Kanselier BOLLFUSS vermoord
VALY Balsem
PETER BENOIT-FEESTEN TE HARELBEKE
DE TRAGIEK VAN OOSTENRIJK
Politiek en Sociaal Allerlei
Groote
VEL0K0ERS voor Beroepsrenners
Reus Goliath
VEURNE'S BOETPROCESSIE
Ontroomer Melotte
Nationaal-Socialistische oproer te Weenen
Dc Regeering wordt de toestand meester.
POLITIEKE KRONIEK
op Zondag 29 Juli te 3 uur
INHULDIGING BELFORT
SPECIALE TRAMS
Het woord is aan de Regeering
TRAGISCHE BRAND
TE B0RGERH0UT
Op het Plein der GROOTE HEERLIJKHEID
op ZONDACjjOOGST 1934.
IEPERSCHE FOLKLORE
BIJZONDERE TREINEN
DE KOLONIALE LOTERIJ
EN DE FISKUS
Elscht den
BONDSKANSELIER DOLLFUSS
EERSTE GERUCHTEN
Woensdag namiddag, rond 13 uur, meld
de plots de Weensche radiopost dat
Bondskanselier afgetreden was, alsook de
Regeering, en dat Minister Rintelen het
bewind in handen had genomen.
Dit bericht verwekte algemeene ont
stemming, zoowel in binnenland als in
het buitenland. Gedurende den dag kwa
men vage berichten uit Oostenrijk alleen
kon men erbij opmaken dat een putsch
werd gepleegd door de Nationaal-Socialis-
ten, dat zij den radiopost Ravag te Wee
nen bij list waren binnengedrongen en
de voormelde uitzending hadden gedaan,
dat de kanselarij ook door list in handen
was gevallen der Nazi's, dat Kanselier
Dollfuss aldaar gevangen genomen werd,
gewond en nadien gestorven.
DE FEITEN
DE RADIOPOST DOOR NAZI'S BEZET
Alleen 's anderendaags kwam wat meer
klaarte uit de tegenstrijdige berichten, die
geseind werden uit Oostenrijk. Woensdag,
wat na den middag, waren een groep Na-
tionaal-Socialisten, gewapend met gewe
ren en mitraljeuzen, verkleed in politie
mannen en soldaten, naar de gebouwen
der Ravag getrokken, hadden zich aldaar
van gansch het personeel meester ge
maakt, een der bestuurders doodgeschoten
en het voormelde bericht de wereld Inge
zonden.
DE KANSELIER AANGEHOUDEN
EN VERMOORD
Bondskanselier Dollfuss was 's morgens
rond 11 uur tegenwoordig in de kanselarij
op een ministerraad, toen gemeld werd
dat Nationaal-Socialisten, verkleed in
uniformen van politie en bondsleger, een
putsch hadden ingericht en dat zij rond
13 uur bezit hadden genomen van den
radiopost. De ministers werden verzocht
in den namiddag terug te komen en on
middellijk namen kanselier Dollfuss, Mi
nister Fey en Staatssekretaris Ka wins ki
maatregelen om den opstand te dempen.
Alle openbare machten werden gealerteerd
en welhaast was het leger voor den radio
post om dezen weer in re nemen, waarin
men kort daarna gelukte en de normale
uitzendingen konden opnieuw verzekerd
worden.
Ondertusschen waren andere Nazi's,
eveneens verkleed in Heimwehren, en goed
gewapend, naar de kanselarij getrokken,
meldden tegen de wachten dat zij kwa
men om de wacht te versterken, maar
eens binnen namen zij iedereen gevangen,
alsmede Bondskanselier Dollfuss, Minister
Fey en Staatssekretaris Kawinski. Eerst
genoemde werd in een kamer alleen opge
sloten, wijl de anderen in meerdere ver
trekken werden ondergebracht.
Intusschen werd Dollfuss door de Nazi's
gekwetst met twee revolverschoten en kor
ten tijd nadien gaf hij den geest. Minister
Fey werd voor korte stonden bij hem ge
laten en kreeg zijn laatste opdrachten.
Geneeskundige hulp werd niet toegelaten.
Of kanselier Dollfuss geestelijke hulp
heeft kunnen krijgen, kan niet met zeker
heid gezegd worden, daar hierover de be
richten nog tegenstrijdig zijn.
DE KANSELARIJ TEEt'G INGENOMEN
Door de troepen en Heimwehren werd
het beleg gedaan van de kanselarij. Daar
men vreesde voor de gevangenen der Na
zi's, werd aan de opstandelingen voor
stellen gedaan tot overgave, maar men
moest toch stormenderhand de kanselarij
innemen, waarin men gelukte rond 8 urn
's avonds.
Degenen die deel hebben genomen aan
den opstand, vallen onder toepassing van
de wet op hoogverraad en zullen voor een
krijgsgerecht moeten verschijnen. Voor
dezen die de kanselarij Innamen, weet
men nog niet zeker welk lot hen bescho
ren zal zijn, gezien een belofte hen zou
gedaan zijn van vrijlating en overbren
ging naar de Duitsche grenzen indien de
gevangenen losgelaten werden.
Ondertusschen heeft Duitschland de
grens naar Oostenrijk totaal afgesloten
en gemeld dat al degenen die Oostenrijk
ontvluchten, aan de Duitsche grens zullen
aangehouden worden.
De dood van Kanselier Dollfuss heeft
door gansch de wereld een hevige beroe
ring gebracht en in alle landen, behalve
in Duitschland, waar men de Nazi's wil
schoon wasschen, wordt met verbolgen
heid over den moord en de Nazi's ge
schreven.
ORDE HERSTELD
Door de krachtdadige maatregelen ge
nomen door de ministers die nog vrij wa
ren, werd de orde terug hersteld. H. Rin
telen, waarvan spraak in het radiobericht
der Nazi's, zou aangehouden zijn en zelfs
doodelijk gewond.
Het groote vraagstuk blijft althans de
opvolging van Heer Dollfuss als kanselier.
Mevrouw Dollfuss, die te Riccione,
kuststad in Italië, verbleef, werd inmid-
dellijk verwittigd van den dood van haar
echtgenoot. Dadelijk is zij per vliegtuig
naar Weenen afgereisd.
usBasaaBflss!iia&ssc;£3BB3EZZBsas
Op Zondag 29 Juli stroomen uit gansch
het Vlaamsche land de Peter Benoit ver
eerders naar Harelbeke toe. Nu reeds zijn
Het feest begint te:
10.30 uur met Trompetgeschal van op
den toren, en klokkengelui.
11 uur H. Mis Motetten van Peter
Benoit door een koor van juffrouwen, on
der leiding van den Heer Julien Libeer.
Kanselrede door Dom Kreps.
11.45 uur Beiaardconcert door den Heer
Arth. Vermeulen, persoonlijke vriend van
Peter Benoit.
12.30 uur Lunch per Inschrijving, aantal
laatsen beperkt.
14.45 uur Trompetgeschal Plechtig
heid aan het geboortehuisje en aan het
beeld van Peter Benoit. Massazang van
P. Benoit-liederen. Aanspraken door
HH. Prof. Dr Flor. Vander Mueren, Flor.
Alpaerts, Em. Hullebrouck. J. Ghyssaert.
VLAGGENHULDE. Wegens de on
mogelijkheid een volksstoet te houden,
worden alle maatschappijen uitgenoodlgd
ten minste hun -'lag mee te brengen om
Er is geen land in Europa dat zoo
tragisch met het leven te worstelen
heeft als Oostenrijk. Wat baat het
dat Weenen een operette-beroemd
heid kreeg als de vroolijkste stad
van de wereld! En welk een voordcel
kan het genoemd worden dat de Oos-
tenrijksche hoofdstad de bakermat
der muziek geheeten wordt?
Doorloopt de geschiedenis en im
mer vindt ge het schoone Donauland
in de rij der oorlogvoerenden. Wien
bleïbt Wienhooren we wekelijks
aframmelen in de radio, als het pa
tente bewijs dat de Donau-republiek
nog immer het frissche Weenen als
hoofdstad bezit.
Osterreich bleïbt Osterreich ant
woordt brutaal de politiek. Immer
voort duurt de worsteling om het be
staan.
De tragiek van het land ligt ech
ter niet zoozeer in Oostenrijk zelf,
maar in het onloochenbaar feit dat
het een zustertak is van het Germa-
nendom. Nimmer werd het als de
gelijke van Duitschland behandeld.
Steeds heeft het het prestige, de in
vloed, het meesterschap van het Rijk
moeten dulden. Oostenrijk heeft zich
nimmer kunnen verheffen tot een
zelfstandige tak van het Germanen-
dom. Oostenrijk was een werktuig
geworden van Germanië in afwach
ting dat het Germanië zelf werd of
wordt.
Wanneer in 1914 de Servische stu
dent Princip de Oostenrijksche Aarts
hertog neervelde, zou er misschien
geen wereldramp losgebroken zijn
zonder de druk van Willem II. De
grijze keizer Frans-Jozef had reeds
mizerie genoeg opgedaan met eigen
familie om dit dramatisch incident
tot geen oorlog op te voeren. De kan
selier van Berlijn echter hield er een
andere opvatting op na, en Oosten
rijk gaf toe.
In 1917 deed Oostenrijk een poging
om zich aan de Duitsche invloed te
onttrekken en voorstellen voor een
afzonderlijken vrede werden aan de
Verbondenen voorgelegd. Deze gin
gen er niet op in en het land aan
de Donau bleef aan het land van de
Rijn gekoppeld.
Na 1918 werden beide Keizerrijken
vervangen door de republiek. Maar
welke republiek? Indien Duitschland
er enkel zijn vleugels bij inschoot,
verloor het oude Oostenrijk nage
noeg zijn gansche lijf. Polen, Yougo-
Slavië, Tscheko-Slovakije en Hon
garije rezen uit het puin van de
oude Germaansche rijken.
Vanaf dit moment groeide in
Duitschland de begeerte om het ver
lies van grond te vergoeden door de
aanhechting van Oostenrijk,
Iedereen weet trouwens dat de
Anschluss of aanhechting enkele
jaren geleden geweerd werd door het
kordate optreden der Verbondenen.
Het socialisme in Duitschland kor-
respondeerde met het socialisme in
Oostenrijk. Er zijn bloedbanden die
sterker zijn dan grenzen. De wijze
kanselier Mgr. Seipl die een diep
zinnig Staatsman was, slaagde er
echter in Oostenrijk recht te houden.
Hij vond trouwens voldoende steun
bij de Verbondenen en Italië die er
feitelijk alle belang bij hebben dat
de territoriale belangen onveranderd
blijven. Frankrijk, Italië en Engeland
hebben trouwens de Oostenrijksche
onafhankelijkheid gewaarborgd. Ge
lukkig nog maar. Anders ware het
reeds lang gepast.
Sedert Hitier Duitschland verover
de en het Derde Germaansche Rijk
als een gevleugelde spreuk over het
gansche rijk vloog vingen arme da
gen aan voor het kleine, maar Euro-
pessch-belangrijke Oostenrijk
Het bloed sprak. En het Oosten-
rijksch nationaal-socialisme stak den
kop omhoog. We schreven evengoed
het Duitsch nationaal-socialisme,
want de twee zijn identiek. En het
Beiersche Munchen is zoowel het
hoofdkwartier van Duitsche als Oos
tenrijksche nationaal-socialisten.
De Hitlerregeering mag nog zoo
luid haar onthouding in de Oosten
rijksche toestanden proklameeren.
De aanhechting van Oostenrijk is
een credopunt van het nazisme en
het ware loyaler er kordaat voor uit
te komen. Officieel neen zegt Hilter,
officieus ja.
Daartegenover verhieven zich de
Heimwehren van prins Stahremberg.
De heimwehren zijn specifiek Oos
tenrijksche fascisten, geïnspireerd
door het Italiaansche fascisme, maar
die de onafhankelijkheid van hun
grondgebied als een dogma met zich
dragen.
De sociaal-demokratie die jaren
lang de macht in handen liad, en
dus a priori de schuld droeg van
alle mizeries en alle moeilijkheden
willens nillens de regeerders van het
moment zijn steeds de schuldigen)
moest het afleggen tegen de georga
niseerde samenwerking van boeren
en heimwehren onder leiding van
Dollfuss, de kleine bondskanselier.
Oostenrijk werd een katholiek-fas
cistische Staat.
Het is verbijsterend dat een formi
dabele beweging als de sociaal-demo-
kratische in enkele dagen tot zwijgen
gebracht werd, en dat de veel minder
talrijke nationaal-socialisten, spijts
alle verweer, steeds dreigender optra
den. Blijkbaar gold hier weer de su
perioriteit van de methodische op
leiding der partijgenooten in milities.
(Aanstaande week geven we hierover
een afzonderlijk artikel.) Het werk
van Curzio Malaparte «De techniek
van de Staatsgreepvindt aanhan
gers... en uitvoerders.
Spijts alle berichten uit Berlijn
dat de putch van verleden Woens
dag een slag van de heimwehren is,
zijn het de in-minderheid verkeeren-
de nazi's die de Staatsgreep uitge
voerd hebben. Niet het getal, maar
de techniek beheerscht een revolutie.
Over de bijzonderheden willen we
vlug heenstappen. De dood van de
moedige bondskanselier 20 jaar na
den dood van Aartshertog Rodolf
kan van een symbolische beteekenis
worden.
We leven in een bloed- en veem
moordperiode.
De politieke passies hebben alle
respekt voor het goddelijke verloren.
Het kan niet anders of dergelijke
politieke schermutselingen moeten
vroeg of laat verdragende gevolgen
hebben. Er moet volledige rust ko
men, want een bestendige onrust
leidt regelrecht naar revolutie en
oorlog.
We gelooven niet dat de Staats
greep van de nazi's onmiddellijke
konsekwenties zal hebben. Doch ver
mits de onafhankelijkheid van Oos
tenrijk door een sterk driemanschap
gewaarborgd werd, zal de Hitlerre
geering eens en voor goed alle dub
belzinnigheid moeten prijs geven of...
de gevolgen zullen vreeselijk zijn
voor Duitschland.
Er staan ons nog bange dagen te
wachten. Laat het ons eerlijk beken
nen. Het nazisme is wat anders dan
een sociaal-demokratische organisa
tie. En het fanatisme, de moed, de
militaire opleiding van de geëmbri-
gadeerde jongelui worden in geen 48
uren gebroken.
Spijts de huidige warmte staat de
politieke barometer op onweer.
CYerpoden nadruk.). Herwig.
deel te nemen aan de Vlaggenhulde.
Vanaf 13 uur kunnen de vlaggen in
geschreven worden op het stadhuis
voor deelneming aan de vlaggenhulde en
aan den prijskamp voor vlaggen. Te 14.30
uur bijeenkomst der vlaggen op de Pa-
reite
16.15 uur Beiaardconcert door Staf Nees.
17 uur Uitvoering der Rubenscantate
door 1000 uitvoerders, onder leiding van
den Heer J. Berteele.
Programmaboekjes kosten 2 fr. per stuk.
Vlamingen! Gedenkt Peter Benoit!
Wordt beschermlid der Peter Benoit-
Vereeniging door overschrijving van min
stens 100 fr. op de postrekening 404119,
eenig middel om in het bezit te komen
van het Peter Benoit-beeld van Joz.
Cantré.
Bestelt luxeportretten van dit beeld (3
fr. per stuk). Oost- en West-Vlamingen,
bestelt loten van de Peter Benoit-Tom-
bola (1 fr. per lot, in .oekjes van 10).
Maar vooral, komt naar Harelbeke op
29 Juli 1934.
STAD IEPER
OP ZONDAG 29 JULI 1934
met 50 prijsvermindering
t233aH3SICSE5333BKHEBEaBlB5C3i;2Sk32S3i5aaSBZEaBaiaa-53£23BaSB
DOOR VOLKSVERTEGENWOORDIGER R.-D. DE MAN.
De Regeering heeft van de Kamer,
na een week bespreking, hare vol
machten bekomen en op het oogen-
blik, dat dit artikel door onze Lezers
zal onder oogen gekomen zijn, zal
wellicht ook den Senaat met een
machten', geen- mirakelen verwach
ten. Maar dit neemt niet weg, dat
het land van deze Regeering verwe
zenlijkingen verwacht, die diep moe
ten ingrijpen in ons economisch le
ven en dan ook een diepen weerslag
groote meerderheid, de volmachten moeten hebben op de herneming van
hebben gestemd, zoodat we gerust de zaken, voor zooveel die herneming
mogen schrijven, dat thans het
woord aan de Regeering is.
De debatten hebben in de Kamer
vier dagen geduurd. Sommigen zijn
van meening dat het niet te lang is,
wij zijn er echter van overtuigd dat
het Parlement zou aan prestige ge
wonnen hebben, hadden die debat
ten wat korter geweest, had er wat
meer groepsdiscipline geweest inzake
de aan te duiden sprekers en de om
vangrijkheid van de redevoeringen.
Het stond immers vast dat de Re
geering de volmacht zou krijgen mits
een minimum klare verantwoording
en uitleg en mits de formeele ver
klaringen, die de vertegenwoordigers
van de volksklas moesten geruststel
len.
Er moest zeker gelegenheid zijn
om alles te zeggen, wat moest wor
den gezegd, zeker, maar het was niet
noodig door verschillende menschen
te laten herhalen, wat volstond met
éénmaal klaar en energiek verklaard
te worden. Wanneer men thans in
het Kamerverslag, in één trek de
verslagen der vierdagen-lange zittin
gen herleest, stelt men vast dat er
heel wat herhalingen zijn geweest,
dat er heel wat kon worden daarge
laten en dat sprekers van een zelfde
partij heel eenvoudig verschillende
malen hebben herhaald wat een eer
ste spreker reeds had gezegd.
Er kon tijd gewonnen worden, zoo
veel te meer dat de meeningen ge
vormd waren en dat GEEN ENKELE
REDE, zelfs geen MINISTERIEELE
VERKLARINGEN één Kamerlid heb
ben doen van gedacht veranderen te
genover de volmacht, zooveel te meer
dat de over-groote meerderheid toch
de volmacht heeft verleend zonder
het minste enthousiasme.
Daarbij willen nog aan toe voegen,
dat heel wat uitgesproken redevoe
ringen en spreekbeurten op een wei
nig verheven peil stonden en heel
eenvoudig zijn uitgesproken, met de
begeerte ook eens zijn woord te
plaatsen» en aan de kiezers te la
ten verstaan dat men zekere belan
gen niet uit het oog wou verliezen.
Laat ons hopen, dat de voorstel
len, tot verandering van het Kamer
reglement, die aan de Kamer na het
reces zullen worden voorgelegd, van
dien aard zullen zijn, dat de veel-
praterij om niets nieuws te zeggen,
zal worden ingedijkt, zoodanig dat
het parlementair werk er kan bij
winnen aan diepte en degelijkheid.
Wanneer men nu moet vaststellen
dat heel wat sprekers slechts in her
halingen zijn gevallen, dat de mee
ningen vast stonden en dat geen be
keeringen meer mogelijk waren, dan
zal men heel licht begrijpen, dat het
alleen de ingeschreven sprekers wa
ren, die in de nachtzittingen zijn
blijven zitten om de gelegenheid niet
te verliezen, hun woordje te plaatsen.
We betreuren tenzeerste, dat twee
katholiek - democratische Waalsche
Kamerleden hebben gemeend, zich
te moeten afscheiden van het ééne
blok der katholieke partij. Zij heb
ben, onder de drukking, door de
Waalsche arbeidersorganisaties uit
Namen en Henegouwen, gemeend, te
mogen breken met de tucht, die van
hen eischte dat zij zich neerlegden
bij de beslissing die door den Mid-
denraad van het Algemeen Werkers-
verbond van Belgie was genomen,
namelijk: dat de vertegenwoordigers
van de arbeiders in de Katholieke
Partij, de volmachten zouden stem
men.
De daad van die twee Waalsche
katholiek-democratische Volksverte
genwoordigers is een daad van tuch
teloosheid, noch min, noch meer. Ze
is niet goed te praten en we betreu
ren het voor de Christelijke Arbei
dersbeweging in 't algemeen en voor
die twee katholieke Collega's in 't
bijzonder.
Wie een gezonde organisatie wil,
moet zich kunnen onderwerpen aan
de tucht en wie dien eersten stel
regel van alle organisatie niet be
grijpen wil, moet aan geen organi
satie beginnen, want die eindigt in
anarchie en tuchteloosheid.
afhangt van faktoren waarop het
Staatsbestuur kan invloed uitoefenen.
Alle klassen van de samenleving
en niet het minst de minst-begoeden
staan thans in bange verwachting
uit te zien, op welke manier de Re
geering van hare machten zal ge
bruik maken.
Gezien de groote last rust op de
schouders van Vlaamsch-katholieke
Ministers heerscht in het Vlaamsche
land vooral een zeer sterke belang
stelling voor het Regeeringswerk der
komende maanden.
Bij allen en bij iedereen is dan
ook den wensch levendig dat het
werk der Regeering moge slagen, dat
er verlichting moge gebracht worden
aan den drukkenden nood, voor zoo
veel als de Regeering, daaraan ver
lichting kan brengen.
Bij de bespreking over de volmach
ten werd menigmaal herhaald, haast
in den treure herhaald, dat alles
neerkwam op een kwestie van ver
trouwen. Dat is de naakte, klare
waarheid.
Gezien den aard der volmachten,
gezien het noodzakelijk vage waarin
de Regeering moest blijven, kwam
alles terug op de vertrouwenskwestie.
Immers aan menschen of een Re
geering die geen vertrouwen waard
is, geeft men geen volmacht hoe be
perkt en hoe wel omschreven ze ook
is, want dergelijke menschen of Re
geering kunnen steeds van het ge
schonken vertrouwen misbruik ma
ken.
De Regeering die thans het vertrou
wen van het land heeft gekregen,
heeft de zware verantwoordelijkheid
dat vertrouwen te beantwoorden en
moet angstvallig alles vermijden wat
dit vertrouwen zou kunnen bescha
men.
Wij, van den katholieken kant,
hebben vertrouwen in onze Ministers,
en zijn er dan Ministers, die
soms door vroegere maatregelen of
houding argwaan hebben kunnen
wekken, we kunnen toch nooit aan
nemen, dat een Katholiek, dien naam
v/aardig, al is hij dan ook politieker,
opzettelijk en met een welbepaald
inzicht, het volk zou bedriegen.
Er komt tenslotte toch een tijd van
afrekening, een oogenblik waarop de
Natie die Heeren, die het vertrouwen
van de Natie zouden beschaamd heb
ben, rekenschap zullen te geven heb
ben en dan is de natinoale vertegen
woordiging nog steeds daar om ze
voor de rechtbank der openbare
opinie rekenschap te doen geven over
hun daden.
Het is tijdens de debatten over de
volmachten in de Kamer eens te
meer opgevallen, hoe de socialisti
sche oppositie, bij monde van al hare
sprekers niets positiefs heeft kunnen
plaatsen tegenover het actie-pro
gramma van de Regeering, tenzij het
Plan van den Arbeid, waarvan de
ondoelmatigheid eens te meer is ge
bleken.
In den grond heeft M. Vandervel-
de moeten toegeven dat de economi
sche politiek die de Regeering heeft
ontworpen, tenslotte de eenig moge
lijke is, in de huidige omstandighe
den.
Het heele land, en hiermee bedoe
len we de overgroote meerderheid
van de bevolking, wil niets afweten
van een politiek die nogmaals de
waarde van onzen frank zou aantas
ten, de socialisten hebben moeten
verklaren, dat ze ook die meening
deelden, welnu, door die verklaring
hebben zij het Plan van den Arbeid
veroordeeld, want, zooals Minister
Van Isacker het bij een onderbreking
terecht liet opmerken, is het P'en
De Man NIET TE VERWEZENLIJ
KEN ZONDER INFLATIE, dus zonder
vermindering van onze geldwaarde.
Laat ons hopen, dat de Regeering
gelukke ten bate van het land en
ten bate van alle maatschappelijke
klassen, 't is te zeggen, ten bate van
het algemeen welzijn.
Nu de Regeering hare volmachten
van het Parlement zal bekomen heb
ben, herhalen wij: het woord is aan
de Regeering!
De taak die de Regeering nu heeft
opgenomen is zwaar en hare ver
antwoordelijkheid is groot. Het be
komen van de volmachten van het
Parlement, was een eerste werk, maar
lang niet het voornaamste. Het ge
wichtigste is het gebruiken en het
goed gebruiken van de ockomen vol
machten.
We willen of we moeten van de
Regeering, gewapend met de vol-
IEE90S999BB99S9.E9E9l9E2999BSEieaS9Ba99EBS98SSa*Sa9BlDBai9aQ
STAD POPERINGE
Drie brandweermannen omgekomen
Brand was uitgebroken in de bougie-
fabriek De Loubaix-Oudenkoven te Bor-
gerhout. Tengevolge de groote hoeveelheid
olie, nam de brand een buitengewone uit
breiding. De brandweermannen van Bor-
gerhout waren er spoedig bij en begonnen
het blusschen toen een groote hoeveelheid
olie ontplofte en een gevel instortte. Acht
van de 12 brandweermannen van Borger-
hout werden onder de puinen bedolven,
badend in de ziedende olie. Spoedig werd
hun hulp geboden, maar twee hunner wa
ren reeds dood. Een derde stierf later,
wijl de andere allen min of meer erg ge
kwetst en verbrand werden.
Zie verder inlichtingen onder Sportrubriek.
Heden zal ze weer doer Veurne's straten
trekken in de ruwe schoonheid van haar
antieken opzet en haar ongekunstelden
boetegang.
Na het boetegebed van 40 uren dat haar
zal voorafgaan in den eersten avond van
dronken kermisvreugde, zal zij aan het
driftig menschengewemel de stilte komen
opleggen, door den eerbied die haar ver
schijning afdwingt. Als een tocht van
dwazen zal ze zich slingeren in boete
dracht doorheen de feestelijke straten van
de kermisstad. doch die wijze dwaasheid
van boetedrang zal een stonde van licht
en zalige ontroering verwekken in de zie
len van hen, die in dichte rijen langs de
voetpaden zullen geschaard staan of eer
biedig uit de vensters zullen neerblikken.
Want zooals haar naam het verkondigt,
is het eenig motief, dat deze processie
overheerscht en overdonderend op de toe
schouwers inslaat: boete Boete die des
te luider spreekt, naarmate ze uit de don
kerte der eeuwen tot ons schijnt te komen
als de uitbeelding en de beleving van de
eeuwig oude en steeds actueele mensche-
lijke geschiedenis van val en loutering,
van boete en opgang. Boete des te aan
grijpender naarmate ze in al de rouw
heid van een met wellust aangetrokken
boetekleed zich veropenbaart als de onge
kunstelde uiting van diep geloof en rouw
vol betrouwen.
Want wat het meest ontroert en het
diepste inslaat, zijn niet de afrollende ta-
fereelen uit het Oud-Testament, niet de
weeklachten der profeten, zelfs niet de
lijdensweg van een Godheid, in beeld
voorbijtrekkend, maar het zijn het eerst
en meest, die boetelingen, mannen met
zwaren stap, vrouwen met lichten gang,
die in langen stoet voorbijtrekken, tot
over het hoofd gehuld in bruine en zwarte,
soms onoogelijke boetepijen, boetelingen
die, barvoets soms, onder den last van
zware houten kruisen gebukt, of met uit
gestrekte handen, waarin den rozenkrans
gekneld zit, zwijgend heenstrompelen, of
elders luidop biddend logge wagens voort
trekken. Een geloof dat zulke tooneelen
vermag te doen oprijzen, moet eerbied
afdwingen!
Boetelingen! Niet alleen uit Veurne zelf,
maar meest nog van heinde en verre toe
gestroomd, waar ze in de voorbehouden
Sinte Walburgakerk een eenig schouwspel
bieden van jacht naar het boetekleed,
waar ze biddend de stonde afwachten
waarop ze met liefde hun boetetocht zul
len aanvangen.
Mogen er nogmaals velen tot in de ziel
geroerd worden door dit eenig schouwspel
van rouwe boete en geloof. Dan zullen er
velen murmelen: «Als ik dien dag nog
maals naar Veurne kom, zal het niet zijn
als toeschouwer, maar wel als boeteling.
laBEBEBBEBBBBBESBBaBBZBBBBBBBBBBBBBaBBBIIBBRBrfBaBBBaBaBBBI
DE VOGROORLOGSCHE REUS,
in den hangaar bij het Slachthuis.
Naar een oude foto die voorzeker
weinig Ieperlingen nog bezitten.
DE NIEUWE REUS
die Donderdag avond te leper toekwam
en Zaterdag haar eersten uitstap doet.
Heden Zaterdag 28 Juli, zullen wij een
schoone folklorische betooging bijwonen,
gemaakt van vreugdeiijk lawaai: de eer
ste uitgang van onzen reus Goliath, na
twintig jaar uit zijn assche herlevend,
zooals de phenix der fabelkunde. Alleen
een zoo gewichtige gebeurtenis zooals de
plechtige inhuldiging van ons Belfort door
onze jonge Vorsten, kon eene gelegenheid
zijn om den Ieperschen reus wederom op
voet te stellen, of liever op zijn reus
achtige voeten hij die in 1914 zijne
stad niet ontvlucht was, en een helden
dood onder de puinen van het stedelijk
magazijn gevonden had.
Sedert omtrent drie eeuwen dat de reu
zen in de mode gesteld zijn, hebben zij
nooit opgehouden de groote menigte aan
te trekken, en ondanks het raderwerk van
het moderne leven meestal van we
tenschap en positieve wijsbegeerte ge
maakt, hebben die groote poppen nog
niet opgehouden de vreugde van groot en
klein te verwekken.
Onze Belgische folklore is zoo rijk dat
de vreemdelingen hare menigvuldige ver
scheidenheden bewonderen. Ze zijn niet
meer te tellen, de filmen die vreemde
folkloristen in ons land gedraaid hebben.
De uitbreiding van den demokratischen
regeeringsvorm leidt natuurlijk tot de na
leving van al hetgeen uit het volksleven
spruit. De geschiedenis en de oudheids-
kunde hebben tot nu toe om zoo te zeg
gen aristokratische wetenschappen ge
weest. Zij hebben het leven, het spreken,
het handelen van het volk niet gekend.
De folklore, met zijne verschillende eigen
aardigheden, helpt tot het verstaan der
diepe volksgronden. Daarin bestaat een
oprecht maatschappelijk r.ut, dat tot nu
toe verwaarloosd werd.
De Iepersche ziel is gemaakt van goed
hartigheid en van een groot deel over
vloedige vreugde, die maar zoekt zich
lucht te geven gedurende feestdagen, zoo
als Carnaval, Kattefeest, Tuindag of uit
gang van Goliath.
Indien onze draak het zinnebeeld is
van onze gemeentelijke vrijheden, Go
liath is het palladium of beschermend
schild onzer stad; en indien hij in de
eene hand den scepter houdt, teeken van
zijn ontwijfelbare overheid, integendeel
met de andere hand drukt hij krachtig
zijn zwaard, ten teeken van bescherming
en verdediging. Ondanks zijn fiere en be-
heerschende houding, met eene wonder
bare tegenstrijdigheid, begint hij verma
kelijk te dansen, zich eens omkeerend,
zooals het liedje zegt en dan wederom
stilstaande.
Onze reuzen, die eene bevoorrechte klas
uitmaken door hun verheven stand, heb
ben hunne schrijvers gehad, en onze oude
kroniekschrijvers, waarvan men de
vruchtbare en zoo grillige inbeelding
kent hebben de vroolijkste geslachtlijsten
opgemaakt voor de reuzen, stichters der
steden. Men kent b. v. de smakelijke ge
schiedenis van Hyperborus, die zijn naam
aan de stad gaf met het leggen van den
eersten steen. Maar die tijden zijn nog
niet genoegzaam verwijderd voor onze
reus Goliath, die tot de bijbelsche tijden
opklimt en die door dit feit, een veel
ouderen adeldom mag vereischen dan de
afstammelingen der kruisvaarders. Onge
lukkiglijk voor onzen Goliath, erkent de
Bijbel hun geen adelstambrieven en zegt
alleeitlijk dat hij een opperhoofd der Phl-
listijnan was, ten loope van het verhaal
van den kei door den kleinen David naar
zijn hoofd geworpen.
Hoe kan men verstaan dat onze voor
ouders een bijbelschen held verbeeld heb
ben met eene Turksche kleederdracht?
Aleenlijk door een smaak van het bui-
tenlandsche die gedurende de XVII'
eeuw in de mode kwam en waarvan wij
de weerschijn vinden in menige taferee-
len van Rembrandt, die behagen schepte
in de Oostersche kleedingen, zooals men
het bestatigt in zijn David en Saiil, zijn
Simeon in den Tempel, zijn eigen portret
als officier, in het Mauritshuis va i Den
Haag, en in zooveel andere taieree'en
van dezen weergaioozen meester.
Al de bezoekers van ons Museum van
voor den oorlog, herinneren zich eene
schilderij der XVII' eeuw gezien te heb
ben, in den boek van den trap en ver
beeldende onzen reus Goliath in zijn
Turkfch kostuum, dat hij per traditie tot
heden bewaard heeft: een zware tulband
met pluimen bedekte zijn hoofd; de ar
men bloot; de mantel op de schouders
geworen; de sluitjas in vorm van harnas
met het stedelijk wapen op den borst; de
lange lijfrok; aan de zijde een krommen
Turkschen sabel met arendkop aan het
handvatsel.
Reusje komt nooit de Torrepoort In
al dansenzonder eene vroolijke geleide
van jongelieden die al dansend en sprin
gend het aloude reuzenlied zingen. Een
Scandinavische oorsprong is aan het reu
zenlied toegekend; maar de melodie en de
geest zijn veranderd geweest. Het is maar
eene welbekende ronde die, behalve kleine
veranderingen, gemeen is aan Vlaanderen
en Brabant, van Duinkerke tot Antwer
pen. Men herkent gemakkelijk in deze
melodie den lofzang: Creator alme si-
derum
De terugkomst in onze muren van reus
Goliath is een bladzijde van het Ieper
sche leven, en zooals de inhuldiging van
het Belfort, is een zinnebeeld van de her
leving der stad. PYRÈS.
jBBBBRflBBBBRBBBBEBBBBBESBBBB
Lijn IEPER-DE SEUL-WAASTEj,
HEEN TERUG
Waas ten
Meesen
Wijtschate
Kemmèl
leper
12.30
12.48
12.54
13.10
13.35
HEEN
12.35
12.56
13.10
21.45 -
21.25
21.13
21.00
20.30
TERUG
20.25
20.03
19.55
De Seul
Dranouter
Kemmel Dorp
13.26 Voormezele Dorp 19.41
13.43 leper 19.25
LIJN VEURNE-IEPER
HEEN
TERUG
12.06
Veurne
22.24
12,39
Aiveringem
21.50
12.56
Loo
21..33
13.22
Oostvleterea
21.10
14.02
leper
20.30
LIJN
DIKSMUIDE-IEPER
HEEN
TERUG
12.30
Diksmuide
21.40
12.43
Woumen
21.26
13.00
Merkem
21.11
13.20
Elverdinge
20.51
13.40
leper
20.32
Stilstand
aan alle tusschenstaties.
„O.,
LIJN KORTRIJK—IEPER EN TERUG
HEEN
TERUG
12.53
Kortrijk
20.47 0.17
12.59
Bissegem
20.41 0.11
13.03
.Wevelgem
20.37 O.Ofl
13.10
Meenen
20.30 23.58
13.17
Wervik
20.23 23.49
13.23
Komen
20.17 23.42
Houtem
20.11 23.24
Zillebeke
20.01
13.41
leper
19.55 23.20
LIJN HAZEBROUCK—IEPER en TERUQ
HEEN
TERUG
11.40
Hazebrouck
19.38
11.50
Caestre
19.28
12.01
Godewaersvelde
19.20
12.17
Abeele
19.06
12.27
Poperinge
18.57
12.36
Vlamertlnge
18.46
12.41
leper
18.40
POPERINGE—IEPER
EN TERUQ
HEEN
TERUG
13.54
Poperinge
23.46
13.59
Brandhoek
23.41
14.04
Vlamertlnge
23.36
14.10
leper
23.30
LIJN KORTEMARK—IEPER en TERUQ
HEEN
TERUG
13.17
Kortemark
20.13
13.22
St Joseph
20.08
13.27
Staden
20.02
13.33
Westroozebeke
19.55
13.37
Poelkapelle
19.50
13.41
Langemark
19.45
13.47
Boezinge
19.38
13.55
leper
19.30
ROESELARE—IEPER
EN TERUQ
HEEN
TERUG
12.58
Roeselare
20.50
13.11
Moorslede
20.30
13.27
Zonnebeke
20.14
13.50
leper
19.50
De andere treinen zijn te dier gelegen»
heid versterkt.
LIJN IEPER—OOSTENDE
TERUO
leper 21.30
Boezinge 21.38
Langemark 21.45 *-
Poelkapelle 21.50
Westroozebeke 21.55
Staden 22.02
Kortemark 22.12
Torhout 22.23
Oostende 22.46
9CS59BS3SBBEBB9BE92I5IBB23SM
Verschillende inrichters van Loterij-
Spaarkassen of houders van Coupure»
van biljetten der Koloniale Loterij, stel
len de vraag of zij evenals de bezit
ters der officieele loten vrijgesteld
zijn van alle belastingen.
Om allen twijfel hieraangaande te doe»
ophouden, deelt het Bestuur der Kolo
niale Loterij mede, dat geen enkele be-
lasting op de instelling dezer Spaarkas
sen zal geheven worden en ook niet op
de verrichtingen, die eraan verbondea
zijn.
Hetzelfde geldt voor wat de uitgifte
betreft der Coupuren onder vonn va»
premie of anders.
Aldus zal geen enkele belasting te»
laste komen bij het verdeelen der win
nende loten van Spaarkassen of het toe
kennen der gewonnen sommen aan de
houders der Coupuren, van de winnend#
loten.
BOTSING TUSSCHEN MOTOR EN
RIJWIEL TE WEVELGEM
Op de baan naar Kortrijk botste de mo
torrijder Adolphe Stragier, uit Waasten,
op den velorljder J. Goethals, uit Kortrijk.
De wielrijder, de motorrijder en zijn gezel
Provost Bernard,, eveneens uit Waasten,
stuikten ten gronde en werden gekwetst.
Na geneeskundige hulp ontvangen te heb
ben, konden alle drie huiswaarts keeren.
I9999999B9B999B999B999939B9B
EEN DUITSCH TOERISTENSCIIEP
VASTGELOOPEN
De Duitsche stoomboot Monte Rosa
die met 1200 passagiers en 280 manschap
pen een reisje naar Noorwegen ondernam,
is in de buurt va Glyvursnes op een rots
geloopen. Door de hulp van toegesnelde
booten, kon de Monte Rosa terug vlot
worden gebracht zonder erge averij op-
geloopen te hebben.
iai
'N EZEL WEIGERT TE DRINKEN,
[O JEE1
Lekkre koffie van PACHA Chicoreil
Hoe i* 't mogelijk? sei een kwezel,,.
Wel... omdat hij it,,, een ezelt
In korten ti|d zult gij van alle pijn
verlost zijn door VALY BALSEM,
Ontsmettend Kalmend Vernachtend
De weefsel* worden spoedig hersteld met dt
Eenig middel dat U het werk niet belet.
Prijs Fr. 10.— de doos
IN ALLE APOTHEKEN.
TENTOONSTELLING VAN INSERTED
IN SPANJE
Te Barcelona, In Spanje, heeft meh cd
tentoonstelling van ongedierten geopenJ
Allerlei knaagdierer en insekten word?»
er voorgesteld aan het publiek en flnM'l
die lnsektendelgingsprodukten voortbren
gen, mogen er proeven met hunne ff®4'
doen.
met verlaagden
draaibaren
melkbak.