Viert den Paus I
[LOS VAN FRANKRIJK
ien Eeriooze Film
KATHOL®K WEEKBLAD VAN IEPEFJ
ItNii» m&ia®lsfr®©ïn
I
~-
kroning van paus FWS XI
INTERNATIONAAL OVERZICHT
De West-Vlaamsche afdeeling van het Alg. Chr.
Verbond van Werkgevers vergadert te Roeselare
WE6 met he£ FRANS0K-3Ü.GSSC&! MILITAIR AKKOORD
LOS VAN FRANKRIJX
Opzegging van het Fransch-Reïgisch Militair akkoord
Bsfooging te Drussel cp 22 Ria^rt e.
ZONDAG 10 FEBRUARI 1??".
WEEKBLAD: 35 CENTIEMEN.
4' JAAR. N T.
«DE HALL?
Katk»Uo* WavhMad v.K leper
hertel
BolwttrMt, 17, IEPER.
abonnementsprijs
voor 1 JAAR (per post)
Binnenland 19,—- fr.
Belgisch Conga 43,fr.
Frankrijk 49,— fr.
Allo andera landen 69,fr.
trxpm*
KANSEN VATHWHL
Tri
tosïcSeefcrei
r ur4
TARIEF VOOR BERlCHTENi
j Kleine berichten per regel 1 ,M Ir.
p Kleine berichten (minimum) 4^6 fr
I 2 fr. toeL r. ber. m. adr. t. bur.
Ronwber. en Bedank, (min.) AM fr.
T« herhalen aankondigingent
prijs op aanvraag.
ij Annoncen zijn vooraf te betalen en
ji moeten tegen den Woensdag avond
|iingezonden worden. Kleine be-
richten tegen den Donderdag noen.
DE PAUS AL1.EEN
is de brenger van den Wereldvrede!
i2 februari mz
'N DAG VOL RIJKE BELOFTEN!
'N DAG VOL ELIJDEN JUBEL,
Veertien jaar zijn sedert dien voor
bij gegaan; blij der galmen de jubel
zangen, want de heerlijke beloften
zijn rijke werkelijkheid geworden.
Christus heeft zijn Kerk, Christus
heeft zijn Plaatsvervanger niet ver
laten; de nood was hooger gestegen,
milder daalde Gods zegen, sterker
kwam Gods hulp, voller stroomde
Gods genade.
Kinderen van de Moederkerk,
Kinderen van den Paus van Rome,
op, allen op!! Viert den grooten Paus
Fius XI!
Ouderen en jongeren, rijkeren en
armeren, sterken en zwakken, viert
Pius XI, want U allen heeft de groote
Paus zijn weldaden bewezen.
Wanneer gij, benauwd en bevreesd,
de toekomst hebt ingekeken, heeft hij
U geleerd te vertrouwen op God, op
te bouwen 't Rijk van Christus en
te bewerken den vrede van Ciiristus
in 't Rijk van Christus.
Waar gij, bezorgd en bekommerd,
V hebt, hoi da zieke en
kwijnende maatschappij moest gene
zen worden, heeft hij U geleerd wel
ke maatschappelijke orde moet wor
den uitgebouwd en hoe in liefde en
gerechtigheid de ware voorspoed moet
worden bereikt.
Toen gij de verwoesting zaagt, die
door 't modern-heidendom aan het
huisgezin werd toegebracht, heeft hij
U de vaste grondslagen weer voor
gelegd, waarop het christelijk huwe
lijk en 't christelijk huisgezin moe
ten opgetrokken worden.
Toen gij streedt cm de rechten te
verdedigen van de christelijke opvoe
ding, heeft hij U een riem onder het
hart gestoken en U door zijn onver
schrokken woord aangemoedigd om
racer dan ooit de christelijke opvoe
ding van uw kinderen te behartigen.
Eeter dan wie ook heeft Pius XI
dc.i nood van onzen tijd gevoeld en
begrepen, nood aan rust en vrede,
nood aan liefde en rechtvaardigheid,
nood aan waarheid en zekerheid, en
meer dan wie ook, heeft Pius XI ge
sproken, geschreven en gewerkt om
dien bitteren nood te lenigen.
Sterker en vaster dan ooit weer
klonk het woord van den Paus, op
roepend tot verdediging van de Kerk,
tot verspreiding van de Kerk, tot uit
breiding van Christus' Rijk in de
t -len.
Eo Paus, de trouwe Wachter, waakt
ode Kerk en de wereldde Her-
da- waakt over zijn kudde en voor
aiien klonk zijn VadTwoord, het
woord van troost, het woord van
aanwakkering, het woord van levens-
'rfugdr, het woord van onoverwin-
nc'ijke liefde.
De goede Vader heeft zijn mede
lijden uitgesproken voor de armen,
vorr de verdrukten, heeft steun afge
smeekt e i bezorgd voor de beproef
den en de zwakken, heeft hulp ge
dacht ac.-i allen die zijn de strijders
C'rristi, de strijders voor recht en
waarheid.
E'jn woord en zijn daad waren het
w >:rd en de daad van liefde, die 't
ie en geven!
De schatbewaarder der onuitput
bar* geestelijke rijkdommen van de
K Kerk heeft rijk en kwistig, die
s halten meegedeeld aan zijn kinde-
i' o. opdat "e hebben zouden de vol-
h !d van Christus' genade, de vol-
b - d van Christus' liefde.
A~n de jongeren vooral heeft Pius XI
geschonken den vollen rijkdom van
zh1 groote Vaderliefde, omdat hij
wiet hoe groot de nood was der jeugd,
bo erg de gevaren die haar bedrei
gen. Maar naast de jongeren bedacht
b;j ook de ouderen, omdat hij aan
el c'a ki^r'cren Gods de zending wil
de toevertrouwen om één met de
Kerkelijke Overheid te arbeiden en
te Ijveren tot uitbreiding van Chrls-
tii-.' Rük over de wereld.
Flus XT, de Paus van de Jeugd, de
Vader der katholieke apostelen, de
Pare der Katholieke Actie, de Paus
wan het moderne apostolaat, de Paus
v:-i V ,'a en Liefde!
Drlrcm, Christenen, kinderen van
den Pj.us. viert het kroningsfeest van
uwen Heilige/» Vader! Maakt van die
Paosviering een dag van Roomsche
Dié te', van Foomsche trouw, een dag
Van i nige dankbetuiging tegenover
den Paus, wien gij zooveel verschul
digd zij tl
Vooruit gij allen, trouwe zonen van
den H. Vader; gij allen, bewustvolle
onderdanen van den Paus van Rome!
De tijd is voorbij dat de vijanden van
de Kerk els Lltramcntanen uitsc'o.ol-
WT. ZIE VERVOLG HIERNEVENS.
BSSS
Het mag wel vreemd lijken dat op
een oogenblik dat Frankrijk de verte
genwoordigers van de bevriende kleine
naties naar Parijs uitnoodigt, in Bel
gis de politiek voor Fransche toena
dering hoogtij viert. Terwijl achter
eenvolgens de Onder-Kanselier van
Oostenrijk Prins Stahremberg, Prins
Otto van Habsburg, Hodsa, Minister
van Buitenlandsche Zaken van Tche-
ko-Slovakije, de Minister van Handel
van Roemenië en Yoego-Slavië, de
Quai d'Orsay bezoeken, wordt door de
Franschtalige pers in Belgie 'n he
vige compagne gevoerd voor het be
houd van het Fransch-Belgisch mi
litair akkoord, voor uitbreiding van
de legerkredieten en de verlenging
van de dienstplicht. Doch spontaan
is in Vlaanderen 'n even hevige pers
campagne losgebroken voor de ver
nietiging van voormeld Fransch-Bel
gisch militair akkoord en voor de
weigering vn dc kredie
ten.
Dit vraagstuk i let Belgisch-
Fransch militair akkoord heeft 'n in
ternationale draagkracht en heeft al
heel wat herrie verwekt in Duitsch-
land, Engeland en Nederland. De
steun van 'n sterk leger als het Fran
sche wordt ons als 'n vleiende waar
borg voor onze veiligheid aangebo
den; dit is het standpunt van de
Walen, van de Brusselaars en van de
Franschgezinde minderheid in Vlaan
deren. Sedert 1920 bestaat dit verdrag.
Het bestaan ervan is bij verschillen
de gelegenheden genegeerd geworden,
maar telkens komen woorden en fei
ten ons eraan herinneren zoodat er
thans niemand meer is die daaraan
weigert te gelooven. Alleen de inhoud
zelf is ons op verschillende wijzen
meegedeeld geworden, zoodat we in
volledige onzekerheid verkeeren no
pens 'n contract dat over onze hoog
ste belangen beschikt. Als we mor
gen opgeroepen worden om deel te
nemen aan 'n oorlog weten we niet
voor wie of waarvoor we zullen moe
ten strijden. In 1920 deelde de toen
malige Minister van Landsverdedi
ging, Paul-Emile Janson, mee dat het
akkoord niet beperkt was bij de Rijn
grens. Het beoogt iedere aanval op
welke grens ook en het zal zich niet
beperken bij 'n samenwerking in
princiep, doch het zal de verdedi
gingslijnen der twee gekoppelde legers
aanduiden.Daaruit kunnen we al
leen besluiten dat zoowel het Belgi
sche leger als het Fransche zal moe
ten bijspringen om het andere te
fhelpcréb gc^dl '•at'Daïlsche aan
val. Want er wordt aan niets anders
gedacht dan aan 'n aanval van Duit-
sche zijde. In dat geval wanneer
Frankrijk ooit weer in conflict komt
met Duitschland zijn wij verplicht de
Franschen te helpen ook wanneer
Duitschland onze grenzen eerbiedigt
en wij bij voorkeur ons afzijdig zou
den willen houden, lntusschen werd
die interpretatie van het verdrag bij
herhaling gelogenstraft, maar zoo'n
logenstraffing is goedkoop te meer
daar niemand de werkelijke inhoud
van het verdrag kent. En het ergste
van de zaak is dat de Vlamingen het
zelf hebben goedgekeurd bij monde
van hun vertegenwoordigers.
Thans eischt de Minister van Lands
verdediging weer 70 mïllioen nieuwe
kredieten en verlenging van de dienst
plicht. De 70 mïllioen moeten dienen
om maatregelen te treffen tegen 'n
plotse inval van Duitsche gemotori-
zeerde legerafdeelingen. De verlenging
van dienstplicht moet de dekking
waarborgen. Het princiep van dek
king vloeit voort uit het feit dat het
legercontigent onder de wapenen ge
heel het jaar niet even sterk is. Dek
king wordt verkregen door het aan
tal soldaten onder de wapenen te ver-
grooten gedurende die tijden van het
jaar dat de legersterkte het zwakst
is. Alhoewel hetzelfde kan verkregen
worden door 'n logischer verdeeling
van de oproepingen wordt verlenging
van de dienstplicht gevraagd. Deze
nieuwe eischen van het Ministerie van
Landsverdediging hebben de openbare
opinie in Vlaanderen wakker geschut
en het zoo kiesche probleem van de
Belgische militaire politiek weer in
een heel scherp daglicht geplaatst.
Zooals onze landsverdediging sedert
bijna 20 jaar ingericht wordt, schijnt
hier alleen gevreesd te worden voor
Duitschland. De bouw van forten en
andere betonnen verdedigingswerken
over het geheele grondgebied maken
in Belgie zelf, een sterke noorder
grens voor Frankrijk. Alles wijst er op
dat de Belgische militaire politiek ge-
dikteerd wordt door Parijs. Onze
grenzen blijven volledig open en on
beschut tegenover Frankrijk en wie
zou durven beweren dat uit het Zui
den nooit gevaar kan dreigen. De
geschiedenis bewijst bij herhaling dat
voor ons het meeste gevaar uit het
Zuiden komt. Sedert vele eeuwen
streeft Frankrijk er naar in het Oos
ten en het Noorden een natuurlijke
grens te verwerven: de Rijngrens. In
alle eeuwen zijn er pogingen geweest
om het huidige Belgie en 'n deel van
Nederland en Duitschland voor Frank
rijk in te palmen. Om maar de pogin
gen van de 19c eeuw te noemen, kun
nen we aanhalen dat de Belgische
Omwenteling van 1830 voor het groot
ste deel het werk van Frankrijk is
geweest en alleen dank zij de mili
taire hulp van Frankrijk gelukt is.
Maar dan was de bedoeling van onze
Zuiderbuur niets minders dan de op
slorping van het nieuwe land. In 1829
immers was door de Fransche Minis
ter de Polignac een plan van ver
deeling van Belgie opgemaakt gewor
den, waarbij Frankrijk het grootste
deel zou krijgen, Pruisen het overige.
Hetzelfde plan van verdeeling onge
veer, werd ook door Napoleon III aan
Bismarck voorgesteld en naar aan
leiding hiervan ontstonden de eerste
moeilijkheden tusschen Pruisen en
Frankrijk, die zullen leiden tot de
Fransch-Duitsche oorlog in 187&. Tel
kens zijn de Fransche plannen mis
lukt door de tusschenkomst van En
geland of zelfs van Pruisen. Groot-
Bretanje is de grootste waarborg voor
het voortbestaan van Belgie. Het is
steeds zijn politiek geweest om 'n
Uitbreiding van Dnitschl-emd^of- van
Frankrijk ten koste van Belgie te
beletten. Waarom dan geen militair
akkoord met Engeland? Eenvoudig
omdat Frankrijk in feite militair en
financieel heerscht in Belgie.
Er zijn al verschillende malen tee
kenen geweest die wezen op 'n ken
tering in deze toestand. De Oud-Mi
nister de Brocqueville heeft 'n drie
tal jaren geleden in 'n ophefmaken
de rede aangetoond dat we ons moes
ten vrij maken van Frankrijk en toe
nadering zoeken met Duitschland.
Bij de troonsbeklimming van de jonge
Koning waren er ook teekenen die
wezen op een toenadering met het
Noorden en het voeren van 'n meer
zelfstandige politiek. Herhaaldelijk
werd in sommige vroeger Franschge
zinde en in ieder geval Franschspre-
kende middens in dien zin gepleit. En
thans komt Minister Devèze weer met
nieuwe plannen aandraven, die alle
inllusies in de war sturen. Daarmee
wordt Belgie meegesleept in de maal
stroom die West-Europa op de boord
van de afgrond brengt... Tenware
onze parlementsleden er anders over
beslistenl
Verboden nadruk.) ROSKAM.
IBBBEHBSIBaSiiaHKMaiiaiB&aSBEBBHiSaaHBiiHEiSlillMHii/tfriiiittiiMlia
OORLOGSHELDIN OVERLEDEN
Te Brussel is overleden Mevrouw Ada
Bodart die tijdens den oorlog Miss Edith
Cavell bijstond in haar edel werk tot
steun van de soldaten der geallieerden
en velen hielp ontvluchten al over de
rlollandsche- grens.
BBËÊ&
Zij werd na den oorlog tot meter aan
gesteld van de vereeniging der Old Con-
temtibles en een afvaardiging dezer ver
eeniging was aanwezig op haar begra
fenis.
Onze foto vertoont de lijkwagen die Mevr. Ada Bodzrt, te Erusre!, naar bare
-aatïie rustplaat* bra- t. Talrijke biocmeak.-c. --n vcr-cn cp Laar grof neergelegd.
den zij die opkeken naar Rome, die
luisterden naar den Paus; ook die
vijanden zijn aan 't beseffen gegaan
dat er nog één Redder is voor de
wereld, de Paus van Rome.
Gij, katholieke Vlamingen, gij kent
de les van 't verleden: onwanaeloare
trouw aan Rome, innige liefde voor
den Paus. Rome roept U weer op,
daar moet gij zijn, dicht bij den
Paus!
Viert Pius XI, gij geeft hem uw
gehoorzaamheid, gij biedt hem uw
apostolaat aan, gtj schenkt hem uw
liefde, komt dan allen op naar de
Pauswake, naar de H. Mis, naar de
fcestvergadering om hem te geven
ook de v-armste hulde van uw in
nigste waardeerir g.
Viert den Paus P»us XI, jongen en
ouden, rijken en armen, in ééne lief-
U in ééne dankbaarheid.
Weze uwe grootsche Pausviering de
hernieuwing van uw katholiek leven
uw Roomsch-zijn!
Weze uwe innige Pausviering de
hernieuwing van de onverdeelde en
onwrikbare onderdanigheid aan den
Paus.
Weze uwe blijde Pausviering de
hernieuwing van uw verknochte trouw
aan den Paus, van uw bereidwillige
liefde tot den Paus.
Weze uwe oprechte Pausviering de
bezegeling van uw besluit dat gij
steeds bereidwilliger, edelmoediger en
1 liefdevoller wilt ijveren en werken
j voor den Paus, voor de Kerk, voor
Christus.
Zondag 2 Februari hield de West-
Vlaamsche afdeeling van het A.C.V.W.
haar JaarliJksche algemeene bijeenkomst
in het hartje van onze gouw, in het nijve
rige Roeselare.
En te 10 u. kwamen de deelnemers sa
men in de statige beuken von de decanale
St. Michielskerk om er de Hoogmis bij tc
wonen.
Na het evangelie beklom d? Z. E. H.
Kan. Quaegetoeur, Superior van het Klein
seminarie den kansel en stelde de verhe
ven roeping van de christelijke werkgevers
in het licht. Het ontstaan van hun organi
satie ging gepaard met vele moeilijkheden
en daarom mogen zij er prat op gaan d:ze
zoo krachtig en levend tot stand te heb
ben gebracht. ZIJ hebben geluisterd naar
het woord der pauselijke zendbrieven, om
dat ze er den weerklank ln vonden van
de bezieling, die zij ln hun geloof putten.
Hun streven dat zich tot doel heeft ge
steld de stoffelijke belangen van hun werk
nemers te behartigen, maar dat tevens
begaan ls met geest en ziel van den werk
man, Is er eene van de verhevenste chris
telijke rechtvaardigheid en liefde, die God
met zijn mlldsten zegen zal overladen.
Nadat de plechtigheid ln de kerk was
beëindigd, ging de tocht naar de feestzaal
van het sierlijke stadhuis, waar de
ALGEMEENE VERGADERING
doorging.
Ruim twee honderd belangstellenden
waren opgekomen.
Aan de bestuurstafel hadden plaats ge
nomen: Z. Exc. Mgr. Lamiroy, Bisschop
van Brugge, h. Gouverneur Basis, h. Be-
kaert, voorzitter der West-Vlaamsche af
deeling, h. De Nolf, voorzitter van c'.en
kring Roeselare, h. Arthur Seynaeve, E. H.
Van Overbeke, diocesane proost, E. P. Cas-
slanus. Verder in de zaal bemerkten wij:
h. Senator Mahieu, Burgemeester van
Roeselare, ZZ. EE. HH. KK. Quaegebeuren
Dubois, Z. E. H. Deken Dtsaegher, h. Be
stendig Afgevaardigde Vanden Eerghe,
Weleerw. H. Verseele, proost der plaatselij
ke afdeeling, thans principaal benoemd te
Moeskroen, enz.
N~ het pittig welkomwoord van h. De
Nolf, waarbij deze gepast S. Exc. Mgr.
Lamiroy en h. gouverneur Baels wist dank
te zeggen om hunne vereerende aanwezig
heid, werd het woord gevoerd door den
E. H. Van Overbeke, diocesane proost, die
het jaarverslag uitbrengt.
Een Jaarverslag, d. i. de inventaris, is
noodig in een levende zaak, daarom deze
spreekbeurt.
De algemeene organisatie kreeg dit jaar
de bijzondere aandacht, want ze is de
grondslag van een gezaghebbend en
vruchtbaar optreden. Dit jaar werd ln el
ke provincie eene zelfstandige gouwafdee-
ling gesticht en vérder landelijk vereenigd,
het L.A.C.V.W., onder vorm van maat
schappij zonder winstbejag:. Op dit gebied
was de onderneming een succes van be
lang.
Het aantal leden is geklommen van 270
tot 300 en de kring Veurne-Ambacht werd
bij de regelmatig verga ■-'erende afdeelin-
gsn gevoegd. P! aatse 1 ij kan meer wor
den bereikt. Wij moéten nebben meer le
den en meer kringen ln onze gouw. Dit ls
de taak, die vooral opgedragen wordt aan
de leden, die een waar apostolaat moeten
voeren voor hun organisatie.
In de kringen zelf groeit steeds de be
langstelling. Verscheiden en leerrijk waren
de onderwerpen, die er bestudeerd werden.
Alle actueels vraagstukken worden er on
der oog genomen en aldus hoogere en za
kelijke poleiding geschonken.
Een nieuwigheid was het stichten van
studiecommissies, die een dergelijke hulp
zullen geven aan allen. Bij dit alles het
geestelijk week-end, dat in 3 maal, 112
deelnemers telde.
Tot slot richt de Weleerw. spreker een
dringende oproep tot de jenge werkgevers,
die, omdat ze van de nieuwe tijd zijn,
moeten grootere verantwoordelijkheid dra
gen en dan ook diepere kennis en sterkere
overtuiging moeten inwinnen. Kerk en
volk rekent op hun.
Vervolgens is het de beurt aan de h. Be-
kaert Léon, Algemeen voorzitter. Onze
vereeniging is een geestelijke, een cultuur
bsweging. Haar hocfdrol is dan ook de
cultuurtaak der Kerk in sociaal opzicht
te steunen.
Wie ziet thans niet ln dat tegenstelling
der klassen diep is ingeworteld en hst
herstel der sociale orde nog zoo ver ligt?
En een der oorzaken is dat zooveel sociale
wetten door themamannen alleen opge
steld zijn.
Wij hebben te str..den tegen zooveel In
dividualisme en daarom moet een vernieu
wing komen van christelijke geest, Hij
moet tot uiting komen bij de christelijke
werkgever, ook in zijn zakenleven. Dit is
de cultuurtaak van enze betwistingen
Spreker herinnert aan 't begin der chris
telijke Werkgevertbeweging, en schetst
hoe ze is uitgegroeid tot een organisatie,
dat ook naar de uitwendige actie heeft ge-
repen om zijn bedoelingen te verspreiden.
Samenwerking in gansch het land is de
beweging komen versterken.
Economische vraagstukken moeten aan
politieke invloeden -nttrekken en een re
organisatie van den staat is derhalve nood
zakelijkheid. Wij zijn aan een overgangs
periode, daarem zooveel verwarring. Het
liberaal Individualisme ls nog zoo diep ge
ankerd ln het hart en geest van veel.
Daarbij is ook de vrees groot ('at hervor
mingen zouden lelden naar socialistisch
etatisme. Vandaar dat er nog zoo vaak in
allerlei maatregelen en wetten geschipperd
wordt.
De taak van onze beweging moet zijn
de mannen te vormen, die ln deze ver
nieuwing zullen kunn:n deelnemen met
gezag en kennis opdat ze zcuden gericht
volgens de geniale leer ln QuacrcgeKmo
Annoaangegeven. Tegen de verwarring
en aarzelingen van onze tijd meet: a we
stellen beginselvastheid en klaarheid, ge
paard met vaste wil om onverdroten den
opbouw der nieuwe sociale orde aan te
vangen. Met doorgrljpende practlsche
wenschen weet de geachte voorzitter dit
heerlijke toekomstbeeld nader te omschrij
ven. Het bewustzijn dat van Rcme alleen
hst licht uitgaat, moet ons de meed geven
ook ln neutrale middens onze overtuiging
hoog te houden.
De katholieke werkgever, tegen
over het economisch individualis
me van onzen tijd
Ten sist te is het E. P. Dr Cassianus
Hentzen O.FM., geestelijke raadgever der
R. K. Werkgevers in Holl. Limburg die
een zeer belangrijke lezing houdt over De
katholieke werkgever tegenover het eco
nomische individualisme van onzen tijd
Onze tijd is er eene van zoo groote zede
lijke en menschelijke rampen, die sedert
de zondvloed het menschdom er geen zco
diep en scherp heeft aangevoeld. Wreeds
en verschrikkelijke lessen, die God aan de
wereld geeft. De hoovaardij des levens en
de begeerlijkheid zijn de diepste oorzaken
der crisis, omdat het individualisme alle
banden met God had weggeslagen.
Wat is individualisme? Groot is zijn in
vloed niet alleen cp economisten, maar
ook op sociologen cn moralisten. Scherp
wordt het in Quadragesimo Annoaan
de kaak gesteld.
Het is eene levensbeschouwing waarbij
individu en vrijheid van individu in 't
centrum staat. Het vervreemdt de juiste
verhoudingen. Het bouwt zich de maat
schappij op van uit het individu en het
doel van de gemeenschap is dan ook de
welvaart van het individu.
Het sociaal grondbeginsel is ook de vrij
heid zelf, de natuurlijke orde, de ronde
harmonie fundeert. Ook voor economisch
leven is vrijheid d. i. vrije concurrentie
leidend beginsel. Aldus werkt ln de ethiek
het meest bekrompen eigenbelang.
De werking van dit stelsel begon ten
volle in vorige eeuw en hoe meer het veld
won, hoe grooter de verwoestingen die het
aanrichtte.
De benauwenis van het proletariaats-
probleem kwam over de wereld. De massa
is nog steeds bezitloos en daardoor ln
voortdurende afhankelijkheid van een
klein deel van het menschdom. De standen
werden weggeslagen en ln de plaats kwam
de klasse, gesteund op bezit en onbezit.
Daarop werd de maatschappij opgericht
en ze werd wankelbaar en onevenwichtig.
De arbeidsmarkt werd een slagveld, waar
heftig frent tegen front werd gestreden.
Een grondige mislukking werd individua
lisme cp sociaal gebied.
Het werd het vooral op economisch ge
bied, zijn uitwerking was verregaande
vernietiging van middenstand, verkleinen
van cndernemingszelfstandigheid, ver
bittering van arbeiders, despotische over-
heersching in handen van weinigen, de
vrije handel verdrongen door economische
dictatuur.
Doch zag men de mislukking, voelde
men de ondragelijke spanning? Na den
oorlog hebben we allen medegezongen in
het koor: productie. Maar door den daver
van proces heen begon een schuchtere
stem te klinken: er is geen afzet meer,
er is werkloosheid, het wordt een ca-
tastroof.
En de begeerlijkheid der oogen en de
hoovaardij des levens verdoezelden de
waarneming der kenmerken van het ver
val. Aangrijpend en schitterend beschrijft
de Eerw. spreker dit verschijnsel.
Opeens ls daar de onzichtbare hand die
den opgang stilzet of vertraagt. De crisis
kwam en men vloekte de wonderen der
techniek, die eens zoo hoog geprezen
werden.
God ging zijn groote verschrikkelijke
lessen geven. Men had zijn ordewet mis
prezen.
Tegenover dit verderfelijk individualis
me is de taak van een Christen werkgever
in Quadragesimo Anno uitgestippeld. Hier
moet gewaarschuwd tegenover misopvat-
tingen n.l. dat de crisis te wijten is aan
het kapitalistische economisme als zoo
danig, maar wel aan de verderfelijke
individualistische geest, die de leiders
van 't kapitalistisch economisch leven
hebben bezield. Daaromtrent geeft de zeer
gekende spreker heerlijke beschouwingen,
die het vraagstuk in een vernieuwd licht
stellen.
Ons werk ls de natuurlijke ordewetten,
de heerschappij der ware rechtvaardigheid
en liefde, terug in te voeren. Het is het.
ordeningsprebeem van het kapitalisme.
De standen, ln de zuiveren zin des
woords,'moeten terug" ingevoerd. De klas
sen moeten terugtreden als constitueeren-
de elementen der maatschappij.
De geest meet rijp gemaakt en daar
voor moeten in de eerste plaats de des
kundigen, en dat zijn toch vooral de
werkgevers, zorgen.
Wij moeten de goddelijke voorzienigheid
danken dat vereenigingen van christelijke
werkgevers zijn kunnen tot stand komen
in een tijd, waarin iedereen ziet dat alle
individualisme schipbreuk lijdt. Ook de
crisis is een werktuig der Goddelijke Voor
zienigheid. En deze vingerwijzing mogen
we niet in den wind slaan.
Deze enkele gedachten, terloops op-
geteekend, geven maar een verminderd
beeld van de werkelijk schitterende en
sterk aangrijpende uiteenzetting van den
schranderen en welsprskenden Z. E. P.
Cassianus, die dan ook lang en welge
meend werd toegejuicht. Zelden hoorden
we ook zulke ingewikkelde en saaie
problemen zoo boeiend en zoo helder
uiteengezet.
Z. Exc. Mgr Lamiroy spreekt ten slotte
ook de vergadering toe. Hij drukt zijn
belangstelling uit voor de werking der
christelijke werkgevers en zegt zijn dank
aan allen, die hun krachten Inspannen
oin ook in die middens de katholieke ge
dachte te doen doordringen. Elj spoort
allen aan de encyc ieken te lezen en te
bsstudeeren. V/ij katholieken, hebben ons
veel te veel blind gestaard cp slagwoorden
en te weinig vooruitgekomen met kracht
en licht van ons geloof.
Het was een best geslaagde algemeene
vergadering, cüe op alle aanw:zigen als
een kostbare herinnering zal bijblijven.
IN DE ZAAL
VAN HET ARSENAAL
Een 173 dlschgenooten zaten vervolgens
aan c ::i lunch aan, die opgediend werd in
de zaal van 't Arsenaal op de Wapen
plaats.
IJ ET FEESTMAAL
Aan de ^er^iafel hadden plaats genomen
Z. Exc. Mgr Lamirry, omringd van heer
Bur^emessier Senator Mahieu, heer Ee-
kaert jr, heer en mevrouw L. Bekaert,
ZZ. EB. HH. KK. Quaegebeur en Dubois,
Z. E. H. Deken Desaegher, E. P. Cassianus,
heer en mevrouw Arthur Seynaeve, heer
Bestendig Afgevaardigde en mevr. Vanden
Berghe, hz~r schepen M. Cousement, enz;
verder waren de leden van iedere plaatse
lijke kring bijeengeschaard en bemerkte
men. de aanwezigheid van talrijke dames.
Er heerschts een levendige, opgewekte
stemming, die nog verhoogd werd door
flinke taiob.anspraken.
De h::r Leo Be' aert Jr stelt een heil
dronk in cp Z. H. den Faus en drinkt
vervolgens op hst Vorstenhuis. Recht
staande stemmen de aanwezigen door
luide toejuichingen daar mede in.
Verder stuurt hij een doorvoeld dank
woord aan Z. Exc. Mgr den Bisschop. Hij
heeft aan de beweging der christelijk-
werkgevers een schaar uitstekende proos
ten geschonken, waaronder bijzonder ge
waardeerd wordt Weleerw. Heer Van
Overbeke, dia onschatbare diensten aan
de organisatie dag in dag uit bewijst.
De heer Verseele huldigt heer Da Nolf,
voorzitter d r plaatselijke afdeeling, die
een engeëvenaaröe werker en stuwkracht
is. Hij zal er een opbeurend aandenken
aan bewaren.
De heer Te Nc'f ,eet hartelijk Weleerw.
heer Verseele zijns erkentelijkheid te be
tuigen en spi'o.kt eek een woord van
hulde aan vcrzl.ur Bekaert. Na hem is
het Z. E. H. Xan. Dubois, die aan de
beurt koiat. Hij onderlijnt hoe flink het
A. C. V.' W. haar roeping weet ta volgen
en ls de zekere waarborg van de chris
telijke hernieuwing van ons volk.
H. Platteen brengt ten leuke broeder-
grcot uit Antwerptn.
En cm te sluiten brengt heer Baldwijn
Stcverlinek een liorti'i.ke groet aan de
Noord-Nederlar':r:, vriendelijk verant
woord door E. P. c.v onus. Verder ver
schaft hij belan - nde uitleg over een
paar flhnen, betreffende de reis der Chris
telijke Werkg v-vs naar Rome en het
Eucharistisch C i-.us te Buenos-Aires.
In e n all: si ..naming werd dit
Jaarfeest beslot-n.
Verhooging van het legercontingent
met 4000 man.
Vermeerdering der militaire uitgaven
met 260 millioen.
Verlenging van diensttijd in 't voor
uitzicht.
HET FRANSCH-BELGISCH MILITAIR
AKKOORD WEEGT ZW> T!
Het eischt honderden enen van
een volk dat gekweld \.ordt door
werkloosheid en door onzekerheid
over den dag van morgen.
ERGER!
Het stelt het bloed van onze jeugd
ter beschikking van een vreemde mo
gendheid, die door haar bewapening,
haar politiek, haar verdragen, ons in
oorlogsavontuur kan meesleuren.
Daarom «LOS VAN FRANKRIJK».
Mannen en Vrouwen uit Vlaanderen II
Helpt beletten dat ons volk door mi
litaire akkoorden in oorlogsverwikke
lingen worde meegesleurd.
Redt het leven uwer kinderen!
Geeft ze niet met bloed en leven als
onderpand van een militair akkoord.
Betoogt met ons te Brussel in Maart a. a.
Tegen verlenging van diensttijd;
Tegen het verzwaren van militaire
lasten.
Voor de opzegging van het Fransch-
Belgisch militair akkoord.
Voor een politiek van vrijwillige zelf
standige neutraliteit.
Het Verbond V. O. S.
Op last van zijn Landelijk Kongres
1935, werd de werking van het Verbond
V. O. S. toegespitst op de kwestie van het
Fransch-Belgisch militair akkoord.
De uitgave van een brochuur: Tegen
het Franco-Belgisch militair akkoord
op groote schaal verspreid en gretig aan
vaard door de Vlaamsche openbare mee
ning, heeft gansch Vlaanderen weerom
attent gemaakt op de gevaren welke het
land en ons volk bedreigen door deze
militaire overeenkomst.
Gansch den zomer door hebben ver
gaderingen en optochten in gansch
Vlaanderen de opzegging van dit bloed-
akkoord geëischt.
Diksmuide gaf een niet te loochenen
bezegeling aan dit volksreferendum der
Vlamingen.
Ook op politiek terrein gingen stemmen
op, die de Vlaamsche openbare meening
vertolken en aanmaanden tot een terug
keer naar een vrij willige neutraliteit.
Doch nog steeds drukt het akkoord
loodzwaar op onze schouders. Wij moeten
zelfs vaststellen dat de begrooting van
landsverdediging Immer stijgt, terwijl
verlenging van diensttijd dreigt.
De uitvoering van het Franco-Belgisch
militair akkoord eischt millloenen van
ons volk, dat tegen krisis en werkloosheid
moet kampen.
Het is niet alleen verwoestend voor onze
ünancieele krachten, doch tevens schade
lijk voor onze onafhankelijkheid, ver
nietigend voor onze veiligheid en be
denkelijk voor den internationalen vrede.
Daarem moet het opgezegd, onverwijld.
Het Verbond V. O. S. roept iedereen
op die begaan ls met den vrede en mede
de levenskrachten van ons volk wil
beschermen tegen uitmoording voor
vreemde belangen
om op 22 Maart a.s. tc Brussel te be-
toogen voor de opzegging van het
Fransch-Belgisch militair akkoord,
voor een politiek van vrijwillige ea
zelfstandige neutraliteit.
grootsche betooging ln te Brussel voor 22
Maart met als leus Los van Frankrijk
V. O. S. strijdt voor opzegging van
Fransch-Belgisch militair akkoord. Steeds
ls het verzet tegen dit akkoord aan liet
groeien. Door de Nationalistische Volks
vertegenwoordigers werd bij de Kamer een
voorstel ingediend om dit akkoord te doen
opzeggen.
Als dit voorstel bij de Kamer ter bespre
king zal worden gebracht, hopen wij dat
onze Volksvertegenwoordigers dit zullen
goedkeuren.
De betooging van V. O. S. moet ook een
sukses worden en alle Vlamingen moeten
zich voorbereiden eraan deel te nemen.
Voor de betooging werd van hoogsrhand
toelating gegeven.
Het wordt meer dan tijd dat ons :and
losgerake van Frankrijk. Nu dat Frank
rijk zich voorbereidt miiltaire verbindin
gen aan te gaan met Sovjet-Rusland
moeten wij op militair gebied vrij komen
te staan van Frankrijk en moet verhin
derd worden dat wij medegesleept worden
in een oorlog waarbij wij niets zouden te
maken hebben.
Frankrijk bejegent ons ten andere ook
zeer stiefmoederlijk. Holle er> ronkende
woorden en beloften krijgen wij genoeg,
maar van daden ten voordecle v:.n België
komt er niets in huis. Onze grensarbei
ders worden uit Frankrijk gedreven;
van dezen die er nog mogen werken wordt
hun een groot deel van hun loon afgehou
den; Frankrijk heeft zijn grenzen geslo
ten voor daaromtfent al onze produkten,
immers 1800 produkten werden gecontin-
genteerd wijl er België maar 80 contingen
teerde en voor andere worden zoo hooge
inkomlasten gelegd dat de Invoer ervan
bijna onmogelijk wordt gemaakt; op de
grenzen, in en onder onze banen, legt het
Fransch leger mijnen aan, enz.
Het wordt meer aan tijd dat Frankrijk
wat toegevender worde tegenover België
ofwel moeten wij er totaal van los. Daar
om allen op 22 Maart naar Brussel om
deel te nemen aan de Vlaamsche betooging
voor Los van Frankrijk en Weg met
het Fransch-Belgisch militair akkoord
2E33Sa3S2a$222iZE!Sa32ai69BBKSSS3Eiia3E!aK2S2,3a32i2iSSS2aiiSS£SS*»aB
Zooals reeds gemeld richt V. O. S. een
Een film met naam La Kermesse Hé-
roïque doet thans de ronde der Kinema-
zalen van ons land.
Het ls tegenover onzen godsdienst en
ons Vlaamsche volk een eeriooze film.
Het is een film die de Vlaamsche bur
gers voorstelt als lafaards en cocus
die onze Vlaamsche moeders uitgeeft voor
gemeene slettendie onze Vlaam-
cche meisjes afspiegelt als soldaten-
wijven
Het is een film die den spot drijft met
onze Priesters en Geestelijkheid.
De film speelt in eene stad van Vlaan
deren tijdens de bezetting door de
Spaansche legers.
De fil n ls in Frankrijk gefilmd en stelde
voor een brok uit de geschiedenis van
Bergussin Fransch Vlaanderen.
Rergues protesteerde en verbod kwam
or tegen op. De vuige fllmdraaiers ver
anderden Berguesln Boom en hier
iaat men maar begaan..
Toch doet de film in veel plaatsen
relletjes ontstaan:
Te Gent moest de vertooning be
schermd w-rden door een 60-tal politie
agenten en vele porsonen die in de zaal
protesteerden werden buiten gezet. Te
Antwerpen was het protest nog heviger.
Hier moest men lederen avond een 100-
tal politiemannen mobiliseeren om de
zaal te beschermen. Voor de kinemazaal
werd er betoogd en de politie moest met
den blanken sabel chargeeren om de
orde te herstellen.
Van overal komen protesten toe tegen
dezen film. Ook de V. T. B. heeft een
oproep gerichit tot alle Vlamingen, waarin
zij deze aanspoort de film te boycotten.
HEVIG PROTEST UIT BRUGGE
Door het Verband van Vlaamsche Oud-
Strijders uit Brugge werd aan de Heeren
Burgemeester en Schepenen van de stad
het volgend schrijven gericht van verzet
tegen het afrollen van de Fransche
smaadfiïm «Kermesse Héroïque»:
Mijne Heeren,
Een kinemazaal van onze stad kondigt
aan voor binnen kort de vertooning van
de film Kermesse Héroïque
Wij mos ten ons verzetten tegen het
ver iconen van deze film wegens;
Onzedelijkheid,
Spot met de geestelijkheid,
Ëmaad aan het Vlaamsche volk,
Smaad aan de Vlaamsche vrouw,
Smaad aan de Vlaamsche bevolking van
de stad Eoom in het bijzonder.
Verdraaiing van de geschiedenis ten
koste van het Vlaamsche volk.
Op een vergadering in het Vlaamsch
Huis, heien gehouden, werden door het
bestuur V. O. S. al da Vlaamsche ver-
eenigingen van Brugge opgeroepen, zonder
onderscheid van politieke kleur.
Op die vergadering werd beslist, gezien
het protest reeds opgerezen tegen deze
film, dat wij ons tegen het vertoonen van
deze film in onze stad door middelen
zouden verzetten, als krer. ..„i voor ons
nationaal Vlaamsch gevoel.
V/ij hebben de eer, zeer geachte hh.
Burgemeester en Schepenen, Ued. beleefd
te verzoeken in onzen naam en in naam
van de vereenigingen die dezen brief
onderteekenen, en om alle last te ver
mijden, de vertoanixg vnn de film Ker
messe Héroïquete Brugge te willen
beletten
33 Vereenigingen teekenden dit schrij
ven.
Wij steunen ten krachtigste de be
weegredenen vervat in bovenstaand waai -
dig schrift gericht tot den burgemeester
van Brugge en wenschen dat hij tevens
de aandacht mege gaande maken van
ALLE bu gemeestgrs dis beg*w.n zijn met
orde, met zedelijkheid, en met de ge
voelens van Vlaamsche nationale waardig
heid, en trouwens met de waardigheid
kortweg.
We hopen ook dat de kinemauitbaters
onzer streek de eerlijkheid zullen hebben
die film niet te spelen.
Zoo dit toch ware, dringen wij aan bij
de heeren Burgemeesters om dezen film
vooraf in hun aanwezigheid "o doen af
rollen Ieder eerlijk man moet deze eer
iooze film afkeuren.
Als we t goed nagaan is het een echt
gekkenspel: Burgers moeten aan den pio-
kureur des Konings vragen de openbare
zedelijkheid te beschermen. Burgers moe
ten protest aan teekenen tegen een fiim
die hen beleedigt in hun heiligste ge
voelens. En degenen, die met het hand
haven der zedelijkheid en der nationale
eer gelast zijn, komen ln 't eerste geval
achteraangepikkeld, dwingen in net
tweede geval hun politie de slechte film
tegen de beleedigde bevolking te bescher
men. Het wordt hoog tijd, dat er ver
andering komt!
Ta Brugge vcriss&n l
HET COLLEGE VAN BURGEMEESTER
EN SCHEPENEN TE BRUGGE TREFFEN
EEN VERBODSMAATREGEL
Woensdag voormiddag heeft het college
van Burgemeester en Schepenen der s,ad
Brugge beslist dat de vertooning van
Kermesse Héroïqi van Jacques Feyaer
niet zou toegelaten worden. Diensvolgens
werd volgende bekendmaking woensdag
namiddag in de straten der stad aan
geplakt
Het College,
Overwegende dat de vertooning van de
film Kermesse Héroïquete Brugge
aangekondigd is;
Overwegende dat bewuste film van
zuiken aard is gebleken dat, waar zij
vertoond werd, zij de gemoederen in be
roering bracht en aanleiding gaf tot
wanordelijkheden zoowel in de hoofdstad
als te Antwerpen en ta Gent;
Overwegende dat, hij de vertooning
ervan te Brugge onlusten rnstig te
vreezen zijn, wegens den aard van be
doelde film en de voorhanden zijnde uit
zonderlijke omstandigheden;
Overwegende derhalve dat het noodig
is maatregelen te treffen, om te voor
komen dat de openbare orde gestoord
wordt;
Gezien art. 97 en 102 van de gemeente
wet;
Beslists
Art. 1. Het vertoonen van de film
Kermesse Héroïquete Brugge is
VERBODEN;
Art 2. Onderhavig besluit wordt
van kracht vanaf de bekendmaking ervan.
Dit ls een waardige daad, van zelf
bewustzijn en volksfierheid, waarvoor
burgemeester en schepenen van "irugge de
warde:ring verdienen van alle Vlamingen
en van alle weidenkenden ln België. V-4
vertrouwen dat het voorbeeld van Brugge
navolging zal vinden bij de schepen
colleges van de Vlaamsche gemeenten
waar men zou trachten Kermesse Hé-
binnen te smokkelen.
A
Laat ons hopen dat die eeriooze film ia
heel West-Vlaanderw verboden
