3e werëlooslKid... het treurspel een netten
Vlaamsch Recht
DE TYRAN VAN MEXICO
Rond het werk van onze Regeering
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
Onze Auiobusdiensten
OPROEP
70NDAG 3 FEBRUARI 1935.
WEEKBLAD» SS CENTIEMEN.
Boterstraat, 17, IEPER.
DE WERKLOOSHEID
HERDERLIJKE BRIEF DER
BELGISCHE BISSCHOPPEN
De Verjaardag van het
afsterven ven Koning Albert
Een aangeteekenden brief van
Baron d'Udekem d'Acoz
GENERAAL ZLATEW
POLITIEKE KRONIEK
GESPRONGEN
PANDEN
Doos4-en TA frank.
DE NIEUWE UURTAEEL
Voor ons
tot gansch het Vlaamsche Volk
DE ECONOMISCHE DICTATOR
IN DUITSCKLAND
De Politieke toestand wat opgeklaard
De Kamer opnieuw bijeen
Krijgen wij Aigemeene V/erkstaking in het Mijnbedrijf
3* JAAR. N S,
«DE HALLE»
Katholiek Weekblad van leper
Bureel:
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 1 JAAR (per post)
Binnenland 18,60 fr.
Belgisch Congo 35,tr.
Frankrijk 35,— tr.
Allo andere landen 55,tr.
.Uitgever?
6A.NSEN* VANNESXE. Poperingd
Te!. Poperlng? N'
fostcheckrekenlng N' 15.ö'i3,
TARIEF VOOR BERICHTEN:
Kleine berichten per regel 1,00 fr.
Kleine berichten (minimum) 4,00 Ir.
2 Ir. toeL ber. met adr. t. bur.
Berichten op 1* bh per regel 2,50 tr.
Berichten op 2* bl. per regel 1.75 f>\
Rouwber. en Bedank, (min.) 6.00 tr.
T# herhalen aankondigingen:
prijs op aanraag.
Annoncen rijn vooral te betalen
en moeten tegen den Woensdag
avond Ingezonden worden. - Kleine
berichten tegen den Donderdag noen.
Die tyran Is niemand anders dan
de roode voorman PLUTARCO ELIAS
CALLES.
We zullen hem eventjes voorstellen:
Plutarco Calles is een jood, kapita
list, communist, vrijmetselaar, gods
diensthater, kerkvervolger en gouver
neur van den Staat Sonora, in af
wachting dat hij weerom het bewind
ln handen neemt.
Als bestrijder van het kapitalisme...
bij anderen, bezit Calles het mager
kapitaaltje van ÉÉN MILLIARD VIJF
HONDERD MILLIOEN FRANKEN
(1.500.000.000 fr.) op zijn minst
geschat, te verdeelen als volgt:
DEPOSITO op een Engelsche Bank
ln de Vereenigde Staten: 1 milliard
435 millioen frank, een appel tegen
den dorst, voor later. Want Mexico
verwisselt gemakkelijk van presiden
ten, en ook van regiem, en 'n mensch
moet altijd zorgen voor zijn ouden
dag.
EIGENAAR van de meeste suiker
fabrieken van 't land: 60 millioen
frank, en van twee uitgestrekte Me-
xtkaansche hoeven, 15 millioen. Sa-
man de bagatel van 75 millioen frank.
Grootste aandeelhouder van de mo
nopolen van suiker en ruwe olie, de
voornaamste geldbronnen van Mexi-
ko. Daarbij nog een klein zaakje
Calles is een Syrische jood).
MELKVERKOOPER aan het Beheer
van Openbaren Onderstand: dagelijks
5003 liter melk tegen 1,70 fr. de liter,
aangekocht bij de boertjes tegen 0,57
frank de liter; dat is iederen dag
meer dan 5000 fr. winst; percies lijk
de socialisten zeggen, een scheileke
boter op een droge bete brood, of een
k'ontje suiker in de koffie. Als 't cri
sis is. mag men niet veel meer vra-
g n, hc?
Ziedaar hoe Plutarco Calles, ex-
presider.t en gouverneur van den
Staat Sonora, de crisis voor zichzelf
heeft opgelost ten voordeele van het
«ALGEMEEN WELZIJN», dat, lijk
hij gedurig zegt, het doel is van zijn
leven.
Dat is ten minste 'n SOCIALIST,
die lukt in het plan van zijn arbeid.
Dat is ten minsten 'n COMMUNIST
op zijn piekebest: we zijn toch alle
maal broeders hé
Dat is ten minste 'n VRIJDENKER,
die iedereen laat leven en denken en
doen wat hij wil.
Ge moet, dat spreekt van zelf, al
die dingen goed begrijpen, zooniet
geraakt ge de kluts kwijt.
Calles is MILLIARDAIR geworden
in Mexico, de greote kapitalist
van 't land. Maar hij is TEGEN het
kapitalisme van al de anderen. Het
mecanisms is heel simpel: ge klimt
naar boven op den rug van de broe
ders», en als gij boven zijt, dan
schermt ge met de roode wapens om
U te verdedigen tegen de broeders.
Dat zijn jodentrekken zult ge zeggen.
Doch Calles is een jood, en hij is
niet de éénige. Kwestie dus van me
kaar goed te begrijpen.
Calles is de chef van de Nationale
Revolutionaire Partij, instrument in
de handen van de Loge in Mexico. Hij
is dus de kampioen voor de gewetens
vrijheid! Maar hi] is TEGEN de Ka
tholieken, TEGEN den katholieken
godsdienst, TEGEN de Kerk.
Calles is de TYPE VAN DEN ECH
TEN LOGEMAN: vrijheid voor zich
zelf en de teugels vrij voor de hand
langers; tyranie voor alle uitoefening
van godsdienstig leven. Fanatisme,
zult ge zeggen, gewetensdwang hate
lijke vervolging, en gij hebt gelijk.
Met overschot. Doch Calles heeft geen
geweten, geen God, en geen meester
(art. 13 van het Staatsonderwijs) en
Calles is niet de éénige...
En zoo verstaat ge de verklaring
van Mgr Murphy, beschermer der
vluchtelingen uit Mexico in Hondu
ras: «De vervolging in Mexico over
treft in laagheid en wreedheid de
vervolgingen in Soviet-Rusland. Hun
ne wreedheid, in naam van het alge
meen welzijn, is met een woord: dui-
velsch!
En ziedaar het edel en beschavend
werk van Plutarco Elias Calles, mil-
liardair en roode voorman, antikapi
talist en strijder-kampioen der ge
wetensvrijheid, voor 't welzijn van
15 millioen Mexikanen!
r77S3SS3EssE3Kaa38S5aBMssss*:aBisHai!ii2Ea®EsaH3ïïaa«iösafiiafcaBB3ii
het meest angstige hedsr.daagsch
vraagstuk. Lees daarover artikel
van onsen medewerker *Herwig>.
isE3gssaH£3S!aaEB£aBtëaa9!«2?SB
Zeer Eeminüe Broeders,
Op 17 Februari aanstaande, zullen
wij den eersten verjaardag van den
Ir^gischen dood van onzen geliefden
e.i o e treur dm* Korrrng Albert I ge
denken.
De diepe en aigemeenerouw, die
het Land bij d.t zoo plotseling als
onmeetbaar verlies overdekte, open
baarde op de meest treffende wijze
de gevoelens van eerbied en bewon
dering, van verkleefdheid en gene
genheid, die al onze medeburgers
aan den doorluchtigen Persoon van
hun Souverein vasthechten.
De voortsnellende tijd heeft deze
gevoelens niet verkoeld; zij blijven in
aller harten voortleven. De verjaring
dier droevige gebeurtenis zal de ge
legenheid bieden om ze opnieuw vu
rig en algemeen te laten blijken.
Wij komen U dan verzoeken, Be
minde Broeders, den Zondag 17 Fe
bruari aan de vrome nagedachtenis
van den grooten en onvergetelijken
Afgestorvene te wijden. Volgens de
inzichten van uw Bisschoppen, moet
die dag het karakter aannemen van
een diep-innig en tevens algemeen
herdenken, waaraan de geloovigen
gemakkelijk zullen kunnen en ook
zullen willen deelnemen. Het zal een
dag zijn van gebed, van communiën
en van H. Missen voor de ziel van
Koning Albert, opdat, om de liturgi
sche woorden te gebruiken, degene
die voor de wereld gestorven is, voor
U (o Heer) leve, en dat al wat hij
door menscheüjke zwakheid moge
misdaan hebben, door de vergiffenis
van uw allerbarmhartigste goedheid
sou uitgewischt worden
Te dien einde, bevelen wij het vol
gende
1. In al ae parochiekerken, zul
len de geloovigen uitgenoodigd wor
denden om de H. Mis bij te wonen
en de H. Communie te ontvangen,
tot nagedachtenis van wijlen Koning
Albert. Deze Mis, welke niet de pa-
rochiemis mag zijn, zal tot hetzelfde
inzicht opgedragen worden. Degenen
die aan de Aigemeene Communie niet
kunnen deelnemen, gelleven onder
een andere Mis tot de II. Tafel te
naderen.
2. Daar 17 Februari, dit jaar, op
den Zondag van Septuagesima valt,
worden de Mis in anniversario en
dus ook de absouten door de regels
der H. Liturgie verboden. Nergens
dan zal er een lijkdienst plaats heb
ben, noch zullen de rbsouten gezon
gen worden.
3. In de kloostergemeenten, in
de Seminaries, de Colleges en al de
onderwijsgestichten waar de godde
lijke diensten geschieden, zal er, dien
zelfden dag een Mis opgedragen wor
den, waaronder een Aigemeene Com
munie, tot dezelfde intentie.
4. De verjaring der Kroning van
Zijn Heiligheid Paus Pius XI, die
denzelfden Zondag zou moeten ge
vierd worden, zal een week vervroegd
worden. Het Te Deum zal dus op
Zondag 10 Februari gezongen worden.
Deze brief zal voorgelezen worden
in alle kerken en openbare kapellen
onder al de Missen, op Zondag 3 Fe
bruari.
Gegeven te Mechelen, den 25 Ja
nuari 1935.
t J. E. Kard. VAN ROEY, Aarts
bisschop van Mechelen.
t THOMAS-LUDOVICUS, Bisschop
van Namen,
t VEDASTUS-ANTONIUS, Bisschop
van Doornik,
t LUDOVICUS-JOSEPHUS, Bisschop
van Luik.
t HONORÉ, Bisschop van Gent.
t HENRICUS, Bisschop van Brugge.
Van wege de Handels- en Nijverheids
kamer van leper werd op 30 Januari vol
gend schrijven gezonden aan den Heer
du Bu-s de WarnafTe, Minister van het
Verkeerwezen, Brussel.
HEER MINISTER,
Het bestuur der Handelskamer neemt
de vrijheid Ued. haren brief van 11 De
cember te herinneren betreffende de af
schaffing der autoverbindingen Ieper-Wa-
tou en leper-Roesbrugge.
In zitting van 23 Januari heeft het be
stuur kennis genomen van de vraag ge
daan door de Bestendige Afvaardiging
van West-Vlaanderen om aan de uitba
ters eene nieuwe voorloopige toelating
van zes maanden te schenken en intus-
schen het vraagstuk door eene bevoegde
Kommissie te doen oplossen.
Het bestuur heeft besloten bij Ued. aan
te dringen opdat aan deze voorstellen vol
doening zou gegeven worden.
Met de hoop dat dit zóó belangrijk
vraagstuk weldra tot eene aigemeene vol
doening zal opgelost worden, bieden wij
U, Heer Minister, de verzekering onzer
beste gevoelens.
A
kwam ons toe in antwoord op een gedeelte
van ons artikel, hier ver.eden week ver
schenen over Onze Autobusdiensten
Baron d'Udekem d'Acoz zet uiteen hoe
hij er toe gekomen is te werken voor het
behoud der autobuslijnen Watou-Ieper en
Roesbrugge-Ieper en haalt aan als reden
zijner aanvallen tegen de Best. Afv. het
feit dat hij misleid werd door de beves
tigingen van den Minister zelf
Verders komen lange beschouwingen
over zaken die met de autobusdiensten
en met wat wij schreven geen minste be
trek hebben, en dat we dus niet moeten
overdrukken.
We willen echter nog dit uit zijn schrij
ven overdrukken: ...ik verklaar het u
uitdrukkelijk: ik zal met hardnekkigheid
de zaak der rechtvaardigheid verdedi
gen en met haar het zuiver katholiek
ideaal...
We zijn verheugd over deze verklaring
en... wij werken in zelfden zin.
DE POPERINGENAAR
lEsiacEüasssassBEBE&saEssgsua
de nieuwe leider van het Bulgaarsch
landsbestuur dat getrouw L*>ijft aan den
koning*
IBBISaBSlEflS^^2U2SEaSZS2£Zl
Hef probleem van de werkloosheid
wordt slecht gesteld.
Het is geen klasse-probleem, het is
een nationaal probleem.
De werkloozen zijn aan ons ver
bonden en wij zijn solidair met hen.
Zij zijn noch onze minderen, noch
onze meerderen, zij zijn ons gelijke.
Zij zijn volksgenooten als wij, en
daardoor aan ons gebonden en wij
aan hen. Juist omdat ice opgevoed
werden in en misvormd door het in
dividualisme, (het ieder voor zich en
God voor allen), omdat we door de
politiek verlaagd werden tot klasse-
menschen, omdat de liberale ekono-
mie ons indeelde in bezitters en be-
zitloozen, werpen we de werkloozen
onverschillig van ons af, als we zelfs
niet verder gaan. Het is onzinnig.
Het is waar dat de mizerïe door
gaans weinig interessant is voor
hen die ze niet kennen. Maar het
is dan ook even waar dat geen
enkele maatschappij kan recht blij
ven in omstandigheden als die welke
we nu beleven, dat aan het lot der
werkloozen ook ons lot verbonden is,
dat de uitschakeling van een klasse
menschen uit het normaal leven erge
gevolgen kan hebben... voor ons.
Indien we verstarren in ons egoïs
me, zullen de omstandigheden ons
dwingen van solidair te worden mei
onze medeburgers, als het daarmee
helpen zal!
Een werklooze behoeft noch kom
passie noch lamentaties. Hij behoeft
hulp, niet uit medelijden, maar uit
solidariteit. Niemand mag die hulp
misgunnen noch beknibbelen. Ze moet
hem volmondig en blij gejond wezen.
Hij heeft recht op leven evengoed als
wij en vermits hij deel uitmaakt van
onze gemeenschap, moeten wij ze
hem verleenen, niet met tegenzin,
maar met sympathie.
Dat is elementaire menschelijk-
heid, doch het materialisme heeft
ons zelfs deze elementaire mensche-
lijkheid doen verliezen. In den grond
zijn we niets anders dan grenzeloozc
zelf zuchtig en. Alles voor ons... als toe
zelf in de penarie zitten en niets voor
een ander... als w knusjes een cigoar
kunnen rooken in een comfortable
club.
Dergelijk egoisme is van onzen tijd
niet meer. Er zijn ontzaglijke massa's
die honger lijden, en het gebod van
naastenliefde is thans meer dan ooit
gebiedend.
Een werklooze is geen schooier. Hij
hoeft niet te smeeken en te bidden
om een stuk brood. Hij heeft er recht
op. Hij heeft ook een plicht... de
plicht van te werken. Geldelijke steun
MAG slechts tijdelijk zijn. Hij is het
eerste stadium van een ekonc ische
lieraar.passingHet is een noodmaat
regel, die slechts korten tijd mag
aangewend worden, en het verbaast
ons eenvoudig dat die noodmaatregel
reeds 5 jaar volgehouden werd.
Een mensch is verplicht te werken
om zijn tol te betalen aan de ge
meenschap waarin en waardoor hij
leeft. Doch ook uit zedelijk oogpunt
is werken een plicht. Het werk is de
grondslag van ons leven. Het is ver
heffend, het is een bron van zedelijke
gaafheid, van moreele rijkdom. Het
werk is de sleutel van maatschappe
lijke orde en menschelijke tevreden
heid.
V/erkloosheid is ontaarding en te
gennatuurlijk, een haard van sociale
wanorde en zedelijk kwaad.
Er is geen werk! Het doods punt
waarop de ekonomie vastliep joeg
duizenden menschen de straat op.
Akkoord. Wie niet xoerken kan, krijgt
voorloopig steun.
Steun, we herhalen, is een nood
maatregel. Het is een sociaal recht,
maar dat door geen enkele plicht ge-
kompenseerd of vergoed wordt. Dit so
ciaal recht, de werkloozensteun, weze
volmondig uitgekeerd, niet met een
schrale hand, maar met fatsoenlijke
levensmogelijkheid, VOOR DEN TIJD
DIE STRIKT NOODZAKELIJK IS.
Een mensch is een gemeenschaps-
mensch. De gemeenschap moet zor
gen voor haar leden, zoolang deze
bereid zijn te werken voor haar, doch
ze moet ook waken over de zedelijk
heid, de geestesgaven en de kuituur
waarden. Een georganiseerde gemeen
schap of een Staat is geen bureelen-
kompleks, maar een levende werke
lijkheid. In en door de Staat moet
ieder mensch in de gelegenheid ge
steld worden normaal uit te leven
naar lichaam en naar ziel.
Indien er nu voor een kategorie
leden geen werk is dan moet de
Staat werk scheppen. Het is niet vol
doende geldelijken steun te verleenen
en bourgogne te laten waaien. Steun
is slechts de eerste hulp bij onge
vallen De werkloozen hoeven dan
een degelijke verzorging te genieten.
Dit is het tweede stadium waarin de
iverkloosheid reeds lang hoefde te
zijn. De georganiseerde gemeenschap
MOET werk kunnen verschaffen. Het
is de reden zelf van haar bestaan.
Als ze onbekwaam is de gezonde
levenskracht van haar organen te
handhaven, dan is ze slecht ingericht.
De werkloosheid is een veel kwader
ziekte dan men over het algemeen
denkt. Niet alleen zijn er een massa
menschen die NIET behoorlijk leven
kunnen (want wat men ook over het
doppersgeld bewere, het is ontoerei
kend om een gezin fatsoenlijk door
het leven te slaan) en zich als ver-
toorpelingen moeten aanzien, r.'.aar
de ontaarding, de geestelijke verwer
ding is kortweg EEN GEESEL. Ieder
jaar worden een hoop opgeschoten
jongens bij het werkloozenleger in
gelijfd. En vragen we ons dan eens
rustig en in gemoede af, welke le
vensvorming die knapen krijger, zul
len, en welke mannencogst er zal te
maaien vallen binnen een tiental ja
ren.
Het is gewoonweg dramatisch. Het
schoolgaan is verplichtend tot 14 jaar,
leest goed VERPLICHTEND. Eens de
school achter de rug, is er niets meer
verplichtend. Als de gemeenschap de
14-jarigen aan hun lot overlaat JN
DEZE TIJDEN, dan zien we niet goed
in waarom het schoolloopen wel ver
plichtend is. Als een goed begin niet
uitgewerkt Wordt tot een goed einde,
dan is het toch ook overbodig van te
beginnen.
De gemeenschap schiet aan haar
plicht te kort wanneer ze de werk
looze jeugd, in het bizonder de
werkloozen m 't algemeen inzake
werkhernerrMng vrij laat. Niemand
zal trouwens begrijpen dat de Staat
steun uitkeeren MOET, en de werk
loozen NIET VERPLICHTEN MAG te
werken aar. een normaal loon. Ten
zij de politiek!
ER MOET VERPLICHTEND WERK
VERSCHAFT WORDEN MET VOLLE
DIG LOON. De Staat en de openbare
besturen hebben werk genoeg te ge
ven. Alleen Sp het gebied vsn hygie
ne, van volkgezondheid valt ontzag
lijk veel te doen. En het is zeker wel
honderdmaal voordeeliger geld uit te
keeren voory geleverd werk dan gel
delijke steurt te verleenen voor... geen
de minste perlcprestatie.
Het komt'ons trouwens voor dat er
heel wat werkloozen direkt kunnen
ingeschakelfl worden in het ekono-
misch radetirxerk door:
vermindering van den arbeids
duur;
het uitschakelen der gehuwde
vrouwen mei valiede mannen;
het vervroegen van de onder-
domsgrens;
het tèioerkstellen van een of
meer werkloozen cp ieder hoeve
met premie aan den boer;
het regelen van het vreemdelin
genvraagstuk, enz.
De overblijvenden gaan naar de
noodafdeelmg Werken voor Open
baar Nuts.
De flnancieering hiervan is geen
onmogelijkheid. Al de thans uitge
keerde bedragen komen hiervoor in
aanmerking en die zullen zeker wel
een ruim percentage bedragen. Voor
het overige hoeven natuurlijk niet
enkel de loontrekkendsn, pensioen
gerechtigden en klein-middenstan-
ders te zorgen.
DE SACRIFICIES MOETEN AL
LEREERST GEDAAN WORDEN DOOR
HEN DIE ZE KUNNEN DOEN. SO
LIDARITEIT MAG GEEN IJDEL
WOORD WEZEN. EN HET IS OP
DIT OOGENBLIK ONAANNEEMBAAR
DAT BUITENSPORIGE WINSTEN GE
MAAKT WORDEN ZONDER EEN
ZWARE TOL VOOR DE V/ERKLOOS
HEID TE BETALEN.
Noodtoestanden vergen noodwet
ten. En het heil van de gemeen
schap e'-rfrt -de tewerkstelling van
alle werkloozen. Enkel een evenre
dige verdeeling van de lasten dringt
zich op. Het is maar logisch dat wie
kan leven met een klein percentage
van zijn intresten, massief belast
wordt.
Ook met de -vermakelijkheden valt
wat te doen. Voor ons die de arbeid
aan de basis van het leven stellen,
is het ongeioetiigd buitensporige be
dragen toe te kennen aan problema-
tisch-nuttige sportmanifestaties, zon
der ze zwaar te belasten. En het is
even onaanvaardbaar dat veel rijke
menschen lekker hun centen verte
ren, wijl duizenden honger lijden.
Wie niet inziet dat thans alle bras
partijen een vloek zijn tegen de
solidariteit, weze er dringend aan
herinnerd door dwang. Daarbij kan
ieder bezoeker van om het even wel
ke vermakelijkheidgerust een spe
ciale, zij het dan ook geringe, bij
drage betalen ten bate van het nood
fonds, dat menschen toerk en brood
wil verschaffen.
Zware bijdragen van de begunstig
den en er zijn er heel wat
zwakke bijdragen van de minder be
gunstigden KUNNEN tot een resul
taat leiden.
Als de noodklok luidt past geen
onverschilligheid
Hiermee is echter de rol van den
Staat niet uitgespeeld. Na de onder
steuning en ds tewerkstelling aan
werken van openbaar nut, komt de
laatste fase.
Openbare werken zijn niet ecuwig
en een noodtoestand kan niet blijven
duren.
De laatste en ook de zwaarste etape
is de herinschakeling van de gewezen
werkloozen in het sociaal leven.
De vooroorlogsche ekonomie heeft
afgedaan en de vette jaren van na
den oorlog keeren zeker niet meer
terug. De ekonomische machine hoeft
dus door een nieuw model vervangen
te worden, aangepast aan de nieuwe
levensvoorvmarden. Weerom het werk
van den Staat.
Geen steun verleenen en... wachten
op het wonder dat riet komen zal.
Voorloopige tewerkstelling... en reor
ganisatie van 's lands ekonomie. Stu
diewerk, met geleidelijke en voor
zichtige proefnemingen, doch volgens
een bepaald, duidelijk en streng-cf-
gebakend plan: het opgeven van het
ekonomisch liberalisme en de onge
bondenheid der massa de uitscha
keling der partijpolitiek die nooit tot
een deugdelijke oplossing komen kan
de in-eere-herstelling der kuituur
waarden, geestesgaven en beroepsor
ganisaties de souvereineieit van
den arbeid op het kapitaal dit
alles gedirigeerd door een sterke lei
ding die vertrouwen geeft en snel
uitvoert.
Een leiding, een plan en een kor
date uitvoering!
HET TREURSPEL DER WERK
LOOSHEID BESTAAT THANS REED'"
UIT VIJF EENTONIGE BEDRIJVEN.
HET IS HOOG TIJD DAT HET DE
COR VER ANDERE EN NOG VEEL
MEER TIJD DAT DE TRAGEDIE
EINDIGE. HET IS MIN VIJF.
(Verboden nadruk.) Herwig.
JCB3aESïSI23aa3ïsSEI23fr:;2S22?
die voor treinen en traras met
4 Februari in ons gewest in vcege
treedt, zullen onze Lezers verdei-
in ons blad vinden.
Dat ze hem uitknippen en bewa
ren, 't kan van dienst zijlïl
oer fS
VERGADERING VAN DEN HOOFD-
RAAD VAN DEN KATHOLIEKEN
VLAAMSCHEN LANDSBOND
Zondag 1.1. hield de Hoofdraad van
den Katholieken Vlaamschen Lands
bond een vergadering te Brussel. Er
werd gewezen op het feit dat de ont
reddering in Vlaanderen nimmer zoo
groot is geweest als thans. De leiders
der Katholieke Vlaamsche beweging
zijn het voorwerp eener lastercam
pagne; de Vlaamsche taalwetten wor
den gesabotteerd; de vervlaamsching
van het gerecht wordt tegengehouden
aan de portalen van den Senaat; de
bestuurlijke amnestie wordt niet door
gevoerd; een grootsch offensief wordt
tegen het Vlaamsche recht ingezet;
de besturen houden geen voldoende
rekening met de taalwetten, enz. Te
gen dit moet groot verzet komen en
den Katholieken Vlaamschen Lands
bond moet dit organiseeren en steu
nen.
In het N.I.R. werd den Vlaamschen
dirigent Arthur Meulemans afgezet.
Een grootsch verzet wordt hiertegen
opgezet en talrijke protesten werden
h erover gestuurd naar het N.I.R. Ho
pen wij dat de Regeering met deze
protesten rekening zal houden.
Een oproep wordt gedaan op het
Vlaamsche volk om met 31 Maart
e. k. een grootsche betooging voor
Vlaamsch rechtsherstel te Erussel op
touw te zetten.
Bij de Nationale Bank worden de
taalwetten ook op schaamtelooze wij
ze overtreden.
Daar moet een einde aan komen.
Het is een gevaarlijk spel dat men
te Brussel speelt. Het betreft hier niet
nieuwe eischen der Vlamingen te be
kampen, doch wel gestemde wetten,
met groote moeite verworven, af te
breken en te ondermijnen.
Dat gaat over zijn hout; waar de
Vlamingen zich nu schrap zetten te
gen het terug afnemen van wat hen
gegund werd, moeten allen zonder
onderscheid, één van geest en één
van zin, de handen ineenslaan om
hun recht te handhaven.
Aan dit moedwillige voor den aap
houden van de groote meerderheid
der Belgen moet paal en perk komen.
iZ2gB3a33!fni9zaaB?BB!a*i3HasaRa
In de betooging van 31 Maart a. s.
te Brussel zullen alle Vlamingen zon
der onderscheid, opstappen om stipte
naleving te eischen der bestaande
taalwetten, om te Brussel, van waar
uit het franschkiljonisme verder en
dieper doordringt in het sociaal en
economisch leven van het Vlaamsche
land een Vlaamsch leven voor de Vla
mingen te bekomen.
Tevens zal er betoogd worden om
betere zorg voor de specifiek Vlaam
sche economische belangen: textiel
bedrijf, visscherij, hop- en vlasbouw,
havenverkeer, enz., om een waarach
tig zelfstandige internationale poli
tiek, v/ars van elke eenzijdige oriën
teering en eindelijk om rechtsherstel
voor de getroffen Vlamingen.
Op dien dag wordt alle verdeeld
heid onder de Vlamingen op zij ge
schoven om te kunnen bouwen op wat
allen samenbindt. De vereenigingen
zullen hun vaandel thuis laten en per
provincie en arrondissement geza
menlijk opstappen achter de Vlaam
sche eenheidsvlag: de Heraldische
Vlaamsche Leeuw, die voor alle Vla
mingen het teeken i3 van stambe-
wustzijn en het symbool der welge
meende eendracht. De spandoeken die
het comité in den stoet zal laten dra
gen, zullen trouwens klaar het posi
tief karakter van doel en strekking
verduidelijken.
Alle mededeelingen en onderrich
tingen zullen kenbaar gemaakt wor
den langs de Vlaamsche pers. Er wor
den dus aan de kringen geen uitnoo-
digingSbrieven gestuurd, allen worden
verzocht hun toetreding onmiddellijk
te doen geworden met vermelding
van het aantal deelnemers aan het
VLAAMSCH VERBOND VOOR BRUS
SEL, Emiel Jacqrnainlaan, 126, BRUS
SEL.
Ten einde de groote onkosten der
inrichting te bestrijden werd besloten
deelnemingskaarten te verkoopen te
gen een bedrag van 2 fr. Deze zouden
tevens recht geven cp een prijsver
mindering van 35 op het spoorver
voer. Ook Vlamingen die verhinderd
zijn dien dag naar Brussel te komen
zuilen graag hun penning willen stor
ten en op 31 Maart ook te hunnent
liet kenteeken van de betooging voor
het Vlaamsche Recht dragen.
»EZ22£2C!ia2a;J22:iaa;2aii:saEE2ag
KABINETSRAAD
De leden van de Regeering hielden Vrij
dag 25 Januari opnieuw een kabinetsraad,
onder voorzitterschap van den Eersten
Minister, Heer Theunis. Verscheidene be
sluiten werden getroffen en belangrijke
maatregelen besproken.
In zake WERKLOOSHEIDSBESTRIJ
DING werd besloten dat 150 millioen zul
len ter beschikking gesteld worden voor
het uitvoeren van gemeentewegeniswer-
ken. Deze werken zullen moeten aangevat
vóór 1 Juni e. k. en de Staat zal tusschen-
komen voor een bedrag van 65 De be
trokken gemeenten zullen het overige
noodlge geld kunnen leenen bij het Ge
meentekrediet. Men hoopt aldus 10.000
werkloozen aan het werk te kunnen stel
len.
Een NATIONALE MAATSCHAPPIJ
VAN KLEINE LANDEIGENDOMMEN
zal opgericht worden met het doel het tot
stand brengen van kleine landelijke ex
ploitaties, geschikt om een aantal werk
loozen aan den arbeid te kunnen brengen
in den landbouw.
Verders werden maatregelen goedge
keurd over de Intresten der hypotheken,
het deponeeren van fabrieksmerken, re
geling der mijnwerkerspensioenen, onder -
houdsrenten en loon- en weddebarema
van de staatagenten. Hierover zijn een
reeks besluitwetten uitgekomen waarover
wij verder uitweiden.
Het Werk van den Akkerzal meer
aangemoedigd en ondersteund worden.
De raad hield zich ook bezig met de
verlaging der bankintresten.
Gezien de raad besliste verbeteringen
te brengen aan de laatste besluitwetten
aangaande de sociale wetgeving en de ver
mindering der loonen en wedden alsook
de verdeelende rechtvaardigheid hierover
te herstellen, is het geschil met de Chris
ten Demokraten van de baan en is dien
tengevolge de politieke toestand heel wat
opgeklaard.
ARBEIDSVERSCHAFFING.
TERUG NAAR HET LAND.
PLAN VAN DEN HEER BOVESSE
Het tot stand brengen van een Natio
nale Maatschappij van Kleine Landeigen
dommen is het gevolg van het uiteenzet
ten van een plan opgesteld door Minister
Bovesse, tot opslorping van de werkloos
heid.
Dit plan komt op volgende neer:
In ons land zijn 80.000 onbebouwde
hectaren grond toebehoorende aan parli-
kulieren en 30.000 aan den Staat en
openbare besturen. Vermits deze gronden
niets of weinig opbrengen zou de Staat
ze goedkoop kunnen aanschaffen. 25.000
Ha. dezer gronden zouden onmiddellijk
kunnen aangeschaft worden, en ter be
schikking gesteld van werkloozen. Op deze
gronden zouden kleine landelijke exploi
taties kunnen ingericht worden waar
werkloozen, die vroeger van het land naar
de stad zijn uitgeweken, hun bestaan zou
den kunnen op vinden,-
Voor werklooze nijverheidsarbeiders, die
op den buiten wonen op weinig afstand
van de fabriek, zouden kleine exploitaties
ter uitbating gegeven worden, waarop zij
hun voedsel voor gansch het gezin zou
den kunnen verschaffen.
Voor arbeiders die in de nijverheids-
oentra wonen voor wie woningen werden
gebouwd, zou in de toekomst moeten ge
zorgd worden dat hun woningen omringd
zijn van een hof van 25 tot 30 aren groot,
voldoende om er groenten, aardappelen
erop te winnen en kiekens en konijnen te
houden.
Ten behoeve van de arbeiders van dich
te nijverheidscentra zou het Werk van
den Akker worden uitgebreid.
Door geringe jaarlijksche afbetalingen
zouden die arbeiders dan in het bezit van
die exploitaties kunnen gesteld worden.
Aldus zouden, naar berekening van den
Heer Bovesse, ongeveer 100.000 personen
kunnen gehuisvest worden.
De uitgaven hiervoor worden berekend
op 1 milliard. Ieder kleine exploitatie zou
ongeveer 40.000 fr. kosten voor gebouwen,
gereedschap en kleinvee.
De Kabinetsraad was met dit plan ak
koord en er werd besloten een ontwerp
van Koninklijk Besluit ter verwezenlij
king van dit plan op te maken.
Dit plan stuit evenwel op groote moei
lijkheden, namelijk: voornoemde gronden
leggen grootendeels in verren en afgezon
derden buiten waar men de werkloozen
moeilijk zou kunnen lokken; van de werk
loozen kan men in een handomdraai ook
maar geen boeren maken; het gevaar van
meerdere landbouwoverproductie; de moei
lijkheid om de op de exploitaties gestelde
werkloozen geld te verdienen cm hun
jaarlijksche afkortingen te kunnen beta
len; de uitbatingen zouden groot genoeg
moeten zijn om de gezinnen tce te laten
van de inkomsten ervan gansch het jaar
door te doen leven; de kosten van be-
vruchtigingsbenoodigheden voor die onbe
bouwde gronden; ten slotte de bijzonder
hooge financieele lasten die het plan zou
medebrengen: een leening van 1 milliard
zou 50 millioen intresten vergen per jaar.
In zekere bevoegde middens meent men
dat het plan niet te verwezenlijken valt.
OVER DE OUDERDOMSPENSIOENEN
Er werd vastgesteld dat nog veel pa
troons nalaten te zorgen voor het betalen
van de stortingen die moeten gedaan zijn
voor het pensioen van alle loontrekken-
den, 't zij bedienden, arbeiders, knechten
of meiden. Er wordt herinnerd dat stren
ge straffen de nalatigen kunnen opgelegd
worden.
De loontrekkenden dienen ook te zorgen
dat zulks geschiedde, willen zij in hun
ouden dag van een pensioen genieten.
I NIEUWE VOLMACHTSBESLUITEN.
DE TAKS OP DE AUTO'S
Het Volmachtsbesluit nopens de vereen
voudiging van den taks op de autos is
verschenen. De automobielen gebruikt
voor personenvervoer worden als volgt ge-
takseerd
autos dienende voor niet bezoldigd per-
I sonenvervoer, 50 fr. per PK. met 200 fr.
minimum;
autobussen toerautos, 100 fr. per PK.
te beginnen met de 19 PK.
I huurautos, 40 fr. per PK. te beginnen
|met de 19 PK.; motorfietsen, enz., 25 fr.
per 150 cm3;
vaartuigen en motorbootjes, 40 fr. per
PK. voor eigen plezier en 30 fr. per PK.
dienend tot bezoldigd vervoer.
Voor de voertuigen dienend tot het ver
voer van waren is een andere takseering
toegepast. De taks verandert ook naar ge
lang de soort banden en voor motors met
zware olie.
Werden van taks vrijgesteld de autos
van Belgisch fabrikaat aangekocht sedert
1 Januari 1935, en dit tot 31 December
1936. Zijn ook nog vrijgesteld de aulos
die dienen voor vervoer van in concessie
gegeven lijnen aan spoorwegen, enz.
De houders van autos doen best de be
sluitwet eens goed na te zien.
WERKLOOSHEIDSSTEUN.
Rentevoet der Hypothecaire en bevoor
rechte schuldvorderingen. Tarieven der
Notarissen. Wedden en loonen van het
S taatspersoneel
Een Koninklijk Besluit is deze week
verschenen waarbij de rentevoet der hy
potheken van eersten rang vastgesteld
wordt op 6 t. h. en een barema der an
nuïteiten die op de hypotheken van eer
sten rang mogen geëischt worden, werd
opgemaakt. Een Besluitwet nopens Let
registratierecht der akten van opheffing
van hypotheken en der inkomsten belas
tingen op de Hypotheekmaatschappijen
zijn eveneens verschenen.
Besluitwet Nr 77 brengt de weddebssis
der onderwijzeressen terug van 13 0C0 fr.
op 12.000. De vergoeding voor de school
hoofden is verminderd.
Een gewoon Koninklijk Besluit brengt
zekere wijzigingen aan de besluitwetten,
verschenen op de wedde- en loonvermin-
dering die onlangs doorgevoerd werd. De
geheele vermindering der loonen en wed
den mag de 10 van het globaal riet
overschrijden.
Een nieuw regiem voor de loonen en
wedden wordt ingevoerd. Zie uiteenzet
ting in onzen brief uit Brussel.
In de besluitwetten nopens de wedden
en loonen worden ook wijzigingen ge
bracht aan het regiem der gezinstoelagen,
standplaatsvergoedingen, ouderdomspen
sioenen, geboortetoeslagen, enz.
Aan het REGIEM DER WERKLOOS
HEID werd eveneens belangrijke wijzi
gingen gebracht ten voordeele der werk
loozen. Zie ook verder uitweiding in den
brief van onzen Correspondent uit Brus
sel.
Andere besluitwetten zijn verschenen
waarbij nieuwe barema's voor de bedrijfs
belasting en crisisbelasting worden inge
voerd. De Nationale crisisbelasting wordt
verlaagd voor de gezinnen met ten min
ste drie kinderen.
Al deze besluitwetten beslaan verschei
dene bladzijden en een verdere uitweiding
is ons onmogelijk wegens plaatsgebrek.
In ieder geval werd de wedde- en loon
regeling zeer verbeterd.
GEMEENTEFIN ANCIEN
Daar veel gemeentebesturen zich n: t
bekreunen om de ministerieels voci'sch: -
ten heeft de Minister van Binnenlandse e
Zaken besloten krachtdadig op :~ct n
tegen die gemeenten. Alle gemcentebe-
grootingen zullen voortaan naar lvt Mi
nisterie moeten gestuurd worden vc or
kontrool.
Alle begrooiingen waar in al de u'; a-
ven niet de gewenschts inkrimpirsen
worden voorzien zullen afgekeurd word-n.
Voorloopige kredieten vooraleer de be
grooting is opgemaakt kunnen ni t meer
geduld worden.
OVER DEN LEURIIANDEI.
Een Koninklijk Besluit is eveneens ver
schenen over den leurhandel. Ieder leur
der moet voortaan in het bezit zijn van
een bijzondere kaart waarbij hem toela
ting verkend wordt zich over te reven
aan den leurhandel. Die kaart kan oen
leurder ontnomen worden, of ook gewei
gerd.
Handelaars die bedienden of verkil den
rondsturen voer den leurhandel moeten
voor ieder bediende of werkman e'n kaart
aanvragen. Die kaart moet op iedere aan
vraag vertoond worden. De leurder moet
steeds de herkomst van zijn vaar kuimm
bewijzen en met zekere artik-Is mag roet
geleurd worden. De Arrondirsenrentskom-
missarissen moeten de leurkaar.en sla
veren
DEENSCHE WRAAKMAATREGELEN
Door de Belgische Regeering werd de
invoer der uitheemsche boter, onder
ander deze uit Denemarken, gecont n-
genteerd. Dit is de Deensche Regeering
niet bevallen en door haar werd als
wraakr.Uatregelen het verbod uitgevaar
digd radioapparaten van da Antwerpsche
Bsll Telefoon Ma 'rappij niet meer in
Denemarken binn. n .e laten. Van w ge de
Deensche klienteel was juist een bestelling
van ongeveer 20 millioen toegekomen bij
de Bell Telefoon. Dientengevolge is de
Antwerpsche maatschappij zich genood
zaakt te zien haar gansch personeel af te
danken. Deze firma bezigde nog 3 500
werklieden.
Voetstappen zullen nopens d:ze zaak
aangewend worden bij Keer Theunis.
r Sc'.,acht wiens macht over eeonomi-
•ciie toestanden kont verbreed! te werden,
op weg naar een conferentie.
ZITTING VAN DINSDAG.
DE BETREKKINGEN MET RUSLAND
Na het Nieuwjaarverlof kwam Dinsdag
voor de eerste maal de Kamer weerom
bijeen. Bijna gansch de zitting werd in
beslag genomen door een interpellatie der
Socialisten over de betrekkingen met Rus
land en de houding van België's afgevaar
digden bij den Volkenbond tijdens de be
spreking van de toetreding van de Sovjet-
Unie tot den Volkenbond,
Keer Hymans, Minister van Buitenland-
sche Zaken diende hun het antwoord.
ZITTING VAN WOENSDAG.
SOCIALISTISCHE INTERPELLATIE
OVER DEN
EKONOMI3CHEN NOODTOESTAND
Krijgen wij Maandag
aigemeene staking in het mijnbedrijf?
De Socialisten zouden de Regeering in-
terpellceren over den ekonomischen toe
stand en de toeneming van de werkloos
heid in het land, op Woensdag en Donder
dag 1.1. 21 Sprekers waren ingeschreven.
De Heer Delattre zette den aanval in.
Heer Spaak hield een pleidooi voor het
plan van den arbeid. Tijdens de debatten
ging het soms heel heftig en de Socia
listen dreigden met aigemeene staking in
het mijnbeltken op Maandag e. k. indien
geen wijzigingen zouden gebracht worden
aan de Besluitwet op de mijnwerkerspen
sioenen.
Minister Devèze verklaarde dat in ieder
geval zal gezorgd worden voor de hand
having van de orde. Minister Rubbers
antwoordde aan de Socialisten nopens de
kwesties van socialen aard.
De laatste spreker van de Katholi ke
Groep was Heer Feuillien, die vaststelde
dat de socialistische interpellatie niets
nieuws aan het licht had gebracht en dat
alle het socialistisch gedoe enkel voor deel
heeft propaganda te maken voor het Plan
van den Arbeid, waarover ze zelf nog zoo
weinig vreten; immers alleen de groote lij
nen ervan zijn bekend.
De Socialisten uit geest van oppositie
hebben zoodanig hun volk opgewonden d£t
dit niet meer luis ert naar de socialisti
sche leiders en over hun hoofd zelf be
slissingen neemt.
(Zie verder Brief van onzen Correspon
dent uit Brussel, over den polliieken toe
stand bi het land).
