De Vereeniging voor wetenschap
Rond het werk van onze Regeering
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
EEN HEUGLIJKE TIJDING
DE FLATERS BIJ HET N.I.R.
De Verjaring van den tragischen dood
van onzen Koning Albert
ln Maart vraagt uw aandacht
Volksbetooging te Brussel op 31 Maart '35
Oproep tot de Leden van het Davidsfonds
Edel gebaar onzer
Vorsten
Aan de Bevolking
van Westvlaanderen
De Strijd voor het
Vlaamsche Recht
NIEUWE KATHOLIEKE
VLAAMSCHE KAMERGR0EP
De Socialisten tegenover het verbod tot betoogen
Geen Algemeene Staking.
De Socialisten nemen ontslag uit deKommissie
van den Arbeid." Enkele Socialistische Kamer-
heeren zullen ontslag nemen in de Kamer.
2 O AG 24 FEBRUARI 1335
WEEKBLAD: 35 CENTIEMEN.
3' JAAR. N
«DE HALLE» l
Katholiek Weekblad van leper
Bureel:
Boterstraat, 17, IEPER.
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 1 JAAR (per post)
Binnenland 18,60 fr.
Belgisch Congo 35,tr.
Frankrijk 35,— ft.
Alle andere landen 55,tr.
TARIEF VOOR BEU ICHTEN:
riteèwfi
BANS EN'VANNES TE, PöpërLng*
TeL Poperingrê N' V
Postcheckrekening N' 15.51a,
Kleine berichten per repel 1.00 fr.
Kleine berichten (minimum) 4,00 fr.
2 tr. toeL v. ber. met adr. t. bur.
Berichten op 1* bL per regel 2,50 fr.
Berichten op 2* bL per regel 1.15 fr.
Boirwber. en Bedank, (min.) 5.00 tr.
Te herhalen aankondigingen:
prijs op aacraaj.
Annonoen «3Jn roomt te betalen
en moeten tegen den Woensdag
avond Ingezonden worden. - K.eine
berichten tegen den Donderdag noen.
Indien de waarde van een volksgemeen
schap ook naar den stand van haar we
tenschap gemeten wordt, dan is het
Vlaamse he Volk er sedert het einde van
de vorige eeuw in niet geringe mate op
vooruitgegaan. Toen was er wetenschap
in ivoren torens, ten gerieve van bevoor
rechten en ten koste van veel dwaze moei
te. Alles gebeurde immers in een vreemde
taal. Aan de massa werd diezelfde we
tenschap vrijwel onthouden: Dodoens,
Wieiant en Munting waren sedert eeuwen
dood. Van wetenschappelijke vergaderin
gen in eigen taal was veertig jaar gele
den eigenlijk nog geen spraak. Om we
tenschap als dusdanig bekreunde de Zuid-
Nederlander zich dan ook veel te weinig
en suggestief mag het heeten. dat binnen
onze grenzen zoo weinig standbeelden aan
geleerden zijn opgericht.
Van de ongeveer vijf mlllloen Vlamin
gen, die er nu geteld worden, konden zelfs
tot op heden toe over honderd jaar
komt het bepaald ongelooflijk voor rog
maar enkelen in het Nederlandsch volle
dig afstudeeren en blijven hier de meeste
instellingen die Hooger Onderwijs betref
fen, door de taal stelselmatig aan volks
vervreemding doen. meteen aan ergerlijke
volksverarming. Twintig jaren na de
plechtige belofte over gelijkheid in rechte
en feite de formule werd tot in den
treure herhaald hebben wij nog geen
andere Vlaamsche Academie dan een voor
Taal- en Letterkunde, die, hoe verdien
stelijk veel van haar leden ook zijn, nnar
den naam te oordeelen, nog geen vijfde
van een normale wetenschappelijke be
drijvigheid binnen haar werkkring ver
mag te betrekken, en misschien nog beter
de laatste van alle ware gekomen dan ge
durende volle 49 jaren de eerste en de
eenige te zijn.
Maar sedert in 1891, door de zorgen van
den nooit volprezen Mac Leod, het aller
eerste Congres voor Natuur- en Genees
kunde, dat ooit in Vlaanderen werd ge
houden, plaats had, ls er een gestadige,
stevige en onverhoopte groei geweest; dat
kind is tot een reuzenknaap gedijd; van
één Congres imet 103 leden) zijn er in
dit oogenblik niet minder dan 10, met
amen een 40-tal afdeelingen, boven de
10 sprekers en ongeveer 5.000 ingeschre-
n leden. Heel het Franschsprekend Bel-
kan, met alle officieele en niet ofTi-
"ele tegemoetkoming, bepaald niet bogen
hun weerga.
Wellicht zelfs is er op ae wereld gten
lk dat, in allerhande opzichten veron
achtzaamd en verongelijkt als het onze,
uit eigen kracht en uit loutere liefde tot
volk en beschaving, een stel Wetenschap
pelijke Congressen in het leven wist 'te
roepen, die zoo mooi samenwerken als de
onze.
Betreft het hier een idealen toestand?
Wij meenen; zeker niet. Wij zeggen; cok
daar is groote verbetering mogelijk.
Te dien einde werd dezer dagen, te
Gent, in huize Mac Leod een Vereeni
ging opgericht met vast Statuut en wel
omschreven Huishoudelijk Reglement
de vroegere Gezamenlijke Regelingscom
missie van onze Wetenschappelijke Con
gressen had noch het eene, noch liet an
dere, waarin vermelde Commissie de
kern is en Congressen nog enkel één van
ie middelen blijven. In een echte weten
schappelijke beweging zijn congressen
trouwens maar één, zij het dan geregeld
vernieuwde, en voor de groote massa wel
licht de meest sprekende, uiting van wat
er nieuw gevonden, of van wat als nieuw
te bespreken en te betwistenvalt.
Voortaan worden ze, meer dan vroeger
met Studiedagen en andere bijeenkom
sten voor wetenschap afgewisseld. Waarom
zouden bovendien in al onze voornaamste
s.eden geen afdeelingenvan onze
Vereeniging ontstaan, die op het stadhuis
geregeld vergadering houden over een we-
enschappelijk (zoonoodig bevattelijk voor
gedragen) onderwerp, die binnen haar
naaste omgeving geldelijke bijdragen we
ten in te zamelen, die al eens een Studie
dag of Studieavond beleggen over een of
ander (gewestelijk?) twijfelstuk op het ge
bied van Sociale Geneeskunde, Economie,
Kunstgeschiedenis, Techniek, Technocra
tie, Folklore, enz.? Volksgezondheid b. v.
raakt even goed het vak van den inge
nieur-bouwmeester en den socialen wer
ker als dat van geneesheer en verpleeg
ster.
Allerwegen zijn er kleine kringen voor
lokale geschiedenis, en de toon wordt er
soms aangegeven door pseudo-specialisten.
Zijn die kringen degelijk, dan is het leer
rijk. Doch waarom gaat het werk er uit
sluitend over oude geschiedenis? Van na-
tuurwege zijn ouders veel meer begaan
met hun kinderen dan met hun voorva
deren; waarom denken wij niet minstens
evenveel om de toekomst van ons volk, als
om zijn verleden? Hoe heerlijk dat ver'e-
den ook is, daaraan toch kunnen wij allen
te zamen met geen reuzenkracht nog een
kleinigheid wijzigen, maar aan de toe
komst nog alles, of zeer veel! -
Eene groote poging zal nu worden on
dernomen om te komen tot steeds ruimere
wisselwerking en paralleelwerking met
Noord-Nederland. Wat nog wat losjes is,
wordt gesystematiseerd en mede door
passende centralisatie verstevigd; voor de
uitgaven van kleinere Congressen en or
gan 'smen, die uiteraard financieel wat
zwak staan, maar goed werk leveren,
wordt, mede naar het flinke voorbeeld
van de Natuur- en Geneeskundige Ven
nootschap. beter gezorgd; naar nieuwe
en belangrijke geldmiddelen wordt uit
gezien. ook om zoo noodig nieuwe tijd
schriften voor wetenschap op te richten
en wetenschappelijke zoekers op ver
schillende wijzen te kunnen helpen iets
als de Notgemeischaft der Deutschen
Wissenschaft op zoo groote schaal weet
te doen. Een algemeene, zeer uitgebreide
cartotheek van en over al onze weten
schappelijke werkers en belangstellenden
in wetenschap en over elke wetenschap
pelijke werking zal worden aangelegd,
naast één volledig archief aan de zeer
omvangrijke correspondentie van de Re-
gelingscommissie (1920-1934) ontbreekt,
gelukkig, nog geen papiertje, zoodat
voortaan alles eigendom van de Ver
eeniging wordt, en niet meer onder de
berusting blijft van een privaat persoon,
of juister: van een tiental secretarissen,
die elk een onderdeel van het gezamen
lijke werk edelmoedig op zich namen en
ook ln de toekomst zullen nemen. In uit
zicht staat een boekerij, waarin, zoo
mogelijk, alle uitgaven van alle Congres
sen en alle publicaties van al onze con
gresleden ln één ex. voorhanden zijn; een
echte (noodige) Werkbeurs voor weten
schap zal over allerlei onderdeelen van
onze wetenschappelijke bedrijvigheid, met
vraag en aanbod, ten gerieve van vele
zoekers worden Ingericht. Een maande-
lijksche rubriek wordt uitgegeven, die met
bet aankondigen van al de voornaamste
vergaderingen, van de nieuwste boeken
en berichten, met allerhande vragen om
inlichtingen de wetenschappelijke atmos
feer gaaf en gevoelig houdt, allerhande
initiatieven weet aan te moedigen, ve'.en
doet medeleven met de wetenschappelijke
bedrijvigheid en vooraf ct. vooraan
van ons wetenschappelijir levei» geregeld
het trouwe beold beoogt te geven dat we
in dit oogenblik hier VAN NERGENS
krijgen.
Zooals de Statuten uitdrukkelijk ver
klaren, zal ook in het buitenland de
Vlaamsche Wetenschap steeds meer be
kend gemaakt worden.
Andere plannen liggen ter studie. Een
voorbeeld: Allerhande Musea, groote en
kleine, zijn in onze Vlaamsche gewesten
ontstaan. Letterlievende Vlamingen rich
ten op dit oogenblik in de voornaamste
stad van Vlaanderen een echt museum
van Vlaamsche Letterkunde in. Er ge
beurt meer: het geboortehuis van Guido
Gezelle wordt met allerhande herinnerin
gen terecht en hoog in eere gehouden;
Zonneschijn van Claus, te Astene,
werd tot en kleine maar kostbare inrich
ting omgewerkt, vrij open voor het pu
bliek; het huisje van Peter Benoit is
piëteitsvol hersteld, een zekere herberg
bij Halle werd als aandenken aan Hen
drik Conscience evenzoo opgefrlscht; Ver-
haeren kreeg zijn graf op geen kerkhof,
maar bij de door hem bezongen Schelde.
Dergelijke voorbeelden zijn er meer. Tel
kens betreft het kunst of ontspanning.
Waar blijft het Museum voor Weten
schap? Is inspanning minder dan ont
spanning, het nuttige minder dan het
aangename, wetenschap minder dan
kunst?
Het geheele strekt er toe, in de plaats
van velerhande versnippering, niets min
der dan een Centrale tot stand te bren
gen. waar zooveel mogelijk impuls van
uitgaat, waarmede alle wetenschappelijke
werkzaamheid in Vlaanderen niet enkel
voeling heeft maar ook rechtstreeks haar
voordeel doet, waar echte samenwerking
veel nutteloos werk voorkomt, moeilijk
heden als bij voorbaat oplost, vruchtbare
continuïteit in haar actie leggen kan. één
bepaalde lijn trekt, gemakkelijker zekere
bijdragen en legaten in ontvangst kan ne
men, en naar buiten toe in allerlei op
zichten met v:el meer gezag optreden
kan.
Het is geen kleine onderneming, maar
het kan. En indien ze terzelfdertijd én
Vlaanderen én de menschheid én den
afzonderlijken zoeker ten gcede komt.
wat kan en wat zè.1 dan MOEST de
Vereeniging er eigenlijk al vele jaren ge
weest zijn!
Intusschen zijn we allicht nog heel wat
landen VOOR. En strekken wij hun tot
voorbeeld INDIEN DE VLAMINGEN
WERKEN.
Ons volk is altijd kunstzinnig geweest.
De vroegere kunst in deze landen, groot
onder de allergrootste, is er een VAN
VLAMINGEN.
Nog heden teren en rentenieren
wij op dien alouden roem. Ons volk is
ook een volk geweest eilaas: geweest
met grooten zin voor wetenschap; nog
in de tijden van het humanisme overtrof
fen de Vlamingen met Van Helmont,
LiDsius, Mercator, Ortelius, Stevin. Ve-
salius, en anderen, de naburige Waalscbe
gewesten, zooals een honderdjarige eik
den heester overschaduwt.
Waarom, nu de atmosfeer in Vlaar-
deren weer normaler wordt, zou een volk
als het onze, dat zoo goed als het beste
geaard schijnt om aan wetenschap te
doen, binnen afzienbaren tijd. ten over
staan van binnen- en van buitenland,
niet wederom kunnen bogen op een schit
terende ontwikkeling?
De Vereeniging voor Wetenschap wil er
het hare toe bijdragen. In welke mate
en temoo dat zal geschieden, hangt mede
van DE VLAMINGEN ZELVE af.
De oprichting van deze Vereeniging is
een daad; als velen onder ons volk. en
niet het minst de jongeren, naar ver
mogen medewillen, dan wordt het een
gebeurtenis. J. Goossenaerts.
Als voo-zitter van de Vereeniging werd
Prof. Daels (Gent) aangesteld, als onder
voorzitter Prof. Demon (Leuven), als be
stuurder van den centralen, financieelen
dienst: Dr. Duverger (St. Amandsberg)
Als verdere leden van den Raad van Be
heer: Dr. Debaive (Gent), Prof. Elaut
(Gent), lie. Engelbeen (Oostende), Mr.
Fransman (Brussel), Prof. Gillis (Gent)
ing. Jacxsens (Gent), M. Liesenborghs
(Brussel), Dr. Thieieman (Aat).
Als leden van den Raad van Toezicht:
Ing. Bracks (Gent), Dr. Persmans (Ant
werpen).
In den Raad zetelen hoofdzakelijk de
wezenlijke inrichters van de verschillende
Wet. Congressen.
Tot hen die de stichtingsakte mede on
derteekenden behooren onder meer ook
de prorectoren Msuwissen en Vermeylen.
De Vereeniging bestaat buitendien uit
een dertigtal andere leden, onder wie ds
meest gezaghebbende dragers van de
Vlaamsche Wetenschap.
IBBHlBIBBEBBBBlBZISBBBSaBBSS
Dooi' gansch het land werd, ter gele
genheid der eerste verjaring van de tragi
sche dood van onzsn betreurden Vorst
Albert I innig herdacht.
Zaterdag 16 Januari zijn Koning Leo
pold III en Prinses van Piemont afge
stapt aan de rotsen van March-s-les-Da
mes, waar zij de beklimming deden der
helling waarop een jaar geledelf hun dier
baren vader dood teruggevonden werd.
Aan den voet van het aldaar eenvoudige
wit steenen kruis legden zij een bloemen
krans neer. Voor hun vertrek hielden zij
nog enkele stonden op aan den kalvarle-
bsrg van Le Vieu Bon Dieu
Den Zoodag werden ln alle kerken en
kapellen Ingetogen diensten opgedragen
voor den afgestorven Koning. Duizenden
geioovigen naderden ter zijner intentie
PIËTEITVOLLE HERDENKINGSHULDE IN HEEL HET LAND
ter Heilige Tafel. Aan den voet der tra
gische rotsen werd door Z. Exc. Mgr Hey-
len een plechtige H. Mis opgedragen in
open lucht, bij het aldaar nieuwe opge
richte altaar.
In de Koninklijke crypte te Laken werd
een Requiemmis - gezongen. De Konink
lijke Familie woonde deze Intieme plech
tigheid bij. Door gansch het land luidden
de klokken 's avonds dood en rouw en te
BrusJel werd *s avonds een groote treur -
stoet Ingericht bij toortslicht.
Ook in den vreemde werd de tragische
gebeurtenis herdacht en de Fransche
Esrste Minister hield bij de gelegenheid
door de radio een rede van hulde aan den
afgestorven en betreurden Vorst. Koning
Albert L
fllllpi >é-
v'
fi?ï> :-i
Zondag morgen heeft de Koninklijke Familie zich naar de Crypte van Laken
begeven. Koningin Elisabeth, de Koning, Koningin Astrid, de koninklijke kin
deren, Prinses Marie-José en Prins Karei zijn een ingetogen bezoek gaan bren
gen aan het graf van Koning Albert. Ds aankomst van Koningin Astrid en
P.*ïns?s ?Tarie-Jocé.
In de Koninklijke Krypte, te Laken, wordt rond het graf van Koning A ut de
wacht gehouden door de luitenanten-generaals de Jonghe d'Adoye, du Roy de
Biicquy, Biebuyck en Lemercier, stafofficieren van den Vorst.
DE HERDENKINGSHULDE TE ANTWERPEN
M.M. MEULEMANS EN KUMPS
TERUG IN DIENST
Om het geval Meulemans dat zooveel
stof opjoeg bij de Vlamingen, op te lossen,
heeft het beheer van het N. I. R. de vol
gends oplossing gevonden. De vroeger ge
nomen besluiten blijven gehandhaafd
waarbij die HH. als kapelmeesters worden
ontheven maar hen wordt een bestuurs
ambt toevertrouwd. Aan hen wordt toe
gezegd een ambt in den muzikalen dienst
van het N. I. R. voor het lezen en keuren
van partituren, enz. en jaarlijks moeten
zij een bepaalde reeks concerten van het
1 orkest van het N. I. R. leiden.
Bij de vergadering ging het er soms
nogal heftig aan toe en ten slotte werd
deze oplossing goedgekeurd met 5 stem
men tegen 4.
De benoemingen zijn ten vasten en
deflnitieven titel.
iai
VOOR DE VUURWAPENS
Hier wsze nogmaals herinnerd dat alle
vuurwapens MOETEN aangegeven worden
bij de openbare besturen VOOR 1 MAART
eerstkomende.
Doet gij het niet, dan stelt gij U bloot
aan zware boete. Stelt U in regel.
Jachtgeweren en karabijnen moeten
niet aangegeven worden. De aangifte is
verplichtend voor revolvers en pistolen.
VOOR DE MUNTSTUKKEN VAN
10 EN 20 FRANK
De nickelen muntstukken van 10 en 20
frank zijn niet meer geldig na 1 Maart
aanstrar.de. Hebt gij er nog in uw bezit
en wilt gij geen geldelijke verliezen on
dergaan, spoedt U dus ze in te dragen bij
de Nationale Bank, Post, enz. en verwit
tigt uwe vrienden en kennissen hierover.
Défilé der troepen voor het S tandbeeld van Koning Albert.
E^BS093BBB3SBEBBBBBBIiBBBBBËBflS3aB3B39SBBBBBBBBSBBBa333BBB
Wij mochten reeds vernemen dat
verschillende kringen uit alle hoeken
van het Vlaamsche Land aan de be
tooging te Brussel op 31 Maart a. s.
besloten deel te nemen en toch hun
toetreding nog niet opstuurden aan
het secretariaat, of tot hiertoe nog
geen deelnemingskaarten bestelden.
Andere schreven aan het Comité
brieven om er met nadruk op te wij
zen hoe degelijk de inrichting dezer
betooging zou moeten worden geleid
opdat zij werkelijk worden zou een
waardige uiting van Vlaamsch stam-
bewustzijn en een gepast vertoon van
Vlaamsche Macht.
Organisatie, tucht en waardigheid
moeten de hoofdkenmerken worden
van dezen optocht. Daarom verzoeken
wij alle vereenigingen de reis naar
Brussel zeer goed voor te bereiden,
vergaderingen en meetings te beleg
gen daar waar het nuttig zijn kan,
maar wij vragen hen ook hun toe
treding met vermelding van het aan
tal deelnemers aan het secretariaat
te doen geworden. Het ls ons immers
onmogelijk den optocht te regelen als
we niet ongeveer weten hoeveel be-
toogers er zullen zijn.
Vlamingen, handen uit de mouwen,
onmiddellijk aan het Vlaamsch Ver-
bond voor Brussel, 126, Emiel Jacq-
mainlaan, het noodig aantal deelne
mingskaarten bestellen.
Sommige Vlamingen hebben ons
terecht op het groote gevaar gewezen
dat op den dag der betooging onze
centen zouden kunnen stroomen ln
de zakken van Vlaamsch vijandige
handelaars. Het Comité zal dit zoo
veel mogelijk beletten door een lijst
te publiceeren van hulzen waar de
bediening in 't Vlaamsch geschiedt.
Deze lijst zal met de liederen, het
programma der vergadering en aller
hande inlichtingen onder vorm van
boekje aan de betoogers tegen 1 fr.
verkocht worden.
Wij wenschen de aandacht van alle
Vlamingen er nogmaals op te vesti
gen dat alle partijpolitiek uit deze
betooging streng zal worden geweerd;
het zal er geenszins gaan om perso
nen maar om Vlaamsche belangen
die als eischen van den Vlaamschen
volkswil op de spandoeken zullen wor
den geformuleerd.
De Leeuwenvlag die voor ieder pro-
vinciegroep zal worden gedragen geldt
als het symbool van eendracht waar
achter alle Vlamingen, zonder onder
scheid, kunnen opstappen.
Het Hoofdsecretariaat van het Da
vidsfonds verzoekt ons volgenden op
roep te willen publiceeren.
Zondag 31 Maart moet DE groote
dag worden voor Vlaanderen en zijn
zcicik»
Op dien dag MOETEN de 72.000 le
den van het Davidsfonds samenko
men te Brussel, waar de vijand van
ons volk zich heeft opgesteld.
Achter de vijf simpele vlaggen,
zwarte leeuw op geluw veld, moeten
ze stappen om te eischen: vrij Vlaan
deren allenthenen.
Wij zetten dan al de afdeelingen
aan om van nu af, onverpoosd en
hardnekkig, propaganda te voeren
(Zie vervolg onderaan 5« kolom.)
KONINGIN ASTRID DOET BE
ROEP OP EDELMOEDIGHEID
EN SOLIDARITEITSGEEST
OPRICHTING VAN
EEN NATIONAAL HULPKOMITEIT
Over korten tijd werd door Koningin
Astrid beroep gedaan op de edelmoedig
heid en de solidariteitsgeest van de Bel
gische bevolking tot het verleenen van
hulp aan de noodlijdende kinderen, vol
wassenen en ouderlingen die het meest
getroffen worden door de crisis en die ln
ellende leven.
Ten gevolge dit beroep werd onder voor
zitterschap van den Heer Jaspar een Na
tionaal Hulpkomiteit opgericht om de ge-
wenschte doeleinden te bereiken.
Na de stichting van dit Komiteit heeft
de Koningin den Heer Jaspar bedankt om
zijn bereidwilligheid en deed nog eens be
roep opdat iedereen zou geven wat moge
lijk was.
Door HH. MM. de Koning, de Konin
gin en Koningin Elisabeth werd een eer
ste bijdrage tot dit hulpkomiteit gestort
van 500.000 fr. Het Nationaal Komiteit
voor Kinderwelzijn alsmede het Roode
Kruis stortten zelfde som.
Door H. M. Koningin Astrid werd een
noodkreet geslaakt om de scherpe ellende
in menige huiskringen te keer te gaan.
Een Nationaal Hulpcomité met Minister
van State H. Jaspar aan het hoofd en
begrijpende de gouverneurs der negen
provinciën is tot stand gekomen.
De bedoeling is dat alle Belgen die over
geld of kleederen beschikken, in een ge
baar van grootmoedigheid en liefdadig
heid, in deze benarde wantoestanden ter
hulp snellen van hunne medeburgers die
noch geld noch kleedij noch voedsel voor
handen hebben! Voor hen die aan koude
lijden; voor hen die hun kindertjes zien
uithongeren^ voor hen die door de zwarte
armoede zijn bezocht en waarvan zoo me-
nigen niet durven te spreken en niet
durven te vragen!
West-Vlaanderen, het grootmoedige
West-Vlaanderen dient den noodkreet te
begrijpen! West-Vlaanderen dient bij te
springen
De gelden worden gestuurd op post-
checkrekening Nr 704 HH. MM. de Ko
ning en de Koningin - Nationaal Hulp
fonds» te Brussel.
De kleedingsstofïen (nieuwe of in vol
maakten staat van onderhoud) en aller
hande nuttige voorwerpen, etelijke waren
en conserven m»debegrepen worden in het
Provinciaal Hof te Brugge (Groote Markt)
ter hand besteld. Deze zullen naar het
Paleis Belle Vue te Brussel overgemaakt
worden.
Het Provinciaal Comité bestaande uit
Mejuffer Fivet, afgevaardigde van het
Nationaal Werk der Kinderwerken, de
HH. Bernolet, lid der Bestendige Deputa
tie, Professor Sebrechts, Voorzitter van de
provinciale afdeeling van het Rood Kruis,
Vander Haert, Voorzitter der Handelska
mer van Brugge, Van Esghem, provinciaal
raadslid, Mesotten, voorzitter der plaat
selijke afdeling van het Rood Kruis,
Coppieters, kabinetshoofd van den Gou
verneur, en onder mijn voorzitterschap,
zal over de gansche werking in de Pro
vincie een waakzaam oog houden en al
lerhande wenken en vragen dankbaar
ontvangen. Het zal er voor zorgen dat in
alle groote gemeenten en in alle arron
dissementen, plaatselijke comiteiten wor
den ingericht met het doel, daarin gehol
pen door alle liefdadigheidswerken, lijsten
van noodlijdenden op te maken en ook
gelden en giften in natura in te zamelen.
Het Nationaal Hulpcomité te Brussel
zal ln het uitdeelen zich met de gTootste
bezorgdheid ervoor inspannen dat alle
noodlijdenden, welke ook hun verblijf of
streek weze, de noodige verzachting ont
vangen.
Een bijzondere oproep worde hierbij ge
richt aan de hoofden van ondernemingen,
fabrieken waarin stoffen, kleedij, schoe
nen, conserven worden verhandeld.
Aan al de schoolhoofden zal een recht-
streeksch schrijven gericht worden cpdat
alle kinderen het hunne bijdragen in het
grootsche werk van naastenliefde.
Van alle giften wordt, in de pers mel
ding gemaakt.
Bij dit werk van solidariteit dient een
ieder in te springen, met hart en ziel.
Geen onverschilligheid #n wat min ellende
bij onze broeders.
De Gouverneur
van West-Vlaanderen,
H. BA ELS.
ISHBBEBBBEBEBBBIBBBlItlBaSBBBV
In den schoot van de Katholieke Vlaam
sche Kamergroep werd een radikaler
greep gesticht. Degenen die er lid van
worden verplichten zich, volgens het week
blad 't Volk van Ronse om o. m. in de
Kamer altijd Vlaamsch te spreken; de
begrootingen af te stemmen van de Mi
nisters die de taalwetten niet doen eer
biedigen; te eischen dat alle Ministers
evenveel aandacht geven aan de Vlaam
sche als aan de Fransche redevoeringen in
de Kamer;, bij zekere gelegenheden sa
menkomsten houden en te beproeven de
andere leden der Katholieke Vlaamsche
Kamergroep over te halen tot hun groep
toe te treden.
Wij kunnen alleen wenschen dat alle
Katholieke Vlaamsche Volksvertegenwoor
digers deze groep zouden bijtreden om ons
Vlaamsche Volk meer recht te doen toe
kennen. 't Wordt tijd!
fBBB^B"BBBBBBaflBESaBBBBBBBBB
voor de betooging, en groepsreizen
in te richten. Om aan de Brusselaars
en de Regeering het bewijs te geven
van de zedelijke kracht en de macht
ook van het Davidsfonds. Het Jongste
anti-Vlaamsch gestook moet toch dit
goed gevolg hebben, dat alle katho
lieke Vlamingen, wilskrachtiger dan
ooit de rangen sluiten, om op te ruk
ken tegen den gemeenzamen vijand.
31 MAART. BRUSSEL. DE 72.000
NAAR BRUSSEL
Van nu af sturen de afdeelingen
hun aansluiting op adres; Komitee
der Betooging 31 Maart, Em. Jacq-
maihlaan, 126, BrusseL
KABINETSRAAD
VAN VRIJDAG 15 FEBRUARI
De Socialistische Betooging op 24 Februari
wordt verboden.
Onder voorzitterschap van Eersten Mi
nister Thsunis had Vrijdag 15 Februari 1.1.
een nieuwen kabinetsraad plaats.
Betreffende de KOLONIE werd een ont
werp van besluitwet onderzocht voor het
inrichten van het vervoer in Belgisch
Kongo.
Nopens de PENSIOENEN der Rijks
wachters werd een wetsontwerp goedge
keurd. Aan de weduwen der gendarmen
wordt een hoogere toelage verleend.
Over de incidenten in het N. I. R. werd
verslag gelezen door Minister du Bus de
Waraaffe. De zaak werd bijgelegd, zooals
verder in ons blad gemeld.
DE SOCIALISTISCHE BETOOGING
van 24 Februari, gericht tegen de Regce-
ring en voor het Plan van den Arbeid,
werd door de leden geacht als kunnende
eige wanordelijkheden bijbrengen zoodat
zooals wij verleden week reeds mededeel
den de Raad besloot de betooging te
verbieden. Aldus werden de mogelijke
wanordelijkheden voorkomen alsmede de
onderdrukkingsmaatregelen die deze wan
ordelijkheden zouden hebben uitgelokt.
HET DIENSTBEVEL VAN DEN
BURGEMEESTER VAN BRUSSEL
In overeenstemming met de Regeering
heeft diensvolgens de d.d. Burgemeester
van Brussel, de Heer Coelst, het besluit
geteekend en uitgevaardigd waarbij op 24
Februari het verboden wordt de aange
kondigde betooging te houden op grond
gebied van Brussel.
Als reden geeft het besluit aan dat in
de huidige omstandigheden deze betooging
kan aanleiding geven tot rustverstoring.
ONTSTEMMING BIJ DE SOCIALISTEN
Dit verbod bracht groote ontstemming
bij de socialisten. De leiders werden in der
haast bijeengeroepen om den toestand te
bespreken; in de belegde vergadering
werd besloten de Regeering te interpel-
leeren in de Kamer, op Dinsdag 19 Fe
bruari. Na de interpellatie moest de kwes
tie dan verder behandeld worden, na ge
lang den bekomen uitslag. Er werd even
eens besloten den strijd tegen de Regee
ring voort te zetten om het Plan van
den Arbeidte doen zegevieren.
DE SOCIALISTEN
DREIGEN MET ALGEMEENE STAKING
Zondag 1.1. hielden de socialisten een
betooging te Charleroi. Binst een verga
dering die na de betooging plaats had
zegde Vandervelde dat de Regeering de
arbeiders niet kan tegenhouden in alge
meene staking te gaan en meteen ver
klaarde hij dat men hem dan aan het
hoofd der stakers zal vinden.
BIJ DE NATIONALE KOMMISSIE
VAN DEN ARBEID
De verscheidens sub-commissies van de
Nationale Kommissie van den Arbeid
hebben hun werkzaamheden voortgezet.
De eerste verslagen werden door deze on
der-kommissie reeds uitgebracht.
Over de HERINRICHTING DER DIEN
STEN VOOR DE WERKLOOSHEID werd
verslag uitgebracht door M. Heyman. Het
verslag werd eenparig aangenomen maar
de besluiten ervan zullen nog aan een
grondig onderzoek onderworpen worden.
Betreffende het PLAATSEN DER JON
GE WERKLOOSHEID werd in het ver
slag voorgesteld den schooltijd met be
roepsopleiding te verlengen.
Voor het verschaffen van WERK AAN
DE WERKLOOZEN werd de mogelijk
heid van allerhande openbare werken
vooropgesteld.
Verders werd verslag uitgebracht over
de werken te Antwerpen en Bergen en de
Mijnwerkerspensioenen.
MINISTER BOVESSE VOORSTANDER
VAN DE 36-URENWEEK
Minister Bovesse hield een rede te Na
men. Hij stelde vast dat de crisis alle
landen treft en haalde enkele voorbeelden
aan waarbij de machienen den handen
arbeid uitschakelen: Vijf arbeiders met
een graafmachien hebben in Amerika het
werk verricht van 4.000 arbeiders; op de
Normandie die gestookt wordt met ma-
zout in plaats van met kolen, zal men
nog enkel drie stokers noodig hebben ln
plaats van 120; enz.
De arbeid moet dus zooveel mogelijk on
der de arbeiders verdeeld worden. Vermits
er geen werk genoeg meer is voor ieder
een 8 uren te laten werken, moet men het
brengen op 36 uren per week.
De terugkeer tot het land moet bevor
derd worden en aan degenen die wat van
den boerenstiel kennen moet de gelegen
heid worden geboden terug van de aarde
te kunnen leven. Verder ontwikkelde de
Minister zijn plan waarvan wij reeds
vroeger een uiteenzetting gaven, onder
zelfde rubriek.
De achtbare Heer Minister vergat ech
ter te zeggen dat in vele landen de wet
op het 48 urenwerk nog niet aanveerd is.
Eerst zou men dat moeten bekomen, wat
een goede en zelfs dringende maatregel
zou zijn.
MINISTER VAN ISACKER
AAN HET WOORD
Deflatie en devalvatie.
Alleen de kleinen zouden de slachtoffer*
zijn moest men tot inflatie gaan.
Het Christen Werkersverbond van Brus
sel hield Zondag 1.L een algemeene ver
gadering. Tijdens dees nam Minister Van
Isacker het woord.
Hij had het meest over den huidige n
toestand en zette uiteen waarom de Re
geering de deflatiepolitiek ls Ingegaan.
Deflatie of devalvatle: dat was het di
lemma dat voor de Regeering gesteld
werd, zegde hij. Deflatie was de vermin
dering der voortbrengstkosten in de nij
verheid; devalvatle was de waardevermin
dering van onzen goud-frank. Het wa«
tusschen deze twee formulen dat de Re
geering te kiezen «had.
De Regeering heeft deflatie gekozen.
Men zegt dat deze politiek de verminde
ring der loonskoopkracht tot gevolg heeft.
De loonen kunnen altijd aangepast wor
den. Maar wat doet men met de 30 mil
liard spaargelden van de kleine spaar
ders? Wat zou, voor ons land. het gevolg
zijn van devalvatie? De verarming van
werklieden en der kleinen, want het kapi
taal zal altijd weten te vluchten uit ons
land dat omringd ls van landen waar de
goudstandaard gehandhaafd blijft. Bij de
eerste verschijnselen van devalvatie zou
den wij massale uitwijkingen van kapita
len zien die zouden omgezet worden in
vreemde munten. Alleen de kleinen zou
den de slachtoffers van de devalvatie wor
den. Daarom houdt de Regeering aan de
deflatie.
Men zegt dat de Regsering de koop
kracht van de loonen heeft verminderd.
Dit ls een illusie. Sedert 1919 is de index
met 30 punten gezonken, vermindering
voorkomende bijzonderlijk op de eetwaren.
Hij weidde dan nog verder uit over de
Regeeringspolitiek. De Minister werd lang
durig toegejuicht.
VOOR DE GRENSARBEIDERS
IN FRANKRIJK
Donderdag 1.1. zijn te Parijs besprekin
gen begonnen nopens de kwestie der Bel
gische grensarbeiders ln Frankrijk. V n
Belgische zijde worden onderhandelingen
gevoerd door den H. Moulaert, Belgische
Consul te Rijsel. De bespreking loopt
hoofdzakelijk over de vernieuwing van
52.000 grenskaarten. Op het oogenblik zijn
70.000 Fransche arbeiders werkloos ia
Fransch-Noorden.
Verleden week heeft de Fransche Mi
nister van Arbeid een schrijven rondge
stuurd aan de Prefekten om deze te ver
zoeken, bij de werkverschaffing aan de
vreemde arbeiders, voorkeur te geven aan
de oud-strijders der geallieerde landen.
Hierbij worden voornamelijk de Belgen
bedoeld. De Belgische werklieden moeten
in elk geval ten laatste aan de beurt ko
men. De aanvragen van oud-strijder»
zullen met de meeste welwillendheid on
derzocht worden.
FRANSCH-BELGISCH
HANDELSAKKOORD
Woensdagavond werd te Parijs ecu
Franech-Belgisch handelsakkoord getee
kend. Het gesloten akkoord staat in het
teeken van het goudblok.
KAMERZITTING VAN WOENSDAG
Tijdens de Kamerzitting van Woensdag
werd voortgedaan met de bespreking van
's Lands begrooting. Als een der bijzon
derste sprekers mag de Heer Marck ge
meld worden. Hij wees erop hoe hoog d«
last nog is die het land te dragen heeft
voor de militaire uitgavan. Voor 1935 bijna
een milliard. Spreker is van oordeel dat
veel bezuinigingen in dit departement
kunnen gedaan worden; hervorming rui-
terijkorpsen in wielrijderseenheden; ver
zaken aan het vormen van nieuwe eenhe
den; vermindering van het aantal offi
cieren en onder-officieren (in 1931 waien
er 3.982 officieren en 8.4-09 onderofficieren
wijl er thans respectievelijk 4.274 en 9.579
zijn)reglementatie der cumuls van acti
viteitswedde en invaliediteitspensioenen
(44 generaals en 525 hoogere officieren
trekken invaliditeitspensioen)afschaffing
der uitwassen, alsook van de kadetten-
scholen en militaire hospitalen; afschaf
fing van muziekkorpsen; vermindering der
terugroepingen en van diensttijd, enz.
Heer Marck verklaarde ook nog dat d«
huurprijzen nog steeds te hoog stonden.
Betreffende cumulatie van activiteit en al
lerlei pensioenen moet een regeling ge
troffen worden. Kinderen van begoede
ouders zouden moeten betalen voor het
onderwijs in de Middelbare school.
Heer Leuridan bracht de zaak der Bank
voor Handel en Nijverheid te berde. Heer
Guut, Minister van Financiën, antwoord
de hierop dat de versmelting gedaan werd
om alle moeilijkheden te vermijden, dat
100.000 fr. versch geld aangebracht werd
door de Spaarkas en dat aan het
Vlaamsch karakter der bank niet ls ge
raakt. De voorzitter der nieuwe bank zou
den Heer Janssen hierover reeds bedankt
hebben.
Heer Van den Eynde hield dan nog een
pleidooi ten voordeele van den Landbouw.
Lees Brief van onzen Correspondent
uit Brusselvoor verder uiteenzetting.
Donderdag vergaderde de socialistische
partijraad om te beslissen wat er zou ge
daan worden naar aanleiding van het ver
bod tot betoogen op 24 Februari. Van in
den beginne der vergadering bleek maar
weinig eensgezindheid onder de aanwezigen
en er heerschte heel wat opwinding. Het
ontslagnemen van de Volksvertegenwoor
digers uit de arrondissementen Antwer
pen, Brussel en Charleroi werd voorop
gezet om nieuwe gedeeltelijke verkiezin
gen uit te lokken opdat men de openbare
meening zou kunnen polsen. Men bleek
ongunstig gesteld tegenover een alge
meene 24 urenstaking: hier schijnt het
dat de socialisten bevreesd zijn dat hun
troepen, bij een algemeene staking, aan
gedreven door kommunisten, het wat al
te bont zouden kunnen maken, bijzon
derlijk in de mijnstreken.
's Avonds, rond zeven uur, na gansch
den voormiddag en den namiddag beraad
slaagd te hebben, werd een motie goed
gekeurd, behelzende dat de socialisten de
1 ontbinding der Kamers eischen; gedeel-
I teiijke verkiezingen moeten uitgelokt wor-
I den; de leden van de nieuwgestichte
i Kommissie van den Arbeid moeten ont
slag nemen; intensiever actie zal gevoerd
worden voor het Plan de ontwerpen
betreffende het Plan moeten onmid
dellijk neergelegd en een komiteit wordt
samengesteld om maatregelen te treffen
om de openbare vrijheden te verzekeren.
KAMERZITTING VAN DONDERDAG
Tijdens de Kamerzitting van Donder-'
i dag, interi>elleerde de Katholieke Volks-
I vertegenwoordiger Haustrate de Minister
van Landbouw over het niet uitbetalen
der premiën voor de tarwe.
Minister Pierlot, d.d. Minister van
Landbouw, verklaarde dat ds betalingen
voorts geschieden en dat in West-Vlaan
deren om. er maar twee landbouwers
meer zijn die wachten op hun geld.
Het ieit dat de socialisten een heelen dag onder malkaar moeten
kijven orn dan nog beslissingen te riemen die geen minste richting om
het lijf hebben, bewijst dat de socialisten in het duistere tasten, geen
oplossing vinden en dat htfn eenig doel is: misnoegdheid verwekken.
Zij soepen niet om aan den treurigen toestand te verhelpen: in de Na
tionale Kommissie van den Arbeid hadden ze hun woord te zeggen en
hun voorstellen te doen, negens gelijk wie; ze trekken emit; zc durven
niet medewerken om eene oplossing te zoeken. Liever dan liet volle t*
helpen, doen ze aan volksopruicrij om uit ds misnoegdheid politiek pro
fijt te trekken. Uitbuiters van het volk in nood zijn het, anders netf
de beslissingen Donderdag genomen zijn daar een nieuw bewijs van.
