de wijk Liaerne naar de
Taart der Ieperlee.
Steenstrate slaat in de geschiedenis ge
boekt ate een der oude Romeinsche banen,
bekend als Romeinscbe heirbanen of ie-
jerwegen.
Lu-kens de geschiedenis, liep de oude
Rom u.5cbe heirbaan van Kassei (Castel-
lum Morir.orum) naar de nee. Deze heir
baan liep door Steenvoorde, Poperinge.
Blverdln-ge. Zuidschote, langs de wijken
Liaerne en Steenstrate. Merketn. door
kruiste verder de wouden van Torhout,
naar Brugge, langs de Steenstraat, can
door te dringen tot aan Aarden burg (Ne
derland i
Deze Romeinscbe heirbanen werden met
grooce koeten en rwaren arbeid door de
Romeinscbe keizers aangelegd. Onder de
regeering van keizer Erajanus werden de
h?.rwegen in de Nederlanden aangelegd.
In het Jaar 102. Het hoofdpunt deaer Ne-
derlanctecbe banen was Kassei.
Het aanleggen dezer banen was zeer
lastig, daar allerhande hinderpalen dien
den te worden bestreden: rotsen door
klieven. poelen opvullen en aanaarden,
moerassige gronden met balken onder
schragen, de banen met steenen bestraten.
Deze heirbaan was een der eerste be
neend e straten in den lande. Vandaar de
benaming Steenstraat, van aan Kassei tot
aan Aardenburg.
Al deze Romeinsohe heirbanen namen
oorsprong aan het forum romanum (Ro-
meisohe openbare plaats)als middenpunt
van het Romeische rijk, door keizer
Augustus ingericht. Te Rome, op het
forum, stond een gulden mijlpaal waarin
al de groote heirbanen van het rijk waren
gebeiteld. Daarover schrijft de Romein
scbe schrijver Plutardhus (In Galba.
hoofdstuk 43) Forum, ubi stabat columna
a urea, in quam incisoe onmes Italioe vioe
finlunt Plaats waar een gulden paal
fitond waarin gebeiteld waren alle banen
die ln Italië uitioopen.
Aan deze mijlpaal liepen alle groote
heirbanen uit naar de uiterste palen van
het Romeinscbe rijk.
Die paal stond als zinnebeeld der heer
schappij van het machtig Imperium Ko-
manum over het grootste gedeelte der
wereld.
Steenstrate was ten jare 102 eon stra
tegisch punt voor de Romeinen.
Merkwaardig is het dat, na zooveel
eeuwen die er over speelden, die zelfde
Steenstrate ln 1914-'18 een der meest be
streden punten van den wereld-oorlog is
geworden.
Na het Fransch ged-enScteeben dat, aan
de brug te Steenstrate, opgericht werd ter
nagedachtenis der gesneuvelden van het
418'- Fransch infanterieregiment en der
eerste slachtoffers van de Dultsche stik
gassen, zal Steenstrate thans een tweede
gedenkteeken bezitten, opgericht ter eere
van het roemrijk Belgisch regiment der
Grenadiers dat er, niettegenstaande zware
verliezen, heldhaftig stand hield tijdens
de moordende gasaanval van 22 April 1915.
DE GRENADIERS
In een brochure, getiteld De Grena
diers te Steenstrateen verkocht ten
bate der oprichting van het gedenkteeken
der Grenadiers, geeft Luitenant Colonel
Delfosse een trouw verhaal van de ver-
schlilige gevechten door de Grenadiers in
den sector van Steenstrate geleverd en
van de verwoede Duitsche aanvallen die
zij er onderstonden.
Het ls niet mogelijk hier dit verhaal
volledig weer te geven, doch het zal vol
staan de bijzonderste gebeurtenissen aan
te halen, om aan te toornen welke over
wegende rol het regiment Grenadiers ge
speeld heeft in de verdediging van Steen
strate en meteen ook ln die van leper.
Na den slag van den IJzer werd de
brigade Grenadiers, bestaande uit twee
regimenten van drie bataljons, met vier
compagnies, en dat reeds zware verliezen
leed te Tervate, te Schoorbafcke, te Oud-
Stulvekenskerke, op den Groot-Beverdijk
en te Pervijae, hersmolten tot één regi
ment van 3 bataljons, met 3 compagnies.
Het bleef, tot half Februari 1915, de loop
grachten van Dikamuide bezetten en. na
Kin groote rust van drie weken te De Pan-
IB-e, vertrok het van daaruit, op 9 Maart
1915, naar Oostvleteren.
IN DE EERSTE LIJN TE STEENSTRATE
Op 12 Maart, in den avond, losten de
Grenadiers de Fransche troepen der 89»
af dee ling af in eerste lijn en bezetten
langs het kanaal dien sector tusschen
Steenstrate en het beruchte huls van den
Overzetter. De eerste dagen dier bezetting
werden besteed aan het in orde stellen
van den sector, graven van loopgrachten
en maken van schuilplaatsen in eerste
lijn. Inrichten van een tweede lijn tus-
sohen de Kemmelbeek en de Ieperlee en
van een derde tusschen Pypegale en Re
ntage, enz. zoodat de sector na enkele
weken gansch herschapen was.
Den 8 April werd een vooruitgeschoven
vijandelijke post, gelegen aan den over
kant der vaart, veroverd, doch de tegen
aanval, voorafgegaan van een hevig bom
bardement, liet zich niet wachten. Van de
twee pelotons Grenadiers, die daar door
de mitrailleuses zijlings beschoten en
gansoh omsingeld waren, werden toen 65
mannen gedood, gekwetst of gevangen ge
nomen. Een deel der ingenomen positie
vlei terug ln de handen der Dultschers,
doch, niettegenstaande hunne pogingen,
lukten zij er niet in de loopgracht ten
Oosten van het kanaal in te nemen. Deze
loopgracht werd tot het einde der bezet
ting van den sector behouden en werd
later bekend onder den ruaam van Redan
van de Grenadiers
DE STIKGASSEN
Na een tijdstip van kalmte brak plots,
den 22 April, rond 17 uur, een geweldig
bombardement los op de Fransche loop
grachten en op den sector van de Gre
nadiers. Korts nadien ontsnapten uk de
Duitsche loopgrachten ontelbare uitzen
dingen van koperkleurigen damp. die door
een voordeeiigen wind voortgedreven, wel
dra een zware wolk vormden en plat tegen
den grond voortslopen ln de richting der
verdedigers van Steenstrate.
De Franschen door deze eerste stikgas
sen verrast, trokken ijlings achteruit, ter
wijl, een uur later, de Duitsohers, onder
de bescherming van een steeds vreesetijker
bombardement, in talrijke aar.valskolom-
men vooruitkwamen, cm zoo spoedig mo
gelijk den boord van het kanaal, van aan
Steenstrate tot aan het Sas, te bezetten.
Het was ln deze hel van vuur en niet
tegenstaande de luohtvergiftiglng, dat het
regiment Grenadiers, de uiterste rechter
zijde van het Belgisch front, wonderen
Uitvoerde tan dapperheid en, volgens de
getuigenissen van de Dultschers zelf, de
Bondgenooten utt een uiterst neteligen
toestand redden.
STEENSTRATE GEVALLEN
De Belgische vleugel hield spijts alles
stand en bleef onwrikbaar. Versterkingen
kwamen toe, korte loopgrachten werden
haastig uitgedolven en met elkaar verbon
den en zonder ophouden vuurden de mi
trailleurs en maaiden de dichte vijande
lijke kolommen die naar het kanaal op
rukten en over de brug in het door de
Franschen verlaten gehucht van Steen-
et rate drongen. Het was dan ook tan uit
Steenstrate dat de eerste stormtroepen op
onze dappere soldaten vertrokken. Tot'
driemaal toe poogden de Dultschers den
rechtervleugel tan or» leger te verorijBe-
len. Doch alles was vrudhtekwo. onae troe
pen hielden stand.
DE GRENADIERS HOUDEN STAND
's Avonds echter was hun toestand on
betwistbaar netelig en gevaarlijk. Men
bezat niet de minste tnhcht-ng meer over
der. toestand in den Franschen sectBr, en
anderzijds bedreigde de vijandelijke be
zetting tusschen de brug van Steenstrate
en Lizeme steeds meer en meer onze loop
grachten. die zijlings door machinegewe
ren beschoten waren.
Zooals het te vreezen was. begonnen de
Dmtschers. vanaf 21 uur. opnieuw hunr.o
aanvallen op de rechterzijde van het regi
ment, ten einde het front langs bet kanaal
door te breken. Deze aanvallen volgden
elkander voortdurend op tot 's anderen
daags ln den morgen en zijn als een der
vreeselijkste en bloedigste oogenblikken
van het gevecht gekenmerkt gebleven. Deze
storrrJoopen. door aware bombardementen
voorbereid, waarin de gasobussen voor de
eerste maal gebezigd werden, gesteund
door het vuur der machinegeweren die in
de gewezen Fransche stellingen poet had
den gevat, en begunstigd door de duisternis
werden nochtans allen afgeweerd door de
Grenadiers die, alhoewel zij zonder de min
ste beschutting waren en zich nog maar
pas herpakt hadden van den voorgaanden
verrader Ijken aanval, moedig en ten koste
van zware verhezen stand hielden.
Gansch den dag van den 23» en den vol
genden nacht bleef dit helech vuur voort
duren. Niets ontbrak er: 6tikgasseu,
shrapnelte, bommen, geweer- en mitrail-
leusevuur, en daar midden in vuurden,
kropen, delfden onze mannen, vergeven
van den dorst en met een natgemaakten
zakdoek op neus en mor.d, ate beeober-
ming tegen de gassen*.
Na een poging tot tegenaanval door de
Fransche aouaven, die verijdeld werd, ruk
ten te 2 u. de Duitsohers ten aanval en
namen Lizerne in. Om de omsingeling te
vermijden moest een loopgracht verlaten
worden, doch het gevaar Inziende en om
den vijandelijken vooruitgang te stuiten,
voerden de verdedigers van den miolen van
Liaerne met goeden uitslag een stormloop
uit met de bajonet en brachten verschei
dene krijgsgevangenen mede. Vervolgens
deed Majoor Borremans een aanval met
de teruggeweken eenheden (aouaven, ka-
rabiniers en grenadiers) en slaagde erin
den vijand achteruit te drijven.
BIJNA OVERROMPELD
Daar hunne aavallen overal mislukten
poogden de Dultschers toen de loopgrach
ten der Grenadiers door een list te over
rompelen. Gebruik makende van een door
de Karabiniers verlaten loopgracht, slopen
een aantal Duitsohers, rond 3 u. 30 's mor
gens, vooruit en naderden de loopgrachten
der Grenadiers. Deze wilden reeds het
vuur op hen openen, toen de Duitsciters
de armen ophieven en riepen kame
raad Vol betrouwen en meenende dat zij
hen kwamen overgeven, sprongen onae
mannen uit de loopgracht, toen de Duit
sohers hun geweer grepen, dat zij achter
hun rug verborgen hadden, en een ma
chinegeweer ontmaskerden. Na een ver
woed gevecht van man tegen man namen
zij alzoo twee officieren en een veertigtal
mannen gevangen. Van uit de naburige
loopgrachten werd dit verraad gezien,
doch men durfde niet schieten, uit vrees
de Belgen te treffen die met de Dultschers
samen waren.
De vijandelijke vooruitgang werd niette
min stopgezet en de Duitschers waren wel
dra verplicht de veroverde loopgracht te
verlaten en zich in hun eerste stellingen
terug te trekken.
DE TEGENAANVALLEN
Den 24" ln den voormiddag deden de
Franschen een nieuwen aanval van uit
Zuidsöh-ote, doch deae werd halfwege dit
dorp en Liaerne gebroken. Ook de zouaven
deden vruchteloos eenige stormloopen,
terwijl onze Grenadiers steeds stand hiel
den in hunne platgesohotene loopgrachten
welke de vijand besproeide met een vocht
dat. bij het aanraken van den grond,
zware stikgassen verwekte.
Op een aanval van het 418e Fransch in
fanterieregiment, dat toen zware verliezen
onderging, sloeg de vijand gedeeltelijk op
die vlucht, maar toch kon Lizerne niet
bereikt worden en werd de vooruitgang
naar Steenstrate belet.
AFGELOST
De gevechten duurden van weerskanten
nog steeds hevig voort, toen de Grenadiers
met veel voldoening vernamen dat zij
's avonds rond 9 u., dus na 52 uren aan de
verwoedste aanvallen heldhaftig weer
stand te hebben geboden, door het 3» linie
regiment zonden afgelost worden.
Na eene korte rust in de kantomnemen-
ben van Oostvleteren en Elzendamme,
kwam het regiment Grenadiers den 26"
ten Westen van den Molenhoek en loste
den 27", nadat onze Fransche bondgenoo
ten terug Lizerne ingenomen hadden, het
3» linieregiment weer af. In den nacht van
28" en 29" weerden zij een Dultschen aan
val op hunne loopgrachten af. Deze nieu
we gevechten berokkenden toen aan het
regiment 24 dooden en 55 gekwetsten.
STEENSTRATE TERUG INGENOMEN
Den 15 Mei slaagden de Franschen er in
het gehucht van Steenstrate in te nemen
en den vijand over de brug te drijven,
waardoor de gevechten van Steenstrate,
die reeds in hevigheid fel verminderd wa
ren. een einde namen.
Zoo werd de Duitsche aanval om het
front der Bondgenooten cüoor te breken,
en dit op een der gevoeligste plaatsen, na
melijk de Fransöh -Be lgisohe en de
Fransch-Britsche verbinding, verijdeld.
Het regiment Grenadiers speelde er, zoo
als onze tegenstrevers het zelf in hun dag
bladen van dien tijd erkenden, een beslis
sende rol.
De groote massa stikgassen dreef meest
al naar de Fransche loopgrachten, zoodat
de aftocht onzer Bondgenooten onvermij
delijk was. doch de doodende wolken door
hunne uitbreiding bereikten eveneens onze
eerste lijn en bijzonderlijk de laagte van
de Ieperlee. Daarbij werden onze loop
grachten herhaaldelijk met gasobussen
beschoten zoodat veel oudstrijders heden
ten dage neg aan de gevolgen der gassen
lijden.
De moedige weerstand der Grenadiers,
die negen honderd dooden en gekwetsten
achterlieten, is er de» te heldhaftiger om
en heeft den vijand belet zijn vooruit
gang verder te drijven en tot aan leper
te geraken.
"O-
DIENST DER BUURTSPOORWEGEN
DE ACTIES TEGEN DE SALARIS-VERLAGING IN FRANKRIJK
II.
Er steekt een fundamenteele te
genstrijdigheid in de posities van
\Barnich en De Man, tegenover de
werkloosheid, alhoewel beiden so
cialisten zijn. Dit komt waar
schijnlijk hiernit voort dot Bar-
nich ekonomist is, en de mensch
als een homo ceconomicus aanziet,
wijl De Man meer socioloog is en
aldus de gemeenschap niet looche-
nen kan. Waar Bamich geneigd
j is het nationale prijs te geven voor
een massaverhuizingneemt De
Man het resoluut op voor het na-
t tionale. Zijn 5-jarenplan is uitslui
tend nationaal. Wel tracht hij dit
loprouwen ran zijn internationalis
me goed te praten in zijnbrochuur
Foor een plan van aktie maar
het steekt de oogen uit dat de Brus-
selsche hoogleeraar, die machte
loos het vergaan van de Duitsche
Sociaal-Devwkratie aanschouwen
kon, eenvoudig vreest dat zijn Bel
gische kameraden eenzelfden weg
opgaan. Hij is inderdaad bepaald
niet malsch voor de huidige socia
listische methodes. En het zou ons
hoegenaamd niet verwonderen als
De Man binnen een bepaalden tijd
alleen staat. De taktiek van de
liga-mannen of antifascisten is
hiervoor sprekend. Knuppels, mes
sen, vuurwapens en consoorten
werden ook in DuitschlanJ aange
wend. En toch moest de sociaal-
demokratie begeven. We vreezen
dat de waarschuwingen van De
Man aan zijn strijdgenooten in de
woestijn zullen terechtkomen. En
het kapitalisme van de Gentsche
gezellen is ook al geen koren op
zijn molen.
Henri De Man is opportunist-
Voor hem is het geen last zijn
verleden, geheel of gedeeltelijk,
op te bergen en nieuwe banen te
experimenteeren. Niet alleen zijn
internationalism wü hij voor 5
jaar prijsgeven. Maar ook de klas
sestrijd.
Wij hebben steeds gemeend dat
het socialisme stond of viel met de
klassestrijd, en dat de inzet de
triomf van de arbeidersklasse op
het kapitaal was. L'internatio-
nale sera le genre humain.
.Ook dit wil de hoogleeraar voor-
loopig laten varen. Zijn opportu
nisme heeft hem geleerd dat trots
de reuzenstrijd tusschen kapitaal
en arbeid, de middenstand schitte
rend stand hield, en zelfs nu, in
lijden van hyperkapitalisme (trus-
ten, holdings e.a.) en hypersyn-
dikalisme. Aangezien het socialis
me de middenstand niet klein ge
kregen heeft, rvil het de hand rei
ken aan de bourgeois in den strijd
tegen financie- en industriemono -
polen.
Noch klassestrijd, noch inter
nationalisme'. Wat schiet er dan
nog over van het socialistisch pro
gramma. Enkel de vage belofte
van geen enkel princiep prijs te
geven na de realisatie van het 5-
jarenplan. Intusschen zal er veel
water onder de Rhönebruggen ge
vloeid zijn.
Op 5 jaar tijd, beweert Henri
De Man, zal de binnenlandsche
markt met 100 verhoog en als
mijn plan gevolgd wordt, en dit
zonder hinder voor de buitenland-
sche markt. Hieruit spreekt weer
duidelijk het ekonomisch oppor
tunisme van den socialistischen
voedstervader. Hij rveet perfekt
goed dat omtrent de internationale
handel alle illusies overbodig zijn.
Daarom ook houdt hij zich bepaald
afzijdig van internationale eltono-
mie. De kameraden uit andere lan
den hoeven maar voor zich zelf te
zorgen. Het zou natuurlijk socia-
listischer klinken te ijveren voor
een internationaal statuut, maar
er hoeft toch allereerst HIER ge
leefd te worden. Het is natuurlijk
onze schuld niet als de omstandig
heden de internationale dogmas
een ferme deuk geven. Het bewijst
echter dat zelfs 100 internatio
nalisten op een gegeven oogenblik
voor het dilemma gesteld tvorden:
ofwel nationaal leven, ofwel inter
nationaal vergaan.
Om logisch te zijn moet De Man
niet enkel zijn internationalisti-
iBSaBaflBBBBSnBBaiBBBBBBBEI? II
BIJZ. TREIN NAAR STEENSTRATE
op 22 April 1934.
Het Bestuur van Buurtspoorwegen zal
een bljaonderen trein Inrichten en verder
alle gemak van vervoer ter gelegenheid
van de Inhuldiging van het monument
van Steenstrate op 22 dezer. Er zal ver
mindering zijn van prijs en de rit zal
slechts omstreeks 30 minuten vergen. Zich
wenden tot het Dépót
STAD IEPER
MEDEBURGERS
Het Regiment der Grenadiers zal op
Zondag 22 April, te 1420 uur te Steen
strate het gedenkteeken Inhuldigen, opge
richt ter herinnering aan de roemrijke
gevechten dat het ln April 1915 op deae
plaats leverde.
De aMeeling Grenadiers due aan deae
plechtigheid deelneemt, zal te leper te
9.55 u. aankomen er zich te 10.30 uur be
geven naar het gedenkteeken van de voor
het Vaderland gesneuvelde leperlingen,
daarna naar het Engetech gedenkteeken
om er bloemen neer te leggen.
De Inwoners worden vriendelijk uitge-
noodigd te dier gelegenheid hunne huizen
te willen he vlaggen.
De Burgemeester,
J. VANDER GHOT*
sche droomen 5 jaar uttstellen. j
maar eens en voor go*i de zaken
nemen zooals ze zijn.
Hij wil dus de binnenlandsche
markt met 100 vermenigvuldi-\
gen. Wie zegt markt, zegt produk-\
tie, verdeeling en verbruik. Als
parenthesis willen we vooraf wij-
zen op de eigenaardige bescher
mingsmethode van de mitiden-
stand. Thans worden IN FEITE
de middenstanders uitgesloten door
het socialisme. Er zijn soc. voort
brengers en soc. kooperatieven
met soc. verbruikers.
Wat moet er dan gebeuren met
het plan De ManOfwel verzaken]
de socialisten aan HUN EIGEN j
MARKT, wat we omvaarschijn-l
lijk achten, ofwel zien we twee
markten: een zoogezegd nationale
en een socialistische.
Om 100 meer voort te bren
gen, moet er 100 meer verbruikt
worden. Het is misschien wel mo
gelijk de voortbrengst op te drij
ven, maar als het verbruik in
evenredigheid zal toenemen is een
andere zaak. En vermits zelfs het
plan De Man het sparen voorziet is
het zeer twijfelachtig dat de 100
bereikt woAden. Is dit percentage
niet bereikt dan nemen we «de
weg terug om te komen waar we
nu zijn.
Als middel patroneert het plan
de nationalisatie van het krediet en
van de sleutelnijverheden: grond
stoffen en drijfkracht. Eerlijk
heidshalve kunnen we er hier ge
rust bijvoegen dat dezelfde nijver
heden alsmede het krediet feitelijk
thans ook gemonopoliseerd zijn in
handen van enkelen. Hier zouden
we dus voor een verbetering staan.
Maar wie zegt nationalisatiezegt
gemeenschap. En hoe verduiveld is
het mogelijk die nationalisatie met
orde, gezag en verantwoordelijk
heid te bekleeden wanneer van
laag tot hoog het internationalisme
aangekweekt en aangewakkerd
wordt, wanneer in laatste instan
tie de wetgevende macht de touw
tjes in handen heeft en... dezelfde
wetgevende macht uit het zuiver
algemeen kiesrecht spruit. Het we-
ze hier toch toegelaten allereerst
sceptisch te staan én tegenover
het zuiver algemeen stemrecht én
tegenover het parlement. A la ri
gueur kunnen we gerust zeggen
waarom. En welke serie konflikten
in het verschiet tusschen de par
tijen onderling, tusschen de parle
mentairen en de bevoegdheden.
De Man bekleedt een moeilijke
gevechtspost. Hij is demokraat,
socialist en internationalist. En
het plan verraadt zijn strijd tus
schen zijn politieke opinie en de
werkelijkheid. We hopen voor hem
dat de werkelijkheid het hale, en
hij geen vergelijk meer hoeft uit
den grond te stampen tusschen
opinie en realiteit, tusschen wat
hij ivenscht te zien en wat hij ziet.
Hierin steekt feitelijk het di
lemma. Liever dan een halve op
lossing had hij beter een 100
socialistische gegeven. Het lag dan
ten minste in zijn lijn.
We zouden thans nog verder
kunnen uitweiden over het kon-
flikt: nationaal-indiistrie en pri
vaat-industrie, want de twee be
staan 'in zijn plan, over de rege
ling van het krediet door partijpo
litiek, over de samenstellingen van
al de te scheppen raden au prorata
der gekozenen, enz.
We hebben er liever op te wijzen
dat de hoogleeraar geen gebene
dijd woord rept over de kuituur
waarden. over de allernoodzakelij
ke vernieuwing van de moderne
mensch. over het primaat van het
geestelijke, over hiërarchie.
Het probleem gaat niet enkel om
de iverkloosheid, het gaat om het
leven. En afgezien van het voor
behoud omtrent historische en
spiritueele waarden, verwondert
het ons toch ook dat zelfs zuivere
materialisten de ekonomie willen
omvormen, met de mensch als ex
periment, en de overdreven posi
tie van de machine als een ver
worven recht aanzien, waaraan
niet mag getornd. Hervvig.
Op hunne beurt hebben nu onderwijzers en leeraars betoogd tegen de voorgestelde
loonsverlagingen. Natuurlijk waren de communisten *r als de kippen bij om ka
baal te maken. De betooging heeft echter een ordelijk verloop gehad.
BSBiBias!:BxasBsi9sas3&Bi«3i:sBi2a9Beai3S9ai9aiBiiaBifli3ii
moet de zware fiscale last gedeeltelijk
worden weggenomen.
En hier laten we terug Minister
Van Isacker aan 't woord:
De levensduurte uw huishuur,
POLITIEK ALLERLEI, door Volksvertegenwoordiger R.-D. De Man
De Minister van Arbeid en Sociale
Voorzorg, Heer Philip Van Isacker,
heeft op de groote vergadering der
Katholieke Werklieden die te Turn
hout Zondag jl. werd gehouden, een
zeer moedige taal gesproken, die ten
andere eens te meer de oprechtheid
en de rechtschapenheid van dezen
Minister onderlijnt.
De Minister heeft zonder er doek
jes om te winden, klaar en in al
zijne wreede ruwe naaktheid den
toestand geschetst. Die toestand voor
ons land is zeer ernstig en kommer
vol, de crisis heeft daaraan groote-
iijks schuld. Meer dan een millioen
Belgen zijn door de werkloosheid ge
troffen, zeer vele nijverheden wor
stelen tegen de meest zware en ca
tastrofale moeilijkheden. Staande te
genover die haast onoverwinnelijke
moeilijkheden heeft de gedachte in
heel wat nijverheidskringen zeer veel
veld gewonnen dat de inflatie ons zal
redden.
Tegen die gedachte heeft de Mi
nister zich hardnekkig verzet, wat
ten andere nog steeds de meening
i3 van den Heer Jaspar, Minister van
Financies.
Inflatie kan geen oplossing bren
gen, Minister Tschoffen zegde het
reeds met nadruk op één der verga
deringen van het Hoofdbestuur van
het A.C.W. en thans verklaart op zijn
beurt Minister Van Isacker:
De inflatie is de politiek der zwak
heid en der wanhoop. Zij kan ons
enkele maanden schijnwelstand ge
ven en gemakkelijk is ze voor de
Regeering, geen loonskonflikten, geen
beperking der uitgaven voor werk-
loozensteun en pensioenen, enz. Al
leen heeft men de illuzle te voeden
bij de mas3a dat haar Inkomsten niet
verminderen. Maar, inderdaad, het Ls
bedrog: uw spaargelden gaan te niet.
uw loonen en vergoedingen verliezen
aan koopkracht. En, vooral wij laten
ons afglijden op een weg die ons
leidt tot de algemeene instorting.
Daarom vooral willen we niet weten
van de inflatie. Ik niet, zegt de Heer
Van Isacker, en ook geen enkele van
mijn Collegas op de Regeeringsbank.\
Dat is klaar en ondubbelzinnig!
Om die woorden van den Minister
te onderlijnen, halen wij enkele cy-
fers uit een artikel van een inge
nieur verschenen in een financieel
blad, waarin wordt betoogd, dat een
inflatie voor den Staat, de provincies
en de gemeenten een vernietiging van
100 milliard frank schulden zou be-
teekenen. Voor de groot-industrie en
de hooge financie zou dezelfde infla
tie een vernietiging van schulden be-
teekenen ten bedrage van 90 milliard
frank!
Nietwaar, het zou voor den Staat
gemakkelijk zijn aan inflatie te doen,
wanneer de Staat daardoor van 100
milliard frank schulden afgeraakt en
dat de groot-industrie en de hooge
financie de inflatie wenschen is nog
meer begrijpelijk wanneer zij daar
door een schuld kwijtgeraken van
zooveel milliardenl Maar diegenen,
die zoo roepen op inflatie vergeten
opzettelijk dat die inflatie, die voor
hun de redding zou beteekenen, voor
de werkende klasse en den Midden
stand den volledigen ondergang zou
bezegelen.
Maar het volstaat niet de Inflatie
te verwerpen, daarmee zijn de moei
lijkheden niet opgelost. Onze nijver
heid ln moeilijkheden dient geholpen
en daarom moet de kostprijs der
produkten verminderd worden en
Brussel, 19-4-'34.
BELANGRIJKE CONGRESSEN.
voMtag, verwarmd- m«.|
verminderd. De frank zal een grooter jjJt centrum is geworden van de
koopkracht krijgen; en gij vioet. Qer groote vraagstukken van den
werklieden, in uw belang en om het tijd.
belang van het land, een loonsver
mindering aanvaarden, die gelijken
tred houdt met de vermindering van
de levensduurte.
Dat is moedige taal en gezonde
taal. De werklieden zullen niet wei
geren loonsvermindering te aanvaar
den, wanneer vooraf pogingen wor
den gedaan om het peil der levens
duurte te verminderen. Het is ten d,Sdigd.
andere in het belang van de arbeiders
in de eerste plaats, want inflatie is
hun ondergang, en wil men dat ver
mijden dan moet de overige geëigen
de middelen aanwenden.
Zaterdag en Zondag heeft in de marme
ren zaa.1 van toet Paieis der Akademiën
het jaarlijksoh Ccngres plaats gehad van
't Verbond eter Katholieke Werkgevers.
M. Thsums, Minister van State, is voorzit
ter van dut Verband. Er was heel vee-1
voorname aanwezigheid en groote belang
stelling.
M. Pauwels heeft daar de stellingen van
het Algemeen Christelijk Vakverbcr.a ver-
TEGEN DE MILITARISATIE DER
POLITIEKE PARTIJEN
Zonder twijfel zal een der eerste
punten, die de Kamer na het Paasch-
verlof zal te behandelen krijgen, ze
ker het ontwerp der Regeering zijn
waarbij het dragen van uniformen
wordt verboden en waarbij ook aan
de Regeering de macht zal worden
gegeven de militaire formaties der
politieke partijen te ontbinden.
De troebelen en de relletjes die zich
in de laatste weken hebben voorge
daan tusschen Dinasos en Roode Mi
litie, tusschen Roode Militie en Lé-
gion Nationale pleiten voor die drin
gende behandeling.
De Regeering heeft anderzijds reeds
den maatregel genomen, dat de
Staatsambtenaars geen lid mogen zijn
van genoemde groepeeringen, op ge
vaar af buiten de kaders van het
Staatspersoneel te worden geplaatst.
Aldus zal ons betoog dat wij in de
Kamer bij de bespreking van de Be
grooting van Binnenlandsche Zaken
met betrekking tot de orde en de
rust in het land, zijn volle bevesti
ging krijgen.
Het is evenwel interessant na te
gaan, welke reactie die Regeerings-
maatregel heeft gehad.
In de liberale bladen, althans in
sommige is men niet tevreden om
dat de Légion Nationale op de
zelfde lijn wordt geplaatst als de
Roode Militie en de Roode Militie is
niet tevreden omdat men hen in één
zak steekt met de Légion Nationale!
Wij houden ons aan het standpunt
met cie Regeering, dat alle militie,
van waar ze ook uitkomt, moet wor
den verboden en ontbonden.
Het blijft alleen aan de openbare
macht de orde en de rust en de be
scherming der Staatsburgers en der
instellingen te vrijwaren en waar
borgen. De Staat mag géén afstand
doen van zijn rechten ten voordeele
van dergelijke private inrichtingen.
De voorbeelden van Duitschland en
Óostenrijk en Italië bewijzen genoeg
waar dergelijke toestanden een land
leiden kunnen.
Alle weldenkende menschen in dit
land zullen het toejuichen, wanneer
het Parlement na het Paaschverlof
in de eerste plaats aan de Regeering
de noodige macht geeft om eens en
voor goed schoonschip te maken op
dat gebied.
DE FINANCIEELE TOESTAND EN
DE BANK VAN DEN ARBEID
De alarmeerende berichten die en
kele weken geleden werden in het
land gestuurd over de Staatsfinan-
cies zijn gelukkig gestild. Wanneer de
werkloosheid ons geen te verrassen
de uitslagen meer brengt, zullen wij
de moeilijke oogenblikken wellicht
kunnen doormaken zonder al te
groote offers van den kant der
Staatsflnancies.
We stellen immers vast dat de
Staatsrenten op de beurs in een zeer
voordeelige positie zijn komen staan.
Ze stijgen regelmatig, wat als zeer
geruststellend mag worden aange
zien.
Anderzijds kan men nagaan dat de
geldbeleggingen in de banken stijgen
en dat verder het indexcijfer daalt.
Daarmee zal zeker de crisis niet
opgelost worden, doch dit alles wijst
er toch op dat bij ons volk een geest
van vertrouwen is aan 't terugkomen
die noodzakelijkheid om gunstig in
te werken op een eventueel hernemen
der bedrijvigheid van handel en nij
verheid.
Het is verheugend vast te stellen
dat het triestig avontuur der Bank
van den Arbeid geen ongunstigen
weerslag heeft gehad over het ver
trouwen der massa in de andere kre
dietinstellingen.
Intusschen heeft de algemeene ver
gadering van de Bank van den Arbeid
plaats gegrepen en heeft men nog
maals uitstel gevraagd tot 26 Mei om
een oplossing voor te stellen voor de
moeilijkheden en erop gewezen dat
een likwidatie van het zaakje zeer
nadeelig zou uitvallen voor al de be
trokkenen.
Dit alles neemt niet weg dat de
Bank ln zeer nauwe schoenen zit en
dat het passief het actief van de in
stelling met nagenoeg een twee hon
derd millioen frank zal overtreffen.
De Socialisten zoeken naar steun
bij de groote banken, maar totnog
toe moeten al hun voetstappen maar
weinig succes hebben gekend daar
ze een nieuw uitstel hebben gevraagd
aan de aandeelhouders tot 26 Mei.
Intusschen zal het lot van heel
wat kooperatieven gebonden blijven
aan het lot van de bank.
Over 't algemeen stelt men vast
dat de politieke actie van de Socia
listen heel wat verlamd wordt door
heel deze ongure historie en toestand
waarin de steden ais Gent en Ant
werpen door de Socialisten zijn ge
bracht, zou wel kunnen helpen om
den volledigen ondergang van de
bank te verhaasten.
Er werd gesproken over de Nljvei heids-
en Arbeidsraden, de paritaire loonkou.mis
sies, de werking der katholieke pat.
orgiarï.saties. Pater Rutten, senator, heeft
aangedrongen om in die volgende studie
dagen meer in bijzonderheden te handelen
over de patroonsorganisaties in hunne be
trekkingen met die weikliedenoi-ganisaties,
over de belangenvertegenwoordiging ln
het raam der corporatieve betrekkingen,
het vraagstuk van dien vrouwenarbeid aan
een nieuwe studie te onderwerpen, te on
derzoeken op welke wijze den schadelijken
invloed kan ontkomen worden van de ka
pitalistische centralisatie.
Het Congres ging Zondag voort.
M. Hanuel handelde over den slechten
Invloed der werkiooshed bij de jeugd.
's Middags, op het ontbijt, heeft Mi
nister Van Cauwelaert het woord genomen
om M. Theunis te huldigen. Heildronken
werden voorgedragen door Mgr Micara,
nuncius, MM. Musing, voorzitter der Ka
tholieke Vlaamsche Werkgeversorganisa
tie; Steer.'bengihe, algemeen voorzitter van
het Alg. Katholiek Werkgeversverbond van
Nederland; M. Pourmond, algemeen sekre-
taris van de Fransche Werkgeversorgani
satie. De heildronk aan Paus en Koning
werd voorgedragen door M. Theunis.
Mgr Heylen, bisschop van Namen, heeft
de namiddagzitting bijgewoond.
M. E. Van Zeeland, onder-goeverneur
der Nationale Bank, nam grooter.tteels de
namlddagzitting in met een overzicht van
de werkgeversorganisaties in de onder
scheiden landen, in het licht van de Ency
clieken Rerum Novarum en Qua'dra-
gesimo Anno
De Federatie der Katholieke Kringen
vergaderde Zaterdag in Patria om de
Staatshervorming te bespreken naar de
groote lijr.en welke aangegeven werden op
het Congres van Dinant. Hoofdzakelijk
liep de bespreking over parlementaire
hervormingen. Zooals te begrijpen, waren
de adviezen niet zoo eensluidend. Vooral
de hervormingen die geen grondwether
ziening meêbrengen, werden op 't voor
plan gebracht. Onmogelijk d'ie gedachten-
wisseling in enkele lijnen samen te vatten.
In ©ene volgende vergadering zal ge
handeld worden over lijstenkoppelang en
andere praktische vraagpunten a's vrou
wenkiesrecht, uitgebreide raad van wet
geving, vertegenwoordiging der behingen,
familiaal kiesrecht, enz. Al vraagpunten
die in deze vergadering niet grondig kon
dien besproken worden.
In 't St Lodewljksgesticht te Brussel
h&eft het Algemeen Christen Jeugdver-
bond Zaterdag ook een 'belangrijke stu
diedag gehouden. M. Giovanni Hayots zat
voor. Aan 't bureel Mgr Plcard. M.M. Hei-
big de Balsac en Tonr.et. Men besprak
hoofdzakelijk het vraagstuk der familie.
M. Oscar Behagne behandelde de staat
en het beroep; M. Maurice Haschart, de
staat en de invloeden der opinie; M. Eug.
Carpsntier, de internationale maatschap
pij. Belangrijke onderwerpen en zakelijke
besprekingen.
De socialistische gemeenteraads- en
provincieraadsleden hielden Zondag ook
een Congres te Brussel, 'hoofdzakelijk ge
wijd aan de financieele moeilijkheden,
waaraan tegenwoordig bet hoofd te bieden
is. M. Yernaux haalde aan dat twintig
groote gemeenten uit de omschrijving
Charleroi tegenwoordig geen cent meer in
kas hebben.
Verscheidene dagarde's werden gestemd.
eer.© waarin gezegd wordt dat de
al de lasten van de gemeenten en de
vincieS in zake werkloczensteua
overnemen: een ander© beheiz nde ©n
verheids taksen voor verscheidene
een derde betreffende de consolidatie
de leeningen der gemeenten en van
debiet-der loopende tekening b. var.
gemeentekrediet. /tKsV
BALTHAZAR OP DEN ItOOSTEE.
De Gentsche roode schepen van
wezen ligt op den rooster. Maar hj tpj]
te.c gelijk 'n duivel m 'n wijwatervat
vorige week werd hij mtgtk^eed m .F
Bien Public - en La Flaudre iabem-
twee Gentsche gazetten.
Daarop twee vuile arukeis in Vooruit .1
ongetcekend maar stéiijg geschreven ov-
Balthazar zelf, derhalve 'n z-lfverd.>J
De 18 rmlliocn, d.e_ geleend werCer. aji
de roode Bank, zijn reeds gezacller! jr,
20 millioen. De laaitste leehmgen mee*,
gedaan zijn geweest op het moment
de socialistische Bank reeds volo>j> in c|S
miseries zat. Derhalve zonder erujp
waarborg van spoedige terugbetaling
Balthazar schrijft den aanval ic [A
Bien public toe aan zijn schepen-colkg.
Prof. Vaniden Bossche, dje nu
Vanden Bossche heet. Scheldwoorden^
plants van een zakekjk antwoord. Om at
te verachoonen en te verrecht vturdgej
haalt Balthazar aan, dat een liberale jcae
patn van Geldwezen in de vooroorlogss,
jaren stadsgelden heeft geplaatst ic g
bank waarvan hij beheerder was, en 6t
Schepen Siffer gelden van den ha verre»,
heeft geplaatst ui de Banque de Bnue
les Gelden die in elk geval veilig Sj
geplaatst geweest, hetgeen men niet te
gen kan van de gekbptaatsingen van Ba
thazar.
Dezj laatste gaat uit van het sppd
woord: «Stout gesproken is half g,vu:
ten En hij.schrijft: Balthazar zal t-
vertrekken, wat,, er ook gebeuren rag-,
Als ef 'zijn die moeten vertrekken, r
ze veeleer te vinden in de rangen c
katholieke partij. De klerikale kampi»
heeft voor doel den sccialistixchen vos
manacn de soc. partij te treffen El
Zóólkijne zelfvérdedlg.r g. 't Is zoo fla.
als 't -maar kan. Of hij blijven zal of c
als sóhepen van Geldwezen; isb:Jat
zijn dbllega's van den Gemeenteraad t
len daarover veel meer te zieggen hei*
dan hij-zelf. Eene zaak staat vast:
roode Bank kan de ontleende gelden r.-
teruggeven, wellicht nog niet in onaite
baren tijd. En hoelang de Gentsche sta:,
kas de geleende kapitalen nog zal kurt»,
missen, moét nog worden uitgemaakt.
De duivel heeft er zijn staart in ü;-
draald! 't Trekt er in alle geval op.
LTnformatcurvan 17 April ken:
het bilon af van de Cotonnière de Bra
ne-le-Chateau Voorzitter van er.
heerraad, M. Ed. Anseele; beheerders e
kommissarissenAch. Vleurinck. J. d'A.
seler. J. Beckers, Lelubre, J. Meirlaer.»
Tanok, allemaal vertegenwoordigers var
roode Bank. Verder nog: L. Vanham, u
brikant, en Jules Mathieu, socialist»
député en burgemeesfc-r van Nijvel.
Kapitaal: 20 millioen. Zuiver «rfc
1.462.871,48 fr. Telt dat maar samen t
de verliezen, die geboekt staan in de bit-:
welke ik in vorige correspondenties
aangegeven. De defleie-ten zwellen gecc.
aan. De socialistische gazetten zwijger:
wel dood, maar de kraal-en brer.j:a b
uit».
NAAK DE DERDE VERGADERING
DE WINKETTEN DER BANK VAN K
ARBEID BLIJVEN GESLOTEN,
De Belg. Bank van den Arbeid ie
den 26 Maart aandselhoudersyergada
houden om het bila-n te bespreken. De v
gaderihig had plaats, maar de besprek,
ging niet door. Anseele wild.- niet.
Een nieuwe vergadering werd bek;,;
16 April. Intusschen natuurlijk'cava
trouwen te wekken werden dï w:
betten gesleten.
L.l. Maandag had dus een nieuws v:
gadering plaats. De aandeelhouders n::
aanwezig ten getalla van veertien, ver-
van d-rie partikuliere die maar over «U
aandeelcn beschikten. Dzzo laMs.ïnmx
ten wel praten maar hadden weing
den pap te brokkelen
Ivf. Ch. Elslan-der, d-e nieuwe afgevae
digde-beheerder van den Bank. dmg er-
korte verklaring voor. De kritiek van a
persorganen heeft ni-et toegelaten om i.
eerste deel van het programma fe
scheppen van een vertrouwensaimesf*
te verwezenlijken, 't Beste ware e-;
nieuwe vergadering te houden d:n 28 Mi.
en intussdh-sn maar voorts de wxi-'R
gesloten te houden om de bestormirg:
voorkomen. Zóó gezegd, zóó gedaan!
De likwidatie zou de grootste fout k
werd gezegd, 't Moet dus zijn, dat er n
likwidatie spraak is geweest. Alle hcop
gebouwd op eene mogelijke economist
heropleving, die de kapitalistische nok
looze vennootschappen, afhangend var,.
Bank, terug winstgevend zou maken. O-
kwestie d-us van te verzaken aan liet:
giem d-er Bank, die voorts hare geldtel
gingen zal doen in kapitalistische nat
looze maatschappijen. Var.dervelde iw
goed te schrijven tegen het arbeide»
pitalisme en Spaak mag d-onderen Ut
twintig jaar dwaling daaraan stof
Anseele en Ci-e zich niet. Ze kunnen tr:
wens niet terug.
■BBaiaiBBB&EiisiasaiaBaiaBBsiiaiBaaaasiHiBEaaia&SEaaa&Qasn
AANSLAG OP DEN SNELTREIN WEENEN-PARIJS
TWEE DOODEN EN ZEVENTIEN GEKWETSTEN
Nabij Linz, in Oostenrijk, werd een stuk spoor losgemaakt door bandieten. 1*
de sneltrein Weenen-Parijs, Maandag avond uit Weenen vertrokken, aldaar kr"
aangereden, ontspoorden de lok-omotief en een paar wagens. De machinisten de?
ker van den trein werden gedood en 17 personen, bijna allen behoorende tot-'
dienstpersoneel werden gekwetst. Een streng onderzoek werd ingesteld.
BELGISCHE FABRIEK VAN
CHICOREIWYPPELIER-TAFFIN
Zicht op de vernielde wagons.
iBiBaaiaBB5aBB3iBBB9saaaBassBaaaaBBi]aagsaBaaaas2zaBsss):
VREESELIJKE NATUURRAMP
NOORWEGEN
Den geweldige rots, van 400 h.eter htoi en 2G0 meter breed. Is j
de fjord van Tafjcrd in Noordwegen. Geweldig© vloedgolven ontstonden, wahj
kusten van de fjord fel geteisterd werden. GanscT.e huizen werden
hoele families kwamen om in de ontketende golven. 41 Personen zouden
Hierboven een zicht op de liuizen van bet geiciste-iJe tjmd.