)MiiZonneslag
Voorpostgevechten in Frankrijk
L
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
HET INDUSTRIEEL FAILLIET van DUITSCHLAND Politiek en Sociaal Allerlei
cp VEURNE's Gr. Markt
OPENLUCHTOPVOERING
weekblad: 35 CENTIEMEN.
«de hall:»
Streeft het naar een economische afzondering?
POLITIEKE KRONIEK
ZONDAG 22 JULI 1934
SPECIALE TRAMS
JEREMIAS
DRINGEND BERICHT
ZONDAG IS JULI 1331.
2* JAAR. N 23,
Katholiek Weekblad van leper
Bureel:
Boterstraat, 17, IEPER.
ABONNEMENTSPRIJS
TOOK 1 JAAR (per post)
Binnenland
Belgisch Congo
Frankrijk
Alle andere landen
18,60 (r.
25,— tr.
35,— tr.
55,— Ir.
WitfWëri
KANSEN VAVNESTE. PopëHnfd
Tel. Poperlnge N'
Tostobeckrekening N' 15.510,
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten per regel 1.00 fr.
Kleine berichten (minimum) 4.00 Ir.
2 Ir. toeh v. ber. met adr. t. tur.
Berichten op 1* bh per regel 2.50 fr.
Berichten op 2* bh per regel 1,75 Jr»
Rouw ber. en Bedank, (min.) 5.00 fr.
Te herhalen aankondigingen:
prijs op aanraag.
An nonoen lijn vooraf te betalen
en moeten tegen den Woensdag
avond ingeaonden worden. - K-eir.e
berichten tegen den Donderdag noen.
DOOR VOLKSVERTEGENWOORDIGER R.-D. DE MAN.
EH9 r.rs^-i Hpss
ii.
De talrijke reizigers, die uit Duitach-
jand weerkeeren, zijn het er over eens
iat, gelijk onder den oorlog, de ersatz
ienw meester zijn in het land. De
papieren balen zijn weer op de markt
Yerschenen en in de delicatessenwin-
ttis stelt men ingrediënten te koop, die,
soogszegd. koffie en caoao en wat weet ik
«eer, voordeelig vervangen.
Het gaat er om. in de mate van het mo
gelijke. den invoer van levensmiddelen te
»enninderen, invoer welke jaarlijks nog
li milliard mark bedraagt, of ongeveer
pet 1 5 van het totaal verbruik. Men
beoogt niets minder dan een gansch
nieuwe manier van volksvoeding ingang
te doen vinden. Koffie, cacao, enz. wor
den door producten van eigen bodem
vervangen Dit woord past hier allicht
niet. Hoe bitter weinig overeenkomst er
tusschen gebranden gerst en koffie of
tusschen gedroogde eikelblaren en te bak
bestaat, moeten we niet meer vertellen.
Verder ontbreekt het niet aan pogin
gen om de graan-, suikerbeet- en aard
appelculturen te verhoogen, minder door
een vergrooting van de bezaaide of toe-
ptente oppervlakte, dan wel door een ver
betering, een veredeling der zaden en
knollen.
Hier loopt Duitschland in de voetsporen
van Italië. Men weet dat laatstgenoemd
land er in gelukt is, zonder de bebouwde
oppervlakte merkelijk te verhoogen, zijn
tarwevoortbrengst zoodanig op te voeren,
dat het, in dit opzicht, niet langer van
het buitenland afhankelijk is. Duitsch
land wil hetzelfde doel bereiken, en om
den strijd aan te wakkeren, heeft men
tot in de nietigste dorpjes plakbrieven
uitgehangen met de volgende woorden
van Frederik den Groote: Liever dan de
grootste veldheer, is mij de man die er
roer zorgt dat daar waar vroeger maar
ten korenaar groeide, er nu twee rijpen.
Ook het feit, dat er jaarlijks voor on
geveer een milliard mark aan levensmid
delen bederft of bij gebrek aan zorgen
verloren gaat, ontsnapte niet aan de aan
dacht der scheikundigen. Door middel
van nieuw ontdekte schutgassen kan men
is. v. het fruit 39 weken lang bewaren,
.frisch al kwame het versch van den
boom Dit jaar reeds hoopt men den in
voer van vreemd fruit te kunnen stopzet
ten.
Ook aan het kunstmatig samenstellen
van grondstoffen, welke voor de Duitsche
nijverheid onontbeerlijk zijn, werd koort-
zig de hand geslagen, in den laatsten tijd
des te koortsiger naargelang het deviezen-
gebrek zich nijpender deed gevoelen. We
mogen van stonde af aan zeggen, dat,
ook op dit gebied, merkelijke resultaten
werden bereikt. Kiezen we tusschen een
lange reeks voorbeelden de meest in het
oog vallende uit:
In het eerste deel van dit artikel heb
ben we uwe aandacht getrokken op het
schreeuwend tekort van Duitschland in
zake benzine en olie, zoodat het ieder
jaar voor één milliard benzine en voor
350 milüoen mark dieselolie uit het bui
tenland moet betrekken.
HMs enkele jaren bezit Duitschland
tijn eigen petroleumvelden. In 1933 le
verden ze gemiddeld iedere maand 19.000
ton ruwolie op. In April van dit jaar
bereikte de voortbrengst 24.153 ton. Dit is
echter slechts een begin. Duitsche geolo
gen verklaren, dat de Duitsche bodem
rijk is aan petroleum en om, ook op dit
gebied den invoer te kunnen inkrimpen,
heeft de Regeering voor het ontdekken
van nieuwe lagen hooge premies uitge
loofd.
In afwachting tracht de scheikunde,
ten minste voor een klein gedeelte, in het
tekort te voorzien. De I. G. Farbenin-
dustrie fabrikeert jaarlijks uit steenkolen
en cokes 350.000 ton benzine en olie. Het
synthetisch product is, echter, merkelijk
duurder, dan het natuurlijk product, zoo
dat men mag aapnemen dat Dutschland
nog lange jaren voor den ramoer van
benzine van het buitenland zal afhangen.
Inzake zware metaalertsen wanhopen
de Duitsche ingenieurs niet zich grooten-
deels van het buitenland onafhankelijk
te kunnen maken. Weliswaar is de Duit
sche bodem eerder arm aan 'zulke grond
stoffen; nochtans zijn zij ei in gelukt ce
ertsontginningen merkelijk te verhoogen
en, anderzijds, wordt het oud ijzer en
het schroot hersmolten en opnieuw ge
bezigd.
Inzake koper, waarvoor Duitschland
vroeger geheel op het buitenland was
aangewezen, werd er een mengeling van
Duitsche ertsen en oud koper tot stand
gebracht, dat goede resultaten oplevert.
Nochtans zal de productie nooit hooger
dan tot 50 t_h. van de geheele behoefte
kunnen opgevoerd warden.
Weliswaar laat koper zich in vele ge
vallen door staalaluminium vervangen,
waarvan de grondstoffen voor 93 t.h. in
Duitschland aanwezig zijn. Ook voor de
zink was Duitschland vroeger voor 1/3
van zijn behoefte op het buitenland aan-
geweae.; en ook daarin werd merkelijk
verand ring gebracht. De invoer totaal
stopzette» zal, echter, tusschen dit en
lange jaren niet mogelijk zijn.
Het offensief der chemiekers conoen-
treert op dit oogenblik voornamelijk op
het uitvinden van een product in staat
katoen en wol te vervangen.
Op de onlangs gehouden tentoonstelling
Deutsches Volk Deutsche Arbeit»,
was er een heerenkostuum uitgestald dat
voor 50 t. h. uit Vistra een kunstmatig
uit hout getrokken garen bestond. Vol
gens de getuigenis van den uitvinder bezit
het al de kwaliteiten, die men aan een
degelijk heerenpak mag stellen. Er is
maar een bezwaar, maar dat is er dan
ook een belang: de prijs is vijfmaal duur
der dan voor een gewoon kostuum. Ver
wonderlijk is het niet, dat in zulke voor
waarden, de liefhebbers eerder zeldzaam
waien.
Dit zijn een paar voorbeelden uit een
lange reeks gekozen. Ze bewijzen over
vloedig, dat. eenerzijds, Duitschand zich
tenland onafhankelijk te maken, en, an-
m:'ai. en grondstoffen van het bui
tenland onafhankelijk e maken, en, an
derzijds. dat het er nog niet gelukt is en
waarschijnlijk ook nooit in gelukken zal,
tenminste indien het er aan hou3c fai-
soêiilijk te Jeven.
Dit beginnen vele Duitschers op dit
oogenblik in te zien, nu de eerste roes
voorbij is, al neemt de Regeering strenge
maatregelen tegen hen, die aan de econo
mische toekomst van Duitschland durven
twijfelen.
De gelijkgeschakelde pers steekt na
tuurlijk een hand toe om dit gevoel van
onzekerheid, dat zich van de menschen
heeft meester gemaakt, weg te redenee
ren. Vandaag leest ge dat de vrees voor
een gebrek aan grondstoffen ongegrond
is, dat Duitschland over groote voorra
den koper, rubber, leder, benzine, textiel-
waren beschikt; morgen dat het niet
moeilijk zal zijn ook al zijn er geen
deviezen meer beschikbaar om de nij
verheid verder van grondstoffen te voor
zien door het voeren van een actieve han
delspolitiek.
Daarmee wordt bedoeld, dat de buiten-
lindsche gi;ondstoffenleveranciers Duit
sche produkten in betaling van hun le
veringen moeten Opgedrongen worden.
In andere woorden: koopen van het land
dat van ons koopt. In zekere mate is dit
systeem zeker toepasselijk. Op die basis
werden onlangs nog akkoorden tusschen
Duitschland en Bulgarië getroffen: ma-
chienen tegen tabak.
Het weekblad Sontag Morgenvan
zijn kant, schrijft dat het verder voorzien
van de nijverheid van grondstoffen altijd
mogelijk is: Men mag niet vergeten dat
voor een volk, dat tot een uiterste kracht
inspanning besloten is, het probleem zijn
uitvoer met een paar honderd millioen
mark te verhoogen, niet onoplosbaar is,
omdat het zoo noodig zijn uitvoer kan
foroeeren aan hetzij gelijk welken prijs
Het blad herhaalt in andere woorden
de verklaring van Dr Schmidt, die on
langs te kennen gaf dat Duitschland, om
uit den neteligen toestand, waarin het
verstrikt zit, te komen, bereid is van
een nood een deugd te maken
In het volgend artikel zullen we daar
over verder uitweiden. H. M.
Tegenover de brutale knak die het
nationaal-socialisme zich zeitoe
diende houdt het Fransch prestige
zich bepaald knap. Barthou, commis-
voyageur van de Fransche regeering,
loopt Europa af. Men noemde zijn
voorganger Briand le pèlerin de la
paix Hij zelf mag zeker wel le
pèlerin de la France genoemd wor
den. Het is opvallend dat de verte
genwoordiger van een stevig en toon
aangevend land persoonlijk van de
eene hoofdstad naar de andere reist.
Men kome ons niet vertellen dat al deze
verplaatsingen in dienst van het vre-
iesideaal staan. Als Barthou het ver
kieslijk vindt de eene uitstap na de
andere te ondernemen dan is het
vooral om de positie van Frankrijk
derwijze te cimenteeren, dat ze in
Europa onaantastbaar wordt. We be
weren niet dat de III' Republiek met
oorlogsinzichten op zak loopt. Maar
zeker is het in alle geval dat de
Fransche Regeering slechts dan aan
ernstige vredesaktie zal denken, wan
neer haar positie in de internationale
Politiek onaanvechtbaar geworden is.
Dit zal echter nimmer gebeuren zon
der bij sommige andere groote mo
gendheden wrevel en afgunst te ver
wekken, zoodat er langs die zijde
geen stabiliteit te verwachten is.
Europa is derwijze geconstrueerd dat
geen enkel land probeeren moet van
ie balans langs zijn zijde te doen
overslaan, zonder onmiddellijk een te
genovergestelde reaktie uit te lokken.
Dat Japan Azië beheerscht, en de Ver-
eenigde Staten nagenoeg gansch Ame-
rika onder de knie hebben kan geen
kwaad. Maar als Frankrijk probeert
'en het hooge woord in Europa te
l"er<r,n zai tet zeker Engeland, Italië
Duitschland ontstemmen. En bij
■dpp lfr sleutel van het Euro-
m,J debeuren. Zoolang die vier
énhl?!Lede" eender niet vinden,
en nli, eenzijdige akkoorden
Frantrrven 1X171 satellieten zooals
voorhJl nu aanlegt mogen we
^l:eke r'^f ,a^zien van bestendige po-
te keri?,f*716 nu trouwens niet dat
T\n9aan <te Februari-op-
?°orati*, n uitgeleefd is. Minister-
7 di FP,oumergue heeft heel ze-
ansche politiek een fat
soenlijk uitzicht teruggegeven. Doch
indien de buitenlandsche horizont
voorloopig de Fransche hegemonie
duldt, zijn de binnenlandsche toe
standen verre van bemoedigend. En
de eerste minister zal wel zijn legen-
daire glimlach moeten op zak ste
ken, en enkele kordate maatregelen
nemen, wil hij niet weldra zonder
medewerkers vallen. Le ministère de
tréve is alles behalve eensgezind, en
daarenboven worden de ministers het
vuur aan de schenen gelegd door hun
onderscheidene politieke groepen.
Zoolang de bloedige Februari-dagen
in de lucht hingen, was iedereen blij
dat Doumergue naar Parijs kwam om
den boel te zuiveren. Maar nu de
troebele atmosfeer eenigzins opklaart,
herbeginnen t'allen kant de ellendige
politieke knoeierijen die eerstdaags
Doumergue in 't nauw zullen bren
gen. Mén heeft hem gesmeekt Frank
rijk te redden, het zal niemand moe
ten verwonderen als men hem een
reisbiljet voor Tournefeuille in de
hand stopt, en als een ongewenschte
naar huis stuurt. Dat is politiek. Per
soonlijke of partijbelangen vóór al
les. Tenware Doumergue nog andere
gaven bezat dan zijn glimlach. Ook
daar zal de politiek van de ijzeren
vuist vereischt worden. Anders wordt
weer verloren wat Doumergue gered
heeft.
Allereerst gaat het niet tusschen
de twee ministers zonder portefeuille
Tardieu en Herriot. Waar Tardieu re
soluut de partijpolitiek zou opber
gen, vergeet Herriot niet dat hij de
chef is van de radikale partij die
honderd en zooveel deputés groepeert.
Maar hij zelf wordt weer getorpe
deerd door zijn partijgenooten die
het niet aannemen kunnen dat de
loge- en Stavisky-broeders zoo ver
volgd worden door het'ministerie.
Marquet, Minister van Openbare
Werken en leider der Neo-socialisten,
werd zooeven geluk gewenscht om zijn
ministerieels arbeid door een pariij-
kongres, dat er lakonisch bijvoegt:
Jammer dat U juist in zoo n reak-
tionnair ministerie moet zitten.*.
Rivollet, Minister van Pensioenen,
wordt door de helft der Oud-Strijders
gelaakt omdat hij de bezuinigingen
(Vervolg 3" en 4e kolom).
ZIJN "WIJ OP WEG NAAK EEN
POLITIEK VAN AVONTUREN
De Regeering heeft bij de Kamer
haar ontwerp van volmacht inge
diend. De pers heaft het zoo volledig
mogelijk ter kennis gebracht van de
bevolking. De eerste indruk, die bij
de pers tot uiting is gekomen is gun
stig. Anders schijnt het gesteld met
den indruk in zekere parlementaire
I middens.
Er is onbetwistbaar een kloof tus
schen de meening van het groot pu
bliek en die van de parlementaire
middens. Waaraan is die kloof toe te
schrijven en kan die kloof niet over
brugd worden en in geval die kloof
onoverbrugbaar zou blijken, wat zul
len daarvan de gevolgen zijn?
Die verschillende vragen zullen we
trachten, in alle objectiviteit en on
afhankelijkheid te beantwoorden.
WAT WENSCHT EN EISCHT
DE BEVOLKING
Sedert maanden, om niet te zeg-
|gen sedert jaren, klagen ALLE men
schen, tot welke klasse ze ook behoo-
ren, over den steeds verzwarenden
druk der belastingen. De fiscale las
ten drukken zoo zwaar, niet alleen
omdat de Regeering door haar ver
schillende financieele noodmaatrege
len, die ze heeft moeten nemen, ge
durig aan de belastingen heeft ver
zwaard, maar omdat daarbij zich
zijn komen voegen de immer zwaar
der wordende taksen vanwege pro
vincies en gemeenten.
Door die zware fiscale lasten wer
den alle nijverheden en zaken, reeds
zoo zwaar door de crisis getroffen,
nog in een moeilijker parket gesteld
en werd de werkloosheid door het
stilvallen van nijverheids- en han
delsleven, gedurig aan meer uitge
breid.
Op alle tonen, van alle kanten, over
huizen en daken werd het maanden
lang uitgeschreeuwd, dat we leefden
boven onze krachten en ons inkomen.
Iedereen wist gevallen aan te wijzen,
waaruit het klaarblijkelijk schijnen
moest dat de Staat op veel te bree-
den voet leefde, iedereen was akkoord
dat de levenswijze van ons openbaar
huishouden moest worden ingekort
en besnoeid, met andere woorden, dat
de lasten van het Staatshuishouden
moesten worden verminderd. Dat al
les wil zeggen, minder uitgeven, om
het met minder inkomsten te kunnen
doen en minder inkomsten voor den
Staat heeft te beteekenen, minder
belastingen leggen, dus belastingen
verminderen.
De honderdduizende werkloozen
vragen gedurig aan, arbeid in plaats
van steun, en de nljveraars antwoor
den: we zijn bereid het onmogelijke
te doen om meer werkgelegenheid te
scheppen, maar dan moet de Staat
beginnen met ons in de mogelijkheid
te stellen, die werkgelegenheid te
scheppen, door de vermindering van
de vele lasten van fiscalen en finan-
cieelen aard die op onze onderne
mingen rusten.
Tot daar is de bevolking in al zijn
lagen het roerend eens en juist daar
om wordt sedert lang aan de Regee
ring gevraagd een algemeen plan
van actie op te stellen en het met
de noodige energie en kracht door
te zetten.
HET REGEERINGSPROGRAMMA
VOOR EEN POLITIEK VAN NA
TIONALE SOLIDARITEIT
In haar vraag om volmacht schetst
de Regeering thans voor het land een
breed programma van nationale so
lidariteit, dat zij wil verwezenlijken,
zoo het Parlement haar daartoe de
noodige volmacht geeft.
Dat programma omvat, zooals Mi
nister Van Cauwelaert het Zaterdag
te Antwerpen treffend samenvatte:
de lasten verminderen, de onderne
mingsgeest aanmoedigen en de han
delseerlijkheid bevorderen.
Waar er sprake is de lasten te ver
minderen, moet dit gebeuren op het
heele breede terrein der openbare be
sturen en op het terrein der finan
cieele lasten die op de nijverheid in
ons land drukken.
Het volstaat niet dat de Staat de
belastingen vermindert, wanneer men
de Provincies en de Gemeenten laat
voortgaan allerhande taksen en op
centiemen te heffen, die den belas-
tingsplichtige zwaar treffen. De fis
cale lasten moeten over de heele lijn
worden verminderd en daarom moet
het totaal bedrag der openbare uit
gaven van Provincies en Gemeenten
evengoed verminderd worden als dat
van den Staat.
Het is klaar en duidelijk dat het
Regeeringsprogramma heel en al te
gemoet wil komen aan de wenschen
en de eischen der heele bevolking./
lEBSsHiBssaaEfiHsasssBEasBssa;
op de oorlogspensioenen goedkeurde,
en door de andere helft gelukge-
wenscht.
Louis Marin kan het met de link-
sche ministers niet vinden, en an
derzijds worden de Ministers van
Binnenlandsche Zaken en Justitie,
Sarraut en Cheron, scherp gehekeld
om hun laksch optreden inzake fi-
nancie- en justitieschandalen.
Voegen we daarbij het eenheids
front tusschen de /communisten en
socialisten, dat de sterke socialisti
sche partij in twee stukken zal bre
ken, en anderzijds het eenheidsfront
tusschen de rechtsche groepen Croix
de Feu Jeunesses Patriotes So-
lidarité frangaise en Action fran-
gaise
Deze koncentratie tusschen anti
fascisten en fascisten (epitheten
waarmee ze gewoonlijk bestempeld
worden) heeft reeds aanleiding ge
geven tot honderden, zegge honder
den bloedige botsingen, waar revol
vers niet uit de lucht bleven.
Dit alles bewijst dat de binnen
landsche toestanden niet bepaald
ommerloos zijn en vooral de knoeie
rtjeA der partijpolitiek en de strijd
rondom het fascisme zullen Frank
rijk nog veel lastige dagen bezorgen.
Jammer genoeg kan het Ministerie
Doumergue de twee moeilijkheden
niet gezamenlijk wegnemen.
Dat de pers als veergave van de
openbare opinie, in die omstandighe
den op gunstige wijze het ontwerp
van volmacht begri -t heeft, moet nie
mand meer verwo deren en dat de
openbare meening ridus een gunstige
stemming doet ontstaan voor een
spoedige, doordrijvende actie der Re
geering, zelfs wanrfeer de Regeering,
om dat programma tot een goed einde
te brengen quasi-diktaroriale mach
ten vraagt, is zeer begrijpelijk.
Immers het publiek ondervond
maar al te goed, dat het Parlement
er niet voor opgewassen is, een zoo
omvangrijke taak als wordt geschetst
in het ontwerp van volmacht, binnen
een zeer korten tijd af te werken.
Vele voorbeelden zot1 den kunnen aan
gehaald worden, wa. ruit blijken moet
hoe door oneindige redevoeringen en
besprekingen en het indienen van
honderden amendementen, het lot
van een ontwerp in het parlement
gedurende vele jaren onbeslist blijft.
VAN WAAR DE KLOOF TUSSCHEN
OPENBARE MEENING EN SOMMIGE
PARLEMENTAIRE MIDDENS?
Het zal voorzeker dan ook wel de
openbare opinie onaangenaam ver
rast hebben, door de dagbladen te
vernemen, dat er almeteens in de
parlementaire kringen, tegen het Re
geeringsprogramma van nationale
solidariteit in de memorie van toe
lichting van het volmachtsontwerp
geschetst en tegen de ontworpen wet
teksten, die moeten toelaten, dat
programma uit te voeren, verzet is
gerezen, verzet dat zich bij zekere
parlementairen nog al op zeer hef
tige wijze heeft geuit, onder meer bij
sommige Liberalen, van het soort van
den Heer Max.
Wanneer we eventjes willen na
gaan, tegen welke bepalingen van het
wetsontwerp der volmacht die heeren
het meest verzet aanteekenen, zullen
we zeer vlug de redenen van hun
verzet hebben opgespoord.
De grootste oppositie is gericht te
gen de bepalingen, dat de Regeering
een sterker kontrool zal mogen uit
oefenen op de gemeentelijke en pro
vinciale financies en maatregelen zal
mogen nemen om de gemeentelijke
en provinciale begrootingen in even
wicht te brengen.
Het zal nu niemand meer verwon
deren dat zekere parlementairen te
gen die bepalingen opkomen, wan
neer men weten zal dat er in de Ka
mer alleen op de 187 volksvertegen
woordigers 125 zijn die gemeente
raadslid, burgemeester of schepene
zijn.
Die heeren wenschen natuurlijk
heer en meester te blijven in hun
eigen terrein, ze s«-.h rien in de po
sitie te staan heeren, die
samen voor een open deur staan en
waarvan de eene aan de andere en
de andere aan de eene, maar steeds
den voorrang wil laten om er door te
gaan. De heeren parlementairen-ge-
meentebestuurders zeggen aan den
Staat, gij eerst en ik daarna, maar
de Staat wil de gemeenten eerst la
ten gaan, opdat de Staat niet meer
zou varen als vroeger, namelijk, dat
hij de deur der bezuinigingen zou in
gaan, terwijl de gemeenten vóór de
deur blijven staan.
Het is echter meer dan noodzake
lijk eens een zeer strenge kontrool in
te stellen op de uitgaven en de finan
cies der gemeenten.
Niet alleen de kleine gemeenten
komen hier in aanmerking, maar ook
en misschien wel vooral de groote
gemeenten als sommige voorsteden
van Brussel zelf waar de liberalen
met de socialisten samen besturen.
Moeten we herinneren aan de ge
beurtenissen te Sint-Joos-ten-Noode
waar een Gemeenteontvanger ver
schillende millioenen uit de gemeen
tekas kon verduisteren, zonder dat de
heeren gemeentebestuurders het ge
waar werden, tenzij nadat het kwaad
reusachtig groot was geworden, vol
staat het niet te wijzen op wat te
Gent en te Antwerpen in verband
met de belegging der gelden in de
bank van den arbeid is gebeurd?
En hoeveel Gemeenten zijn er niet,
waar er uitgaven worden gedaan, ten
laste van al de belastingsbetalers, die
veeleer zijn ingegeven door enggees-
tige dorpspolitiek, dan door het al-
meen welzijn der inwoners.
Er zijn dan echter ook nog wel een
gedeelte, vooral onder de kleinere,
waar men uit geest van ongezonde
populariteits-jacht, de gemeenten in
slechten financieelen toestand heeft
laten vervallen, door het weigeren
van redelijke en rechtmatige belas
tingen te heffen. Ook tegenover der
gelijke besturen dient te worden in
gegrepen.
(Vervolg 5" en 6' kolom).
Zijn wapenstilstand - ministerie
heeft de partijpolitiek niet uitge
schakeld, hogstens voor eenigen tijd
stilgelegd. En een pi 'tijen-ministe
rie is niet opgetvassen om een steeds
dreigender gevaar voor burgeroorlog
(want daar loopt het op uit) kordaat
af te weren.
We gelooven niet dat dit jaar hee-
lemaal zal verloopen zonder dat er
in Frankrijk ingrijpende veranderin
gen gebeuren.
Of dit een merkbare weerslag heb
ben zal op de internationale politiek
is niet zoo zeker, omdat een Fransch-
man, hij sta rechts of links, steeds
en voor alles een Franschman blijft.
Kenschetsend mag het echter heeten
dat een stevig en rustig regiem naar
binnen ook naar buiten kordater op
treedt.
En de verzwakte positie van Hitier,
heeft zijn medewerker Rudolf Hess
verleden Zondag dingen doen vertel
len, die enkele maanden geleden ieder
militiaan verontwaardigd hadden.
Als Duitschers en Franschen alle
bei toat water in hun wijn doen kun
nen ze best elkander vinden, want 't
zal noodig zijn. Ware het niet dat
de internationale loapentndustrie en
financie als een Damocles-zwaard
over o'ize hoofden hangt. En het
koordeke is zoo fijn!
(Verbgden toadruk.) Herwig.
fSMBHC!
DE WEEKLACHT VAN DEN PROFEET
te 7 uur zeer stipt
met goedkeuring van 't Stadsbestuur
Grootsch dramatisch spel in zeven
deelen, door STEFAN SWEIG. -
Nederlandsche tekst en regie van
Pater J. BOON, C. ss. R.
Muziek van Art. MEULEMANS.
109 Spelers
Nieuwe costumeering*
Klokkenspel en bazuinen van op den kerktoren.
De laatste bedrijven worden gespeeld bij duister
nis met Kleurbelichting der gebouwen.
PLAATSENEerste rang (voorbehouden) 7 frank
Tweede rang 5 frank. Kroostrijke Gezinnen (lidkaart)
en Vreemde groepen van 20 man 25 afslag.
Kaarten te bekomen bij M. Em. DEMAREY, Sportkinstraat, Tel. 54 Veurne
Wj F. SlOEN, Groote Ooststraat, Tel. 76 Veurne
Ook ter Drukkerij DUMON, Marktstraat, Nieuwpoort.
Voor het Guldensporencomiteit
Em. DEMAREY.
ff Zal iets uitstekends zijn die op
voering? 'k Geloof het wel; U
zoudt waarlijk denken (en waarom
niet?) dat ALLES zoo maar bij af
spraak meêwerkt, om van dien 22 Ju
lidag, 'n onvergetelijken dag te ma
ken, niet enkel voor de Veurnaars,
maar voor al die omliggende dorpen
en steden waar zoo'n flinke propa
ganda gemaakt wordt.
We hebben allen zoo'n grenzeloos
betrouwen dat feest zal en moet
een pracht prestatie worden.
'n Beet jen erg overmoedig, hoor!
Och, ja, laat de zwartkijkers maar
praten: 't moest eens water gieten...
de menschen zijn beuvan al die
nieuwtjes... 'k Koop geen kaarten,
'k zal toch wel ergens boven uitkij
ken, als 't ten minste de moeite
waard is...
Wij lachen wij «die overmoedigen»
met al die zwartkijkers, en we zijn
er zeker van dat de menschen dat
nieuwtje... eens met nieuwe oogen,
dieper en breeder zouden bekijken,
begrijpend en verwerkend, den ZIN
van 't stuk. We rekenen op de mild
dadigheid van de menschen, de prij
zen der plaatsen staan laag, TE LAAG
moogt U gerust zeggen, voor hetgeen
U er zult zien en hooren; voor de
moeite die er gedaan wordt; voor
talent en tijd eraan geofferd.
Met de grootste welwillendheid van
wege 't Stadsbestuur werden de
Groote Markt, Stadhuis en Gerechts
hof als tooneel ter beschikking ge
geven, werden maatregelen genomen
aangaande verkeer, enz...
Zeker kon men geen beter kader
voor zoo'n opvoering uitkiezen.
Die oude, zwijgende, kunstgebou
wen zullen op 22 Juli herleven. Bal
kons, vensters, trappen, straten en
torens en klokken, alles moet meê-
spelen, om de stemming te verster
ken.
Een levend protest tegen den oor
logsgruwel, in 't vreedzame Veurne-
stedeken.
Dit geweldig, dramatisch stuk «JE-
REMIAS» brengt ons naar een ver
leden, dat spreekt over den Bijbel,
waar Godsgezanten en Profeten ver
schijnen; een Jerusalem rijst, met
z'n bonte menschenwemeling in z'n
II
Dat burgemeester Max niet graag
aan de Regeering toelaat wat nauwer
op zijn stadsfinancies te komen kij
ken en zijn uitgaven te komen kon-
troleeren is begrijpelijk, wanneer men
weet, dat die groote steden heel wat
honderdduizenden, om niet te zeg
gen millioenen, uitgeven aan toela
gen en bij wedden van allen aard,
waarvan de rechtvaardiging wel wat
verre zou moeten gezocht worden,
vooral In deze harde krisistijden.
En zoo moeten wij tot het besluit
komen dat de kleine dorpspolitiek
gevoerd in sommige groote steden of
voorsteden en gemeenten het halen
zou tegenover het algemeen welzijn
van alle Staatsburgers.
Wil men werkelijk een politiek van
nationale solidariteit laten voeren en
het land eischt zulks, dan mag de
regeering niet toegeven aan die par
lementairen-gemeentebestuurders, die
hun eigen gemak en hun eigen macht
boven het belang van het land trach
ten te stellen.
HET LAND WIL VAN GEEN
POLITIEK VAN f VONTUREN
Wij zijn er diep van bewust dat
het land van geen politiek van avon
turen weten wil en zij, die de poli
tiek van nationale solidariteit die
onze Regeering voeren wil, zouden
doen mislukken om kleinzielige rede
nen van egoïstischen aard of om de
belangen van een kliek, zullen een
zeer zware verantwoordelijkheid dra
gen tegenover het land en de ge
meenschap.
Immers moesten de volmachten
aan de Regeering geweigerd worden
dan gaan we avonturen tegemoet.
Men moet dat niet te licht opne
men. Politiek gesproken kan de Re
geering de Broqueville nietb anders
dan vertrekken, wanneer men haar
niet volgen wil.
En dan?
Dan zal er maar een werkelijk re
delijke formuul meer overblijven:
een drieledige Regeering, die voor op
dracht krijgt de ontbinding van het
parlement voor te bereiden en dus
nieuwe kiezingen uit te schrijven.
De Regeering die uit die nieuwe
kiezingen zal voor den dag komen
nauwe straten, we zien den tempel...
en zie we zijn toch te Veurne. Maar
Veurne wordt Jerusalem voor ons. Op
haar plein stroomt zoo'n massa volk...
daar gaat in den slanken Cecilia-
toren, een klok, angstig in een ge
jaagd tempo, aan ff kloppen. Plots...
dat klokkengelui... herinnert aan ve
len een GETAL, ze huiveren als z'er
aan denken, en zien gansche troe
pen en legers met kanonnen en gru
welijk oorlogsmateriaal naar hun
landeken aanrollen... 1914.
Andere klokken gaan aan ff lui
den: Ste Walburga, St Niklaas; ff
wordt een strijd op ff tooneel, bal
kons en trappen en vensters worden
bevolkt, van uit het Ste Walburga-
straatjen komt 'n massa toege
stroomd... Veurne verbeeldt zoo goed
Jerusalem', en... (denk aan die éénige
indrukwekkende Boetprocessie... denk
aan dien mysterievollen kruisweg
om de stad 's avonds in den Vasten.)
Natuurlijk dat E. P. Boon geen
150 SPELERS zal meetronen naar
Veurne.
Ze spelen in Veurne, de Veurnaars
zelf zullen figureeren. Ze hebben zoo
welwillend hun diensten aangeboden,
zoo spontaan aan den oproep be
antwoord dat Eerw. Pater niets dan
met lof over de Veurnsche menschen
met hun goeien wil, spreken kan en
met een ontroerende dankbaarheid
denkt aan ff kleine stedeken in ff
Vlaamsche land, en zoo dicht van de
zeekust. Wellicht zijn zij het niet
eens bewust van de hulp die zij op
de meest verscheidene wijzen, een
priester in zijn apostolaat geschon
ken hebben.
Langs alle zijden wordt er druk ge
werkt: aankondiging en bespreking
in dagbladen; «De Toekomst» doet
haar best en dat op de meest origi-
neele wijze; door plakbrieven, mo
dern en begrijpelijk sprekend tot het
volk, zoo symbolisch rijk; strooi
briefjes, overal verspreid; 'n kaar-
tenverkoop in stad en op den buiten,
tot de verste dorpen. Een reuzen re-
klaam, (en zou ik overdrijven met
te zeggen?): voor een reuzenstuk.
D'er is zoo een heerlijke gemeen
schappelijke werking ontstaan, een
samenstreven, om iets te verwezen-
zal dan op haar beurt volmacht vra
gen, want op dit oogenblik zal geen
enkel Regeeringsleider het schip van
staat willen sturen, zonder dat hem
volmacht wordt toegestaan om orde
te scheppen in de zaken.
Daaraan twijfelt geen enkel Staats
man op dit oogenblik.
En nu stellen wij de vraag?
Zullen de liberalen en sommige
parlementairen, die zich halsstarig
verzetten tegen de voorgestelde Re-
geeringspolitiek, de verantwoordelijk
heid op zich nemen, om de socialisti
sche partij, die zooveel van haar in
vloed en haar achting heeft ingeboet
in de laatste jaren, met haar on
vruchtbare oppositiepolitiek, zullen
zij het socialisme, dat in alle landen
van de wereld haast doodbloedt aan
innerlijke verdeeldheid en hopelooze
onmacht, een kans geven in ons land
om pogingen te wagen waarvan de
uitslagen alles behalve twijfelachtig
zullen zijn, in de richting eene* wel
begrepen politiek van het algemeen
belang?
We durven het niet veronderstel
len, omdat we nog niet wanhopen in
den gezonden zin en het gezond ver
stald van onze landgenooten.
Laat ons hopen dat het nooit zoo
ver kome en.laat ons drukking uit
oefenen op onze mandatarissen op
dat ze klaar besef krijgen van wat
het land van hen wil en van hen ver
wacht.
Geen avonturen maar een door
drijvende, gezonde, krachtdadige po
litiek van nationale solidariteit eischt
het land van hen.
Dat ze verder ook niet vergeten
dat zij thans het lot van het parle
mentarisme zelf in handen hebben
en dat ze den grootsten en wellicht
den laatsten troef moeten uitspelen.
Spelen zij dien troef verkeerd uit
met het gevolg dat het algemeen
welzijn er door geschaad wordt, dan
zal het oordeel van de openbare mee
ning ongenadig streng voor hen zijn
en zullen zij zeker den vloek niet ont-
loopen van de honderdduizenden die
van hen verlichting van hun leed
meenen te mogen verwachten.
lijken, dat velen maar een schoonen
droom achten.
Die opvoering is een KRACHT
TOER en ff werd zeker een fiasco,
moest het niet steunen op een die
peren katholieken grond, moest er
niet gebeden en geofferd worden, niet
enkel voor ff welgelukken, maar voor
al opdat allen er iets van meê dra
gen, er door versterkt, in hun ka
tholieke overtuiging en DURF.
Zoovelen zijn naar de kust geko
men om er maanden lang te genie
ten. Wellicht zakken ze dien Zondag
avond naar Veurne af, en daar, op
de Groote Markt, door 'n flinke, be
zielde tooneelgroep, zal hun worden
herinnerd dat er nog iets edelers in
ff leven bestaat dan te genieten.
E. Pater Boon acht zich gelukkig be
loond moest er maar één, door z'n
tooneel BETTER worden, en zeker zal
er niet één, maar zullen velen niet
enkel het mea culpaslaan voor
een verleden, maar met optimisme,
met 'n vernieuwde kracht en de leu
ze: «OPBOUWENop hun lippen de
toekomst tegemoet zien, en ALLEN
dragen wij 'n heerlijke herinnering
meê en een warm gevoel van dank
baarheid voor E. P. regisseur, de stu
denten spelers... en voor onze eigen
stadsgenooten om hun flinke hulp,
om hun aller kunstprestatie, waar
van wij zoo heerlijk zullen genieten.
Zeker zal niemand z'n 7 of 5 fran
ken beklagen, en de kritiekers op
voorhand, zullen wel heel tevreden
zijn, dat zij gelukkig niet te luid ge
roepen hadden.
E. Pater Boon is allen, die recht
streeks of onrechtstreeks meêwerken,
zoo diep dankbaar, maar de Veur
naars, Eerw. Pater, zijn U nog meer
dank verschuldigd; U zult Veurne,
dat zoo van tooneel en kunst houdt
iets voorzetten dat 't proeven waard
zal zijn.
U leert ons hoe, door 'n eendrach
tig katholiek streven, iets grootsch
kan voortgebracht, een heerlijk apos
tolaat uitgevoerd. Door uw tooneel
ontluikt voor ons eens te meer de
schoonheid die in den katholieken
godsdienst schuilt. M. D.
op Zondag 22 Juli, voor de
OPENLUCHTVERTOONING
van
TE VEURNE
POPERINGE-VEURNE (via Oostvle-
teren) met Autorail (75 man), (12 fr.).
Vertrek te 17 u.; aankomst te 18.10 u.
IEPER-VEURNE niet Stoomtram. -
Vertrek leper, 16.30 u„ (13 fr.)Elver-
dinge, 16.50 u, (10,50 fr.)Woesten. 16.55
uur, (10 fr.)Oostvletercn, 17.05 uur,
(9 fr.)Pollinkhove 17.20 u., (7 fr.)
Loo, 17.30 u., (7 fr.)Alveringem, 17.50
uur, (6 fr.)aankomst Veurne, 18.10.
De Tooneelliefhebbers van Roesbrugge,
Beveren, Leisele, Houtem, kunnen den
gewonen tram nemen die te Roesbrugge
vertrekt te 4.07 uur, (10 fr.)Beveren
(9 fr.)Leisele (7 fr.); Houtem (6 fr.).
Een half uur na het einde van de ver
tooning zullen speciale trams de men
schen weer naar huis biengen, in al de
voornoemde gemeenten en steden.
De Liefhebbers zouden best doen tij-
^lig iemand aan te stellen op bun ge
meente, die deu Heer Em. Demarey te
Veurne (tel. 54) zou moeten verwittigen
nopens het getal medereizigers.
MBHSZBiaBBBBl
Aanstaande week komt de Na
tionale Feestdag den Zaterdag.
WE MOETEN DUS EEN DAG
VROEGER DRUKKEN.
Alle briefwisseling en berichten
moeten ons dus ÉÉN VOLLEN
DAG vroeger ingezonden worden.
Doos 4 en7/£frank.
