De Internationale Toestand
PASCHEN
Men vrijdag
PUROL
VREDE IN OOST-AFRIKA
De XIII* Handelsfoor te leper
Vrouwenhanden
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN IEPER
M'n Paschen
Ik geloof niet meer».
INTERNATIONAAL OVERZICHT
Frankrijk stelt ook een vredesplan op
ONDAÜ i2 APRIL 1938.
c KÜ MuiRmni
«DE HALLE
Katholiek Weekblad Tan leper
Bareel:
Boterstraat, 17, IEPER.
ABONNEMENTSPRIJS
VOOR 1 JAAR (per poet)
Binnenland 1$.fr.
Belgisch Kongo 40.fr.
Frankrijk 40— fr. ff
Alle andere landen 60fr. 1
12 BLADZIJDEN: 35 CENT.
HALLE
4* JAAR. N' 15.
IIIMI «Uil—I mil in III 1—llllf' HTIIIMl'
i TARIEF VOOR BERICHTENs
Kleine berichten pei regel 1.fr. J
Kleine berichten (minimum) 4.fr. M
2 fr. toel. v. ber. m. adr. t. bur.
Rouwber. en Bedank, (min.! 7.fr. g
Drukker-Uitgeeer:
SANSEN-VANNESTE, Poperinge
TeL Poperinge Nr
Postcheckrekening Nr 155.79
§Te herbalen aankondigingen
prijs op aanvraag.
P Annoncen rij* vooraf te betalen en M
s moeten tegen den Woensdag avond
ingezonden worden. Kleine be-
richten tegen den Donderdag noen. H
De aarde had gebeefd op t kerk
hof, en het graf, uitgehouwen In de
iets, had een schudding gekregen van
belang, toen op den Paaschmorgen
<le engel den steen wegwentelde van
tóór den ingang. Het groot verschil
piet al de andere graven was: dat
bet ijdel was.
De wereld, de oude wereld beeft nu
cp beur grondvesten en zooveel men
schen staan verslagen te kijken en
roepen ook bedrukt: Wie zal den
Steen wegwentelen van vóór den in
gang? De toekomst is onzeker, de
krisis nijpt, oorlog dreigt, srroote lan
den staan tegenover elkander lijk por-
'celeinen hondjes niet wetende waar
om1 Voor duel of voor duo?
Maar de Verrezen Zaligmaker slaakt
Éen kreet: «Waarom weent gij?
Zie, ik ben verrezen en nogmaals
met u,
Wilt niet vreezen, ik heb de we
reld overwonnen.
Het is dus Redaan met de dood en
met de hellemacht.
Uitbundig gejuich en jubelkreten
van zege. Het staat op het pro-
gramma der liturgie. De klokken gal-
s men zegetonen, het orgel dreunt van
t Pa «schvreugde.
Waarom weent gil? Vien zoekt gil?
Houdt on met weenen over een
do»de, die herleeft.
.Ta. oov de ou^e wereld herleeft,.
Daar liggen de liinwe'dstrooken
ór>"ewonden. daar de zweetdoek in
zii" vouwen... aan cle grenzen der
landen.
OP ZI.JN PAASCHBEST
Geen armoe meer van den stal te
Bethlehem. Een nieuw graf en t kon
flirt te schoon zijn.
Geen vervolging moer van ren hoog-
mo°digen Herodes of van iodenpries-
tem: geen schandhout meer.
D» Pnaschzonne en de glorie der
ve™-iizenis, de lente en nieuw leven.
Alles op zijn Paaschbest.
HERLEVING
OOK IN HET HUISGEZIN
De moderne mensch weet niet meer
dat een kinderglimlaeh voor de ouders
meer is dan al de cinema's.
Hitier zegde: Alle kwart sterven er
11 Duitschers maar er worden er 17
geboren.
In andere landen vele lijkkisten op
het kerkhof maar de wiegen gaan
naar den zolder. Zooveel vrouwen
wandelen met hondjes in plaats van
kindjes. Het is altijd Goe Vrijdag en
nooit geen Paschen in hun eenzaam
menage.
Hoop op de toekomst. Hoop voor
de Kerk niettegenstaande de naaste
kiezing. De Kerk is onvergankelijk
en kruipt altijd zegevierend uit heur
graf om haar eigen vijanden te be
graven.
Wat de dag van morgen wezen zal
weten we niet, maar wat we weten
is dat 't eiken morgen Paschen is, als
we willen; dat eer de zon zal op
staan, de Verrezen Zaligmaker reeds
zal opgestaan zijn uit zijn taberna-
ke' voor eiken communikant.
Wat morgen zal zijn? De quoi
demain sera-t-il fait? vroeg Victor
Hugo. We weten 't niet.
Maar we weten dat morgen, eer de
zon zal opstaan, de Goddelijke en
Vaderlijke Voorzienigheid reeds zal
wakker zijn.
ZOEKT WAT BOVEN IS
Zijn eerste groet was voor Moeder.
Niemand weet welke Zijn laatste
woorden waren bij het droevig vaar
wel toen hij Moederken goên avond
zei wanneer hij zijn openbaar leven
begon.
Niemand weet ook welke blijde
woorden Hij Haar toesprak bij 't we
derzien op den Paaschmorgen.
Hij komt de Pharizeërs tegen en
de militairen die Hem kruisigden...
maar zij herkennen Hem niet.
Wie kan een wandelende doode
herkennen. Zijn armen hangen niet
meer slap lijk bij de afdoening van
't kruis, hij strekt zijn armen uit voor
den Vredekus aan de wereld. Pax
Vobis!
De gebroken oogen van Vrijdag
laatst te drie uren stralen nu van
majesteit en ook van vriendelijkheid
Menschen op, uit het graf der zon
de, op, uit het graf der eigenliefde
en eigen wil, opstaan is 't ordewoord
en zoeken wat boven is. A. B.
liaiiiiiHiaiiiiiiiRiiiuiiii
Het kluizeke waar Jeztis
Zijn tijd stil-wachtend slijt,
Is eenzaam en verlaten
En wasemt triestigheid.
De open deurkens treuren
Om zijne ledigheid,
Ze schijnen stil te smeeken:
Doe wat boetvaardigheid, x
Me dunkt ik hoor ze fluistren
En huuk'rend vragen zacht
Een heel klein beetje liefde
Nu alles is volbracht
Het lichteke dat anders
Zoo stemmig pinkend is,
Hangt uitgedoofd en zielloos
Eu spreekt van droefenis.
Ecu geur van dood en lijden
Hangt over ieder been,
Van aan de groote menschen
Tot aau de kind'ren kleên.
Alom die heil'ge stilte
Het preev'len van een mond
Een dankgebed tot Vader,
Die ons verlossing zond.
Ampoorter Andre,
Nieuw kapeHe.
iisazaiaiiisHHJiKaBi
Zai MHW' tore.» r,w»—.uip»
blijven ondanks allen huishoudelijken arbeid
gaaf, zacht en blank door
i DoosAen7Afrank.ln alle Apotheken
Zult ge eindelijk dit jaar uw Paschen
houden?...
'k Heb mijn zin neg niet geëindigd of
ik ben al zeker de juiste piek geraakt,
een pijnlijke plek.
M'n Paschen!
En mijn vriend schokschoudert, spreekt
driftig:
Op dezen tijd van t jaar weet ge
niets anders te vertellen! Men zou wil
len rustig zijn... genieten van de Lente...
herat»men!... Een vriend komt: «Uw Pa
schen!... Gaat ge uw Paschen houden?
Ehwel, neen!... Ik zal m'n Paschen niet
houden, ...en ik kan hem niet houden,
zelfs niet wanneer ik het zou willen...
Zoo... en waarom niet?
Omdat ik rechtschaoen ben!... OM
DAT IK NIET MEER GET,OOP EN GEEN
COMEDIE WIT, SPELEN, zelfs niet om
mifn vrouw pleirter te doen!... Zoo ts
't duidelijk, niet?
Ik schudde het hoofd.
Dat is verre van duidelijk.
Wat wilt ge nog meer?
Recht-schanenheid... Ik vraag u niet
eomedie te spelen voor uwe vrouw... Ik
vraag u deze ook niet voor uzelf te spelen.
Want, ten slotte, ge zift toch gedoopt...
Ge h°bt uw e=rst» Communie gedaan...
Ge zijt in de kerk getrouwd...
Mi in vriend urotesteert:
Dat is aBemrel voorbij!...
Goed, laten wii dan snreken over dien
dag ren vandaag: Uw kinderen velgen de
esteeblsmu'lessen... het Is u aangenaam
te weten dat trw vrouw pratïkeert
uwe dochter eveneens... en tot on een
7«.v*ren ouderdom, uw jongen... En gij
zelf, trrt ge nooit?
Ja... nog niet lang geleden om
t groot lot te winnen... en 'k zou dan
St Antonius niet vergeten hebben...
In ieder rerej. geniet se d° achting
die in core wereld de gekrevtre omringt...
En riedaer het eerste bedrijf van uw eo
medie: ge ent vlucht, de hijgo"de--+e
nlieht ven doren godsdienst, the. uiterlijk,
nog slechts de uwe is.En Indien ik in de
toekomst zie... ben ik asker dat het u
weinig zou behaven als en hond begra
ven te worden, wanneer uw uur geslagen
zal zijn.
Natuurlijk. dat smeekt vanzelf!...
Zeg dan niet dat ge uw ge-loof ver
loren hebt... Gij, een twijfelaar?... och
koet!...
M'n vriend trommelt ongeduldig met-
de vingers:
Tussehen dat alles en z'n Paschen
houden is er heel wat ruimte.
Verschooning!... De Paaschverplich-
ting is de wortel van dat alles Indien
men het bestaan van het blad erkent,
moet men ook bet bestaan van den boom
toegeven. Wees dus oprecht!... Uw onge
loof is slechts een voorwendsel om te wei
geren in te gaan op de daad die uw ge
weten van u verlangt... ZIEDAAR HET
TWEEDE BEDRIJF VAN UW COMEDIE...
En zot»ver zijt ge ge-komen omdat ge
uw geloof niet hebt verdedigd. Levend in
een ontredderde wereld waar het roen-
scbelijk opzicht een groote rol speelt, hebt
gt geen voorzorgen genomen. Ik vraag u
niet met de dagbladen te noemen die ge
leest, doch slechts de godsdienstige boe
ken. waarin ge rechtzinnig een antwoord
hebt gezocht...
Ze interesseeren me niet!...
Zoo, zs interesseeren u niet!...
Ik bekijk mijn vriend medelijdend...
Die mensch... die voorbijganger... die
dwaas durft me zeggen dat het hem niet
aanbelangt te weten waarheen de trein
hem brengt... en in welke statie hij moet
afstappen...
Ik trek hem bij een knoop van zijn jas
en verduidelijk:
Op eiken leeftijd kan men sterven.
Hebt ge reeds op dit oogenblik gedacht?...
Waarom? Hoe kan ik weten wat zich
dan zal voordoen?
Ik zal het u zeggen: de eomedie zal
voortduren hoe langer hoe erger. Mag ik
me vrijelijk uitspreken?
Hij maakte een moe gebaar:
Ga uw gang...
Dan heb ik hem heel mijn gedacht ge
zegd:
Er zal een dag kooien dat ge u op
uw bed zult neerleggen om te sterven...
Dien dag zult ge ten volle uw verant
woordelijkheid beseffen. Ge zult u zien
gelijk ge werkelijk zijt in de oogen van
God...
Gij, de man die hier door iedereen ge
acht wordt, zijt in werkelijkheid ontrouw
vreest aan het ouderlijk geloof, ...het
schoonste, dus het ware... Ge zijt voor
de uwen een bestendige ergernis geweest...
Ge hebt gegeten... ge hebt zaken ge-daan...
u vermaakt... Dat is alles... Het is wei
nig... zeer weinig!
En gij gaat voor uw Rechter verschijnen.
Hij wil me onderbreken. Ik laat hem
niet doen:
Op dit oogenblik zoudt ge wellicht
een gebaar willen doen... Maar de ge
wrichtsverstijving is ingetreden... Er
blijft u niets over dan de harde beken
tenis u vergist te hebben...
Geen woord zult ge nog zeggen...
In de kamer naast de uwe gaat het er
druk toe: men mag hem zoo niet laten
vertrekken! zal men zeggen. Wat doen?
Hoe hem over de sakramenten spreken
aan hem die aan alle sakramenten ver
zaakte?
En rond uw hersens...
Rond uw bed...
Zal men kinderachtige berekeningen
maken... LAATSTE BEDRIJF VAN HET
TRAGISCH KLUCHTSPEL.
Men zal voorwenden per toevaleen
priester ontmoet te hebben... Men zal hem
aanraoen u niet te verschrikken... Men
zal u als een lafaard behandelen, die de
waarheid niet mag weten...
Een lafaard... gij!... oarlogskruis... mi
litaire medahe... Is het dat wat ge wilt...?
Ik nam hem bij de handen:
Luister... Voor enkele dagen volgden
een millioen Engelschen angstig de ma
neuvers van hun reuzenschip, de Queen
«•j-y»... Het moest volstrekt de rivier
veriaten en de zee bereiken... Men had
de hoogste Lj uitgekozen... Lm.en het
dien dag niet weg kon geraken, iag het
neg voor lange weken geblokkeerd..
Voor u ook is het de hooge tij... de ge
schikte tijd... oe Vasten. Ge moet er vol
strekt geuruik van maken om uit dit
straatje zonder eind te geraken... om te
ontvluchten naar de ruimte... Zijt ge ze
ker, dat ge toekomende jaar nog hier zult
zijn?
Ik was ten einde van mtjn redeneering.
Hij, van zijn tegenstand.
De stilte scheidde ons.
Ik heb Kristus nooit verloochend...
zegde hij eindelijk... En ik zal Hem nooit
verloochenen...
En... het besluit...?
Ja... het besluit...
Ik liet hem in zijn zetel ineenzakken,
bet hoofd in de handen...
Hij herhaalde:
Het besluit... Ja, het besluit...
Wie kan beo weten...
Weiüsikt fliorgenl _¥mu* JL Ermite
De oorlog in Ethiopië schijnt in de
laatste weken een beslissend stadium
ingetreden te zijn. De Italianen boe
ken overwinning op overwinning. Mus
solini kondigt de ineenstorting van
het Abessynische Rijk aan.
Het is onmogelijk om 'n juist oor
deel te vormen over de toestand op
het oorlogsfront. Alles wat wij ver
nemen komt van Italiaansche zijde.
De berichten uit Addis-Abeba zijn
schaarsch en schuchter. Doch niet
tegenstaande de eenzijdige, overdre
ven en tendensieuze berichtgeving is
het onmogelijk te ontkennen, dat de
Italianen gedurende de laatste we
ken, belangrijke vorderingen hebben
gemaakt. De Abessynische legerafdee-
lingen zijn verslagen en verspreid.
De Negus, die in hoogsteigen persoon,
zijn best uitgeruste troepen aanvoer
de werd enkele daaen her verpletterd.
Voor het oogenblik schijnt het goed
georganiseerde Italiaansche leger te
staan tea^over wanordelijke groenen
van slech+ uitgeruste Abessynische
krii—ns die op vele plaatsen ver
spreid, zijn.
Met aroote legermachten in open
veld hebben de troepen van de Negus
het niet kunnen bolwerken tegen de
Italiaansche troeven, die voorzien zijn
van de meest moderne strijdmiddelen
Van een gueriVaoorloa wordt rog veel
verwmek*. doch denkelijk zullen de
Ahesmmiërs nooit de gelegenheid, krii-
nen om hun kunde hierin te bewij
zen. Rond 20 Anril wordt het renen-
seizoen verwacht, en ook het einde
van de kriiasverrichtingen. Wel bewe
ren de Italianen dat ze gedurende
hei regenseizoen hunne opmarsch
zuilen voortzetten. Maar de prakti
sche onmogelijkheid om door de on-
aebaande modderwoestiinen te trek
ken. de pogingen die zullen aange
wend toord.cn door Engeland en
Frankrijk, de hernieuwde activiteit
van de Volkenbond en zekere uitla
tingen van Mussolini zelf. verhoogen
in sterke mate de mogelijkheid van
vredesonderhandelingen. Het is zelfs
hoofdzakelijk met het oog op het
staken van de strijd dat de Italiaan
sche legerbevelhebbers in de laatste
weizen zoo doortastend gewerkt heb
ben. De bewering van 'n verdere op
marsch tijdens het regenseizoen is
waarschijnlijk maar 'n zet, die aan
de groene tafel moet uitgebaat wor
den. Hierdoor willen de Italianen
aantoonen: we houden op met strij
den, jve willen onderhandelen voor
den vrede, maar als we wilden voort
strijden zouden binnen een bepaalde
tijd heel Abessynië veroverd heb
ben. Hiermee moet rekening gehou
den worden, als wij onze eischen for
muleeren, anders herbeginnen we.
Doch dat is bluf. In werkelijkheid
is het harde noodzaak die Italië zal
drijven tot vredesonderhandelingen.
De toestand van de openbare financie
wordt hachelijk in Italië. De oorlog
in Oost-Afrika heeft thans reeds vele
miljarden Ure gekost. De volksrijk
dom wordt steeds maar verder uitge
put en het plaatsen van een Italiaan
sche leening in het buitenland is
onmogelijk geworden, 'n Oorlog van
lange duur, wat Mussolini ook mag
beweren, zou fataal eindigen met het
falliet van Italië en wellicht van het
fascistisch regiem in Italië.
Waarschijnlijk is ook het front zeer
verzwakt doordat het nu loopt over
'n afstand van ongeveer 500 km. De
verbinding met het reeds veroverde
gebied is nog lang niet voltooid, daar
isaaaBagaMaMBBBHHBBHH
-uvvuL 3JSJWI ap una Luvöjiruooa sp
den te snel is geweest.
Reeds heeft de Volkenbond voor
stellen gericht aan beide oorlogvoe
rende partijen om de oorlog stop te
zetten. Intusschen zijn de deskundi
gen aan 't werk gesteld geworden om
de voorwaarden van den vrede te
bepalen. Van deze voorstellen hangt
alles af. Ze zullen beteekenen de op
lossing van het conflict, dal de we
reld gedurende meer dan een jaar in
spanning gehouden heeft, en de po
litieke moeilijkheden in Europa zoo
verhoogd heeft. Ofwel zal Italië geen
genoegen nemen met deze voorstel
len en de strijd hervatter De strook
grondgebied die zal ma/'m toege
kend worden aan Italië, rVniet mo
gen beverkt worden bij verover
de gebied, want dan za. Mussolini
weer zeggen: *lk ben geen verza
melaar van woestijnen.Het thans
veroverde gebied immers bestaat
haofdzakeWk vit woesttinnebled met
hier en daar enkele vruchtbare oasen,
waar de steden gebouwd zün. De
Dues zal rich ber neven op de hui-
>ttge onnst'oe positie van het ita
liaansche leger om meer en beter te
eischen.
Er zal natuurlijk veel athanacn van
de tussehen komst van Engeland en
Frankrijk. Engeland zal heel waar-
schünlHk niet era toeschietelijk zijn
en al z.Hn krachten insvannen om de
Italianen zoover mogelUk te houden
van het Tsanameer. Het is duidelijk
dat de Engelschen nog steeds vooral
vreezen voor de bronnen van de
Blauwe Nitt die meteen de bronnen
ziin van de k'toenriikdom in Egyp
tisch. Soedan. Frankrijk daarenteae.n
zal. Italië heiven zooveel dat moaeliik
zal bliiken in de prnceduur van de
Volkenbond. Het is dank zij Frank
rijk dat de petroleumsancties nooit
toeqevast werden. Ook nu zal Frank
rijk de vriendschap van Italië trach
ten te behouden om te beletten dat
het zou afspreken met Duitschland.
De besprekingen zullen waarschijn
lijk veel tijd in beslag nemen. Het
zal 'n wederzijdsch bieden en vragen
zijn tot Italië voldoening zal krijgen.
Mogelijk zal Italië overdreven veel-
eischend zijn en zoo het niet krijgt
wat het wenscht zal het de onder
handelingen doen aanslepen tot Oc
tober en dan herbegint het drooge
jaargetijde en de mogelijkheid om de
krijgsverrichtingen voort te zetten.
In ieder geval ware het wenschelijk
dat aan de oorlog een einde kwam.
Voor Italië zelf, omdat zijn flnan-
cieele toestand bedreigd is, en er al
te veel slachtoffers gevallen zijn. Voor
de geheele wereld omcMl de dagelijk.-
sche berichten dlcilwr-cic/ital der
gesneuvelden melden, op den duur
iedereen onverschillig maken en ieder
een vertrouwd maken met het begrip
oorlog. Het verzet van de openbare
opinie tegen de' oorlog is verzwakt
tijdens het laatste half jaar. Bijzon
derlijk voor Europa ware de vrede in
Oost-Afrika welkom. Door de oorlog
zijn de verhoudingen hier gewijzigd
geworden, het evenwicht gebroken,
het wederzijdsch wantrouwen tus
sehen de landen gegroeid. Door de
zegevierende terugkeer van de Ita
liaansche troepen zou het prestige
van dit land versterkt zijn, de voort
varendheid van Duitschland inge
toomd, de mogelijkheid geschapen
van 'n evenwichtig Europa, in 'n eco
nomisch herstellende wereld.
(Verboden nadruk.)
ROSKAM.
van 9 tot 13 April 1936.
leper, ds oude. groote, vermaarde stad
der Middeleeuwen, die aan de boorden der
leperlee stond, en tijdens den laatsten
wereldoorlog to-t den grond toe vernield
werd en als hij tcoverslag uit den grond
weer oprees, houdt dit jaar zijne 13» Han
delsfoor, die begennen is met Witten
Donderdag.
DE OPENING BER HANDELSFOOR
Als we ons naar de lokalen der Staats
middelbare School begeven, waar een ge
deelte der tentoonstelling is onderge
bracht, is het een geklop en gebons, een
gewemel en geharrewar zander einde om
nog haastig de laatste hand te slaan aan
de verschillende standen.
Rond 2 uur komt de Heer Burgemeester
binnen. Hij wordt omringd door den Heer
Voorzitter en Leden van de Handels- en
Nijverheidskamer. Onder de aanwezige
personaliteiten bemerken we: Heer Bur
gemeester J. Vander Ghote, Z. E. H. De
ken Vennaut; de Voorzitter der Recht
bank, Heer Matton en de Heeren Rech
ters; de Heeren Schepenen Lemahieu,
Vander Mersch en Deiahaye; de Gemeen
teraadsleden: Jufvr. Corniilie. de Heeren
Seys, Biebuyck, Lsuriban, Pattyn, Van
Alkynes, Vergracht, Verbeke, Missiaen,
Ccttelle en Michiels; de Heer Arrondisse-
mentskommissaris Clinckfmaille; de Heer
Merlin, Ingenieur van Bruggen en Wegen;
de Heer Lommez, Bsstend.g Afgevaardig
de; de Heer Versailles, Stadssekretaris;
de Heer Stadsontvanger E. Cuvelie; de
Voorzitter van den Openharen Onder
stand, Heer R. Boucquet; Heer Butaye,
Volksvertegenwoordiger; Heeren Six en
Lefetovre Provinciale Raadsleden; oud-
Burgcmceste. Sobry; Dokter Brutsaert;
V-ergracht, Bevelhebber van het Pom-
pierëkcrps.
De Heer Vermeulen, Voorzitter van de
Handeiskamer, neemt het woord en
spreekt volgende openingsrede uit.
Heer Borgemeester,
Zeer Eerwaarde Heer Deken,
Me juffer, Mijnbeeren,
Zooeven zult Gij onze Dertiende Han-
[1. Is foor openen, dertiende poging om in
or.ze stad Handel en Nijverheid te ont
wikkelen, zoovc.iste Hoogdag van Handel
en Nijverheid in het herwordende leper.
Ons programma is den weg r.aar leper
toonen en aan Handel en Nijverheid kans
geven zich bekend t» maken. Wij bieden
aan de verkoopers de gelegenheid, de
mogelijke koopers tot aankoop te over
tuigen: een middel tot bestrijding der
crisis.
En... wanneer wij lezen dat De be
doeling der inrichters der eerste Brussel-
sche Handelsfoor niet alleenlijk was een
der oudste tradiics van Bcl^le te doen
heropleven, de vu.- fooren van leper,
Stugge su Auiwsrpeu guuueuae ge
schouwd worden als de voorouders onzer
hedendaagsche Handósfooren, doch dat
het ging om na den oorlog re Nijverheid
nieuw bloed i i te spuiten, den door de
gebeurtenissen vernietigden handel uit de
opeengestapelde puinen herop te richten
dan bestaügen wij dat wij op den in
geslagen weg goede en mac.itige reis
makkers hebben...
De oudste tradities van Belgir doen
heropleven: de vrije Fooren van leper,
Brugge en Antwerpen... Van leper! Wij
hsr^nccpen dus een eer oudste en beste
tradities van leper, die, vanaf de ont
wikkeling onzer scad en door de eeuwen
van groocen bloei, tot die. van het diepste
verval heen, een der voornaamste oor
zaken van welvaart was. Ook op dat
oogpunt volgen wij den ree ten weg.
En dan, ais wij zien dat de gebouwen
der Tentoonstelling van Brussel van 1935
opgericht werden met het doel bestendig
te dienen voor het houden der Brusseische
Han-ielsfoor; en als wij uit de geschiedenis
van onze Stad lecren dat onze Halien met
hetzelfde noel werden gerouwd, dan be
seffen wij, hoe wij van nabij de stappen
onzer groote voorouders volgen met, van
onze in opbouw zijnde Hallen, opnieuw
de toonbank te n aken der lepersche
bedrijvigheid.
De Opening ,er Foor is steeds een
gek genheid. oai een blik op den vooruit
gang onzer stad te werpen. Wij ajn ge-
komsn aan het oogenbiik waarop de
herstelling der vaart leper-Komen weldra
zal aanvang nemen. Wij kunnen niet
nalaten den Heer Hendrik De Man, Mi
nister van Openbare Werken, eens te
meer te bedaruten om zijn bes-uit en ook
een welgemeend woord van dank te sturen
aan al de overheden, de mandatarissen en
de persorganen die leper in dezen strijd
gesteund nebben. En wij zijn gelukkig
hier de tegenwoordigheid te begroeten
van dc-n Heer Ingenieur Merlin, die met
de ieiding dezer mt te voeren herstellings
werken betast werd. Wij wenschen bem
veel geluk in het volbrengen zijner
schoone taak.
De vaart leper-IJaer ziet jaarlijks hare
scheepvaart aangroeien en het getal
scnepen, ter kaai van leper gelost, neemt
stetcs toe.
De statistieken zijn treffend. De scheep
vaart van 1935 met 24520 too, was 50
hooger dan die van 1934 met 17 307 ton.
En de cijfers van 1936 zijn nog meer
aanmoedigend.
Men oor doe 3e:
f M.PIET?RE VANDENBH* VVTBCSSCHE
Kommimri» te Ie«er.
evbaren te Sint GUllv den 26 November
1875 en ov»ri»den te leper op Maandag
6 April laatstleden.
(Zie verder Inlichtingen op 3» blad).
Jan. 1935
Pebr. 1935
Maait 19-5
3 m. 1935:
2.546 ton en 1936 4.563 ton
3.217 ton en 1336 5 230 ton
2567 ten en 1236 5.782 ton
8.130 ton en 193615.580 ton
Indien cleee voordeeiige toestand voort-
aat, dkff £uaeu de statistieken vw 1936
Wij bieden de Familie de uitdrukking
onzer diepe deelneming in hare droefheid
en gebeden, en herinneren dat er Dinsdag
14 April a. s, te 10 uur, een plechtige
Diens* r»! plaats hebben in St Maartens
kerk te leper.
dubbel zijn van die van 1935. (Maart
alleen met zijn 5.782 ton is bima zoo
belangrijk als geheel het jaar 1933 met
6.434 ton.
AUen het vre'gstuk der bevaaritrid van
den Ijzer blijft onopgelost, doch wij
koesteren de hoop ook daarover weldra
goed nieuws te vernemen.
Aldus zullen aan leper en het Westland
de middelen gegeven worden om door
werken, hier een nieuw centrum van be
drijvigheid en welstand te scheppen. Onze
taak zal dan voltooid zijn en leper zal een
aangezicht dragen, waardig van zijn
gTootsch verleden en van de praalge-
bouwen die er ons dagelijks aan herin
neren.
Het is ons insgelijks zeer aangenaam
hier de tegenwoordigheid te mogen be
groeten van den Heer De Meyere,
Regeeringscc-mmissaris van het grens-
arbeidersgebied van West-Vlaanderen, die
hier heden het vraagstuk leper van nabij
zal kunnen beschouwen.
Met het cog op deze verhoopte toekomst,
stellen wij hier lokalen ter beschikking
van beroepsonderwijs, onze Nijverheids
school. Dit opent de oogen der ouders en
richt de gedachten der jeugd. Wij begun
stigen eveneens het bezoek der vakschool
door de jeugd. Onze oude kantennijver
heid willen wij insgelijks niet laten te niet
gaan en wij bieden aan onze stedelijke
Kantwerkschool de mogelijkheid zich
meer en meer bekend te maken.
Ook de kunst vindt hier t zij in beeld
't zij in foto.' een gunstige gelegenheid
zich te uiten en de lange stilstand der
bezoekers in deze lokalen bewijst het be
lang dezer mede werking.
De deelneming der Regie van Telegraaf
en Telefoon draagt er machtig toe bij het
gebruik dezer bij uitstek moderne en
onmisbaar geworden helpers van Handel
en Nijverheid te verspreiden en. te ver-
algemeenen.
En wat gezegd van de tentoonstellers?
Wij mogen verzekeren dat zij bewijzen dat
men in leper alle mogelijke nieuwigheden
vinden kan en dat hunne stands in
schoonheid en degelijkheid evennaren mat
die der groote Fooren.
Het is onze plicht onzen dank te be
tuigen aan al de medewerkingen die de
inrichting der Foor mogelijk maken en
den bijval ervan helpen verzekeren. Ten
eerste het Stadsbestuur, het Ministerie
van Kunsten en Wetenschappen en de
Heer Oorts, bestuurder der Staatsmiddel
bare School, de Regie van Telegraaf en
Telefoon en de Heer Ontvanger Leclercq,
de besturen der Nijverheidsschool, der
Beroepsschoo-1, den Fotoclub en van den
Ieperschen Kunstkring, de verscheidene
organen der gewestelijke drukpers en,
laatst maar niet het minst, de talrijke
deelnemers onzer dertiende Handelsfoor,
aan wien wij veel bijval wenschen, en de
getrouwe en milde gevers onzer tombola.
Onzen dank gaat ook aan al de over
heden die deze opening met hunne tegen
woordigheid vereeren.
Wij bidden U, Heer Burgemeester, Zeer
Eerwaarde Heer Deken, Mejuffer, Mijn
beeren, tot de opening der dertiende
Handeisfoor te willen overgaan.
Hij vraagt aan den Hoer Burgemeester
de 13® Handeisfoor te willen open ver
klaren.
Heer Burgemeester antwoordt op de
openingsrede en in korte woorden doet
hij bijzonder uitkomen hoe Stadsbestuur
en Inwoners eendrachtig moeien samen
werken cm in volle samenhoorigheid al
hun krach-en in te spannen om leper te
doen bloeien cn terug te brengen wat het
was. Verder steunde hij op de belofte,
met den Gemeenteraad alles in te span
nen om de vèrhindicg tussehen IJzer en
Leievaaxi, nl. door een vaartweg leper-
Komen, te verwezenlijken.
Hierna woiot o.eigegaan tot het be
zoeken oer verschillende
STANDEN
We bemerken er onderscheidenjk stan
den van auto's, fietsen, autobanden, ra
dio's, meubelen, naaimachienen, land-
bouwmachienen, bakste enen, metaalbewer
king, ijzerkunstwericen, schouwgamitu-
ren, glas en gleis, keukengerief, merceriën.
juweeien, uurwerken, muziekinstrumen
ten en piano's, regenschermen, kampeer-
tenden, bieren, wijnen en likeuren, enz.
Een gedeelte dezer standen werd onder
gebracht in het reeds heropgebouwde deel
der Eaiie, daar de lokalen der Staatsmid
delbare School sedert eenige jaren te eng
bleken te z^n vcor hst aantal tentoon-
sdeiiers.
Hebben, ook hunne medewerking ver-
fïtnd: de N ijverneicsschooi, de Regie van
Telegraaf en Telefoon, te Fotoclub, de
lepersche Kunstkring, de Kantwerksters-
school en hei Roode Kruis van België.
De 13» Handeisfoor gaat een waar suc
ces te gemoet en we mogen hier de Hee
ren Inrichters gelukwenschen om hunne
wsrktng en hunnen overpoosden ijver.
Gedurende de Paaschdagen zullen door
verschillende vreemde muziekmaatschap
pijen op de Groote Markt Koning Albert
en op de René Colaertpiaats koncerten
uitgevoerd werden.
Op Paschen en op Paasch-Maandag
wordt er insgelijks een beiaardfconoert
gegeven deer een Heer Geo Clement.
Wij kunnen niet anders of onze Lezers
aansporen de tentoonstelling te bezoeken
en te komen gemeten van den aanblik
onzer prachtige heropgebouwde stede.
Het zal voor U tevens een aangename,
leerrijke dag wezen en voor de handels-
menschen tvh «ag van zakenuitbreidmg.
DE HEER EDEN VOOR HET
LAGERHUIS.
Betreffende de Duitsehe voorstellen
heeft de Heer Eden, Engelsch Minister
van Buitenlandsche Zaken, een verklaring
afgelegd waarin hij o. m. zegde dat de
Duitsehe voorstellen gewichtige dingen
behelsden en dus met Duitschland moet
worden onderhandeld.
Nogmaals bevestigde de Heer Eden dat
Engeland rijn verplichtingen tegenover
Frankrijk en België en voortspruitende
uit het Locarno-pa kt stipt zou naleven
De Heer Eden onderlijnde dat de bespre
kingen onder de legerstaven enkel geldig
zal zijn voor de overgangsperiode, dat rij
van zuiver technischen aard rijn en de
politieke verplichtingen van Engeland riet
moren verhoogen.
Brieven werden in verband hlerm-de
naar de Franse he en Belrische Regeerin
gen gestuurd. In dere bri*ven werd nog
maals bevestigd dat bedoelde besprekingen
eeen politiek karakter mogen dragen en
dat zij van geen invloed mogen riin on de
lan svrr'»di"ing van de betrokken Staten.
De Be'risch» en Fransche Regeeringen
hebb°n dit plechtig bevretigd in de ant
woorden die zij aan de Engelse he Regee
ring hebben gezonden.
Met 15 April zuller de brsWrekinren cr.-
'i"" i4® drie legerstaven plaats hebben te
Londen.
rev rTT70vnri?tvr,
IN DE FRANSCHE PERS
Doorgaans heeft de Fransche pers oo
verduffende en soms wel onbegrltDelljke
manier geschreven e- redonderd teren de
Drritsche voorstellen. Als een uitzondering
hierin moet aangertlnt het Fransche ka
tholiek h'ed «La Ccoït dat schrift dat
de voo-steiion van Hit Ier e^n geheel vor
men. dat die voorstallen met de meeste
oniettendhetd moeten werden onderzocht,
dit zonder vooroordeel, en dat er h°t goe
de d'ent uitgehaald en het slechte ge
weerd.
FRANSCH VREDESPLAN
Op Zaterdag 4 Anril werd door de Fran
sche bladen gemeld dat ook de Fransche
Regeering een vredesplan zou opstellen en
bekend maken. Deze bladen verklaarden
dat Frankrijk geen vredesplan door
Duitschland wil bijtreden, dat dit land een
plan van eigen fi.brikaat wilde. Het
diktatvan Duit.chland wil Frankrijk
niet aanvaarden.
Zulke prestigepolltiek kan weinig goeds
bijbrengen, en als nu een plan wordt voor
gebracht, t zij van gelijk welke rijde, als
het maar goed Is, waarom het verwerpen
in het geheel in plaats van er het bests
uit te rapen en de rest aan te vullen na
onderhandelingen.
Maar waarom heeft Frankrijk dan niet
vroeger een aannemelijk vredesplan op
gesteld?
Maandag 11. nam het Fransch kabinet
het Fransch vredesplan In bespreking en
dit plan werd alsdan goedgekeurd.
Woensdag 11. werd dit Fransch plan be
kend gemaakt zoowel door de bladen als
door de radio. De Fransche radio-uitzen-
dingsposten hebben dit verspreid in de
Fransche, Duitsehe. Engelsclie, Italiaan
sche en Spaansche talen.
Dit vredesplan werd opgesteld in twee
deelen: het eerste deel is een antwoord
op het Du'tsche memorandum van 1 April
1L; het tweede deel behelst de opvattingen
van de Fransche Regeering op welker ma
nier de vrede in Europa kan verstevigd
warden.
Hier nu beknopt wat het Fransche vre
desplan behelst:
Toen de Duitsehe troepen het Rijnge
bied zijn binnengetrokken was Frankrijk
gemachtigd ten strijde te gaan tegen
Duitschland, maar Frankrijk heeft dit niet
gedaan om verdere Europeesche verwik
kelingen te vermijden. De Duitsehe pakt-
breuk diende door den Volkenbond vast
gesteld en een vreedzame regeling van
het geschil gezocht;
Niettegenstaande rekening werd gehou
den bij het opstellen van de voorstellen
der Locarno-Staten van de prikkelbaar
heid van Duitschland, werden die voor
stellen niet aangenomen;
Niemand bedreigt de onafhankelijkheid
van Duitschland, niemand weigert de
rechtsgelijkheid noch wil zijn eer aantas
ten tenzij het een afbreuk aan die eer zou
zijn het Duitsehe volk te herinneren cat
die verdragen moeten worden nageleefd,
omdat dit de grondslag vormt van ue in
ternationale betrekkingen;
Duitschland kan zien, evenmin als een
ander volk, aan die verplichting onttrek
ken;
Geen enkel volk ~.ag verdragen eenzij
dig opzeggen;
Dtutscmand heeft die beginselen door
de bezetting van den Rijn over boord ge
gooid; de ontmanteling van de Rijnzone
is niet in strijd met de verplichtingen
aangegaan door de vredesonoernanoeiaars
van 19X8;
Hit Locarno-pakt werd aan Duitsch
land niet opgeorcr jeu; het hielt het
vrijelijk aanvaard;
Duitschiand wii den heelen Europee-
sensn status herzien, zooms deze was
voortgevloeid un hef Yerurag van Ver
sailles. Er kan ous geen beteekenis gege
ven woraen aan de Duitsehe verklaringen
waarui wordt gezegd dat Duitscmaiici geen
territoriale doeiemden nastreeft en dat
net de grenzen wii eeioiedigen;
Dntier voorwendsel dat Duitschland de
vrede upgeorongen weru kan het dus later
allerlei vraags«u&ken, b. v. van Memel,
Dantzig, Oostenrijk, enz. weerom te berde
orengen. Duitschiand moet hieromtrent
duidenjk zijn voornemens te k.nnen ge
ven. Geen vrede meer op dubbelzinnig
heid;
Het Fransch - Russisch pakt is niet cn-
vereemgaaar met het Locarno-p&Et;
Duitscnrand weigert dit pakt vork het
Gerecmsnof van Den Haag te brengen
omdat het weet dat het in het ongelijk
zou wórden gesteld;
Op grondsiag van het Vvidongen leit
kunnen geen onderhandelingen women
aang.vat. Met de bezetting van Oen Rijn
kan Frankrijk geen voldoening nemen;
Duitschland heeft nieuwe voorstellen ge
daan, Frankrijk neemt er akte van, maar
dit p.an kan geen waarde hebben zoolang
niet is uitgemaakt in hoever Duitschiand
zijn verbintenissen in de toekomst zal ra
leven;
Frankrijk wenscht verderen uitleg over
de voorgestelde luchtovereenkomst;
Duitschland beeft geweigerd geen ves
tingen te bouwen in het Rijngebied. Het
moet worden uitgemaakt of Duitschland
zich het recht behoudt uit eigen wil en
doek geweld zijn betrekkingen met rijn
zwakkere buren te regelen;
Duitschland wil dus niet-aanvalspakten
sluiten maar niet toetreden tot een stelsel
van algemeene veiligheid; het wil ook
niet-aanvalspakt sluiten met Rusland;
Duitschland wil dus naar den Volken
bond terugkeiren, maar dit zou thans een
dubbelzinnige daad rijn en welke waarbor
gen zou het geven dat het in de toekomst
zijn verplichtingen zou naleven. Als het
g.en vcudocning krijgt in zake koloniën
zou het weieens nogmaals uit den Volken
bond gaan;
Het inrichten yaa «en internationaal
Scheidsrerechtshof schijnt te willen b't e-
kmen dat Duitschland de Volkenbond zelf
niet meer erkent;
Duitschland mort ook zeggen of. in ge-
ral dit land een niet-aanvalspakt schendt,
dit onder toepassing van het pakt van den
Vo'kenbcnd wil brenger;
Frankrijk zal ge°n pogingen onverlet
laten om de betrekking n met Duitsch
land te verbeteren;
De Fransche Regeering wer^-ht r-?n
onderscheid te maken tussehen de volke
ren en hun regeeringec;
De Fransche Regeering handhaaft de
leer dat het recht beven hst rewelr! «"at
en dat de vrede mort prerendvrst zijn op
het enderitrge vertrouwen;
D° Fransche R-o-retng -.—aart dap rok
of Duitschland zonder eenir voorb-h— id
het huidige territoriaal en n-litiek statuut
van Forens erkert en of hrt mnr»' nt
dat, dit statuut e-waa-be— d w-®- d or
p?v+«n van vod*—h
Dit was het ee"-4» d-et van h?t F-an-
sche vredeanlon. Het w->s dn« wrt een h. t-
won-rd on d° Duitsehe voorstad «n.
Het tweede deel nu beh®*st h-f w—k-
ntan voor den vrede» dat Freu*Tttv aan
biedt en dat iu het kort luidt als volgt
Frankrijk wi! vrede met ied«re-n.
ir>e"ne en durende vrede in rerhiwa'iu-.
h*id. vertrouwend» in d»n eerwed voor al
len en voor b«t gereven woord n? rvn-me
wan-vbeperking en met als doel jatwa-
peninv;
Koiipoti°ve veiifriK-M. oo4»riii.«» hgdtv
variapntng, privav-ir», rkeirwif»li« ca-
menwe»kine. Furonresru» vereenirina van
p««^irthaonr>en. v»n e-H»id. van ve®stan-
d°THk inrioht en van d»n wi; v»n d« afü-
lrrean tegen d°n OO-1™*. VOOr da welvaart
teven de armoede, zitn de gToote !Un»n
va.n een v-Vniao voor vr«de d-t d«
TTransohe Fecre?Tina- <n naam van het
Fransohe volk aanbiedt:
D» perste grondels® voor inTeruationav
H»trekkingen rooet 7Ü0 de erkenning van
da Tfchtsretttkhrtd en ren de oDafhankp-
lilkbeid der Staten en de «ertoed voor de
aangegane overeenkomsten:
Er kan geen duurzame vrede onder twee
volk-ven heerechen als deze vred= onder
geschikt bliift aan de wisselvalligheden
van de noodwendigheden en de ambities
van elk volk;
De internationale wet moet bindend rijn
en gewaarborgd:
Alle geschillen moeten opgelost worden
door een internationale, onpartijdige en
soevereine rechtspraak, die bind nd moet
rijn voor alle staten. Deze rechtspraak
moet gewaarborgd worden door de macht
van alle aangeslotenen bij de internatio
nale gemeenschap;
De rechtsgelijkheid is geen hinderpaal
dat een land vri jwillije en in het algemeen
belang, ln sommige gevallen, de uitoefe
ning van dit recht zou beperken:
De beperking is -'ooral noodig in zake
bewapeningen om de bedreiging met hege
monie door een machtigen staat tegenover
zwakkere staten te vermijden,
De feitelijke ongelijkheid tussehen de
volkeren moet vereffend worden in den
schoot van de internationale gemeenschap,
door onderlinge hulnverleening tegen de
inbreuk op de internationale wet;
Indien die onderlinge hulpverleening in
het kader van dei. Volkenbond op dit
oogenblik moeilijk en vlug in de praktijk
te brengen is, moet zij worden voorzien
door gewestelijke overeenkomsten;
Indien Europa een te groot veld zou blij
ken om er het beginsel van de kollectieve
veiligheid door hulp ver kenDj tn ontwa
pening to» te passen, zou er reden zijn om
gewestelijke overeenkomsten te sluiten
binnen het Europeesch kader, binnen het
raam van den Volkenbond;
Het internationaal recht eischt eerbied
op voor de verdragen en geen enkel ver
drag mag eenzijdig worden opgezegd. In
de nieuwe inrichting van Europa, waarin
ieder volk evenveel recht zal bezitten, zal
iederen Staat zich erbinden het territo
riaal statuut niet te veranderen dan met
de algemeene goedkeuring;
Geen enkele vraag tot wijziging zal bin
nen de eerste aar mogen ingedimd
worden;
De Europeesche rtnlm stellen hun
strijdkrac-nen 'ter ,.c.vci.,kking van de
EurcpeCoCiir kommissie of' van den Vtu-
senbond cin de aangec-n« verplichtingen
te deen na-even;
Het to-iaCiil op de naleving van de ont
stane a». zal uitgeoef-nd wj.oen
door een ^ui«.p-.sci-e kemnhssis. De hia
ten m-oien zien aan oe uitepraak van ine
konnnisoi- ondsrwéip.n;
Eens ae ingemeene vr-iigh-iü veiz-„erd
door aknooratn op gronas-ag van onoer-
lingen bijstand zal er women ov-rg-*aan
tot ontv»ap..r.iiig uour ai oe Staten uie tot
de aan oorden zijn «getreden;
Deze a-ptijtiu0 zaï woroeu bepaald ooor
de E-u.tji.--i>cne jtO.iimiss.e of dooi' een an
der organisme naartoe bevoegd vermaard
door &en Volktnoond;
Alle bestaanue veroiagen of deze die 1 og
zuueii gesioten word.n, zuilen wo-oen
voorgelegd aan de Europcescae Kommis
sie ciie zal moeten uitmaken of die ver
dragen vereenigbaai ipa met het Euro-
peescn pakt Of ae ewesieujze pakten;
De eaonomisc-ie ereae moet beveiligd
worden aoor suiuinwenting oer vomeren;
rationeeie inricoting van den rminandel
moet aaarvoor tot gicndmag dienen;
De markten tn a'zetg-oieaen moeten
woroen mi,;.oma en veraer kan gedaent
werden aan een toiunie;
De veiligheid van oen ruilhandel meet
worden g. ..aarborgd. Zekere koloniale
statuten mo.ten herzien woraen van liet
stanapml van de tnoncmiscne rechten en
kredietverstrekking
Dt murtenonvasrneid en de kredietin-
krunping c internationaal grbied moet
oestreden worden;
Die vi.-.Rgstul ren moeten allen onder
worpen worde', aan" e.n afdeeling van de
Europeesci-i .missie en van den Vol-
kenbondf
Het F. mpian is in overeenkomst
met den Vom-nboDd en de toepassing er
van mc.t in ovfsensumming wordru ge
bracht met het pak van den Volkenbond;
Het pakt van den Volkenbond moet de
opperste wet blijren tij de deelnemende
landen en het niet treden tot het plan
van een of anaer i—nd moet geen beletsel
zijn voor de toepassing ervan. Speciale
maatregelen kunnen hiervoor genomen
worden.
DE VREDESPLANNEN NAAR DEN
VOLKENBOND.
Zoowel het Duitsehe als het Fransche
vredesplan zullen naar den Volkenbond
overgemaakt worden.
De bespreking ervan zou evenwel maar
kunnen geschieden na de Fransche wet
gevende verkiezingen.
DE LOCAKNO-S'jATEN TE GENEVE.
De trouw gebleven Locarno-Staten be
sloten opnieuw een vergadering te houden
te Geneva. Italië zal ook vertegenwoor
digd zijn.
Naar verluidt zou Frankrijk aandringen
tot maatregelen tegen Duitschiand maar
Engeland zou hiervan niet willen weten.
De Volkenbondsraad zou verder met het
onderzoek van den toestand avia.it zpz
