lijf minuten ekonomie
De edele rol van den Priester
Rond het werk van onze Regeering
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
Ruwe handen
WEEKBLAD: 35 CENTIEMEN.
POLITIEKE KRONIEK
M. AUG. DE SCHRIJVER,
DE TAALRECELING IN GERECHTSZAKEN
14 Vlaamsche Senatoren iveigeren de begrooting te stemmen
NIEUWE VERLENGING VAN DE VOLMACHT
Na het Brusselsche verbod
Herinrichting van den
Boerenbond
Dcos4en7/2frank
Begin nog heden met
£}e fóridpastcL
ZG. ID AG 17 MAART 1935.
3' JAAR. Nr rL
«DE HALLE»
Katholiek Weekblad van leper
Bureel:
Boterstraat, 17, 1EPER.
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 1 JAAR (per post)
Binnenland 18,60 fr.
Belgisch Congo 85,tr.
Frankrijk 35,fr.
Alle andere landen 55,tr.
PTOWWl
6AN SEN VANXE S TE, PöptHflgg
Tel. Poperlngf N"
fostcheckrekening N' 15^;3,
TARIEF OOR BETICHTEN:
Kleine berichten per regel 1,00 fr.
Kleine berichten (minimum) 4,00 Ir.
2 fr. toel. v. ber. met adr. t. bar.
Berichten op 1' bl. per regel 2,50 fr.
Berichten op 2* bL per regel 1.75 tr.
Kouweer, en Bedank, (min.) 8.00 tr.
Te herhalen aankondigingen:
prija op aanraag.
'Annonoen rijn vooraf te betalen
en moeten tegen den Woensdag
avond Ingezonden worden. - K.etne
berichten tegen den Dcnderdag noen.
li.
Beminde Ouders, hebt gij ooit eraan
gedacht welke uitstekende ear God U en
uwe familie aanbiedt, wanneer Hij zich
gewaardigt uw kind uit te verkiezen om
er zijn priester van te maken en het te
verheffen boven de koren der engelen.
Weerstaat nooit aan zijn heilige raads
besluiten, want uwe kinderen behooren
meer aan God toe dan aan O zelf.
Wanneer Gods stem gehoord wordt in
uw huiskring, laat dan alle menschelijke
beschouwing, alle aardsche berekening
ter zijde; tracht de goddelijke waarden
van een goddelijk standpunt uit te beoor-
deelen, en indien God U een offer vraagt,
dat wellicht nog andere offers zal mee-
biengen, vooral nu wanneer zoovele stof
felijke zorgen uw hart bekommeren, o
denkt dan vooruit aan de groote vreugde,
aan het onuitspreekbaar geluk, dat U
wacht, op den dag der priesterwijding
van uw zoon.
Niets zal op dien blijden dag overblij
ven van de vele moeilijkheden, die U he
den onoverwinnelijk toeschijnen; niets
van de vele redenen die thans onweer
legbaar voorkomen, wanneer gij van uw
kind, op wiens voorhoofd gij zoo dikwijls
het kruisje hebt geteekend, zijn eerstan
priesterlijken zegen zult ontvangen, en uit
zijn gezalfde en gewijde handen het li
chaam en het bloed van O. H. J. C.
Gij hebt echter niet genoeg gedaan,
duurbare Ouders, wanneer gij niet de
reaping van uw kind hebt tegengewerkt;
God vraagt U nog uw medehulp voor het
goddelijk werk der priesterroepingen.
God kiest zijn priesters waar Hij wil,
maar liefst nochtans laat Hij zijn roep
stem hooren in die huiskringen, waar de
christelijke deugd in eer wordt gehouden.
Gij hebt dus uw gansche taak van chris
telijke Ouders niet volbracht, wanneer gij
een degelijk onderwijs aan uw kinderen
hebt bezorgd; meer belang heeft. Inzon
derheid op onze dagen, een sterke opvoe
ding, een mannelijks vorming.
Zekerlijk de priester zal moeten onder
wijzen; hij moet zelfs, volgens het woord
van den Profeet, de bewaarder zijn der
wetenschap, der goddelijke wetenschap
echter op de eerste plaats. Daarom ook
noemt de goddelijke Meester hem terecht
het licht der wereld, doch Hij heet hem
eveneens het zout der aarde, en daartoe
moet de priester, zooals de Zaligmaker
het hem voordeed, eerst de deugd beoefe
nen en dan prediken, en dit nog veel meer
door zijn voorbeeld dan door zijn woord.
Priesterlijke wetenschap is ten andere,
volgens den H. Paulus, Jezus kennen en
zijn kruisin deze twee woorden moet
altijd gansch zijne prediking kunnen wor
den samengevat.
De priester mag en moet, om een nuttig
werktuig te zijn in Gods handen, ook
menschelijke wetenschap bezitten, doch
hij moet vooral de goddelijke waarheden
kennen, en deze worden niet enkel in boe
ken aangeleerd, doch veeleer en veel meer
aangeworven door een echt christelijk
leven.
De priester moet inderdaad zijn een
man van gebed.
Maar, Z. L. B., hcevele huisgezinnen
zult gij heden nog vinden, waar het oud
en schoon gebruik voortbesiaat^van het
gezamenlijk gebed? En nochtans op deze
wijze leeren ook de kleinsten, van kinds
been af, de groote verplichting kennen,
die op alle menschen weegt en inzonder
heid op den priester, God te aanbidden
en hem alle dagen om hulp en genade
te smeeken.
De priester moet zijn een man, die voor
versterving en zelfverloochening niet te
rugschrikt.
Doch waar zal de jongeling, die later
ln zijn priesterlijk leven aan vele, ook
anders geoorloofde genoegens zal moeten
verzaken, waar zal hij die kracht opdoen
Indien hij in een midden opgroeit waar
alleen aan vermaak en ontspanning wordt
gedacht, waar enkel wordt gesproken
over stoffelijke belangen, waar alle edel
moedig gebaar of zelfs alle plichtbetrach
ting als verouderd goed wordt bespot, zoo
niet lichtvaardig afgebroken en mispre
zen?
De priester moet zijn een man van orde
en van tucht, want hij moet uit Gods
naam kunnen spreken en gebieden, en dit
brengt op de eerste plaats mede dat hij
kan gehoorzamen.
Doch nog eens, Z. L. B., zijn die huis-
kringen een school voor tucht en gehoor
zaamheid, waar de kinderen al hunne
grillen mogen voldoen; waar de ouders
het gezag dat zij van God ontvangen
hebben, niet meer kunnen, niet meer dur
ven te gebruiken? Een schoone school
voorwaar in dewelke de leerlingen beve
len en de meesters gehoorzamen!
Wij laten aan uw oordeel over wat gij
denken moet over zulke ouders die, door
hun onbezonnen vitten en onverstandig
beknibbelen, het bestaande gezag, zelfs
dit somwijlen van hun priesters, helpen
omverhalen. Uw oordeel zal gewis een
veroordeeling worden, want wij hebben
op onze dagen geen behoefte aan men-
ichen die gedurig afbreken; de nood is
te groot aan mannen die opbouwen.
De priester moet, om alles kort samen
te vatten, een man zijn van plicht, de
man van God.
Doch om kinderen op te leiden tot ern-
ztig plichtbesef ls een gedurige waak
zaamheid noodig, inzonderheid in hun
moeilijke jaren, om ze te vrijwaren tegen
alle kwaad, tegen alle verkeerde opvatting
en alle valsche gedachte. Hoevele ouders
bekommeren zich echter over wat hun
kinderen aanhooren in de radio onder
meer, over wat ze lezen, over de betrek
kingen die ze aanknoopen? Hoevele
ouders leeren hun kinderen, door hun
eigen trouw naleven van al hunne ver
plichtingen, en op de eerste plaats van
hun godsdienstige plichten, door hun
ernstige godsvrucht in de kerk en hun
«tlchtend voorbeeld aan de Communie
bank. dat iedereen, elk op zijn plaats, ver
plicht is God te dienen en dat daarin
de eindbestemming van elk mensch te
zoeken en te vinden ls?
Z. L. B., dit schijnt misschien reeds
veel geëischt; Wij durven U echter r.ot
meer te vragen.
Christelijke Ouders, waarom zoudt gij
den Hemel om de groote gunst niet smee
ken, uw kind aan God te mogen geven
en een priester te tellen onder uwe zonen?
En gij, duurbare jongelingen, die altijd
naar de hoogten opziet, waarom zoudt gij
niet bidden om de hooge genade, te mogen
medewerken aan het heil der zielen, te
mogen geheel en gansch staan in den
dienst van Christus en zijn Kerk?
God verkiest wie Hij wil, doch zijn
Voorzienigheid sluit het gebed niet uit;
het geloof leert ons integendeel dat een
nederige doch betrouwvolle smeeking alles
bekomen kan, ook de meest uitstekende
genade.
Indien gij nu priester wilt worden, niet
voor U zelf, doch voor de zielen; niet om
rijkdommen te verwerven, die gij ten
ander niet bekomen zult, doch om licht
en leven te helpen brengen aan de men
schen, uw broeders, om de verdwaalden
terug tot Jezus te vceren; indien gij kemt
tot deze hooge waardigheid, geroepen door
uw Bisschop, o komt dan gerust en vreest
niemand, vreest niets.
Het leven van den priester kan soms
lastig zijn; droevig is het nooit, want de
goede priester smaakt altijd die vreugde
van Christus, die de wereld niet kent en
die gansch bijzender voor hem werd ge
vraagd aan den hemelschen Vader, door
den Goddelijken Meester zelf, in zijn
heerlijk priestergebed: «Dat zij, (mijn
priesters), altijd in zich mogen voelen de
volheid van mijn vreugde
Z. L. B., sinds jaren bestaat in ons
Bisdom een godsdienstig werk, dat veel te
weinig is gekend: «het Werk tot bevor
dering der priesterlijke roepingenDe
leden ervan stellen zich als eerste doel,
te bidden voor onze priesters; daarna ook
nog mede te werken om priesterlijks roe
pingen te vormen, aan te moedigen en
waar het noodig blijkt, om reden van
blijvende of voorbijgaande stoffelijke
moeilijkheden, met geldelijken bijstand
hulp te bieden. Wij vragen U voor dit uit
muntend werk uwen steun, en meer nog
uwe gebeden.
Ongetwijfeld zijn de tijden lastig en
niet iedereen kan geven; velen ock kun
nen niet meer zoo milddadig zijn als
vroeger. Doch alle dagen kan men be-
statigen, dat juist diegenen die eerst
klagen wanneer op hun liefdadigheid
wordt beroep gedaan, altijd geld over
hebben voor riuttslooze praal en overtol
lig vermaak, en nooit iets voor goede wer
ken. Men zou waarlijk denken dat wat
zij te veel hebben, altijd nog goed genoeg
is voor God.
Daarbij, alle geloovigen, ook de armste,
kunnen bidden en het gebed blijft nog
immer het bijzonderste hulpmiddel voor
alle tijden en alle nocden, zooals onze
H. Vader de Paus er ons onlangs nog aan
herinnerde in zijn wereldbrief Caritate
ChristiHoevele godvruchtige zielen
echter, die nochtans veel bidden, denken
ooit aan hun priesters en aan de priester
lijke roepingen?
Daarom, Z. L. B., zooals verleden jaar,
wordt ook dit jaar, en alle volgende jaren,
een priesterdag gehouden, waarop, vol-.: ens
de begeerte en de richtlijnen van Zijne
Heiligheid, onder al de missen zal ge
predikt worden over de hooge waardig
heid van den priester. Hoofdzakelijk
nochtans bestaat die dag in een machtige
gebedsactie, met algemeene Communie,
inzonderheid van de kinderen, zoodat uit
alle parochiën, uit alle Kloostergemeenten
van het gansche Bisdom, een vurig en
betrcuwvol gebed ten Hemel opstijgt, om
God te smeeken ons priesters, ons heilige
priesters te willen schenken: «Ut mittat
operarios in vineam suam», «want de
oogst is groot en handen zijn er te weinig
voor het zielenwerk
Z. L. B., deze laatste woorden van den
gewijden tekst zijn, ongelukkig genoeg,
ook van toepassing heden op ons Bisdom.
Het geloof, Goddank, is niet dood bij
ons en God heeft ons zijn priester-zegen
niet onttrokken. Honderden missionaris
sen, priesters, broeders en kloosterzusters,
werken in de verre missiestreken en geven
er blijmoedig hun beste krachten en som
wijlen zelfs hun leven voor het heil en de
bekeering der arme heidenen, die de
troostrijke waarheden van ons heilig ge
loof en de kostbare genaden van onzen
heiligen godsdienst nog niet kennen.
Doch intusschen gebeurt het meer dat
Wij, met droefheid in het hart, den pries
ter moeten weigeren, die er nochtans zoo
noodig is voor het apostolaat op de pa
rochiën of het onderwijs in onze scholen.
Laten wij dus bidden, Z. L. B., allen
samen. Jezus immers heeft gezegdAlles
wat gij den" Vader in mijn Naam vragen
zult, zal ik U gevenen wij kennen ock
zijn stellige belofteWaar twee of drie
vereenigd zijn in mijn Naam, daar ben
Ik ln hun midden om hun gebed bij
mijn hemelschen Vader aan te bevelen.
Laten wij dus bidden met betrouwen,
op den eersten Zondag van Juli aan
staande, wanneer nogmaals de priesterdag
dit jaar zal worden ingericht, en zoo ook
de volgende jaren. Laten wij nu reeds
bidden op het einde van het Heilig Jaar
der Verlossing, dat ons herinnert aan al
de wonderbare gaven, die de Heer ons
heeft geschonken, doch inzonderheid aan
de drie gansch bijzondere weldaden, de
Eucharistie, het heilig Misoffer en het
heilig Priestersèhap, die de eindelooze
liefde van onzen gcddelijken Zaligmaker,
in den zelfden nacht, uitdacht vcor ons
en ons gaf.
Deze herderlijke brief zal, van op den
predikstoel, onder al de missen afgelezen
worden in al de kerken en openbare bid
plaatsen van Ons Bisdom, den Zondag
van Quinquagesima en den eersten Zon
dag van de Vasten.
Gegeven te Brugge, den 20 Februari
1935.
f IIENRICUS,
Bisschop van Brugge.
Op bevel van Zijne Hoogw. Excellentie.
LEO ASSELOOS, Kan.-Secr.
PROVINCIAAL VERBOND DER
KROOSTRIJKE GEZINNEN VAN
WEST-VLAANDEREN
Op Zondag 7 April 1935 zal )n West-
Vlaanderen een algemeene bloem?jes-ver-
koop plaats hebben, waarvan da totale op
brengst ten goede komt aan het PROVIN
CIAAL STEUNFONDS VOOR WEDUWEN
EN WEEZEN DER KROOSTRIJKE GE
ZINNEN VAN WEST-VLAANDEREN.
Het Bast uur houdt er aan, langs dezen
weg, zijn welgemeenden dank te batuigen
voor den sympathieken steun, waarvan de
West-Vlaamsche bevolking verleden jaar
blijk gegeven heeft door het kcopen van
ons bloempje. Het rekent dit jaar nog
maals op de algemeene medewerking om
dit uitmuntend menschlievend werk te on
dersteunen.
Volgende cijfers alleen zullen de meest
onverschilligen overtuigen: Sedert 1 Juli
1933 tot 31 Januari 1935 werd aan 175 We
duwen (met 827 inwonende kinderen) een
bedrag uitbetaald van 120.850 fr. in hulp
gelden, verschillend van 200 tot 2.80CTfr.
Gezien het edel doel zal niemand wei
geren ons werk te steunen. Op voorhand
besten dank.
A
Terloops weze herinnerd dat alle aan
vragen tot het bekomen der vermindering
op de grondbelasting ingediend voor het
dienstjaar 1932 reeds afgehandeld zijn.
Voor 1933 zijnrde werkzaamheden even
eens ver gevorderd. Voor hft dienstjaar
1934 zijn er reeds velen welke bij de beta
ling rechtstreeks het bedrag der vermin
dering bekomen hebben. De overigen zul
len volgen. HET BESTUUR.
De oproer in Griekenland achijnt over
meesterd. Hierboven een trompetier
van bet regelmatig Griekscbe «Evzonex»-
leger. Het eigenaardig kostuum heeft
gemeens met de Scbotscbe rokjes
tEaxaBfiKSK&aaaB^ZBBBsasBSKsssasaaaaaaa^ssssEgsasBUZasasas
EEN TREIN ONTSPOORT NABIJ BORDEAUX
Nabij Bordeaux, ontspoorde in den nacht een trein, die een ya«it
85 km. per uur. Deze ramp kostte het leven aan 6 personen, wijl 50
werden.
De ekonomie vormt een gesloten
kring: van de produktie naar het
verbruik aiover het vervoer en de
verdeeling. Vermits de verbruiker de
afnemer is van de voortbrengst ligt
hij dus aan de basis van de produk
tie. Zonder verbruikers geen voort
brengst, noch transport noch verdee
ling. Geen industrie en geen midden
stand.
De mensch behoeft eten om te le
ven en dus wordt er eten voortge
bracht. De dag dat de mensch geen
voedsel meer behoeft zal er ook geen
meer voortgebracht worden.
De voedingsnijverheid biedt dit
eigenaardigs dat al haar produkten
gekocht worden tot onmiddellijke
vernieling. Al wat de mensch aan
voedsel inneemt, moet direkt op de
markt vervangen worden. In deze
industrie heerscht dus de grootste
intensiteit.
In de bouwnijverheid is dit inder
daad niet zoo. De mensch doet geen
huis boutcen om het direkt af te
breken. Hij koopt ook geen meubels
om et morgen de stoof mee ta voe
den. Aldus kan deze nijverheid nooit
de intensiteit van de voedingsnijver
heid evenaren.
Beiden gaan echter uit van den
verbruiker. Er is ook een domein waar
het koningschap van den verbruiker
overgaat op de produktie. Er wordt
eerst voortgebracht en daarna wordt
de verbruiker gelokt. Bijt hij toe dan
ontstaat een nieuwe produktietak.
Bijt hij van zich af, dan blijft het
bij een glorielooze poging.
Niemand zal beweren dat de mensch
aanvankelijk een auto van doen had.
Eerst werd de auto gemaakt en den
mensch voorgespiegeld. In hem werd
de begeerte, de lust gewekt om zoo'n
ding te bezitten. Die begeerte, die lust
werd bevredigd en... veranderde stil
aan in een noodzakelijkheid.
De autonijverheid had vasten voet.
Een nieuioe produktietak ontstond
met menigvuldige zijtakken (essence,
carosserie, caoutchouc) en met ver-
deelers tusschenpersonen)
De medalje heeft hier echter haar
keerzijde. Voedsel- en bouwnijverheid
leven niet ten koste van anderen. De
auto echter wel. Paarden, wagens en
zelfs het spoor werden er de slacht
offers van. Een heele boel menschen
werkloos... die volgens de statistieken
zich niet heelemaal heraanpassen.
Velen maken carrière in een andere
bedrijvigheid. Er is echter ook een
percentage dat zich niet WIL heraan
passen en ontaardt in werkloosheid,
luiheid, drank, kortom bergaf rolt.
Daartegenover heeft de autoindustrie
werk geschonken aan 10 maal meer
menschen, en vooral de algemeene
nijverheid opgezweept door een veel
vlugger en... goedkooper vervoer, zoo
dat alles saam genomen de verloren
zonen vergoed worden door een merk
waardige ekonomische zweepslag.
De ekonomie leert nu dat de be
hoeften van den mensch onbeperkt
zijn, met andere woorden dat een
oneindig aantal zaken kunnen voort
gebracht worden die in den beginne
misschien een luxe-artikel schijnen,
maar stilaan als een noodzakelijkheid
aanzien worden. Gewoonte is een
tweede natuur. En is de mensch ouwe
gewoonten beu, dan staan vernuftige
nijverheidslui reeds klaar met een
nieuwigheid. Fiets, moto, auto, vlieg
tuig, tram en trein zijn hiervan een
schitterend bewijs.
Leem, hout, steen en beton hebben
een even overtuigende bewijsivaarde.
Weet men dat ondergoed eertijds een
'coninklijk luxe-artikel was? En kan
de leemenhut van onze voorouders
ons nu nog voldoening schenken?
Tientallen courante artikelen van
nu waren vroeger totaal onbekend.
En het is zeker dat or. ze achter-acht-
terkleinkinderen vel zaken zullen
bezigen waarvan wij niet eens het
bestaan vermoeden.
De produktie heeft dus merkwaar
dig veel troeven in haar kaart. In
dien het toaar is dot een nieuw arti
kel steeds een oud verjaagt, dan is
het ook waar dat de nijverheid een
kameleon-huid bezit, t.t.z. een bui
tengewoon gemakkelijk aanpassings
vermogen.
Het is zeker dat het russisch bil
jart de gewone biljart-produktie fel
benadeeld heeft, net zooals de radio
de piano-industrie verlamt. Maar ten
eerste kan de verdrongen industrie
zich aanpassen en kan de biljartfa
briek russische biljarten fabriceeren.
En ten tweede kan ze haar revanche
nemen met een nieuw en aantrek
kelijk model te lancecren. Er vallen
natuurlijk altijd slachtoffers, doch
deze vormen een infieme minderheid.
Er is omtrent altijd aanpassingsmo
gelijkheid. De machine heeft dit aan
passingsvermogen geweldig bevorderd.
Het duurt een heele tijd vooraleer
een ambachtsman een nieuwe stiel
onder de knie heeft. Met de machine
industrie gaat het veel vlugger. En
kele veranderingen of een paar nieu
we machines en de produktie wordt
van koers veranderd. Hoeveel fabrie
ken kunnen niet dadelijk omgezet
worden in munitiefabrieken. Een
vooruitziend fabrikant maakt dat hij
meer dan een pijl op zijn boog heeft.
De produktie schijnt ons dus geen
moeilijkheden te moeten berokkenen.
Ze is vlug, afgewisseld... en onbe
perkt in haar mogelijkheden. Niet
iedereen is steeds van meening ge
weest dat de produktie fatsoenlijk
haar rol zou blijven vervullen. De
Engelschman Malthus onder andere
was een goê honderd jaar geleden tot
de conclusie gekomen dat binnen een
beperkten tijd de voortbrengst totaal
onvoldoer.fe zou worden. Hij schreef
hiervoor tdH van remedies voor, al
hoewel kinderbeperking ven onrechte
aan hem toegeschreven wordt. Het
ongeluk wil nu dat zijn naam hier
aan gekoppeld werd en eraan gekop
peld blijft. Het gebeurt trouwens
meer dat iemand ten onrechte het
vaderschap van een of ander gebeur
tenis toegekend wordt. De mensch is
immers zeer onvolmaakt.
Dit belet niet dat de feiten Malthus
schromelijk in het ongelijk gesteld
hebben. Moeten wij niet even glim
lachen als we denken aan een pro-
duktietekort, vooral op onze dagen.
Malthus heeft blijkbaar niet gedacht
aan een scherpe daling van het ge
boortecijfer, dat rechtstreeks in ver
band staat met verschillige oorzaken,
die we hier niet kunnen uiteenzetten.
Vermelden we even dat thans overal
inspanningen gedaan worden om het
geboortecijfer te verhoogen. De we
reld was blijkbaar in het andere
uiterste gevallen.
Indien de produktiemogelijkheden
ons geen zorgen baren, mag heizelf
de niet gezegd worden aan de over
zijde, 1.1. z. aan de zijde van de ver
bruikers.
Om te verbruiken moet men koo-
pen. En om te koopen is er geld noo
dig. Geld ontvangt men in ruil van
geleverd werk. Als er geen werk is, is
er geen geld en ook geen verbruik,
dus geen produktie. Mogelijkheden
genoeg, maar... de centen?
DE MOGELIJKHEDEN KUNNEN
NIET BRILLANTER ZIJN. EENER
ZIJ DS EEN VOORTBRENGST DIE
IN HOEVEELHEID, AFWISSELING
EN AANPASSING DE PERFEKTIE
BENADERT. EN ANDERZIJDS MIL
JOENEN EN NOG MILJOENEN MEN
SCHEN WIER BEHOEFTEN ONBE
PERKT ZIJN. VERVOER DE WE
RELD ROND AAN ZOOVEEL KILO
METER PER UUR. VERDEELERS
BIJ DE VLEET.
Kan het schooner? Het klinkt als
een paradijs-theorema.
MAAR DE WERKELIJKHEID HEEFT
EEN SATANISCHER KLEUR.
Hoe is het mogelijk, vraagt men
zich af, dat die kring, wier elemen
ten er allemaal schitterend uitzien,
zoo mizerabel werkt, of heelemaal niet
werkt, of stilvalt, in panne valt, enz.
Kijk, hier hebben we een perfekte
en volledige trein: lokomotief, tender,
wagens tot in de puntjes verzorgd.
De trein zit bomvol. Waarom ver
trekt hij niet? De rails zijn niet
in orde.
Welnu toe hebben de ekonomische
trein, maar ook de rails zijn defekt
en de rails dat is het geld.
Er zijn twee soorten van geld:
1° geld als vrucht van den arbeid,
dat omgezet wordt in koopwaar, en
de ekonomie in werking brengt en
houdt. Het is van AKTUEEL, van
ONMIDDELLIJK belang;
2° geld als vrucht van arbeid, er
fenis, sparen (kapitaal en intrest) dat
slechts GEDEELTELIJK of NIET om
gezet wordt in koopwaar, meer van
TOEKOMSTIG dan van aktueel be
lang is.
De eerste soort slaat op de massa,
de tweede op enkelingen.
In den strijd tusschen de twee ligt
THANS bij ons het zwaartepunt van
de ekonomische krisis.
Ter herinnering: de krisis is niet
enkel ckonomisch maar ook politiek,
sociaal en moreel. Dit werd reeds
vroeger gezegd en herhaald.
(Verboden nadruk.) Herwig.
Nieuwe Minister van Landbouw,
Middenstand en Openbare Werken
Sinds het vertrek van Heer Van Cau-
welaert was het Ministerie van Landbouw,
Middenstand en Openbare Werken, zon
der titularis gebleven. Eerste Minister
Theunis verzocht de Heer De Schrijver,
Katholiek Volksvertegenwoordiger van
Gent -Eekloo, de beschikbare portefeuille
over te nemen; thans heeft de Heer De
Schrijver de portefeuille aanvaard en
werd hij bij Koninklijk Besluit benoemd
tot Minister van Landbouw, Middenstand
en Openbare Werken.
De Heer De Schrijver is 37 jaar oud en
diensvolgens het jongste lid van de Re
geering Theunis. Hij is tevens een der
jongste leden van de Kamer. Hij ls advo-
kaat bij het Beroepshof van Gent en is
Voorzitter van het Vlaamsch Verbond van
Katholieke Wachten.
De Eerste Minister, h. Theunis, had de
portefeuille van Landbouw en Openbare
Werken opnieuw aangeboden aan den heer
oud-minister Van Cauwelaert. Deze had
echter beleefd geweigerd.
IBS
VOOR HET VLAAMSCHE RECHT
NAAR DIKSMUIDE OP 18 AUGUSTUS!
Met 1CO.OOO man wilden de rechtgeaarde
Vlamingen op 31 Maart a.s. te Brussel
betoogen voor het toepassen van de taal
wetten, aangenomen door het Parlement
en mede bekrachtigd door de verantwoor
delijke ministers en den Koning.
Zij wilden betoogen voor meer orde in
den Staat, voor gelijkheid tusschen de
Staatsburgers van een zelfde land.
Burgemeester Max heeft de betooging
verboden. Het Brusselsche grondgebied
wordt den Vlamingen ontzegd.
De anti-Vlaamsche pers heeft de eerlijk
meenende betoogers de 20.000 Vlaam
sche oud-strijders ln de eerste plaats, die,
als evenveel levende, symbolische vlaggen,
aan het hoofd van den stoet gingen stap
pen gescholden voor barbaren die met
stampenden voet een veroverd land bin
nendringen
Vlaanderen is ln zijn beste, trouwste
kinderen gehoond en gesmaad geworden.
Ons klinkend antwoord weze dan ook:
Allen naar Diksmuide op 18 Augustus!
Op den met het bloed van onze duizen
den Vlaamsche gesneuvelden gedrenkten
grond zal, dien dag, de stem van het
levende Vlaanderen weerklinken, zóó luide
da« Brussel haar wel zal moeten hooren!
En niet Brussel alleen, maar heel Belgie
en heel Europa!
Voor de 1G0.0CO van de verboden Brus
selsche betooging moet het een plicht zijn,
samen met de gewone bedevaarders, op
18 Augustus te Diksmuide samen te ko
men.
Overal waar dit nog niet het geval
mocht zijn, moeten onverwijld de noodige
maa.regelen worden getroffen om deze
volksmassa op 18 Augustus naar het IJzer-
veld, in de schaduw van den tot aller
hart en geest sprekenden Doodentoren te
brengen. Waar nog geen spaarkassen wa
ren ingericht, moet dit heden nog geschie
den.
Vlamingen! Allen, zonder onderscheid
van gezindheid of politieke richting, op
18 Augustus naar Diksmuide!
Daar zal ons volk bijeen zijn:
voor de herdenking van onze Vlaamsche
gesneuvelden;
voor de hulde aan priester Cyriel Ver-
schaeve en aan de gedachtenis van Dr
Van de Perre en Dr O. De Gruyter;
voor de Vlaamsche Trouw;
voor het Vlaamsche Recht! B. Y.
4BSBBBBBBBBBBS!IBBB3BSHBr32IBB
HOOFDBESTUUR
Da Hoofdraad van den Boerenbond heeft
Maandag een belangrijke vergadering ge
houden. Hij ging over tot het aanstellen
van het nieuw Hoofdbestuur.
Hier volgt de samenstelling van dit be
stuur: Voorzitter, M. Parein, uittredend
Voorzitter; Onder-Voorzitter, M. Prof. Van
Dievoet: leden: M. Conix, landbouwinge
nieur; M. Prof. De Vleeschauwer; M. G.
Mullie. doctor in veeartsenijkunde; M. Al
fred Ra port, doctor ln de rechten; Mgr
Luytgaerens. algemeen proost; Z. E. H.
Kan. Colpaert en E. H. Col en, proosten.
MIDDENKREDIETKAS
Het Staatsblad van 10 Maart jongstle
den publiceert het Koninklijk Besluit van
8 Maart 1935 betreffende de Middenkre-
dietkas van den Boerenbond, alsmede de
s.andregelen van de heringerichte Mid-
denkredietkas, van de nieuwe Centrale
Kas voor Landbouwkrediet en van de
plaatselijke kassen bij deze aangesloten.
De oude Middenkredietkas zal zich voor
taan in hoofdzaak bezig te houden heb
ben met de vereffening van haar actief
en haar passief. Onafhankelijk van haar
werd een nieuw centraal kredietorganisme
opgericht, de Centrale Kas voor Land
bouwkrediet, die als voorwerp heeft al
wat betrekking heeft op de bedrijvigheid
der Raiffeisenkassen, alle bewerkingen
van landbouwkrediet, enz.Hierbij zijn
van rechtswege aangesloten de plaatselij
ke spaar- en leenkassen, die heringericht
worden.
E Honinklijk Besluit duidt de samen
stelling aan van de beheerraden van bel
de organismen.
De beheerders van de oude Middenkre-
dietkas zijn: M. G. Mullie, Brussel; M. A.
Raport, Leuven: M. Ch. Van Horick, Leu
ven; M. G. Vanbeveren, Leuven; M. baron
E. de More au d'Andoye, Hasselt. De toe
zieners: M. J. Van Royen, St Niklaas; M.
V. De Wals, Cortenberg; M. E. Smeyers,
Leuven. Maandag namiddag heeft de be
heerraad zijn eerste vergadering gehou
den.
Werden aangesteld als beheerders der
nieuwe Centrale Kas voer Landbouwkre
diet: M. A. Raport, Leuven; M. G. Mullie,
Brussel: M. Ch. Van Horick, Leuven; M.
G. Vanbeveren, Leuven; M. J. Van Cam-
(Zie vervolg onderaan 7* kolom.)
De Senaatskommissie van Justitie legde
Vrijdag 8 Maart de laatste hand aan het
opmaken van een nieuwen tekst van liet
wetsontwerp op het gebruik der talen in
gerechtszaken. In den schoot van de Kom
missie werd dit ontwerp goedgekeurd met
9 stemmen tegen zes.
Het nieuw ontwerp heeft maar weinig
meer te maken met het wetsontwerp van
den Heer Marck en kan in geenen deele
nog voldoening schenken aan de Vlamin
gen. Het heeft dus ook diepe ontgooche
ling gebracht in het Vlaamsche land.
Dit heeft Dinsdag 1.1. in den Senaat een
beteekenisvolle stemming teweeg gebracht
alswanneer de begrooting voor het Mini
sterie van Justitie diende goedgekeurd.
Veertien leden der Katholieke Vlaamsche
Rechterzijde hebben geweigerd de begroo
ting goed te keuren. Na de stemming ltg-
de Senator de Spot een verklaring af over
deze weigering. Als reden van deze wei
gering werd aangehaald het nog niet be
spreken in den Senaat van het ontwerp
op de Vervlaamsching van het Gerecht
en benoemingen die gedaan werden in
Vlaanderen en die aan de Vlamingen geen
genoegen kunnen geven.
De begrooting werd toch goedgekeurd
met 68 stemmen tegen 57 en 9 onthou
dingen.
VERLENGING VAN DEN
MILITAIREN DIENSTTIJD IN BELGIE?
Het staat bijna vast dat in Frankrijk,
in ieder geval voor de leemtejaren van den
oorlog, verlenging van diensttijd voor de
soldaten zal ingevoerd worden.
Door Brusselsche bladen werd deze week
gemeld dat men in de Belgische militaire
kringen daar ook aan zou denken.
Wij durven verhopen dat onze Volks
vertegenwoordigers daartegen zullen op
komen.
We betalen reeds genoeg voor het leger
en onze jongens worden reeds veel te lang
weggehouden van huis, waar ze soms meer
dan broodnoodig zijn, om dienst te gaan
doen in de slechte school van den troep.
KABINETSRAAD
OP ZATERDAG 9 MAART
Ministers Theunis en Hymans gaan naar
Parijs om onderhandelingen te voeren
met de Fransche Regeering. Men staat
evenwel sceptisch tegenover de mogelijke
uitslagen.
Een nieuwe Kabinetsraad werd gehou
den Zaterdag 9 Maart, onder voorzitter
schap van den Heer Theunis. Er werd be
sloten aan de Kamer de voorloopige
twaalfden te vragen. De Eerste Minister
en de Minister van Buitenlandsche Za
ken, de HH. Theunis en Hymans, zullen
naar Parijs gaan om er onderhandelingen
aan te knoopen met de Fransche Regee
ring voor verbetering der economische be
trekkingen tusschen beide landen, voor de
oplossing van het. vraagstuk der grensar
beiders en om betere verstandhouding en
samenwerking te doen ontstaan tusschen
de landen van den goudblok.
Tusschen de landen van den goudblok
werd over enkele maanden een vergade
ring gehouden te Brussel. Mooie beloften
van samenwerking werden gewisseld maar
als er iets toe te geven viel, was geen en
kel betrokken land meer te vinden.
België heeft totnogtoe om zeggens maar
een enkel voordeelig economisch akkoord
kunnen afsluiten en dan nog met de V. S.
van Amerika, land dat den goud-standaard
heeft losgelaten en dus geen deel vormt
van den goudblok.
In bevoegde kringen gelooft men ech
ter niet dat de Belgische afgevaardigden
te Parijs eenig doeltreffend reslutaat zul
len bekomen daar Frankrijk te zeer ge
steld is op een scherpe bescherming van
eigen arbeid en voortbrengst. Het valt dus
best in de mogelijkheid dat de H.H. Theu
nis en Hymans van een kale reis zullen
terugkomen uit de hoofdstad van het land
dat zich de beste vriend noemt van Pel-
gië, dat zijn bestaan onder de huidige
grenzen gedeeltelijk te danken heeft aan
de Belgen die zoo heldhaftig genoeg wa
ren in 1914 den pas te willen afsnijden
aan Duitschland vóór een volledige over
rompeling van Frankrijk, en dat desnoods
bij een nieuwen mogelijken aanval be
roep zal kunnen doen op onze soldaten om
eigen grenzen en land te verdedigen.
Wat meer edelmoedigheid van wege
Frankrijk zou hedendaags best kunnen te
pas komen tegenover de petits Beiges
Iets waarmede Frankrijk nog vrijgevig
is, is met de decoraties. De Heer Max,
burgemeester te Brussel, die de Vlamingen
nog een kaakslag komt te geven, kreeg
deze laatste dagen nog een Fransch eere-
teeken. Maar daarmeê wórdt de krisis niet
opgelost.
HERINRICHTING VAN DE MIDDEN
KREDIETKAS VAN DEN BOERENBOND
EN VAN DE DAARBIJ
AANGESLOTEN KASSEN
Bij Koninklijk Besluit van Zondag 1.1.
werden de maatregelen vastgesteld tot de
herinrichting van de Middenkredietkas
van den Boerenbond en van de daarbij
aangesloten kassen.
Een samenwerkende vennootschap wordt
opgericht onder naam van Centrale Kas
voor Landbouwkrediet van den Belgischen
Boerenbond. De aangesloten kassen, die
voortaan Raiffeisenkassen worden ge
noemd, worden van ambtswege bij de
Centrale Kas aangesloten.
De betrekkingen tusschen de Midden
kredietkas en de nieuwe opgerichte Kas
sen worden geregeld.
Alle rekeningen van spaarders zullen
afgesloten worden op 31 December 1934,
rekening houdende met de overeengeko
men intresten. Indien eenzelfde persoon
verscheidene rekeningen heeft zullen deze
samengevoegd worden en ook aldus geve-
geld worden a]s_ verder volgt.
Onder waarborg van het Centraal Bu
reau voor Kleine Spaarders zullen alle
rekeningen volledig terugbetaalbaar zijn
ingeval ze 3000 fr. niet overtreffen.
Voor rekeningen tot een verder bedrag
tot 20.000 fr. wordt 3.000 fr. terugbetaal
baar alsmede 30 van de overblijvende
som, begrepen tusschen 3.000 fr. en het
bedrag van de rekening.
Voor de titels aan toonder zullen deze
volledig terugbetaalbaar zijn tot 1.500 fr.
Voor de grootere bedragen wordt de te
rugbetaling voorzien van 1.500 fr. plus 15
t. h. op het overblijvende bedrag, als de
titels een gezamenlijk bedrag van 20.000
frank niet overtreffen.
De terugtrekkingen gedaan na 26 No-
I3&BBEKBHBBBBE3EBBBB8BSSSBBB
vember 1934 zullen afgehouden worden
van het terugbetaalbaar bedrag.
De deposito-houders zullen voor een
bedrag van 40 van hun schuldvordering
obligaties krijgen van de Middenkrediet
kas van den Boerenbond. Die obligaties
zullen intrest geven vanaf 1 Januari 1935.
Zij zijn op naam»maar Kunnen aan dra
ger worden gebracht. De rentevoet ervan
is 3 Deze rentevoet kan in een bepaald
geval verminderd worden.
Voor het saldo, t. t. z. waarvoor geen
geld of obligaties worden gegeven, zullen,
de spaarders participatiebons krijgen, die
geen vasten intrest opbrengen. Bij iecer
participatiebon wordt een genotsbon bij
gevoegd die gerechtigd is op een deel der
gedane winsten der Middenkredietkas,
vanaf de obligaties en participatiebons
zullen terugbetaald zijn.
Een amortisatiefonds wordt gesticht
waardoor de delging van de obligaties en
participatiabons zal geschieden. Deze del
ging kan per loting geschieden. Het amcr-
tiesatiefonds wordt aangevuld door het
netto -winstaandeel van de Middenkre
dietkas en van de inrichtingen die ervan
afhangen.
Het is dus de regeling die wij reeds in
ons voorlaatste nummer mededeelden, en
dat nu bekrachtigd wordt bij Koninklijk
Besluit.
Voor wat de groote spaarders betreft,
t. t. z. dezen die meer dan 20.000 fr. had
den belegd in den Boerenbond of dezes
Kassen, zullen zij voor 40 van hun
geldbelegging obligaties krijgen met een
vasten intrest van 3 en voor het overige
participatiebons, die trapsgewijze zullen
gedelgd worden.
IN DE NATIONALE KOMMISSIE
VAN DEN ARBEID
Door E. P. Arendt werd een voorstel
ingediend in de Nationale Kommissie van.
den Arbeid aangaande de werklooze jeugd.
Het voorstel, dat aangenomen werd, voor
ziet het oprichten van opvoed ingscentr a
ten behoeve van jonge werkïoozen waar
van den gezondheidstoestand te wenschen
laat; de jonge meisjes zouden opgenomen
worden, zooveel mogelijk, in het huishoud
en beroepsonderwijs;
De Kommissie is eveneens gunstig ge
steld tegenover het beginsel van het Plan
Bovesse tot terugkeer naar het land. De
openbare besturen, die over vrije terrei
nen beschikken zullen deze moeten af
staan aan het organisme dat tot stand
zou worden gebracht ter verwezenlijking
van het plan Bovesse.
DE BEGROOTINGEN
IN DE KAMERAFDEELINGEN
De kwestie van de verlenging van den
militairen dienst.
In de verscheidene Kamerafdeelingen
werden de begxootingen der verscheidene
Ministeries behandeld. Zes Vlaamsche
Katholieken weigerden de Begrooting van
Landsverdediging en vijf weigerden de
Begrooting van Rechtswezen 'goed te keu
ren.
In een der Kamerafdeelingen verklaar
de de Heer Devèze, Minister van Lands
verdediging, dat er geen sprak was ran
verlenging van militairen diensttijd in
België en dat de Regeering de kwestië
zelfs niet eens had gesteld.
DE VERLENGING VAN DE VOLMACHT
WORDT GOEDGEKEURD DOOR DE
KAMER
De bespreking over de verlenging van
de volmacht werd voortgezet Dinsdag in
de Kamer. Enkele incidenten dedèn zich
voor.
Er valt hier aan te stippen dat bij het
einde van de zitting er nog 5 Volksverte
genwoordigers aanwezig waren, dat een
artikel ter stemming werd gebracht, arti
kel dat goedgekeurd werd met drie stem
men tegen twee. Het was dan rond 19.15 u.
In de Kamervergadering van Woensdag
werd dan gestemd voor de verlenging van
de volmacht en met 90 stemmen tegen 83
en 3 onthoudingen werd het ontwerp
goedgekeurd. De Regeering wordt dan vcor
een nieuw tijdperk van drie maanden in
de mogelijkheid gesteld allerlei zaken tè
regelen en wetten uit te vaardigen zonder
tusschenkomst van de Kamer.
Donderdag behandelde de Senaat de
verlenging der volmachten. Het ontwerp
tot volmacht voor een termijn van drie
maanden aan de Regeering werd goed
gekeurd met 83 stemmen tegen 51 en 3
onthoudingen.
Zie verder den Brief van onze Cor
respondent uit Brusseldie handelt over
het ontslag dat de Socialistische Volks
vertegenwoordiger Spaak Woensdag heeft
ingediend ten einde gedeeltelijke verkie
zingen uit te lokken in het Brusselsche.
Verscheidene andere zeer belangrijke pun
ten worden er ook in behandeld.
ONZE TAAL
IN DE HANDELSOVEREENKOMSTEN
Het akkoord met de Vereenigde Staten
ook in 't Nederlandsch onderteekend.
De H, Forthomme, hoofd van de Belgi
sche delegatie die te Washington de be
sprekingen heeft gevoerd welke geleid
hebben tot een handelsovereenkomst,
heeft verklaard dat dit akkoord niet en
kel in het Gansch en in het Engelsch,
maar ook tegelijkertijd in het Neder
landsch werd onderteekend, zoodat de drie
teksten gelijkwaardig zijn.
Het is misschien wei de eerste maal dat
onze taal in dergelijke internationale do
cumenten ter uitzondering voor de Neder -
landsch-Belgische overeenkomsten, de
plaats inneemt welke haar toekomt. De
Belgische afvaardiging te Washington
dient geluk gewenscht om haar initiatief,
dat met voldoening zal vernomen worden
in het Vlaamsche land. Wellicht mogen
we er nu op rekenen dat in de toekomst
eenzelfde waardeering door al de Belgi-
sc/e onderhandelaars voor onze taal zal
worden aan den dag gelegd.
«I
[TUBE 6 EN 10 FRANK. IN ALLE APOTHEKEN!
penhout. Grimbergen; M. R. De Smedt,
Staden; M. Fl. D'Huyvetter, Ste Maria -
Hoorebeke; M. R. Var> dea Kieboom,
Hoogstraten; M. P. W. Beckers, Moper-
tingea. Als toezieners: M. J. Van Koycn,
St Niklaas; M. V. De Wals, Kortenberg;
M. E. Smeyers, Ijeuven.
De beheerraden en de tcezichtsradvi»
van beide cenuaie kassen ayu gansok
nieuw.