j Meubeüpapier
MAES-R0MMENS
Forte=Brune
WEST-VLAAMSCHE
TAALGRENS
MIDDENSTANDSRUBRIEK
EEN KIND WERD IN 1918
AANGETROFFEN OP HET
FRONT
DE SLACHTOFFERS
VAN DEN WERELDOORLOG
OVER DE
NIEUWE AANVALLEN
TEGEN DEN BOERENBOND
Als u cp straat
oversteekt.
De nbuwe Teekeningen
zijn binnengekomen
bij Sgsifsen-VaRftësie, QissfhrissSraaf Poperings
Boekennieuws
MEELEVEN MET DE KERK
T00NEEL
SPORTKRONUK
iFeys-Callewaert's
Vraagt overal
zijn
UIT DIKKEBUSCH
U weet toch dat er in het Zuiden van
West-Vlaanderen enkele gemeenten lig
gen waar er veel Fransch gesproken
ivordt, zooals te Moeskroen, te Komen
en andere. In de laatste tijden zijn er zeer
veel Vlaamsche menschen, meest werk
lieden, naar die gemeenten getrokken om
er zich te vestigen. Daardoor zijn veel
van die gemeenten, die vroeger Fransch
of beter Waalsch waren, voor meer dan
de helft Vlaamsch geworden, dit wil zeg
gen dat nu meer dan de helft der inwo
ners Vlamingen zijn. Immers we zijn er
nog verre van dat die Vlaamsche men
schen daar als Vlamingen zouden worden
behandeld, al diegene die er aan de macht
zijn streven ernaar om onze Vlaamsche
menschen te verfranschen.
Daartegen moeten wij ons te weer stel
len. We hebben reeds te veel volk ver
loren, dan dat dit verder mag gebeuren.
De Vlaming, die daar komt, en stilaan de
helft van het volk uitmaakt, moet geëer
biedigd worden. Natuurlijk is onze be
doeling niet dat van nu af alles in het
Vlaamsch zou gebeuren, neen, de Walen
die daar wonen hebben evenveel recht
als de Vlamingen, maar zij mogen dan
hetzelfde recht aan de Vlamingen niet
ontzeggen.
F,r bestaat zoo een wantoestand langs
heel de grens waar de Vlaamsche taal
ophoudt en waar de Fransche of Waal-
sche begint. De Vlamingen in de taal
grensgemeenten worden niet geacht; zoo
is het in Luik, Limburg, Brabant, Hene
gouwen, Oost-Vlaanderen en West-Vlaan
deren.
West-Vlaanderen is een bijzonder ge
bied, kwestie van taalgrensgemeenten. We
hebben hier het Komensche en het Moes-
kroensche met in het eerste de gemeen
ten Komen, Houtem, Neerwaasten, Waas
ten en Ploegsteert, en in het tweede Moes
kroen (33.000 inwoners), Lowingen, Dotte-
nijs. Herseeuw en Spiere. Alles samen een
bevolkingsgebied van omtrent 75.000 zie
len.
Nu zijn er wetten die moeilijkheden
hebben met de taalregeling voor die ge
bieden, b. v. de wet op de Vernederland-
sching van het gerecht, en die bepalen
dat er binnen de drie jaar een oplossing
moet gevonden worden voor deze toestan
den. De strijd, die we dus voeren is van
de grootste actualiteit.
Er is, officieel gezien, veel dat onjuist
is in die hoogervermelde gemeenten. Ons
doel, dit van de West-Vlaamsche taal
grens, isgelijk recht verwerven voor
Vlamingen en Walen, wat betreft de taal
in het Komensche en in het Moeskroen-
sche.
Zelf kunnen de Vlamingen in die stre
ken dat niet klaar krijgen. Daarom wen
den wij ons tot al onze taal- en stam-
genooten in West-Vlaanderen. Wij zul
len U regelmatig zeggen wat wij op de
taalgrens hier tekort hebben, wat teveel,
wij zullen uw belangstelling vragen voor
zoo wat 40.000 Vlamingen, die daar ver
blijven, en door het gezonde deel van
Vlaanderen moeten geholpen worden op
dat ze zouden blijven wat ze waren. We
zien niet graag dat de kinderen hun ouders
taal niet meer kennen, dat ze heelemaal
vervreemden van hun familie, dat ze de
werkkracht en de gezonde zedelijkheid der
Vlamingen verliezen. We zien niet graag
dat er meer dan 40.000 Vlamingen als
krachten voor onze kleine gemeenschap
verloren gaan, we hebben ze allemaal
noodig.
Bijzonder omdat er in het Zuiden een
toekomst ligt op nijverheidsgebied, die we
nog te weinig vermoeden. Wie dat inziet
wil te meer dat het kloeskroensche niet
ingelijfd worde bij Henegouwen. En veel
andere dingen nog die we U uiteenzetten
zullen, opdat U onze strijd zoudt begrij
pen en steunen.
West-Vlaamsche Taalgrens.
De Kristen Vlaamsche Taalgrensactie
brengt ter kennis dat op 3 Oktober 1935
er te Kortrijk een afdeeling gesticht werd
«West-Vlaanderen Taalgrens».
DOEL van het tak is speciaal de pro
vincie West-Vlaanderen, een der meest
belanghebbende in de oplossing der taal
grenskwestie, voor te lichten, en deze
noodzakelijke oplossing te bewerken, n.l.
de gelijke taalberechtiging van Vlamingen
en Walen in het Komensche (5 gemeen
ten) en in het Moeskroenscho (eveneens
5 gemeenten).
Tot dat doel worden volgende MID
DELEN aangewend:
1. Het onderhouden eener regelma
tige rubriek «West-Vlaanderen Taalgrens»
in de West-Vlaamsche bladen
2. Het inrichten van plaatselijke voor
drachten, enz., in verstandhouding met
bevriende vereenigingen
3. Het houden van één jaarlijkschen
studiedag, waarop o. m. verslag over de
werking gedurende het verloopen jaar
wordt uitgebracht;
4. Voorlichting van een samenwerking
met provinciale en andere besturen ea de
West-Vlaamsche afgevaardigden.
De vereeniging streeft ernaar LEDEN
aan te wervena) Eereleden storten 100
frank 's jaar of meer; b) Beschermleden
Storten 50 fr. 's jaars of meer; c) Leden
storten 20 fr. 's jaars of meer.
Het is gewenscht dat ook vereenigingen
als lid aansluiten.
Elk lid ontvangt gratis het blad der
K.V.T.A. De Taaigrenswacht
Alle bijdragen dienen gestort op de
postrekening Nr 405434 van M. M. Van-
dekerekhove, Belfaststraat te Kortrijk.
Het BESTUUR werd aldus gevormd
M. Cardocn, Apotheker te Meenen, Voor
gitterM. Vandekerckhove, Advokaat te
Kortrijk, Sekr.-Penningmeester; K. De-
vriendt, Ing. te Brugge, Lid; M. Roel-
Straete, Onderwijzer te Moeskroen, Lid.
IEVERAARS worden door heel West-
Vlaanderen aangeworven.
Namens K.V.T.A.t Fl. Grammens;
Namens West-Vlaanderen Taalgrens:
M. Cardoen, M. Vandekerckhove,
K. Devriendt, M. Roelstraete.
EEN OFFIEELE BEKRONING,
PRIJS DER OPENBARE
BIBLIOTHEEK
Op 19 Mei 1934 werd, bij Kon. Besluit,
©en Prijs der Openbare Bibliotheken
ingesteld. Hij werd thans voor 't eerst toe
gekend.
De Juryleden, Z. E. H. Prof. Kan, A.
Boon, HH. Dr. Richard Deworlf, hoofdin
speefceur der openbare boekerijen; Prof.
Pr. René Apers, hoofdbibliothecaris der
universiteitsbibliotheek te Gent; Lode
fiaekelmans, hoofdbibliothecaris der stad
Antwerpen en Raymond Brulez, letter
kundige, hebben eenparig besloten den
Prijs der Openbare Bibliotheken toe te
Isennen aan het ALGEMEEN SECRETA-
IIAAT VOOR KATHOLIEKE BOEKE-
IIJEN, gevestigd Sé Antwerpen, Cuylits
Straat, 27.
Deze prijs werd toegewezen op grond
Van de uitzonderlijke diensten aan de
Openbare boekerijen, door gezegd organis
fne bewezen door zijn bibliografische en
bibllotheekkundige uitgaven, inzonderheid
floor zijn monumentaal standaardwerk:
Lectuur-Repertorium
i Het lezerspubliek weet wellicht dat dit
driedeelig werk, waarin ruim 13.000
^uteursnota's en 40.000 titels van boeken
Uit de Nederlandsche en de wereldlitera
tuur voorkomen, een allerkostbaarste in-
jichtlngsmateriaal en een veilige gids is,
riet alleen voor bibliothecarissen, maar
Ook voor ieder die belang stelt in het Ne
derlandsche boek.
Dat de jury, voor 4/8 samengesteld uit
Ë:atholieken, dezen prijs aan een ka-
k organisme toewees, is welsprekend
g door zichzelf en wijst op de groote
;en sinds 15 jaar bewezen aan het
Openbaar boekerijwezen door de katholie
ke bibliotheekcentrale.
GEZAGHEBBENDE WOORDEN VAN
EEN MINISTER BEKEERLING
De vroeger vrijzinnige protestant, de
heer Marchant, oud-minister van onder
wijs in Nederland, die vóór enkele maan
den tot het katholieke geloof overging en
om die reden ook als minister ontslag
nam, houdt den laatsten tijd in verschil
lende plaatsen van Nederland lezingen,
waarover de bladen verslag uitbrengen. Op
één dezer lezingen zegde hij o.m. onder
staande behartigingswaardige woorden, die
ook gerust in onze Belgische middens
mogen weerklinken, omdat zij waarlijk
den nagel op den kop slaan. Ziehier be
doelde zinsnede: Op de vraag: van wie
moet het kind het goede leeren, geeft
M. Marchant ten antwoord: van het gezin,
den priester, den onderwijzer, de or
ganisatie.
Het gezin is de kern van elke opvoeding.
Op de ouders rust de zware verantwoor
delijkheid de kinderen, met woord en
met daad, in het leven vóór te gaan.
De Kerk moet helpen door haar pries
ters; de priesters moeten bijgestaan wor
den door ernstige onderwijzers, die zooveel
voor de individueele opvoeding van den
mensch als voor de volksopvoeding gun
nen doen.
Ten slotte zij de organisaties na de
schooljaren de onmisbare opvoedings
instituten van onzen tijd. De besturen
(dezer organisaties) moeten zich terdege
van hun zware taak bewust worden en ons
katholieke volk moge meer prijs stellen
cp het zegenrijke werk der vereenigingen.
Het geld en de toewijding daaraan besteed
brengen honderdvoudig op
Ook op de Middenstandsorganisaties
zijn deze woorden van toepassing. Zelden
hebben wij op zulke kernachtige, in
slaande wijze de aandacht weten to trek
ken op de rol die onze vereenigingen voor
den Kr. Midenstand te vervullen hebben.
ACHTURENWET
UITZONDERINGEN. - REGISTER
In princiep mag er in alle bedrijven
maar 8 uren per dag gewerkt worden.
Daar zijn echter uitzonderingen aan die
wet, in dien zin dat er bedrijven zijn,
wien het in geval van nood, of door hun
bijzonderen aard het onmogelijk is om de
achturenwet te onderhouden, en verplicht
zijn overuren te doen, alzoo: het vervoer,
het lossen en laden van koopwaren, het
rangeeren van wagons, het wegen van
wagons en van andere voertuigen, zoover
bedoelde werken een onderdeel uitmaken
van een nijverheidsbedrijf.
In deze gevallen mag de werkelijke
arbeid, volgens de wet (K. B. 23-6-24) van
het tewerkgestelde personeel met honderd
uren per dag, de achturen overschrijden,
twee uren per dag, de achturen over
schrijden.
Er mag dus in zulke gevallen twee uren
per dag overgewerkt worden, doch deze
toelating is beperkt tot 100 overuren per
jaar en per arbeider.
Deze toelating is eveneens afhankelijk
van het houden van een register waarin
die overuren worden aangeteekend; het
model van dit registr kan geraadpleegd
worden op het Bestendig Middenstands
secretariaat.
FISKALE RUBRIEK VOOR
HANDELAARS
IN MESTSTOFFEN EN VEEVOEDERS
Sommige handelaars in meststoffen en
in veevoeders geven factuur zonder fac
tuurtaks. Voor deze handelwijze wordt in
geroepen het artikel 8 van het Koninklijk
Besluit van 28 Februari 1935, verschenen
in het Staatsblad van 3 Maart 1935. Men
vraagt of werkelijk dit artikel de vrijstel
ling van de factuurtaks voorziet voor de
levering van veevoeders en meststoffen
aan landbouwers.
Artikel 8 waarvan hierboven spraak,
voorziet alleen dat vrijgesteld zijn van de
factuurtaks, de facturen die betrekking
hebben op de levering aan partikulieren.
Wanneer een landbouwer veevoeder of
meststoffen aankoopt voor zijn bedrijf,
dan kan hij niet beschouwd worden als
partikulier en kan hij bijgevolg niet de
vrijstelling genieten die voorzien is in het
aangehaald artikel.
Bij voorbeeld: een landbouwer koopt
100 kgr. maïs voor zijn kiekenkweekerij,
dan kan de aankoop niet beschouwd wor
den als zijnde een aankoop gedaan door
een partikulier. Integendeel, een persoon
die alleen kiekens houdt voor eigen ge
bruik, koopt 5 kgr. maïs. In zulk geval is
de aankoop door een partikulier gedaan
voor eigen gebruik of dat van zijn gezin
en kan er bijgevolg vrijstelling zijn van de
taxe naar luid van het artikel dat wij
hierboven hebben aangehaald.
Het is dus heelemaal ten onrechte dat
ongezegelde facturen aan landbouwers
worden afgeleverd voor aankoopen die ze
doen voor de uitbating van hun bedrijf.
Hier enkele cijfers over de slachtoffers
van den laatsten wereldoorlog, die ver
schenen zijn in het blad de Courier de
l'Armée
In het geheel werden juist 69 millioen
822.463 manschappen gemobiliseerd. Rus
land stond aan de spits met 15 millioen
70.000. Dan volgde Duitschland met 13
millioen 125.000; Oostenrijk-Hongarije
met 9 millioen; Frankrijk met 7.935.000;
Engeland met 5.704.000; Italië leverde
5.615.000; de Ver. Staten 4.272.000; Turkije
1.600.000; Indië 1 millioen 440.000; Japan
800.000 enz.
In Frankrijk werden 59,4 t. h. van de
mannelijke bevolking onder de wapens
geroepen, in Duitschland 64,9 t. h., in
Oostenrijk 55,4 t. h., in Italië 46,3 t. h., in
Engeland 39,2 t. h., in de Ver. Staten 13.2
t. h. en in België 15,5 t. h.
Duitschland verloor 2 millioen dooden of
vermisten, t.t.z. 9,8 t. h. zijner mannelijke
bevolking, Rusland 1.700.000, Oostenrijk-
Hongarije 1.542.000 of 9,5 t. h„ Frankrijk
1.400.000 of 10,5 t. h., Roemenië 11 t. h.,
Italië 750.000 of 6,2 t. h., Engeland 744.000
of 5,1 t. h., België 1,7 t. h., de Vereenigde
Staten 0,2 t. h.
Dit zijn de cijfers voor den laatsten
oorlog. Ongetwijfeld zullen zij bij een
volgenden wereldoorlog, in dewelke nog
moorddadiger wapenen zullen gebruikt
worden, veel hooger zijn.
Mogen deze statistieken de verantwoor
delijke personen in de internationale po
litiek doen nadenken!
AUTO TE WATER IN HOLLAND
VIJF DOODEN
Te Sneek, Holland, is ecu auto uit
Leeuwarden in het water geïeden. De
vijf inzittenden verdronken.
FRANSCH KNAAPJE
AANGEHOUDEN TE ERUGGE
En 13-jarige knaap uit Abbeville, die in
zijn huis mishandeld werd, was er van
onder getrokken naar Gent om er zijn
grootvader op te zoeken. Hij kwam te
Gent toe en ontmoette er een kozijn, ook
van 13 jaar, met wie hij in de koffiehuizen
ging zingen en bedelen. De nachten brach
ten zij door in schuren en hooimijten.
De kozijn werd dan aangehouden en
opgesloten en de jongen trok dan te voet
naar Brugge en ging er liedjes zingen en
bedelen. Door de politie werd hij opge
pikt en opgesloten tot verder nieuws over
den Jongen zal vernomen worden.
PLECHTIGHEID TE BANNEUX
INHULDIGING
VAN EEN MONUMENTAAL KRUIS
In het Ardeensche dorpje Banneux,
waar O. L. Vrouw der Armen vereerd
wordt, werd Zondag onder een reusachti-
gen tóeloop van bedevaarders, een monu
mentpal kruis ingehuldigd. Dit kruis is
eene gift van Z. H, Exc. Mgr Kerküofs,
Bisschop van Luik,
HET ZOEKT THANS
ZIJN OUDERS OP
LOUIS DELARUE
alt kind verloren geraakt in 1918 en die
nu naar zijn ouders zoekt. Wie helpt hem?
In April 1918 werd op een baan nabij
Belle (Bailleul) een klein kindje aange
troffen, gansch alleen, door een Engel-
schen officier. Hij vertrouwde het toe aan
de Zusters van O. L. Vrouw uit leper, die
dan naar Belle waren gevlucht.
De kleine kreeg de naam van Louis De-
larue.
De Eerwaarde Zusters verzorgden het
kind gedurende zes jaar, waarna zij het
naar Brugge stuurden, waar de Zusters
van St Vincentius a Paulo een gesticht
voor oorlogsweezen hadden geopend. La
ter plaatsten deze kloosterlingen den von
deling bij de Broeders Salezianen te Sint-
Denijs-Westrem, bij Gent, waar hij den
schrijnwerkersstiel leerde. Intusschentijd
zocht een liefdadige instelling van Brug
ge, bestuurd door Mej Fockenier, den
knaap te vereenzelvigen. Zijn portret, ge
paard met omstandige inlichtingen, ver
scheen in verschillende Fransche bladen.
Ten gevolge van deze bekendmakingen,
beweerde een gezin uit Saint-André, bij
Rijsel, in den vondeling een kind te her
kennen, dat de vrouw zou gehad hebben
voor haar huwelijk, en waarvan zij eene
foto bewaard had.
Een Fransche rechtbank besloot dat
Delarue moest erkend worden als zijnde
de zoon van deze vrouw, en dat de echt
genoot gemachtigd was hem. aan te ne
men.
De naam van de vrouw was Desmullie.
De knaap werd dan ook aan deze familie
toevertrouwd. Doch weldra werd het den
jongeling duidelijk dat hij in een onchris
telijk en kommunistisch midden was ver
zeild en hij ging weer bescherming zoeken
bij de Zusters te leper. Deze laatsten heb
ben steeds bevestigd dat de beslissing van
de Fransche rechtbank,, welke veel te
haastig getroffen was, op een dwaling be
rustte. Er was inderdaad een groot ver
schil tusschen de kleederen welke het kind
droeg, toen het hun door den Engelschen
officier werd toevertrouwd, en de kleede
ren van het kind, waarvan vrouw Desmul
lie de foto had getoond.
Het kind kon bovendien noch loopen
noch spreken toen het hen in 1918 werd
toevertrouwd, terwijl vrouw Desmullie
verklaarde dat haar kind in 1915 geboren
werd.
De rechtbank ging met een ongeloof
lijke lichtzinnigheid te werk.
Zij ondervroeg niet eens de Zusters,
terwijl ook geen moeite werd gedaan om
den Engelschen officier terug te vinden.
Intusschentijd hadden de Broeders Xa-
verianen van Brugge, op verzoek der Zus
ters van leper, den vondeling aangenomen
als huisknecht.
Sedeit drie jaar woont hij nu in liet
klooster der O. L. Vrouwstraat, tot alge-
meene voldoening der Broeders Xave-
rianen.
Daar de jongeling zeer verstandig Is en
bovendien van goede afkomst blijkt te
zijn, hebben de Broeders nogmaals een
poging willen aanwenden om zijne ware
eenzelvigheid op te zoeken. Zij worden
hierin gesteund door een Bruggeling, M.
Lagasse, die belang stelt in den jongeling
en zijn geval reeds heeft doen kennen aan
den gouverneur der provincie en aan an
dere personaliteiten.
Reeds heeft Louis Delarue zich willen
inlijven bij de Fransche Marine, doch zijne
wettige oudershebben er zich tegen
verzet.
In de Engelsche bladen werd ook zijne
geschiedenis bekend gemaakt, dit om mis
schien aan zijn eenzelvigheid te kunnen
geraken.
Dit had tot gevolg dat een vrouw van
een Engelschen ouffsfrijder uit Ast<?n
naar de Broeders Xaverianen te Brugge
schreef om te melden dat haar echtgenoot
in 1918 een kindje van 2 l/2 tot 3 jaar heeft
gevonden in een kelder, in een dorp van
Fransch-Noorden en dat hij het kindje
dan gegeven heeft aan een Engelsch offi
cier, die het daarop overhandigde aan de
Eerweerde Zusters te Préaux. Ook een
Gentenaar heeft laten weten dat hij de
aankomst van de kleine zich goed her
innert toen hij binst den oorlog te Préaux
vertoefde.
Een verder onderzoek wordt thans ge
voerd om te wete te komen wie de jonge
Delarue is en of hij Belg, Franschman of
Engelschmaii is. Het Fransch leger eischt
hem ook op voor den legerdienst.
De Heer Baels, gouverneur der pro
vince, heeft de zaak ook ter harte ge
nomen.
kijkt U instinctmatig eerst links, daar
na rechts, om U ervan te overtuigen
dat er geen enkel gevaar U besluipt.
Dezelfde oplettendheid zoudt U ook
ten gunste Uwer gezondheid aan den
dag moeten leggen in het gevaarlijke
seizoen dat wij tlians doortrekken. Als
het ware ieder oogenblik bent U aan
verkoudheid blootgesteld om niet te
spreken van griep met hare gevaarlijke
gevolgen.
Opletten beteekent hier Aspirine
nemen bij de minste kenteekenen van
ziekte 1-2 Aspirine tabletten geven
aan Uw organisme de warmte die het
noodig heeft in den dagelijkschcn
strijd tegen de gevaren van bet mo-
menteele seizoen.
«De Boer», het weekblad van den Bel
gischen Boerenbond, stelt vast dat de aan
vallen tegen den Boerenbond en tegen
zijn leiders opnieuw zijn losgebroken en
schrijft in verband hiermede
WAT HET VERLEDEN AANGAAT
«■Wij hebben op dergelijke praktijken
nooit geantwoord. De katholieke belan-
gen en de belangen van onze leden heb
ben er niets bij te winnen dat penne-
twisten worden aangegaan met personen,
die blijkbaar met verkeerde bedoelingen
bezield zijn en die niet beter vragen dan
zooveel en zoolang mogelijk misbruik te
maken van de moeilijkheden van den
Boerenbond, ten einde hun lezers en toe
hoorders op te hitsen tegen Vlaamsch-
katholieke instellingen en personen.
I Het gaat in de aanvallen over het ver
leden en namelijk over de verliezen die
de Middenkredietkas heeft geleden in een
inrichting, waarin zij voor een belangrijk
1 bedrag betrokken was. Over het verleden
hebben wij aan onze leden uitleg gegeven
op onze algemeene vergadering van 1935,
op de studiedagen van December 1935,
en op de menigvuldige vergaderingen van
onze spaar- en leengilden, in hoerengilden
en arrondissementsbonden. Wij hebben
aldaar telkens medegedeeld dat er in de
Middenkredietkas verliezen zijn geweest,
aanzienlijke verliezen, en wij hebben nooit
beweerd dat er geen vergissingen werden
begaan.
Iedereen betreurt die verliezen en die
vergissingen, maar alle vrienden van de
landbouwers moeten weten dat aanvallen,
opruiingen en verdachtmakingen voor de
spaarders enkel nadeelig kunnen zijn.
»Voor ons en voor onze leden is de toe
komst hoofdzaak. En de Boerenbond
vraagt maar één ding; dat men hem in
vrede laat werken om den toestand zoodra
mogelijk en zoo volledig mogelijk te her
stellen. Om daartoe te komen, wordt se
dert een jaar geen moeite gespaard, geen
poging onaangewend gelaten. De bekomen
uitslagen zijn aanmoedigend, en beter dan
wij hadden kunnen verhopen»,
EEN OVERZICHT
De Boergeeft dan verder het vol
gend zakelijk overzicht omtrent haar her
stel.
Meer dan 26.000 spaarders, die een
tegoed hadden van ten hoogste 3.000 fr.,
hebben, door bemiddeling van het Cen
traal Bureau, hun stortingen volledig te
ruggekregen. Meer dan 61.600 spaarders,
degenen die een tegoed hadden van 3.000
tot 20.000 fr., hebben gemiddeld 47 t. h.
van hun spaargeld ontvangen.
Voor de spaarders die een tegoed had
den van meer dan 20.000 fr., hebben de
wet en de koninklijke besluiten geen uit
betaling toegelaten. Hun getal bedraagt
ongeveer 25.000, d.i. 2 op honderd. Het
Herdisconteerings- en Waarborginstituut
staat de obligaties van die spaarders een
leening toe, gelijk aan 75 t. h. van het be
drag van de obligatie. Tot op heden heb
ben een zesde van de groote spaarders,
dit zijn practisch al degenen die het ge
vraagd hebben, de mobilisatie van hun
obligatie verkregen: tot op 20 Februari
waren 4.052 aanvragen van mobilisatie
goedgekeurd, voor een bedrag van meer
dan 51 millioen frank.
De definitieve terugbetaling van een
deel der spaargelden zal binnenkort kun
nen aanvangen, indien de raad van beheer,
van de Middenkredietkas zulks in over
eenstemming acht met het belang van de
spaarders zelf. In het amortisatiefonds be
vinden zich reeds meer dan 33 millioen
frank: indien de toestanden in den loop
van het eerste semester van 1936 niet ver
anderen, is het practisch zeker dat er, bij
het afsluiten van de balans op 30 Juni
aanstaande, uitsluitend met het geld van
het amortisatiefonds, een eerste uitbeta
ling zal kunnên gedaan worden ten be-
loope van 10 t. h, op het bedrag van de
obligaties.
»Tot daar wat de Middenkredietkas be
treft, De overige afdeelingen van den
Boerenbond: Aan- en Verkoopsvennoot-
schap, verzekering, enz., zijn zeer stevig
en zeer bloeiend: dat betwist niemand.
De sociale werking van den Boerenbond,
de Boerinnenbond, de Boerenbondjeugd,
de werking op het gebied van landbouw
onderwijs en van de landbouwpolitiek
gaan ongestoord hun gang.
IHIIHHIIIIIIIIIIIII1IIIIII
EENE NIEUWE WIJZE
VAN VISSCHEN
Lang had de vischvangst hoofdzakelijk
plaats bij middel van haken of netten. De
Amerikanen hebben echter een nieuwe
methode uitgevonden, meldt de Fish
Trade OazetteDeze bestaat uit het op
zuigen van den visch in een tank, bij mid
del van een pomp. Op het visschersvaar-
tuig loopt van voren naar achter een buis,
welke uitmondt in een groote tank.
Een 8-inch's centrifugale pomp, welke
door een krachtigen motor gedreven
wordt, zuigt het water in de buis en zoo
naar de tank, met een vermogen van on
geveer 14 ton per minuut.
He water in de tank laat men wegloo-
pen, zoodat alleen de visch overblijft.
Wanneer men door een school visschen
vaart, is het mogelijk tot twee ton (2000
kgr.) visch per minuut te vangen!
IflBBlBSBBBflBBBBaflBBBBBBBBBBB
IJSELIJKE DOOD VAN
20 AMERIKAANSCHE NEGERS
In Alabama, V. S. van Amerika, hadden
20 negers die in een celwagen opgesloten
waren, een vuur aangelegd in hun wagen.
Hun wagen was meteen een ijzeren kooi
daar allen gevangenen waren.
De wagen geraakte in brand en 18 der
negers werden IJselijk verbrand. Enkel
twee der twintig konden gered worden
door hun bewakers.
IBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBB
EEN MUIZENMAALTIJD DIE
8.000 GULDEN KOSTTE
Een inwoner van Vught, Nederland, had
zijn gespaard geld 13.000 gulden of 260
duizend fr. in onze munt weggestopt
in een houten kistje en dit ergens wegge
stopt op zijn zolder.
Toen hij over enkele dagen zijn geld
wilde nazien bestatigde hij met ontstelte
nis dat de muizen er 8.000 zijner guldens
in briefjes hadden opgevreten. Dit was
zeker een dure maaltijd.
I»**XGL1
iiifo
SPORTKRING VLAMF.RTINGE
VLAMERTINGE ONDERGAAT EEN GEVOELIGE NEDERLAAG
11
UIT HET GEVANGENISWEZEN
Uit het verslag over de begrooting van
rechtswezen voor 1936 blijkt, dat de kleine
gevangenissen, welke afgeschaft werden,
een zwaren last voor de schatkist bleken te
zijn.
In die gevangenissen bevonden zich ge
middeld 2 tot 10 opgeslotenen. Te Marche
kostte een gevangene 92.60 fr. per dag in
1932; 39.33 fr. te NeufchAteau in 1934;
45.22 fr. te Veurne in 1932 en 40.34 fr. te
Hoei in 1932.
Het gemiddeld aantal opgeslotenen in
de Belgische gevangenissen is merkelijk
verlaagd: in 1913 waren er 4.875; in 1918,
6.349; in 1930, 4.907; in 1935 4.457. Er is
plaats voor 5.006 mannen en 679 vrouwen.
GE ZIJT OVER ONS BLAD TEVRE
DEN! NA LEZING, SCHUIF HET
IN HANDEN VAN EEN GEBUUR OF
VRIEND. ZOO STEUNT GE ONS. -
DANK EROM.
^lltllllllllllllllllllllllllllllL.il!!llllllllllllillllllllllllIlli!illillNMlllljJllllll.lil)'iiillllll|i)i,milllilllllllllllHIIIIII)imHIIIHHIIilllllHI!linilllllllllllHHIIIIIIHIIII!!fllllllinintmm^
1; i I
Groote Keus VoordeeJige Prijzen
11111111111111111®
De wedstrijd tegen Deerlijk werd een
bittere ontgoocheling. Sportkring hep er
zijn grootste nederlaag op sedert zijn be
staan; 7-1 zoo luidt de brutale uitslag.
Wij zullen er maar aanstonds bijvoegen
dat deze scoor fel overdreven is en geens
zins de spelverhouding wedergeeft; 4-2
was reeds genoeg voor Deerlijk, met wien
alles medesloeg. terwijl Sportkring nog
maals met veel onkans af te rekenen had.
Voor een rekordmassa stelde H. Herre-
mans beide ploegen in lijn, op een plein,
dat door de laaste regens in erbarmelij-
ken staat lag en naarmate den wedstrijd
duurde, onbespeelbaar werd.
Deerlijk wint den toss en trapt af. De
eerste minuten zijn verdeeld, beiden ploe
gen beloeren elkander. Op aarzeling dei
verdediging zal Deerlijk eerst doelen. Kort
daarop net A. Veys den gelijkmaker. De
match wordt vinniger. Sportkring bekomt
twee hoekschoppen. De tweede wordt bin-
nengezonden, doch een achterspeler trapt
den bal van achter de lijn via de bovenpaal
buiten. Niettegenstaande protest laat de
scheidsrechter toch doorspelen. Deerlijk
trekt dan verwoed ten aanval en zal voor
de rust nog drie maal weten te doelen,
waarvan eenmaal op vrij gelukkige wijze.
Na de rust trekt Deerlijk zich op ver
dediging terug en spijts hun meerderheid,
kunnen onze roodjss maar niet doelen.
Wat een besluitloosheid voor het doel! Op
ontsnapping maken de groenen nummer
vijf. Sportkring schijnt wat ontmoedigd en
Deerlijk zal de scoor op 6-1 brengen daar
Thom in eigen netten kopt. Sportkring wil
kost wat kost de kansen doen koeren en
met een veranderde opstelling zullen zij
nu geruimen tijd overdonderend meester
zijn. Deerlijk trapt alles buiten. Sport
kring bekomt verscheidene vrijschoppen
en tweemaal wordt er gedoeld, ongeluk
kiglijk afgekeurd wegens buitenspel. De
backarea van Deerlijk is een echte mod'
derpoel geworden en van voetbal is er
geen sprake meer. Kort voor het einde
wordt het 7-1. Iedereen is tevreden dat
de wedstrijd geëindigd is.
Wij wenschen Deerlijk proficiat voor
hunne overwinning. De besten hebben
gewonnen, doch met gevleide scoor.
Buiten de twee afgekeurde doelen, kon
de leiding ons bevredigen.
Niettegenstaande de groote nederlaag
heeft onze ploeg in het algemeen goed
gespeeld. Een bijzondere melding aan Al-
laeys, Lussaert en Th. Veys. Onze keeper
was nogmaals weinig zeker en kan maar
zijn vroegere form niet terugvinden.
Johnny was bijzonder flauw.
Gelukkiglijk hebben onze Knapen hun
ouderen gewroken en verpletterden O. S.
leper met 12-0. Er bestond eigenlijk maar
één ploeg op het veld.
Jonsgens proficiat, gij hebt uw tweede
plaats in dit kampioenschap wel verdiend.
HEDEN ZONDAG speelt onze eerste
ploeg tegen S. C. Le Bizet de laatste wed
strijd van het kampioenschap. Vcor de
derde maal doen wij dus de verplaatsing
naar de grensstreek, 't Is te hopen dat
er ditmaal zal kunnen gespeeld worden.
Sportkring is zijne supporters een weer
wraak schuldig... en wie weet of het Le
Bizet niet zal zijn die de gebroken potten
zal moeten betalen. Onze ploeg kan en zal
veel beter doen dan verleden Zondag, 't is
daarom dat wij ook denken dat onze jon
gens na een hardbetwisten wedstrijd een
puntje zullen bemachtigen. Vertrek te
1.30 uur aan het lokaal. JESKA.
HET ELFTAL VAN SPORTKRING VLAMERTINGE
Het Liturgisch Volksapostolaat van
Steenbrugge, samen met het Apostolaat
voor Kerkelijk Leven der Abdij Tonger'oo,
is begonnen met een reeks boekjes in den
aard der Ora et Labora-serie, uit te ge
ven. Het opschrift dier nieuwe reeks luidt:
Meeleven met de Kerk Ze bestaat
althans naar voorloopige opvatting, want
ze zal mettertijd wellicht uitgebreid wor-
den uit 19 nummers en omvat in zijn
breede trekken het geheele Kerkelijk Jaar.
Elk boekje bestaat uit 32 blz. bij uit-
zondering 48 en behelst den uitleg van
vier een enkele maal zes Misteksten:
Zondagen en voornaamste Feestdagen.
Iedere Mistekstverklaring is dus berekend
op 8 bladzijden.
Doel van deze nieuwe uitgave is den
geloovigen, en bizonder den jongeren:
studenten, leden van het Jeugdverbond voor
K. A., enz. eene geschikt en zeer goed
koop middel aan de h; d te doen om op
Zon- en Feestdagen, met het grootst mo
gelijk voordeel voor bun alledaagsch chris
telijk leven en hun volmaking in henzelve,
het H. Misoffer bij te wonen en daaraan
werkdadig deel te nemen.
Wij zijn inderdaad Overtuigd dat met
deze boekjes ter hand, al onze Christenen,
ouderen en jongeren, kinderen zelfs vanaf
hun Plechtige Communie, wanneer ze van
te voren de verklaring van een betreffend
Misformulier aandachtig zullen hebben
doorgelezen, zich niet alleen niet zullen
vervelen onder de H. Mis, maar volko
men in den geest van de H. Kerk, volgens
de verschillende tijdperken van het ker
kelijk jaar en den eigen aard van het ge
vierde feestonderwerp, met de grootste
belangstelling aan de Heilige Geheimen
zullen deelnemen en uit de Liturgische
gebeden, onderrichtingen en handelingen
al het nut zullen trekken dat daarin voor
hun geestelijk welzijn ligt opgesloten.
Om het geschiedkundig ontstaan van de
Misformulieren heeft men niet den nadruk
gelegd. Men heeft ze eenvoudig genomen
gelijk ze daar thans voor ons staan ea
getracht eruit op te diepen alles wat ze
aan zielevoedsel en bovennatuurlijke, dj,
goddelijke kracht voor iederen Christett
in zich bevatten.
Ten einde de boekjes voor iedereen toe
gankelijk te maken werd de prije erveif
zoo laag mogelijk gesteld en de voordee-
len van aankoop zoo ruim mogelijk uit
gebreid.
Het boekje van 32 blz. afzonderlijk ge
nomen, kost 1 frank (van 48 blx. ijfo ft).
Te verkrijgen bij Sansen-Vanaast», Pop.
EN VROUW FIJNTJES
AFGEDROOGD TE BRUSSEL
HET ELFTAL VAN DEERLIJK-SPORT
Geen honigkoek is fijner als die
der Poperingsche «Werkende Bie»
Kindervreugd zoo is haar naam,
Wereldvermaard haar goede faam.
En men drinkt een kopje te meer,
Met 't Amandelbrood broos en teer,
Vraagt de Waren der Firma
Ieperstraat, POPERINGE,
IBfll
EEN NIEUW WERK VAN JEF CRICK:
LICHT EEN VREDESPEL
Van den roman- en toneelschrijver Jef Crick, wiens
historischen roman De Ridder van het Slot van
Laerne onlangs door de Kon. Vlaamsche Academie
werd bekroond, en wiens legendespel Fra Angelico
op dit oogenblik reeds meer dan 200 opvoeringen
beleefde, verschijnt een nieuw tooneelwerk: een
Vredespel, het dramatische poëma «Licht»!
Enkele weken, geleden deden de eerste opvoeringen
ervan in den Kon. Vlaamschen Schouwburg te Gent
heel wat stof opwaaien I In dit poëma wordt het
Vredes-ideaal met hart en ziel verheerlijkt. Mochten
al onze tooneelkringen van V. O. S. pn Vredes-
Vrienden, die tevens vrienden zijn van bloedeigen
Vlaamsche Kunst, het in het Vlaamsche land opvoeren.
Over Licht lieten zich Nieuwe Rotterdamsche
Courant (Willem Putman), De Standaard (Piet
Schepens), «Het Laatste Nieuws» (Maurits De
Praetere), Libre Belgique enz. reeds waardeerend
uit.
Willem Putman schreef 0. m.: In dit spel wil
de schrijver, naar zijn eigen woorden, even aankloppen
aan de deur van ons aller geweten. Men kan niet
loochenen dat hij dit doet op indrukwekkende wijze
De Standaard schreef 'o. m.: We hopen van
harte dat Lichtvan Jef Crick nog vele op
voeringen in Vlaanderen zal beleven. Ons volk zal
steun vinden in dit symbolisch spel, waarover de
adem gaat van goedheid en liefde voor den even-
mensch
De kunstrecensent van Libre Belgique» schreef:
Het drama van den heer Crick openbaart een diep
zinnige zielkunde
Lichtverschijnt thans In een prachtige geïllus
treerde brochuur waarin 0. a. drie kunstwerken van
oud-strijders-kunstenaars worden opgenomen en waarin
ook de prachtige muziek (voor viool en klavier)
welke de befaamde Ernest Brenglcrtoondichter van
Gudrun speciaal voor het poëma van Crick kom*
poneerde, wordt afgedrukt. Dit laatste zal voorzeker
al onze muziekliefhebbers aanbelangen.
Lichtkost 10 frank en kan van heden af
besteld worden bij den schrijver-uitgever: Jef Crick,
Het Eendennest Hciveldstraat, 182, Sint Amands-
berg-Gent."Men kan ook storten op postch. 1666.3*,
De brochuur wordt vrachtvrij toegezonden.
EEN SNOEK VAN GEWICHT
Een snoek, die het eerbiedwaardig ge
wicht had van 35 pond, werd opgetrokken
Uit het water van de Bemoia te Bouillon.
Van op den oever wekte het ophalen
van dien reuzenvisch, iets dat natuurlijk
nog niet van een leien dakje liep, met be
langstelling gevolgd.
UREN LANG OPGEHANGEN
MET HET HOOFD NAAR
OMLAAG
Te Loue, in de Sarthe, Frankrijk, wilde
een vrouw een ladder opklimmen. Plots
schoot de ladder weg en de vrouw viel
voorover door de valdeur van den zolder.
De valdeur viel echter toe en de vrouw
werd er tusschen genepen met de voeten
zoodat zij in de ruimte bleef hangen met
het hoofd naar den grond. Na 11 uren
werd haar hulpgeroep gehoord en kon zij
bevrijd worden zonder veel erg.
GRIEKEN WILLEN NIET TROU
WEN IN EEN SCHRIKKELJAAR
In alle kerken in Griekenland ls van
den kansel een encycliek voorgelezen,
waarin wordt opgewekt tot den strijd te
gen het bijgeloof der bevolking, volgens
hetwelk men in 1936 niet in het huwelijk
moet treden, aangezien dit een schrikkel
jaar is en zulk een Jaar ongeluk mee
brengt),
NAKLANK VAN DE CYCLO-CROSS
TE WESTOUTER
DE VELO-CLUB
DE WEST-VLAAMSCHE BERGSTREEK
BEDANKT
de duizende sportliefhebbers die dezen koers volgden
en zich uiterst sportief aanstelden alsook al degenen
die hebben meegeholpen om dezen koers tot stand
te brengen.
Wij danken vooral de firmas die onze onderneming,
die zoo schitterend is geslaagd, gesteund hebben, nl.
De SIGARETTEN BELGA die reeds ettelijke
jaren in de bres staat om de koersen te steunen;
De oudgekende bieren der BROUWERIJ DE
ZWAAN van de Heeren Dekeuwer van We3touter,
en smakelijke export van de IEPERSCHE CENTRA
LE en de frissche STY BRONNEN
«DE WERKENDE BIE en de zóó alom gepre
zen honig-koek van den sympathieken Heer Mae»-
Rommens;
DE PUPPENvan den geachten Heer Aimé
Gr uwe*;
De koffies en Chïcorel BAKEROOT en HET
WESTLAND geprezen om hun goede smaak;
De klakken CITY-SPORT bij wien men nooit
te vergeefs aanklopt;
De ijzerwaren van het huls ADRIAEN-BAFCOP
die het hunne bijbrengen om de sport te steunen;
SPORTWERELD DE POPERINGENAAR
en DE GAZET VAN POPERINGHEom hun
publiciteit.
Wij hopen dat de sportmannen aan deze Firmas
zullen denken wanneer ze aankoopen moeten doen.
Een woordeke van lof aan de leden van De West-
Vlaamsche Bergstreekdi« alles zoo in de puntjes
regelden en aan de Rijkswacht met de Chef van
Loker op kop, die zoo goed gezorgd heeft om de
goede orde te bewaren. DE INRICHTERS.
't Gezondste en Beste BIER
Ibestebier' EXTRA'!
WAAR KONINGIN ASTRID
OM HET LEVEN KWAM
BEDEVAART VAN ZWITSERSCHE
JONGGEHUWDEN. SYMBOOL VAN
MOEDERLIJKE LIEFDE EN ECHTE
LIJKE TROUW,
Uit Zwitserland wordt gemeld dat fel-
rijke Jonggehuwden een bezoek brengen
aan de plaats bij het Vierwoudstedenmeer
waar onze diepbetreurde Koningin Astrld
op zoo tragische wijze om het leven is ge
komen.
Graaf dUrsel, gezant van België te Ber
ne, heeft vernomen dat het als het ware
eene bedevaart is van jongelieden. Meer
malen ziet men de bruid op de plaats
waar Koningin Astrld den geest gaf bid
dend neerknielen. Koningin Astrid geldt
daar als het symbool van de moederlijke
liefde ea van de echtelijke trouw.
Vrouw Sterckx, uit Overijssche, w«i
naar Brussel gegaan met een pak tltefi
ter waarde van 82.000 fr. Toen zij vaa
den tram stapte zegde haar een vrtem-
deling dat haar mantel beslijkt wat en
wilde de spatten wegwrijven maar cl*
vrouw weigerde. Niettemin vervolgd» de
man haar en de vrouw ging dan een win
kel binnen. Daar legde zij haar pak titels;
naast haar en trok haar mantel uit otil
dezen te reinigen. Intusschen kwamen
twee heeren den winkel binnen en ver
lieten dezen korten tijd daarop. Toen de
vrouw ook weg wilde bestatigde zij dat
haar waardevol pakje verdwenen was en
dat een ander, van zelfde soort ongeveer
maar gevuld met oude bladen, in de plaats
was gelegd.
De daders zijn onbekend.
Op Woensdag 12 Februari 1L had in
de parochiale kerk van Dikkebuscfi d»
solemneele lijkdienst plaats van Heer
Lucten Gesquière, Landbouw-Ingenieur,
zoon van M. Oscar Gesquière-Goudezeune,
burgemeester der gemeente.
Lucien stierf in Sint Josephskliniek t«
Brugge en werd op 24-jarigen ouderdom
aan de liefde zijner ouders, broeders en
zusters ontrukt.
Nooit zag de kerk van Dikkebusch sedert
den oorlog zooveel volk ten offer. Iedereen
hield er aan de beproefde familie een blijk
van kristelijke deelneming te geven met
ia de begrafenis aanwezig te zijn.
Dertig studiemakkers, klasgenooten van
den overledene, waren uit Leuven per
auto naar Dikkebusch gekomen en waren
in de begrafenis aanwezig. Heer A. Ge»-
quière, uit Geluwe, student aan de hooge-
school, hield in hun naam bij het graf
de volgende lijkrede:
Mijn goeie bette vriend Lucien,
Toen ik Zondag namiddag mij naar
Brugge spoedde en aan de kloosterzuster
naar U vroeg, dan kwam er een oneindig
pijnlijk gevoel over mij bij 't vernemen
dat ook hier de dood zijn werk voltrok
ken en uwe ziel de gelukkigen van 't Pa
radijs was gaan vervoegen.
Lucien, dan heb ik U voor de laatste
maal gezien, den indruk mij in den geest
geprent kan ik nooit meer vergetenUit
gestrekt op uw doodsbed, het rozenhoedje
tusschen uwe vingeren en om het wezen
den gelukkigen glimlach, waarmede U ten
hemel zijt gestegen, heeft mij diep doen
aanvoelen hoe groot je voor ons waart,
dat we in U 'n trouwe makker verliezen.
We kennen U reeds van op het college,
waar we samen tal van dagen hel hen ge
speeld en gestudeerd. Ons damenzijn bond
ons steeds inniger aan elkander, onze ge
dachten en verlangens, ons streven was
maar eenzelfde doel, en ja wat was liet
toch aangenaam de toekomst te bepraten.
We kwamen naar de universiteit. Uw
openhartig karakter, die gemoedelijke
lach om uw lippen, uw minnelijke omgang
met eenieder, miek U vele vrienden. Ja,
Lucien, U werd uitverkoren onder ons al
len om den band die ons te Leuven moet
samenbinden, nog inniger te verstevigen.
Daar hebben we U zien werken, den
goeien geest in ons midden rondstrooien,
dewelke thans nog bij ons heerscht. En
dan, na vier jaren harde studie mocht ie
tot uw Vlaamsche volk gaan met het di
ploma van landbouw-ingenieur, tot dit
volk dat U zoo innig aan het harte lag,
'n Mooie toekomst stond U te wachten;
doch de Wijsheid des Heeren heeft voot
U iets beters geschikt.
Heb dank, Lucien, om al het goede'
daarom ook hielden wij, uwe klas- en stu
diemakkers, er zoo innig aan bij uwe laat
ste rustplaats aanwezig te zijn,
DIepbeproefde Familie,
Voor U ook is er iets oneindig pijnlijk
gekomen, Iets waarvan zij die het niet aa4
den lijve ondervonden hebben, nauwelijki
de diepte en de wijdte kunnen beseffen.
Uw zoon, dien ge zoo vol leven tusschen
de anderen hebt zien opgroeien, Is uff
ontrukt; uw broeder, met wien ge wel «4
wee hebt gedeeld, is verdwenen.
Een schoone toekomst hadt ge voof
hem fjedroomd. Ge hebt hem zien wer
ken, zien droomen, zien hopen, zien vech
ten voor zijn plaatsje op deze wereld.
Zelf» toen de ziekte hem reeds aan 't over
winnen was, toen was nog altijd zijn diep
ste gedachte, hoe hij in alles zou kunne"
vergelden, wat ge voor hem hadt geder.
Het heeft zoo niet mogen zijn, de dood
heeft hier weer Iets iets stukgeslagen wat
zoo rotsvast door de liefde was aaneen;
gegroeid. Uw troost weze het dan Hei
nog uw zoon en broeder te weten In i<
hemel.
Straks gaan we allen weer uiteen
leven zal weer zijn zooals vroeger. Al. j
die stille pijn om dat groote verlies aal
ons bijblijven en Lucien zal als een her'
innering bij ons blijven, als een schoon»
figuur uit onze jonge jaren.
Goede trouwe vriend, rust in vrede. D»
aardschc leven was hard voor U, mocht»
het eeuwige leven U dit alle# vergelden*
Dag Lucien.
